ANEKS NR 11
Transkrypt
ANEKS NR 11
ANEKS NR 14 PROPONOWANE MARKETINGOWE I ORGANIZACYJNE DZIAŁANIA ZMIERZAJĄCE DO ROZWOJU TURYSTYKI W GMINIE POTĘGOWO Potencjał rozwoju turystycznego gminy Potęgowo choć nie należy do ogromnych, wart jest rozwinięcia i doinwestowania. Gmina nie posiada popularnych atrakcji turystycznych, ale posiada unikatowe zabytki archeologiczne na swoim terenie. Atutem jest też dobre skomunikowanie z aglomeracjami miejskimi oraz zagranicą. Przedstawiamy kilka propozycji promocji gminy Potęgowo, które mogą znacznie wpłynąć na wzrost zainteresowania przez potencjalnych turystów. rozbudowa portalu internetowego – stworzenie tym samym platformy reklamowej dla inicjatyw gospodarczych to stosunkowo najtańszy i najskuteczniejszy sposób promocji turystycznej; drukowanie materiałów promocyjnych – takich jak ulotki, broszury tematyczne, itp., które oprócz atrakcyjnej formy graficznej powinny mieć też efektywną dystrybucję; w tym celu należy skorzystać z imprez targowych i działań promocyjnych razem z innymi gminami woj. pomorskiego; udział w targach krajowych i zagranicznych – godne polecenia jest wspólne organizowanie się z innymi podmiotami o zbieżnych interesach tak aby poruszać się w możliwościach budżetowych Gminy; współpraca z Lokalnymi Organizacjami Turystycznymi Lębork Słupsk i Pomorską Regionalną Organizacją Turystyczną; korzystanie z wypracowanych rozwiązań, wspólnych wydawnictw i aktywny udział w przedsięwzięciach może mieć dużą efektywność; organizacja regionalna w dużej mierze finansowana jest z budżetów największych gmin oraz Urzędu Marszałkowskiego, należy więc włączyć się w te inicjatywy, gdyż cechuje je duża efektywność w stosunku do ponoszonych kosztów; współpraca w zakresie promowania agroturystyki i produktów regionalnych ze stowarzyszeniami działającymi w województwie pomorskim; organizacja imprez plenerowych, zwłaszcza planowanych dużo wcześniej, tak aby przyjeżdżający wczasowicze mogli skoordynować z nimi swoje plany wakacyjne; imprezy organizowane w tzw. „długie weekendy” mogą wypromować Gminę jako miejsce krótkich wypadów weekendowych z pobliskich aglomeracji miejskich; budowa marki gminy (logotyp, hasło, wytypowanie flagowych atrakcji turystycznych) ustalenie strategii i konsekwentne jej realizowanie i ewaluacja; tworzenie produktów turystycznych i kompleksowych ofert turystycznych na bazie największych atrakcji turystycznych, tzn. Megalitów, produktów wędliniarskich, kompleksów leśnych, dróg wodnych spławnych itp.; kampanie promocyjne, niekoniecznie kosztowne ale bardziej pomysłowe z wąsko wybranym odbiorcą; godny polecenia jest zwłaszcza kanał internetowy, umożliwiający zaistnienie nawet przy niewielkich budżetach; działania Public Relations: kontakt z mediami – artykuły prasowe, artykuły internetowe, itp., publikowanie informacji na temat Gminy, chociażby w lokalnej trójmiejskej prasie; obsługa podróży studyjnych dla dziennikarzy np. we współpracy z biurami podróży czy Urzędem Marszałkowskim; stworzenie w Urzędzie Gminy lub we współpracującej instytucji typu szkoła, dom kultury, punktu informacyjnego dla osób, które chciałyby rozpocząć oferowanie usług turystom oraz udzielanie im pomocy w zakresie informacji i promocji, dotyczy to zwłaszcza źródeł finansowania, możliwości promocji usług, pomocy formalnej; priorytetową potrzebą jest stworzenie punktu Informacji Turystycznej, chociażby w postaci tablic informacyjnych oraz oznakowanie szlaków, wytyczenie ścieżek