Przedmioty uzupełniające

Transkrypt

Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Ciechanowie
WYDZIAŁ INŻYNIERII
Kierunek: MECHANIKA I BUDOWA MASZYN
Specjalność: MASZYNY ROLNICZE I LEŚNE
1. Nazwa przedmiotu: Technika cieplna - Termodynamika techniczna
2. Liczba godzin i punktów ECTS:
- studia stacjonarne: 60 godz., 4 ECTS
Ćwiczenia
Ćwiczenia
Ćwiczenia
Wykłady
Seminaria
audytoryjne
laboratoryjne
projektowe
Semestr
(W)
(Ć)
(L)
(S)
(P)
IV
30
30
- studia niestacjonarne: 36 godz., 4 ECTS
Ćwiczenia
Ćwiczenia
Wykłady
audytoryjne
laboratoryjne
Semestr
(W)
(Ć)
(L)
III
18
IV
18
Seminaria
(S)
Ćwiczenia
projektowe
(P)
Punkty
ECTS
4
Punkty
ECTS
2
2
3. Osoba odpowiedzialna za przedmiot: prof. dr hab. inż. Andrzej Osiadacz
4. Osoba realizująca przedmiot: prof. dr hab. inż. Andrzej Osiadacz, dr inż. Jacek Łączyński,
mgr inż. Waldemar Struzik
5. Status przedmiotu w planie studiów: przedmiot uzupełniający
6. Założenia i cele przedmiotu:
Celem nauczania przedmiotu jest przedstawienie studentom poziomu stanu wiedzy w obszarze
termodynamiki technicznej oraz przygotowanie ich do analizowania i projektowania procesów
cieplnych oraz stworzenie podstaw do studiów nad projektowaniem, doskonaleniem
i eksploatacją maszyn i urządzeń energetycznych. W ramach wykładów przedstawione będą
podstawowe zasady i prawa rządzące zjawiskami cieplnymi i przepływowymi ilustrowanymi
ćwiczeniami i przykładami liczbowymi.
W ramach ćwiczeń rozwiązywane będą zadania z zakresu termodynamiki zgodne
z zakresem wykładów i poszerzające jego treści. Ćwiczenia mają na celu wyrabiać u
studentów umiejętność samodzielnego myślenia przy rozwiązywaniu zadań i uczyć
odpowiedzialności za otrzymane wyniki. Każdy student ma nauczyć się rozumnie wybierać
i adaptować odpowiednie wzory teoretyczne oraz umiejętnie wyszukiwać lub wyliczać
brakujące dane. Ponadto wielkość otrzymanych wyników musi podlegać samodzielnej logicznej
ocenie i ostatecznemu sprawdzeniu.
7. Forma prowadzenia zajęć: wykłady, ćwiczenia audytoryjne
8. Wymagania wstępne: znajomość podstaw matematyki, fizyki i chemii.
9. Treści kształcenia:
WYKŁAD
1. Pojęcia podstawowe: ilość substancji, masa, objętość, ciśnienie, temperatura, układ
termodynamiczny, czynnik termodynamiczny, termiczne parametry stanu czynnika,
przemiana termodynamiczna, równowaga termodynamiczna.
2. Właściwości gazów, prawa gazowe, równania stanu, roztwory gazów, ciepło właściwe
gazów.
3. Zerowa zasada termodynamiki, prawa gazów doskonałych, mieszaniny gazów
doskonałych i prawo Daltona.
4. Ciepło właściwe gazów: rodzaje ciepłe właściwych, ciepło właściwe gazu rzeczywistego.
5. Bilans energetyczny: praca, ciepło, energia wewnętrzna, entalpia.
6. Równanie I zasady termodynamiki: entropia, wykresy pracy i ciepła.
7. Przemiany termodynamiczne gazów doskonałych.
8. Obiegi termodynamiczne - II zasada termodynamiki: entropia, egzergia, dławienie
izentalpowe.
9. Ogólna charakterystyka rodzajów wymiany ciepła (przewodzenie, konwekcja,
promieniowanie), złożona wymiana ciepła, ustalona i nieustalona wymiana ciepła.
Przewodzenie ciepła: prawo Fouriera,
10. Wymiana ciepła przez promieniowanie: prawa rządzące promieniowaniem, wymiana ciepła
między powierzchniami równoległymi.
11. Ogólna charakterystyka przenikania ciepła, współczynnik przenikania ciepła. Przenikanie
ciepła przy konwekcji swobodnej. Przenikanie ciepła przy konwekcji wymuszonej dla
płynów przepływających w przewodach.
12. Spalanie: rodzaje spalania, podział paliw, ciepło reakcji spalania, własności paliw, reakcje
stechiometryczne, teoretyczne zapotrzebowanie tlenu i skład spalin.
13. Spalania ciąg dalszy: temperatury istotne przy spalaniu, warunki dobrego spalania paliw,
analiza spalin i normowanie ich składu.
14. Silniki cieplne: tłokowe silniki spalinowe, zasada działania silnika czterosuwowego o ZI i o
ZS, obiegi teoretyczne tłokowych silników spalinowych i porównanie ich sprawności.
15. Pompy, sprężarki, wentylatory, chłodziarki.
ĆWICZENIA
1. Zapoznanie studentów ze sposobem rozwiązywania zadań. Rozwiązywanie zadań
z przeliczaniem jednostek miar wielkości fizycznych i parametrów stanu.
2. Rozwiązywanie zadań z zakresu praw i przemian gazów doskonałych.
3. Zadania z zakresu I zasady termodynamiki. Układanie bilansów energii do zadań i ich
rozwiązywanie.
4. Obliczanie zadań z zakresu II zasady termodynamiki - pojęcie egzergii.
5. Ustalona wymiana ciepła - zadania z:
- przewodzenia i przenikania ciepła w tym rozkładu temperatur na drodze przepływu
ciepła, obliczenia krytycznej grubości izolacji,
- wymienników ciepła dla różnych uwarunkowań.
6. Spalanie paliw - obliczenia m. in. nadmiaru powietrza, temperatury spalania, strat
spalania.
7. Silnik cieplne - obliczenia sprawności i punktów charakterystycznych obiegów
teoretycznych tłokowych silników spalinowych.
10. Warunki zaliczenia przedmiotu: egzamin
11. Literatura:
Literatura
1.
2.
3.
4.
5.
6.
podstawowa:
Wrzesinski Z.; Termodynamika 2008 r.
Hołyst R.; Termodynamika w zadaniach 2008 r.
Nagórski Z.; Wybrane zagadnienia z termodynamiki technicznej, Warszawa 2008 r.
Kieloch M.; Termodynamika i technika cieplna 2007 r.
Szymański M.; Zbiór zadań z termodynamiki 2006 r.
Ambrozik A.; Wybrane zagadnienia procesów cieplnych w tłokowych silnikach spalinowych
2003 r.
Literatura
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
uzupełniająca:
Wiśniewski S.; Termodynamika techniczna. WNT; 2005 r.
Szargut J.; Termodynamika. PWN; Warszawa 2000 r.
Wilk. Sł.; Termodynamika techniczna. WSiP Warszawa 1999 r.
Dowkont J.; Teoria silników cieplnych, WKŁ 1993.
Teodorczyk A.; Termodynamika techniczna. WSiP Warszawa 1999 r.
Teodorczyk A.; Zbiór zadań z termodynamiki technicznej. WSiP Warszawa 1997 r.
Michałowski S.; Wańkowicz K.; Termodynamika procesowa. WNT 1999 r.
1. Nazwa przedmiotu: Materiałoznawstwo
Ćwiczenia
Ćwiczenia
Wykłady
audytoryjne
laboratoryjne
Semestr
(W)
(Ć)
(L)
I
30
15
Ćwiczenia
Ćwiczenia
Wykłady
audytoryjne
laboratoryjne
Semestr
(W)
(Ć)
(L)
I
18
9
Seminaria
(S)
Seminaria
(S)
Ćwiczenia
projektowe
(P)
Punkty
ECTS
Ćwiczenia
projektowe
(P)
Punkty
ECTS
6
6
3. Osoba odpowiedzialna za przedmiot: dr inż. Wojciech Przedpełski
4. Osoba realizująca przedmiot: dr inż. Wojciech Przedpełski, mgr inż. Mariusz Bober
Student powinien poznać główne grupy materiałów stosowanych zarówno w budowie maszyn jak
i w inżynierii środowiska.
7. Forma prowadzenia zajęć: wykłady, ćwiczenia laboratoryjne
8. Wymagania wstępne: ogólne wiadomości na poziomie szkoły średniej
WYKŁAD
Celem wykładu jest zapoznanie studentów z głównymi grupami materiałów konstrukcyjnych,
z możliwościami formowania ich własności oraz z metodami badań stosowanymi w przemyśle.
1. Wprowadzenie do nauki o materiałach. Charakterystyka ogólnych cech materiałów
konstrukcyjnych (metale i stopy, materiały niemetaliczne: ceramika, drewno, materiały lakiernicze,
kleje, guma, polimery i kompozyty).
2 Elementy krystalografii i podstawy krzepnięcia metali i stopów: Podstawowe układy
krystalograficzne. Budowa i charakterystyka sieci krystalograficznych, kierunki, płaszczyzny,
wektor Burgersa. Defekty punktowe i liniowe. Ziarno, granice ziarna.
3. Podstawy krzepnięcia. Zarodkowanie i wzrost kryształów.
4. Układy równowagi fazowej. Reguła faz. Roztwory stałe i inne fazy w stopach, budowa
układów równowagi. Elementarne i złożone układy równowagi.
5. Podstawy sterowania strukturą materiałów (wpływ geometrii struktury na własności
materiałów).
6. Umocnienie materiałów poprzez zmianę składu chemicznego, umocnienie zgniotem,
umocnienie przez fazy wydzieleniowe.
7. Układ żelazo – węgiel (układ żelazo - cementyt i układ żelazo - grafit).
8. Przemiany fazowe w stopach żelaza. Wpływ szybkości nagrzewania na przebieg przemian w
stalach. Krzywe rozpadu przechłodzonego austenitu (krzywe CTP). Przemiana martenzytyczna,
przemiana bainityczna, przemiana perlityczna, odpuszczanie stali.
9. Stale węglowe, Stale stopowe, staliwo, żeliwa - gatunki i sposoby ich otrzymywania.
10. Metale kolorowe zastosowania i ich obróbka.
11. Materiały polimerowe. Ważniejsze grupy polimerów o znaczeniu technicznym
12. Materiały ceramiczne – własności i zastosowanie.
LABORATORIUM
Tematy 3 godzinne
Ćwiczenie wstępne: Zapoznanie z przepisami BHP i organizacją pracy w laboratorium oraz
wytyczne do sporządzania sprawozdań.
1. Przygotowanie próbek do badań metalograficznych oraz techniki obserwacji stosowane
podczas pracy na mikroskopie metalograficznym.
2. Badania makroskopowe połączeń spawanych gazowo lub elektrycznie.
3. Określenie wielkości ziarna w stopach metali.
4. Analiza mikrostruktur stopów żelaza z węglem i ich związek z układem równowagi.
5. Określenie zawartości węgla w stali węglowej podeutektoidalnej.
6. Badanie krzywej krzepnięcia czystego metalu.
7. Analiza mikrostruktur stopów miedzi.
8. Analiza mikrostruktur stopów glinu.
9. Porównanie zmian twardości polimerów i metali pod wpływem zmian temperatury.
10. Porowatość materiałów ceramicznych.
11. Identyfikacja polimerów metodami fizycznymi.
12. Odrabianie zaległych laboratoriów. Kolokwium zaliczeniowe.
10. Warunki zaliczenia przedmiotu:
ZALICZENIE NA OCENĘ
11. Literatura:
Literatura podstawowa:
- Michael F Ashby, David R,H. Jones Materiały Inżynierskie – Kształtowanie struktury
i właściwości, dobór materiałów Wydawnictwa Naukowo Techniczne, Warszawa 1995
- Feliks Wojtkun i Jurij P. Sołncew Materiałoznawstwo T 1,2 Politechnika Radomska Radom
1999.
- Karol Przybyłowicz Metaloznawstwo Wydawnictwo Naukowo techniczne Warszawa, Wydanie
piąte.1996.
- A. Ciszewski, T. Radomski, A. Szumer, Materiałoznawstwo, Warszawa 1998. Oficyna
Wydawnicza Politechniki Warszawskiej.
Literatura uzupełniająca:
- A.G Guy Wprowadzenie do nauki o materiałach PWN Warszawa 1977
- Lawrence H. Van Vlack Fizykochemiczne podstawy nauki o materiałach PWN Warszawa 1964
- K. Wesołowski Metaloznawstwo: część I., II., III. PWN Warszawa
1. Nazwa przedmiotu: Podstawy inżynierii wytwarzania
Ćwiczenia
Ćwiczenia
Wykłady
Seminaria
audytoryjne
laboratoryjne
Semestr
(W)
(Ć)
(L)
(S)
III
30
30
IV
30
30
Ćwiczenia
Ćwiczenia
Wykłady
audytoryjne
laboratoryjne
Semestr
(W)
(Ć)
(L)
V
18
18
VI
18
18
3.
4.
5.
6.
Seminaria
(S)
Ćwiczenia
projektowe
(P)
Punkty
ECTS
Ćwiczenia
projektowe
(P)
Punkty
ECTS
Osoba odpowiedzialna za przedmiot: Prof. Dr hab. inż. Andrzej
Osoba realizująca przedmiot: Prof. Dr hab. inż. Andrzej Kolasa
Status przedmiotu w planie studiów: przedmiot uzupełniający
Założenia i cele przedmiotu:
7
7
7
7
Kolasa
Celem nauczania przedmiotu jest przedstawienie studentom podstawowych informacji
na temat różnych technologii wytwarzania w tym: wykonywania odlewów, obróbki
plastycznej, obróbki ubytkowej, spajania i cięcia oraz przetwórstwa tworzyw
sztucznych.
7. Forma prowadzenia zajęć: wykład, ćwiczenia audytoryjne, ćwiczenia laboratoryjne
8. Wymagania wstępne: Zaliczenie wykładu i ćwiczeń z materiałoznawstwa.
1. Zasady konstrukcji i wytwarzania odlewów.
2. Rodzaje materiałów stosowanych na odlewy.
3. Wykonywanie form, rdzeni, piece odlewnicze, oczyszczanie odlewów.
5. Określenie rodzajów złącz i spoin.
6. Spawanie gazowe, spawanie elektryczne i spawanie plazmowe.
7. Fizyka i mechanizm odkształceń plastycznych..
8. Maszyny i narzędzia stosowane w przeróbce plastycznej metali.
9.Technologia wtryskiwania i technologia termoformowania tworzyw
10.Technologie walcowania, wyciskania, ciągnienia i kucia sztucznych.
11. Metody obróbki ubytkowej materiałów metalowych i niemetalowych.
12. Charakterystyka toczenia, zjawiska, narzędzia i obrabiarki.
13. Kształtowanie materiałów metoda frezowania, rodzaje frezów i frezarek.
14. Obróbka ścierna narzędziami spojonymi, szlifowanie
15.Obróbka wykańczająca materiałów,
ĆWICZENIA
Zapoznanie z przepisami BHP obowiązującymi w laboratorium
Dobór parametrów skrawania
Wpływ sztywności układu obróbkowego na dokładność kształtową przedmiotu
tłoczonego.
Spawanie i cięcie gazowe.
Odlewanie metodą wytapianych modeli.
Wyżarzanie normalizujące stali.
Termoformowanie próżniowe tworzyw termoplastycznych
Odrabianie zaległych ćwiczeń
10. Warunki zaliczenia przedmiotu: egzamin po zaliczeniu laboratorium.
11. Literatura
1. Praca zbiorowa „Przetwórstwo tworzyw sztucznych” (red. K. Wilczyński), Oficyna
Wyd. PW, Warszawa 2000.
2.Encyklopedia technik wytwarzania stosowanych w przemyśle maszynowym;
odlewnictwo, obróbka plastyczna, przetwórstwo tworzyw sztucznych, spawalnictwo;
t. I pod red. J. Erbla . Oficyna Wydawnicza PW, 2001 r.
3. Poradnik Inżyniera – Odlewnictwo, tom I i II, 1986
Obróbka plastyczna. S. Erbel, K. Kuczyński, Z. Marciniak. Wydawnictwo PWN,
Warszawa.
1. Nazwa przedmiotu: Podstawy inżynierii wytwarzania
Ćwiczenia
Ćwiczenia
Wykłady
Seminaria
audytoryjne
laboratoryjne
Semestr
(W)
(Ć)
(L)
(S)
III
30
30
IV
30
30
Ćwiczenia
Ćwiczenia
Wykłady
audytoryjne
laboratoryjne
Semestr
(W)
(Ć)
(L)
V
18
18
VI
18
18
3.
4.
5.
6.
Seminaria
(S)
Ćwiczenia
projektowe
(P)
Punkty
ECTS
Ćwiczenia
projektowe
(P)
Punkty
ECTS
Osoba odpowiedzialna za przedmiot: Prof. Dr hab. inż. Andrzej
Osoba realizująca przedmiot: Prof. Dr hab. inż. Andrzej Kolasa
7
7
7
7
Kolasa
na temat różnych technologii wytwarzania w tym: wykonywania odlewów, obróbki
plastycznej, obróbki ubytkowej, spajania i cięcia oraz przetwórstwa tworzyw
sztucznych.
8. Wymagania wstępne: Zaliczenie wykładu i ćwiczeń z materiałoznawstwa.
1. Zasady konstrukcji i wytwarzania odlewów.
2. Rodzaje materiałów stosowanych na odlewy.
3. Wykonywanie form, rdzeni, piece odlewnicze, oczyszczanie odlewów.
5. Określenie rodzajów złącz i spoin.
6. Spawanie gazowe, spawanie elektryczne i spawanie plazmowe.
7. Fizyka i mechanizm odkształceń plastycznych..
8. Maszyny i narzędzia stosowane w przeróbce plastycznej metali.
9.Technologia wtryskiwania i technologia termoformowania tworzyw
10.Technologie walcowania, wyciskania, ciągnienia i kucia sztucznych.
