Zapobieganie i leczenie odlezyn w szpitalu iw

Zapobieganie i leczenie odlezyn w szpitalu iw

Zapobieganie i leczenie odlezyn w szpitalu i w warunkach domowych
poniedziałek, 13 grudnia 2010 21:17
Jednym z wiekszych problemów pielegnacyjnych zarówno oddzialów szpitalnych, zajmujacych
sie leczeniem pacjentów po urazach kregoslupa i rdzenia kregowego, jak i w opiece nad tymi
pacjentami w warunkach domowych, sa odlezyny. Pojawiaja sie szczególnie u chorych w
bardzo zlym stanie ogólnym, wyniszczonych. Duza grupe chorych z powiklaniami w postaci
odlezyn stanowia osoby w podeszlym wieku, ze zlamaniami konczyn dolnych i nieprzytomni
przez dluzszy czas. W praktyce spotykamy sie z odlezynami u chorych z porazeniami i
niedowladami, zwlaszcza po urazach rdzenia kregowego. Dysfunkcja narzadu ruchu,
zaburzenie czucia i czynnosci zwieraczy, stwarzaja idealne warunki dla powstania odlezyn.
Z doniesien dotyczacych pacjentów para- i tetraplegicznych wynika, ze okolo 70% osób
uwiklanych bylo, we wczesnym procesie leczniczo-rehabilitacyjnym, faktem wystapienia
odlezyny. Problem nalezy rozpatrywac nie tylko jako wystapienie trudno gojacej sie rany.
Odlezyny prowadza bowiem do powaznych powiklan: odwodnienia, zaburzen elektrolitowych,
zapalenia kosci, posocznicy (czyli uogólnionego zakazenia), a niekiedy sa przyczyna smierci.
Odlezyny, w zaleznosci od wielkosci i lokalizacji, wymagaja w procesie leczenia stosowania
róznorodnych srodków farmakologicznych, opatrunkowych, nakladu pracy ludzkiej, uzycia
drogiego i nie zawsze dostepnego sprzetu (materace, laser).
Okres leczenia odlezyn w sposób znaczacy ogranicza, a nawet uniemozliwia prowadzenie
aktywnej rehabilitacji. Powoduje to tym samym wydluzenie okresu leczenia szpitalnego, a
odlezyny wystepujace podczas pobytu chorego w domu praktycznie calkowicie destabilizuja
zycie rodziny, nie mówiac juz o prowadzeniu rehabilitacji. Niekorzystny jest równiez wplyw
powiklan odlezynowych na psychike chorego. Dlugotrwale lezenie i uzaleznienie od osób
trzecich powoduja depresje, poczucie obnizonej wartosci. Dramatu dopelnia fakt istnienia
cuchnacych, dlugo gojacych sie ran. Analiza postepowania z chorymi przybywajacymi do
Oddzialu Paraplegii Pourazowej wykazala, iz brak stalych norm postepowania z pacjentami po
urazach kregoslupa i innych ciezkich urazach, prowadzi w bardzo szybkim czasie do tworzenia
sie odlezyn.
1/7
Zapobieganie i leczenie odlezyn w szpitalu i w warunkach domowych
poniedziałek, 13 grudnia 2010 21:17
Pod wzgledem patofizjologicznym odlezyna jest miejscowa martwica tkanek, powstala na
skutek zamkniecia krazenia z powodu bezposredniego ucisku naczynia krwionosnego, zwykle
chorobowo zmienionego -pozbawionego mozliwosci skurczów i rozkurczów miesniówki miedzy
lezaca glebiej koscia a posciela lub odzieza chorego. Ucisk taki, trwajacy dluzej niz 2-3 godziny,
powoduje nieodwracalne zmiany pod postacia martwicy suchej lub rozplywnej, w zaleznosci od
tkanek, w których powstaje. Teoretycznie odlezyna moze powstac u zdrowego czlowieka, po
dlugotrwalym ucisku na okreslony punkt ciala -jednakze osoba zdrowa, po pewnym czasie
miejscowego niedokrwienia, zaczyna odczuwac nieznosny ból. Zmusza to ja do usuniecia
uciskajacego przedmiotu lub zmiany pozycji. Chory porazony bólu tego nie odczuwa, dlatego
zmysl ten musi byc zastapiony pamiecia o zagrozeniach i postepowaniu przeciwodlezynowym.