rowerowych, poczynając od oznakowania i doinwestowując je w ramach kilkuletniego planu; zorganizowanie Study Tours dla najbardziej aktywnych członków społeczności Gminy, celem podpatrywania i zbierania doświadczeń z innych gmin woj. Pomorskiego oraz województw ościennych np. Wiele (megality w Odrach), Wyspa Wolin, MiniPark Łódź 1 (skuteczne promowanie małych atrakcji turystycznych) lub zorganizowanie dla nich szkoleń na miejscu. Z punktu widzenia wielkości gminy, jak i budżetu przeznaczanego na promocję niezwykle istotna powinna być współpraca z Lokalną Organizacją Turystyczną Ziemi Słupskiej oraz Regionalną Organizacją Turystyczną. Instytucje te udzielają wsparcia zarówno merytorycznego, jak i finansowego w postaci inicjowania konkursów wydawniczych czy preferencyjnych cen udziału w imprezach wystawienniczych. Dodatkowo, poprzez organizację szkoleń, warsztatów czy konferencji tematycznych pomagają w tworzeniu oferty turystycznej, budowaniu, promocji i rozwoju produktów turystycznych, jak również mają za zadanie integrację środowiska i branży turystycznej oraz promocję całego powiatu i województwa jako atrakcyjnej destynacji turystycznej. Zatrudnienie w tej sekcji gospodarki mogą znaleźć nisko wykwalifikowane osoby, co w znacznym stopniu może obniżyć strukturalne bezrobocie. Godną polecenia praktyką jest sięganie po pomoc profesjonalnych doradców w zakresie określania strategii, jej wdrażania, oraz organizacji czasu wolnego i promocji małych atrakcji turystycznych. Należy również skorzystać z wszelkich możliwych programów finansowanych ze środków unijnych, które mogą podnieść zakres oraz jakość oferowanych w Gminie usług. Specyficzne położenie Gminy oraz jej potencjał umożliwiają rozwój w kierunku lepszego zagospodarowania turystycznego ale wymaga to wieloletnich i systematycznych działań na miarę możliwości. Możliwości te mogą ulec znacznemu wzmocnieniu poprzez stosowanie instrumentów o których mowa powyżej. Lokalny produkt turystyczny: Warunkiem określenia atrakcyjności turystycznej gminy jest niewątpliwie oszacowanie wartości zasobów pod kątem rozwoju turystycznego. Najważniejszym elementem w procesie tworzenia produktów turystycznych powinien być dokładny audyt turystyczny. Główne jego elementy stanowią charakterystykę atrakcyjności turystycznej, zarówno zasobów naturalnych, jak i antropogenicznych, stanu zagospodarowania turystycznego, funkcjonujących form turystyki, wizerunku i aktywności marketingowej gminy. Audyt turystyczny powinien wzbogacony zostać o wnioski i rekomendacje oraz potencjalne kierunki rozwoju. Doskonały przykład dla poszerzania oferty produktowej gminy Potęgowo i możliwości stworzenia atrakcyjnej oferty dla szerokiego grona odbiorców stanowi unikatowy kompleks osadniczy Łupawa – Poganice. Jeśli założymy, iż istniejący obiekt stanowi atrakcję samą w sobie i może stanowić elementarną część szerszej oferty, to rozbudowując go i wzbogacając o kolejne elementy powstać może konkurencyjny produkt turystyczny oparty na dziedzictwie kulturowym. W tym przypadku poszerzenie oferty polegałoby na organizacji „żywych lekcji historii” czyli inicjowania imprez plenerowych połączonych z pokazami i inscenizacjami scen z życia pierwotnych osadników połączony z występami lokalnych zespołów ludowych oraz degustacją potraw regionalnych. Organizacja tego typu przedsięwzięć prowadzi do identyfikacji miejsca, czego przykładem są: osada w Biskupinie, osada Wikingów na Wyspie Wolin jak i rozbudowana oferta turystyczna