11. Metody obróbki ubytkowej materiałów metalowych i niemetalowych.
12. Charakterystyka toczenia, zjawiska, narzędzia i obrabiarki.
13. Kształtowanie materiałów metoda frezowania, rodzaje frezów i frezarek.
14. Obróbka ścierna narzędziami spojonymi, szlifowanie
15.Obróbka wykańczająca materiałów,
ĆWICZENIA
Zapoznanie z przepisami BHP obowiązującymi w laboratorium
Dobór parametrów skrawania
Wpływ sztywności układu obróbkowego na dokładność kształtową przedmiotu
tłoczonego.
Spawanie i cięcie gazowe.
Odlewanie metodą wytapianych modeli.
Wyżarzanie normalizujące stali.
Termoformowanie próżniowe tworzyw termoplastycznych
Odrabianie zaległych ćwiczeń
11. Literatura
1. Praca zbiorowa „Przetwórstwo tworzyw sztucznych” (red. K. Wilczyński), Oficyna
Wyd. PW, Warszawa 2000.
2.Encyklopedia technik wytwarzania stosowanych w przemyśle maszynowym;
odlewnictwo, obróbka plastyczna, przetwórstwo tworzyw sztucznych, spawalnictwo;
t. I pod red. J. Erbla . Oficyna Wydawnicza PW, 2001 r.
3. Poradnik Inżyniera – Odlewnictwo, tom I i II, 1986
Obróbka plastyczna. S. Erbel, K. Kuczyński, Z. Marciniak. Wydawnictwo PWN,
Warszawa.
1. Nazwa przedmiotu: Podstawy inżynierii produkcji
Ćwiczenia
Ćwiczenia
Wykłady
audytoryjne
laboratoryjne
Semestr
(W)
(Ć)
(L)
III
30
30
IV
30
30
Ćwiczenia
Ćwiczenia
Wykłady
audytoryjne
laboratoryjne
Semestr
(W)
(Ć)
(L)
V
18
18
VI
18
18
3.
4.
5.
6.
Seminaria
(S)
Seminaria
(S)
Ćwiczenia
projektowe
(P)
Punkty
ECTS
Ćwiczenia
projektowe
(P)
Punkty
ECTS
7
7
7
7
Osoba odpowiedzialna za przedmiot: dr inż. Robert Rudziński
Osoba realizująca przedmiot: dr inż. Robert Rudziński
na temat różnych technologii produkcji rolniczej i leśnej
8. Wymagania wstępne: podstawowa znajomość biologii i chemii
Podstawowe informacje na temat gleb, podstawowe zasadny nawożenia gleb,
podstawy agrotechniki, rośliny uprawne, podstawowe informacje na temat produkcji
zwierzęcej, gatunki drzew leśnych
11. Literatura
Szymański S.: Ekologiczne podstawy hodowli lasu. PWRiL, Warszawa 1986.
M Fotyma, S Mercik Chemia rolna, PWN Warszawa 1995.
Key I.: Wprowadzenie do fizjologii zwierząt, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
2001
1. Nazwa przedmiotu: Elektrotechnika i elektronika
Ćwiczenia
Ćwiczenia
Wykłady
audytoryjne
laboratoryjne
Semestr
(W)
(Ć)
(L)
II
30
15
III
15
Ćwiczenia
Ćwiczenia
Wykłady
audytoryjne
laboratoryjne
Semestr
(W)
(Ć)
(L)
IV
18
9
9
Seminaria
(S)
Seminaria
(S)
Ćwiczenia
projektowe
(P)
Punkty
ECTS
Ćwiczenia
projektowe
(P)
Punkty
ECTS
2
2
4
3. Osoba odpowiedzialna za przedmiot: dr inż. Wojciech Kramarek
4. Osoba realizująca przedmiot: dr inż. Wojciech Kramarek, dr inż. Tomasz Dzik,
mgr inż. Dariusz Kołakowski
Przedmiot ma za zadanie przedstawienie podstawowych problemów zagadnień elektrotechniki
oraz elektroniki. Wprowadzenie do przedmiotu obejmuje podstawowe wiadomości związane z
prądem stałym oraz przemiennym (wielkości skuteczne, prawa Kirchoffa, wiadomości
dotyczące rezystorów, cewek oraz kondensatorów). Treść przedmiotu obejmuje niektóre
zagadnienia teorii obwodów jak szeregowe i równoległe układy RLC a zwłaszcza problemy
rezonansu napięciowego oraz prądowego. Analizowane są stany nieustalone w obwodach
prądu stałego. Podawane są podstawowe wiadomości dotyczące obwodów prądu
trójfazowego. Przedmiot obejmuje również zagadnienia związane ze sterowaniem
stycznikowym. Wykład przedstawia przykłady bezpiecznych systemów sterujących,
redundancyjnych oraz samonadzorujących.
Podane
są
również
informacje
dotyczące
podstawowych
zagadnień
ochrony
przeciwporażeniowej.
Po wysłuchaniu wykładu student powinie wykazywać się wiedzą dotyczącą podstawowych
zagadnień związanych z przedmiotem oraz powinien potrafić przeprowadzić obliczenia
dotyczące elementarnych obwodów elektrycznych oraz potrafić zaprojektować prosty układ
stycznikowo – przekaźnikowy.
8. Wymagania wstępne: Ogólna wiedza techniczna z zakresu przedmiotów wykładanych na
pierwszych dwóch latach studiów.
Elementy i budowa obwodu prądu stałego.
Elementy czynne i bierne, pojęcie oczka elementarnego. Prawa Kirchoffa oraz wyznaczanie
wartości napięć i prądów w obwodach. Rezystory, termistory NTC oraz PTC, warystory.
Kondensator w obwodzie prądu stałego. Stany nieustalone w obwodach prądu stałego.
Obwody prądu przemiennego.
Podstawowe zjawiska, wielkości i parametry obwodów prądu przemiennego. Przedstawianie
przebiegów sinusoidalnych z wykorzystaniem wskazów. Przebiegi niesinusoidalne, impulsy
dwukierunkowe oraz jednokierunkowe. Analiza Fouriera oraz definicja i znaczenia przebiegów
harmonicznych prądów zmiennych.
Moce obwodów prądu przemiennego.
Moc chwilowa prądu przemiennego jednofazowego, jej przebieg czasowy. Pojęcie mocy czynnej,
mocy biernej oraz mocy pozornej. Trójkąt mocy, współczynnik mocy oraz kompensacja mocy.
Układy RLC.
Kondensator oraz cewka w obwodzie prądu przemiennego. Reaktancja indukcyjna oaz
pojemnościowa, pojęcie impedancji. Obwody szeregowe RC oraz RL. Obwody równolegle RC i RL.
Obwody rezonansowe. Szeregowy i równoległy obwód oscylacyjny. Charakterystyki przebiegów
napięć i prądów w obwodach rezonansowych.
Obwody trójfazowe.
Wytwarzanie prądu trójfazowego. Podstawowe połączenia w obwodach prądu trójfazowego. Układ
gwiazdy oraz trójkąta, wykresy wskazowe prądów i napięć. Moc prądu trójfazowego. Pojęcie
prądu fazowego oraz przewodowego, napięcia przewodowe oraz fazowe. Pomiary mocy.
Podstawowe pojęcia układów elektronicznych.
Element i układ elektroniczny, elementy czynne i bierne układów elektronicznych, Dioda
półprzewodnikowa oraz charakterystyki prądowo-napięciowe diod. Tranzystor bipolarn typu NPN i
PNP. Pojęcie bazy, emitera i kolektora. Charakterystyki wejściowe oraz wzmocnienia prądowego
tranzystora.
Napędy elektryczne maszyn i urządzeń.
Sterowanie przekaźnikowo - stycznikowe, jego rola oraz przykłady zastosowań. Charakterystyki
silnika asynchronicznego (momentowa oraz prądowa). Budowa stycznika, przekaźnika,
przekaźnika termicznego, łącznika drogowego, przycisków sterujących. Schemat ideowy oraz
montażowy układu elektrycznego. Schematy zgodne z symbolami IEC oraz z symbolami NEMA.
Sterowanie silnikiem asynchronicznym.
Obwód sterujący oraz prądowy (mocy). Sterowanie silnika elektrycznego dla jednego kierunku
obrotów. Sterowanie nawrotne. Połączenie uzwojeń silnika w gwiazdę oraz w trójkąt,
charakterystyki przy tych połączeniach. Rozruchowy układ gwiazda – trójkąt. Obwody sterujące
oraz prądowe dla obydwu typów sterowań.
Bezpieczeństwo układów sterujących.
Bezpieczeństwo układów sterujących, ocena ryzyka zastosowanych systemów. Przekaźniki
konwencjonalne oraz przekaźniki bezpieczne. Obwody redundancyjne oraz obwody
samosprawdzające się.
Praca z urządzeniami elektrycznymi.
Ogólne warunki zasilania elektrycznego, podstawowe pojęcia. Działanie prądu elektrycznego na
organizm człowieka. Wartości prądów i napięć niebezpiecznych dla człowieka. Pięć reguł
bezpiecznej pracy. Kompatybilność elektromagnetyczna.
Ochrona przeciwporażeniowa.
Dotyk bezpośredni oraz pośredni. Ochrona podstawowa przeciwporażeniowa w warunkach
normalnych. Ochrona przeciwporażeniowa w warunkach zagrożenia. Przewody ochronne,
uziemienia ochronne oraz wyłączniki różnicowoprądowe. Rodzaje sieci elektrycznych. Ochrona
przez izolacje, galwaniczne oddzielenie obwodów oraz lokalne połączenia wyrównawcze.
10. Warunki zaliczenia przedmiotu: zaliczenie na ocenę
11. Literatura:
1. Hempowicz i inni: Elektrotechnika i elektronika dla nie elektryków, WNT Warszawa 2005 r.
2. Miedziński B.: Elektrotechnika. Podstawy i instalacje elektryczne, WNT Warszawa 2000 r.
3. Praca zbiorowa: Praktyczna elektrotechnika ogólna, Wyd. REA 2003 r.
4. Praca zbiorowa: Podstawy elektrotechniki, Wyd. REA 2005 r.
1. Nazwa przedmiotu: Podstawy konstrukcji maszyn I
Ćwiczenia
Ćwiczenia
Wykłady
Seminaria
audytoryjne
laboratoryjne
Semestr
(W)
(Ć)
(L)
(S)
II
30
III
15
Ćwiczenia
Ćwiczenia
Wykłady
audytoryjne
laboratoryjne
Semestr
(W)
(Ć)
(L)
II
18
III
9
Seminaria
(S)
Ćwiczenia
projektowe
(P)
45
Ćwiczenia
projektowe
(P)
27
Punkty
ECTS
3
4
Punkty
ECTS
3
4
3. Osoba odpowiedzialna za przedmiot: dr inż. Leon Wyszyński
4. Osoba realizująca przedmiot: dr inż. Leon Wyszyński, mgr inż. Wojciech Pasternak,
mgr inż. Wiesław Śladowski, mgr inż. Grzegorz Michalski, mgr inż. Aleksander Niski,
mgr inż. Jan Jasiński.
Umiejętność projektowania i obliczeń wytrzymałościowych układów mechanicznych
z zastosowaniem komputerowego wspomagania projektowania.
Dalsze poznanie spektrum praktycznych wiadomości począwszy od znaczenia normalizacji oraz
standaryzacji w obszarze konstrukcji części maszyn aż po praktykę stosowania oznaczeń
technologicznych oraz normalizacyjnych.
Dalsze poznanie kwestii towarzyszących powstawaniu konstrukcji maszyn, począwszy od
koncepcji technicznej poprzez fazę obliczeń inżynierskich, etap dokumentacji aż do powstania
prototypu.
Dodatkowym szczególnym zamierzeniem wykładu jest przystępne przedstawienie metodyki
i praktyczne wykorzystanie przez słuchacza umiejętności samodzielnego wykonania
podstawowych obliczeń inżynierskich, także kontynuacja i ugruntowanie wiadomości z
zakresu zapisu konstrukcji /rysunku technicznego i geometrii wykreślnej/.
7. Forma prowadzenia zajęć: wykład, ćwiczenia audytoryjne,ćwiczenia projektowe
8. Wymagania wstępne:
- kurs matematyki i fizyki;
- kurs zapisu konstrukcji /rysunku technicznego i geometrii wykreślnej/;
- mechanika techniczna z wytrzymałością materiałów.
WYKŁAD
Rozszerzenie wiadomości o projektowaniu maszyn. Proces projektowania; kryteria. Materiały
konstrukcyjne. Podstawy obliczeń elementów maszyn. Wały, czopy końcowe wałów. Smarowanie,
teoria smarowania. Łożyskowanie. Łożyska ślizgowe i toczne. Procedury doboru łożysk. Obliczenia
sprawdzające prawidłowości doboru łożyska.
Uszczelnienia techniczne. Systematyka doboru uszczelnień ruchowych i spoczynkowych.
Mechanizm zużycia uszczelnień. Kinematyka zazębień. Napędy. Przekładnie zębate, przekładnie
cięgnowe, przekładnie cierne. Sprzęgła. Hamulce. Metody analizy układów kinematycznych.
Podstawy napędu hydrostatycznego. Wybrane zagadnienia hydrauliki siłowej. Tłokowy silnik
spalinowy. Teoria i konstrukcja silnika. Postawy optymalizacji w projektowaniu elementów
maszyn. Bazy danych inżynierskich w budowie maszyn. Podstawy komputerowego wspomagania
projektowania.
CWICZENIA AUDYTORYJNE: Odpowiednio dobrane ćwiczenia rachunkowe
Zajęcia projektowe: kinematyka zazębień; przekładnia zębata; sprzęgło.
wykład - egzamin;
projektowanie - zaliczenie na ocenę.
11. Literatura:
- Podstawy konstrukcji maszyn; J. Żółtowski, Wyd. P.W. 2002 r.;
- Podstawy konstrukcji maszyn t. I i II; J. Maroszek, J. Żółtowski, Wyd. P.W. 2002 r.;
- Podstawy konstrukcji maszyn - materiały do projektowania z atlasem;
W. Juchnikowski, J. Żółtowski, Wyd. P.W., 1999 r.
-
PN - Polskie normy rysunku technicznego maszynowego;
Zadania z podstaw konstrukcji maszyn. Praca zbiorowa; Wyd. P.W.
Projektowanie węzłów i części maszyn; L. Kurmaz, O. Kurmaz, Wyd. Polit. Świętokrzyska
2006r.
1. Nazwa przedmiotu: Podstawy konstrukcji maszyn II
Ćwiczenia
Ćwiczenia
Wykłady
Seminaria
audytoryjne
laboratoryjne
Semestr
(W)
(Ć)
(L)
(S)
III
30
IV
Ćwiczenia
Ćwiczenia
Wykłady
audytoryjne
laboratoryjne
Semestr
(W)
(Ć)
(L)
II
18
III
Seminaria
(S)
Ćwiczenia
projektowe
(P)
45
Ćwiczenia
projektowe
(P)
27
Punkty
ECTS
2
5
Punkty
ECTS
4
4
3. Osoba odpowiedzialna za przedmiot: dr inż. Leon Wyszyński
4. Osoba realizująca przedmiot: dr inż. Leon Wyszyński, mgr inż. Wojciech Pasternak,
mgr inż. Wiesław Śladowski, mgr inż. Grzegorz Michalski, mgr inż. Aleksander Niski,
mgr inż. Jan Jasiński.
5. Status przedmiotu w planie studiów: przedmiot kierunkowy
6. Założenia i cele przedmiotu: Poznanie rodzaju obciążeń. Naprężenia obliczeniowe
i dopuszczalne. Stany naprężeń prosty i złożony. Materiały konstrukcyjne. Połączenia
rozłączne i nierozłączne. Spektrum praktycznych wiadomości począwszy od znaczenia
normalizacji w obszarze konstrukcji części maszyn aż po praktykę stosowania oznaczeń
technologicznych oraz normalizacyjnych. Poznanie podstawowych kwestii towarzyszących
powstawaniu konstrukcji maszyn od koncepcji technicznej poprzez fazę obliczeń inżynierskich,
etap dokumentacji aż do powstania prototypu. Dodatkowym szczególnym zamierzeniem
wykładu jest przystępne przedstawienie metodyki i praktyczne wykorzystanie przez słuchacza
umiejętności samodzielnego wykonania podstawowych obliczeń inżynierskich, także
kontynuacja i ugruntowanie wiadomości z zakresu rysunku technicznego.
7. Forma prowadzenia zajęć: wykład, ćwiczenia projektowe
8. Wymagania wstępne: podstawowy kurs matematyki i fizyki; podstawowy kurs rysunku
technicznego; mechanika techniczna - statyka
WYKŁAD
Ogólne wiadomości o projektowaniu maszyn. Proces projektowania; kryteria. Materiały
konstrukcyjne. Podstawy obliczeń elementów maszyn. Własności wytrzymałościowe
materiałów konstrukcyjnych. Środki ciężkości i momenty bezwładności typowych pól przekrojów
konstrukcyjnych.
Połączenia rozłączne i nierozłączne. Połączenia nitowe, spawane, gwintowe, zgrzewane, lutowane,
klinowe, wpustowe, kołkowe, sworzniowe, wtłaczane, skurczowe.
Połączenia specjalne elementów maszyn.
Zagadnienia wyboczenia elementów maszyn. Kratownice; plan sił Cremony.
Sprężyny. Zasady doboru i obliczeń sprężyn. Cienkościenne naczynia ciśnieniowe.
Wały, czopy końcowe wałów. Połączenia wpustowe i wielowypustowe. Smarowanie, teoria
smarowania. Uszczelnienia techniczne. Zasady doboru uszczelnień ruchowych i spoczynkowych.
Mechanizm zużycia uszczelnień.
Zajęcia projektowe: konstrukcja kratownicowa; podnośnik śrubowy.
Wykład - egzamin;
ćwiczenia - zaliczenie na ocenę;
projektowanie - zaliczenie na ocenę.
