Jednostki informacji

Jednostki informacji
Jednostki informacji
Materny Elżbieta, KrWzEk1011 / 2004 / 2005
Wprowadzenie
Informacja - (łac. informatio - wyobrażenie, pojęcie) to pojęcie o wielu definicjach w różnych
dziedzinach. W teorii informacji jest nią prawdopodobieństwo zajścia zdarzenia. Zdarzenia mniej
prawdopodobne dają więcej informacji. Dokładny wzór to:
I = -log2(p) bit
Podstawową jednostką informacji jest bit.
Jednostki informacji
Bit - jest to najmniejsza ilość informacji potrzebna do określenia, który z dwóch równie
prawdopodobnych stanów przyjął układ. Jest to również najmniejsza jednostka informacji używana
w odniesieniu do sprzętu komputerowego. Bit przyjmuje jedną z 2 wartości, które zwykle określa
się jako: 0 (zero) 1 (jeden) . choć można przyjąć dowolną inną parę wartości, np.: prawda, fałsz lub
-1, +1
Z tego względu, obliczenia wykonywane przez procesor opierają się na binarnym (dwójkowym)
systemie liczbowym.
Bajt - jest to najmniejsza adresowalna jednostka pamięci komputerowej, składająca się z bitów.
Symbolem bajtu jest wielka litera B (w odróżnieniu od bitu oznaczanego małą literą b). 1 bajt to
zazwyczaj 8 bitów, choć nie zostało to nigdzie określone - w pierwszych komputerach było
całkowicie inaczej (4, 6, 7, 9 bitów). Przełom nastąpił dopiero w 1964 po tym jak IBM wprowadził
System/360, w którym użyto 8 bitów jako bajt. Prawidłowa nazwa jednostki składającej się z
ośmiu bitów to oktet.
Używane jednostki, wielokrotności bajtu to:
1 kB = 1024 B (kB - kilobajt)
1 MB = 1024 kB (MB - megabajt)
1 GB = 1024 MB (GB - gigabajt)
1 TB = 1024 GB (TB - terabajt)
1 PB = 1024 TB (PB - petabajt)
1 EB = 1024 PB (EB - eksabajt)
Warto zauważyć, że stosowanie przedrostków kilo, mega, giga i tera (oraz większych) w
tej terminologii jest niezgodne z określeniami układu SI dla znaczenia tych przedrostków
(np. kilo oznacza tysiąc, a nie 1024). Jest to częstym źródłem pomyłek a nawet oszustw
(np. co do faktycznej pojemności dysków czy pamięci komputerowych. W celu
odróżnienia przedrostków o mnożniku 1000 od przedrostków o mnożniku 1024 już w
Jednostki informacji
styczniu 1997 r. pojawiła się propozycja opracowana przez IEC dodawania litery "i".
Przedrostki wyglądałyby następująco:
Symbol
Ki
Mi
Gi
Ti
Pi
Ei
Nazwa
Kibibajt
Mebibajt
Gibibajt
Tebibajt
Pebibajt
Exbibajt
Mnożnik
10241
10242
10243
10244
10245
10246
Mnożnik (dziesiętnie)
1 024
1 048 576
1 073 741 824
1 099 511 627 776
1 125 899 906 842 624
1 152 921 504 606 846 976
I wtedy:
1 KiB = 1024 B (KiB - kibibajt)
1 MiB = 1024 KiB (MiB - mebibajt)
1 GiB = 1024 MiB (GiB - gibibajt)
1 TiB = 1024 GiB (TiB - tebibajt)
Niestety, ta propozycja rozwiązania problemu niejednoznaczności przedrostków nie
przyjęła się.
Bajt 8-bitowy można podzielić na dwie połówki 4-bitowe nazywane tetradami (ang.
nibbles). Rozróżniamy młodszą (bity 1-4) i starszą (bity 5-8) tetradę.
Bajt wchodzi w skład słowa maszynowego (zwykle 2 bajty) oraz długiego słowa
maszynowego (zwykle 4 bajty).
Stosowane w informatyce przedrostki jednostek miary o identycznych nazwach i
oznaczeniach jak przedrostki SI, ale o mnożniku zastąpionym potęgą 2 w miejsce potęgi
10.
W przybliżeniu:
103 ≈ 210
Stosowane niekonsekwentnie, głównie do oznaczania pojemności pamięci i szybkości
transmisji. Próbą uściślenia jest dodanie po znaku mnożnika litery i (np. kB→kiB).
Przedrostek Oznaczenie
kilo
k
mega
M
giga
G
tera
T
peta
P
eksa
E
zetta
Z
jotta
Y
Mnożnik
210 = 1,024
220 = 1,048,576
230 = 1,073,741,824
240 = 1,099,511,627,776
250 = 1,125,899,906,842,624
260 = 1,152,921,504,606,846,976
270 = 1,180,591,620,717,411,303,424
280 =
1,208,925,819,614,629,174,706,176
Nazwa
kilobajt
megabajt
gigabajt
terabajt
petabajt
eksabajt
zettabajt
jottabajt
Jednostki informacji
Pojęcia pokrewne
Oktet - jest to 8 bitów. Często pojęcia oktet i bajt są używane zamiennie, jednak rozmiar bajtu jest
zależny od architektury i nie zawsze wynosi 8 bitów. Z tego powodu w standardach sieciowych
używa się prawie wyłącznie pojęcia "oktet".
Rekord - pojedynczy zapis, który cos oznacza; w systemach DOS i UNIX można traktować bajt
jako rekord, ale np. w pliku tekstowym zwykle traktuje się linie jako rekord; system VMS ma
rekordy "wbudowane" w system, i nie pozwala czytać informacji po bajcie
Plik - zbiór rekordów, ustawionych w określonej kolejności, które tworzą pewna całość, z
możliwością operacji na nim jako całości.
Bibliografia
- http://www.fuw.edu.pl/~jt/p2/nauka-c.txt
- http://pl.wikipedia.org/wiki/MB
- Ryszard Tadeuszkiewicz „Wstęp do informatyki”
- Zdzisław Płoski „Słownik encyklopedyczny. Informatyka”