stworzona wokół historycznego motywu. Produktem turystycznym nie wymagającym znacznych nakładów inwestycyjnych a opartym jedynie na kultywowaniu tradycji i jej promowaniu są wszelkiego rodzaju regionalne produkty żywnościowe i gastronomiczne. Dynamiczny wzrost zapotrzebowania na usługi związane z tak zwanymi „kulinariami” stanowi niewątpliwą szansę dla rejonu, który ma znaczne zasoby produkcji rolnej. Rozwój alternatywnych form turystyki w gminie Potęgowo Wyznacznikiem atrakcyjności turystycznej jest możliwość pełnego wykorzystania czasu wolnego oraz zaspokojenie wszystkich potrzeb turystów. Tak wiec istotne jest stworzenie jak najszerszej oferty wypoczynkowej ukierunkowanej na preferencje odbiorców, jak i aktualne trendy. Niezwykle ważne jest także budowa takiej oferty, dzięki której wydłużony zostanie sezon turystyczny lub która będzie cieszyła się powodzeniem bez względu na porę roku lub jej innowacyjność stanowi produkt konkurencyjny na tle oferowanych usług. Podstawą tworzenia alternatywnych form turystyki 2 są zasoby gminy, zarówno te materialne (atrakcje naturalne i antropogeniczne), jak i niematerialne (kultura ludowa, folklor). W ostatnim czasie obserwuje się rosnące zainteresowanie prowadzeniem zdrowego trybu życia, co w konsekwencji przekłada się na rozwój turystyki aktywnej. Swoją popularność odzyskały rowery oraz kajaki, dlatego należy dołożyć wszelkich starań aby stworzyć możliwości dla uprawiania tychże dyscyplin. Podstawą jest zbudowanie odpowiedniej infrastruktury, wyznaczenie szlaków oraz ich oznakowanie i prowadzenie aktywnej promocji. Należy również stworzyć warunki dla rozwoju firm zajmujących się organizacją spływów kajakowych, które z powodzeniem rozwijają się np. w powiecie chojnickim czy człuchowskim. Gminne szlaki rowerowe powinny być ze sobą powiązane, tak aby rowerzysta mógł swobodnie kontynuować jazdę wybierając optymalna trasę wycieczki. Również powinny być połączone z innymi trasami powiatowymi (np. szlak R-10), tworząc system dróg rowerowych. Szlaki powinny dostosowane być do standardów europejskich, a wiec szczególny nacisk powinien zostać położony na ich bezpieczeństwo, dobrą jakość nawierzchni, atrakcyjność oraz poprawne oznakowanie umożliwiające swobodne poruszanie się na trasie. Rolniczy charakter terenów gminy Potęgowo, płody rolne, jak i niematerialne przejawy dziedzictw kulturowego stanowią doskonałą bazę dla rozwoju agroturystyki. W dobie społeczeństwa informacyjnego, jak i zachodzących przemian społeczno – gospodarczych popularność zyskały formy regeneracji organizmu na terenach ekologicznie nieprzekształconych. Mając na uwadze dodatkowe źródła zarobku, właściciele gospodarstw rolnych powinni rozwinąć działalność o usługi agroturystyczne, a osoby zainteresowane założeniem takiej działalności gospodarczej mają możliwość stworzenia ciekawej oferty spędzenia czasu wolnego (np. jazda konna, wynajem sprzętu wodnego) czy poznania tradycji regionu (np. kuchnia regionalna). Popularną formą spędzania czasu wolnego są obecnie agro weekendy, które stanowią alternatywę dla spędzania kilku wolnych dni w mieście. Tereny gminy Potęgowa stanowią doskonała bazę do rozwoju również takich dyscyplin jak: hippika, jazdy terenowe (motocross, offroad, quady) czy wydzielenia części terenu na park tematyczny (np. Western Park), w którym odwiedzający skorzystać będą mogli ze specjalnie przygotowanych atrakcji, jak również na jego terenie zorganizować imprezy integracyjne dla zainteresowanych