1. Podsegment Aparatury łącznikowej Nn oraz rozdzielczo

1. Podsegment Aparatury łącznikowej Nn oraz rozdzielczo sterowniczej
Sprzedaż w segmencie łącznikowym - Kraj w dużym stopniu skorelowana jest z liczbą oddawanych
w Polsce budynków. Apator uznaje, że liczba wydanych pozwoleń na budowę jest dobrze
skorelowana z przyszłym popytem na aparaturę łącznikową, ponieważ sprzedaż w krajowym
segmencie łącznikowym jest generowana przez inwestycje budowlane. Ilość pozwoleń na budowę
związana jest z przyszłym popytem na rozłączniki i łączniki stosowane w przyłączach elektrycznych,
podstacjach i rozdzielniach. Nasze doświadczenia wskazują na około półroczny okres wyprzedzenia
ilość pozwoleń – ilość przyłączy budowlanych (ilość pozwoleń wyprzedza sprzedaż w krajowym
segmencie łącznikowym o około 6 miesięcy). Liczba wydanych pozwoleń na budowę w 2013 roku
była mniejsza o 16% w porównaniu do 2012 roku i wyniosła 138681 pozwoleń.
Liczba wydanych pozwoleń na budowę w Polsce (GUS)
25000
ilość
20000
15000
10000
5000
II
I2
01
2
20
1
III 2
20
IV 12
20
1
V 2
20
VI 12
2
VI 012
I2
VI 012
II
20
IX 12
20
X 12
20
XI 12
2
XI 012
I2
01
I2 2
01
II 3
20
III 13
20
IV 13
20
1
V 3
20
VI 13
2
VI 013
I2
VI 013
II
20
IX 13
20
X 13
20
XI 13
2
XI 013
I2
01
3
0
mies./rok
INDEKS ES
Branżowe czasopismo elektryków i energetyków Elektrosystemy ogłasza comiesięcznie wyniki
badania koniunktury w sektorze elektroenergetycznym. Badanie, które przeprowadza czasopismo
opiera się na comiesięcznych ankietach i wywiadach bezpośrednich z kluczowymi osobami branży
[prezesi i dyrektorzy około 260 największych firm z branży, hurtowni elektrycznych i producentów
urządzeń (np. Apator) jak i firm usługowych (elektroinstalatorzy)]. Specyficzny indeks ES - Produkcja
pochodzi z analizy statystycznych danych pozyskiwanych od około 80-90 producentów aparatury
elektrycznej. Uważamy, że indeks ES-produkcja dobrze pokazuje nastroje panujące w branży
producentów aparatury elektrycznej (segment łącznikowy Apator). Zmiany indeksu ES - Produkcja
wskazują na pogorszenie koniunktury w branży produkcji urządzeń i osprzętu elektrycznego w
pierwszych miesiącach 2013 roku, które zakończyło się w czerwcu i lipcu lekkimi wzrostami
wskazującymi na odbudowę rynku pod koniec 2013 roku.
9805
9550 9380
9117 9217
9245
9802
20
13
9099
VI
I2
01
3
20
13
V
20
13
III
01
3
I2
20
12
XI
20
12
IX
VI
I2
01
2
V
20
12
9219
9715
9476 9638
XI
9914
9749 9846
20
13
9826
9857
IX
10007
10210
10180
10108 10088
9987
20
12
I2
10308
III
10500
10000
9500
9000
8500
8000
01
2
miesiąc
Indeks czasopism Elektrosystemy ES-produkcja
indeks ES produkcja
2. Segment hurtowni elektrycznych
Największą grupą klientów dla sektora łącznikowego Apator są hurtownie elektryczne. Koniunktura
w polskiej branży hurtowej sprzedaży urządzeń elektrycznych wpływa na sprzedaż grupy Apator
w segmencie łącznikowym. W Polsce w sektorze tym działają duże hurtownie sieciowe (Alfa Elektro,
TIM, Elektroskandia, Mors, Oninnen) które łącznie generują około 24 % sprzedaży sektora hurtowni.
