Jeździć defensywnie

bezpieczeństwo
Przewiduj, zapobiegaj i poznaj samego siebie
Jeździć defensywnie
Co oznacza jeździć defensywnie?
Odpowiedź brzmi – prowadzić pojazd
tak, by unikać niebezpiecznych sytuacji,
zanim one nastąpią. Przewidywać
wszelkie zagrożenia dynamiczne
i trzymać się od nich z daleka. Nie
traktować innych kierowców jako
osoby, które nie popełniają błędów
– może nawet trochę myśleć za nich.
Istotna jest również znajomość
samego siebie, szczególnie od strony
psychologicznej.
Rozważając kwestie jazdy defensywnej w transporcie, warto dodać jeszcze: prawidłowo zamocować przewożone towary oraz znać specyfikę
niebezpiecznych ładunków. Wszystko zawiera się w starej dewizie, że
lepiej zapobiegać, niż zwalczać
skutki. Maksyma, która sprawdza się
we wszystkim co robimy i w każdym
rodzaju działalności gospodarczej.
Słowem, prewencja jako sposób na
zmniejszenie kosztów działalności
transportowej, poprzez wydłużenie
żywotności pojazdów i zmniejszenie
szkód, z co za tym idzie – składek
ubezpieczeniowych.
Kurs z jazdy defensywnej przyczynia
się do zwiększenia bezpieczeństwa
jazdy oraz podniesienia ekonomiki transportu w firmie, pozwalając
zmniejszyć ilość szkód, a także zminimalizować koszty z tym związane.
Pomaga w rozwinięciu możliwości
i umiejętności pracowników oraz
zmianie świadomości odnoszącej
się do zachowania podczas prowadzenia pojazdów. Skuteczność
programu szkoleniowego BBS (Behaviour Based Safety) polega na
zrozumieniu, że każdy kierowca jest
wyjątkowy, tak jak jego samochód.
System rejestracji obrazu w czasie
kroczącym umożliwia dokonanie
samooceny swoich zachowań przez
każdego uczestnika szkolenia. Profil
tych szkoleń zostaje dopasowany do
specyfiki i wymagań klienta oraz poziomu jego kierowców.
Poznaj samego siebie
W myśl hasła, by zapobiegać, postępuje coraz więcej przewoźników
drogowych, fundując swoim kierowcom kursy jazdy defensywnej.
Nowe doświadczenia
Monika
Jędrychowska,
specjalista w dziale
floty i transportu
SIG Polska
– Takie szkolenie jest
niezwykle pouczające dla pracownika
nadzorującego flotę.
Możliwość prowadzenia samochodu
ciężarowego w połączeniu z całodniowymi warsztatami
– Kurs zaczyna się od krótkiego
przypomnienia przepisów o ruchu
drogowym i prawie transportowym. Potem prezentujemy kierowcom nowoczesne systemy zwiększające bezpieczeństwo podczas
jazdy. Niezmiernie ważne jest poznanie przez każdego z nich swoich
indywidualnych cech osobowościowych, charakterologicznych. Bo
wiele osób dotychczas nie zdawało
sobie sprawy z cech, które przyczyniają się do powstawania zagrożeń
na drodze, na przykład nadmiernej
skłonności do rywalizacji, rodzącej
agresję. Albo odwrotnie – ospałości, opóźniającej podejmowanie
prawidłowych decyzji – mówi Bogumiła Czernecka, kierownik floty
i transportu spółki SIG Polska.
Na większości kursantów ogromne
wrażenie robią zajęcia psychologiczne, podczas których poznają
samych siebie. Na przykład w testach psychologicznych wyświetla
się im pytania przy użyciu projektora, a potem muszą powiedzieć np.,
jaki kolor miał kwadracik w górnym
lewym rogu ekranu. Tym sposo-
bem sprawdza się zdolność do
całościowej obserwacji widzianego
obrazu.
Zabezpieczenie ładunku
Fot. Archiwum
Założeniem jednego z praktycznych ćwiczeń była taka jazda
z naczepą cysterną, by doprowadzić do jej przewrócenia.
40
teoretycznymi dla
kierowców pozwala
lepiej zrozumieć ich
pracę. Dla mnie coś
wspaniałego, zupełnie
innego niż szkolenia
transportowe, w jakich
dotychczas miałam
okazję uczestniczyć.