firm czy instytucji. Taki obiekt może być również wykorzystany dla organizacji imprez plenerowych, które na stałe zagoszczą w kalendarzu imprez gminnych. Cykliczność imprez sprzyja budowaniu pozytywnego wizerunku gminy i prowadzi do kojarzenia nazwy gminy z tematyką przedsięwzięcia (np. gmina Osiek – Festiwal Gospel, gmina Miastko – rajd Magam Trophy ). Dobrym przykładem tego typu działalności jest istniejący w Gdyni Kolibki Adventure Park, teren ten jest profesjonalnie przygotowany do realizacji różnych aktywności i sportów wyczynowych. Ponadto przygotowany jest do obsługi nawet 300 osobowej grupy. Firma pośredniczy także w organizacji lotów balonem czy paralotnią oraz jest w stanie spełnić nawet najbardziej ekstremalne życzenia klienta. Duże szanse upatruje się także w rozwoju funkcji konferencyjno – szkoleniowej. Organizacja konferencji, warsztatów czy spotkań biznesowych w ośrodkach przystosowanych do obsługi tego typu przedsięwzięć pozwala na wykorzystanie obiektów również poza sezonem letnim, a także pozytywnie wpływa na wizerunek gminy, jako rozwojowej i żywo reagującej na potrzeby klienta. Projekty szkoleniowe realizowane są coraz częściej poza miejscem zatrudnienia czy zamieszkania, na terenach słabo przekształconych, co pozwala oprócz podnoszenia kwalifikacji i umiejętności również na regeneracje sił psychofizycznych. Naturalnym rynkiem zbytu na usługi konferencyjne i szkoleniowe mogłoby być Trójmiasto, ze względu na dużą ilość firm, które lokują tu swoje siedziby. Ścisłe ukierunkowanie promocji na jedną aglomerację pozwala znacznie zoptymalizować koszta ewentualnej promocji. Wspomniane wcześniej propozycje kierunków rozwoju gospodarki turystycznej wymagają aktywnej postawy władz Gminy oraz zaangażowania osób w charakterze wolontariatu. Minimalne zaangażowanie Gminy zakłada stworzenie systemu informacji turystycznej (punkt informacji turystycznej to absolutne minimum), ewidencję atrakcji turystycznych i ich promowaniu w sposób dostępny, uwarunkowany możliwościami finansowymi gminy. Stosunkowo najtańszym sposobem promocji jest stworzenie odpowiedniej witryny internetowej. Platforma reklamowa w postaci witryny mogłaby być też bodźcem do przemian w zakresie oferowania usług agroturystycznych. Istnieje szereg udanych projektów turystycznych zrealizowanych przy niewielkich nakładach finansowych. Ich odpowiednia promocja i działania public relations zgodnie z wcześniej wytyczonym kierunkiem daje wymierne ekonomiczne efekty w ciągu kilku lat. Podstawą ustalenia kierunków rozwoju oraz konkretnych rozwiązań dopasowanych do 3 omawianych wcześniej walorów powinien stać się audyt turystyczny, zewidencjonowanie możliwych źródeł pozyskiwania funduszy i współfinansowania. Kolejnym niezbędnym krokiem staje się przygotowanie infrastruktury, w postaci co najmniej budowy systemu informacji turystycznej i oznakowania atrakcji. Możliwości finansowania inicjatyw ze źródeł zewnętrznych Akcesja Polski do Unii Europejskiej wywarła pozytywny wpływ na lokalne środowiska, które pobudzone zostały do podejmowania inicjatyw ukierunkowanych na rozwój gospodarczy i kształcenie człowieka. Środki unijne stanowią obecnie jedno z istotniejszych źródeł finansowania inwestycji w gminach, a odpowiednio skomponowane programy pozwalają na optymalne wykorzystanie funduszy zgodnie z założonym przeznaczeniem. Okres programowania 2007 – 2013 stwarza szereg możliwości realizacji projektów z zakresu promocji i rozwoju turystyki, jak również