docOpracowanie planu działań na rzecz środowiska i zdrowia dla
download 
Reklamacja Transkrypt
Opracowanie planu działań na rzecz środowiska i zdrowia dla
Program Wieloletni Środowisko a Zdrowie Program Wieloletni Środowisko a Zdrowie Opracowanie planu działań na rzecz środowiska i zdrowia dla Miasta i Gminy Olkusz (2) Ministerstwo Zdrowia Program jest dofinansowany ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i NFOŚiGW Gospodarki Wodnej Grupa obywa te ls ka Orga niza cja poza rzą dowa Ra da Gminy Za rzą d Gminy Program Wieloletni Inicja cja Środowisko a Zdrowie De cyzja o rozpoczę ciu proce s u Nie Za rzą d Gminy S formułowa nie forum inte re s a rius zy Grupy s połe czne Adminis tra cja Bizne s Forum Inte re s a rius zy Za rzą d Gminy Wybór/ws ka za nie prowa dzą ce go proce s opra cowywa nia Za s oby wła s ne Us ługa kome rcyjna P rowa dzą cy P roce s Opra cowa nia Dia gnoza s ta nu zdrowia i ś rodowis ka Obie ktywna ja koś ć życia P rowa dzą cy P roce s Opra cowa ni a A Dos tę pne da ne Sformułowa nie drze wa ce lów i ich prioryte tyza cja Dia gnoza s ta nu Obie ktywna /s ubie kty wna ja koś ć życia Prowa dzą cy Proce s Opra cowa nia Opra cowa nie we rs ji robocze j LPDZŚ Wie dza o progra mowa niu Me toda Struktury Logiczne j Forum Inte re s a rius zy Opra cowa nie we rs ji końcowe j LP DZŚ We rs ja robocza LPDZŚ Ra da Gminy Uchwa ła o us ta nowie niu LPDZŚ Końcowa we rs ja LPDZŚ Prowa dzą cy Proce s Opra cowa nia Komunikowa nie s połe czne LPDZŚ Końcowa we rs ja LPDZŚ Us ta le ni w LPDZŚ Re a liza cja LPDZŚ Za s oby re a liza torów LPDZŚ (GUS , S ANEP ID, ZOZ, itd) P rze ds ta wie nie dia gnozy i obie ktywne j ja koś ci życia Forum Inte re s a rius zy P rowa dzą cy P roce s Opra cowa nia nie Forum Inte re s a rius zy tak S ubie ktywna ja koś ć życia P rze prowa dze ni e ba da ń Mie s zka ńcy gminy Grupy wra żliwe P rowa dzą cy P roce s Opra cowa nia P rze ds ta wie nie s ubie ktywne j ja koś ci życia Forum Inte re s a rius zy Us ta le ni w LPDZŚ Monitoring re a liza cji LPDZŚ Rutynowe da ne + doda tkowe pomia ry ba da nia Za rzą d Gminy Cykliczne informowa nie s połe cze ńs twa Ws ka źniki monitorowa nia LPDZŚ Le g e nda Odpo wie dzialny za re alizac ję Kro k pro c e s u Wyko rzys tywane zas o by A No wa inic jatywa Za rzą d Gminy S formułowa nie forum inte re s a rius zy Grupy s połe czne Adminis tra cja Bizne s Forum Inte re s a rius zy Za rzą d Gminy Wybór/ws ka za nie prowa dzą ce go proce s opra cowywa nia Za s oby wła s ne Us ługa kome rcyjna P rowa dzą cy P roce s Opra cowa nia Dia gnoza s ta nu zdrowia i ś rodowis ka Obie ktywna ja koś ć życia P rowa dzą cy P roce s Opra cowa ni a P rze ds ta wie nie dia gnozy i obie ktywne j ja koś ci życia Program Wieloletni Środowisko a Zdrowie Dos tę pne da ne (GUS , S ANEP ID, ZOZ, itd) Forum Inte re s a rius zy P rowa dzą cy P roce s Opra cowa nia nie tak S ubie ktywna ja koś ć życia P rze prowa dze ni e ba da ń Mie s zka ńcy gminy Grupy wra żliwe Program Wieloletni Środowisko a Zdrowie Program Wieloletni Środowisko a Zdrowie Forum Interesariuszy Ministerstwo Zdrowia Program jest dofinansowany ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i NFOŚiGW Gospodarki Wodnej Program Wieloletni Środowisko a Zdrowie Program Wieloletni Środowisko a