NR 2. - Szkoła podstawowa w Budzowie

Transkrypt

NR 2. - Szkoła podstawowa w Budzowie
Gazetka uczniowska Szkoły Podstawowej w Budzowie
Byle do piątku!
styczeń/luty 2014, nr2/2013/2014
ŚWIĘTA - ZWYCZAJE - OBYCZAJE
Co roku 31 grudnia obchodzimy
sylwestra. Jest to huczne święto, kiedy
żegnamy stary rok i witamy nowy.
Czekamy, aż wybije północ i zacznie się
Nowy Rok.
O północy puszczamy
fajerwerki, zimne ognie.
Zwyczaj ten pojawił się na przełomie
XIX i XX wieku. Na początku
obchodzono go tylko w bogatszych
warstwach społeczeństwa, jednak powoli
przedostawał się do życia uboższych
ludzi.
Sylwester obchodzony jest w każdym
kraju. We wszystkich częściach świata
święto to odbywa się o różnych porach.
Sylwester można spędzać na różne
sposoby:
urządzić zabawę w domu, iść do
przyjaciół,
pójść
na
zabawę
do
restauracji, hotelu, postać na rynku a
może spędzić go na mieście?
Pamiętajmy, że Sylwester obchodzimy tylko raz w roku,
więc spędźmy go jak najlepiej!
Karnawał to czas zabaw, balów, maskarad i
pochodów. Najczęściej okres ten zaczyna
się od święta Trzech Króli do wtorku przed
Środą Popielcową. W tym czasie chodzimy
na zabawy karnawałowe. Najsłynniejsze
parady karnawałowe odbywają się w Rio de
Janeiro, Wenecji, na Wyspach Kanaryjskich
i w Niemczech. Największe pochody
karnawałowe odbywają się w Rio de Janeiro
w Ameryce Południowej. Na karnawał w
Wenecji zakłada się maski a w Rio de
Janeiro przechodzą rozmaite wielkie figury
z ludźmi na nich lub bez.
2
Na zabawy karnawałowe przebieramy się
w najrozmaitsze stroje np.: w Indianina,
wróżkę, księżniczkę, super bohatera,
Chińczyka, Japonkę i wiele, wiele innych.
W czasie zabawy tańczymy, bawimy się i
jemy.
Zwyczaj ten w każdym kraju obchodzimy
inaczej.
ŚWIĘTA - ZWYCZAJE - OBYCZAJE
Tłusty czwartek (inaczej zapusty) to ostatni czwartek przed wielkim postem. Ten dzień
rozpoczyna ostatni tydzień karnawału.
W ten najsłodszy dla nas dzień objadamy się pączkami i faworkami
(chrustem). W starożytności był to dzień, kiedy świętowano odejście
zimy i przyjście wiosny. Jedzono wtedy tłuste potrawy, szczególnie
mięso oraz piło się wino. Zagryzkę stanowiły pączki przygotowywane
z ciasta chlebowego i nadziewane słoniną. W ten sposób Rzymianie raz
w roku obchodzili tzw. tłusty dzień. W Polsce około XVI wieku pojawił
się zwyczaj jedzenia pączków w wersji słodkiej. Wyglądały trochę
inaczej niż obecnie- w środku miały ukryty orzeszek lub migdał. Ten,
kto trafi na taki szczęśliwy pączek, miał cieszyć się dostatkiem
i powodzeniem. Dzień jedzenia pączków i faworków przypada w każdym
roku w inny dzień, ponieważ zależy to od daty Wielkanocy.
Tłusty czwartek jak sama nazwa wskazuje powinien być tłusty.
Pamiętacie?!
My w tym roku tłusty czwartek obchodziliśmy poza szkołą, ponieważ były ferie. Ale
pączki na nas czekały po powrocie – objadaliśmy się nimi podczas zabawy
karnawałowo-walentynkowej.
Dziękujemy Radzie Rodziców za ten słodki i tłusty poczęstunek!
Walentynki - coroczne święto zakochanych
przypadające 14 lutego. Nazwa pochodzi od
św. Walentego, którego wspomnienie
liturgiczne w Kościele katolickim obchodzone
jest również tego dnia.
Do Polski obchody walentynkowe trafiły w
latach 90. XX wieku z kultury francuskiej i
krajów anglosaskich, a także wraz z kultem
świętego Walentego z Bawarii i Tyrolu.
Święto to konkuruje o miano tzw. święta
zakochanych z rodzimym świętem
słowiańskim zwanym potocznie nocą kupały
lub sobótką, obchodzonym w nocy z dnia 21
na 22 czerwca.
Stałym niemalże elementem walentynek jest
wzajemne wręczanie sobie walentynkowych
ozdobnych karteczek. Czerwone, najczęściej
w kształcie serca, opatrzone walentynkowym
wierszykiem, a często i miłosnym wyznaniem.
Ze świętem łączy się również zwyczaj
obdarowywania partnera walentynkowymi
upominkami w postaci kwiatów, słodyczy,
pluszowych maskotek jak również bardziej
osobistych elementów garderoby.
3
ŚWIĘTA – ZWYCZAJE - OBYCZAJE
 DZIEŃ BABCI I DZIADKA 
Pomysł powstania święta w Polsce pojawił się w tygodniku "Kobieta i Życie" w 1964 roku. Już rok
później święto to zaczął popularyzować "Express Poznański". W roku 1966 również "Express
Wieczorny" ogłosił dzień 21 stycznia "dniem babci". Później powstała również tradycja obchodzenia
Dnia Dziadka.
SAMORZĄD UCZNIOWSKI
Samorząd uczniowski a prawo
To już było:
- akcja „I Ty możesz zostać św. Mikołajem”
Zebrane dary - prezenty przekazaliśmy dzieciom z domu
dziecka w Piławie Górnej oraz zwierzętom ze schroniska w
Dzierżoniowie,
- akcja „Góra grosza” – zebraliśmy 196,40 zł, które
przekazane zostały do fundacji organizującej akcję,
- dyskoteka karnawałowo-walentynkowa.
W każdej szkole w Polsce działa samorząd, tworzony przez
wszystkich uczniów szkoły – to
wymóg art. 55 ustawy o systemie oświaty, która określa
zasady funkcjonowania szkół.
Zgodnie z tym artykułem jako samorząd możecie:
- sami uchwalać regulamin samorządu uczniowskiego (musi
być zgodny ze statutem szkoły). Określa on zasady wyboru i
działania organów samorządu,
- organizować życie szkolne i działalność kulturalną,
oświatową, sportową oraz rozrywkową,
- wybierać opiekuna samorządu,
- redagować i wydawać gazetkę szkolną,
- uzyskiwać informacje o programach nauczania,
- korzystać z prawa do jawnej i umotywowanej oceny
postępów w nauce i zachowaniu,
- przedstawiać opinie i wnioski dyrekcji i radzie
pedagogicznej we wszystkich sprawach szkoły, także
dotyczących zmian w statucie szkoły.
Poza Ustawą o systemie oświaty, prawa uczniów
regulowane są także przez akty prawne wobec niej
nadrzędne – Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej i
Konwencję o Prawach Dziecka. Wynika z nich wiele innych
praw – m.in. prawo do informacji, swobody myśli i
przekonań, swobodnego zrzeszania się i wiele innych.
Przysługują one uczniom zawsze – nawet, gdy nie są wprost
wpisane do statutu szkoły czy regulaminu SU.
Obecnie:
1.W związku z nadchodzącym “Dniem Ziemi 2014” zapraszamy do aktywnego uczestnictwa w II edycji
ogólnopolskiej akcji ekologicznej pod hasłem „Oddaj
zużyty telefon komórkowy – odbierz nowy aparat
fotograficzny”.
Przypominamy, że zużyte, uszkodzone telefony komórkowe
zawierają metale ciężkie takie jak ołów oraz kadm i są
zagrożeniem dla naszego środowiska naturalnego,
szczególnie wody i gleby. Samorząd Uczniowski naszej
szkoły włącza się do ogólnopolskiej akcji ekologicznej, w
której zebrane zużyte lub uszkodzone telefony zostaną
przekazane do profesjonalnego recyklingu.
Do 09.05.2014r. przeprowadzimy zbiórkę zużytych,
starych telefonów komórkowych bez baterii. Stan
techniczny telefonów nie ma żadnego znaczenia. Telefon
nie musi być sprawny i może być uszkodzony.
2. Weźcie udział w akcji „Wodę pij – zdrowo żyj!”
Zachęcamy do udziału w tych akcjach!!!
4
SPORT TO ZDROWIE!!!
SPORT TO JEST TO, CO POWINIEN ZNAĆ KAŻDY
Sportowe Wieści
Dział dla fanów sportu i nie tylko
5
SPORT TO ZDROWIE!!!
SPORT TO JEST TO, CO POWINIEN ZNAĆ KAŻDY
Osiągnięcia
Piłka Ręczna:
II miejsce w powiatowych półfinałach mini piłce ręcznej w kategorii dziewcząt
II miejsce w powiatowych półfinałach mini piłce ręcznej w kategorii chłopców
Siatkówka:
II miejsce w powiatowych półfinałach siatkówki w kategorii dziewcząt z 5 klasy
II miejsce w powiatowych półfinałach siatkówki w kategorii dziewcząt z 6 klasy
I miejsce w powiatowych półfinałach siatkówki w kategorii chłopców z 5 klasy
I miejsce w powiatowych półfinałach siatkówki w kategorii chłopców z 6 klasy
III miejsce w powiatowych finałach piłki siatkowej w kategorii chłopców z 6 klasy
I miejsce w powiatowych finałach piłki siatkowej w kategorii chłopców z 5 klasy
Pływanie:
I miejsce w pływaniu w kategorii chłopców (rocznik 2005-06) - Piotr Palac
II miejsce w pływaniu w kategorii dziewcząt (rocznik 2004-05) - Julia Maciuszek
I miejsce w pływaniu w kategorii chłopców (rocznik 2004-05) - Maciej Panońko
ŁAMIGŁÓWKI
Wskaż właściwą odpowiedź:
Jaki był pierwszy zawodowy klub Cristiano Ronaldo?
a) Real Madryt b)Sporting Club De Portugal c)Manchester United
Ile milionów kosztował Gareth Bale?
a) Ok.20 milionów b) Ok. 90 milionów c) Ok.150 milionów
Z jakiego kraju pochodzi Ángel Di María
a)Portugalii b)Brazylii
c) Argentyny d)Włoch
(Sprawdź siebie. Odpowiedzi do pytań znajdują się na końcu działu sportowego)
Ulubiony sport naszych nauczycieli
Zobaczcie wyniki sondażu
Jaki sport lubią nasi nauczyciele (uprawiad lub oglądad)?
