Uczeń gimnazjum:

Transkrypt

Uczeń gimnazjum:
Tworzenie narracji historycznej w gimnazjum
w myśl nowej podstawy programowej z historii ( III etap edukacyjny)
Uczeń gimnazjum:
opisuje
porównuje
wyjaśnia
warunki życia społeczeństwa w
trzech zaborach w II połowie XIX
w., uwzględniając możliwości
prowadzenia działalności
społecznej i rozwoju narodowego
reformy oświeceniowe
wprowadzone w Prusach, Rosji
i Austrii.
zależności pomiędzy środowiskiem
geograficznym a warunkami życia
człowieka
monarchię parlamentarną z
monarchią absolutną, uwzględniając
zakres władzy monarszej, prawa i
obowiązki poddanych,
rolę instytucji stanowych
(parlamentu)
koczowniczy tryb życia z osiadłym
i opisuje skutki przyjęcia przez
człowieka trybu osiadłego
znaczenie pisma i prawa w procesie
powstawania państw
charakteryzuje
ocenia
strukturę społeczeństwa i system
wierzeń w Egipcie
dokonania pierwszych Piastów
w dziedzinie polityki, gospodarki i
kultury
podstawowe zasady i symbole
islamu
podstawowe symbole i główne
zasady judaizmu
następstwa unii Polski z Litwą
relacje pomiędzy władzą cesarską
a papieską w X–XI w.
czynniki integrujące starożytnych
Greków – język, system wierzeń,
teatr oraz igrzyska olimpijskie
wpływ odkryć geograficznych na
życie społeczno-gospodarcze i
kulturowe Europy oraz dla Nowego
Świata
postanowienia statutu Bolesława
Krzywoustego
system sprawowania władzy oraz
organizację społeczeństwa w
Rzymie republikańskim
i cesarstwie
najważniejsze osiągnięcia kultury
materialnej i duchowej antycznego
świata w różnych dziedzinach:
filozofii, nauce, architekturze,
sztuce, litera turze
działalność Karola Wielkiego
rolę druku dla upowszechniania idei
renesansu oraz rozwoju cywilizacji
europejskiej
zmiany społeczno-gospodarcze w
epoce rozbicia dzielnicowego
politykę zagraniczną ostatnich
Jagiellonów
jej charakterystyczne cechy kultury
renesansu
główne elementy kultury rycerskiej
i kultury miejskiej;
charakter zmian systemu
polityczno-ustrojowego
Rzeczypospolitej w XVII w.;
społeczno-gospodarcze i polityczne
następstwa wojen w XVII w.;
cele działalności Marcina Lutra i
Jana Kalwina
wskazując różnice pomiędzy stylem
romańskim
a stylem gotyckim, z
uwzględnieniem przykładów
z własnego regionu
główne idee uniwersalnego
cesarstwa Ottona III
główne zasady ideowe rewolucji
francuskiej zawarte w Deklaracji
Praw Człowieka i Obywatela
pojęcie stanu i charakteryzuje
podziały społeczne w
średniowieczu;
rolę Arabów w przekazywaniu
dorobku kulturowego pomiędzy
Wschodem
a Zachodem
różnicę pomiędzy politeizmem a
monoteizmem, odwołując się do
przykładów.
wpływ środowiska geograficznego
na gospodarkę i rozwój polityczny
starożytnej Grecji
przyczyny i wskazuje skutki
ekspansji Rzymu, opisując postawy
Rzymian wobec niewolników i
ludów podbitych;
przyczyny ekspansji kolonialnej
państw europejskich w XIX w.;
przyczyny rewolucji;
przyczyny i wskazuje przejawy
kryzysu politycznego i społeczno-
1
Tworzenie narracji historycznej w gimnazjum
w myśl nowej podstawy programowej z historii ( III etap edukacyjny)
gospodarczego Rzeczypospolitej w
II połowie XVII w;
przyczyny wojen Rzeczypospolitej
ze Szwecją, Turcją i Rosją;
przyczyny unii Polski z Litwą;
przyczyny i skutki rozłamu
w Kościele w XI w.