Zdrowie Prezentacja członków Forum Interesariuszy Ministerstwo Zdrowia Program jest dofinansowany ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i NFOŚiGW Gospodarki Wodnej Program Wieloletni Środowisko a Zdrowie Program Wieloletni Środowisko a Zdrowie Diagnoza stanu środowiska i zdrowia Ministerstwo Zdrowia Program jest dofinansowany ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i NFOŚiGW Gospodarki Wodnej Program Wieloletni Środowisko a Zdrowie Plan miasta i gminy Olkusz Program Wieloletni Środowisko a Zdrowie Charakterystyka geograficzno-przestrzenna Powierzchnia i sieć osadnicza Powierzchnia [km2] Miejscowości Sołectwa ogółem w tym wsie Województwo małopolskie 15107 1904 2686 2631 Powiat olkuski 622 86 123 120 Miasto i gmina Olkusz 151 19 25 24 Program Wieloletni Środowisko a Zdrowie Ludność Ludność na podstawie bilansów Kobiety na 100 mężczyzn Ludność w wieku nieprodukcyjnym na 100 osób w wieku produkcyjnym Mężczyźni Kobiety Ludność na 1 km2 powierzchni 3237217 1571472 1665745 214 106 64 Powiat olkuski 114961 56202 58759 185 105 60 Miasto i gmina Olkusz 50648 24683 25965 335 105 53 Ogółem Województwo małopolskie Program Wieloletni Środowisko a Zdrowie Płeć i wiek Ludność według płci i wieku w mieście i gminie Olkusz 80-84 Mę żczyźni 70-74 Ko bie ty 60-64 50-54 40-44 30-34 20-24 10-14 0-4 0 5 10 15 [%] 20 25 Program Wieloletni Ekonomiczne grupy wieku Środowisko a Zdrowie Ludność według ekonomicznych grup wieku w 2002 roku w mieście i gminie Olkusz L u d n o ś ć w wieku p rz e d p ro d u k c y jn y m 80 L u d n o ś ć w wieku p ro d u k c y jn y m 70 L u d n o ś ć w wieku p o p ro d u k c y jn y m 60 [% ] 50 40 30 20 10 0 M ia s to -G m in a M ia s to W ie ś Program Wieloletni Środowisko a Zdrowie Ruch naturalny Ruch naturalny ludności – wskaźniki na 1000 mieszkańców Zgony Małżeństwa Urodzenia żywe Województwo małopolskie 5,2 10,0 8,6 0,1 1,4 Powiat olkuski 5,4 8,6 9,3 0,1 -0,7 Miasto i gmina Olkusz 5,7 8,4 8,4 0,1 0,04 Ogółem W tym niemowląt Przyrost naturalny Program Wieloletni Wykształcenie Środowisko a Zdrowie Poziom wykształcenia w procentach w mieście i gminie Olkusz 3% 1% 11% 3% W y ż sz e 27% P o lic e a ln e Ś re dnie Z a sa d n ic z e z a w o d o w e 35% P o d sta w o w e B e z w y k sz ta łc e nia 20% N ie u sta lo n y Program Wieloletni Środowisko a Zdrowie Zatrudnienie Pracujący w gospodarce narodowej w procentach 100% Us ługi nie rynkowe 80% Us ługi rynkowe 60% Prze mys ł 40% Rolnictwo, łowie cto i le ś nictwo, rybołóws two, rybactwo 20% 0% Wo je wó dztwo mało po ls kie Po wiat o lkus ki Mias to i g mina Olkus z Program Wieloletni Środowisko a Zdrowie Bezrobocie Stopa bezrobocia w mieście i gminie Olkusz 100 90 M ę żczyźni 80 K o b ie ty 70 [% ] 60 50 40 30 20 10 0 M ia sto -G m in a M ia sto W ie ś Program Wieloletni Środowisko a Zdrowie Warunki mieszkaniowe Zasoby mieszkaniowe zamieszkane stale Przeciętna Mieszkania na 1000 mieszkańców Powierzchnia użytkowa mieszkania na 1 osobę [m2] Liczba osób na mieszkanie Izbę Województwo małopolskie 277,6 20.4 3.54 0.94 Powiat olkuski 299,2 21.5 3.34 0.85 Miasto i gmina Olkusz 302,1 20.2 3.3 0.86 Grunty rolne Program Wieloletni Środowisko a Zdrowie Użytkowanie gruntów w indywidualnych gospodarstwach rolnych Program Wieloletni Środowisko