Co higiena oznacza?

Transkrypt

Co higiena oznacza?
Moduł 1: Higiena
Zawartość:
Podstawy higieny oraz wiedza specjalna
związana z higieną w zakresie
pralnictwa względnie zakładów
włókienniczych świadczących usługi
związane z obróbką tekstyliów w celu
zapewnienia właściwego wprowadzenia
normy EN 14065 (RABC-System)
odnośnie higieny.
1
Leonardo da Vinci Forschungsprojekt D/03/B/F/PP-146 082 – Moduł 1, Higiena
Higiena
Podstawy ogólne higieny
Hygieia: grecka bogini zdrowia
Definicja:
Pod pojęciem higieny rozumie się całość wszystkich
procedur i wskazówek postępowania w celu zabezpieczenia
przed zachorowaniami oraz służących do zachowania
zdrowia ludzi i ochrony środowiska,
0
Higiena
Higiena oznacza także profilaktykę,
ale nie terapię!
2
Leonardo da Vinci Forschungsprojekt D/03/B/F/PP-146 082 – Moduł 1, Higiena
Określenie pojęć w zakresie
higieny
Infekcja:
osiedlanie i rozmnażanie organizmów
patogennych
Patogenność: zdolność mikroorganizmów do wywoływania
chorób
Tworzenie toksyn: zdolność mikroorganizmów do tworzenia
substancji toksycznych (endotoksyny, ekzotoksyny)
Infekcja utajona: wprowadzone czynniki chorobotwórcze żyją w
organizmie bez wywoływania choroby
Wirulencja: zdolność mikroorganizmów do inwazji i tworzenia
toksyn
Okres inkubacji: czas między wniknięciem czynników
wywołujących chorobę i występowaniem pierwszych oznak
choroby
3
Leonardo da Vinci Forschungsprojekt D/03/B/F/PP-146 082 – Moduł 1, Higiena
Higiena
Dlaczego potrzebujemy higieny?
•
•
•
•
Ponieważ ustawy, zarządzenia, ochrona konsumentów,
odpowiedzialność za produkty i ich bezpieczeństwo
wymagają higieny,
Ponieważ klient żąda zabezpieczenia jakości (np.
HACCP lub Międzynarodowy Standard Żywności),
Ponieważ oczekuje tego użytkownik końcowy i chciałby
kupować produkty bez wad,
Ponieważ „ignorancja higieniczna” nosi w sobie ryzyko
oraz prowadzi do problemów zdrowotnych i socjalnych
4
Leonardo da Vinci Forschungsprojekt D/03/B/F/PP-146 082 – Moduł 1, Higiena
Higiena
Łańcuch infekcji
Źródło infekcji
Droga przenoszenia
Wrażliwość
indywidualna
- człowiek
- zwierzę
Higiena
- powietrze
Infekcja
- żywnościowa (środki
- endogenna (przez sam
spożywcze)
organizm)
- kontakt
- ekzogenna (przez inne
źródło)
- przenoszenie
(insekty)
5
Leonardo da Vinci Forschungsprojekt D/03/B/F/PP-146 082 – Moduł 1, Higiena
Co higiena oznacza?
Ochronę przed:
• chorobami
• brudem
• stratami
• Produktami przynoszącymi straty
• reklamacjami
• gniewem
• Pośpiechem zgodnie z planem!!!
Higiena
6
Leonardo da Vinci Forschungsprojekt D/03/B/F/PP-146 082 – Moduł 1, Higiena
Przykład ogólnego planu higieny
Co
Powierzchnie
robocze
Kiedy
Koniec
zmiany
jak
Natryskiwać,
codziennie
przecierać
świeżą
ściereczką,
nie wycierać
suchą
Czym
Produkt
XY
Z
czego
np. z butelki
z
Kto
Współpracownik
możliwością
natrysku
Higiena
7
Leonardo da Vinci Forschungsprojekt D/03/B/F/PP-146 082 – Moduł 1, Higiena
Higiena indywidualna
Biżuteria
- powinna zostać zredukowana do minimum, ponieważ może
powodować podwyższone niebezpieczeństwo infekcji i obrażeń oraz
zwiększone tworzenie się wnęk bakteryjnych
Higiena
Zakażenie bakteryjne:
bransoleta
pierścionki
8
Leonardo da Vinci Forschungsprojekt D/03/B/F/PP-146 082 – Moduł 1, Higiena
Higiena osobista
Człowiek jest czynnikiem najbardziej krytycznym!