Jednym z najważniejszych elementów prewencji w transporcie
drogowym jest prawidłowe zamocowanie przewożonych ładunków.
Kierowcy muszą zdawać sobie
sprawę z zagrożeń dla nich samych
i innych uczestników ruchu, jakie
stwarzają transportowane przez nich
towary. Poznają, jak należy właściwie je mocować, jak się zachowuje
towar niewłaściwie zamocowany
i jakie są tego konsekwencje. Uzyskują informacje dotyczące zachowania
pojazdu obciążonego ładunkiem
o określonych właściwościach, np.
związane z drogą hamowania.
– Założeniem jednego z praktycznych ćwiczeń była taka jazda z naczepą cysterną, by doprowadzić do jej
przewrócenia. Przed skutkami tego
chroniło zabezpieczenie (widoczne
na fotografii obok). Gdy naczepa
traciła równowagę, trzeba było zareagować w taki sposób, aby zapobiec
tej symulowanej tragedii. Daje to
uczestnikom pojęcie, gdzie znajduje
się krytyczny punkt, poza którym naczepa się przewraca. Na co dzień nie
mają możliwości sprawdzenia tego
na samych sobie. No, może mają,
ale byłoby to kosztowne – mówi B.
Czernecka z SIG Polska.
Jazdy kierowców są nagrywane,
by każdy z nich następnie mógł
zobaczyć, gdzie popełnił błędy.
Zajęcia z prawidłowej techniki jazdy pozwalają zmniejszyć zużycie
elementów pojazdu, co zmniejsza
koszty eksploatacji. Chodzi np. o ha-
bezpieczeństwo
Korzyści jazdy defensywnej
➜ zmiana świadomości kierowców i oceny umiejętności,
➜ obniżenie poziomu ryzyka powodowania wypadków, poprzez analizę
konsekwencji podejmowanych działań do ewentualnych korzyści,
➜ zmniejszenie zużycia elementów jezdnych (hamulec, sprzęgło, skrzynia
biegów, paliwo itp.)
➜ poprawa wizerunku firmy poprzez zmianę świadomości i zachowań
pracowników
➜ ocena ryzyka – różnica pomiędzy ryzykiem a niepewnością
➜ ocena siebie i innych uczestników ruchu – wybór mniejszego zła, docenienie swojego życia, dostrzeżenie w innych uczestnikach osoby, a nie maszyny. Znalezienie uzasadnienia dla zachowania innych. Powstrzymanie
się od agresji i poznanie prostych sposobów jej neutralizacji. Wyrobienie
przekonania o konieczności powstrzymania się od lawinowego łamania
przepisów. Przewidywanie wykonania manewru i możliwość jego uniknięcia (cofanie). Porównanie efektów do strat – dostrzeganie konsekwencji
przed korzyściami (stosowanie zasady 20/80). Zwrócenie uwagi na istotne
elementy w ruchu drogowym. Znalezienie kontaktu z innymi uczestnikami ruchu i zasady przewidywania ich zachowań
➜ przepisy dotyczące transportu – czasu pracy, jazdy i odpoczynku
➜ aktualizacje i ustalone normy – identyfikacja zagrożeń powodowanych
przez towar
➜ metody neutralizacji stresu – zajęcia z psychologiem
➜ jazda defensywna – obserwować – ale co? decyzja – ale jaka?
➜ racjonalne kierowanie z wykorzystaniem układów wspomagających –
tempomat, radar, retarder, ART, ABS, ESP, ASR, blokada mostu i inne),
kiedy i z których korzystać w zależności od napędu – skutki
➜ sposoby minimalizacji skutków niebezpiecznych zdarzeń – scenariusze
zachowań w sytuacjach zagrażających bezpieczeństwu, sposoby obniżenia ryzyka poprzez określone zachowania, cofanie, postój
➜ ochrona ładunku, pojazdu i kierowcy przed działaniami przestępczymi,
➜ zdrowie, ergonomia i bezpieczeństwo
➜ używki, zmęczenie, monotonia
➜ minimalizacja ryzyka i poprawa wizerunku firmy – procedury i polityka firmy
Fot. Archiwum
Elementy szkolenia z jazdy defensywnej
firmy Buch-Car
Kurs zaczyna się od krótkiego przypomnienia przepisów o ruchu
drogowym i prawie transportowym.
