Ćwiczenia z GIS – projekt Prowadzący: Michał Kitowski Email

Ćwiczenia z GIS – projekt
Prowadzący:
Michał Kitowski
Email: [email protected]
1. CELE EDUKACYJNE:
1. Poznanie oraz nauka praktycznego wykorzystania oprogramowania z rodziny GIS.
(Tworzenie map wektorowych, edycja baz danych, przygotowanie map do wydruku).
2. Wykorzystanie programów GIS do łączenia się z serwerami WMS (Web Map Service).
3. Nabycie umiejętności odczytywania i pozyskiwania informacji z map tematycznych
zarówno w wersji elektronicznej jak i analogowej.
4. Nauka tworzenia opisu fizyczno-geograficznego analizowanych obszarów.
Ćwiczenia wykonywane są w darmowym programie QGIS dostępnym do pobrania na stronie :
http://qgis.org/pl/site/forusers/download.html.
2. PROJEKT DO WYKONANIA:
1. Ćwiczenie wykonywane jest w dwuosobowych zespołach. Każdy zespół wykonuje
opracowanie map cyfrowych oraz analizę terenu dla obszaru obejmującego 1 arkusz mapy
topograficznej w skali 1:50000. Każdy zespół wybiera INNY arkusz mapy. Podczas wyboru
arkusza szczególną uwagę należy zwrócić na dostępność zarówno mapy topograficznej jak i
hydrograficznej.
2. Ćwiczenie obejmuje wykonanie mapy tematycznej dla wybranego obszaru oraz
sporządzenie charakterystyki fizyczno-geograficznej.
FAZA 1 – pokrycie i użytkowanie terenu: wykonanie wyrysu warstw tematycznych pokrycia terenu
z mapy topograficznej. W tabeli atrybutów mają znaleźć się następujące pozycje: id, powierzchnia
(w przypadku poligonów), długość (w przypadku obiektów liniowych), nazwa (w przypadku
zabudowy – każdy budynek musi mieć nazwę miejscowości, w której się znajduje). Przygotować
należy następujące warstwy:







Drogi główne i boczne – warstwa obejmuje wszystkie rodzaje dróg rysowanych linią ciągłą
– podwójną i pojedynczą oraz linie kolejowe.
Cieki – warstwa obejmuje zarówno obiekty liniowe jak i poligonowe (jeśli na rzece
występuje znaczące poszerzenie koryta) Nie uwzględniamy rowów melioracyjnych.
Zbiorniki wód śródlądowych – zarówno naturalne jak i sztuczne, oraz wody morskie.
(NIEDOPUSZCZALNE jest wybranie do ćwiczenia arkusza mapy, na którym obszary
morskie stanowią więcej niż ¼ powierzchni arkusza)
Lasy
Użytki zielone (łąki i pastwiska)
Tereny zabudowy zwartej (miasta, wsie bez pojedynczych oznaczeń zabudowy)
Podmokłości (tę warstwę należy uzupełnić o wydzielenia z mapy hydrograficznej)
FAZA 2 – elementy analizy progowej, czyli wyznaczanie obszarów ograniczających swobodę
gospodarowania przestrzenią i inwestycji. Tak samo jak w FAZIE 1 obiekty poligonowe muszą
zawierać informację o powierzchni a obiekty liniowe informację o długości.

Z mapy ochrony przyrody w formie analogowej bądź z wykorzystaniem serwerów WMS,
wykonanie elementów analizy sozologicznej. Wyrysowanie granic obiektów i form ochrony
przyrody:
1.
2.
3.
4.

Parki narodowe
Rezerwaty Przyrody
Parki Krajobrazowe
Obszary Natura 2000 – SOOS oraz OSOP
Z mapy hydrograficznej wyznaczenie obszarów:
1. Ograniczonych hydroizobatą 1m ppt. – wskazuje ona płytkie zaleganie pierwszego
poziomu wód gruntowych.
2. Utworów organogenicznych – jako nie przydatnych dla potrzeb zabudowy.
FAZA 3 – Przygotowanie syntetycznych (faza 1 i 2) map tematycznych wraz z legendą – mapy w
formacie jpg, pdf oraz w formie papierowej (format A4).
FAZA 4 – Wykonanie opisu fizyczno-geograficznego analizowanego obszaru z uwzględnieniem
elementów analizy progowej (FAZA 2). Opis musi zawierać minimum 400 słów (Times New
Roman, 12). Wykonując komentarz należy pamiętać o zawarciu takich informacji jak: powierzchna
poszczególnych form (lasy, użytki zielone itd.), długość sieci rzecznej, występowanie obszarów
chronionych, wskazanie nazw miejscowości itp. Wykonując opis warto odnieść się do
regionalizacji zaproponowanej przez Jerzego Kondrackiego.
KOMENTARZ:
Wykonując ćwiczenie należy pamiętać o:




Przemyślanym dobieraniu koloru i formy szrafów
Starannym rysowaniu poligonów i linii
Dołączaniu skali oraz legendy
Terminowym oddawaniu kolejnych faz projektu.