Ulubiony Sport
Żużel
Piłka Nożna
Lekkoatletyka
Siatkówka
Narciarstwo
6
SPORT TO ZDROWIE!!!
SPORT TO JEST TO, CO POWINIEN ZNAĆ KAŻDY
Ciekawostki o…
Realu Madryt
Real Madrid Club de Fútbol – hiszpański klub sportowy powstały w 1902 roku. Słynie głównie z
sukcesów istniejącej od chwili założenia drużyny piłkarskiej, która trzydzieści dwa razy
zdobyła mistrzostwo Hiszpanii, dziewięć razy Puchar Europy/Ligę Mistrzów, a także wiele innych
trofeów, w tym przyznany w 2000 roku przez FIFA tytuł najlepszego klubu w XX wieku. Od 1947 roku
drużyna ta rozgrywa domowe spotkania na stadionie Santiago Bernabéu, nazwanym na cześć byłego
prezesa ,za czasów którego klub zdobył najwięcej trofeów. Real Madryt odegrał ważną rolę w historii
hiszpańskiej i światowej piłki nożnej – to z inicjatywy jego działaczy powstał Puchar Króla. Klub
reprezentował również Hiszpański Związek Piłki Nożnej, stając się jednym ze współzałożycieli FIFA w
1904 roku. W 1928 roku znalazł się w pierwszym zestawie drużyn tworzących Primera División, zaś w
1955 roku stał się jedną z drużyn biorących udział w pierwszej edycji Pucharu Europy, którą następnie
wygrał, broniąc następnie to trofeum cztery razy z rzędu.
ODPOWIADAMY NA LISTY
Wychowanek ząbkowickiego Orła, a obecnie
piłkarz Udinese Calcio, Piotr Zieliński otrzymał od
selekcjonera reprezentacji Polski Waldemara
Fornalika powołanie na mecz towarzyski z
Liechtensteinem i pojedynek z Mołdawią w ramach
eliminacji do Mistrzostw Świata 2014. 19-letni
Zieliński to jedyny debiutant w kadrze stworzonej z
piłkarzy z lig zagranicznych.
W poprzednim numerze zamieściliśmy list
uczniów do Piotra Zielioskiego – piłkarza
reprezentacji Polski pochodzącego z
Ząbkowic Śląskich. Pisaliśmy w nim m.in.:
„Chcielibyśmy przeprowadzid z Panem wywiad,
chcemy poznad Paoską technikę i sztuczki
piłkarskie. Jesteśmy zaciekawieni, jak doszedł
Pan do takiego sukcesu. Prosimy o spotkanie z
uczniami naszej szkoły.”
W odpowiedzi na list otrzymaliśmy
informację ustną, przekazaną przez Panią
Anię Zielioską, że Pan Piotr chętnie odwiedzi
nas pod koniec roku szkolnego.
Odpowiedzi do
łamigłówki
1.b 2. b 3.c
7
WYDARZENIA KULTURALNE
XIX Konkurs Recytatorski „Pegazik”
„Ponad wszystkie wasze uroki
Ty ! Poezjo i Ty, Wymowo
Jeden - wiecznie będzie wysoki:
Odpowiednie dać rzeczy –
słowo”
C.K. Norwid
Wyłonieni finaliści etapu gminnego
Jest 14 lutego 2014r. Z czym kojarzy się ta
data? Oczywiście z walentynkami! Ale dzisiaj
w naszej szkole to nie tylko walentynki, to
również dzieo „uczty duchowej”, jaką
przygotowali uczniowie szkół z naszej gminy.
Pytacie, co to za uczta? To spotkanie z
„żywym słowem”, które tworzy niezwykłe
obrazy, a dzieje się to dzięki interpretacji
głosowej tekstów - poezji i prozy - recytacji,
które tworzą specyficzny nastrój, pobudzają
wyobraźnię. W jednej z klas gromadzą się
uczestnicy gminnych eliminacji XIX Konkursu
Recytatorskiego „Pegazik”, w których biorą
udział uczniowie Szkoły Podstawowej w
Grodziszczu oraz Szkoły Podstawowej w
Budzowie z filią w Przedborowej. Nasza szkołę
reprezentują: Kinga Czyżewska, Amelia
Niżniowska, Seweryn Waliczek, Szymon Oleksy
(Budzów) oraz uczennice ze szkoły w
Przedborowej. Wśród uczniów i ich opiekunów
zasiadło również szanowne jury w składzie:
przewodniczący - Pani Aldona Błojda –
nauczycielka języka polskiego Publicznego
Gimnazjum w Budzowie, Pani Anna
Leszczyoska – dyrektor Biblioteki Publicznej w
Stoszowicach oraz Pan Wójt Gminy Stoszowice
– Marek Janikowski. Przed rozpoczęciem
recytacji przez uczniów rozbrzmiewają piękne
słowa „Hymnu o miłości” w wykonaniu
Krzysztofa Kolbergera, które wprawiają
wszystkich
w
wyjątkową
atmosferę
dzisiejszego dnia (jak widad nieprzypadkowo
połączonego z konkursem). Za chwilę będą
kolejno wychodzid na scenę recytatorzy, ale
jeszcze przedtem głos zabiera Pani Dyrektor –
życząc
uczestnikom
powodzenia
w
zmaganiach słownych.
Uczestnicy kolejno deklamują teksty takich
autorów jak: Jan Brzechwa,
Jury w tym czasie ocenia uczestników pod
kątem doboru tekstu i jego pamięciowego
opanowania, interpretacji tekstu, kultury
słowa, ogólnego wyrazu artystycznego. Ma
twardy orzech do zgryzienia, bo poziom
jest wysoki i bardzo wyrównany – tak
komentuje
po
występach
ocenę
przewodnicząca jury.
Zatem przerwa na rozstrzygnięcie konkursu i
wyłonienie
finalistów,
którzy
będą
reprezentowali
gminę
w
eliminacjach
powiatowych. Uczestnicy wraz z opiekunami
schodzą na małe „co nieco” – słodki
poczęstunek, a jury pracuje.
Konkurs jest rozstrzygnięty! Trzy pierwsze
miejsca należą do uczennic naszej szkoły z filii
w Przedborowej. Komisja przyznała jedno
wyróżnienie – Amelii Niżniowskiej – uczennicy
szkoły w Budzowie. Zwycięzcy przyjmują
dyplomy, nagrody i słowa uznania, które płyną
też do pozostałych uczestników konkursu.
Gratulujemy zwycięzcom oraz pozostałym
kolegom i koleżankom, którzy podjęli się tego
pięknego, ale niełatwego zadania, jakim jest
sztuka recytacji. Nie zniechęcajcie się i nie
rezygnujcie z udziału w takich konkursach.
Pamiętajcie, że recytacja, to jeden z
niezwykle
ważnych
elementów
kształtowania pozytywnych uczud w stosunku
do
ojczystego
języka
i
budzenia
zainteresowania
kulturą.
Poprawne
wysławianie się odgrywa także dużą rolę w
codziennym obcowaniu z innymi ludźmi.
„Sposób mówienia- świadczy o człowieku”.
8
WYDARZENIA KULTURALNE
Wiersze znanych i mniej znanych autorów,
wiersze poważne, humorystyczne, wesołe,
które recytowali nasi koledzy i koleżanki
Stary Doktor
Mówili Stary Doktor,
Bo był naprawdę stary
I do czytania zwykł
Zakładać okulary.
Mówili - Stary Doktor,
Co ma młodzieńcze siły,
Bo chce, by dzieci znów
Uśmiechu się uczyły.
Mówili - Stary Doktor,
On nie wie, co samotność,
A kiedy przyszło iść
już w drogę bezpowrotną
Zielony przez nie widział
świat.
O dziecka oddech lżejszy.
W Doktora rękę ufnie kładł
Swą dłoń król Maciuś
Pierwszy.
Wsłuchany w serc bijących
stuk
I kropli deszczu nokturn
Nie raz się z łóżka swego
zwlókł
I czuwał Stary Doktor.
na czele sierot swoich szedł,
najmłodsze wziął na rękę
i słychać było jego szept,
że trzeba iść bez lęku.
Za oknem dudnił głucho
Podkuty strachem krok,
A Stary Doktor mówił
Wpatrzony cicho w mrok:
Nie trzeba płakać, mówił,
Choć ciężko jest nam dziś.
Należy mieć nadzieję
Zieloną, tak jak liść.
Aaa, świat większy jest niż
łza.
Wkrótce świt
Lepszego dnia, aaa.
Aaa, za oknem noc i mgła.
Wkrótce świt
Lepszego dnia.
Aaa, świat większy jest niż
łza.
Wkrótce świt
Lepszego dnia, aaa.
Aaa, za oknem noc i mgła.
Wkrótce świt
Lepszego dnia.
Na jego rękach dziecko
zbudziło się ze snu,
a Stary Doktor Korczak
tłumaczył cicho mu:
Aaa, świat większy jest niż
łza.
Wkrótce świt
Lepszego dnia, aaa.
Aaa, za oknem noc i mgła.
Wkrótce świt
Lepszego dnia.
Aaa
Jonasz Kofta
Wiersz ten – niezwykle trudny - pięknie recytował Szymon Oleksy.
Jest to wiersz o Januszu Korczaku, polsko-żydowskim lekarzu i pedagogu, który po odzyskaniu
niepodległości przez Polskę zorganizował zakład opiekuńczy dla dzieci i sierot z ubogich przedmieść
Warszawy, dla dzieci działaczy robotniczych aresztowanych, więzionych i prześladowanych.
Jonasz Kofta - (1942-1988), pisarz, satyryk; współzałożyciel kabaretów Hybrydy
(1962) i Pod Egidą (1968), od 1968 współpracownik Pol. Radia i Telewizji,
współtwórca m.in. cyklicznych radiowych audycji satyr. Ilustrowany tygodnik
rozrywki; autor popularnych tekstów piosenek, utrzymanych zwykle w lirycznonostalgicznej tonacji (m.in. Kwiat jednej nocy 1969 I nagroda na Festiwalu Piosenki
Pol. w Opolu, Pamiętajcie o ogrodach), często we własnym wykonaniu; satyry, wiersze
(Na wszystkich dworcach świata 1989), utwory dram. (Wojna chłopska, wyst. 1979),
libretta musicali.