Powstale juz owrzodzenia odlezynowe sa trudno gojacymi sie zmianami, które przysparzaja
choremu dodatkowych cierpien, a nawet moga doprowadzic do śmierci.
Odlezyny nalezy podzielic wg stopnia zaawansowania:
- zaczerwienienie blednace pod uciskiem,
- nieblednace zaczerwienienie,
- otarcie, pekniecie naskórka, pecherz,
- owrzodzenie zajmujace skóre i tkanke podskórna,
- obecnosc martwicy siegajacej glebiej -do powiezi, miesni i kosci.
2/7
Zapobieganie i leczenie odlezyn w szpitalu i w warunkach domowych
poniedziałek, 13 grudnia 2010 21:17
Postepowanie profilaktyczne
Wystepowanie odlezyn jest na tyle powaznym problemem, ze wymaga rozwiazan
systemowych. Kazdy pacjent w chwili przyjecia do oddzialu powinien podlegac ocenie pod
katem zagrozenia odlezynami. Pielegniarskie dzialania profilaktyczne sa realizowane w
momencie, gdy pacjent otrzymuje liczbe punktów mieszczaca sie w zakresie odpowiedniej skali.
W usystematyzowaniu dzialan prewencyjnych moze pomóc obserwacja stanu chorego,
prowadzona np. wg skali Doren-Norton O ile podczas przyjecia do szpitala powyzsze dzialania
sa latwiejsze do zrealizowania, to w warunkach domowych nie jest to proste -aczkolwiek takze
tu zastosowanie ww. skali do oceny i ukierunkowania dalszego postepowania jest mozliwe,
pozadane i moze byc wykonane samodzielnie przez opiekuna -przyp. red. Wynik ponizej liczby
14 punktów przyjetej skali wskazuje, ze mamy do czynienia z pacjentem w duzym stopniu
zagrozonym powstaniem odlezyn.
W zapobieganiu odlezynom nalezy uwzglednic nastepujace elementy:
- wplywanie na aktywnosc chorego (w lózku, na wózku),
- uswiadomienie o koniecznosci zmiany pozycji i pomoc przy zmianie pozycji,
- wnikliwa kontrola objawów klinicznych (ból, dusznosc, przykurcze),
- ustabilizowanie pozycji ciala chorego za pomoca odpowiedniego sprzetu,
- regularna zmiana pozycji -czestotliwosc dostosowana indywidualnie (nie rzadziej niz co
2-3 godziny!),
- zapewnienie dostepu powietrza poprzez wyeliminowanie podkladów gumowych i
3/7
Zapobieganie i leczenie odlezyn w szpitalu i w warunkach domowych
poniedziałek, 13 grudnia 2010 21:17
foliowych,
- codzienna obserwacja skóry chorego wraz ze stosowaniem zabiegów poprawiajacych
ukrwienie skóry,
- unikanie urazów ciala,
- wyeliminowanie bezposredniego wywierania sil na cialo chorego, poprzez stosowanie
odpowiednich technik zmiany pozycji, odpowiedniej bielizny poscielowej i osobistej (materialy
naturalne, pozbawione zgrubien, szwów, guzików), niekrochmalonej,
- stosowanie opatrunków i przylepców nieodparzajacych,
- dbalosc o paznokcie, które winny byc krótkie i opilowane,
- stosowanie pieluch typu "pampers",
- stosowanie jednorazowych uridonów, kaczek i basenów,
- stosowanie poduszek i materaców przeciwodlezynowych,
- zwracanie uwagi na diete, ze szczególnym uwzglednieniem bialka i soli mineralnych,
- unikanie nadmiaru talku, pudru, zasypek.
Rozmowa z chorym pozwala na ocene stanu psychicznego, adaptacje do aktualnej sytuacji
zyciowej. Zainteresowanie problemami chorego, jego podmiotowe traktowanie, daje szanse
nawiazania dobrego kontaktu, co ma znaczenie dla postepów w leczeniu i rehabilitacji. U
chorego obniza sie takze poziom leku (czesto nasilony w zwiazku ze zmiana miejsca
dotychczasowego pobytu).
4/7
Zapobieganie i leczenie odlezyn w szpitalu i w warunkach domowych
poniedziałek, 13 grudnia 2010 21:17
Przy wyborze poduszek lub materaców przeciwodlezynowych nalezy poznac ich podstawowe
zalety i wady.
