Strony od ...76-89... - Starostwo Powiatowe w Sztumie
Transkrypt
Strony od ...76-89... - Starostwo Powiatowe w Sztumie
Program Ochrony ĝrodowiska dla powiatu sztumskiego na lata 2004 - 20011 7.3.2 PROGRAM POPRAWY W SEKTORZE: HAàAS I WIBRACJE Cel strategiczny: Rozpoznanie uciąĪliwoĞci związanej z haáasem i ograniczanie uciąĪliwoĞci akustycznych związanych z komunikacją na obszarze powiatu Cele Ğrednioterminowe i kierunki dziaáaĔ do roku 2011: 1. 2. 3. 4. Dokonanie oceny akustycznej wybranych miejsc powiatu, Utrzymanie aktualnego poziomu haáasu w obszarach, gdzie sytuacja akustyczna jest korzystna, Ograniczenie poziomu haáasu emitowanego przez Ğrodki transportu w obszarach miejskich i wzdáuĪ gáównych dróg, Ograniczanie haáasu pochodzenia przemysáowego, usáug i robót budowlanych. Strategia realizacji celów Ğrednioterminowych Podstawowym obowiązkiem jest inwentaryzacja miejsc, gdzie wystĊpują przekroczenia haáasu i dokáadne rozpoznanie sytuacji akustycznej w powiecie. Konieczna jest równieĪ koordynacja dziaáaĔ (takĪe policji) w celu badania pojazdów powodujących szczególny haáas, a takĪe systematyczne usprawnianie ruchu drogowego, budowĊ obwodnic tranzytowych, budowĊ nowych odcinków dróg i modernizacjĊ nawierzchni istniejących. W planowaniu przestrzennym naleĪy przyjąü zasadĊ stosowania natĊĪenia haáasu jako jedno z kryteriów lokalizacji nowych inwestycji. W miejscach szczególnie naraĪonych na haáas, zlokalizowanych w pobliĪu gĊstej zabudowy mieszkaniowej konieczne bĊdzie zastosowanie Ğrodków zmniejszających negatywny wpáyw haáasu, a wiĊc budowa ekranów akustycznych lub zasadzenie pasów zwartej zieleni izolacyjnej (gĊste krzewy i drzewa). NaleĪy takĪe promowaü dziaáania ograniczające uciąĪliwoĞü haáasu dla mieszkaĔców miast, czyli propagowaü stosowanie odpowiednich materiaáów budowlanych, wymianĊ okien na dĨwiĊkoszczelne, itp. Przy modernizacji dróg i ulic naleĪy zwróciü szczególną, uwagĊ na dobór nawierzchni wáaĞciwej dla rzeczywistej prĊdkoĞci pojazdów. Asfalty porowate zmniejszają emisjĊ haáasu dopiero przy prĊdkoĞciach, znacznie wiĊkszych od 70 km/h, zaĞ tzw. „ciche asfalty” (nawierzchnia, która obniĪa emisjĊ haáasu o okoáo 5 dB przy maáej prĊdkoĞci pojazdów, v < 70 km/h) mogą byü stosowana w obszarze zabudowanym. Zastosowanie cichych nawierzchni drogowych poprawi warunki akustyczne w Ğrodowisku zewnĊtrznym o okoáo 5 dB. Nie zapewni to jednak warunków komfortu akustycznego w tych punktach, w których poziom dĨwiĊku przed zastosowaniem dziaáaĔ ochronnych jest wiĊkszy niĪ 65 dB w porze dziennej i 55 dB w porze nocnej. Jedyną dostĊpną metodą redukcji haáasu pozostaje wymiana okien na dĨwiĊkoizolacyjne, które zapewnią, warunki komfortu akustycznego wewnątrz pomieszczeĔ zamkniĊtych. Wymagania dotyczące izolacyjnoĞci okien wedáug wymagaĔ normy zaleĪą od poziomu dĨwiĊku haáasu samochodowego okreĞlonego dla szesnastu godzin pory dziennej oraz oĞmiu godziny nocy. Cele krótkoterminowe do roku 2007 i kierunki dziaáaĔ: 1. 2. Prowadzenie polityki przestrzennej pozwalającej na zróĪnicowanie lokalizacji obiektów w zaleĪnoĞci od jego uciąĪliwoĞci haáasowej, Ograniczenie naraĪenia ludnoĞci na ponadnormatywny haáas. 76 Program Ochrony ĝrodowiska dla powiatu sztumskiego na lata 2004 - 20011 Lp. Nazwa zadania 1 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 Uwagi 2 3 realizowane przez UrzĊdy Miast i ZwiĊkszenie iloĞci izolacyjnych pasów zieleni w Gmin miejscach naraĪonych na ponadnormatywny haáas i Zarządy Dróg realizowane przez wáaĞcicieli Stosowanie dĨwiĊkocháonnych elewacji budynków domów i spóádzielnie mieszkaniowe Wymiana stolarki okiennej na okna o podwyĪszonym wskaĨniku izolacyjnoĞci akustycznej wáaĞciwej realizowane przez wáaĞcicieli (Rw>30dB) w budynkach naraĪonych na domów i spóádzielnie mieszkaniowe ponadnormatywny haáas Zintensyfikowanie dziaáaĔ ograniczających negatywny wpáyw haáasu na mieszkaĔców poprzez: - poprawienie organizacji ruchu uáatwiającą páynnoĞü realizowane przez UrzĊdy Miast i jazdy Gmin, Starostwo Powiatowe oraz - wyprowadzenie ruchu drogowego poza centrum miast Zarządy Dróg - poprawĊ stanu nawierzchni ulic - wáaĞciwą organizacjĊ robót budowlanych WáaĞciwe ksztaátowanie linii zabudowy i bryá nadzorowane przez UrzĊdy Miast i powstających