Królewna
Obudziła się królewna smutna,
obudziła się królewna niewyspana
z samego rana.
... Płakała... płakała...
i ubierać się w koronę nie chciała
Poszła na wieżę, na wysoką,
w dal spogląda...
Stoją cicho dworzanie,
zważają, czego zażąda!
Zeszła z wieży na dziedziniec.
A bardzo blada.
Rozkazała stangretowi:
Niechaj konie zakłada
do złocistej karety.
O rety!
I usiadła sama jedna w karecie.
I obwozić się kazała po świecie.
Jadą, jadą
dzień cały,
9
WYDARZENIA KULTURALNE
 Do mnie jedziesz? Najmilsza!
 A pewnie!
rok,
dwieście,
aż przywieźli ją, gdzie trzeba,
nareszcie.
Stangret konie wyprzęga z karety,
rycerz wierność przysięga królewnie.
O rety!
Wyszedł rycerz naprzeciw królewnie:
Ewa Szelburg-Zarembina
Wiersz o królewnie –jak prawdziwa królewna – recytowała Kinga Czyżewska.
Ewa Szelburg-Zarembina – powieściopisarka, poetka, dramaturg, eseistka, najbardziej
znana z twórczości dla dzieci i młodzieży. Pierwszy Kanclerz Kapituły Orderu
Uśmiechu,
funkcję
tę
pełniła
w
latach
1968–1976.
Miss stonoga
Raz stonoga, miss piękności,
do kuzynki swej szła w
gości.
Wdziała wizytową suknię,
włosy uczesała w pukle,
pociągnęła rzęsy tuszem,
skroń przykryła
kapeluszem...
Jeszcze pantofelków sto i
gotowe.
– Ho, ho, ho! –
rzekła, stając na wprost
lustra.
– Ta figura... I te usta!
To spojrzenie, styl, ta
gracja...
Och... po prostu rewelacja!
A tymczasem u kuzynki
już bawiło pół rodzinki.
Pili kawę z cynamonem,
jedli kluski z makaronem,
wyjadali prosto z beczki
podkwaszone ogóreczki.
Ten wywijał obertasa,
tamten po mebelkach
hasał...
śmiechu było co niemiara!
Nagle ktoś zawołał:
– Zaraz!...
Zaraz, zaraz, gdzie stonoga?
Gdzie kuzynka nasza droga?
– Obiecała przyjść o piątej!
– Lecz czy przyjdzie?
– Raczej wątpię...
– Przecież była zaproszona!
– Może ma pod górkę do
nas?...
– Zegar bije jedenastą...
– Już nie przyjdzie...
– Podam ciasto.
Każdy zjadł faworków tuzin
(mniam!… marzenie… niebo
w buzi!),
kilka pączków, torcik słodki,
a na deser dwie szarlotki.
Wreszcie, syci i weseli,
do swych domów polecieli.
A stonoga?
Ona wciąż przed lustrem
stoi,
nos pudruje, miny stroi:
– Och... wyglądam wprost
przepięknie!
Ach... kuzynka z żalu pęknie!
Ciotki będą mi zazdrościć...
Oczaruję wszystkich gości!...
Agnieszka Frączek
Wiersz – niczym miss (nie stonoga) – prezentowała Amelka Niżniowska.
Agnieszka Frączek
jest doktorem habilitowanym językoznawstwa, germanistką i
leksykografem. Wykłada na Uniwersytecie Warszawskim. Z pasją bada zabytkowe, 300letnie słowniki polskie i niemieckie, nie stroni także od leksykografii
współczesnej. Mieszka w Warszawie z mężem Michałem, córką Weroniką i labradorką
Daszeńką, a od niedawna także ze stadem kotów: Zakrętką, Kolesiem, Franciszką
(zwaną Fisią) i Asem.
Rady dla recytatorów:
1. Trzeba wiedzieć, co się mówi – musisz rozumieć tekst.
2. Tekst należy opracować pod względem dykcji - piękne, wyraziste mówienie zależy
od:
 dobrego oddychania
 unikania przesadnej wymowy samogłoski „ę”
 właściwego otwierania ust podczas wymowy poszczególnych głosek
10
WYDARZENIA KULTURALNE
starannej wymowy trudnych zbitek spółgłoskowych w wyrazach
poprawnego akcentowania sylab w wyrazach i właściwej intonacji różnych
typów zdań
właściwego tempa mowy
odpowiedniego rytmu
mówienia frazami, a nie pojedynczymi słowami
zwracania uwagi na znaki interpunkcyjne
3. Trzeba się odpowiednio zaprezentować – postawa, kontakt wzrokowy, wyraz
twarzy:
nie patrz w podłogę, nie patrz w dal
najlepiej patrzeć w jeden punkt pomiędzy głowami widzów, a w trakcie
recytacji zmieniać kierunek spojrzenia.
4. Koniecznie należy pozbyć się tremy – zanim zaczniesz mówić, skoncentruj się!
Pamiętajcie, że recytacja to dobra zabawa. Bawcie się, te dwiczenia Wam w tym
pomogą:
a) zabawy z głoskami
Dzwonił deszcz o deseczki i deszczułki.
Trzech Czechów szło ze Szczebrzeszyna
do Szczecina.
Chrząszcz brzmi w trzcinie, świerszcz
strzyka za ścianą.
Grzebień zęby szczerzy, a szczotka się
jeży. Czesz się Jerzy jak należy.
wymawianie głosek „a,o,e,u,i,y”
staccato, potem legato
wymawianie w/w głosek coraz głośniej,
a potem coraz ciszej
wymawianie w/w głosek z różnymi
spółgłoskami , np. ma, mo, me, mu,
mi, my
cha, cha, cha, cha, cha
op,op,op,op,op
fe,fe,fe,fe,fe
rak,rak,rak,rak,rak
naśladowanie głosów ptaków i zwierząt
naśladowanie odgłosów maszyn,
pojazdów i urządzeń
c) ćwiczenia oddechowe
nadmuchiwanie balonów
puszczanie baniek mydlanych
dmuchanie piłki, żeby się toczyła
dmuchanie piórka, aby utrzymało się
w powietrzu
Podczas mówienia nieodzowne jest stosowanie
oddechu przeponowego, w którym klatka
piersiowa, rozszerzając się na boki,
maksymalnie zwiększa pojemność płuc
b) powtarzanie lingwołamek językowych
Moja miła mamo. Mam małą
maskotkę.
Król Karol kupił królowej Karolinie
korale koloru koralowego.
Sasza suszy szare spodnie.
Nie każda prosta krzywej sprosta.
Podawała baba babie przez piec
malowane grabie.
Ranek świta i króla już świt wita.
Siedzi kura na koszyku liczy jaja do
szyku: jedno jajo, drugie jajo, trzecie
jajo,.
Ene due like falce torba borba ósme
smake deus deus korba deus baks.
Przeleciały trzy pstre przepiórzyce
przez trzy pstre kamienice.
Ziarno do ziarnka a zbierze się miarka.
Cząk czaka raka taka czik tak czaka
taka cząk czaka raka taka czik tak
czak.
d) ćwiczenia narządów artykulacyjnych
nadymanie policzków
zataczanie językiem kółka po dziąsłach
przy zamkniętych ustach
sztuczny uśmiech chi,chi,chi,chi
naśladowanie odgłosu podkówek
„kląskanie”
Powodzenia!!!
Uwaga! Rozwiąż quiz skojarzeniowy ze strony
27 i dowiedz się, jaki wiersz recytował Seweryn
Waliczek. Rozwiązanie (tytuł wiersza oraz jego
autora) prześlij na Frontera do sali SU.
11
Z EKOLOGIĄ ZA PAN BRAT
WSPÓLNIE DBAMY O NASZĄ PLANETĘ
Jak segregować śmieci? Gdzie
wrzucać odpady? W który pojemnik,
wrzucać jakie śmieci. Czego nie wolno
wrzucać do pojemnika? Gdzie wrzucać
resztki jedzenia? Masz problem z
segregacją odpadów? To jest proste!
Tego można się nauczyć!
Odpady nadające się do ponownego przetworzenia są odpowiednio oznakowane.
Zwracajmy, więc uwagę na znaki i symbole umieszczane na opakowaniach:
12
Z EKOLOGIĄ ZA PAN BRAT
WSPÓLNIE DBAMY O NASZĄ PLANETĘ
SEGREGACJA ŚMIECI
W naszej gminie segregujemy odpady wrzucając je do pojemników (worków) w 3 kolorach:
niebieskiego, żółtego i białego.
Tu wrzucamy:
Tu wrzucamy opróżnione:
Tu wrzucamy:
• gazety i czasopisma
• katalogi i prospekty
• papier szkolny i biurowy
• książki w miękkich okładkach lub
z usuniętymi twardymi okładkami
• torebki papierowe
• papier pakowy
• pudełka kartonowe i tekturowe
• tekturę
oraz metalowe
• puszki po napojach
• puszki po konserwach
• drobny złom żelazny i metale
kolorowe
• kapsle
• butelki po napojach (zaleca się
zgniecenie)
• butelki po płynach do mycia
• plastikowe zakrętki
• plastikowe torebki, worki,
reklamówki
• plastikowe koszyczki po owocach
• butelki i słoiki szklane po
napojach i żywności
• butelki po napojach
alkoholowych
• szklane opakowania po
kosmetykach
Tu nie wrzucamy:
Tu nie wrzucamy:
• butelek i pojemników z
zawartością
• butelek i pojemników po olejach
(spożywczych, chłodniczych,
silnikowych)
• opakowań po lekach
• butelek po płynach chłodniczych
• pojemników po wyrobach
garmażeryjnych
• zabawek
• sprzętu AGD
• styropianu
• szkła okiennego
• opakowań szklanych po lekach i
chemikaliach
• potłuczonych luster
Tu nie wrzucamy:
• zabrudzonego i tłustego papieru
• papieru z folią i okuciami
metalowymi lub dodatkami z
tworzywa sztucznego
Jak widać tylko kolor żółty został skojarzony w jednym
przypadku z odpadami. Sondaż wskazał na to, że nie
kojarzymy jeszcze tych kolorów z odpadami – z ich
segregacją.