W sektorze działają także grupy zakupowe, czyli bardziej formalne lub nieformalne związki
indywidualnych (prywatnych) hurtowników mające na celu wspólne zakupy i negocjowanie cen
i upustów oraz bonusów z producentami. Do grup zakupowych należą między innymi: Fegime, Inter–
Elektro, El-plus, Forum-Rondo, Elmega, El-Sigma, Elektro-Union. Grupy zakupowe wraz
z hurtowniami niezrzeszonymi generują około 55% sprzedaży sektora.
Sprzedaż hurtowni elektrycznych obejmuje kilka grup urządzeń elektrycznych:
 kable i przewody,
 aparatura rozdzielcza (grupa urządzeń, w której produkuje Apator),
 technika świetlna,
 automatyka,
 aparatura modułowa,
 osprzęt instalacyjny,
 inne.
Apator produkuje i dostarcza w większości urządzenia zakwalifikowane do grupy aparatury
rozdzielczej, która łącznie stanowi około 8-11% sprzedaży sektora hurtowni elektrycznych.
Pierwsze półrocze 2013 roku przyniosło przychody hurtowni elektrycznych w wysokości 1,09 mld zł
i były niższe o około 13% do analogicznego okresu 2012 roku. W pierwszym półroczu 2013 roku
sprzedaż i nastroje pogorszyły się. W sektorze hurtowni elektrycznych wzrosło zadłużenie
i pogorszyła się ściągalność należności. Problemem są rosnące w hurtowniach zapasy (towary
nierotujące) oraz trudności płatnicze klientów hurtowni. Pod koniec 2013 roku indeks dystrybucji ES
wzrósł o około 8,6% co może wskazywać na zmianę trendu w kierunku odbudowy rynku. Polski
rynek hurtowni elektrycznych różni się od modelu zachodnioeuropejskiego, w którym 2-3 firmy
kontrolują większość rynku krajowego (np. Niemcy, Francja). W ostatnich latach w segmencie
hurtowym miało miejsce kilka przejęć i fuzji (Rexel przejął V-Center, Hagemeyer został przejęty
przez Rexel i Sonepar, Polska Elektroskandia należąca do Hagemayera trafiła w ręce Rexel, Nowa
France przejęła PHU Bychowo, Solar Polska przejął Agat System z Gdańska, Ostel został przejęty
przez hurtownię Grodno). Przejęcia nie zmieniły jednak radykalnie sytuacji w branży hurtowni
elektrycznych (pozycja przetargowa hurtowni wobec producentów nie zmieniła się). Największe
światowe hurtownie światowe Sonepar i Rexel mają w Polsce nadal zaledwie 4-6% udziały w rynku
i w ostatnich latach nie były one inicjatorami większych przejęć w Polsce.
3. Segment pomiarowy
Sprzedaż w segmencie pomiarowym skorelowana jest przede wszystkim z możliwościami
inwestycyjnymi dystrybutorów energii elektrycznej, energii cieplnej, gazu i wody. Apator jest
wytwórcą inteligentnych systemów opomiarowania oraz liczników energii elektrycznej, ciepła, gazu
i wody a także producentem zaawansowanego oprogramowania analitycznego umożliwiającego
monitorowanie zużycia i zarządzanie sieciami dystrybucyjnymi.