rolę Bizancjum jako kontynuatora
cesarstwa rzymskiego
i rozpoznaje osiągnięcia kultury
bizantyjskiej (prawo, architektura,
sztuka)
funkcje gospodarcze, polityczne i
kulturowe miast w średniowieczu
wkład Polaków w walkę o
niepodległość Stanów
Zjednoczonych
następstwa zawiązania konfederacji
targowickiej
zmiany struktury społecznowyznaniowej Królestwa Polskiego
po przy łączeniu ziem ruskich
skutki rewolucji francuskiej
rozwój uprawnień stanu
szlacheckiego
politykę Napoleona wobec sprawy
polskiej oraz postawę Polaków
wobec Napoleona
pozytywne i negatywne skutki
polityki kolonialnej z perspektywy
europejskiej oraz kolonizowanych
społeczności i państw
osiągnięcia Królestwa Polskiego
w gospodarce, kulturze i
szkolnictwie
największe osiągnięcia: Leonarda
da Vinci, Michała Anioła, Rafaela
Santi, Erazma z Rotterdamu,
Mikołaja Kopernika i Galileusza
działalność Marcina Lutra i Jana
Kalwina oraz przedstawia
okoliczności powstania kościoła
anglikańsk
zmiany w Europie w okresie
napoleońskim w zakresie
stosunków
społeczno-gospodarczych i
politycznych
cechy ustrojowe i terytorium
Księstwa
Warszawskiego
zmiany w poziomie życia różnych
grup społecznych w XIX w. na
podstawie źródeł pisanych,
ikonograficznych i statystycznych
przyczyny i skutki wojny secesyjnej
w Stanach Zjednoczonych
metody działań zaborców wobec
mieszkańców ziem dawnej
Rzeczypospolitej
bezpośrednie następstwa rewolucji
lutowej i październikowej dla Rosji
oraz Europy
główne założenia idei liberalizmu,
socjalizmu oraz idei narodowych w
Eu ropie
w I połowie XIX w.
okoliczności przejęcia przez
bolszewików władzy w Rosji;
okoliczności utworzenia Legionów
Polskich i Księstwa
Warszawskiego;
okoliczności zawiązania
konfederacji targowickiej i ocenia
jej następstwa;
okoliczności przyjęcia chrztu przez
Piastów oraz następstwa kulturowe,
społeczne
i polityczne chrystianizacji Polski;
cele i opisuje metody działań
zaborców wobec mieszkańców
ziem dawnej Rzeczypospolitej;
cele zwołania soboru trydenckiego
zmiany położenia
międzynarodowego
Rzeczypospolitej w XVIII w
specyfikę ustroju Rzeczypospolitej
Obojga Narodów na tle Europy
źródła rozwoju kultury renesansu
oraz opisuje jej charakterystyczne
cechy
2
Tworzenie narracji historycznej w gimnazjum
w myśl nowej podstawy programowej z historii ( III etap edukacyjny)
stosunki wyznaniowe
w państwie polsko-litewskim
zróżnicowane postawy
społeczeństwa wobec zaborców
poglądy zwolenników różnych
orientacji politycznych
kompetencje instytucji ustrojowe
demokracji szlacheckie
przykłady sztuki okresu klasycyzmu
z uwzględnieniem własnego
regionu
zróżnicowane postawy
społeczeństwa wobec zaborców
specyfikę działań wojennych, ze
szczególnym uwzględnieniem
nowych środków technicznych.
wysiłek zbrojny Polaków
postawy Rzymian wobec
niewolników i ludów podbitych
metody działań zaborców wobec
mieszkańców ziem dawnej
Rzeczypospolitej
dokonania Kazimierza Wielkiego w
dziedzinie polityki wewnętrznej
(system obronny, urbanizacja kraju,
prawo, nauka) oraz w polityce
zagranicznej
kulturotwórczą rolę Kościoła w
dziedzinie nauki, architektury,
sztuki i życia codziennego
średniowiecznego społeczeństwa;
na czym polegał renesans
karoliński
uwarunkowania sprawy polskiej
reakcję Europy na wydarzenia
w Rosji
stosunek państw zaborczych do
sprawy polskiej oraz opisuje
poglądy zwolenników różnych
orientacji politycznych
na przykładzie Francji Ludwika
XIV, ustrój monarchii absolutne;
ustrój Królestwa Polskiego;
projekty reform ustrojowych
Stanisława Konarskiego i
Stanisława Leszczyńskiego oraz
dostrzega przejawy ożywienia w
gospodarce i kulturze czasów
saskich
zasadę trójpodziału władzy
Monteskiusza i zasadę umowy
społecznej Rousseau
charakteryzuje
ocenia
opisuje
porównuje
wyjaśnia
3