Zapytaliśmy też, te osoby o to, czy segregują śmieci?
Tylko 28% zapytanych osób segreguje śmieci, a aż 72 %
nie! Stąd też, póki co, brak skojarzeń tych kolorów z
kolorami pojemników na odpady. Miejmy nadzieję, że w
niedługim czasie się to zmieni.
Z sonadżu wynika też, że wśród odpadów, z którymi mamy
do czynienia najwięcej jest plastiku – tak wskazało aż 70%
respondentów, a w następnie papieru – 25% oraz
odpadów organicznych – 5%.
Przeprowadziliśmy wśród kolegów i koleżanek,
pracowników, rodziców, sąsiadów sondę, z której
chcieliśmy się dowiedzieć, czy te trzy kolory kojarzą się już
nam z odpadami (bo przecież wrzucamy je do pojemników
w tych właśnie kolorach).
Z czym kojarzy się Pani/Panu kolor ?
- niebieski: z niebem, z lodem, z zimnem, z marzeniami,
- żółty: z samochodem sąsiada, z workiem na plastik, ze
słonecznikami, z piaskiem, z latem , ze słońcem,
zazdrością, plażą.
- biały: z komunią świętą, z młodością , z
weselem, z czystością, śniegiem, zimą.
Pamiętajmy! Każdego odpadu można pozbyć się w sposób naturalny, bez kolizji
ze środowiskiem naturalnym i naszym zdrowiem.
Nie musimy palić śmieci!
13
Z EKOLOGIĄ ZA PAN BRAT
WSPÓLNIE DBAMY O NASZĄ PLANETĘ
Uwaga! Konkurs!
Zrób coś dla dzieci i nie pal śmieci!
Dlatego nasza gmina rozpoczęła
kampanię informacyjną
przypominającą o zakazie palenia
śmieci w piecach domowych, do której
się włączamy!
Prace plastyczne – informacja znajduje się
na tablicach ogłoszeń w szkole.
Ze względu na zbyt niską temperaturę,
piece domowe nie są przystosowane do
spalania odpadów komunalnych, dlatego
do atmosfery wydostają się
nieoczyszczone,
szkodliwe
substancje
chemiczne, które są przyczyną wielu
chorób m.in. nowotworowych i związanych
z obniżeniem odporności.
Substancje wydzielane przy spalaniu
odpadów, takie jak np. dwutlenek siarki,
powodują trudności w oddychaniu, są
częstą przyczyną zaczadzenia i prowadzą
do powstawania nowotworów. Tlenek
azotu powoduje choroby płuc, które
zazwyczaj kończą się śmiercią.
Na toksyczne związki narażone są
przede wszystkim dzieci!
PAMIĘTAJ !
W piecu domowym nie wolno palid śmieci. Szczególnie niebezpieczne dla zdrowia jest spalanie odpadów z
tworzyw sztucznych np. butelek typu PET, worków foliowych, a także opakowao po sokach, mleku, odpadów z
gumy, lakierowanego drewna, mebli, płyt meblowych i odpadów powstałych w wyniku ich obróbki.
W piecu domowym możesz spalad tylko:
węgiel, koks, drewno, trociny, wióry pod warunkiem, że nie są zanieczyszczone impregnatami i powłokami
ochronnymi, odpady z kory i korka, papier i tekturę, karton.
DOBRZE WIEDZIEĆ!!!
Palenie śmieci ma również negatywny wpływ na stan przewodów kominowych, powodując odkładanie się
tzw. „mokrej sadzy” w kominach. To z kolei może byd powodem zapalenia się instalacji i pożaru Twojego domu.
UWAGA !
W przypadku stwierdzenia termicznego przekształcania odpadów w instalacji do tego nie przeznaczonej
podejmowane są sankcje karne wynikające z art. 191 ustawy o odpadach. Kara może wynieśd nawet 5.000 zł.
O tym wszystkim powinni wiedzieć też rodzice, dziadkowie, sąsiedzi.
Przekażmy te informacje
14
Z EKOLOGIĄ ZA PAN BRAT
WYWIAD Z PANEM WÓJTEM
Uczymy się w szkole pasywnej, pierwszej takiej szkole w Polsce,
której właścicielem jest Gmina Stoszowice.
Zapytaliśmy więc Pana Wójta – Marka Janikowskiego - skąd i dlaczego pomysł na taki budynek?
węgla. Ilość wytwarzania dwutlenku węgla przy
masowej produkcji prądu w stosunku do jednego
kilowata jest niewspółmiernie mała w stosunku do tej,
którą spalamy w piecu węglowym w domu. Tak, aby
wytworzyć jeden kilowat ciepła w domu musimy
narzucić dużo węgla, on paląc się w dużo niższej
temperaturze wytwarza dużo więcej zanieczyszczeń
do środowiska, de facto, nie mając pieca nie spalając
gazu, oleju bądź brykietu
nie emitujemy
dodatkowych spalin do środowiska.
Dzień dobry.
- Dzień dobry.
Skąd pomysł na szkołę pasywną?
- Pomysł zrodził się podczas wyjazdu studyjnego, na
którym byliśmy w Niemczech. Tam oglądaliśmy tego
typu budynki,
przedstawiono nam koszty
funkcjonowania takiego budynku, wady, zalety i
koszty jego utrzymania. Po prostu osoby, które
użytkowały takie budynki przekonały mnie, aby
podobne budować u nas. Podróże kształcą .
Jak działa budynek pasywny?
Często widzimy nowych gości oglądających naszą
szkołę – zapewne interesują się rozwiązaniami
technologicznymi i sposobem jej funkcjonowania,
dlaczego to zainteresowanie, skąd wiedzą o naszej
szkole?
- Najprościej porównać budynek pasywny do dobrego
termosu (podobnie tłumaczono nam w Niemczech).
Jeżeli do takiego termosu wlejemy herbatę, to po
dwunastu godzinach dalej będzie gorąca. Jeżeli
wlejemy herbatę do termosu słabszej jakości, to po
dwóch godzinach będzie zimna. Podobnie działa
budynek pasywny. Zatrzymuje ciepło, w środku ma
grube, szczelne ściany. Natomiast urządzenia
wentylacyjne zawracają ciepło w powietrzu z
powrotem do budynku. W tradycyjnym budynku
mamy wentylację grawitacyjną. Podgrzane powietrze
z budynku wylatuje przez komin i już nie wraca.
Tutaj powietrze wylatuje, ale ciepło wraca z
powrotem do rekuperatora.
- O szkole dowiedzieli się zapewne z różnych
komunikatów prasowych bądź z Internetu. Natomiast
zainteresowanie jest stąd, że powstała dyrektywa,
która mówi, że po 2018 roku wszystkie budynki
muszą być o prawie zerowym zużyciu energii, a
budynek pasywny jest takim budynkiem. Co to
oznacza? Oznacza to, że dzisiaj, tudzież za chwilę, za
rok, za dwa jakiś samorządowiec lub burmistrz, wójt,
ktokolwiek, nawet pan Kowalski chciałby
wybudować budynek - po 2018 roku będzie musiał
go wykonać na zasadzie takiej technologii jak nasz.
Przyjeżdżają oglądać, patrzeć co wyszło, co nie
wyszło, na co zwrócić uwagę, co ewentualnie
poprawić. Po prostu chcą uczyć się na błędach. Bo
nikt nie jest idealny. To proces, który się rozwija i
zawsze jakieś rzeczy można poprawić. Prawo
przymusza nas do tego, aby w przyszłości wszystkie
budynki były pasywne, dodatkowo jest to dobre dla
ekologii.
Jakie są oszczędności, które wynikają z utrzymania
takiego budynku w porównaniu z innymi?
- Dla przykładu - w Budzowie mamy dwie szkoły:
gimnazjum i szkołę podstawową, są one jednej
wielkości, generalnie jeżeli chodzi o metry
kwadratowe. Za sam prąd, komputery itp. musimy
wydać około 15 tys. zł, a do tego w gimnazjum trzeba
opłacić palacza, kupić opał i ogrzewać budynek. A w
podstawówce 15 tys. zł wystarcza nam na wszystkie
urządzenia. O tyle jest to tańsze. Taka szkoła jest
tańsza od 20 do 24 tys. zł rocznie.
Jak widać jest Pan miłośnikiem ekologii, jakie inne
działania podejmuje Pan w gminie?
Jakie są korzyści dla środowiska z takiego budynku?
- Właśnie skończyłem spotkanie z dyrektorami szkół i
przedszkoli i namawiam ich do tego, aby w tym roku
na terenie naszej gminy rozpowszechniać akcję na
szeroką skalę pt. ,,Palisz śmieci - trujesz dzieci’’. Jest
to olbrzymi problem. Ludzie spalają w piecach
plastiki, opony itp. Więc wydaje mi się, że to jest
- Najprościej przelicza się je na oszczędności
dwutlenku węgla. Oczywiście dwutlenek węgla
wytwarza się teraz w każdym procesie, bo prąd który
mamy dostarczany do budynku pochodzi z elektrowni
węglowej i ta elektrownia też wytwarza dwutlenek
15
Z EKOLOGIĄ ZA PAN BRAT
ważne działanie, które podejmujemy w tym roku. Ze
względu na ekologię też, ale przede wszystkim ze
względu na nasze zdrowie.
lub sadzenie drzewek są ważne i trzeba to robić, to
jest nadzieja, że w przyszłości będzie lepiej. Więc
jeżeli Wy się przekonacie, to przekonają się również
Wasi rodzice.
A segregacja śmieci?
- W Europie Zachodniej coraz częściej spala się
śmieci w centralnych ciepłowniach, które produkują
ciepło i prąd, śmieci są normalnym paliwem, bo to
jest tak - jeżeli spalamy ten sam śmieć w naszym
kotle w którym jest około 400°C, to wszystkie
zanieczyszczenia, rakotwórcze dioksyny i inne
toksyny dostają się do powietrza,
którym
oddychamy. Natomiast jeżeli wrzucimy śmieci do
pieca, w którym jest ponad 1000°C, to w takiej
temperaturze spala się wszystko, a z komina nie
wylatuje nic szkodliwego. Jest to po prostu czyste
spalanie. Nie wiedzieć dlaczego w Polsce powstała
tylko jedna taka spalarnia w Poznaniu. Jeżeli chodzi o
samą segregację, to ma ona sens tylko w tych
miejscach, w których te surowce mogą być
rzeczywiście odzyskane i ponownie przetwarzane np.
plastik, papier, metal itp.