budynków w celu zminimalizowania Gmin wpáywu haáasu drogowego Ograniczanie haáasu w obiektach przemysáowych poprzez: - zastosowanie w zakáadach przemysáowych automatyzacji i hermetyzacji procesu produkcji - montaĪ ekranów akustycznych wokóá obiektów realizowane przez podmioty szczególnie uciąĪliwych gospodarcze, przy nadzorze WIOĝ i przebudowĊ instalacji wentylacyjnych i Starostwa Powiatowego klimatyzacyjnych - skrócenie czasu pracy haáaĞliwych urządzeĔ - dobór technologii produkcji o niskim poziomie haáasu - stosowanie obudów dĨwiĊkocháonnych na urządzenia i maszyny emitujące wysoki poziom haáasu Wyeliminowanie z uĪytkowania Ğrodków transportu, maszyn i urządzeĔ, których haáaĞliwoĞü nie odpowiada realizowane przez policjĊ przyjĊtym standardom realizowane przez policjĊ i UrzĊdy Miast i Gmin we wspóápracy ze Inwentaryzacja Ĩródeá uciąĪliwoĞci akustycznej Starostwem Powiatowym Reagowanie na skargi mieszkaĔców miasta na ponadnormatywny haáas realizowane przez UrzĊdy Miast i Wprowadzanie do miejscowych planów Gmin zagospodarowania przestrzennego zapisów odnoĞnie standardów akustycznych dla poszczególnych terenów realizowane przez UrzĊdy Miast i Prowadzenie dziaáalnoĞci edukacyjnej o zagroĪeniu Gmin we wspóápracy z mediami, Ğrodowiska i zdrowia ludzkiego haáasem szkoáami i Starostwem Powiatowym Efekty dziaáaĔ: zmniejszenie skali obiektywnego naraĪenia mieszkaĔców powiatu na haáas, 77 Program Ochrony ĝrodowiska dla powiatu sztumskiego na lata 2004 - 20011 - speánienie obowiązujących standardów w zakresie poziomu haáasu, poprawa jakoĞci Īycia mieszkaĔców poprzez zmniejszenie subiektywnie odczuwalnej uciąĪliwoĞci haáasowej, zintensyfikowanie kontroli i nadzoru nad istniejącymi Ĩródáami haáasu oraz zintensyfikowanie dziaáaĔ prewencyjnych dla ograniczenia uciąĪliwoĞci obiektów. Do prowadzenia kontroli klimatu akustycznego powoáane są róĪne organy administracji jak: - - Wojewódzki Inspektor Ochrony ĝrodowiska prowadzący kontrolĊ klimatu akustycznego związanego z emisją haáasu do Ğrodowiska. Organ nadzoru budowlanego posiadający uprawnienia kontrolne w zakresie ochrony Ğrodowiska przed haáasem w odniesieniu do obiektów budowlanych, których stan techniczny moĪe spowodowaü zagroĪenie Ğrodowiska lub uĪytkowany jest w sposób zagraĪający Ğrodowisku. PaĔstwowa Inspekcja Sanitarna prowadząca badanie klimatu akustycznego Ğrodowiska pracy w zakresie zagroĪenia Īycia i zdrowia ludzi. W ramach procedur administracyjnych istnieją warunki do tworzenia miejscowego prawa ustalającego standardy imisyjne. Procedury dotyczące ustaleĔ zagospodarowania przestrzennego pozwalają na uwzglĊdnienie ochrony Ğrodowiska przed haáasem. Przy tworzeniu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego uwzglĊdnienie wymagaĔ ochrony Ğrodowiska przed haáasem powinno zawieraü studium uwarunkowaĔ i kierunków zagospodarowania przestrzennego (w opisie oraz zaáącznikach mapowych). DuĪe znaczenie ma tutaj przepis wymagający doáączenie prognozy skutków ustaleĔ planu miejscowego na Ğrodowisko, w tym na klimat akustyczny. Procedury dotyczące lokalizacji obiektów budowlanych. Decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu powinna zawieraü warunki wynikające z potrzeb ochrony Ğrodowiska przed haáasem. DecyzjĊ taką wydaje organ gminy. Pozwolenie na budowĊ wydaje organ administracji architektoniczno-budowlanej na podstawie wniosku, do którego doáączona jest decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu oraz projekt budowlany z uzgodnieniami w zakresie ochrony Ğrodowiska. Pozwolenie na uĪytkowanie wydaje organ administracji architektoniczno-budowlanej. Inwestor zobowiązany jest przed przystąpieniem do uĪytkowania powiadomiü PIOĝ, który moĪe wstrzymaü oddanie obiektu do eksploatacji jeĞli nie speánia on wymogów ochrony Ğrodowiska przed haáasem. Gdy eksploatacja instalacji powodującej w Ğrodowisku przekracza dopuszczalne poziomy, wymagane jest pozwolenie na emitowanie haáasu do Ğrodowiska. W przypadku przekroczenia dopuszczalnych poziomów haáasu w związku z eksploatacją dróg, linii kolejowych, tramwajowych, lotnisk oraz portów zarządzający tymi obiektami zobowiązany jest do wykonywania pomiarów i sporządzania map akustycznych terenów na których wystĊpują przekroczenia i zastosowania odpowiednich