11. Literatura:
- Podstawy konstrukcji maszyn; J. Żółtowski, Wyd. P.W., 2002 r.;
- Podstawy konstrukcji maszyn t. I i II; J. Maroszek, J. Żółtowski, Wyd. P.W., 2002 r.;
- Podstawy konstrukcji maszyn - Materiały do projektowania z atlasem,
W. Juchnikowski, J. Żółtowski, Wyd. P.W., 1999 r.;
Literatura uzupełniająca :
PN - Polskie normy rysunku technicznego maszynowego;
Zadania z podstaw konstrukcji maszyn. Praca zbiorowa; Wyd. P.W.
Projektowanie węzłów i części maszyn; L. Kurmaz, O. Kurmaz, Wyd. Polit. Świętokrzyskiej,
2006r.
1. Nazwa przedmiotu: Elektrotechnika i elektronika
Ćwiczenia
Ćwiczenia
Wykłady
audytoryjne
laboratoryjne
Semestr
(W)
(Ć)
(L)
II
30
15
III
15
Ćwiczenia
Ćwiczenia
Wykłady
audytoryjne
laboratoryjne
Semestr
(W)
(Ć)
(L)
IV
18
9
9
Seminaria
(S)
Seminaria
(S)
Ćwiczenia
projektowe
(P)
Punkty
ECTS
Ćwiczenia
projektowe
(P)
Punkty
ECTS
2
2
4
3. Osoba odpowiedzialna za przedmiot: dr inż. Wojciech Kramarek
4. Osoba realizująca przedmiot: dr inż. Wojciech Kramarek, dr inż. Tomasz Dzik,
mgr inż. Dariusz Kołakowski
Przedmiot ma za zadanie przedstawienie podstawowych problemów zagadnień elektrotechniki
oraz elektroniki. Wprowadzenie do przedmiotu obejmuje podstawowe wiadomości związane z
prądem stałym oraz przemiennym (wielkości skuteczne, prawa Kirchoffa, wiadomości
dotyczące rezystorów, cewek oraz kondensatorów). Treść przedmiotu obejmuje niektóre
zagadnienia teorii obwodów jak szeregowe i równoległe układy RLC a zwłaszcza problemy
rezonansu napięciowego oraz prądowego. Analizowane są stany nieustalone w obwodach
prądu stałego. Podawane są podstawowe wiadomości dotyczące obwodów prądu
trójfazowego. Przedmiot obejmuje również zagadnienia związane ze sterowaniem
stycznikowym. Wykład przedstawia przykłady bezpiecznych systemów sterujących,
redundancyjnych oraz samonadzorujących.
Podane
są
również
informacje
dotyczące
podstawowych
zagadnień
ochrony
przeciwporażeniowej.
Po wysłuchaniu wykładu student powinie wykazywać się wiedzą dotyczącą podstawowych
zagadnień związanych z przedmiotem oraz powinien potrafić przeprowadzić obliczenia
dotyczące elementarnych obwodów elektrycznych oraz potrafić zaprojektować prosty układ
stycznikowo – przekaźnikowy.
Elementy i budowa obwodu prądu stałego.
Elementy czynne i bierne, pojęcie oczka elementarnego. Prawa Kirchoffa oraz wyznaczanie
wartości napięć i prądów w obwodach. Rezystory, termistory NTC oraz PTC, warystory.
Kondensator w obwodzie prądu stałego. Stany nieustalone w obwodach prądu stałego.
Obwody prądu przemiennego.
Podstawowe zjawiska, wielkości i parametry obwodów prądu przemiennego. Przedstawianie
przebiegów sinusoidalnych z wykorzystaniem wskazów. Przebiegi niesinusoidalne, impulsy
dwukierunkowe oraz jednokierunkowe. Analiza Fouriera oraz definicja i znaczenia przebiegów
harmonicznych prądów zmiennych.
Moce obwodów prądu przemiennego.
Moc chwilowa prądu przemiennego jednofazowego, jej przebieg czasowy. Pojęcie mocy czynnej,
mocy biernej oraz mocy pozornej. Trójkąt mocy, współczynnik mocy oraz kompensacja mocy.
Układy RLC.
Kondensator oraz cewka w obwodzie prądu przemiennego. Reaktancja indukcyjna oaz
pojemnościowa, pojęcie impedancji. Obwody szeregowe RC oraz RL. Obwody równolegle RC i RL.
Obwody rezonansowe. Szeregowy i równoległy obwód oscylacyjny. Charakterystyki przebiegów
napięć i prądów w obwodach rezonansowych.
Obwody trójfazowe.
Wytwarzanie prądu trójfazowego. Podstawowe połączenia w obwodach prądu trójfazowego. Układ
gwiazdy oraz trójkąta, wykresy wskazowe prądów i napięć. Moc prądu trójfazowego. Pojęcie
prądu fazowego oraz przewodowego, napięcia przewodowe oraz fazowe. Pomiary mocy.
Podstawowe pojęcia układów elektronicznych.
Element i układ elektroniczny, elementy czynne i bierne układów elektronicznych, Dioda
półprzewodnikowa oraz charakterystyki prądowo-napięciowe diod. Tranzystor bipolarn typu NPN i
PNP. Pojęcie bazy, emitera i kolektora. Charakterystyki wejściowe oraz wzmocnienia prądowego
tranzystora.
Napędy elektryczne maszyn i urządzeń.
Sterowanie przekaźnikowo - stycznikowe, jego rola oraz przykłady zastosowań. Charakterystyki
silnika asynchronicznego (momentowa oraz prądowa). Budowa stycznika, przekaźnika,
przekaźnika termicznego, łącznika drogowego, przycisków sterujących. Schemat ideowy oraz
montażowy układu elektrycznego. Schematy zgodne z symbolami IEC oraz z symbolami NEMA.
Sterowanie silnikiem asynchronicznym.
Obwód sterujący oraz prądowy (mocy). Sterowanie silnika elektrycznego dla jednego kierunku
obrotów. Sterowanie nawrotne. Połączenie uzwojeń silnika w gwiazdę oraz w trójkąt,
charakterystyki przy tych połączeniach. Rozruchowy układ gwiazda – trójkąt. Obwody sterujące
oraz prądowe dla obydwu typów sterowań.
Bezpieczeństwo układów sterujących.
Bezpieczeństwo układów sterujących, ocena ryzyka zastosowanych systemów. Przekaźniki
konwencjonalne oraz przekaźniki bezpieczne. Obwody redundancyjne oraz obwody
samosprawdzające się.
Praca z urządzeniami elektrycznymi.
Ogólne warunki zasilania elektrycznego, podstawowe pojęcia. Działanie prądu elektrycznego na
organizm człowieka. Wartości prądów i napięć niebezpiecznych dla człowieka. Pięć reguł
bezpiecznej pracy. Kompatybilność elektromagnetyczna.
Ochrona przeciwporażeniowa.
Dotyk bezpośredni oraz pośredni. Ochrona podstawowa przeciwporażeniowa w warunkach
normalnych. Ochrona przeciwporażeniowa w warunkach zagrożenia. Przewody ochronne,
uziemienia ochronne oraz wyłączniki różnicowoprądowe. Rodzaje sieci elektrycznych. Ochrona
przez izolacje, galwaniczne oddzielenie obwodów oraz lokalne połączenia wyrównawcze.
11. Literatura:
1. Hempowicz i inni: Elektrotechnika i elektronika dla nie elektryków, WNT Warszawa 2005 r.
2. Miedziński B.: Elektrotechnika. Podstawy i instalacje elektryczne, WNT Warszawa 2000 r.
3. Praca zbiorowa: Praktyczna elektrotechnika ogólna, Wyd. REA 2003 r.
4. Praca zbiorowa: Podstawy elektrotechniki, Wyd. REA 2005 r.
1. Nazwa przedmiotu: Podstawy eksploatacji maszyn
Ćwiczenia
Ćwiczenia
Wykłady
Seminaria
audytoryjne
laboratoryjne
Semestr
(W)
(Ć)
(L)
(S)
V
30
Ćwiczenia
Ćwiczenia
Wykłady
audytoryjne
laboratoryjne
Semestr
(W)
(Ć)
(L)
VI
18
3.
4.
5.
6.
Seminaria
(S)
Ćwiczenia
projektowe
(P)
Punkty
ECTS
Ćwiczenia
projektowe
(P)
Punkty
ECTS
3
3
Osoba odpowiedzialna za przedmiot: dr inż. Wojciech Kramarek
Osoba realizująca przedmiot: dr inż. Wojciech Kramarek
Przedmiot ma za zadanie przedstawienie podstawowych problemów zagadnień eksploatacji,
czyli zagadnień racjonalnego użytkowania oraz obsługi urządzeń technicznych - w zakresie
konserwacji, remontów, obsługi narzędziowej, transportowej i energetycznej. Treść
przedmiotu obejmuje niektóre zagadnienia teorii eksploatacji, niezawodności, a także opiera
się na praktycznych doświadczeniach służb eksploatacyjnych. Uwzględniono szczególnie
zagadnienia związane z odbiorem maszyny od producenta, instalowaniem oraz
uruchamianiem. Część materiału dotyczy zagadnień związanych z ustalaniem stanu maszyny,
serwisowaniem oraz remontami. Przedmiot obejmuje również zagadnienia związane
z bezpiecznym używaniem maszyn i urządzeń. Szczególny nacisk został położony na
wiadomości związane z dyrektywami europejskimi nowego podejścia, zwłaszcza dotyczącymi
stosowania znaku CE. Przedstawiono klasyfikację ryzyka oraz metody jego określania. Wykład
przedstawia przykłady bezpiecznych systemów sterujących, redundancyjnych oraz
samonadzorujących. Podane są również informacje dotyczące podstawowych systemów
zabezpieczających.
7. Forma prowadzenia zajęć: wykład
Zakres przedmiotu i podstawowe definicje
Zakres przedmiotu, podstawowe definicje: jakość eksploatacji, skuteczność eksploatacji,
niezawodność eksploatacji. Metody oceny niezawodności, metody zapewnienia wymaganej
niezawodności. Koszt produkcji na maszynie, okres ekonomicznej eksploatacji maszyny
technologicznej.
Transport i posadowienie maszyny
Przygotowanie maszyny do transportu, warunki przeprowadzenia bezpiecznego transportu,
ubezpieczenie maszyny. Ustawienie maszyny na hali produkcyjnej. Ustawienia maszyn: punktowe,
gniazdowe, liniowe. Gniazda produkcyjne oraz gniazda technologiczne. Posadowienie maszyn:
swobodne oraz związane. Warunki stosowania podkładek wibroizolacyjnych. Posadowienie
maszyny na fundamencie zwykłym oraz wibroizolacyjnym. Poziomowanie maszyn.
Odbiór maszyny od producenta
Karta maszynowa oraz dokumentacja techniczno - ruchowa jako podstawowe dokumenty
maszyny. Zakres informacji podawanych przez DTR. Sposób sprawdzania dokładności maszyny
oraz ogólne przepisy odbioru. Podstawowe dokumenty dotyczące obsługi maszyny, bezpiecznej
pracy, regulacji, serwisowania oraz programowania.
Uruchomienie maszyny
Dekonserwacja maszyny, typowe czynniki myjące. Podłączenie maszyny do sieci elektrycznej,
sprężonego powietrza oraz instalacji wody ziębniczej. Pewne zasady podłączania instalacji.
Sprawdzanie poziomu uziomów. Zalewanie maszyn hydraulicznych: stosowane płyny, sposoby
zalewania. Smarowanie węzłów ciernych, typowe smary stałe i płynne. Procedury odbiorcze,
sprawdzanie poprawności działania w cyklach ręcznym oraz automatycznym. Testy pracy
maszyny.
Użytkowanie maszyny
Obsługa codzienna maszyny, zakres podstawowych czynności obsługowych (smarowanie,
sprawdzanie temperatury, poziomu płynów, stanu filtrów, itp.). Obsługa między naprawcza
i zakres czynności do niej należący (wymiana filtrów, wymiana płynów w układzie, wymiana
pasków, regulacja luzów, itp.). Przegląd techniczny oraz typowe procedury tego przeglądu.
Naprawa maszyny
Naprawa bieżąca jako wymiana zużywających się elementów w połączeniu z przeglądem. Naprawa
średnia oraz zakres tej naprawy. Remont kapitalny jako metoda przywrócenia maszynie wartości
użytkowych jednostki nowej. Modernizacja maszyn jako składnik remontów kapitalnych.
Przykładowe czynności wykonywane podczas remontu kapitalnego prasy hydraulicznej.
Określenie stanu mechanicznego maszyny
Pomiar geometrii maszyny produkcyjnej, normy określające sposób prowadzenia pomiarów.
Wyznaczanie płaskości i równoległości stołów w prasach hydraulicznych, mechanicznych oraz
wtryskarkach. Określanie prostopadłości przesuwu suwaka do płaszczyzny stołu roboczego.
Wyznaczanie prostoliniowości oraz równoległości prowadnic maszyny technologicznej. Określanie
dokładności przesuwów elementów ruchomych maszyny. Wyznaczanie bicia osiowego oraz
promieniowego wrzecion, tarcz i wałów.
Sprawdzanie zachowania maszyny
Pozycjonowanie maszyny technologicznej, metodyka badań. Tolerancja pozycjonowania oraz
powtarzalność pozycjonowania, metody przedstawiania wyników badań. Określanie dokładności
kinematycznej maszyny. Badania sztywności statycznej oraz dynamicznej, sposoby
przeprowadzania pomiarów. Określanie odkształceń cieplnych elementów maszyny. Badania
termowizyjne i ich znaczenie.
Sprawność maszyny
Bilans mocy maszyny. Pomiary mocy oraz prądu przy ruchach jałowych oraz roboczych.
Wyznaczanie mocy czynnej oraz biernej silników. Pomiary podstawowych charakterystyk pomp:
wydajnościowej, mocy oraz sprawnościowej. Metodyka przeprowadzania pomiarów. Pomiary
drgań i hałasu wytwarzanego przez maszyny jako miara ich zużycia.
Dyrektywy europejskie
Cel powstania dyrektyw, dyrektywa 98/37/EC dotycząca bezpieczeństwa maszyn. Zawartość
dyrektywy: definicje ogólne, zasady dotyczące układów sterujących, zabezpieczenia przed
ryzykiem mechanicznym, wymagania dotyczące systemów zabezpieczających. Aneks 4 Dyrektywy
oraz jego zawartość. Dyrektywa LVD dotycząca układów elektrycznych oraz dyrektywa EMC
dotycząca zachowań elektromagnetycznych maszyny.
Znak CE
Znaczenie znaku CE. Konieczne warunki umożliwiające producentom maszyn i urządzeń
zaopatrzenie ich w znak CE. Dokumentacja techniczna, deklaracja zgodności oraz deklaracja
przyłączenia jako podstawowe dokumenty maszyn i stanowisk. Zakres informacji obejmowanych
przez dokumentację techniczną. Zawartość deklaracji dołączeń. Zawartość deklaracji zgodności
jako podstawowego dokumentu maszyny. Procedury postępowania w celu uzyskania certyfikatu
maszyny. Sankcje karne w sytuacjach nieprzestrzegania przepisów.
Klasyfikacja ryzyka
Określenie zakresu pracy maszyny. Identyfikacja ryzyka oraz jego ocena. Ograniczenie bądź
usunięcie zidentyfikowanego ryzyka. Zastosowanie systemów zabezpieczeń w sytuacjach
pozostałego ryzyka. Procedury jako możliwe środki zabezpieczające.
Systemy zabezpieczające
Osłony stałe oraz osłony otwierane typu A i B. Mechaniczne i elektryczne systemy ryglujące.
Moduły bezpieczeństwa oraz urządzenia manewrujące oburęczne. Dywany bezpieczeństwa oraz
liniowe wyłączniki bezpieczeństwa. Bezdotykowe urządzenia ochronne: bariery świetlne, kurtyny
świetlne oraz skanery laserowe. Awaryjne systemy zatrzymujące.
Europejskie normy bezpieczeństwa
Dyrektywa Socjalna 89/655/ECC jako podstawowa regulacja. Zalecenia PUWER (Provisions and
Use of Work Eqipment Regulations). Definicje podstawowe, zastosowanie, dostosowanie
wyposażenia pracowniczego. Używanie, inspekcja oraz niezbędne instrukcje oraz szkolenia.
Zgodność polskich przepisów z wymogami europejskimi.
Europejskie normy bezpieczeństwa c.d.
Niebezpieczne części maszyn. Zabezpieczenia przed wysokimi i niskimi temperaturami. Sterowanie
zatrzymaniem maszyny oraz zatrzymanie awaryjne. Systemy sterujące oraz wskaźniki kontrolne.
Odcinanie od źródeł zasilania. Oświetlenie oraz oznaczenia. Sygnały ostrzegawcze. Warunki
stosowania urządzeń mobilnych. Testowanie pras, osłon oraz urządzeń zabezpieczających. Formy
raportów oraz wymogi dotyczące ich przechowywania.
10. Warunki zaliczenia przedmiotu: Wykład - zaliczenie z materiału podanego na wykładzie
11. Literatura:
1. Okręglicki W., Łopuszyński B.: Użytkowanie urządzeń mechanicznych. WNT 1980 r.
2. Piasecki S.: Optymalizacja systemów obsługi technicznej. WNT 1972 r.
3. Paderewski K.: Obrabiarki. Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne 1993 r.
4. Wrotkowski J., Paszkowski B., Wojdak J.: Remont maszyn. WNT 1976 r.
5. Koselarz J., Soćko D.: Obsługa pras mimośrodowych. WNT 1979 r.
6. Obrabiarki do metali. Sprawdzanie dokładności. PN-64/M-55650
7. Przyrządy pomiarowe. PN-64/M55650
8. Prasy hydrauliczne. Sprawdzanie dokładności. PN-75/M68202 Instrukcje.
1. Nazwa przedmiotu: Metrologia i systemy pomiarowe
Ćwiczenia
Ćwiczenia
Wykłady
Seminaria
audytoryjne
laboratoryjne
Semestr
(W)
(Ć)
(L)
(S)
IV
15
15
- studia niestacjonarne: 18godz., 2 ECTS
Ćwiczenia
Ćwiczenia
Wykłady
audytoryjne
laboratoryjne
Semestr
(W)
(Ć)
(L)
V
9
9
Seminaria
(S)
Ćwiczenia
projektowe
(P)
Punkty
ECTS
Ćwiczenia
projektowe
(P)
Punkty
ECTS
2
2
3. Osoba odpowiedzialna za przedmiot: dr hab. inż. Karol Krzemiński
4. Osoba realizująca przedmiot: dr hab. inż. Karol Krzemiński, mgr inż. Wiesław Śladowski,
mgr Piotr Kaczmarczyk
Umiejętność specyfikacji oraz interpretacji wymagań geometryczno – wymiarowych zgodnie
z najnowszymi normami PN-EN ISO. Nabycie praktycznej wiedzy i umiejętności planowania
i wykonywania pomiarów długości, kąta, odchyłek kształtu, kierunku i położenia. Poznanie
metod analizy i syntezy łańcuchów wymiarowych oraz rozwiązywania zadań zamienności.