Segment pomiarowy – grupy klientów Apator– świat (Utilities)
7000
6381
gazomierze
liczniki energii
5542
6000
5054
5000
4393
4000
35853241
2487
2639
3000
1487
1568
1434
2000
483 874
1000 638
321
4459
3721
3365
3328
2930
2470
2675 2612
1872
14421188
863
458
1603 1697
1216
1807
1457
2047
970
751
III
kw
II
w
Ik
20
1
kw 1
20
11
IV
kw
20
11
Ik
w
20
1
II
kw 2
20
1
III
kw 2
20
12
IV
kw
20
12
Ik
w
20
1
II
kw 3
20
1
III
kw 3
20
13
IV
kw
20
13
0
20
11
produkcja sprzedana [tys. szt]
Produkcja sprzedana niektórych rodzajów liczników w Polsce
wodomierze
(kwartałami narastająco -GUS)
Komentarz:
Sprzedaż liczników ulega okresowym wahaniom ze względu na obowiązkowy okres legalizacji.
Dla liczników energii (indukcyjne co 16 lat EU i co 15 lat Polska, elektroniczne co 8 lat) dla liczników
ciepła 5 lat, dla wodomierzy 6 lat (5 lat ciepła woda), dla gazomierzy co 5 lat. Występują wahania
popytu w powyżej podanych cyklach.
Sprzedaż liczników energii w 2013 roku spadła o 17%, co wiąże się prawdopodobnie z brakiem
standaryzacji na rynku polskim dla nowej generacji liczników smart (wyczekiwanie rynku na
ogłoszenie specyfikacji Polskiego regulatora - URE). Pierwsze duże przetargi na „Smart Meters”
pojawiły się w 2013 roku (RWE Stoen, Energa), kolejne duże przetargi pojawią się w 2014 roku
(trwają konsultacje techniczne w Energa, Tauron). Większość dostaw z tych przetargów realizowana
będzie w 2014 i 2015 roku.
W branży sprzedaży wodomierzy nastąpił wzrost sprzedaży o 15% w porównaniu do analogicznego
okresu roku ubiegłego. W najbliższych latach przewiduje się ustabilizowanie popytu w Polsce.
W segmencie gazomierzy, po spadku popytu w 2012 roku, w 2013 roku nastąpiła odbudowa rynku
(wzrost o 62% w porównaniu do 2012 roku). W kolejnych latach przewidywany jest lekki wzrost
produkcji sprzedaży gazomierzy w Kraju.
W danych statystycznych GUS dotyczących 2013 roku widać coraz wolniejszy wzrost
zapotrzebowania na liczniki wody związany z wymianą liczników elektromechanicznych na
elektroniczne. Rynek gazomierzy jest stabilny a wyraźny wzrost produkcji sprzedanej w 2013 roku
jest spowodowany głównie planowymi okresowymi wymianami legalizacyjnymi („górka” popytowa).
Widoczne jest też wyczekiwanie rynku na nową generację liczników smart dla energii elektrycznej,
które spowodowało przejściowe załamanie rynku. Jednak w ostatnich miesiącach 2013 roku nastąpił
przełom i rozpoczęły się konsultacje techniczne oraz ogłoszono pierwsze duże przetargi na smart
metering. Kolejne były na etapie konsultacji technicznych. Przewidywany jest wyraźny wzrost
produkcji sprzedanej dla liczników smart w 2014 i 2015 roku (realizacja dostaw z obecnie
ogłaszanych i konsultowanych przetargów). Nadal nie ma precyzyjnej specyfikacji technicznej
dotyczącej inteligentnych liczników dla Polski (nie ma jej jeszcze także w wielu krajach UE), ale
większość polskich OSD zdecydowała się na wdrożenia nie czekając na jej powstanie. Znacznie
zwiększenie popytu (już na nowe inteligentne liczniki energii) nastąpi prawdopodobnie po
wypracowaniu tej specyfikacji. W 3 pierwszych kwartałach 2013 roku mieliśmy do czynienia
z okresem „wyczekiwania” rynku, ale 4 kwartał zwiastował przełom w kierunku wzrostu produkcji
sprzedanej liczników smart, którego efekty powinny być widoczne już w najbliższych miesiącach.