• czoło, skóra głowy: 106 zarazków na cm2
• ślina, wydzielina z nosa: 105 do 106 zarazków na
cm2
• kichanie: 105 zarazków, szybkość około 100 m/s
• opuszek palca: 20 – 100 zarazków na cm2
• ręka: 103 bis 104 zarazków na cm2
Higiena
9
Leonardo da Vinci Forschungsprojekt D/03/B/F/PP-146 082 – Moduł 1, Higiena
Największa ilość bakterii jest
przenoszona przez dłonie
Higiena
Obciążenie bakteriami odcisku
powierzchni dłoni
Czyszczenie rąk i dezynfekcja rąk należą stąd do
ważniejszych osobistych środków higieny!!!
10
Leonardo da Vinci Forschungsprojekt D/03/B/F/PP-146 082 – Moduł 1, Higiena
Higieniczna dezynfekcja rąk
KIEDY?
• Przed rozpoczęciem pracy i przed każdym rozpoczęciem
pracy od nowa
• Przed i po powrocie z przerwy (np. stołówka)
• Po pobycie w toalecie
• Po wytarciu nosa
• W miarę osobistej potrzeby
Higiena
- większe rany na dłoniach powinny zostać zabezpieczone
opatrunkiem nie przepuszczającym wody
11
Leonardo da Vinci Forschungsprojekt D/03/B/F/PP-146 082 – Moduł 1, Higiena
Plan higieny rąk
co?
Mycie wstępne przy widocznych,
dużych lub pokrytych
zabrudzeniami
czym?
jak?
Mydło/lotion do mycia, szczotka lub
ewentualnie środki pomocnicze
Ręce zgrubnie wytrzeć względnie
szczotkować dotąd aż zostaną
usunięte widoczne i pokrywające
zabrudzenia
Mycie rąk
Lotion do mycia
Ręce dokładnie umyć za pomocą
mydła w płynie, potem dokładnie
spłukać pod bieżącą wodą! i
wytrzeć do sucha czystym
ręcznikiem
Higiena
Dezynfekcja rąk
Środek do dezynfekcji rąk
Ewentualna pielęgnacja rąk
Krem do skóry
3ml koncentratu z zasobnika
ściennego wcierać przez 30
sekund w suche!!! ręce
Dłonie wielokrotnie w ciągu dnia
nacierać kremem do pielęgnacji
rąk
12
Leonardo da Vinci Forschungsprojekt D/03/B/F/PP-146 082 – Moduł 1, Higiena
Odzież wierzchnia lub ochronna
• Po rękach, odzież wierzchnia i ochronna jest najczęstszym
sprawcą przenoszenia zarazków
• Strona brudna pralni:
– np. w szpitalu: po opiece nad pacjentem fartuch ochronny może
być solidnie obciążony zarazkami
– np. w rzeźni: podczas pracy z mięsem fartuch ochronny może
szybko ulec zakażeniu przez Salmonellę lub priony
• Strona czysta pralni:
– Po kilku godzinach noszenia odzieży szczególnie silnie zakażone
są ramiona i okolice brzucha
>>>>> Wymagania dotyczące zarówno wymiany bielizny ale
także ochrony przed infekcją w pralniach
13
Leonardo da Vinci Forschungsprojekt D/03/B/F/PP-146 082 – Moduł 1, Higiena
Higiena
Brudne obszary pracy
Brudnymi obszarami pracy są:
• Środki transportu
• Punkt przyjęcia towaru
• Magazynowanie produktów wyjściowych
• Utylizacja odpadów
• Magazynowanie środków czystości i środków
dezynfekujących
• Pomieszczenia pobytu i przebieralnie
• Pokoje sanitarne i WC
14
Leonardo da Vinci Forschungsprojekt D/03/B/F/PP-146 082 – Moduł 1, Higiena