Czy w związku z tym tematem jeszcze jakiś apel do
dorosłych?
- Moim apelem na ten rok jest to, aby spróbować
zminimalizować spalanie śmieci w domach.
Dziękujemy za poświęcony czas. Do widzenia.
- Do widzenia.
***
Przypominamy, że nasza szkoła przystąpiła w roku
szkolnym 2012/2013 do projektu „Ekoszkoła”,
którego celem jest promowanie zachowao
ekologicznych i proekologicznych.
Uzyskaliśmy certyfikat „Centrum Aktywności
Ekologicznej”. W bieżącym roku szkolnym staramy
się o uzyskanie certyfikatu „Zielona Flaga”.
Tematy przewodnie na ten rok to:
- zdrowa żywnośd,
- woda (do picia, do mycia, do życia).
W kolejnych numerach gazetki będziemy omawiad
zagadnienia związane z tymi tematami.
Czy mieszkańcy chętnie się do tego zabierają?
- Mieszkańców, jak ostatnio zauważyłem, w
znacznym stopniu zachęca się ceną. Cena śmieci
segregowanych ostatnio spadła w naszej gminie –
wynosi tylko 10 zł, więc więcej osób zaczyna
segregować, choć na dzisiaj jest to tylko 1/3
mieszkańców (to nie jest tak źle, jak na początek).
Natomiast bez względu na to czy ktoś segreguje czy
nie, to musimy pamiętać, że
jest dużo
niebezpiecznych odpadów, m.in. są to baterie i sprzęt
elektroniczny, które musimy oddawać do osobnych
punktów segregacji – według mnie jest to
najważniejszy element systemu segregacji. Wszystkie
śmieci komunalne mogą dziś nasi mieszkańcy
przywozić na teren Wodociągów Srebrnogórskich,
tam można je nieodpłatnie zostawiać, naprawdę nie
ma potrzeby wyrzucać ich do przydrożnych rowów.
SŁOWNICZEK POJĘĆ EKOLOGICZNYCH
atmosfera (gr. atmos para, sphaira kula) — powłoka gazowa
otaczająca ciało niebieskie; atmosfera Ziemi, zwana powietrzem,
do wysokości ok. 70 km składa się z mieszaniny gazów, głównie
azotu (ok. 78 %) i tlenu (ok. 21%); przyciąganie ziemskie
utrzymuje ją wokół planety; ciśnienie i gęstość powietrza maleje
wraz ze wzrostem wysokości; przyjęty jest podziała atmosfery
Ziemi według rozkładu temperatury w zależności od wysokości na:
troposferę, stratosferę, mezosferę, jonosferę i termosferę; w obrębie
stratosfery znajduje się warstwa ozonowa (ozonosfera), działająca
jak tarcza ochronna, zabezpieczająca Ziemię przed szkodliwym
promieniowaniem nadfioletowym Słońca; zob. biosfera,
hydrosfera, litosfera
antropopresja (gr. antropos człowiek, łac. pressio nacisk) —
całokształt oddziaływań człowieka na środowisko przyrodnicze,
wywołujących w nim pochodne zmiany mikroklimatu,
zanieczyszczenia powietrza i wód, przekształcenia gleb oraz
zubożenie flory (łac. Flora rzymska bogini kwiatów i wiosny) —
wszystkie gatunki roślin występujące w danym środowisku i
fauny ((łac. Fauna rzymska bogini pól i lasów) — wszystkie
gatunki zwierząt występujących w danym środowisku
Czy chciałby Pan coś od siebie dodać na temat
zachowań ekologicznych?
ekosystem (gr. oikos dom, środowisko, systema układ) —
podstawowa jednostka organizacji przyrody, wyodrębniona w
jeden funkcjonalny system, łącząca w całość zespół organizmów
żywych (biocenozę) oraz nieożywione środowisko fizyczne
(biotop), w którym organizmy żyją i współdziałają; podstawę
funkcjonowania każdego ekosystemu tworzy obieg materii i
przepływ energii przez charakterystyczne, określone łańcuchy
pokarmowe; ze względu na charakter biotopu ekosystemy dzieli się
na wodne (np. morze, jezioro), lądowe (np. las liściasty) oraz
wodnolądowe (np. namorzyna); ekosystemy wodne zajmują
największą część powierzchni Ziemi
- Chciałbym dodać, że jedynym i najlepszym
nauczycielem dorosłych są dzieci i to Wy poprzez
swoje nawyki, poprzez to, czego się nauczycie,
możecie sto razy lepiej wpłynąć na dorosłych niż
jakakolwiek kampania promocyjna. Jeżeli Wy się
przekonacie, że postawy ekologiczne i zachowania
proekologiczne typu: segregacja, nie palenie śmieci
16
GOŚCIE, GOŚCIE
Ecik Krecik segreguje smieci!
- OJ,OJ,OJ!!!
Relacja z przedstawienia edukacyjnego w wykonaniu grupy teatralnej z Krakowa.
Aktorzy w wesoły i ciekawy sposób zaprezentowali problematykę segregowania
odpadów i dbania o otaczające nas środowisko . Była to wartościowa lekcja
ekologii zarówno dla najmłodszych, jak i tych nieco starszych uczniów…
13 marca 2014r. W szkole odbywa się
przedstawienie pt. ,, Ecik Krecik segreguje śmieci”.
Na środku sali rekreacyjnej panowie, którzy
przyjechali rozkładają scenę, na której ukazany jest
las. Obok niej porozrzucane są śmieci: gazety,
puszki,
papierki,
butelki
…
Na salę wchodzą dzieci z klas I-III, do których
adresowany jest spektakl. Rozpoczyna się
przedstawienie. Zaczyna grad muzyka, po chwili
słychad kroki dużego zwierzaka - na scenę wchodzi
Krecik. Kiedy stworek kooczy mówid i schodzi ze
sceny, pojawia się lis, który wchodząc poślizguje
się na skórce od banana. Potem znów pojawia się
Krecik i rozpoczyna rozmowę z lisem. Następnie
rudy zwierz włącza muzykę, a dzieci zaczynają
klaskad. Zwierzaki wygłupiają się na scenie, a
dzieciaki
śmieją
się
głośno.
Bohaterowie przypominają sobie, że istnieje coś
takiego jak segregacja śmieci. Lis przynosi
pojemniki w kilku kolorach. Potem wrzucają po
jednym śmieciu do każdego pojemnika, aby
pokazad dzieciom, co wrzucad do pojemników.
Kiedy kooczą, Krecik włącza muzykę z piosenką,
dzieci znów zaczynają klaskad, a gdy znają już tekst,
zaczynają też śpiewad. Następnie Krecik żegna się z
dziedmi i schodzi ze sceny , muzyka z powrotem
zaczyna grad, a dzieci klaskad. Lis żongluje
piłeczkami, a potem taoczy z miotełką.
Kiedy lis kooczy swój występ nad sceną pojawia się
ptak z czerwonym nosem, okazuje się, że to
nauczyciel
lisa.
Zaczynają
rozmawiad
o
EKOSYSTEMIE.
Niespodziewanie do ptaka dzwoni telefon, odbiera,
po rozmowie profesor mówi, że musi iśd na
spotkanie
związane
z
EKOLOGIĄ.
Zza sceny znów wychodzi Krecik, zaczyna
rozmawiad z Lisem na temat palenia śmieci w
piecach.
Gdy kooczą rozmowę, zaczynają zadawad dzieciom
pytania związane właśnie z EKOLOGIĄ.
Do
odpowiedzi na pierwsze pytanie wybrany zostaje
uczeo klasy I - Marcel, na drugie zaś pytanie
prawidłowo odpowiada Dawid - uczeo klasy II. Po
zadaniu wszystkich pytao Krecik zaprasza na scenę
grupę dzieci, a one zaczynają wrzucad śmieci do
pojemników
.
Dzieciaki szybko uporały się z tym kłopotem.
Przedstawienie kooczy się, zwierzaki żegnają się z
dziedmi, a na sali rozlegają się wielkie brawa.
Goście - aktorzy - krótkim spektaklem
zasygnalizowali
nam
problem
dotyczący
konieczności
segregowania
odpadów.
Przypomnieli, w jaki sposób radzid sobie z nimi.
17
PISZEMY LISTY
Moje miejsce na Ziemi
Poprosiliśmy uczniów klasy V, aby wypowiedzieli się na temat stanu środowiska naturalnego w ich najbliższym
otoczeniu. Oto przykłady wypowiedzi:
W moim najbliższym otoczeniu środowisko naturalne jest
zanieczyszczone.
Nie wszyscy mieszkaocy mojej gminy segregują śmieci,
wielu ludzi wywozi je do lasu lub pali w piecu, co jest bardzo
szkodliwe dla natury. Wokół mojej miejscowości jest dużo
lasów, lecz ludzie wycinają je. Rolnicy wypalają trawę, co jest
bardzo niebezpieczne dla środowiska, bo zabijają pożyteczne
zwierzęta. Mieszkam niedaleko drogi, która łączy ważne
miasta. Przejeżdża tamtędy wiele samochodów, które bardzo
zanieczyszczają otoczenie.
Moim zdaniem należy karad ludzi, którzy wywożą swoje
śmieci do lasów lub na łąki. Powinniśmy sadzid nowe drzewa,
aby lasy nadal istniały. Gmina powinna zachęcad ludzi do
segregacji odpadów. Należy też zabronid rolnikom wypalad
trawę.
Uczennica klasy V
Środowisko naturalne w Srebrnej Górze jest częściowo
zanieczyszczone. Jego zniszczenie powoduje wyrzucanie
odpadów komunalnych na pola, łąki , obrzeża lasów a, także
do rzek i stawów. Takie miejsca nazywamy dzikimi
wysypiskami.
W chwili obecnej Srebrna Góra rozwija się dzięki turystyce.
Corocznie kilkadziesiąt tysięcy przyjezdnych odwiedza tę
miejscowośd. Zwiedzający oglądając otoczenie mogą natknąd
się na nieczystości. W tej sytuacji możemy czud się
zawstydzeni tym widokiem. Dlatego musimy zacząd troszczyd
się o wizerunek tego miejsca.