a Zdrowie Ziemiopłody Powierzchnia zasiewów głównych ziemiopłodów w gospodarstwach indywidualnych 61.3% Zboża Pozostałe 3.4% Strączkowe Pastewne Ziemniaki 0.1% 16.7% 18.5% Zwierzęta gospodarskie Program Wieloletni Środowisko a Zdrowie Gospodarstwa rolne utrzymujące zwierzęta gospodarskie według gatunków Zdrowie mieszkańców Program Wieloletni Środowisko a Zdrowie Zachorowania na nowotwory złośliwe – wskaźniki na 1000 mieszkańców Wyszczególnienie Województwo małopolskie Powiat olkuski Układ trawienny i otrzewna 0,5 0,9 Układ oddechowy i narządy klatki piersiowej 0,4 0,8 Narządy moczowo-płciowe 0,5 0,6 Tkanki limfatyczne i krwiotwórcze 0,1 0,2 Warga, jama ustna i gardło 0,0 0,1 Kości, tkanki miękkie, skóra, sutek 0,3 0,5 Inne o nieokreślonym umiejscowieniu 0,2 0,2 Zdrowie mieszkańców Program Wieloletni Środowisko a Zdrowie Leczeni na 1000 mieszkańców w jednostkach służby zdrowia – cz.1 Wyszczególnienie Województwo małopolskie Powiat olkuski Oddziały internistyczne i chorób metabolicznych 25,6 30,0 Oddziały chirurgii ogólnej i dziecięcej w publicznych szpitalach ogólnych 21,0 25,1 Oddziały neurologiczne w publicznych szpitalach ogólnych 5,8 10,3 Oddziały dziecięce oraz oddziały patologii noworodka w publicznych szpitalach ogólnych 9,3 12,3 Oddziały rehabilitacyjne 3,0 6,5 Oddziały psychiatryczne 1,5 8,4 Program Wieloletni Zdrowie mieszkańców Środowisko a Zdrowie Leczeni na 1000 mieszkańców w jednostkach służby zdrowia – cz. 2 Wyszczególnienie Publiczne i niepubliczne szpitale ogólne Województwo małopolskie Powiat olkuski 151,7 123,9 Oddziały urazowo-ortopedyczne w publicznych szpitalach ogólnych 9,3 8,3 Oddziały ginekologiczno-położnicze 21,9 15,1 Oddziały zakaźne 4,9 4,7 Oddziały pulmunologiczne, gruźlicze i chorób płuc 6,2 2,3 Program Wieloletni Środowisko a Zdrowie miechowski olkuski dąbrowski proszowicki krakowski chrzanowski Tarnów Kraków wielicki oświęcimski brzeski bocheński wadowicki tarnowski myślenicki limanowski suski Nowy Sącz nowotarski gorlicki nowosądecki tatrzański Liczba leczonych*/ przypadająca na 1 łóżko w publicznych i niepublicznych szpitalach ogólnych województwa małopolskiego w roku 2002 Liczba chorych na 1 łóżko (n) liczba powiatów 41,9 do 70,8 38,4 do 41,8 33,5 do 38,3 29,1 do 33,4 14,2 do 29,0 (3) (4) (5) (4) (6) Program Wieloletni Środowisko a Zdrowie miechowski olkuski dąbrowski proszowicki krakowski Tarnów Kraków chrzanowski wielicki oświęcimski brzeski bocheński wadowicki tarnowski myślenicki limanowski gorlicki suski Nowy Sącz nowosądecki nowotarski tatrzański Liczba leczonych*/ przypadająca na 1 łóżko na oddziałach internistycznych w publicznych szpitalach ogólnych województwa małopolskiego w roku 2002 Liczba chorych na 1 łóżko (n) liczba powiatów 48,7 do 59,5 42,0 do 48,6 39,5 do 41,9 33,5 do 39,4 0 do 33,4 (4) (3) (5) (5) (5) Powietrze Program Wieloletni Środowisko a Zdrowie Tendencje malejące : 9 9 9 9 9 zanieczyszczenie powietrza: pyłem zawieszonym, dwutlenkiem siarki, dwutlenkiem azotu, fluorem, żelazem 9 9 9 9 9 9 9 9 składniki pyłu: cynk, kadm, ołów, miedź, nikiel, chrom, tlenki żelaza, manganu Tendencje wzrastające: zanieczyszczenie powietrza węglowodorami aromatycznymi: 9benzo-"-pirenem, 9 substancjami smołowymi Program Wieloletni Środowisko a Zdrowie Gleby Problem: skażenie gleb metalami ciężkimi, prowadzące do skażeń produktów rolnych ołowiem, kadmem, cynkiem. Zakwaszenie gleb przyczynia się dodatkowo do potęgowania intensywności pobierania przez rośliny metali Najbardziej zanieczyszczone gminy Najmniej zanieczyszczone gminy • • • • • • Pazurek, Podlesie, Troks, Braciejówka, Wiśliczka, Zederman, Kogutek • • • • • • • • • • • Żurada, Witeradów, Olewin, Niesułowice, Rabsztyn, Bogucin Mały, Gorenice, Zawada, Osiek, Zimnodół, Pomorzany, Olkusz Program Wieloletni Woda Środowisko a Zdrowie Źródła zanieczyszczeń wód powierzchniowych i podziemnych • • • • • • • • górnictwo (eksploatacja rud cynkowoołowiowych i ich przerób), przemysł, zwłaszcza hutniczy i metalurgiczny składowiska odpadów przemysłowych składowiska odpadów komunalnych osiedla o nieuporządkowanej gospodarce ściekowej , • działalność rolnicza, skażone gleby, • zanieczyszczenie powietrza • Problemy dewastacja i degradacja naturalnych układów wodnych zanieczyszczenie wód zachowanie istniejącej sieci hydrograficznej Program Wieloletni Odpady Środowisko a Zdrowie gospodarka odpadami komunalnymi uregulowana stały wzrost ilości wytworzonych przez mieszkańców odpadów komunalnych i usuwanych na zorganizowane składowisko selektywna zbiórka odpadów wprowadzona od roku 1995 Program Wieloletni Hałas Środowisko a Zdrowie wzrost ruchu samochodowego wzdłuż drogi krajowej nr 4 przebiegającej przez miasto Olkusz spowodowany uruchomieniem płatnej autostrady Katowice - Kraków występowanie tendencji do rozszerzania się terenów zagrożonych akustycznie przez ruch samochodowy, wzrost liczby osób narażonych na ponadnormatywny hałas w porze dziennej i nocnej spowodowany wzrostem liczby pojazdów, występowanie przekroczenia dopuszczalnego poziomu hałasu w porze dziennej i nocnej w rejonie drogi nr 4 w Olkuszu w okolicy zabudowy jednorodzinnej i wielorodzinnej. Program Wieloletni Podsumowanie • • • • • • Środowisko a Zdrowie Analiza wybranych wskaźników opisujących miasto i gminę Olkusz wskazuje, że analizowany obszar nie wyróżnia się w sposób szczególny na tle województwa małopolskiego i powiatu olkuskiego Charakterystyczną cechą jest wysoki odsetek ludności w wieku produkcyjnym Blisko 40% ludności otrzymało wyższe i średnie wykształcenie Znamienne jest ujemne saldo migracji stałych i czasowych, co świadczy o odpływie siły roboczej do sąsiadujących ośrodków – Krakowa i Katowic Rolnictwo jest rozdrobnione a gleby zanieczyszczone metalami ciężkimi Występuje tendencja do rozszerzania się terenów zagrożonych akustycznie przez ruch samochodowy, co spowodowane jest uruchomieniem płatnej autostrady A-4 Program Wieloletni Środowisko a Zdrowie Program Wieloletni Środowisko a Zdrowie Ankieta Jakość życia mieszkańców Olkusza Ministerstwo Zdrowia Program jest dofinansowany ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i NFOŚiGW Gospodarki Wodnej Program Wieloletni Środowisko a Zdrowie Jakość życia Obiektywne czynniki: 9 9 9 9 9 9 9 9 stan zdrowia sytuacja rodzinna poziom wykształcenia wysokość dochodów miejsce zamieszkania sąsiedztwo bezpieczeństwo publiczne stan środowiska naturalnego 9 rekreacja i wypoczynek 9 dostęp do kultury Subiektywne czynniki: 9 subiektywne poczucie dobrobytu 9 aspekty fizyczne, psychiczne, społeczne, duchowe