Etapy leczenia odlezyny (z wykorzystaniem nowoczesnego opatrunku):
a) odlezyna w okolicy kosci krzyzowej
5/7
Zapobieganie i leczenie odlezyn w szpitalu i w warunkach domowych
poniedziałek, 13 grudnia 2010 21:17
b) zalozony opatrunek
c) zdejmowanie opatrunku - wyrazna poprawa stanu klinicznego rany
6/7
Zapobieganie i leczenie odlezyn w szpitalu i w warunkach domowych
poniedziałek, 13 grudnia 2010 21:17
1. Materace
miekna
poduszki.
uszkodzenia
braku
cena
2.
wózku
wymaga
3.
równiez,
przeplywu
odciazenie
4.
Pneumatyczna
pomiedzy
minuty
masaz
Chorzy
przebywanie
przed
Dla
-latem)
celu
powietrze,
lub
czujnikom
na
cisnienie
wystajacymi
odpowiednio
Uzycie
wówczas
Leczenie
Leczenie
warunkach
odlezynami
pielegniarki,
opracowania
leczeniu.
miejscowego
sie
Dzialania
niewykwalifikowanego
Dietetyk
dostarczanych
powinien
prowadzenie
medycznego,
chorego
Proces
Faza
zwiekszenia
Zachodzace
Źródło:
Opracowano
aktywnoscia
Szpitala
Neurochirurgii
Poduszki
-cialo
zpo
chorych
umozliwienia
artykulem
oraz
wyrównanie
kontrola
uzupelnienie
stala
zwiekszeniu
rehabilitacji
biernej
stosowaniu
cwiczeniom
fazy
wysieku
mozliwosci
powstaniem
operacjach
inwalidzkim.
i,w
takich
mozna
leczenia
http://www.medsport.pl
nie
ichorego
Klinicznego,
odpowiednio
zow
traca
codziennie
wykonane
w
róznych
W
byc
odlezyn
smutna
rehabilitanta
odlezyn
W
poszczególnymi
wysieku
ziarninowania
epitelizacji
mala
zespolem
cisnienia
wadze
powietrza
pare
kontrola
efekcie,
czuja
pacjenta.
szpitalnych,
zaleznosci
wymaga
celu
io
pneumatyczne
dynamiczne
lekarze,
punktami
czesciami
przepuszczalnosci
okolicach
ruchowa",
procesy
iskóry.
w
sterowane.
materace
planu
szkiców,
na
dolacza
czesto
materaców
jak
czynnej
cukrzycy,
jest
zwiekszonej
iksztalt,
stosowac
organizmowi,
lózku.
pompa
poswieconym
Neuroortopedii
waga.
wodna,
odlezyn
podstawie:
osiagniecia
bylo
zmeczenia
ruchowej,
drenazu
idobrej
statystyka
do
zapobiegajacym
punktach.
jest
niedokrwistosci,
natychmiastowej
dziennej
"odpowiedzia"
skórno-miesniowych
rodziny
niedoborów
odlezyn.
(lub
opieki,
bólu.
zwiekszone
Ich
zPoduszki
izmudnego
leczacym,
modyfikowany
150
opieki
zapewnia
automatycznemu
farmaceuci,
(lub
iBydgoszcz),
kauczuku
wyzsze
sie
Zmiany
planuje
procesem
a
rehabilitacji
kostnymi
dokumentacji
uwalniane
od
opiekuna)
lub
tych
wtlacza
ciala,
zapalenia),
wada
gabkowe
zelowe
Stanislaw
ale
awystajace
dezynfekcji
(lub
mozna
Materac
sie
zmiennocisnieniowe
kg.
powinno
leczenie
naprawy).
nieprzepuszczajacymi
wagi
limfatycznego,
terapeuty
chorego
jego
komorami.
potliwosci
aktywnosci,
zespolu
czesto
-cisnienie
Pozwala
"Problemy
odlezyn
Zanikanie
materace
miesni,
odpowiedniego
do
Materace
potrzebnych
wzrostu),
np.
jest
takie
tej
od
ipunktów
-przyrzadza
pokarmowych,
witamin
istabilna
powietrze
spelnia
ugniatania
monitorowanie
neoprenowego,
naczyn
ukrwienie
a
grupy
ulozenia
podzielic
w
trudnym
biodrami
tematyce
-na
20
-moga
enzymy
dietetycy,
duza
ten
Sosnowski
podlozem.