Uczeo klasy V
PISZEMY LISTY
Śmieci – palący problem!
Budzów, 12.02.2014r.
Drodzy Mieszkaocy Gminy Stoszowice!
Chcielibyśmy zwrócid uwagę na zagrożenia wynikające z nieodpowiednich sposobów pozbywania się śmieci z naszego
otoczenia oraz skutki zanieczyszczenia środowiska.
Od pewnego czasu częśd mieszkaoców segreguje odpady, wykorzystując do tego odpowiednie pojemniki (worki), lecz
są i tacy, którzy niektórych odpadów pozbywają się paląc je w piecach. Niejednokrotnie mamy okazję widzied i czud „efekty”,
jakie temu zjawisku towarzyszą. Nie jest to ani ładny widok, ani przyjemny zapach. Ale, gdyby to miało byd tylko to, to nie byłby
to jeszcze „palący problem”. Zjawisko to niesie za sobą wiele groźnych skutków. Jesteśmy młodymi ludźmi, ale wiemy już, że
toksyczne działanie zanieczyszczeo polega na powolnym, ale skutecznym uszkadzaniu wewnętrznych narządów – wątroby, płuc,
nerek, rdzenia kręgowego lub kory mózgowej i jest odpowiedzialne za częste występowanie nowotworów.
Spalając 1 kg pianki poliuretanowej (występuje ona np. w odzieży i obuwiu) wytwarza się 50 litrów cyjanowodoru,
który w połączeniu z wodą tworzy jedną z najsilniejszych trucizn – kwas pruski. Kominy domów znajdują się na niewielkiej
wysokości, co uniemożliwia wyniesienie zanieczyszczeo na duże odległości i ich rozproszenie przez wiatr. Skutkiem tego jest
wzrost zanieczyszczeo powietrza w najbliższym otoczeniu.
Według danych z raportu komisji europejskiej co roku na choroby wywołane złym stanem powietrza umiera 28000
Polaków. Ten, kto spala odpady truje siebie i najbliższe otoczenie!
Pamiętajmy, że jesteśmy mieszkaocami nie tylko tej gminy, Polski, ale Ziemi. Żyjmy więc tak, aby nasza Matka-Ziemia
była dla Nas przyjazna.
Uczniowie klasy V
18
ŻYJMY ZDROWO
WODA DAJE ŻYCIE!
Woda życiodajna substancja - bezbarwna, bezwonna, pozbawiona smaku i kalorii jest niezbędna do życia wszystkim organizmom na ziemi.
Bez niej nie przetrwałby żaden człowiek, żadne zwierzę, żadna roślina. Potrzebuje jej i słoń, i bakteria; nie można jej niczym zastąpić. Aby być
zdrowym, każdy z przeszło pięciu miliardów ludzi musi codziennie przyjąć w posiłkach i napojach około dwóch i pół litra wody. Gdyby jej nie było,
nie istniałoby życie. Brak wody uniemożliwia uprawę ziemi i hodowlę zwierząt. Bez wody nie ma żywności, a bez żywności nie ma życia
Znaczenie biologiczne wody
Woda
jest
powszechnym
rozpuszczalnikiem
związków ustrojowych i niezbędnym uzupełnieniem pokarmu
wszystkich znanych dotąd organizmów. Uczestniczy w
przebiegu większości reakcji metabolicznych, stanowi środek
transportu wewnątrzustrojowego: np. produktów przemiany
materii, substancji odżywczych, hormonów, enzymów.
Reguluje temperaturę i uczestniczy w reakcjach hydrolizy.
Stanowi płynne środowisko niezbędne do usuwania
końcowych produktów przemiany materii. Woda stanowi
średnio 60% masy dorosłego człowieka, w przypadku
noworodka ok. 15% więcej.
Znaczenie kulturowe wody
W kulturowej symbolice woda jest jednym z żywiołów (czterech w
kulturze europejskiej, lub pięciu w tradycji chińskiej) i przeciwstawiana
jest ogniowi, powietrzu i ziemi (w Europie) lub ogniowi, metalowi ,
drewnu i ziemi (w Chinach).
.
Woda jest jednym z żywiołów
Symbolizuje życie, płodność i oczyszczenie (choć bywa także ukazywana
jako siła zła, zwłaszcza w przeciwstawieniu wody czystej i brudnej).
Woda jest częstym elementem mitów kosmogonicznych. Bywa też
uważana za medium ułatwiające przejście z jednego świata do drugiego
(w starożytnej Grecji Charon przewoził łodzią duszę zmarłego do Hadesu,
gdzie pijąc wodę ze źródła Lete zapominała o minionej egzystencji). W
wielu religiach zanurzenie w wodzie symbolizuje oczyszczenie i
odrodzenie (por. chrzest).
RODZAJE WODY
Woda surowa
- woda opadowa np. deszczówka
- woda powierzchniowa np. rzeka
- woda podskórna
- woda gruntowa
- woda głębinowa
- woda Źródlana
- woda słona np. morska
- woda słodka
- woda zaburtowa
Woda użytkowa (zasoby
wodne)
- woda wodociągowa
- woda pitna
- woda przemysłowa
- woda destylowana
- woda podwójnie
destylowana (woda
redestylowana)
Ścieki
- ścieki komunalne
- ścieki przemysłowe
- ścieki rolnicze
ZANIECZYSZCZENIA WODY - ścieki
Zanieczyszczenia komunalne
Są to ścieki miejskie- mieszanina odpadów
z gospodarstw domowych, fekaliów,
odpadów ze szpitali, łaźni, pralni i zakładów
przemysłowych.
Znaczną
ich część
stanowią występujące w postaci zawiesiny
lub rozpuszczone związki organiczne,
głównie białka, tłuszcze i węglowodany.
Zawierają
one
także
detergenty,
chorobotwórcze drobnoustroje, które są
źródłem takich chorób, jak tyfus, cholera,
dur brzuszny, choroba Heinego Mediny.
Jeszcze jednym ważnym składnikiem
ścieków
są
metale
ciężkie(ołów,
rtęć).Substancje te, jeśli przenikną do
organizmów zwierzęcych, w tym organizmu
ludzkiego, powodują uszkodzenia wątroby,
naczyń krwionośnych, serca, układu
Zanieczyszczenia przemysłowe
Powstają między innymi przy wydobywaniu
surowców, w trakcie chłodzenia urządzeń,
filtracji, destylacji i podczas wielu innych
czynności wykonywanych w różnorakiej
produkcji.
Ich
skład
jest
bardzo
zróżnicowany i zależny od rodzaju
produkcji, np. ścieki z garbarni zawierają
związki wapnia, chromu, siarczki, chlorki,
związki azotu, a także tłuszcze i inne
związki organiczne. Są one szkodliwe dla
organizmów żywych, gdyż działają na nie,
niszcząc wątrobę, przewód pokarmowy i
układ krążenia.
Zanieczyszczenia rolnicze
Składają się na nie środki ochrony roślin,
które mają na celu niszczenie szkodliwych
organizmów, niszcząc również organizmy
pożyteczne. Duże znaczenie mają także
nawozy
sztuczne,
tylko
częściowo
wykorzystywane przez rośliny. Ich nadmiar
spływa z wodami deszczowymi i
gruntowymi do zbiorników wodnych,
powodując gromadzenie się środków
odżywczych tylko dla pewnych gatunków
roślin, co w efekcie prowadzi do zakłócenia
równowagi ekologicznej.
DBAJMY WSZYSCY
O WODĘ!
19
ŻYJMY ZDROWO
Trzymaj formę!
Czy wiesz, co jesz?
Witaminy są związkami organicznymi, których organizm ludzki nie potrafi sam wytworzyd. Powinniśmy więc dbad o to by
nasze pożywienie zawierało witaminy, ponieważ już niewielkie niedobory witamin mogą prowadzid do różnego rodzaju
zaburzeo.
Witaminy nie są źródłem energii ani składnikami tkanek, jednak są niezbędne dla wzrostu i rozwoju organizmu oraz
prawidłowego przebiegu procesów metabolicznych. Ich działanie biologiczne jest widoczne już przy bardzo małych
stężeniach.
Ciekawostki:
Ludzie z niedoborem witaminy B1 często padają ofiarą
komarów i innych owadów. Przyczyną jest niższy poziom
substancji odstraszających owady w skórze. Ponadto
witamina ta przyspiesza gojenie się ran i wykazuje
działanie uśmierzające ból (występuje w nasionach zbóż i
produktach pełnoziarnistych, otrębach, grubych kaszach,
płatkach
śniadaniowych,
drożdżach,
chudej
wieprzowinie, większości jarzyn, mleku, orzechach)
U osób, których głównymi składnikami diety są potrawy
gotowane, żywnośd puszkowana, frytki, białe pieczywo,
pizza, makaron, ponadto spożywają dużo cukru i
słodyczy może wystąpid niedobór witaminy B5
(występuje w ziarnie zbóż, pestkach słonecznika,
kiełkach pszenicy, mięsie, pstrągu, śledziu, makreli,
drożdżach, żółtku jaja, zielonych warzywach, orzechach
włoskich, mleku, krabach, serze Camembert)
W związku z dużym obciążeniem oczu, osoby których
praca wiąże się z długim siedzeniem przed monitorem
komputera potrzebują więcej witaminy A (występuje w
wątrobie, tranie z rybiej wątroby, żółtku jaja, mleku,
maśle, margarynach, w czerwonych i żółtych owocach
oraz warzywach (marchewce, dyni, morelach,
brzoskwiniach), ciemno zielonych częściach warzyw
(szpinak, brokuły, jarmuż, sałata)
Człowiek musi pobierad witaminę C z pokarmu,
natomiast zwierzęta są w stanie wytwarzad ją same.