jakości życia 9 stopień zdolności do zaspokajania naszych potrzeb i pragnień 9 przymioty charakteru jednostki Program Wieloletni Środowisko a Zdrowie Struktura ankiety: 1. Informacja o celu, jakiemu ma służyć ankieta 2. Instrukcje, jak odpowiadać na pytania 3. Forma: pytania zamknięte i półotwarte 4. Grupy problemowe 5. Metryczka Program Wieloletni Środowisko a Zdrowie Struktura ankiety: Grupy problemowe: I. MÓJ CZAS WOLNY II. MOJE ZDROWIE III. ŚRODOWISKO MOJEGO MIEJSCA ZAMIESZKANIA IV. MOJE POCZUCIE BEZPIECZEŃSTWA V. MOŻLIWOŚCI POPRAWY Program Wieloletni Środowisko a Zdrowie MOŻLIWOŚCI POPRAWY Jakie działania dotyczące ochrony środowiska poprawiłyby jakość życia Pana(i) lub pańskiej rodziny? Prosimy zaznaczyć nie więcej niż trzy najistotniejsze działania: A. Wprowadzenie segregacji śmieci B. Poprawa jakości wody do picia C. Zapewnienie wszystkim dostępu do kanalizacji D. Likwidacja niskiej emisji (zamiana paliwa na gaz, olej; ciepło z elektrociepłowni) E. Montaż ekranów akustycznych F. Poprawa jakości powietrza G. Poprawa warunków uprawy ziemi (wapnowanie, neutralizacja zanieczyszczeń) H. Ochrona krajobrazu i środowiska Jury Krakowsko-Częstochowskiej I. Inne (jakie?).......................................................................................... Program Wieloletni Środowisko a Zdrowie MOŻLIWOŚCI POPRAWY Co mógł(a)by Pan(i) zrobić we własnym zakresie, ażeby móc cieszyć się lepszym zdrowiem? Prosimy zaznaczyć nie więcej niż trzy najistotniejsze działania: A. Zerwać z nałogami (papierosy, alkohol) B. Oglądać mniej telewizji C. Poświęcać więcej czasu na aktywny wypoczynek (spacery, uprawianie sportu) D. Czytać więcej książek E. Zaangażować się w pracę społeczną dla dobra gminy F. Więcej czasu poświęcać rodzinie i przyjaciołom G. Dbać o higienę i profilaktykę zdrowotną H. Wieść spokojniejsze życie, unikać stresu I. Inne (jakie?).......................................................................................................... ....................................................................................................................................... Program Wieloletni Środowisko a Zdrowie Program Wieloletni Środowisko a Zdrowie Harmonogram spotkań forum tutaj i zawsze o 11-tej •11 maja 2004 • koniec czerwca 2004 • początek września 2004 Ministerstwo Zdrowia Program jest dofinansowany ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i NFOŚiGW Gospodarki Wodnej Program Wieloletni Środowisko a Zdrowie Program Wieloletni Środowisko a Zdrowie Ministerstwo Zdrowia Program jest dofinansowany ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i NFOŚiGW Gospodarki Wodnej Program Wieloletni Środowisko a Zdrowie Program Wieloletni Środowisko a Zdrowie Instytut Ekologii Terenów Uprzemysłowionych 40-844 Katowice, ul. Kossutha 6 tel. (032) 254-60-31, fax. (032) 254-17-17 [email protected] http://www.ietu.katowice.pl, http://www.ietu.katowice.pl/wpr Ministerstwo Zdrowia Program jest dofinansowany ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i NFOŚiGW Gospodarki Wodnej Program Wieloletni Środowisko a Zdrowie Program Wieloletni Środowisko a Zdrowie Dziękujemy Ministerstwo Zdrowia Program jest dofinansowany ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i NFOŚiGW Gospodarki Wodnej