Nabycie umiejętności szacowania niepewności pomiarów oraz orzekania o zgodności wyrobów
ze specyfikacją.
Znajomość
podstaw
rysunku
technicznego,
podstawowe
pojęcia
z
rachunku
prawdopodobieństwa, obliczanie elementarnych pochodnych cząstkowych.
WYKŁAD
GP S. Specyfikacje geometrii wyrobu (GPS) i ich zakres Elementy geometryczne wyrobu.
Interpretacja profilu powierzchni.
Tolerancje i pasow ania. Układ tolerancji P N – I SO . Wymiary graniczne, wymiar nominalny
i odchyłki. Tolerancja. Przedział (pole) tolerancji, jego schemat graficzny oraz interpretacja
deterministyczna i stochastyczna. Normalizacja tolerancji: klasy tolerancji, odchyłki podstawowe.
Pasowanie i jego parametry: wskaźnik pasowania, luzy i wciski graniczne, tolerancja pasowania.
Zasada stałego otworu/wałka. Tablice układu tolerancji: obliczanie wymiarów granicznych,
określanie charakteru pasowania. Normalne i uprzywilejowane pola tolerancji. Tolerancje ogólne
wymiarów.
Tolerancje geom etryczne . Tolerancje i odchyłki kształtu - prostoliniowości, płaskości,
okrągłości i walcowości. Tolerancje i odchyłki kierunku - równoległości, prostopadłości
i nachylenia. Tolerancje i odchyłki położenia - współosiowości, pozycji i symetrii. Tolerancje
i odchyłki bicia obwodowego i całkowitego. Podstawowa zasada tolerowania i tolerancje zależne,
wymagania ( E , M ).
Łańcuchy w ym iarow e w budow ie m aszyn . Łańcuchy proste i złożone, konstrukcyjne
i technologiczne. Struktura łańcucha - wymiary niezależne i wymiar zależny. Równania łańcucha,
tolerancji i odchyłek. Analiza łańcuchów wymiarowych na przykładach łańcuchów prostych –
metody deterministyczne i stochastyczne. Łańcuchy konstrukcyjne, technologiczne i montażowe.
Synteza łańcuchów - metoda jednakowej tolerancji i jednakowej klasy dokładności. Zasada
najkrótszych łańcuchów wymiarowych.
Zam ienność. Zamienność całkowita i częściowa. Zamienność konstrukcyjna, technologiczna.
Zamienność selekcyjna - podział na grupy, analiza efektów montażu selekcyjnego.
P om iary i ich niepew ność . Pomiar i jego zasada. Metody pomiarowe: bezpośrednia i pośrednia,
bezpośredniego porównania, różnicowa, metody wychyleniowe. Błąd pomiaru; sposoby
liczbowego wyrażania błędu. Błędy metody pomiarowej, narzędzia i obserwacji. Wynik pomiaru
jako zmienna losowa. Błędy systematyczne i przypadkowe; niepewność pomiaru (standardowa
i rozszerzona). Błędy nadmierne. Szacowanie niepewności pomiaru - metody typu A (rozkład
Gaussa - długa seria), statystyka t-Studenta - krótka seria) i typu B (inne). Błędy i niepewność
pomiarów metodą pośrednią.
N arzędzia pom iarow e – w iadom ości ogólne . Wzorce miar, przetworniki i przyrządy
pomiarowe. Urządzenia wskazujące analogowe i cyfrowe. Najważniejsze właściwości
metrologiczne: zakres wskazań, wartość działki elementarnej, maksymalny dopuszczalny błąd
wskazań (MPE), zakres pomiarowy. Legalizacja i wzorcowanie narzędzi pomiarowych.
W ybrane przykłady pom iarów w ielkości geom etrycznych . Wzorce wymiarów liniowych
i ich zastosowania. Pomiary przyrządami suwmiarkowymi i mikrometrycznymi. Pomiary różnicowe
czujnikami. Mikroskopy i projektory pomiarowe. Okrągłościomierze. Pomiary współrzędnościowe
(WMP, ramiona pomiarowe, skanowanie 3D). Racjonalny dobór narzędzi pomiarowych.
LABORATORIUM
P om iary w ym iarów
zew nętrznych i w ew nętrznych.
Wzorce długości i przybory
pomocnicze. Pomiary metodą bezpośredniego porównania. Przyrządy suwmiarkowe
i mikrometryczne. Obsługa i wykorzystanie. Opanowanie umiejętności poprawnego przedstawiania
wyników pomiarów i szacowania ich niepewności.
P om iary kątów stożków zew nętrznych . Zasady wymiarowania i tolerowania stożków. Metody
i sprzęt do pomiaru kątów stożków: kątomierz uniwersalny, mikroskop warsztatowy przy użyciu
stołu pomiarowego, mikroskop warsztatowy przez pomiar średnic i odległości między nimi, liniał
sinusowy, wałeczki i płytki wzorcowe. Analiza niepewności przy pomiarach pośrednich.
P om iary przyrządam i czujnikow ym i. Statystyczna kontrola jakości (SK J). Czujnik
zegarowy, sprężynowy, indukcyjny. Pola tolerancji sprawdzianu do otworu. Metodyka podawania
wyników pomiarów w postaci poprawnej z oszacowaną niepewnością. Procedury odbiorcze SKJ dla
kontroli wyrywkowej metodą alternatywną.
P om iary gw intów zew nętrznych w alcow ych (m etrycznych). Terminologia i zasady
oznaczania. Stosowanie sprzętu pomiarowego do pomiaru gwintów zewnętrznych: mikrometr
zewnętrzny do gwintów, metoda trójwałeczkowa. Niepewność pomiarów pośrednich.
P om iary kół zębatych . Metody pomiaru i sprawdzania podstawowych parametrów i wskaźników
dokładności kół zębatych. Identyfikacja koła zębatego.
P om iary odchyłek geom etrycznych . Interpretacja zapisu tolerancji geometrycznych na
rysunku konstrukcyjnym. Dobór metody pomiaru odchyłek kształtu kierunku, położenia i bicia.
P om iary chropow atości pow ierzchni . Parametry amplitudowe, odległościowe i kompleksowe
opisujące cechy profilu chropowatości i falistości. Ocena chropowatości przy pomocy
porównawczych wzorców chropowatości, pomiar metodą przekroju świetlnego i profilometrem.
11. Literatura:
1. Białas S.: Metrologia techniczna z podstawami tolerowania wielkości geometrycznych dla
mechaników. Ofic. Wyd. PW, 2006 r.
2. Humienny Z. (red.): Specyfikacje geometrii wyrobów (GPS) - podręcznik europejski. WNT,
Warszawa, 2004 r.
1. Jakubiec W., Malinowski J.: Metrologia wielkości geometrycznych. WNT, Warszawa, 2004 r.
2. Adamczak S. Makieła W.: Metrologia w budowie maszyn. Zadania z rozwiązaniami. WNT,
Warszawa, 2006 r.
3. Sałaciński T.: Elementy metrologii wielkości geometrycznych. Przykłady i zadania, Ofic. Wyd. PW,
2004 r.
4. Ratajczyk: E. Współrzędnościowa technika pomiarowa. Ofic. Wyd. PW, 2005 r.
5. Arendarski J.: Niepewność pomiarów. Ofic. Wyd. PW, 2006 r.
6. Jezierski J.: Analiza tolerancji i niedokładności pomiarów w budowie maszyn. WNT, 1994 r.
1. Nazwa przedmiotu: Silniki i pojazdy rolnicze i leśne
Ćwiczenia
Ćwiczenia
Wykłady
Seminaria
audytoryjne
laboratoryjne
Semestr
(W)
(Ć)
(L)
(S)
IV
30
V
30
30
Ćwiczenia
Ćwiczenia
Wykłady
audytoryjne
laboratoryjne
Semestr
(W)
(Ć)
(L)
VIII
36
18
Seminaria
(S)
Ćwiczenia
projektowe
(P)
Punkty
ECTS
Ćwiczenia
projektowe
(P)
Punkty
ECTS
1
4
5
3.
4.
5.
6.
Osoba odpowiedzialna za przedmiot: dr inż. Jacek Łączyński
Osoba realizująca przedmiot: dr inż. Jacek Łączyński, dr inż. Robert Czaplicki
Celem nauczania przedmiotu jest poznanie przez studentów budowy silników spalinowych
i pojazdów stosowanych w produkcji rolniczej i leśnej oraz ich właściwości techniczno eksploatacyjnych.
7. Forma prowadzenia zajęć: wykład, ćwiczenia audytoryjne
8. Wymagania wstępne: znajomość mechaniki i wytrzymałości materiałów, podstaw produkcji
rolniczej i leśnej.
WYKŁADY
Silniki spalinowe – klasyfikacja i charakterystyka poszczególnych grup. Zasada działania silnika
spalinowego tłokowego. Paliwa i oleje silnikowe – rodzaje, właściwości, przeznaczenie.
Obiegi teoretyczne i rzeczywiste silników spalinowych. Wskaźniki pracy silników oraz ich
charakterystyki.
Budowa głównych elementów i zespołów silnika spalinowego: kadłuba i głowicy, korbowego,
rozrządu, chłodzenia, smarowania, zasilania paliwem, dolotowo - wylotowego, zapłonowego,
rozruchowego.
Pojazdy rolnicze i leśne – klasyfikacja i zastosowanie poszczególnych grup. Ogólna
charakterystyka pojazdu i jego główne elementy składowe.
Mechanika pojazdu kołowego – właściwości podłoża, kinematyka i dynamika koła jezdnego, siła
przyczepności, siły i momenty działające na pojazd (ciągnik) kołowy w różnych warunkach ruchu,
stateczność podłużna i poprzeczna pojazdu. Obliczenia trakcyjne pojazdu kołowego.
Mechanika ciągnika gąsienicowego – kinematyka gąsienicy, dynamika układu gąsienicowego,
sprawność układu gąsienicowego, siła przyczepności, siły i momenty działające na ciągnik
w różnych warunkach ruchu, stateczność podłużna i poprzeczna.
Sprzęgła główne pojazdów – cierne i hydrokinetyczne, budowa i podstawy obliczeń. Skrzynki
przekładniowe – zadania, klasyfikacja, podstawowe obliczenia. Wały pędne w pojazdach - zadania
i budowa, właściwości. Mosty napędowe – przekładnie główne i boczne, mechanizmy różnicowe,
ich właściwości, budowa i podstawowe obliczenia.
Ramy i osie przednie pojazdów. Koła jezdne pojazdów i ich ogumienie. Naciski jednostkowe kół
jezdnych na podłoże, przyczepność kół napędowych. Układ jezdny ciągników gąsienicowych.
Hydrostatyczne układy napędowe pojazdów – charakterystyka ogólna, elementy składowe,
schematy układów napędowych, podstawowe obliczenia.
Zawieszenie układów jezdnych pojazdów kołowych i gąsienicowych – rodzaje, elementy składowe.
Układy hamulcowe i mechanizmy uruchamiające.
Kinematyka skrętu pojazdu kołowego, układy i mechanizmy kierownicze. Kinematyka skrętu
ciągników gąsienicowych. Zwrotność pojazdów. Uszkodzenia podłoża przez układy jezdne kołowe i
gąsienicowe.
Dodatkowe punkty odbioru mocy w pojazdach – mechaniczne i hydrauliczne. Układy zawieszenia
narzędzi w ciągnikach, ich kinematyka i udźwig.
11. Literatura:
1. Niewiarowski K.: Tłokowe silniki spalinowe T1 i T2, WKŁ, Warszawa 1993.
2. Dajniak H.: Budowa ciągników. Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, Warszawa 1967
3. Bernhardt M.: Teoria silników spalinowych tłokowych, WNT, Warszawa, 1963
4. Bernhardt M., Dobrzyński S., Loth E.: Silniki samochodowe, WKŁ, Warszawa 1988
5. Wajand J. A., Wajand J.T.: Tłokowe silniki spalinowe, WNT, Warszawa 1998
6. Wajand J. A., Werner j.: Silniki spalinowe małej i średniej mocy, WNT, Warszawa 1983
1. Jędrzejewski I.: Mechanika układów korbowych silników samochodowych, WKŁ, Warszawa
1983
2. Zabłocki M.: Wtrysk i spalanie silników wysokoprężnych, WKŁ, Warszawa 1976
3. Kowalewicz A.: Tworzenie mieszanki i spalanie w silnikach o zapłonie iskrowym, WKŁ
Warszawa 1984
4. Kowalewicz A.: Systemy spalania szybkoobrotowych tłokowych silników spalinowych, WKŁ,
Warszawa 1984
5. Kowalewicz A.: Wybrane zagadnienia samochodowych silników spalinowych, Politechnika
Radomska, Radom 1996
6. Ambroziak A., Marcenko A., Poniewski M., Szokotow N. K.: Analiza egzergetyczna silników
spalinowych, Politechnika Świętokrzyska, Kielce, 1998
7. Ambrozik A.: Wybrane zagadnienia procesów cieplnych w tłokowych silnikach spalinowych,
Politechnika Świętokrzyska, Kielce 2003
1. Nazwa przedmiotu: Podstawy eksploatacji maszyn
Ćwiczenia
Ćwiczenia
Wykłady
Seminaria
audytoryjne
laboratoryjne
Semestr
(W)
(Ć)
(L)
(S)
V
30
Ćwiczenia
Ćwiczenia
Wykłady
audytoryjne
laboratoryjne
Semestr
(W)
(Ć)
(L)
VI
18
3.
4.
5.
6.
Seminaria
(S)
Ćwiczenia
projektowe
(P)
Punkty
ECTS
Ćwiczenia
projektowe
(P)
Punkty
ECTS
3
3
Przedmiot ma za zadanie przedstawienie podstawowych problemów zagadnień eksploatacji,
czyli zagadnień racjonalnego użytkowania oraz obsługi urządzeń technicznych - w zakresie
konserwacji, remontów, obsługi narzędziowej, transportowej i energetycznej. Treść
przedmiotu obejmuje niektóre zagadnienia teorii eksploatacji, niezawodności, a także opiera
się na praktycznych doświadczeniach służb eksploatacyjnych. Uwzględniono szczególnie
zagadnienia związane z odbiorem maszyny od producenta, instalowaniem oraz
uruchamianiem. Część materiału dotyczy zagadnień związanych z ustalaniem stanu maszyny,
serwisowaniem oraz remontami. Przedmiot obejmuje również zagadnienia związane
z bezpiecznym używaniem maszyn i urządzeń. Szczególny nacisk został położony na
wiadomości związane z dyrektywami europejskimi nowego podejścia, zwłaszcza dotyczącymi
stosowania znaku CE. Przedstawiono klasyfikację ryzyka oraz metody jego określania. Wykład
przedstawia przykłady bezpiecznych systemów sterujących, redundancyjnych oraz
samonadzorujących. Podane są również informacje dotyczące podstawowych systemów
zabezpieczających.
Zakres przedmiotu i podstawowe definicje
Zakres przedmiotu, podstawowe definicje: jakość eksploatacji, skuteczność eksploatacji,
niezawodność eksploatacji. Metody oceny niezawodności, metody zapewnienia wymaganej
niezawodności. Koszt produkcji na maszynie, okres ekonomicznej eksploatacji maszyny
technologicznej.
Transport i posadowienie maszyny
Przygotowanie maszyny do transportu, warunki przeprowadzenia bezpiecznego transportu,
ubezpieczenie maszyny. Ustawienie maszyny na hali produkcyjnej. Ustawienia maszyn: punktowe,
gniazdowe, liniowe. Gniazda produkcyjne oraz gniazda technologiczne. Posadowienie maszyn:
swobodne oraz związane. Warunki stosowania podkładek wibroizolacyjnych. Posadowienie
maszyny na fundamencie zwykłym oraz wibroizolacyjnym. Poziomowanie maszyn.
Odbiór maszyny od producenta
Karta maszynowa oraz dokumentacja techniczno - ruchowa jako podstawowe dokumenty
maszyny. Zakres informacji podawanych przez DTR. Sposób sprawdzania dokładności maszyny
oraz ogólne przepisy odbioru. Podstawowe dokumenty dotyczące obsługi maszyny, bezpiecznej
pracy, regulacji, serwisowania oraz programowania.
Uruchomienie maszyny
Dekonserwacja maszyny, typowe czynniki myjące. Podłączenie maszyny do sieci elektrycznej,
sprężonego powietrza oraz instalacji wody ziębniczej. Pewne zasady podłączania instalacji.
Sprawdzanie poziomu uziomów. Zalewanie maszyn hydraulicznych: stosowane płyny, sposoby
zalewania. Smarowanie węzłów ciernych, typowe smary stałe i płynne. Procedury odbiorcze,
sprawdzanie poprawności działania w cyklach ręcznym oraz automatycznym. Testy pracy
maszyny.
Użytkowanie maszyny
Obsługa codzienna maszyny, zakres podstawowych czynności obsługowych (smarowanie,
sprawdzanie temperatury, poziomu płynów, stanu filtrów, itp.). Obsługa między naprawcza
i zakres czynności do niej należący (wymiana filtrów, wymiana płynów w układzie, wymiana
pasków, regulacja luzów, itp.). Przegląd techniczny oraz typowe procedury tego przeglądu.