zabezpieczeĔ akustycznych. Mapy akustyczne naleĪy aktualizowaü co 5 lat. 7.4 PROMIENIOWANIE ELEKTROMAGNETYCZNE 7.4.1 STAN AKTUALNY Promieniowanie elektromagnetyczne jest bardzo rozlegáe i obejmuje róĪne dáugoĞci fal, począwszy od fal radiowych przez fale promieni podczerwonych, zakres widzialny i fale promieni nadfioletowych, aĪ do bardzo krótkich fal promieni rentgenowskich i promieni gamma. Z caáego spektrum promieniowania elektromagnetycznego w sposób istotny oddziaáują na organizmy tylko te fale, które są pocháaniane przez atomy, cząsteczki i struktury komórkowe. Z uwagi na sposób oddziaáywania 78 Program Ochrony ĝrodowiska dla powiatu sztumskiego na lata 2004 - 20011 promieniowania na materiĊ widmo promieniowania elektromagnetycznego moĪna podzieliü na promieniowanie jonizujące i niejonizujące: promieniowanie jonizujące, wystĊpuje w wyniku uĪytkowania zarówno wzbogaconych, jak i naturalnych substancji promieniotwórczych w energetyce jądrowej, ochronie zdrowia, przemyĞle, badaniach naukowych, promieniowanie niejonizujące wystĊpuje wokóá linii energetycznych wysokiego napiĊcia, radiostacji, pracujących silników elektrycznych oraz instalacji przemysáowych, urządzeĔ áącznoĞci, domowego sprzĊtu elektrycznego, elektronicznego itp. Nadmierne dawki promieniowania dziaáają szkodliwie na wszystkie organizmy Īywe, dlatego teĪ ochrona przed szkodliwym promieniowaniem jest jednym z waĪnych zadaĔ ochrony Ğrodowiska. Promieniowanie jonizujące Promieniowanie jonizujące jest nieodáącznym elementem Ğrodowiska naturalnego, dociera z Kosmosu, z wnĊtrza Ziemi. Przy opracowywaniu zbiorczych ocen zagroĪeĔ radiacyjnych dla ludzi i Ğrodowiska rozróĪnia siĊ zagroĪenia pochodzące od radionuklidów naturalnych i sztucznych. W przyrodzie wystĊpuje prawie 80 radioizotopów ok. 20 pierwiastków promieniotwórczych. Do najbardziej znanych naleĪą izotopy uranu i toru, a takĪe potasu, wĊgla i wodoru. IntensywnoĞü promieniowania wywoáana naturalnymi pierwiastkami promieniotwórczymi jest róĪna w róĪnych miejscach naszego globu. Radionuklidy pochodzenia sztucznego przedostaáy siĊ do Ğrodowiska w wyniku prób z bronią jądrową lub zostaáy uwolnione z obiektów jądrowych i skáadowisk paliwa w trakcie ich normalnej eksploatacji lub w stanach awaryjnych (np. katastrofa elektrowni jądrowej w Czarnobylu). RównieĪ wytwarzane są przez róĪnego rodzaju urządzenia stosowane np. w diagnostyce medycznej, przemyĞle, badaniach naukowych. Promieniowanie niejonizujące Gáównymi Ĩródáami promieniowania niejonizującego w Ğrodowisku są: x x x x x stacje radiowe i telewizyjne, elektroenergetyczne linie napowietrzne wysokiego napiĊcia, stacje transformatorowe, stacje przekaĨnikowe telefonii komórkowej, zespoáy sieci i urządzeĔ elektrycznych w gospodarstwie domowym (np. kuchenki mikrofalowe) urządzenia radiolokacyjne i radionawigacyjne. Na terenie powiatu sztumskiego nie prowadzono badaĔ poziomu pól elektromagnetycznych oraz dotyczących oddziaáywania promieniowania na Ğrodowisko, a w szczególnoĞci na zdrowie mieszkaĔców. Niemniej, moĪna przypuszczaü, Īe aktualnie w miejscach dostĊpnych dla ludnoĞci nie wystĊpują na terenie powiatu sztumskiego pola elektromagnetyczne o natĊĪeniach wyĪszych od dopuszczalnych. NaleĪy mieü na uwadze, Īe oddziaáywanie promieniowania niejonizującego na Ğrodowisko bĊdzie stale wzrastaü, co związane jest z postĊpem cywilizacyjnym. Wpáyw na wzrost promieniowania ma przede wszystkim rozwój telefonii komórkowej, powstawanie coraz wiĊkszej liczby stacji nadawczych radiowych i telewizyjnych oraz stacji bazowych telefonii komórkowej, itp., pokrywających coraz gĊstszą siecią obszary duĪych skupisk ludnoĞci. Przedstawiony rozwój Ĩródeá pól elektromagnetycznych powoduje zarówno ogólny wzrost poziomu táa promieniowania elektromagnetycznego w Ğrodowisku, jak teĪ zwiĊkszenie liczby i powierzchni obszarów o podwyĪszonym poziomie natĊĪenia promieniowania. ZagroĪenie promieniowaniem niejonizującym moĪe byü stosunkowo áatwo wyeliminowane lub ograniczone pod warunkiem zapewnienia odpowiedniej separacji przestrzennej czáowieka od pól przekraczających okreĞlone wartoĞci graniczne. 