Higiena
Czyszczenie, dezynfekcja,
sterylizacja
Czyszczenie
Dezynfekcja
Sterylizacja
Definicja
Usuwanie brudu
Doprowadzić do takiego stanu
materiały żyjące lub martwe,
w którym nie powodują one
infekcji
Doprowadzenie do
uwolnienia od
zarazków
Wskazanie
Gdy występuje brud i
pozostałości, ewentualnie
występujące zarazki są
apatogenne względnie
fizjologiczne lub
zawleczenie choroby czy
jej przeniesienie jest
nieprawdopodobne lub bez
znaczenia
Gdy nie wystarczy czyszczenie
ponieważ występują zarazki
patogenne oraz istnieje
prawdopodobieństwo ich
przemieszczenia
Gdy najmniejsza
ilość zarazków lub
szczególnie
odpornych
czynników
chorobotwórczych
mogłaby
doprowadzić do
infekcji
Podłoga, obszary
sanitarne, ciała
Środki do pielęgnacji, bielizna,
powierzchnie stykające się z
bielizną, zanieczyszczone
obszary ciała
Przykłady
Instrumenty
medyczne
15
Leonardo da Vinci Forschungsprojekt D/03/B/F/PP-146 082 – Moduł 1, Higiena
Higiena
Czyszczenie brudnych obszarów
roboczych
Należy przeprowadzić czyszczenie na mokro!
• Albo tylko wodą pitną lub woda pitną z
dodatkiem substancji myjących, które usuwają
brud z powierzchni
Higiena
16
Leonardo da Vinci Forschungsprojekt D/03/B/F/PP-146 082 – Moduł 1, Higiena
Dezynfekcja powierzchni
= Usuwanie zarazków chorobotwórczych
= zmniejszenie ich rozprzestrzeniania
•
•
•
W zależności od stanowiska pracy muszą być podane
specyficzne zalecenia odnośnie czyszczenia i dezynfekcji
Często obowiązki te przekazywane są firmom
zewnętrznym, które są wyspecjalizowane w tych metodach
Ważne: Należy zwracać uwagę na czas działania,
dozowanie, temperaturę, dla odpowiednich obszarów za
pomocą odpowiednich środków
17
Leonardo da Vinci Forschungsprojekt D/03/B/F/PP-146 082 – Moduł 1, Higiena
Higiena
Ważne podczas dezynfekcji powierzchni
•
•
•
•
•
•
Przestrzegać zaleceń ostrożności
Stosować rękawice ochronne
Usuwać wstępnie duże zabrudzenia
Ustalić dozowanie
Przestrzegać czasu działania i, gdy podano
Wypłukać wodą (jakość wody pitnej) !
Higiena
18
Leonardo da Vinci Forschungsprojekt D/03/B/F/PP-146 082 – Moduł 1, Higiena
Zwalczanie szkodników
Należy zwalczać szkodniki, gdyż szkodniki:
• Pożerają prawie wszystko
• Zanieczyszczają produkty
• Wywołują choroby
• Rozmnażają się bardzo szybko
• Są niepokaźne
• Po wprowadzeniu Systemu RABC muszą być
zwalczane
19
Leonardo da Vinci Forschungsprojekt D/03/B/F/PP-146 082 – Moduł 1, Higiena
Higiena
Praca w zespole I
Higiena funkcjonuje tylko w zespole, gdy
wszyscy pracują według jednakowych reguł!!!
• Ważność dla wszystkich!
• Regularne przypominanie!
• Jednakowe informacje!
• Wiarygodne kontrole!
• Wzajemne zaufanie!
Higiena
20
Leonardo da Vinci Forschungsprojekt D/03/B/F/PP-146 082 – Moduł 1, Higiena
Praca w zespole II
Czworo oczu widzi więcej niż dwoje!