Naprawa maszyny
Naprawa bieżąca jako wymiana zużywających się elementów w połączeniu z przeglądem. Naprawa
średnia oraz zakres tej naprawy. Remont kapitalny jako metoda przywrócenia maszynie wartości
użytkowych jednostki nowej. Modernizacja maszyn jako składnik remontów kapitalnych.
Przykładowe czynności wykonywane podczas remontu kapitalnego prasy hydraulicznej.
Określenie stanu mechanicznego maszyny
Pomiar geometrii maszyny produkcyjnej, normy określające sposób prowadzenia pomiarów.
Wyznaczanie płaskości i równoległości stołów w prasach hydraulicznych, mechanicznych oraz
wtryskarkach. Określanie prostopadłości przesuwu suwaka do płaszczyzny stołu roboczego.
Wyznaczanie prostoliniowości oraz równoległości prowadnic maszyny technologicznej. Określanie
dokładności przesuwów elementów ruchomych maszyny. Wyznaczanie bicia osiowego oraz
promieniowego wrzecion, tarcz i wałów.
Sprawdzanie zachowania maszyny
Pozycjonowanie maszyny technologicznej, metodyka badań. Tolerancja pozycjonowania oraz
powtarzalność pozycjonowania, metody przedstawiania wyników badań. Określanie dokładności
kinematycznej maszyny. Badania sztywności statycznej oraz dynamicznej, sposoby
przeprowadzania pomiarów. Określanie odkształceń cieplnych elementów maszyny. Badania
termowizyjne i ich znaczenie.
Sprawność maszyny
Bilans mocy maszyny. Pomiary mocy oraz prądu przy ruchach jałowych oraz roboczych.
Wyznaczanie mocy czynnej oraz biernej silników. Pomiary podstawowych charakterystyk pomp:
wydajnościowej, mocy oraz sprawnościowej. Metodyka przeprowadzania pomiarów. Pomiary
drgań i hałasu wytwarzanego przez maszyny jako miara ich zużycia.
Dyrektywy europejskie
Cel powstania dyrektyw, dyrektywa 98/37/EC dotycząca bezpieczeństwa maszyn. Zawartość
dyrektywy: definicje ogólne, zasady dotyczące układów sterujących, zabezpieczenia przed
ryzykiem mechanicznym, wymagania dotyczące systemów zabezpieczających. Aneks 4 Dyrektywy
oraz jego zawartość. Dyrektywa LVD dotycząca układów elektrycznych oraz dyrektywa EMC
dotycząca zachowań elektromagnetycznych maszyny.
Znak CE
Znaczenie znaku CE. Konieczne warunki umożliwiające producentom maszyn i urządzeń
zaopatrzenie ich w znak CE. Dokumentacja techniczna, deklaracja zgodności oraz deklaracja
przyłączenia jako podstawowe dokumenty maszyn i stanowisk. Zakres informacji obejmowanych
przez dokumentację techniczną. Zawartość deklaracji dołączeń. Zawartość deklaracji zgodności
jako podstawowego dokumentu maszyny. Procedury postępowania w celu uzyskania certyfikatu
maszyny. Sankcje karne w sytuacjach nieprzestrzegania przepisów.
Klasyfikacja ryzyka
Określenie zakresu pracy maszyny. Identyfikacja ryzyka oraz jego ocena. Ograniczenie bądź
usunięcie zidentyfikowanego ryzyka. Zastosowanie systemów zabezpieczeń w sytuacjach
pozostałego ryzyka. Procedury jako możliwe środki zabezpieczające.
Systemy zabezpieczające
Osłony stałe oraz osłony otwierane typu A i B. Mechaniczne i elektryczne systemy ryglujące.
Moduły bezpieczeństwa oraz urządzenia manewrujące oburęczne. Dywany bezpieczeństwa oraz
liniowe wyłączniki bezpieczeństwa. Bezdotykowe urządzenia ochronne: bariery świetlne, kurtyny
świetlne oraz skanery laserowe. Awaryjne systemy zatrzymujące.
Europejskie normy bezpieczeństwa
Dyrektywa Socjalna 89/655/ECC jako podstawowa regulacja. Zalecenia PUWER (Provisions and
Use of Work Eqipment Regulations). Definicje podstawowe, zastosowanie, dostosowanie
wyposażenia pracowniczego. Używanie, inspekcja oraz niezbędne instrukcje oraz szkolenia.
Zgodność polskich przepisów z wymogami europejskimi.
Europejskie normy bezpieczeństwa c.d.
Niebezpieczne części maszyn. Zabezpieczenia przed wysokimi i niskimi temperaturami. Sterowanie
zatrzymaniem maszyny oraz zatrzymanie awaryjne. Systemy sterujące oraz wskaźniki kontrolne.
Odcinanie od źródeł zasilania. Oświetlenie oraz oznaczenia. Sygnały ostrzegawcze. Warunki
stosowania urządzeń mobilnych. Testowanie pras, osłon oraz urządzeń zabezpieczających. Formy
raportów oraz wymogi dotyczące ich przechowywania.
10. Warunki zaliczenia przedmiotu: Wykład - zaliczenie z materiału podanego na wykładzie
11. Literatura:
1. Okręglicki W., Łopuszyński B.: Użytkowanie urządzeń mechanicznych. WNT 1980 r.
2. Piasecki S.: Optymalizacja systemów obsługi technicznej. WNT 1972 r.
3. Paderewski K.: Obrabiarki. Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne 1993 r.
4. Wrotkowski J., Paszkowski B., Wojdak J.: Remont maszyn. WNT 1976 r.
5. Koselarz J., Soćko D.: Obsługa pras mimośrodowych. WNT 1979 r.
6. Obrabiarki do metali. Sprawdzanie dokładności. PN-64/M-55650
7. Przyrządy pomiarowe. PN-64/M55650
8. Prasy hydrauliczne. Sprawdzanie dokładności. PN-75/M68202 Instrukcje.
1. Nazwa przedmiotu: Napędy hydrauliczne i pneumatyczne
Ćwiczenia
Ćwiczenia
Wykłady
Seminaria
audytoryjne
laboratoryjne
Semestr
(W)
(Ć)
(L)
(S)
V
15
30
Ćwiczenia
Ćwiczenia
Wykłady
audytoryjne
laboratoryjne
Semestr
(W)
(Ć)
(L)
V
9
18
3.
4.
5.
6.
Seminaria
(S)
Ćwiczenia
projektowe
(P)
Punkty
ECTS
Ćwiczenia
projektowe
(P)
Punkty
ECTS
4
4
Przedmiot ma za zadanie zapoznanie studentów z elementami napędowymi i sterującymi
układów hydraulicznych i pneumatycznych. Treść przedmiotu obejmuje zasady działania,
podstawy budowy oraz główne charakterystyki typowych elementów. Przedmiot przedstawia
również zasady łączenia elementów tworzących projektowane układy napędowe i sterujące.
W ramach przedmiotu omawiane są zagadnienia związane z zasadami projektowania
bezpiecznych układów hydraulicznych i pneumatycznych. Wykład przedstawia przykłady
bezpiecznych systemów sterujących, redundancyjnych oraz samonadzorujących. Efektem
finalnym powinna być umiejętność zdiagnozowania przyczyn nieprawidłowej pracy układu oraz
umiejętność zaprojektowania prostego układu hydraulicznego oraz pneumatycznego.
8. Wymagania wstępne: zaliczone przedmioty: Podstawy konstrukcji maszyn, Mechanika
płynów, Fizyka.
Wprowadzenie do napędów i sterowań hydraulicznych. Pompy
Przykłady zastosowań napędów hydraulicznych w różnych dziedzinach techniki. Zasada
działania pompy wyporowej. Podstawowe teoretyczne i rzeczywiste charakterystyki pompy:
Q = f(p); N = f(p); η = f(p).
Pompy o nastawnej wydajności. Hydrauliczne elementy wykonawcze
Przykład prostego układu hydraulicznego napędu maszyny technologicznej. Zasada działania
pompy o nastawnej wydajności. Samoczynna regulacja pomp. Pompa z regulacją ciśnienia
p = const.. Siłownik hydrauliczny jedno i dwustronnego działania. Nurnikowy siłownik
hydrauliczny.
Rozdzielacze hydrauliczne. Zawory ciśnieniowe Zawory zwrotne
Rozdzielacz hydrauliczny, schematy możliwych połączeń. Rozdzielacze
elektrohydrauliczne,
zasada działania, przykład budowy. Zawory ciśnieniowe bezpośredniego działania. Zawory
ciśnieniowe wstępnie sterowane (dwustopniowe). Zawory redukcyjne. Zawór zwrotny, jego rola w
układzie hydraulicznym.
Układy z dławieniową regulacją prędkości
Dławik jako element regulacyjny natężenia przepływu oleju. Zasada działania regulatora
przepływu przelotowego. Zasilanie układów dławieniowych przy pomocy pompy o stałej
wydajności, charakterystyki mocy i sprawności takiego układu. Energooszczędne układy
dławieniowe: z pompami odciążanymi oraz z pompami z regulacją p = const
Układy hydrauliczne z hydroakumulatorami
Zasada działania i przykład budowy hydroakumulatora. Hydroakumulatory przeponowe, tłokowe i
membranowe. Akumulator jako źródło energii w układach o pracy przerywanej. Hydroakumulator
jako dławik drgań hydraulicznych. Kryteria doboru hydroakumulatora do układu hydraulicznego.
Wybrane zagadnienia hydraulicznych napędów maszyn technologicznych
Objętościowe metody regulacji prędkości elementów wykonawczych. Układ dwu pompowy
umożliwiający uzyskanie dwóch prędkości ruchu. Metody odciążania pompy o dużej wydajności w
układzie dwupompowym
Układ jednopompowy z siłownikiem głównym i siłownikami
pomocniczymi realizujący dwie prędkości ruchu.. Problemy wynikające z pionowego usytuowania
siłowników hydraulicznych, obciążonych grawitacyjnie oraz metody minimalizowania
niepożądanych zjawisk. Dekompresja w układach hydraulicznych, w których
Filtry oraz armatura hydrauliczna.
Filtrowanie cieczy hydraulicznej Filtry zalewowe, ssawne, tłoczne. Usytuowanie filtrów w
układzie hydraulicznym, metody zabezpieczenia przed zapchaniem. Manometry, czujniki oraz
przekaźniki ciśnienia. Metody pomiaru natężenia przepływu. Opory przepływu w obwodzie
hydraulicznym. Dobór przekrojów przepływowych przewodów oraz elementów hydraulicznych.
Chłodnice wodne i powietrzne, ich rola w układzie, zabezpieczenia.
Hydrauliczne układy proporcjonalne
Hydrauliczne elementy proporcjonalne: rozdzielacze proporcjonalne, zawory proporcjonalne.
Podstawowe charakterystyki w/w elementów. Kompensacja obciążenia i zawory kompensujące.
Układy kompensacyjne wykorzystujące elementy logiczne.
Serwonapędy elektrohydrauliczne
Serwozawór elektrohydrauliczny dwustopniowy. Zasada działania. Budowa pierwszego i drugiego
stopnia serwozaworu. Główne charakterystyki serwozaworu: statyczne oraz dynamiczne.
Dynamiczne kryteria doboru elementów układu. Przykłady hydraulicznego zasilania układów
serwonapędowych.
Fizyczne podstawy zachowania sprężonego powietrza
Powietrze jako medium robocze. Podstawowe prawa gazowe. Rodzaje i parametry przepływu
gazu. Parametry charakteryzujące stan powietrza roboczego.
Budowa układu pneumatycznego
Układ wytwarzania sprężonego powietrza oraz układ przygotowania powietrza roboczego. Budowa
typowego pneumatycznego układu napędowego Budowa typowych siłowników pneumatycznych.
Siłownik tłokowy, beztłoczyskowy oraz parametry i symbolika oznaczeń siłowników.
Zawory pneumatyczne
Budowa zaworów rozdzielających suwakowych oraz tulejowo-gniazdowych. Przegląd i budowa
zaworów specjalnego przeznaczenia: zwrotnych, dławiąco-zwrotnych, sekwencyjnych, czasowych
ora szybkiego spustu.
10. Warunki zaliczenia przedmiotu: zaliczenie
11. Literatura:
[1]
Osiecki A.: Hydrostatyczny napęd maszyn, WNT 1998
[2]
Stryczek S.: Napęd hydrostatyczny, WNT 1997
[3]
Zbiorowa: Pneumatyka i hydraulika maszyn technologicznych, WPW 1990
[4]
Anthony Eposito.: Fluid power with applications, Prentice-Hall International
[5]
F. Don Norvelle.: Electrohydraulic Control Systems, Prentice-Hall International
1. Nazwa przedmiotu: Napędy hydrauliczne i pneumatyczne
Ćwiczenia
Ćwiczenia
Wykłady
Seminaria
audytoryjne
laboratoryjne
Semestr
(W)
(Ć)
(L)
(S)
V
15
30
Ćwiczenia
Ćwiczenia
Wykłady
audytoryjne
laboratoryjne
Semestr
(W)
(Ć)
(L)
V
9
18
3.
4.
5.
6.
Seminaria
(S)
Ćwiczenia
projektowe
(P)
Punkty
ECTS
Ćwiczenia
projektowe
(P)
Punkty
ECTS
4
4
Przedmiot ma za zadanie zapoznanie studentów z elementami napędowymi i sterującymi
układów hydraulicznych i pneumatycznych. Treść przedmiotu obejmuje zasady działania,
podstawy budowy oraz główne charakterystyki typowych elementów. Przedmiot przedstawia
również zasady łączenia elementów tworzących projektowane układy napędowe i sterujące.
W ramach przedmiotu omawiane są zagadnienia związane z zasadami projektowania
bezpiecznych układów hydraulicznych i pneumatycznych. Wykład przedstawia przykłady
bezpiecznych systemów sterujących, redundancyjnych oraz samonadzorujących. Efektem
finalnym powinna być umiejętność zdiagnozowania przyczyn nieprawidłowej pracy układu oraz
umiejętność zaprojektowania prostego układu hydraulicznego oraz pneumatycznego.
8. Wymagania wstępne: zaliczone przedmioty: Podstawy konstrukcji maszyn, Mechanika
płynów, Fizyka.
Wprowadzenie do napędów i sterowań hydraulicznych. Pompy
Przykłady zastosowań napędów hydraulicznych w różnych dziedzinach techniki. Zasada
działania pompy wyporowej. Podstawowe teoretyczne i rzeczywiste charakterystyki pompy:
Q = f(p); N = f(p); η = f(p).
Pompy o nastawnej wydajności. Hydrauliczne elementy wykonawcze
Przykład prostego układu hydraulicznego napędu maszyny technologicznej. Zasada działania
pompy o nastawnej wydajności. Samoczynna regulacja pomp. Pompa z regulacją ciśnienia
p = const.. Siłownik hydrauliczny jedno i dwustronnego działania. Nurnikowy siłownik
hydrauliczny.
Rozdzielacze hydrauliczne. Zawory ciśnieniowe Zawory zwrotne
Rozdzielacz hydrauliczny, schematy możliwych połączeń. Rozdzielacze
elektrohydrauliczne,
zasada działania, przykład budowy. Zawory ciśnieniowe bezpośredniego działania. Zawory
ciśnieniowe wstępnie sterowane (dwustopniowe). Zawory redukcyjne. Zawór zwrotny, jego rola w
układzie hydraulicznym.
Układy z dławieniową regulacją prędkości
Dławik jako element regulacyjny natężenia przepływu oleju. Zasada działania regulatora
przepływu przelotowego. Zasilanie układów dławieniowych przy pomocy pompy o stałej
wydajności, charakterystyki mocy i sprawności takiego układu. Energooszczędne układy
dławieniowe: z pompami odciążanymi oraz z pompami z regulacją p = const
Układy hydrauliczne z hydroakumulatorami
Zasada działania i przykład budowy hydroakumulatora. Hydroakumulatory przeponowe, tłokowe i
membranowe. Akumulator jako źródło energii w układach o pracy przerywanej. Hydroakumulator
jako dławik drgań hydraulicznych. Kryteria doboru hydroakumulatora do układu hydraulicznego.
Wybrane zagadnienia hydraulicznych napędów maszyn technologicznych
Objętościowe metody regulacji prędkości elementów wykonawczych. Układ dwu pompowy
umożliwiający uzyskanie dwóch prędkości ruchu. Metody odciążania pompy o dużej wydajności w
układzie dwupompowym
Układ jednopompowy z siłownikiem głównym i siłownikami
pomocniczymi realizujący dwie prędkości ruchu.. Problemy wynikające z pionowego usytuowania
siłowników hydraulicznych, obciążonych grawitacyjnie oraz metody minimalizowania
niepożądanych zjawisk. Dekompresja w układach hydraulicznych, w których
Filtry oraz armatura hydrauliczna.
Filtrowanie cieczy hydraulicznej Filtry zalewowe, ssawne, tłoczne. Usytuowanie filtrów w
układzie hydraulicznym, metody zabezpieczenia przed zapchaniem. Manometry, czujniki oraz
przekaźniki ciśnienia. Metody pomiaru natężenia przepływu. Opory przepływu w obwodzie
hydraulicznym. Dobór przekrojów przepływowych przewodów oraz elementów hydraulicznych.
Chłodnice wodne i powietrzne, ich rola w układzie, zabezpieczenia.
Hydrauliczne układy proporcjonalne
Hydrauliczne elementy proporcjonalne: rozdzielacze proporcjonalne, zawory proporcjonalne.
Podstawowe charakterystyki w/w elementów. Kompensacja obciążenia i zawory kompensujące.
Układy kompensacyjne wykorzystujące elementy logiczne.
Serwonapędy elektrohydrauliczne
Serwozawór elektrohydrauliczny dwustopniowy. Zasada działania. Budowa pierwszego i drugiego
stopnia serwozaworu. Główne charakterystyki serwozaworu: statyczne oraz dynamiczne.
Dynamiczne kryteria doboru elementów układu. Przykłady hydraulicznego zasilania układów
serwonapędowych.
Fizyczne podstawy zachowania sprężonego powietrza
Powietrze jako medium robocze. Podstawowe prawa gazowe. Rodzaje i parametry przepływu
gazu. Parametry charakteryzujące stan powietrza roboczego.