79 Program Ochrony ĝrodowiska dla powiatu sztumskiego na lata 2004 - 20011 Na terenie powiatu sztumskiego najpowaĪniejszymi Ĩródáami promieniowania elektromagnetycznego są stacje bazowe telefonii komórkowej. Instalacje te emitują niejonizujące promieniowanie elektromagnetyczne, generowane przez anteny stacji w czasie jej pracy, a ich moc promieniowana izotropowo jest róĪna w zaleĪnoĞci od wielkoĞci stacji bazowej (czĊsto równieĪ powyĪej 100 W). CzĊstotliwoĞü emitowania pól elektromagnetycznych waha siĊ w granicach od 30 kHz do 300 GHz. W przypadku stacji bazowych telefonii komórkowej pola elektromagnetyczne są wypromieniowywane na bardzo duĪych wysokoĞciach, w miejscach niedostĊpnych dla ludzi. Wokóá budowanych stacji bazowych telefonii komórkowych istnieje moĪliwoĞü tworzenia obszarów ograniczonego uĪytkowania. Na terenie powiatu sztumskiego do tej pory nie wystąpiáa potrzeba tworzenia takich obszarów. Ponadto Ĩródáem pól elektromagnetycznych elektroenergetyczne, opisane w rozdziale 4. są takĪe linie energetyczne i urządzenia Prawo ochrony Ğrodowiska wprowadziáo obowiązek posiadania pozwolenia na emitowanie pól elektromagnetycznych dla: - linii i stacji elektromagnetycznych o napiĊciu znamionowym 110 kV lub wyĪszym, - instalacji radiokomunikacyjnych, radionawigacyjnych, których równowaĪna moc promieniowania izotropowa jest równa 15 W lub wyĪsza, emitujących pola elektromagnetyczne o czĊstotliwoĞci od 0,03 CHZ do 300 000 CHZ. Tabela 23 Wykaz stacji telefonii komórkowej zlokalizowanych na obszarze powiatu sztumskiego GSM-900 PTC GSM Polkomtel PLUS GSM PTK Korporacja i nr „ERA” S.A. CENTERTEL stacji nr BT 4489 nr stacji 38852 nr BT 40753 Nr F1-6547Mikoáajki Stary Targ Dąbrówka GWEL1 Pomorskie Malborska Mikoáajki Pomorskie (IDEA) Nr dziaáka 41, nr dziaáki 122/29, lokalizacja Nr dziaáki 553/5, nr dziaáki 232 na terenie istniejąca wieĪa (istniejąca wieĪa Dąbrówka Polkomtel S.A.), Malborska, gm. Oczyszczalni koĞcioáa ĝw. Stary Targ ĝcieków, Antoniego przy Stary Targ Mikoáajki ul. KoĞciuszki Pomorskie 22 Mikoáajki Pom. 50,0 m n.p.t. 50,05 m wysokoĞü wieĪ 50,0 m n.p.t. na wieĪy koĞcielnej na poz. 18,7 m n.p.t. pasmo 900 MHz 900 MHz 900 MHz 900 MHz czĊstotliwoĞci WysokoĞü 31 m ZasiĊg 22,7 m WysokoĞü 50,8 m WysokoĞü 51,3 m zasiĊg n.p.t. n.p.t. n.p.t. promieniowania PromieĔ 33,6 m PromieĔ 42,0 m PromieĔ 44,8 m o wartoĞci dopuszczalnej na kierunku max promieniowania radiolinii Data Decyzja AB-6076/2002 Postanow. Postanow. 06.07.2001r. z dnia 26.06.2002 r. 13.12.2002 r. 23.12.2002r. 80 Program Ochrony ĝrodowiska dla powiatu sztumskiego na lata 2004 - 20011 Tabela 24 Wykaz stacji telefonii komórkowej zlokalizowanych na obszarze powiatu sztumskiego Typ anteny IloĞü Azymut CzĊstotliwoĞü WysokoĞü zawieszenia Stacja bazowa telefonii komórkowej sieci PTK Centertel w Starym Dzierzgoniu 46 m n.p.t. 15 GHz HE2 - 144 4 292o 122o 90o 180o HE2 - 220 1 330o 23 GHz 46 m n.p.t. Stacja bazowa telefonii komórkowej sieci PTK Centertel w MyĞliczach T 55075.02 4 12o 23 GHz 46 m n.p.t. o 77 15 GHz 151o 243o HE4 - 144 1 359o 15 GHz 46 m n.p.t. Stacja bazowa telefonii komórkowej sieci PLUS GSM /BT 4440/ i ERA GSM /SITE 38 855/ w Mortągu K 739650 1 350o 900 MHz 36,6 m n.p.t. K 739630 2 150o 900 MHz 36,6 m n.p.t. 240o Andrew VHP 4-220 A 2 240o 23 GHz 39 m n.p.t. 138o Z uwagi na brak odpowiedniej aparatury pomiarowej do wykonywania badaĔ promieniowania niejonizujacego, w przyszáoĞci na terenie powiatu sztumskiego proponuje siĊ skupiü na dziaáaniach zmierzających do zapobiegania powstawaniu Ĩródeá emisji promieniowania na terenach gĊstej zabudowy mieszkaniowej. 7.4.2 PROGRAM POPRAWY W SEKTORZE: PROMIENIOWANIE ELEKTROMAGNETYCZNE Cel strategiczny: Ograniczanie i monitoring promieniowania niejonizującego Cele Ğrednioterminowe do roku 2011: 1. Utrzymanie dotychczasowego stanu braku zagroĪeĔ dla Ğrodowiska i mieszkaĔców ze strony promieniowania elektromagnetycznego; 2. Utrzymywanie natĊĪenia promieniowania elektromagnetycznego niejonizującego poniĪej poziomów dopuszczalnych lub co najwyĪej na tym poziomie. Cele krótkoterminowe do roku 2007 i kierunki dziaáaĔ: 1. 2. Kontrola i ograniczanie emisji promieniowania niejonizującego do Ğrodowiska; Zapobieganie powstawaniu nowych Ĩródeá promieniowania niejonizującego na terenach gĊstej zabudowy mieszkalnej. 