kształcenia kadr. Największe szanse należy upatrywać w Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Pomorskiego na lata 2007 – 2013, wpisującym się w Narodową Strategię Spójności na lata 2007 – 2013, która to jest kluczowym dokumentem określającym kierunki realizacji polityki spójności oraz wydatkowania Funduszy Strukturalnych w kolejnym okresie programowania UE. RPO WP powstał na bazie konsultacji społecznych a wiec ukierunkowany jest na potrzeby mieszkańców i lokalnych środowisk. RPO WP stanowi skoordynowany, wieloletni i ustabilizowany finansowo program przedsięwzięć rozwojowych w województwie pomorskim. Jego celem strategicznym jest: poprawa konkurencyjności gospodarczej, spójności społecznej i dostępności przestrzennej województwa przy zrównoważonym wykorzystaniu specyficznych cech potencjału gospodarczego i kulturowego regionu oraz przy pełnym poszanowaniu jego zasobów przyrodniczych. Zgodnie z Narodowymi Strategicznymi Ramami Odniesienia (NSRO) całość interwencji Europejskiego Funduszu Społecznego w Polsce na lata 2007–2013 została ujęta w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, którego celem jest przede wszystkim umożliwienie pełnego wykorzystania potencjału zasobów ludzkich poprzez wzrost zatrudnienia oraz podniesienie poziomu wykształcenia społeczeństwa czy zmniejszenie obszarów wykluczenia społecznego. Tak więc w ramach POKL istnieje możliwość podnoszenia kwalifikacji osób zatrudnionych w branży turystycznej poprzez organizację specjalistycznych szkoleń np. z jakości obsługi klienta, nowoczesnych form marketingu, zasad tworzenia produktów turystycznych czy kursów językowych. Duże szanse upatruje się także w programach międzynarodowych, jakimi są dokumenty Europejskiej Współpracy Terytorialnej. Projekty międzynarodowe niewątpliwie są trudniejsze do realizacji (bariera językowa czy kulturowa) jednak doświadczenia z okresu programowania 2004 2006 wskazują na wiele pozytywnych skutków zawiązywania partnerstw ponadnarodowych. Przykładem mogą być zrealizowane projekty opierające się na budowie koncepcji rozwoju transnarodowych ścieżek rowerowych (System rowerowy EuroVelo), modelowych Centrach Informacji Turystycznej (Malbork Welcome Center) czy rozwoju turystyki wodnej (TrzyPorty). Wskazane programy stanowią jedynie przykłady możliwości finansowania inwestycji ze źródeł zewnętrznych. Na etapie poszukiwania środków finansowych należy szczegółowo przeanalizować wszystkie dostępne instrumenty finansowe oraz zasady i tryb udzielania dofinansowania. Wszelkie informacje na temat programów unijnych znaleźć można na stronie internetowej Ministerstwa Rozwoju Regionalnego, a szczegółowych informacji zasięgnąć można w punktach konsultacyjnych poszczególnych programów. Dodatkowo niezwykle istotne jest śledzenie konkursów ogłaszanych przez poszczególne ministerstwa. Z punktu widzenia rozwoju turystyki niezwykle istotny jest konkurs grantowy ogłaszany przez Ministerstwo Sportu i Turystyki, jak również konkursy ogłaszane przez Polską Organizację Turystyczną (np. Certyfikat POT) oraz Pomorską Regionalną Organizację Turystyczną (np. konkurs wydawniczy). Sięgnięci po środki w ramach tych programów wymagają jednak wiedzy oraz profesjonalnego przygotowania wniosków. Województwo Pomorskie posiada znaczne zasoby specjalistów w tej dziedzinie, co może znacznie ułatwić pozyskiwanie funduszy na realizację wytyczonych wcześniej strategicznych celów. Opracowanie: Tomasz Nadolny CMT Consulting Gdańsk 2008 4