Poznać samochód
Dariusz
Nadybski,
funkcje samochodów
ciężarowych, jak
na przykład ASP
i możliwości, jakie
dają. Nagle okazuje
się, że nie do końca
zna się samochód,
którym wykonuje
się codzienną pracę
i jak bardzo może
ona być prostsza.
Instruktor manewr
za manewrem kie-
WKT-Polska
Oddział w Opolu
– Dobrze było
poznać nowoczesne
Pokonać stres
Robert Rosa,
WKT-Polska,
Oddział w Legnicy
– Dla mnie oprócz
zajęć czysto praktycznych interesujące były zajęcia
teoretyczne: przede
wszystkim warsztaty
z psychologiem pokazujące, jak radzić
sobie ze stresem
i sytuacją na drodze.
Inne wykłady, na
przykład związane
z zasadami bezpiecznej i ekonomicznej
jazdy, oceną ryzyka
na drodze, pozwoliły świeżo spojrzeć
na swoją pracę
mulce czy sprzęgło. Tutaj niezwykle
zaskakująca jest, nawet dla bardzo
doświadczonych kierowców, możliwość zapoznania się z najnowocześniejszymi technologiami wspierającymi dynamiczne bezpieczeństwo
prowadzenia pojazdu. Chodzi np.
o układ tempomat, radar, retarder,
ART, ABS, ESP, ASR, blokadę mostu
i inne. Po kursie uczestnicyopisują to,
rujący naszą jazdą
i pokazujący każdy
błąd w krótkim czasie na nowo określił
moje podejście do
jazdy. Czymś zupełnie
zaskakującym były
ćwiczenia na płycie
lotniska. W codziennej
pracy nie mam okazji
wykonywać takich
ewolucji, a następnie
wychodzić z nich cało.
Bez rutyny
i na własnej skórze
odczuć, jak wiele
niepotrzebnych
manewrów na co
dzień wykonuję.
Bardzo jestem
zadowolony także
z jazdy tak dużym
samochodem.
Pierwszy raz miałem okazję kierować
cysterną i poczuć
wielką masę pod
moją kontrolą.
jak mało znają swój samochód i o ile
ich codzienna praca może być prostsza. Pozostaje tylko mieć nadzieję,
że umiejętności, nawyki i wiedza na
takim kursie pozostaną na długo
w umysłach kierowców, przyczyniając się do zmniejszenia kosztów działalności transportowej i zwiększenia
bezpieczeństwa na drogach.
Marek Loos
Lepiej zapobiegać niż zwalczać skutki – oto istota
defensywnej jazdy.
Jarosław
Foksiński,
– Kurs był bardzo
treściwy i fachowy,
a przede wszystkim
potrzebny. Po wielu
latach wykonywania
zawodu kierowcy do
naszej pracy wkrada
się rutyna. Bardzo
ciekawa była część
teoretyczna i zasady, z którymi nas
zapoznano drugiego
WKT-Polska,
Oddział
w Katowicach
dnia – musieliśmy
sprawdzić na drodze
pod czujnym okiem
instruktora. Zwracał
on uwagę nawet na
nieprawidłową sylwetkę za kierownicą.
Jazda ta była czymś
naprawdę nowym.
Nigdy nie miałem do
czynienia z tak nowoczesnym samochodem.
Kierowca defensywny
Bogumiła
Czernecka,
kierownik floty i transportu, SIG Polska
– Kierowca defensywny jest bezpieczny
na drodze dla siebie
i innych uczestników
ruchu. Poprzez swój
kulturalny i bezpieczny styl jazdy kształtuje pozytywny wizerunek firmy. Na plandekach są przecież znaki
firmowe przewoźnika.
Ma głowę na karku,
dzięki czemu wie,
jak powinien się
zachować w trudnych
sytuacjach, a co
ważniejsze – jak ich
zawczasu unikać i nie
prowokować ich. On
przewiduje te sytuacje,
posiada świadomość
ich konsekwencji.
Samochód ciężarowy
może bowiem spowodować na drodze więcej strat niż osobowy.
Zagrożeniem może być
również przewożony
ładunek.
41