81 Program Ochrony ĝrodowiska dla powiatu sztumskiego na lata 2004 - 20011 Lp. Nazwa zadania 1 1 2 3 4 5 6 7 Uwagi 2 3 realizowane przez Urząd Preferowanie niskokonfliktowych lokalizacji nowych Wojewódzki we wspóápracy ze Ĩródeá promieniowania niejonizującego Starostwem Powiatowym UwzglĊdnianie w planach zagospodarowania przestrzennego aspektów związanych z zagroĪeniem promieniowaniem niejonizującym Wyznaczanie stref ograniczonego uĪytkowania wokóá UrzĊdy Miast i Gmin tych urządzeĔ emitujących promieniowanie niejonizujące, gdzie stwierdzono przekroczenie dopuszczalnych poziomów promieniowania Inwentaryzacja i kontrola Ĩródeá promieniowania elektromagnetycznego na terenie powiatu sztumskiego Starostwo Powiatowe Badania pól elektromagnetycznych zgodnie z Rozporządzeniem Ministra ĝrodowiska w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w Ğrodowisku oraz sposobu sprawdzenia dotrzymywania tych poziomów (w trakcie uchwalania) Restrykcyjne przestrzeganie przepisów prawa w zakresie rozwiązaĔ technicznych i lokalizacji obiektów emitujących promieniowanie elektromagnetyczne Przestrzeganie przepisów bezpieczeĔstwa, higieny pracy, budowlanego, prawa gospodarowania przestrzennego i przepisów sanitarnych w celu ochrony przez promieniowaniem elektromagnetycznym WIOĝ Starostwo Powiatowe urząd nadzoru budowlanego ogóá spoáeczeĔstwa powiatu 7.5 POWAĩNE AWARIE I ZAGROĩENIA NATURALNE 7.5.1 POWAĩNE AWARIE ZagroĪenia powodowane przez wszelkiego typu awarie infrastruktury technicznej stwarzające zagroĪenia dla zdrowia i Īycia ludzi oraz katastrofy wywoáane przez siáy natury powodują koniecznoĞü prewencji i przeciwdziaáania w celu zapewnienia bezpieczeĔstwa spoáeczeĔstwu powiatu. Prawo ochrony Ğrodowiska z dnia 27 kwietnia 2001 r. wprowadza w miejsce nazwy dotychczas stosowanej – „nadzwyczajne zagroĪenie Ğrodowiska” problematykĊ pod nazwą „powaĪne awarie” wraz z odpowiednimi regulacjami. Definicje powaĪnej awarii i powaĪnej awarii przemysáowej okreĞla odpowiednio art. 23 i 24 w/w ustawy: powaĪna awaria - to zdarzenie, w szczególnoĞci emisja, poĪar lub eksplozja powstaáa w trakcie procesu przemysáowego, magazynowania lub transportu, w których wystĊpuje jedna lub wiĊcej niebezpiecznych substancji, prowadzące do natychmiastowego powstania zagroĪenia Īycia lub zdrowia ludzi lub Ğrodowiska lub powstania takiego zagroĪenia z opóĨnieniem. powaĪna awaria przemysáowa przez pojĊcie to rozumie siĊ powaĪną awariĊ w zakáadzie. 82 Program Ochrony ĝrodowiska dla powiatu sztumskiego na lata 2004 - 20011 Wg informacji Komendy Powiatowej PaĔstwowej StraĪy PoĪarnej w Sztumie na terenie powiatu nie wystĊpują zakáady zaliczane do zakáadów o duĪym ryzyku wystąpienia powaĪnej awarii przemysáowej ani zakáady o zwiĊkszonym ryzyku. Niemniej jednak, spoĞród zakáadów stwarzających najwiĊksze zagroĪenie na obszarze dziaáania Komendy Powiatowej PaĔstwowej StraĪy PoĪarnej w Sztumie, naleĪaáoby wymieniü zakáad „ELSTAR” z Czernina zajmujący siĊ rafinacją i modyfikacją táuszczów, który w procesie produkcyjnym lub prowadzonych usáugach stosuje substancje niebezpieczne. Materiaáem niebezpiecznym, stosowanym przez zakáad w procesie produkcyjnym jest wodór w iloĞci okoáo 4300 m3, pod ciĞnieniem 50 bar. Zbiornik i instalacja wodoru jest wáasnoĞcią firmy „LINDE GAS”. Instalacja posiada zawory bezpieczeĔstwa, jest wykonana przeciwwybuchowo. Dowóz wodoru odbywa siĊ transportem koáowym w zbiornikach pod ciĞnieniem 200 bar. Planowana czĊstotliwoĞü transportu co dwa dni, przejazd trasą Malbork – Sztum – Czernin. Wodór jest niezbĊdny w procesie uwodorniania (utwardzania) i estryfikacji oleju. Przewidywana produkcja wynosi 80 ton oleju na dobĊ. Wodór jest gazem 14 – krotnie lĪejszym od powietrza, nie jest gazem trującym, posiada szeroki zakres wybuchowoĞci od 4 – do 76 % objĊtoĞci. Na wyposaĪeniu zakáadu jest eksplozymetr skalibrowany na wodór, pracownicy są przeszkoleni w obsáudze. Wyznaczone są strefy zagroĪenia wybuchem Z-1 i Z – 2. W sąsiedztwie zbiornika z wodorem (7 m ) znajduje siĊ zbiornik z ciekáym azotem - 11 ton. Tabela 25 Wykaz obiektów na terenie powiatu sztumskiego, w których wystĊpują materiaáy niebezpieczne L.p. Nazwa obiektu /dokáadny adres/ Rodzaj materiaáów Max. niebezpiecznych IloĞü [T] Miejsce skáadowania ZasiĊg strefy stĊĪeĔ Ğmiertelnych 1 Zakáady olejowe ELSTAR wodór w