• Zapewnienie bezpieczeństwa przez rozpoznanie
zagrożeń:
– biologiczne (mikroorganizmy, szkodniki)
– chemiczne (pozostałości chemikaliów)
– fizyczne (ciała obce jak szkło itp.)
Higiena
21
Leonardo da Vinci Forschungsprojekt D/03/B/F/PP-146 082 – Moduł 1, Higiena
Kontrole zewnętrzne
System-RABC jest kontrolowany corocznie przez
kontrolę zewnętrzną
• Badania odcisku stron wewnętrznych dłoni
personelu, powierzchni w pobliżu bielizny oraz
wilgotnej i suchej bielizny
• Kontrola dezynfekującego procesu prania za
pomocą bioindykatorów
• Kontrola wody miejskiej, wody ze studni i/lub
wody uzdatnionej
Higiena
22
Leonardo da Vinci Forschungsprojekt D/03/B/F/PP-146 082 – Moduł 1, Higiena
Badania higieny
• Badania wody (woda procesowa, ostatnia
kąpiel płucząca) :
– Całkowita liczba bakterii E. coli i bakterii podobnych
do coli
• Bioindykatory (proces prania):
– Bakterie testowe: Staphylococcus aureus i
Enterococcus faecium (według RKI)
• Badania odcisków (tekstylia, powierzchnie,
osoby):
Higiena
– Całkowita liczba bakterii, oprócz tego wolnych od
zarazków humanopatogennych, z rozróżnieniem
ważniejszych zarazków pochodzących od produktów
spożywczych (n.p. Salmonella spp., Staphylococcus
aureus i Listeria monocytogenes)
23
Leonardo da Vinci Forschungsprojekt D/03/B/F/PP-146 082 – Moduł 1, Higiena
Uregulowania prawne I
• uregulowania prawne dotyczące pralni przemysłowych:
- Zarządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej
(Dz.U.92.74.366) dla pralni większych niż 160 kg/h.
Zarządza, aby wyposażenie pralni zawierało:
pralnice przelotowe, barierę higieniczną, cyrkulacje powietrza
ze strefy czystej do strefy brudnej, śluzę dla personelu między
strefą brudną i strefą czystą pralni, komory czyszczenia i
dezynfekcji między strefami, zawory wodne i zawory spustowe
muszą być szczelne
24
Leonardo da Vinci Forschungsprojekt D/03/B/F/PP-146 082 – Moduł 1, Higiena
Higiena
Uregulowania prawne II
• uregulowania prawne w zakresie
bezpieczeństwa i higieny pracy
- Zarządzenie Ministra Gospodarki z dnia 27.04.2000
w zakresie BHP
Ustala minimum wymagań odnośnie całkowitej
wymiany powietrza w pomieszczeniach
produkcyjnych oraz oznaczenia przewodów
zasilających oraz wysokości ścian, które są
poddawane myciu
Higiena
25
Leonardo da Vinci Forschungsprojekt D/03/B/F/PP-146 082 – Moduł 1, Higiena
Uregulowania prawne III
• Zalecenia Państwowego Zakładu Higieny odnośnie
warunków procesu prania i dezynfekcji bielizny
- Specyfikuje środki do dezynfekcji (Ecolab,
Diversey i Clovin)
- temperaturę procesu prania głównego 60 –65oC
- czas prania głównego od 15 do 20 minut
26
Leonardo da Vinci Forschungsprojekt D/03/B/F/PP-146 082 – Moduł 1, Higiena
Higiena
Działania ustawowe
• Największą pretensję do wprowadzenia
ustaw, norm i wytycznych odnośnie higieny,
jak wynika z doświadczenia, mają klienci!
Higiena
27
Leonardo da Vinci Forschungsprojekt D/03/B/F/PP-146 082 – Moduł 1, Higiena
Co to jest bielizna szpitalna?