(występuje w owocach dzikiej róży, czarnej i czerwonej
porzeczce, czerwonej i zielonej papryce, brukselce,
czarnym bzie, kalafiorze, truskawkach, szpinaku, kiwi,
pomaraoczach, cytrynach, malinach, grejpfrutach,
pomidorach, ziemniakach, kapuście, cebuli, brokułach,
kalarepie, szparagach, poziomkach, wątrobie, jeżynach)
Proponujemy:
Sałatka z brokułów i kalarepki
Składniki:
- pół brokuła
- kalarepka
- cukinia
- 2 marchewki
- 5 dag żółtego sera
Sos:
- 4 łyżki majonezu
- łyżeczka soku z cytryny
- 12 dag jogurtu naturalnego
- sól, pieprz
Sposób przygotowania:
Warzywa zblanszowad (robimy to w taki sposób, że wkładamy obrane
warzywa na kilka minut do wrzącej wody, następnie studzimy je szybko w
zimnej wodzie), brokuł podzielid na różyczki, pozostałe warzywa pokroid,
ser utrzed na tarce. Wymieszad wszystkie składniki i polad sosem.
Smacznego!
20
ŻYJMY ZDROWO
Naucz się pomagać
Jak radzić sobie w sytuacji konieczności udzielenia pomocy osobie
rannej, poszkodowanej, nawet znajdującej się w stanie zagrożenia
życia?
Tego dowiedzieliśmy się od uczniów klasy II i III
Uczniowie klasy II przygotowali pokaz udzielania pierwszej pomocy w
ramach akcji Wielkiej orkiestry świątecznej pomocy – „Ratujemy i uczymy
ratować”.
Przypominamy najważniejsze zasady i kolejne czynności w sytuacji konieczności
podejmowania akcji ratunkowej:
I. Spokój i opanowanie
IV. Wzywanie pomocy
Ważne jest byś działał sprawnie,
zachowując spokój i opanowanie.
Jest to najważniejsza rzecz, która musisz
zrobić.
II. Bezpieczeństwo
Zanim zaczniesz działać, musisz zadbać
nie tylko o osobę, której pomagasz, ale
także o siebie. Pamiętaj, że nie pomożesz
nikomu, jeśli Tobie się oś stanie. A więc
rozejrzyj się wokół i zobacz, czy nic Ci nie
grozi. Kiedy będziesz pewny – zacznij
pomagać.
1. Zadzwoń pod numer 112 lub 999.
2.Przedstaw się.
3. Powiedz, gdzie się znajdujesz (podaj
miasto, ulicę, charakterystyczne punkty),
ilu jest poszkodowanych; podaj numer
telefonu, z którego dzwonisz.
4. Poczekaj, aż dyspozytor potwierdzi
zgłoszenie – nigdy nie rozłączaj się
pierwszy!
III. Sprawdzanie przytomności
V. Sprawdzanie oddechu
Podejdź do osoby i głośno zapytaj, co się
stało, czy Cie słyszy. Jeśli odpowie,
znaczy, że jest przytomna, a więc zapytaj,
czy potrzebuje pomocy. Jeśli jednak nic
nie odpowie, postępuj następująco:
Pomogą Ci w tym zmysły: wzrok, słuch i
dotyk.
1. Połóż jedna rękę na czole osoby
poszkodowanej, drugą na brodzie i
delikatnie odchyl głowę do tyłu.
2. Przybliż swój policzek i ucho do ust i
nosa osoby – staraj się wyczuć lub
usłyszeć jej oddech – zaobserwuj, czy
1. Sprawdź, czy się porusza.
2. Potrząśnij za ramiona i ponownie
zapytaj, czy Cię słyszy? Jeśli nadal nie
odpowie – wezwij pomoc.
21
ŻYJMY ZDROWO
w trakcie jej wdechu klatka piersiowa
delikatnie się unosi.
W trakcie wykonywania powyższych
czynności licz powoli do 10 – tyle
powinno trwać sprawdzanie czy osoba
oddycha.
delikatnie wdmuchnij powietrze w jej usta
– podczas tej czynności ma unosić się jej
klatka piersiowa.Odsuń głowę od twarzy
osoby poszkodowanej i zobacz, czy klatka
piersiowa zaczyna opadać. Jeśli dobrze
wykonałeś oddech ratowniczy, wykonaj
go jeszcze raz!
VI. Pozycja boczna
Jeżeli wyczujesz oddech, ułóż osobę
pozycji bocznej:
VIII. Uciskanie klatki piersiowej
w
1. Rozepnij osobie poszkodowanej grube
ubrania,
które
uniemożliwiają
wykonywanie ucisków.
2. Wyznacz za pomocą linii pionowej i
poziomej środek klatki piersiowej.
3. Ułóż nasadę jednej swojej dłoni w
środkowej części klatki piersiowej osoby,
pomiędzy brodawkami sutkowymi.
4. Dołóż do niej drugą rękę w taki sposób,
by uciskać mostek poszkodowanego nie
opierając dłoni na jego żebrach.
5. Wyprostuj łokcie i nachyl się nad nią
tak, aby Twoje ręce były wyprostowane.
6. Uciskaj 30 razy – rób to mocno i
energicznie.
1. Uklęknij przy niej.
2. Rękę jej, która jest bliżej Ciebie, połóż
wzdłuż jej głowy.
3. Zegnij jej w kolanie nogę.
4. Ugnij drugą rękę w łokciu i przyciągnij
dłoń do jej twarzy.
5. Trzymając jedną rękę na kolanie, a
drugą na łokciu, pociągnij osobę do siebie i
obróć.
6. Głowa osoby powinna spoczywać na
wyprostowanej ręce.
IX.Powtarzanie oddechów ratowniczych
i ucisków klatki piersiowej
VII. Oddechy ratownicze
Jeśli
podczas
wykonywanie
wcześniejszych czynności ratowniczych
okaże się, że osoba poszkodowana nie
oddycha, należy podjąć następującą akcję:
Ponownie wykonaj 2 wdechy ratownicze i
30 uciśnięć klatki piersiowej. Resuscytację
wykonuj do czasu, gdy przyjedzie karetka
pogotowia.
1. Odchyl głowę osoby, tak jak przy
sprawdzaniu oddechu. – połóż jedną rękę
na czole, drugą na brodzie i delikatnie
odchyl głowę do tyłu.
2. Dwoma palcami zatkaj jej nos.
3. Weź głęboki oddech i obejmij swoimi
ustami usta osoby, której pomagasz i
Każdy może nauczyć się podstawowych
zasad udzielania pierwszej pomocy, gdyż
nawet
skomplikowanie
brzmiąca
resuscytacja, to w rzeczywistości kilka
prostych czynności. Zapamiętaj je!
22
W UCZNIOWSKIM ZESZYCIE
Nasza twórczość literacka
Podróż na Jowisza
Witajcie!
Jak wiecie, bardzo lubię podróżować na inne planety. Ostatnio opisywałam Wam podróż na Marsa, a dzisiaj opowiem
Wam o bardzo niezwykłej podróży na Jowisza.
Więc, pewnego dnia wracając od koleżanki, znalazłam na ziemi bilet na rakietę, która leciała na Jowisza. Strasznie się
ucieszyłam, bo nie musiałam wydawać następnej fortuny na jego zakup, bo wiedziałam, że muszę kupić sobie drukarkę, która
wydrukuje wszystko, co tylko będę chciała - jedzenie, picie, zeszyt, długopis itd. Taka maszyna kosztuje 356 000 zł., a ponieważ
dlot na inną planetę był już za 17 dni, musiałam wziąć kredyt, aby ją zakupić. Zaczęłam się powoli pakować, bo już nie mogłam
się doczekać tej wspaniałej wyprawy.
Gdy naszedł dzień odlotu, poszłam do przyjaciółki, aby się z nią pożegnać, a potem odwiedziłam całą moją rodzinę.
Wróciłam do domu, wzięłam walizki i ruszyłam na pole, z którego miałam ruszyć. Czekała już tam na mnie rakieta i stał
człowiek, który miał ją odpalić. Szybko wzięłam bagaże, wsadziłam je na pokład i wsiadłam do niej zamykając za sobą drzwi.
Mężczyzna, który stał na zewnątrz odpalił mój pojazd…i…..odleciałam.
Lot na Jowisza trwał 13 godzin 17 minut i 36 sekund. Na widok tej planety oniemiałam z zachwytu - domy były w
kształcie grzybów o srebrzystych kolorach, ziemia pokryta była jakby srebrnym brokatem. Ludzie wyglądali prawie tak jak Ci,
którzy mieszkają na Ziemi, tyle tylko, że ubierali się w białe ubrania i mówili w dziwnym języku. Postanowiłam również nauczyć
się języka, którym mówiono na Jowiszu, więc w tym celu poszłam do księgarni ,, Srebrzysta książka’’, aby zakupić podręcznik
do nauki nowego języka. Wracając, spotkałam pewną dziewczynę, która była w podobnym wieku do mnie. Podeszła i zapytała
czy jestem z tej planety, bo jakoś inaczej wyglądam, ja szybko otworzyłam słownik i odpowiedziałam jej na to pytanie, a potem
zaczęłyśmy rozmawiać i rozmawiać, aż w końcu zaprosiła mnie do siebie. Kiedy weszłam do jej domu, byłam zachwycona miała tam basen ze srebrzystą wodą, ściany były lśniące jak lustro, a podłoga mieniła się szczerozłoto. Usiadłyśmy przy stoliku w
salonie i opowiadałyśmy sobie o planetach, na których mieszkamy. Rozmawiałyśmy do późnego wieczoru, a potem Kajli
zaproponowała, abym u niej zamieszkała – zgodziłam się. Mieszkałyśmy razem przez 28 dni, ale niestety nadszedł koniec pobytu
i musiałam wracać na Ziemię. Zaprosiłam nowo poznaną koleżankę na swoją planetę, pożegnałam się z nią, wsiadłam do rakiety i
odleciałam.
Droga powrotna na Ziemię trwała 14 godzin 16 minut i 26 sekund. Gdy wylądowałam na polu –lądowisku - czekała
cała moja rodzina i przyjaciele. Kiedy wyszłam z rakiety, wszyscy rzucili się na mnie, przytulali, pytali jak było. Byłam za nimi
bardzo stęskniona. Właśnie tak minęła mi moja kolejna podróż na inną planetę, która ogólnie trwała miesiąc.
Martyna Rogalska Kl. V
(ciąg dalszy nastąpi)
23
W UCZNIOWSKIM ZESZYCIE
Nasza twórczość literacka
Do napisania tych tekstów – niezwykłych przepisów zainspirowała uczniów klasy IV książka Jana
Brzechwy pt.”Akademia Pana Kleksa”.