Czerninie 0,386 zbiornik naziemny IloĞü osób mogących znaleĨü siĊ w strefie nie wystĊpuje 2 OkrĊgowa Spóádzielnia amoniak Mleczarska, Sztum ul. Barczewskiego 5 0,4 zbiornik naziemny 0,8 km2 3 PrzedsiĊbiorstwo Podchloryn sodu Wodociągów i Kanalizacji, Sztum ul. Kochanowskiego 28 0,025 zbiornik naziemny nie wystĊpuje 4 PrzedsiĊbiorstwo Handlowo Alkohol etylowy – Produkcyjne AGROPOL Meáno – Gorzelnia GoĞciszewo 40 Dwa zbiorniki nie wystĊpuje 5 PrzedsiĊbiorstwo pentan Budowlane PREWBUD, ul. Betoniarzy 1, DzierzgoĔ ----- nie wystĊpuje 6 Zakáad Sadowniczy Czerninie 0,15 nie wystĊpuje 80 – 300 osób w freon 83 Program Ochrony ĝrodowiska dla powiatu sztumskiego na lata 2004 - 20011 Tabela 26 Wykaz tras drogowych po których przewoĪone są materiaáy niebezpieczne Lp. 1 Trasa Sztum - Malbork Rodzaj materiaáów IloĞü roczna przewozów [ T ] Paliwa páynne, gaz páynny /propan-butan/ w zaleĪnoĞci od zapotrzebowania Paliwa páynne, gaz páynny /propan-butan/ w zaleĪnoĞci od zapotrzebowania Paliwa páynne, gaz páynny /propan-butan/ w zaleĪnoĞci od zapotrzebowania Paliwa páynne w zaleĪnoĞci od zapotrzebowania 2 Sztum - Kwidzyn 3 Sztum - DzierzgoĔ 4 Sztum- Waplewo Lp. 1 Trasa Iáawa - Malbork 2 Kwidzyn - Malbork Tabela 27 Wykaz tras kolejowych po których przewoĪone są materiaáy niebezpieczne Rodzaj materiaáów IloĞü roczna przewozów [ T ] chlor, dwutlenek siarki, kwas solny, w zaleĪnoĞci od paliwa páynne zapotrzebowania chlor, dwutlenek siarki, kwas solny, w zaleĪnoĞci od paliwa páynne zapotrzebowania Tabela 28 Wykaz waĪniejszych budowli hydrotechnicznych Lp. 1 2 3 4 Nazwa Lokalizacja PojemnoĞü zbiornika ĝluza Wodna Biaáa Góra na rzece Brak danych NOGAT Elektrownie wodne DzierzgoĔ, Stanówek Mostojaz Bągart Przepompownie Bągart, Jasna WielkoĞü terenu IloĞü osób zalewowego ewakuacji 20 000 ha 9 000 - - Tabela 29 Wykaz obiektów w których wymagana jest instalacja sygnalizacyjno- alarmowa Lp. 1 2 Nazwa obiektu i adres Zespóá Zakáadów Opieki Zdrowotnej w Sztumie ul. Reja 12 Paáac w Waplewie Wielkim gm. Stary Targ 84 Przeznaczenie obiektu Szpital Muzeum hotelową z Poáączenie do PSP nie posiada czĊĞcią nie posiada do Program Ochrony ĝrodowiska dla powiatu sztumskiego na lata 2004 - 20011 Tabela 30 Wykaz zakáadów przemysáowych /obiektów/ itp. w rejonie dziaáania KP PSP w Sztumie zagroĪonych wybuchowo Lp. Zakáad /obiekt/ miejscowoĞü ZagroĪenie wybuchem Z0-Z2 Z-2 Z-2 Materiaáy, substancje powodujące zagroĪenie /iloĞü, rodzaj/ Z10-Z11 Z-2 Z-2 Z-2 Paliwa páynne- 70 ton Paliwa páynne 60 ton Paliwa páynne- 80 ton 6 7 8 9 10 11 12 PrzedsiĊbiorstwo Budowlane ‘’PREWBUD’’ w Dzierzgoniu Stacja Paliw Páynnych „PETROCHEMIA PàOCK” w Sztumie Stacja Paliw Páynnych ‘’CPN’’ Nr 325 w Sztumie Stacja Paliw Páynnych PHU „RAF-OIL” w Sztumie Stacja Paliw Páynnych przy PHUP „PETRA” w Sztumie- Górki stacja Paliw Páynnych „ZUR” w Mikoáajkach Pomorskich Stacja Paliw Páynnych przy ‘’SPKS’’ w Dzierzgoniu Stacja Paliw Páynnych w Starym Dzierzgoniu Stacja Paliw Páynnych PHU „NOWIEC” w Nowcu Stacja Paliw Páynnych w MyĞlicach „TRANS PETROL” PHT Stacja Paliw w Dzierzgoniu ul. Zawadzkiego 9A Stacja Gazu „GAZ DOM” w Sztumie Z-2 Z-2 Z-2 Z-2 Z-2 Z-2 Z-2 Paliwa páynne- 25 ton Paliwa páynne- 40-ton Paliwa páynne- 100 ton Paliwa páynne- 160 ton Paliwa páynne- 20 ton Paliwa páynne- 12 ton Gaz propan-butan -max do 100 butli 13 Rozdzielnia Gazu w Sztumie Z-2 14 15 16 Rozdzielnia Gazu w Dzierzgoniu PrzedsiĊbiorstwo Usáug Rolnych w Czerninie Gorzelnia w GoĞciszewie Z-2 Z-2 Gaz propan-butan 2 x 4,85m3 200 butli Gaz ziemny przewodowy Pyá zboĪowy 40 tys. litrów etanolu 17 Zakáady Olejowe „ELSTAR” w Czerninie Z- 1, Z - 2 Wodór 4300 m3 1 2 3 4 5 Penten- wynik procesu technologicznego Paliwa páynne- 140 ton Z-11 85 Program Ochrony ĝrodowiska dla powiatu sztumskiego na lata 2004 - 20011 Lp. 1 2 Tabela 31 Wykaz trasy przebiegu gazociągów i rurociągów paliwowych Rodzaj i Ğrednica IloĞü roczna przesyáu przewodu w [mln. m3] 12- 13 Nowa WieĞ Sztumska- Sztum W/C- Ğred. 200 Sztum – Nowa WieĞ Malborska W/C - Ğred. 200 Trasy przebiegu Na terenie powiatu sztumskiego nie wystĊpują budowle zagroĪone katastrofami; brak tu obiektów energetyki i áącznoĞci o znaczeniu krajowym lub regionalnym, obiektów przechowujących substancje promieniotwórcze oraz skáadowisk materiaáów niebezpiecznych. Nie wystĊpują tu równieĪ zagroĪenia związane z transportem wodnym lub lotniczym oraz zagroĪenia atakami terrorystycznymi. 