Niebezpieczeństwo infekcji zwiększa się w sposób
następujący:
Szpital (oddziały
zakaźne)
TBC- obszary epidemii
Szpital
(normalny)
Zakłady
Koszary
Bielizna
domowa
Higiena
Hotele
Oddziały szpitalne dzieli się
dodatkowo jak następuje
28
Leonardo da Vinci Forschungsprojekt D/03/B/F/PP-146 082 – Moduł 1, Higiena
Co to jest bielizna szpitalna?
Szpital
Pralnia
Bielizna wysoce zakażona
(stacje epidemiologiczne)
Nie może być przejmowana
lub poddawana obróbce przez
zakłady świadczące usługi w
zakresie tekstyliów
Bielizna zakażona
(Mikrobiologia/Patologia)
Dezynfekcja + pranie
Bielizna podejrzana o
zainfekowanie (poza tym
bielizna szpitalna, bielizna
domowa)
(dezynfekcja musi być zakończona
przed spuszczeniem pierwszej kąpieli
piorącej)
Dezynfekcyjny proces
prania
Obecność mikroorganizmów oznacza niebezpieczeństwo!
29
Leonardo da Vinci Forschungsprojekt D/03/B/F/PP-146 082 – Moduł 1, Higiena
Higiena
Co to jest bielizna szpitalna?
Definicja „bielizna ze służby zdrowia" według
„Wskazania higieny szpitalnej i zapobiegania
infekcjom”:
...„dotyczy to szczególnie szpitali, domów
starców i centrów rehabilitacji o charakterze
klinicznym i zakładów operacji
ambulatoryjnych...."
Higiena
(Załącznik do p. 4.4.3 i 6.4 der „Wskazania
higieny szpitalnej i zapobiegania infekcjom")
30
Leonardo da Vinci Forschungsprojekt D/03/B/F/PP-146 082 – Moduł 1, Higiena
GUV-V 7y (VBG 7y)
Bielizna szpitalna według GUV-V 7y
§ 20. Bielizna szpitalna w rozumieniu tego przepisu BHP oznacza
bieliznę, która przypada w udziale podczas kontroli, obróbki,
konserwacji i zaopatrzenia
– chorych w szpitalach
jak również
– domów opieki i domów opieki zdrowotnej
Do bielizny szpitalnej zalicza się także bieliznę używaną w laboratoriach
medycznych i prosektoriach oraz zainfekowaną bieliznę z innych
obszarów
Inne obszary obejmują:
– oddziały zakaźne utrzymania zwierząt doświadczalnych,
– laboratoria, które przeprowadzają doświadczenia z
nowotworzonych kwasów nukleinowych
31
Leonardo da Vinci Forschungsprojekt D/03/B/F/PP-146 082 – Moduł 1, Higiena
Higiena
Szczepy testowe bakterii
• Według zaleceń RKI, zarówno Enterococcus
faecium jak również Staphylococcus aureus muszą
być martwe, jako bakterie testowe na nośnikach
bakterii z zawiesiną bakterii we krwi, do
sprawdzania dezynfekującego procesu prania:
Higiena
• Aby być także pewnym, że są martwe wirusy
(wyzwalające żółtaczkę, AIDS i SARS) , musi
zastosowany zostać metoda dezynfekcji obszaru
działania A i B.
32
Leonardo da Vinci Forschungsprojekt D/03/B/F/PP-146 082 – Moduł 1, Higiena
Walidacja dezynfekującego
procesu prania
• Nośniki bakterii z obszaru szpitala (według wskazań
RKI) muszą być również stosowane w innych
obszarach i będą na przykład użyte na oddziałach
środków spożywczych i również do walidacji
dezynfekującego procesu prania.
33
Leonardo da Vinci Forschungsprojekt D/03/B/F/PP-146 082 – Moduł 1, Higiena
Higiena
Koniec modułu 1. (Higiena)
„nie jest wystarczającym wiedzieć, należy
również stosować;
nie jest wystarczającym chcieć, należy
również czynić."
Higiena
J. W. v. Goethe (1748 – 1832)
34
Leonardo da Vinci Forschungsprojekt D/03/B/F/PP-146 082 – Moduł 1, Higiena

Podobne dokumenty