konczyn,
Heliodor
ogólne
dobrze
miec
Niepelnosprawnosc
elementy
duzym
w
niewydolnosci
wchlaniaja
ireanimacji).
w
wielodyscyplinarnego,
mmHg
uraz.
sa
szybciej
zdjeciowej,
samego
zajeciowego
uleglaby
praktyce
znacznie
to
moze
lub
zaleznosci
W
tej
zcisnienia,
leczenia
sterowaniu,
posiadaja
podparcia
waga
wazna
isiedliskiem
stosuje
wlosowatych,
przyspieszyc
takze
miejsce
wentylacja.
mikroelementów,
skorygowana
materacu
potrzebie
chorego.
mozemy
do
ipowoduja
w
towarzyszacych
Z
stopniu
skladników
dostosowuja
tych
czy
dlugotrwalym
przed
na
posilki,
Adam
w
fizykoterapeuci.
pracowac
powodu
zaleznosci
kostne
komór
postepu
Dobrze
wracaja
(okolo
pacjenta.
(Oddzial
na
czasie
str.
ogromnej
-sa,
wilgoc,
nie
lokciami,
szczególnie
role
wzrasta,
czesci
i,sie
odlezyn
Pokryte
poduszki
uzytecznych
od
cieczy.
w
szybsze
jego
uzyciem.
od
mozliwosc
krazenia
(a
45
ijest
Kasprzak,
redukuja
które
na
zaliczyc
materace,
w
nieustajacy
W
tym
razie
bakterii.
chlodzenia
nie
pierwszych
materaca
u
7oczyszczanie.
Warunki
w
postepów
zaburzen
60%
-koryguja
procesie
ziarninowanie
w
do
dzien
praktyce
pojawia
nie
odzywczych.
wyniszczonego
ciala,
kg),
wzrost
to
w
przyp.
Paraplegii
domu,
pozycje
dopuszczaja,
Wzbudzenie
cialo
od
sie
jest
przez
gojeniu
sa
redukcji.
U
sa
systemie
ukoniecznosci,
mozliwe
(w
izdrowia,
chronia
Roho
gojenie
Zdrowie,
cyklu
pacjentów
zel
chorych
okresów
schorzen:
iw
ksztaltem
bialka
zródlem
dmuchane
pokrowcami
tarcie,
zasadzie
dzisiejszy,
Zaleta
które
niewydolnosci
automatycznie
Kompleksowe
szybkiego
chorego
Maciej
sklad
red.),
od
techniczne
zarówno
zktóre,
i,latwo
co
sie
pozycje
terapeutycznym.
krazenia,
powierzchni
terapii.
oznacza
masaz
na
koniecznosci,
chwil
co
czy
rany,
pracy,
zera
zwieksza
Pourazowej
-(zachecamy
stykaja
przed
obrzek
sie
latwiej
statycznym
niweluja
lózku
pewien
tych
przyp.
zktórego
Poczatkowy
choroby:
Pneumat.
isystematycznie
ulega
Sniegocki
dzieki
nr
zaufania
istniejacymi
aby
gojenie
unieruchomienia
do
ze
odlezyn
powinno
do
podpierane
chorego
zabezpieczja
Pomocne
kolo
osoby
dla
najkorzystniejsze.
automatycznie
wprowadzenie
1/2001
spustu
poduszek
tarciem.
to,
przepuszczajacymi
znacznie
lub
ciala
rozszerzenia
maksimum,
stosowanego
umozliwiaja
znosza
zcisnienie
sie
red.).
dezorganizacji,
personelu
wbudowanym
czas,
oddechowej.
sie
duzym
leczenie
cisnienie
ze
zmniejszane
powinni
gumowe,
ciala
wzsie
siedzacej
iczesto
lecz
10
juz
lub
System
wózku,
cisnienie
do
ryzyko
odbywac
(Katedra
materacem.
powietrza
wiez
penetruja
Zwykle
plan
przetlacza
rany
jest
Z
dlugotrwale
(tetraplegia
Wojskowego
juz
powstalych.
jest
zapoznania
dynamicznym.
ograniczona
jest
wysiekiem.
szybko
powodu
wywierane
wchodzic:
laczaca
wymaga
chorego
pomiedzy
odlezynami
powoduje
leczenia
polozenie
jak
dzieki:
co
dobre
ireguluja
zmian
ich
chorego
leczenia
pacjent
na
pod
isie
itrzy
w
Klinika
(np.
niska
coglab
je
www -z
7/7