7.5.2 ZAGROĩENIA NATURALNE ZagroĪenia powodziowe na obszarze powiatu sztumskiego, podobnie jak na obszarze caáego województwa pomorskiego wiąĪą siĊ z trzema rodzajami powodzi : - podwoziami opadowymi, powstającymi z deszczu nawalnego, - powodziami zatorowymi, związanymi z rzeką Wisáą, - powodziami roztopowymi związanymi z Wisáą i innymi wodami powierzchniowymi. Na terenie gminy Sztum zagroĪenie powodziowe wystĊpuje gáównie w rejonie rozwidlenia Wisáy na WisáĊ i Nogat, na obszarze wsi Biaáa Góra i Piekáo. Gáównym zabezpieczeniem przeciwpowodziowym w tym rejonie jest waá wiĞlany ograniczający obszar zalewowy Wisáy (na obszarze gminy dáugoĞü tego waáu wynosi 3,9 km). Stan waáu jest dobry, bez podsiąków. Natomiast teren zagroĪony powodzią w rejonie Biaáej Góry i Piekáa obejmuje powierzchniĊ ok. 200 ha pomiĊdzy waáem wiĞlanym, a dawnym waáem przeciwpowodziowym znajdującym siĊ po wschodniej stronie Nogatu. Wahania poziomu lustra wody wystĊpują takĪe w jeziorze Dąbrówka. Zbiornik ten zajmuje Ğrednio powierzchniĊ 267 ha. Przy maksymalnie wysokim stanie wody, powierzchnia ta moĪe siĊ zwiĊkszyü do 296 ha. W otoczeniu jeziora Dąbrówka obszar zalewowy nie zostaá dotychczas wyznaczony. Lokalne zagroĪenia wysokim stanem wód wystĊpują równieĪ w otoczeniu Kanaáu Juranda, na póánoc od jeziora Dąbrówka. Fragment tego kanaáu jest obustronnie obwaáowany, a obszar zagroĪony powodzią obejmuje powierzchniĊ ok. 33 ha. Na obszarze gminy Sztum funkcjonują dwie stacje pomp odwadniające obszary obniĪeĔ terenowych. Są to: przepompownia w Barlewiczkach odwadniająca obszar o powierzchni ok. 100 ha i przepompownia w Cygusach odwadniająca obszar ok. 24 ha. Wykaz rzek stwarzających zagroĪenie wraz z poziomami ostrzegawczymi i alarmowymi: rzeka Wisáa – stan ostrzegawczy 600 cm, stan alarmowy 700 cm, rzeka DzierzgoĔ – stan ostrzegawczy 570 cm, stan alarmowy 590 cm, rzeka Tyna Górna - stan ostrzegawczy – brak danych, stan alarmowy – brak danych, rzeka Balewka - stan ostrzegawczy 570 cm, stan alarmowy 590 cm, Wykaz cieków wodnych stwarzających zagroĪenie bez poziomów ostrzegawczych i alarmowych: 86 Program Ochrony ĝrodowiska dla powiatu sztumskiego na lata 2004 - 20011 Struga Bągardzka, kanaá Modry, kanaá Waplewski, kanaá Jasna, kanaá Prakwicki, kanaá Juranda, kanaá Rycerski, DáugoĞü waáów przeciwpowodziowych: rzeka Wisáa - 3900 mb rzeka Tyna Górna – L 1960 mb, P 4450 mb, rzeka DzierzgoĔ – L 8845 mb, P 1072 mb, rzeka Balewka – L 3003 mb, P 3003 mb, NajwaĪniejszą budowlą hydrotechniczną jest Ğluza w miejscowoĞci Biaáa Góra; ponadto wystĊpują rowy melioracyjne w póánocnej czĊĞci powiatu, w okolicach wsi Szropy, Szropy Niziny; w strategicznych miejscach umieszczone są jazy spiĊtrzające. Lp. 1. 2. Tabela 32 Ocena zdarzeĔ powodziowych miejsce Przyczyna zdarzenia IloĞü osób IloĞü obiektów poszkodo - zatopionych wanych W dniach 24 – 28.01.02 Spáyw wód roztopowych z wylaáa rzeka DzierzgoĔ terenów gminy Stary DzierzgoĔ terenie na gminy do rzeki DzierzgoĔ brak Brak DzierzgoĔ, zagraĪając miejscowoĞciom Bągart, DzierzgoĔ Przerwanie waáów w miejscowoĞci Bągart IloĞü i zdarzenia Ocena miejscowych zagroĪeĔ powodziowych. Na terenie powiatu naleĪy siĊ liczyü z moĪliwoĞcią wystąpienia zagroĪeĔ powodziowych spowodowanych wodami opadowymi i roztopowymi. Istnieje równieĪ moĪliwoĞü uszkodzenia Ğluzy w Biaáej Górze (podczas dziaáaĔ wojennych lub ataków terrorystycznych). ZagroĪenia te dotyczą gminy DzierzgoĔ (rzeka Dzierzgonka i Balewka), gminy Stary Targ (rzeka Tyna Górna wraz z innymi ciekami wodnymi) i gminy Sztum (rzeka Wisáa). Powierzchnia terenów zalewowych w gminie Sztum – 200 ha, w gminie DzierzgoĔ – 1451 ha, Stary Targ – 600 ha. ZagroĪone miejscowoĞci: gmina Sztum – miejscowoĞü Piekáo, iloĞü gospodarstw 50, iloĞü osób do ewakuacji 350, iloĞü zwierząt hodowlanych przewidzianych do ewakuacji 600, gmina DzierzgoĔ – miasto DzierzgoĔ, iloĞü budynków 50, iloĞü osób do ewakuacji 200; miejscowoĞü Bągart - iloĞü gospodarstw 30, iloĞü osób do ewakuacji 200, iloĞü zwierząt hodowlanych przewidzianych do ewakuacji 350; miejscowoĞü Jasna - iloĞü gospodarstw 20, iloĞü osób