Budowa układu pneumatycznego
Układ wytwarzania sprężonego powietrza oraz układ przygotowania powietrza roboczego. Budowa
typowego pneumatycznego układu napędowego Budowa typowych siłowników pneumatycznych.
Siłownik tłokowy, beztłoczyskowy oraz parametry i symbolika oznaczeń siłowników.
Zawory pneumatyczne
Budowa zaworów rozdzielających suwakowych oraz tulejowo-gniazdowych. Przegląd i budowa
zaworów specjalnego przeznaczenia: zwrotnych, dławiąco-zwrotnych, sekwencyjnych, czasowych
ora szybkiego spustu.
11. Literatura:
[1]
Osiecki A.: Hydrostatyczny napęd maszyn, WNT 1998
[2]
Stryczek S.: Napęd hydrostatyczny, WNT 1997
[3]
Zbiorowa: Pneumatyka i hydraulika maszyn technologicznych, WPW 1990
[4]
Anthony Eposito.: Fluid power with applications, Prentice-Hall International
[5]
F. Don Norvelle.: Electrohydraulic Control Systems, Prentice-Hall International
1. Nazwa przedmiotu: Inżynieria systemów
Semestr
VI
Wykłady
(W)
15
Ćwiczenia
audytoryjne
(Ć)
30
Ćwiczenia
laboratoryjne
(L)
Ćwiczenia
Ćwiczenia
Wykłady
audytoryjne
laboratoryjne
Semestr
(W)
(Ć)
(L)
V
9
18
3.
4.
5.
6.
Seminaria
(S)
Seminaria
(S)
Ćwiczenia
projektowe
(P)
Punkty
ECTS
Ćwiczenia
projektowe
(P)
Punkty
ECTS
2
2
Metody analiz porównawczych inwestycji: bazy rocznej, wartości bieżących, stosunku zysk –
koszt
Fundusz amortyzacji, rodzaje amortyzacji
Prognozy ekonomiczne
Wybór technologii i urządzeń produkcyjnych
Dobór ilości i wielkości urządzeń produkcyjnych analiza porównawcza
Podstawowe typy rozmieszczenia urządzeń
Analizy ilościowe i jakościowe rozmieszczenia maszyn i urządzeń
Bilanse linii produkcyjnych
Analiza techniczno-ekonomiczna tworzenia przedsiębiorstwa dla wytwarzania określonego
produktu
Zasady i rodzaje prowadzenia działalności gospodarczej, podstawowe przepisy prawa
8. Wymagania wstępne: Matematyka; podstawy produkcji rolniczej, leśnej,
Tematyka wykładów:
Podstawowe pojęcia teorii i inżynierii systemów. System, oryginał i model. Rodzaje modeli
systemów
empirycznych. Metoda systemowego modelowania złożonego systemu empirycznego.
Identyfikacja
obiektów systemu, obiektów otoczenia, oraz związków między obiektami systemu wielkiego
istotnych ze
względu na cel modelowania. Metody programowania linowego. Metoda Monte Carlo, geneza,
podstawy
teoretyczne, ogólna charakterystyka. Generatory liczb losowych
Tematyka ćwiczeń:
Przykład modelowania systemowego. Odwzorowanie obiektów przez elementy. Iloczyn
kartezjański
dwóch zbiorów. Tworzenie modelu relacyjnego. Analiza stanów obiektu. Rozwiązywanie zadań
programowania liniowego metodą graficzną. Wyznaczanie liczb z generatorów liczb losowych
11. Literatura:
1. Jaros M., Pabis S. Inżynieria systemów. Wydawnictwo SGGW, 2007
2. Cempel Cz., Teoria i Inżynieria Systemów - zasady i zastosowania myślenia systemowego. Wyd.
Instytut Technologii Eksploatacji – PIB, 2008
1. Nazwa przedmiotu: Maszyny rolnicze
Ćwiczenia
Ćwiczenia
Wykłady
audytoryjne
laboratoryjne
Semestr
(W)
(Ć)
(L)
V
30
30
VI
30
15
Ćwiczenia
Ćwiczenia
Wykłady
audytoryjne
laboratoryjne
Semestr
(W)
(Ć)
(L)
VI
18
18
VII
18
9
Seminaria
(S)
Seminaria
(S)
Ćwiczenia
projektowe
(P)
Punkty
ECTS
Ćwiczenia
projektowe
(P)
Punkty
ECTS
5
3
5
3
3. Osoba odpowiedzialna za przedmiot: dr inż. Robert Czaplicki
4. Osoba realizująca przedmiot: dr inż. Robert Czaplicki
Zapoznanie studentów z budową, zasadą działania oraz regulacjami maszyn i narzędzi rolniczych.
Charakterystyka procesów technologicznych.
8. Wymagania wstępne: znajomość mechaniki i wytrzymałości materiałów, podstaw
konstrukcji maszyn oraz podstaw produkcji rolnej.
WYKŁAD
1. Specyfika maszyn i narzędzi rolniczych. Pojęcie mechanizacji, cel i korzyści. Systematyka
maszyn i narzędzi rolniczych.
2. Pługi. Systematyka. Budowa. Rozwiązania konstrukcyjne nowoczesnych pługów. Odwracanie
skiby i jej ruch po odkładnicy, opór pługa. Metody projektowania powierzchni roboczych korpusów
płużnych. Tendencje w rozwoju pługów.
3. Narzędzia do doprawiania gleby. Systematyka. Rozwiązania konstrukcyjne: włók, bron,
kultywatorów, głęboszy oraz wałów uprawowych. Warunki prawidłowego doprawiania gleby.
4. Czynne maszyny uprawowe. Systematyka. Rozwiązania konstrukcyjne: glebogryzarek, motyk,
pługów i bron aktywnych. Wyznaczanie torów ruchu i maksymalnej głębokości pracy elementów
roboczych. Maszyny kombinowane i agregaty uprawowe. Tendencje w rozwoju maszyn i narzędzi
do uprawy i doprawiania gleby.
5. Maszyny do nawożenia mineralnego oraz organicznego. Systematyka. Rozwiązania
konstrukcyjne: ładowarek, roztrząsaczy obornika i kompostów, rozsiewaczy nawozów oraz
urządzeń do dozowania nawozów płynnych. Obliczanie dawki nawozu i korzystanie
z nomogramów. Tendencje w rozwoju maszyn do nawożenia.
6. Maszyny do siewu i sadzenia. Systematyka. Budowa. Rozwiązania konstrukcyjne siewników oraz
sadzarek do ziemniaków i rozsad. Prowadzenie siewników i sadzarek po roli. Agregaty uprawowosiewne. Tendencje w rozwoju maszyn do siewu i sadzenia.
7. Maszyny i urządzenia do ochrony i pielęgnacji roślin. Systematyka. Budowa. Rozwiązania
konstrukcyjne urządzeń, maszyn i narzędzi do uprawy międzyrzędowej oraz chemicznej ochrony
roślin. Zasady ustawienia elementów roboczych pielnika. Tendencje w rozwoju maszyn i urządzeń
do ochrony i pielęgnacji roślin.
8. Maszyny do zbioru zielonek i siana. Systematyka. Rozwiązania konstrukcyjne zespołów tnących.
Teoria cięcia. Współdziałanie zespołów tnących z zespołami nagarniającymi. Tory ruchu
wybranych elementów roboczych. Budowa i działanie podbieraczy pokosów. Rozwiązania
konstrukcyjne: kosiarek, przetrząsaczy, zgrabiarek, zgniataczy pokosów, przyczep zbierających,
pras, brykieciarek, owijarek bel oraz sieczkarni polowych. Technologie zbioru. Tendencje w
rozwoju maszyn do zbioru zielonek i siana.
9. Maszyny do zbioru zbóż. Systematyka. Wydzielanie nasion w zespołach młócących. Rozwiązania
konstrukcyjne: żniwiarek pokosowych, wiązałek ciągnikowych, młocarni stacjonarnych
i kombajnów zbożowych. Technologie zbioru. Tendencje w rozwoju maszyn do zbioru zbóż.
10. Maszyny do zbioru okopowych. Systematyka. Rozwiązania konstrukcyjne elementów
roboczych. Teoria ogławiania i wyorywania korzeni buraków oraz wydzielania bulw ziemniaków.
Rozwiązania konstrukcyjne: kopaczek i kombajnów do zbioru ziemniaków, ogławiaczy,
wyorywaczy, ładowarek do liści i korzeni buraków oraz kombajnów do zbioru buraków.
Technologie zbioru. Tendencje w rozwoju maszyn do zbioru okopowych.
Urządzenia do mechanicznego pozyskania i przechowywania mleka.
Urządzenia do przygotowania i zadawania pasz: rozdrabniacze, mieszarki, dozowniki, linie
i systemy zadawania pasz.
ĆWICZENIA
Budowa i regulacje maszyn wystawionych w indywidualnym gospodarstwie rolnym położonym.
 Pługi, maszyny i narzędzia do uprawy i doprawiania gleby. Maszyny do siewu,
sadzenia oraz urządzenia do ochrony i pielęgnacji roślin,
 Maszyny do zbioru zielonek i siana oraz maszyny do zbioru zbóż. Urządzenia do
mechanicznego pozyskania i przechowywania mleka. Urządzenia do przygotowania
i zadawania pasz: rozdrabniacze, mieszarki, dozowniki, linie i systemy zadawania
pasz.
11. Literatura:
Dreszer K. i in.: Maszyny rolnicze.[2000]
Gach S. i in.: Maszyny rolnicze. Elementy teorii i obliczeń.[1991]
Kanafojski Cz. i in.: Teoria i konstrukcja maszyn rolniczych.[1972]
Kuczewski J.: Budowa i regulacje maszyn rolniczych.[1979]
Kuczewski J., Waszkiewicz Cz.: Mechanizacja rolnictwa. Tom II. Maszyny i urządzenia do produkcji
roślinnej i zwierzęcej.[2007]
Nowacki T., Mechanizacja rolnictwa. [1984]
Korpysz K i in. Maszyny i urządzenia do produkcji zwierzęcej. [1994]
Marks N.: Maszyny rolnicze. Cz. 1. Maszyny do uprawy, pielęgnacji, nawożenia, siewu, sadzenia i
ochrony roślin.[1997]
Mieszkalski L.: Maszyny rolnicze w schematach.[1991]
Owsiak Z.: Elementy teorii maszyn rolniczych.[1994]
1. Nazwa przedmiotu: Maszyny leśne
Ćwiczenia
Ćwiczenia
Wykłady
audytoryjne
laboratoryjne
Semestr
(W)
(Ć)
(L)
V
30
45
Ćwiczenia
Ćwiczenia
Wykłady
audytoryjne
laboratoryjne
Semestr
(W)
(Ć)
(L)
VII
18
27
Seminaria
(S)
Seminaria
(S)
Ćwiczenia
projektowe
(P)
Punkty
ECTS
Ćwiczenia
projektowe
(P)
Punkty
ECTS
5
5
3. Osoba odpowiedzialna za przedmiot: prof. dr hab. inż. Jerzy Więsik
4. Osoba realizująca przedmiot: prof. dr hab. inż. Jerzy Więsik, mgr inż. Tomasz Dróżdż,
mgr inż. Wojciech Kamiński
6. Założenia i cele przedmiotu: Celem nauczania przedmiotu jest poznanie przez studentów
budowy maszyn leśnych, zasad konstrukcji, obciążenia podczas pracy oraz metod obliczania i
projektowania podstawowych zespołów.
8. Wymagania wstępne: znajomość mechaniki i wytrzymałości materiałów, podstaw
konstrukcji maszyn oraz podstaw produkcji leśnej.
WYKŁADY
Klasyfikacja maszyn leśnych. Warunki pracy poszczególnych grup.
Maszyny i urządzenia techniczne do zbioru nasion drzew leśnych, ich obróbki i przechowywania.
Wyłuszczanie cieplne nasion, opis matematyczny przebiegu procesu łuszczenia.
Siewniki leśne – klasyfikacja, budowa, zadania zespołów składowych. Metody obliczania
przyrządów wysiewających i doboru parametrów ich układów napędowych.
Maszyny do uprawy gleby w szkółkach leśnych: pługi, kultywatory, wały, włóki. Ich parametry
techniczne i eksploatacyjne, podstawy projektowania.
Wyorywacze sadzonek – klasyfikacja, budowa, zadania zespołów, parametry techniczne.
Obciążenia wyorywaczy biernych, metody obliczania wyorywaczy aktywnych. Podcinacze korzeni
sadzonek w szkółkach leśnych – klasyfikacja, budowa, obciążenie elementów podczas pracy.
Sadzarki do szkółkowania – klasyfikacja, budowa, zadania poszczególnych zespołów. Zasady
określania parametrów bruzdowników, podajników i kół zaciskających. Kinematyka podajników
obrotowych, łańcuchowych i gąsienicowych. Opory ruchu sadzarki podczas pracy.
Pielniki stosowane w szkółkach leśnych – klasyfikacja, budowa, podstawy projektowania.
Urządzenia techniczne do produkcji sadzonek z zakrytym systemem korzeniowym (linie
technologiczne) – elementy składowe, ich budowa i parametry techniczne.
Maszyny do uprzątania powierzchni zrębowych – zgrabiarki i rozdrabniarki, ich budowa, obciążenie
podczas pracy, zasady projektowania. Karczowniki bierne i czynne, ich budowa i obciążenie.
Zasada działania karczownika wibracyjnego, zapotrzebowanie mocy do jego napędu.
Maszyny do uprawy gleby pod odnowienie lasu i zalesienia – klasyfikacja i warunki stosowania.
Budowa leśnych pługów lemieszowych i talerzowych – biernych i czynnych. Zadania
charakterystycznych elementów. Mechanika działania zespołu roboczego pługa na glebę. Siły
działające na pług leśny w różnych warunkach jego pracy.
Frezarki glebowe – budowa, zastosowanie, zapotrzebowanie mocy do ich napędu. Świdry glebowe
– budowa, zastosowanie, zapotrzebowanie mocy do napędu wiertła.
Sadzarki do odnowienia lasu i zalesienia – budowa, zadania charakterystycznych zespołów,
obciążenia elementów podczas pracy, zapotrzebowanie mocy.
Maszyny do pielęgnacji gleby na uprawach leśnych – klasyfikacja, budowa, zastosowanie,
zapotrzebowanie mocy.
Środki techniczne do opryskiwania upraw i drzewostanów – opryskiwacze ciągnikowe ciśnieniowe i
z pomocniczym strumieniem powietrza, opryskiwacze lotnicze. Budowa charakterystycznych
zespołów, ich parametry techniczne.
Maszyny do pozyskiwania drewna – klasyfikacja i zastosowanie. Pilarki spalinowe przenośne –
zespoły składowe. Silnik – parametry, budowa, cechy charakterystyczne głównych układów.
Zespół tnący pilarki – elementy składowe, ich funkcje i cechy charakterystyczne. Zespół sterujący
– jego funkcje, budowa i cechy charakterystyczne.
Skrawanie drewna piłą łańcuchową żłobikową i tarczową. Siła skrawania i posuwu,
zapotrzebowanie mocy. Bezwiórowe cięcie drewna – opory cięcia, uszkodzenia drewna przez noże
tnące.
Samojezdne maszyny do pozyskiwania drewna: ścinarki, procesory, harwestery – ich parametry,
cechy charakterystyczne, zastosowanie, budowa zespołów technologicznych, zasady
projektowania.
Maszyny i urządzenia do zrywki drewna: ciągniki specjalistyczne (leśne), wyposażenie
technologiczne ciągników rolniczych, wciągarki, urządzenia masztowo-linowe, kolejki linowe.
Charakterystyczne parametry poszczególnych grup, zastosowanie, budowa. Podstawy obliczeń
wciągarek i kolejek linowych.
Pojazdy do wywozu drewna – klasyfikacja, charakterystyczne parametry, wyposażenie
technologiczne, zastosowanie. Samodzielne urządzenia do załadunku i rozładunku drewna z
pojazdów wywozowych.
Rębarki – przeznaczenie, klasyfikacja, budowa. Mechanika tworzenia zrębów. Uszkodzenia drewna
przez noże rębarki. Zapotrzebowanie mocy do napędu rębarki.
Łuparki – przeznaczenie, klasyfikacja, cechy charakterystyczne, budowa. Mechanika łupania
drewna, siła niezbędna do napędu klina.
Korowarki – klasyfikacja, charakterystyczne parametry, budowa korowarek wirnikowych.
Mechanika korowania drewna okrągłego – siły działające na korownik, zapotrzebowanie mocy do
napędu wirnika.
ĆWICZENIA
Dobór parametrów przyrządów wysiewających siewników leśnych oraz przełożenia ich układu
napędowego do określonych gatunków nasion i założonej normy wysiewu.
Projektowanie korpusu odkładnicowego pługa leśnego. Obliczanie oporów ruchu pługa w różnych
warunkach jego pracy, analiza obciążenia jego elementów i zapotrzebowania mocy do jego
uciągu.
Projektowanie kultywatora (rozmieszczenia jego łap) dla założonej szerokości roboczej i
głębokości spulchniania gleby. Obliczanie oporów ruchu kultywatora, obciążenia jego łap i
elementów zabezpieczających je przed uszkodzeniem.
Projektowanie elementów sadzarki leśnej: bruzdownika, napędu podajnika, kół zaciskających.
Sporządzenie charakterystyki sprzęgła pilarki spalinowej. Analiza zmian charakterystyki
powodowanych zużyciem szczęk. Określenie stopnia dopuszczalnego zużycia szczęk dla pilarki
określonej mocy.
Obliczanie oporów skrawania piłą łańcuchową – analiza wpływu różnych czynników na ich
wartość. Moc potrzebna do napędu piły w różnych warunkach pracy.
Obliczanie oporów ruchu noży podczas bezwiórowego cięcia drewna – analiza wpływu wybranych
czynników na wartość oporów i zapotrzebowania mocy do napędu noży.
Określenie prędkości posuwu piły przy swobodnym odcinaniu wyrzynka lub kłody dla założonych
warunków. Analiza wpływu określonych czynników na jej wartość.