4. Segment pomiarowy można podzielić na 3 podsegmenty:
1. Pomiary energii elektrycznej (klienci – dystrybutorzy energii elektrycznej – dawne Zakłady
Energetyczne). W Polsce głównymi klientami Apator są grupy energetyczne (4 duże „państwowe
koncerny” i 2 mniejsze z udziałami inwestorów zagranicznych) które kupują około 95%
liczników i systemów w tym podsegmencie na zasadzie przetargów. W podsegmencie liczników
energii mamy do czynienia z przełomową zmianą technologiczną. Starsze liczniki
elektromechaniczne mają być, zgodnie z przepisami UE, wymieniane na nowej generacji
inteligentne liczniki elektroniczne z dwukierunkowym zdalnym przesyłem informacji klasy
„Smart Meters” (pracujące w systemach AMI). Do 2020 roku w Europie wymienionych zostanie
około 150 mln liczników energii (80% stanu). Przewiduje się uruchomienie i ekspansję całego
szeregu nowych usług związanych ze Smart Meteringiem np. nowoczesnych usług i płatności
przedpłatowych, monitoringu zużycia energii, DSM, DSR VPP itd.). Cykl życia technologii
(urządzeń) radykalnie się skraca i zaczyna przypominać segmenty związane z elektroniką
użytkową.
2. Pomiary przepływu wody i ciepła (klienci – lokalne przedsiębiorstwa dystrybucji energii cieplnej
i lokalne przedsiębiorstwa wodociągowe) – Wodociągi, PEC-E, sPEC-e, spółdzielnie,
budownictwo i przemysł). W segmencie pomiarów energii cieplnej głównymi grupami klientów
Apatora są: około 830 Przedsiębiorstw dystrybucji ciepła sieciowego (PEC, MPEC), około 32003500 spółdzielni i wspólnot mieszkaniowych, około 111 deweloperów oraz około 120 TBS-ów
(Towarzystw Budownictwa Społecznego – mieszkania na wynajem). Oprócz tego mamy
w Polsce
ponad
500
dystrybutorów
artykułów
instalacyjnych
i
sanitarnych
(hurtownie instalacyjne), a także dużą grupę około 11 000 projektantów, którzy wywierają
aktywny wpływ na to, jakie urządzenia pomiarowe znajdą się w projektach realizowanych przez
firmy wykonawcze (często wynajmowane przez inwestorów). Liczbę odbiorców ciepła szacuje
się w Polsce na około 1,5 mln. W podsegmencie liczników wody mamy ok. 450 przedsiębiorstw
wodociągowych, a także dużą grupę około 11 000 projektantów, którzy wywierają aktywny
wpływ na to, jakie urządzenia pomiarowe znajdą się w projektach realizowanych przez firmy
wykonawcze (często wynajmowane przez inwestorów). Liczba odbiorców wody sieciowej
w Polsce waha się ok.12,5 mln, przy czym wielu odbiorców (także indywidualnych) ma więcej
niż jeden wodomierz. Podsegment wodomierzy przeżywa w ostatnich latach wyraźne ożywienie,
które związane jest z:
 wystąpieniem „popytowej górki legalizacyjnej”,
 wymianą wodomierzy tradycyjnych na wodomierze ze zdalnym odczytem radiowym (AMR),
 tendencją do zwiększenia dokładności pomiarów (nowe typy wodomierzy).
W najbliższych latach sprzedaż wodomierzy w Polsce powinna się jednak ustabilizować.
3. Pomiary przepływu gazu (klienci – zakłady dystrybucji, gazu – gazownie). W Polsce działa
6 spółek gazowniczych należących do PGNiG (własność państwowa), które obecnie integrowane
są w jedno przedsiębiorstwo w ramach strukturę PGNiG – polskiego państwowego operatora
sieci przesyłowej gazu (centralizacja).
Rynek gazomierzy staje się przez to mniej konkurencyjny (rynek 1 klienta). W Polsce mamy
ponad 6 mln odbiorców gazu.