do ewakuacji 200, iloĞü zwierząt hodowlanych przewidzianych do ewakuacji 280, gmina Stary Targ - miejscowoĞü Szropy - iloĞü gospodarstw 30, iloĞü osób do ewakuacji 200, iloĞü zwierząt hodowlanych przewidzianych do ewakuacji 300; miejscowoĞü Szropy Niziny- iloĞü gospodarstw 25, iloĞü osób do ewakuacji 200, iloĞü zwierząt hodowlanych przewidzianych do ewakuacji 250. Zbiorniki retencyjne – jezioro Dąbrówka max. spiĊtrzenie (poziom) 33 m n.p.m., max. pojemnoĞü 8430 tys. m3, powierzchnia 296 ha, odpáyw 7 m3/s. 87 Program Ochrony ĝrodowiska dla powiatu sztumskiego na lata 2004 - 20011 W razie wystąpienia powodzi zagroĪone są tylko gospodarstwa rolne oraz jednostkowe budynki mieszkalne. Wnioski odnoĞnie zagroĪeĔ powodziowych w powiecie sztumskim. ZagroĪenie powodziowe powiatu sztumskiego jest niewielkie. Stwierdzone w ostatnim piĊcioleciu przypadki mające znamiĊ powodzi nie byáy groĨne w skutkach, polegaáy tylko na lokalnych podtopieniach terenów rolniczych. W 2002 r. miaáo miejsce przerwanie waáu przeciwpowodziowego na rzece DzierzgoĔ. ZagroĪenie to dotyczy okreĞlonych terenów gmin: Sztum, DzierzgoĔ, Stary Targ. Przyczyna tych zdarzeĔ mogą byü wody opadowe i roztopowe spáywające do rzek i cieków wodnych, a takĪe cofka. NajwiĊkszym problemem, który doprowadza do przekroczenia stanów ostrzegawczych i alarmowych jest brak konserwacji waáów wzdáuĪ rzeki DzierzgoĔ i Balewki oraz brak systematycznej konserwacji i renowacji koryt tych rzek. Problemy stwarza teĪ tzw. cofka z jeziora DruĪno. Lp. 1 2 3 4 Lp. 1 Tabela 33 Parametry morfometryczne gáównych rzek w powiecie Przyjmowanie Strona Powierzchnia DáugoĞü (km) wód dopáywu zlewni (km2) ogóáem w powiecie Wisáa teren miĊdzywala nie ma brak danych 941 41 dopáywów Balewka kanaáy i rowy L + P brak danych 17 5,9 melioracyjne DzierzgoĔ kanaáy i rowy L + P brak danych 59,1 45 melioracyjne Tyna Górna kanaáy i rowy L + P brak danych 41,5 7,2 melioracyjne rzeka Tabela 34 Parametry hydrologiczne gáównych zbiorników retencyjnych Max. Max. Powierzchnia Max. spiĊtrzenie PojemnoĞü Dopáyw (poziom) powodziowa Jezioro 33 m n.p.m. 3060 tys. m3 296 ha Dąbrówka zbiornik odpáyw 7 m3/s 2 Tabela 35 WystĊpujące zagroĪenie powodziowe dla miejscowoĞci Rzeka, zbiornik Powierzchnia ZagroĪone IloĞü osób zalewowa miejscowoĞci ewakuacji Dzierzgonka 953 ha DzierzgoĔ, Bągart, 600 Balewka Jasna Tyna Górna 660 ha Szropy, Szropy Niziny 400 3 Wisáa Lp. 1 200 ha Piekáo 350 Tabela 36 MiejscowoĞci wiejskie przewidziane do ewakuacji (z podaniem iloĞci osób i zwierząt) Lp. Ewakuowana IloĞü IloĞü osób do ewakuacji IloĞü miejscowoĞü gospodarstw DoroĞli zwierząt Dzieci Razem 1 Piekáo 50 200 150 350 600 2 Bągart 30 100 100 88 200 350 do Program Ochrony ĝrodowiska dla powiatu sztumskiego na lata 2004 - 20011 3 Jasna 20 100 100 200 280 4 Szropy 30 100 100 200 300 5 Szropy Niziny 25 100 100 200 250 Lp. 1 Tabela 37 MiejscowoĞci przewidziane do ewakuacji (z podaniem iloĞci osób i zwierząt) Ewakuowana IloĞü IloĞü osób do ewakuacji IloĞü miejscowoĞü budynków zwierząt DoroĞli Dzieci Razem DzierzgoĔ 50 100 100 200 ---------- Tabela 38 Stan waáów przeciwpowodziowych najbardziej zagroĪonych Odcinek Strona waáów Ocena stanu waáów waáów L P 44 + 000 do X Stan dobry, skarpy systematycznie 47 + 900 okaszane, przy podwyĪszonym stanie wody mogą wystĊpowaü przeciekania waáów Lp. Rzeka 1 Wisáa 2 Tyna Górna 21 + 040 do X 23 + 700 3 Balewka 9 + 835 do 13 X + 138 9 + 750 do 13 + 058 4 Dzierzgonka X Stan dostateczny, przy podwyĪszonym stanie wody stwierdzono lokalne, niewielkie przecieki Stan dostateczny, przy podwyĪszonym stanie wody stwierdzono lokalne, niewielkie przecieki X 6 + 700 do 15 X + 545 Stan dostateczny, przy podwyĪszonym stanie wody stwierdzono lokalne, niewielkie przecieki oraz ze wzglĊdu na niedostateczną wysokoĞü waáów przelewnie siĊ wody na niektórych odcinkach 7.5.3 PROGRAM POPRAWY W SEKTORZE: POWAĩNE AWARIE I ZAGROĩENIA NATURALNE Cel strategiczny: Zapobieganie powaĪnym awariom przemysáowym, zagroĪeniom naturalnym i zdarzeniom losowym oraz eliminacja i minimalizacja skutków w razie ich wystąpienia Cele Ğrednioterminowe do roku 2011: 1. Minimalizacja ryzyka wystąpienia powaĪnej awarii; 2. Ochrona ludnoĞci powiatu przed skutkami powaĪnej awarii lub klĊsk Īywioáowych. 89