Określenie obciążenia elementów żurawia hydraulicznego podczas unoszenia ładunku: kolumny,
wysięgnika, ramienia.
Obliczenie długości liny (określonej średnicy) na bębnie wciągarki. Analiza zmiany siły uciągu
wciągarki podczas nawijania liny na jej bębnie.
Wyznaczenie ugięcia liny nośnej kolejki linowej podczas przemieszczania się po niej wózka z
ładunkiem. Analiza czynników mających wpływ na ugięcie liny nośnej.
Analiza grubości zrębów tworzonych przez nóż rębarki w zależności od założonej ich długości i
gatunku drewna. Zbadanie wpływu liczby noży na tarczy rębarki i średnicy drewna na pracę i moc
zrębkowania.
Projektowanie wirnika korowarki – określenie kształtu korowników, sposobu ich zamocowania oraz
rodzaju mechanizmu dociskającego je do drewna, Obliczenie mocy potrzebnej do napędu wirnika
korowarki w określonych warunkach jej pracy.
11. Literatura:
Więsik J.: Maszyny leśne. Cz. I i II. Wydawnictwo SGGW, Warszawa 1990 i 1991.
Więsik J. (red.): Pilarki przenośne – budowa i eksploatacja. Fundacja „Rozwój SGGW”, Warszawa
2005.
Botwin M., Botwin J.: Maszynoznawstwo leśne. PTRiL, Warszawa 1979.
1. Nazwa przedmiotu: Technologia napraw
Ćwiczenia
Ćwiczenia
Wykłady
audytoryjne
laboratoryjne
Semestr
(W)
(Ć)
(L)
VI
30
30
Ćwiczenia
Ćwiczenia
Wykłady
audytoryjne
laboratoryjne
Semestr
(W)
(Ć)
(L)
VI
18
18
3.
4.
5.
6.
Seminaria
(S)
Seminaria
(S)
Ćwiczenia
projektowe
(P)
Punkty
ECTS
Ćwiczenia
projektowe
(P)
Punkty
ECTS
5
5
Osoba realizująca przedmiot: dr inż. Jacek Łączyński
W ramach ćwiczeń wykonywane są przez studentów w grupach dwuosobowych prace
dotyczące techniki napraw maszyn i urządzeń stosowanych w przemyśle. Ćwiczenia mają na
celu wyrabiać u studentów umiejętność samodzielnego myślenia przy weryfikacji uszkodzeń
występujących w maszynach i uczyć odpowiedzialności za otrzymane wyniki. Każdy student
wykonujący taki projekt musi zaznajomić się z poznanymi wcześniej na wykładach
i w literaturze technikami i metodami naprawy uszkodzonych elementów maszyn i urządzeń.
Otrzymany temat grupy rozwiązują w ciągu całego semestru. Na ostatnich zajęciach każda
z grup przedstawia swój temat na forum całej grupy, który później podawany jest dyskusji.
Pozwala to studentom poznać różne techniki i metody naprawy maszyn i urządzeń od strony
praktycznej.
8. Wymagania wstępne: znajomość metaloznawstwa, technik weryfikacji i naprawy
uszkodzonych elementów maszyn i urządzeń.
1.
Zapoznanie studentów z technikami weryfikacji i naprawy uszkodzonych elementów
maszyn i urządzeń.
2.
Technologia prac demontażu i montażu.
3.
Weryfikacja elementów maszyn.
4.
Metody nieniszczące oceny uszkodzeń elementów maszyn.
5.
Naprawa części zużytych za pomocą napawania, powłok galwanicznych i obróbki
mechanicznej.
6.
Metody natryskowe stosowane w naprawach, klejenie i laminowanie.
7.
Regeneracja zużytych części elementów maszyn i urządzeń.
11. Literatura:
1.
Legutko S.; Eksploatacja maszyn 2007 r.
2.
Kilar H.; Naprawa układów przeniesienia napędu 2006 r.
3.
Kilar H.; Naprawa silnika 1991.
4.
Grodecki A.; Naprawa maszyn i urządzeń rolniczych z 1990 r.
5.
Jazdon A.; Technologia napraw maszyn i pojazdów (Przewodnik do ćwiczeń
laboratoryjnych 1999 r.)
6.
Rempell J.; Podwozia samochodów. Podstawy konstrukcji. WKiŁ, Warszawa, 1997 r.
1.
Kostrzewa S.; Podstawy regeneracji części pojazdów samochodowych. WKŁ, Warszawa
1986
2.
Dziubiński J.; Napawanie i natryskiwanie cieplne. WNT; Warszawa 1985 r.
3.
Nowak B.; Regeneracja typowych elementów pojazdów samochodowych. WKŁ
Warszawa 1985 r.
4.
Oprządkiewicz J.; Podstawy niezawodności obrabiarek i systemów produkcyjnych, WNT
Warszawa 1985.
5.
Jurkowski B.; M.; Napraw i bieżnikowanie opon. WNT, Warszawa 1987.
1. Nazwa przedmiotu: Technologia napraw
Ćwiczenia
Ćwiczenia
Wykłady
audytoryjne
laboratoryjne
Semestr
(W)
(Ć)
(L)
VI
30
30
Ćwiczenia
Ćwiczenia
Wykłady
audytoryjne
laboratoryjne
Semestr
(W)
(Ć)
(L)
VI
18
18
3.
4.
5.
6.
Seminaria
(S)
Seminaria
(S)
Ćwiczenia
projektowe
(P)
Punkty
ECTS
Ćwiczenia
projektowe
(P)
Punkty
ECTS
5
5
Osoba realizująca przedmiot: dr inż. Jacek Łączyński
W ramach ćwiczeń wykonywane są przez studentów w grupach dwuosobowych prace
dotyczące techniki napraw maszyn i urządzeń stosowanych w przemyśle. Ćwiczenia mają na
celu wyrabiać u studentów umiejętność samodzielnego myślenia przy weryfikacji uszkodzeń
występujących w maszynach i uczyć odpowiedzialności za otrzymane wyniki. Każdy student
wykonujący taki projekt musi zaznajomić się z poznanymi wcześniej na wykładach
i w literaturze technikami i metodami naprawy uszkodzonych elementów maszyn i urządzeń.
Otrzymany temat grupy rozwiązują w ciągu całego semestru. Na ostatnich zajęciach każda
z grup przedstawia swój temat na forum całej grupy, który później podawany jest dyskusji.
Pozwala to studentom poznać różne techniki i metody naprawy maszyn i urządzeń od strony
praktycznej.
8. Wymagania wstępne: znajomość metaloznawstwa, technik weryfikacji i naprawy
uszkodzonych elementów maszyn i urządzeń.
1.
Zapoznanie studentów z technikami weryfikacji i naprawy uszkodzonych elementów
maszyn i urządzeń.
2.
Technologia prac demontażu i montażu.
3.
Weryfikacja elementów maszyn.
4.
Metody nieniszczące oceny uszkodzeń elementów maszyn.
5.
Naprawa części zużytych za pomocą napawania, powłok galwanicznych i obróbki
mechanicznej.
6.
Metody natryskowe stosowane w naprawach, klejenie i laminowanie.
7.
Regeneracja zużytych części elementów maszyn i urządzeń.
11. Literatura:
1.
Legutko S.; Eksploatacja maszyn 2007 r.
2.
Kilar H.; Naprawa układów przeniesienia napędu 2006 r.
3.
Kilar H.; Naprawa silnika 1991.
4.
Grodecki A.; Naprawa maszyn i urządzeń rolniczych z 1990 r.
5.
Jazdon A.; Technologia napraw maszyn i pojazdów (Przewodnik do ćwiczeń
laboratoryjnych 1999 r.)
6.
Rempell J.; Podwozia samochodów. Podstawy konstrukcji. WKiŁ, Warszawa, 1997 r.
1.
Kostrzewa S.; Podstawy regeneracji części pojazdów samochodowych. WKŁ, Warszawa
1986
2.
Dziubiński J.; Napawanie i natryskiwanie cieplne. WNT; Warszawa 1985 r.
3.
Nowak B.; Regeneracja typowych elementów pojazdów samochodowych. WKŁ
Warszawa 1985 r.
4.
Oprządkiewicz J.; Podstawy niezawodności obrabiarek i systemów produkcyjnych, WNT
Warszawa 1985.
5.
Jurkowski B.; M.; Napraw i bieżnikowanie opon. WNT, Warszawa 1987.
1. Nazwa przedmiotu: Użytkowanie maszyn rolniczych
Ćwiczenia
Ćwiczenia
Wykłady
Seminaria
audytoryjne
laboratoryjne
Semestr
(W)
(Ć)
(L)
(S)
V
30
30
VI
15
15
Ćwiczenia
Ćwiczenia
Wykłady
audytoryjne
laboratoryjne
Semestr
(W)
(Ć)
(L)
VI
27
27
Seminaria
(S)
Ćwiczenia
projektowe
(P)
Punkty
ECTS
Ćwiczenia
projektowe
(P)
Punkty
ECTS
3
2
5
3. Osoba odpowiedzialna za przedmiot: dr inż. Robert Czaplicki
4. Osoba realizująca przedmiot: dr inż. Robert Czaplicki
Zapoznanie studentów z terminologią ogólną, rolą i miejscem użytkowania w systemie
eksploatacji. Różne strategie użytkowania oraz czynniki powodujące wzrost wydajności pracy w
użytkowaniu sprzętu rolniczego. Omówienie urządzeń stosowanych w zakresie mechanizacji
produkcji zwierzęcej.
8. Wymagania wstępne: zaliczony przedmiot Podstawy produkcji rolniczej, Maszynoznawstwo.
WYKŁAD
1. System maszyn rolniczych .
2. Strategie użytkowania ciągników i maszyn rolniczych.
3. Charakterystyka i bilans ciągników rolniczych.
4. Systematyka ciągników rolniczych.
5. Warunki pracy ciągnika w agregacie.
6. Opory narzędzi i maszyn rolniczych.
7. Charakterystyka maszyn i urządzeń transportowych.
8. Charakterystyka i zasady zestawiania agregatów maszynowych.
9. Zasady ruchu agregatów.
10. Podstawowe wskaźniki eksploatacyjno-ekonomiczne agregatów maszynowych.
11. Zasady użytkowania agregatów do: uprawy roli, nawożenia, siewu, sadzenia, ochrony
roślin, zbioru i suszenia zielonek, zbioru zbóż, ziemniaków i buraków.
12. Metody doboru wyposażenia gospodarstw rolniczych w środki techniczne.
13. Zasady mycia, czyszczenia i przechowywania ciągników i maszyn rolniczych. Procesy
korozyjne – profilaktyka przeciwkorozyjna.
14. Zasady gospodarki paliwowo-smarowniczej. Charakterystyka olejów i smarów.
15. Naprawy rolniczych środków technicznych. Zaplecze techniczne rolnictwa.
16. Zasady stosowania transportu wewnętrznego w obrębie gospodarstwa rolnego i obiektów
hodowlanych.
ĆWICZENIA
Przygotowanie maszyn, pokaz pracy i ocena jakości pracy na polu w indywidualnym
gospodarstwie rolnym położonym w Konopkach.
1. Techniki orki i uprawy roli. Regulacje rozsiewaczy nawozów. Przygotowanie siewnika do
siewu, próba kręcona, siew i wyznaczanie ścieżek przejazdowych. Ustawianie opryskiwacza.
2. Ustawienie deszczowni i zraszanie upraw.
3. Ustawianie kosiarki, przegrabiarki i prasy zwijającej. Zbiór sianokiszonki prasą zwijającą i
owijanie jej folią.
4. Zasady suszenia ziarna (kukurydza), transport i składowanie. Przygotowanie kombajnu do
buraków przy dwuetapowym zbiorze.
11. Literatura:
Buliński J. i in. Ćwiczenia praktyczne z mechanizacji rolnictwa.[2005]
Fafara R., Zaremba W.: Użytkowanie ciągników i maszyn rolniczych.[1989]
Kuczewski J.: Eksploatacja maszyn rolniczych.[1971]
Kuczewski J., Majewski Z.: Podstawy eksploatacji maszyn rolniczych.[1974]
Majewski Z. i inni. Wybrane zagadnienia regulacji i obsługi maszyn rolniczych. [1993]
Michalski R., Napiórkowski J.: Podstawy eksploatacji technicznej maszyn rolniczych.[1984]
Orzoł S.: Eksploatacja rolniczych środków technicznych.[1997]
Sęk T. i in.: Projektowanie technologii prac maszynowych dla produkcji roślinnej.[1997]
Pelc K., Zdun K.: Mechanizacja produkcji zwierzęcej.[1983]
Starosta M.: Maszyny i urządzenia do mechanizacji chowu zwierząt.[1995]
Zdun K. i in.: Budowa i regulacja maszyn do produkcji zwierzęcej.[1988]
1. Nazwa przedmiotu: Trwałość i niezawodność maszyn
Ćwiczenia
Ćwiczenia
Seminaria
Wykłady
audytoryjne
laboratoryjne
Semestr
(W)
(Ć)
(L)
(S)
VII
30
Ćwiczenia
Ćwiczenia
Wykłady
audytoryjne
laboratoryjne
Semestr
(W)
(Ć)
(L)
VII
18
3.
4.
5.
6.
Seminaria
(S)
Ćwiczenia
projektowe
(P)
Punkty
ECTS
Ćwiczenia
projektowe
(P)
Punkty
ECTS
3
3
Osoba odpowiedzialna za przedmiot: dr hab. inż. Karol Krzemiński
Osoba realizująca przedmiot: dr hab. inż. Karol Krzemiński, dr inż. Jacek Łączyński
Status przedmiotu w planie studiów: przedmiot uzupełniające
Założenia i cele przedmiotu: opanowanie przez studentów wiedzy na temat trwałości
i niezawodności maszyn
8. Wymagania wstępne: zaliczone przedmioty: Podstawy konstrukcji maszyn,
Materiałoznawstwo, Matematyka (rachunek prawdopodobieństwa).
Maszyna jako obiekt techniczny. Fazy istnienia obiektu technicznego. Eksploatacja i jej wpływ na
trwałość obiektu .Fizykochemiczne podstawy eksploatacji maszyn (zużywanie tribologiczne
i nietribolgiczne elementów maszyn (zużywanie ustabilizowane nieustabilizowane postacie i formy
zużywania). Rola tarcia w procesie zużywania maszyn i urządzeń. Sposoby zapobiegania
nadmiernemu zużyciu elementów maszyn i podwyższania ich trwałości. Obsługa techniczna
(przeglądy i remonty). Potrzeba zajmowania się niezawodnością. Obiekty techniczne, zadania
obiektów, ich cechy i stany. Definicja niezawodności. Wprowadzenie do rachunku
prawdopodobieństwa (zmienna losowa ciągła i dyskretna, dystrybuanta, gęstość
prawdopodobieństwa, rozkłady zmiennych losowych, histogramy). Funkcje niezawodności
i zawodności, gęstość trwałości, intensywność uszkodzeń. Wskaźniki niezawodności, oczekiwany
czas zdatności urządzenia. Niezawodność systemu, a jego struktura. Systemy o strukturze
szeregowej i równoległej, wzory, przykłady. Rezerwowanie. Niezawodność człowieka w systemie;
człowiek - maszyna - otoczenie.
11. Literatura:
1. Bobrowski D: Modele i metody matematyczne teorii niezawodności w przykładach i zadaniach
WNT Warszawa1985
2. Dethoor.J.M, Groboillt.J: Trwałość urządzeń technicznych. WNT Warszawa 1971
3. Legutko St: Podstawy eksploatacji maszyn i urządzeń. WSiP Warszawa 2004
4. Matyjewski M: Niezawodność człowieka. Skrypt PW dla studium podyplomowego. Warszawa
2006
5. Niziński St: Eksploatacja obiektów technicznych. Radom 2006
6. Ważyńska-Fiok K, Jażwiński J: Niezawodność systemów technicznych. PWN; Warszawa 1990
1. Nazwa przedmiotu: Komputerowe wspomaganie projektowania
Ćwiczenia
Ćwiczenia
Ćwiczenia
Wykłady
Seminaria
audytoryjne
laboratoryjne
projektowe
Semestr
(W)
(Ć)
(L)
(S)
(P)
VI
60
Ćwiczenia
Ćwiczenia
Wykłady
audytoryjne
laboratoryjne
Semestr
(W)
(Ć)
(L)
VII
36
Seminaria
(S)
Ćwiczenia
projektowe
(P)
Punkty
ECTS
4
Punkty
ECTS
4
3. Osoba odpowiedzialna za przedmiot: dr hab. inż. Karol Krzemiński
4. Osoba realizująca przedmiot: dr hab. inż. Karol Krzemiński, mgr inż. Grzegorz Michalski,
mgr inż. Aleksander Niski
Nabycie umiejętności koniecznych w pracy inżynierskiej:
- stosowania i tworzenia baz danych,
- modelowania bryłowego i tworzenia dokumentacji płaskiej w systemach CAD,
- tworzenie aplikacji w języku programowania obiektowego.
7. Forma prowadzenia zajęć: ćwiczenia laboratoryjne
Podstawy informatyki, Zapis konstrukcji, Projektowanie procesów technologicznych,
Projektowanie oprzyrządowań technologicznych.
LABORATORIUM
Bazy danych
Wiadomości podstawowe. Definicja bazy danych. Rodzaje baz danych: relacyjne, hierarchiczne,
sieciowe. Funkcje DBMS (DataBase Management System). Bazy relacyjne. Tabele w bazach
relacyjnych, atrybuty tabeli. Schemat E-R encja-relacja. Logiczna baza danych. Indeksy.
Referencyjna integralność danych. Wartość pusta i logika trójwartościowa. Przykłady
projektowania struktury bazy danych. Bezpieczeństwo danych
Ćwiczenia praktyczne. Microsoft Access. Tworzenie tabel. Określanie właściwości tabel. Tworzenie
relacji pomiędzy tabelami. Kwerendy. Język SQL a schemat QBE. Formularze kolumnowe
i tabelaryczne. Formanty: pole tekstowe, etykieta. Kod Visual Basica.