Pizza – specjalność pana Kleksa
Składniki:
- 2 worki motyli
- 1 litr różnokolorowej farby
- 20 g piegów
- 2 op. szkiełek
- 2 kg księżycowego sera
- 2 opakowania zapałek
- 1/2 kg drożdży z domku Jasia i Małgosi
Przybory:
- 2 urany
- nożyczki fryzjera
- magiczna łyżka
- powiększająca pompka (opcjonalnie)
Sposób przygotowania:
Wsyp do urana drożdże, wymieszaj je z serem księżycowym. Odczekaj 1 godz., aż ciasto urośnie.
Jeżeli będzie za małe powiększ powiększająca pompką. Do drugiego urana wsyp motyle, dodaj do tego
zapałki i szkiełka. Połóż na to magiczną łyżkę i odczekaj pół godziny. Gdy ciasto będzie gotowe
wymieszaj farby z piegami i polej tym po pizzy. Można doprawić wg uznania. Następnie przetnij
nożyczkami fryzjera na kawałki.
Smacznego!
Motyle w czekoladzie
Składniki:
- 3 różnokolorowe motyle
- 10 kamyków
- 3 gąbki
- 1 para brudnych skarpet
- 4 puste skorupki (obojętnie z czego)
- 6 ślimaków
- żółty płyn
Przybory:
- 2 garnki
- patelnia
- miska
- mikser
- talerz
- łyżka
Sposób przygotowania:
Motyle wyłożyć na patelnię i usmażyć na
zółtym płynie. Do piekarnika nagrzanego do200
korali włożyć kamyki, pozostawić na 5 minut.
Do miski włożyć gąbki i wymieszać mikserem
z brudnymi skarpetkami. W drugim garnku
ugotować skorupki wraz ze ślimakami.
Wszystkie składniki oprócz motyli wymieszać
dokładnie łyżką. Mieszać do momentu
uzyskania konsystencji gęstej czekolady.
Motyle wyłożyć na talerzu i polać czekoladą.
Smacznego!
24
W UCZNIOWSKIM ZESZYCIE
Nasza twórczość literacka
Do napisania tych tekstów – niezwykłych przepisów zainspirowała uczniów klasy IV książka Jana
Brzechwy pt.”Akademia Pana Kleksa”.
Motyle w sosie
Składniki:
- pięć motyli
- pół kilograma kamyków
- pół szklanki czerwonej farby
- sól, pieprz
Przybory:
- tłuczek do kamyków
- duży garnek
- łyżka
- sosjerka
Kamyki w cieście
Składniki:
- kolorowe kamyczki
- sztuczne barwniki
- kilka gałązek mięty
- cynamon
- kolorowe szkiełka
- 3 liście pokrzywy
- 3 duże czarne motyle
- oko Trolla
Przybory:
- jeż do mielenia
- łyżka z patyka
- kaczka do ubijania
- miska z gliny
- talerz
- włosy spod pachy
Sposób przygotowania:
Do garnka wsyp motyle, wlej czerwoną farbę i
postaw na ogniu. Gotuj przez 20 minut.
Tłuczkiem potłucz kamyki, gdy będą miękkie,
posyp je solą i pieprzem, wsyp do garnka.
Gotuj wszystko jeszcze przez 15 min. I gotowe.
Teraz wszystko przelej do sosjerki.
Smacznego!
Sposób przygotowania:
Do miski z gliny wsypać miętę, dodać szczyptę
cynamonu i kolorowe szkiełka, wymieszać.
Dodać 2 listki pokrzywy i motyle. Wszystko
zmielić jeżem, dodać 5 włosów spod pachy.
Wszystkie składniki ubić kaczką i włożyć do
piekarnika nagrzanego do 180 motyli. Piec
przez 1 godzinę. Po upieczeniu wyjąć i wyłożyć
na talerz. Posypać kamyczkami, a na środku
położyć oko Trolla.
Smacznego!
25
W UCZNIOWSKIM ZESZYCIE
Nasza twórczość literacka
Do napisania tych tekstów – niezwykłych przepisów zainspirowała uczniów klasy IV książka Jana
Brzechwy pt.”Akademia Pana Kleksa”.
Sposób przygotowania:
Kaczkę wyskubać, a następnie pokroić na małe
kawałki. Sok jabłkowy wlać do miski i
zagotować. Dodać kamyki. Szkiełka pokroić na
drobne kawałki, wsypać do soku. Następnie
dodać do niego makaron i wymieszać. Gotować
1 godzinę. Po tym czasie rosół jest gotowy.
Samcznego!
Rosół z kaczki
Składniki:
- kaczka
- makaron
- kamyki
- pomarańczowe szkiełka
- sok jabłkowy
Przybory:
- nóż
- garnek
- miska
- łyżka
Akademia pana Kleksa – książka dla dzieci napisana
przez Jana Brzechwę i wydana w 1946 roku. Jest to historia
dwunastoletniego, niesfornego rudego Adasia Niezgódki, który
zostaje umieszczony w tytułowej akademii wraz z dwudziestoma
czterema innymi chłopcami – wszyscy o imionach zaczynających
się na literę A. Opiekuje się nimi pan Kleks z pomocą Mateusza –
uczonego szpaka, który wymawia jedynie końcówki wyrazów.
Kontynuacją fantastycznych opowieści Jana Brzechwy o panu
Kleksie są: Podróże Pana Kleksa oraz Tryumf Pana Kleksa.
Zachęcamy do czytania!
Jan Brzechwa, właściwie Jan Wiktor Lesman (pseud. Szer-Szeń, Inspicjent Brzeszczot,
(ur. 15 sierpnia 1898 w Żmerynce, zm. 2 lipca 1966 w Warszawie) –
polski poeta pochodzenia żydowskiego, autor wielu znanych bajek i wierszy dla
dzieci, satyrycznychtekstów dla dorosłych, a także tłumacz literatury rosyjskiej.
Był wnukiem warszawskiego księgarza i wydawcy Bernarda Lesmana, a przy tym kuzynem (po stronie
ojca) poety Bolesława Leśmiana, który wymyślił pseudonim artystyczny Lesmana: Brzechwa
(nawiązanie do części strzały.
Uwaga! Głosowanie!
Zachęcamy do oddawania głosów na najciekawszy Waszym zdaniem przepis na niezwykłą potrawę. Głosowanie odbywa się
od dzisiaj do 15 kwietnia 2014r. na Fronterze w sali samorządu uczniowskiego.
Po zakończeniu głosowania ujawnimy autorów tych tekstów. Autorzy przepisu, który otrzyma najwięcej głosów zostaną
nagrodzeni.
Nie próbujcie przygotowywać tych dań, niech podpowiada Wam tylko Wasza wyobraźnia i poczucie humoru.
Ponadto zachęcamy do pisania własnych tekstów – przesyłajcie je do redakcji (Fronter – sala SU).
26
Spis treści
Wywiady
Święta, zwyczaje, obyczaje
2-4
Z Panem Wójtem Gminy Stoszowice
Sylwester, karnawał, Dzieo Babci i dziadka
Piszemy listy
Goście, Goście
Moje miejsce na Ziemi
17
Ecik Krecik segreguje śmieci - relacja
Śmieci – palący problem
z przedstawienia
Żyjmy zdrowo
Wydarzenia kulturalne
15-16
8-11
18
19-22
Woda daje życie
Pegazik – relacja z konkursu
Czy wiesz, co jesz?
Sport to zdrowie
5-7
Naucz się pomagad!
(dział dla fanów sportu i nie tylko)
Samorząd uczniowski
Osiągnięcia, łamigłówki, ciekawostki
Samorząd uczniowski a prawo
Z ekologią za pan brat
Aktualności
12-16
Segregujemy śmieci
W uczniowskim zeszycie
Palisz śmieci – trujesz dzieci!
Nasza twórczośd literacka
4
23-26
Uwaga! Konkurs!
W poprzednim numerze ogłosiliśmy konkurs plastyczny i literacki pt.,,Witamy Nowy Rok”.
Do redakcji trafiły trzy prace plastyczne, które są zamieszczone w bieżącym numerze gazety w wersji
elektronicznej. Są to prace: Seweryna Waliczka – kl. IV, Pauliny Alenkuć – kl. V i Wiktorii Dragulskiej –
kl. V, którzy są zwycięzcami konkursu. Uczniowie Ci proszeni są o zgłoszenie się po odbiór obiecanej
nagrody do pani Anety Tyniów.
Uwaga! Quiz skojarzeniowy!
W dziele Wydarzenia kulturalne zamieściliśmy wiersze recytowane przez uczestników konkursu
recytatorskiego „Pegazik”. Nie zamieściliśmy jednego wiersza – jeśli chcecie wiedzied jaki nosi tytuł i kto
jest jego autorem, rozwiążcie poniższy quiz skojarzeniowy. Pomogą Wam w tym zbiory wierszy antologie - znajdujące się w bibliotece szkolnej, w których znajdziecie rozwiązanie zagadki. Rozwiązanie
quizu – tytuł wiersza, autora oraz tytuł zbioru, w którym jest on zamieszczony prześlijcie na Frontera do
sali samorządu uczniowskiego. Spośród nadesłanych poprawnych odpowiedzi w drodze losowania
wyłonimy zwycięzców, którzy zostaną nagrodzeni.
łóżko - głowa
Informujemy, że wszystkie numery gazetki „Byle do piątku!” można przeczytać w wersji
elektronicznej na stronie internetowej szkoły:
www.spbudzow.pl
Zachęcamy do współpracy w przygotowywaniu kolejnych numerów gazety!
Kontakt z redakcją – informacja na odwrocie
27
BYLE DO PIĄTKU
Już piątek
i… !!!!
Wydawca: Kółko redaktorskie Szkoły Podstawowej w Budzowie z filią w Przedborowej
ul. H. Pobożnego 1, 57-214 Budzów.
Redaktor naczelny: Martyna Rogalska
Zastępca naczelnego: Dawid Szypuła
Zespół redaktorski: Julia Czubaj, Katarzyna Kubacka, Wanessa Pałac, Weronika Gumiężny, Karol Strojny, Szymon Oleksy
Współpraca: Michał Komar – Gacki oraz Anna Skorupska, Daria Pitner, Pani Jolanta Kubicka-Maculewicz , Wojciech Gil,
Korekta:Aneta Otyniów
Wersja elektroniczna: www.spbudzow.pl

Podobne dokumenty