M odelow anie 3D w system ie SolidW orks
Podstawy modelowania w systemie CAD. Wprowadzenie do systemów 3D CAD Interfejsy.
Szkicownik - podstawy rysowania i wymiarowania. Podstawowe funkcje bryłowe.
Modelowanie bryłowe. Szkicownik - wybrane narzędzia. Projektowanie parametryczne
(parametryzacja). Dezaktywacja elementów drzewa - praca na drzewie cech. Geometria
odniesienia - punkt, płaszczyzna, oś, układ. Włączanie i wyłączanie pokazywania określonej
geometrii.
Złożenia. Dodawanie i usuwanie części ze złożenia. Przesuwanie i obracanie części. Czynienie
ruchomymi. Nadawanie więzów. Animacja mechanizmów (sprawdzanie kinematyki). Analiza kolizji.
Budowa modelu na geometrii z osobnego pliku.
Tworzenie dokumentacji technicznej płaskiej. Wymiarowanie ręczne i automatyczne. Tworzenie
prostych przekrojów. Dodawanie widoków izometrycznych. Edycja tabelki rysunkowej. Złożenia
(wygaszanie części). Import rysunków DWG i DXF z innych programów (np. AutoCAD). Opcje
drukowania.
P rogram ow anie obiektow e w środow isku Delphi 7
Zintegrowane środowisko projektowe. Okna dialogowe. Edytor kodu. Projektant formularzy.
Inspektor obiektów.
Język Object Pascal. Podstawowe elementy składni. Typy danych. Instrukcje warunkowe.
Procedury i funkcje. Pętle.
Biblioteka VCL. Najważniejsze cechy komponentów. Paleta komponentów.
Wprowadzenie do grafiki. Tworzenie bitmap. Klasa TCanvas - właściwości i metody. Animacje.
Obsługa plików. Operacje na plikach. Zapis i odczyt plików tekstowych.
Tworzenie aplikacji w Delphi. Projektowanie interfejsu użytkownika. Oprogramowanie zdarzeń.
Obsługa wątków i testowanie aplikacji
Bazy danych - kolokwium.
Modelowanie 3D w systemie SolidWorks - zamodelowanie wskazanego detalu w SolidWorks,
wygenerowanie dokumentacji płaskiej, model bryłowy przyrządu do obróbki (tłocznik, uchwyt
frezarski).
Programowanie obiektowe w środowisku Delphi 7 - aplikacja obliczeń inżynierskich przy
projektowaniu procesu technologicznego, opracowania wyników pomiarów lub badaniach
wytrzymałościowych.
11. Literatura:
1. Norton Peter :Access 2000 PL: programowanie według Petera Nortona. Wyd. Mikom 2000
2. Kapias Krystian: SolidWorks 2001 Plus. Podstawy. Wyd. Helion, Gliwice 2003.
3. Boduch Adam: Kompendium programisty Delhi 7. Wyd. Helion, Gliwice 2003.
1. Cassel Paul: Access 2002. Wyd. Helion, Gliwice 2003,
2. SolidWorks Education Edition - Curriculum and Courseware for Instructor,
3. Ray Lischner: Delphi almanach. Wyd. Helion, Gliwice 2002,
4. Wybrańczyk Marian: Delphi 7 i bazy danych. Wyd. Helion, Gliwice 2004
1. Nazwa przedmiotu: Trwałość i niezawodność maszyn
Ćwiczenia
Ćwiczenia
Seminaria
Wykłady
audytoryjne
laboratoryjne
Semestr
(W)
(Ć)
(L)
(S)
VII
30
Ćwiczenia
Ćwiczenia
Wykłady
audytoryjne
laboratoryjne
Semestr
(W)
(Ć)
(L)
VII
18
3.
4.
5.
6.
Seminaria
(S)
Ćwiczenia
projektowe
(P)
Punkty
ECTS
Ćwiczenia
projektowe
(P)
Punkty
ECTS
3
3
Osoba odpowiedzialna za przedmiot: dr hab. inż. Karol Krzemiński
Osoba realizująca przedmiot: dr hab. inż. Karol Krzemiński, dr inż. Jacek Łączyński
Status przedmiotu w planie studiów: przedmiot uzupełniające
Założenia i cele przedmiotu: opanowanie przez studentów wiedzy na temat trwałości
i niezawodności maszyn
8. Wymagania wstępne: zaliczone przedmioty: Podstawy konstrukcji maszyn,
Materiałoznawstwo, Matematyka (rachunek prawdopodobieństwa).
Maszyna jako obiekt techniczny. Fazy istnienia obiektu technicznego. Eksploatacja i jej wpływ na
trwałość obiektu .Fizykochemiczne podstawy eksploatacji maszyn (zużywanie tribologiczne
i nietribolgiczne elementów maszyn (zużywanie ustabilizowane nieustabilizowane postacie i formy
zużywania). Rola tarcia w procesie zużywania maszyn i urządzeń. Sposoby zapobiegania
nadmiernemu zużyciu elementów maszyn i podwyższania ich trwałości. Obsługa techniczna
(przeglądy i remonty). Potrzeba zajmowania się niezawodnością. Obiekty techniczne, zadania
obiektów, ich cechy i stany. Definicja niezawodności. Wprowadzenie do rachunku
prawdopodobieństwa (zmienna losowa ciągła i dyskretna, dystrybuanta, gęstość
prawdopodobieństwa, rozkłady zmiennych losowych, histogramy). Funkcje niezawodności
i zawodności, gęstość trwałości, intensywność uszkodzeń. Wskaźniki niezawodności, oczekiwany
czas zdatności urządzenia. Niezawodność systemu, a jego struktura. Systemy o strukturze
szeregowej i równoległej, wzory, przykłady. Rezerwowanie. Niezawodność człowieka w systemie;
człowiek - maszyna - otoczenie.
11. Literatura:
1. Bobrowski D: Modele i metody matematyczne teorii niezawodności w przykładach i zadaniach
WNT Warszawa1985
2. Dethoor.J.M, Groboillt.J: Trwałość urządzeń technicznych. WNT Warszawa 1971
3. Legutko St: Podstawy eksploatacji maszyn i urządzeń. WSiP Warszawa 2004
4. Matyjewski M: Niezawodność człowieka. Skrypt PW dla studium podyplomowego. Warszawa
2006
5. Niziński St: Eksploatacja obiektów technicznych. Radom 2006
6. Ważyńska-Fiok K, Jażwiński J: Niezawodność systemów technicznych. PWN; Warszawa 1990
1. Nazwa przedmiotu: Podstawy agrobiznesu
Ćwiczenia
Ćwiczenia
Wykłady
audytoryjne
laboratoryjne
Semestr
(W)
(Ć)
(L)
VII
30
15
Ćwiczenia
Ćwiczenia
Wykłady
audytoryjne
laboratoryjne
Semestr
(W)
(Ć)
(L)
V
18
9
3.
4.
5.
6.
Seminaria
(S)
Seminaria
(S)
Ćwiczenia
projektowe
(P)
Punkty
ECTS
Ćwiczenia
projektowe
(P)
Punkty
ECTS
2
2
Osoba odpowiedzialna za przedmiot: dr inż. R. Rudziński
Osoba realizująca przedmiot: dr inż. R. Rudziński
Założenia i cele przedmiotu: Celem zajęć jest przekazanie studentom aktualnej wiedzy na
temat systemu agrobiznesu w Polsce oraz ekonomiki zaopatrzenia, produkcji i zbytu
w przedsiębiorstwach agrobiznesu. Ponadto studenci zapoznają się z zagadnieniami oceny
efektywności, zapewniania jakości, migracji wartości oraz integracji w przedsiębiorstwach
agrobiznesu. W toku ćwiczeń, dzięki zajęciom terenowym studenci będą mieli możliwość
poznania praktycznych aspektów tematów omawianych na wykładach.
8. Wymagania wstępne: podstawowa wiedza z ekonomii, marketingu i produkcji rolniczej.
1. Pojęcie agrobiznesu.
2. Planowanie i organizacja agrobiznesu.
3. Definicja i klasyfikacja rynków.
4. Rynek produktów rolnych, rynki branżowe.
5. Specyfika marketingu w agrobiznesie.
6. Zarządzanie marketingowe i strategia marketingowa w agrobiznesie.
7. Marketing – mix produktów rolnych.
8. System informacji marketingowej w agrobiznesie.
9. Badania marketingowe w agrobiznesie.
10. Agrobiznes w Unii Europejskiej.
Ćwiczenia audytoryjne
Przemiany i znaczenie agrobiznesu w gospodarce narodowej (obliczanie podstawowych
wielkości charakteryzujących agrobiznes, wielkość potencjału wytwórczego, wyniki
produkcyjne i dochodowe agrobiznesu na tle gospodarki narodowej oraz struktura
wewnętrzna).
Przepływy materiałowe wewnątrz agrobiznesu (strumienie materialne w sferze środków
produkcji, produkcji rolnej i przetwórstwa żywności).
Tworzenie i rozdysponowanie podaży produktów agrobiznesu (podaż produktów rolnictwa i
przemysłu spożywczego).
Popyt na rynku rolnym i żywnościowym jako czynnik kształtujący stan agrobiznesu
(konsumpcja, ocena użyteczności dóbr, funkcja budżetu konsumenta, funkcja użyteczności - I
prawo Gossena, optimum konsumenta - II prawo Gossena, potrzeby żywnościowe a popyt,
ceny, dochody i inne czynniki wpływające na kształtowanie popytu, dochodowa i cenowa
elastyczność popytu na artykuły rolne i żywnościowe, prawo Engla).
Produkcja i podaż na rynku rolnym i żywnościowym jako czynniki kształtujące stan
agrobiznesu (budżet producenta, optymalna technika produkcji, zmiana optimum producenta zmiana budżetu, zmiana cen czynników produkcji, postęp techniczny, cena dobra, ceny dóbr
substytucyjnych, ceny czynników produkcji, stan technologii, pozaekonomiczne cele
producentów rolnych, warunki atmosferyczne, produkcja a podaż, elastyczność produkcji i
podaży).
Ceny i dochody w gospodarce żywnościowej
Analiza otoczenia działalności przedsiębiorstw w agrobiznesie.
Analiza SWOT
11. Literatura:
1. Figiel Sz., Kozłowski W., Pilarski S.: Marketing towarów rolnych. Wyd. UWM, Olsztyn
2001.
2. Gutowska K.: Badania marketingowe na rynku żywności. Wyd. SGGW, Warszawa 20002.
3. Marketing w agrobiznesie. Materiały dla studentów akademii rolniczych. Wyd. FAPA,
Warszawa 1997, wyd. 2.
1. Nazwa przedmiotu: Seminarium dyplomowe
Ćwiczenia
Ćwiczenia
Wykłady
audytoryjne
laboratoryjne
Semestr
(W)
(Ć)
(L)
VI
30
VII
30
Ćwiczenia
Ćwiczenia
Wykłady
audytoryjne
laboratoryjne
Semestr
(W)
(Ć)
(L)
VII
18
VIII
18
Seminaria
(S)
Seminaria
(S)
Ćwiczenia
projektowe
(P)
Punkty
ECTS
Ćwiczenia
projektowe
(P)
Punkty
ECTS
1
2
1
2
3. Osoba odpowiedzialna za przedmiot: prof. dr hab. inż. Andrzej Kolasa,
prof. dr hab. Mieczysław Marciniak
4. Osoba realizująca przedmiot: prof. dr hab. inż. Andrzej Kolasa,
prof. dr hab. Mieczysław Marciniak
Celem zajęć seminaryjnych jest ogólne przygotowanie studenta do napisania pracy
dyplomowej. Student zobowiązany jest posiąść podstawową wiedzę z zakresu metodologii
pisania pracy dyplomowej (układ pracy, podział treści rozdziałów, dobór i wykorzystanie
źródeł, poprawność języka, opanowanie technik pisania pracy, spisy rzeczy, odsyłacze,
przypisy itp.).
8. Wymagania wstępne: wiedza szczegółowa z zakresu Mechaniki i Budowy Maszyn.
1. Wybór tematu pracy;
2. Sformułowanie: celu, przedmiotu i zakresu pracy, hipoteza badawcza i pytań badawczych;
3. Określenie struktury (planu) pracy;
4. Wybór piśmiennictwa fachowego i innych materiałów źródłowych;
5. Konsultacje z promotorem;
6. Prezentacja wyników pracy;
7. Ocena i przyjęcie projektu inżynierskiego do obrony.
11. Literatura:
Z. Szkutnik, Metodyka pisania pracy dyplomowej. ISBN 2005.
1. Nazwa przedmiotu: Praktyka zawodowa
- studia stacjonarne: 240 godz. (6 tyg.), 0 ECTS
Ćwiczenia
Ćwiczenia
Wykłady
audytoryjne
laboratoryjne
Semestr
(W)
(Ć)
(L)
III
- studia niestacjonarne: 240 godz. (6 tyg.), 0 ECTS
Ćwiczenia
Ćwiczenia
Wykłady
audytoryjne
laboratoryjne
Semestr
(W)
(Ć)
(L)
III
3.
4.
5.
6.
Seminaria
(S)
Seminaria
(S)
Ćwiczenia
projektowe
(P)
Punkty
ECTS
Ćwiczenia
projektowe
(P)
Punkty
ECTS
0
0
Osoba odpowiedzialna za przedmiot: mgr inż. Grzegorz Michalski
Osoba realizująca przedmiot: wybrane zakłady przemysłowe i technologiczne
Status przedmiotu w planie studiów:
Celem praktyki jest rozwijanie wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych zdobytych
podczas studiów oraz wykształcenie umiejętności stosowania ich w funkcjonowaniu podmiotu
zewnętrznego. Student odbywający praktykę ma możliwość praktycznego poznania zagadnień
związanych z kierunkiem studiów. Praktyka pozwala również na nawiązanie kontaktów
zawodowych.
7. Forma prowadzenia zajęć: zajęcia praktyczne
Dobierane indywidualnie, w zależności od studenta i przedsiębiorstwa w którym realizowana
jest praktyka.
10. Warunki zaliczenia przedmiotu: Zgodnie z regulaminem praktyk obowiązujących w PWSZ
Ciechanów
11. Literatura:
1. Literatura wskazana przez zakład pracy w którym odbywa się praktyka.
1. Nazwa przedmiotu: Praktyka technologiczna
Ćwiczenia
Ćwiczenia
Wykłady
audytoryjne
laboratoryjne
Semestr
(W)
(Ć)
(L)
V
- studia niestacjonarne: 160 godz. (4 tyg.), 0 ECTS
Ćwiczenia
Ćwiczenia
Wykłady
audytoryjne
laboratoryjne
Semestr
(W)
(Ć)
(L)
V
3.
4.
5.
6.
Seminaria
(S)
Seminaria
(S)
Ćwiczenia
projektowe
(P)
Punkty
ECTS
Ćwiczenia
projektowe
(P)
Punkty
ECTS
0
0
zawodowych.
jest praktyka.
Ciechanów
11. Literatura:
1. Nazwa przedmiotu: Praktyka dyplomowa
Ćwiczenia
Ćwiczenia
Wykłady
audytoryjne
laboratoryjne
Semestr
(W)
(Ć)
(L)
VII
- studia niestacjonarne: 200 godz. (5 tyg.), 0ECTS
Ćwiczenia
Ćwiczenia
Wykłady
audytoryjne
laboratoryjne
Semestr
(W)
(Ć)
(L)
VII
3.
4.
5.
6.
Seminaria
(S)
Seminaria
(S)
Ćwiczenia
projektowe
(P)
Punkty
ECTS
Ćwiczenia
projektowe
(P)
Punkty
ECTS
0
0
zawodowych.
jest praktyka.
Ciechanów
11. Literatura:
1. Nazwa przedmiotu: Praca dyplomowa
Ćwiczenia
Ćwiczenia
Wykłady
audytoryjne
laboratoryjne
Semestr
(W)
(Ć)
(L)
VII
255
Ćwiczenia
Ćwiczenia
Wykłady
audytoryjne
laboratoryjne
Semestr
(W)
(Ć)
(L)
VIII
180
Seminaria
(S)
Seminaria
(S)
Ćwiczenia
projektowe
(P)
Punkty
ECTS
Ćwiczenia
projektowe
(P)
Punkty
ECTS
15
15
3. Osoba odpowiedzialna za przedmiot: prof. dr hab. inż. Andrzej Kolasa,
4. Osoba realizująca przedmiot: Prof. Dr hab. inż. Andrzej Kolasa, Prof. Dr hab. inż. Lucjan
Dąbrowski, Prof. Dr hab. inż. Piotr Tomczuk, Doc. Dr inż. Wojciech Przedpełski ,Dr inż.
Wojciech Kramarek, Dr inż. Zbigniew Szymaniak, Dr inż. Jacek Łączyński, Dr inż. Leon
Wyszyński, Dr inż. Tomasz Dzik
Student wykonujący pracę dyplomową inżynierską ma wykazać się umiejętnością
samodzielnego rozwiązywania zadanych problemów z zakresu mechaniki i budowy maszyn,
przy wykorzystaniu wiedzy nabytej w czasie studiów.
7. Forma prowadzenia zajęć: ćwiczenia projektowe
Przedmiotem pracy dyplomowej inżynierskiej może być rozwiązanie prostego zadania
inżynierskiego lub wykonanie określonego zadania badawczego związanego z kierunkiem
studiów.
11. Literatura:
1. Literatura wskazana przez bezpośrednio kierującego pracą.

Przedmioty uzupełniające

Transkrypt

Podobne dokumenty

Hodowla zwierząt towarzyszących i wolno żyjących

Hodowla i użytkowanie zwierząt

OGŁOSZENIE Studenci I roku I stopień Wydziału Hodowli i Biologii

Redakcja pracy naukowej - Wydział Rolnictwa i Biologii

Więcej informacji - Wydział Hodowli i Biologii Zwierząt

Wniosek o powtarzanie przedmiotu TiR

Kierunek studiów: ekonomia Specjalność: gospodarka

Wydziały nieposiadające uprawnień do nadawania stopnia

PROJEKTOWANIE GRAFICZNE Studia stacjonarne jednolite, 5