Tendencje rozwoju sportu niepełnosprawnych na świecie

Transkrypt

Tendencje rozwoju sportu niepełnosprawnych
na świecie
Andrzej Kosmol
AWF Warszawa
[email protected]
12-13 listopada
Warszawa
Tendencje rozwoju SN na świecie
Plan wystąpienia:
1. Wprowadzenie
2. Zgromadzenie Generalne IPC
2001
3. RAPORT IPC, 2005,
4. Technologie w SN
5. Badania naukowe w SN
6. Publikacje
„Zebrać się to początek,
zostać razem to postęp,
pracować razem to sukces.”
Komitet do Spraw Sportu Rady Europy
Nowy paradygmat niepełnosprawności:
włączenie ON do programu praw człowieka
Plan wystąpienia:
1. Wprowadzenie
2001
4. Technologie w SN
6. Publikacje
Kierunki rozwoju ruchu paraolimpijskiego w XXI w.
1. Kuala Lumpur, Malezja, 2001,
Zgromadzenie Generalne IPC
2. IPC DEVELOPMENT CONFERENCE
2004.11.26-27, Kair, Egipt
RAPORT, styczeń 2005,
Zapewnienie stałego rozwoju
(Ensuring Sustainable Development)
Czynniki postępu w SN
• wzrastająca liczba krajów
umożliwiająca ON uprawianie sportu
• coraz większa liczba uczestników
• lepsze wyszkolenie sportowców
• postęp technologiczny
[Brittain 2010]
[Brittain 2010]
[Brittain 2010]
Polska na letnich IP
Rok i miejsce IP
1972 (Heidelberg)
1976 (Toronto)
1980 (Arnhem)
1984 (N.York)
1984 (Stoke Mandeville)
1988 (Seul)
1992 (Barcelona)
1996 (Atlanta)
2000 (Sydney)
2004 (Ateny)
Miejsce w
Liczba
rankingu zawodników
6
7
4
12
11
16
11
8
17
18
38
80
19
14
50
40
61
114
106
Ogółem
Medale
Złote Srebrne Brązowe
14
25
78
22
24
23
10
13
19
10
12
16
50
19
18
25
12
14
22
25
7
12
51
15
8
33
10
8
12
19
33
53
179
56
50
81
32
35
53
54
Kuala Lumpur, Malezja, 2001:
Współpraca z MKOl
Wspieranie rozwoju sportu kobiet
Wprowadzanie nowych dyscypliny do programu IP
Polityka antydopingowa
Uproszczenie systemu klasyfikacji oraz stworzenie
obiektywnych kryteriów klasyfikacyjnych dla ON
intelektualnie (INAS-FID)
6. Edukacja paraolimpijska
7. Promocja i wspieranie ruchu paraolimpijskiego w
krajach rozwijających się.
1.
2.
3.
4.
5.
1. Współpraca z MKOl (1)
ORGANIZACJA SPORTU NIEPEŁNOSPRAWNYCH NA ŚWIECIE
1988 r Seoul:
- IO i IP na tych samych obiektach (na podstawie porozumienia między IOC i IPC)
2000 r Sydney:
- podpisanie porozumienia o ogólnych warunkach współpracy,
- uzgodniono utworzenie wspólnego Komitetu
Organizacyjnego IO i IP w Pekinie 2008 r. i Vancouver 2010 r
2002 r Salt Lake City:
- współpraca pomiędzy Komitetami Organizacyjnymi obu
igrzysk,
- decyzja o utworzeniu pierwszego wspólnego Komitet
Organizacyjnego Igrzysk w Atenach.
2003 r :
- podpisanie przez prezydenta MKOl i IPC poprawki do
porozumienia z 2001 roku, zapewniającej IPC wsparcie
finansowe, marketingowe i medialne przy organizacji IP w
latach 2008, 2010 i 2012.
2. Wspieranie rozwoju sportu kobiet
Powołanie Komisji Sportu Kobiet (Commission for Women in Sport)
(2001).

stworzono system wyrównanej dystrybucji „dzikich kart”
udziału w IP – karty przydzielane przez NKP w równej liczbie dla obu
płci;

uwzględniono w programie letnich IP nowe konkurencje dla kobiet:
powerlifting (Sydney 2000), judo i siatkówkę na siedząco (Ateny 2004);

zmieniono procedury przyznawania środków finansowych dla krajów
rozwijających się - państwa korzystające ze wsparcia finansowego
IPC muszą zapewnić udział określonej liczby kobiet w
reprezentacji narodowej;

zawarto porozumienie między NKP oraz ISOD w sprawie zwiększenia
uczestnictwa kobiet w strukturach organizacyjno-decyzyjnych
do 15 % w 2005 roku, a następnie do 30 % w 2009 roku.
15
16
[Brittain 2010]
17
01:34:22
01:21:23
Lata
Chociaż poziom wyników kobiet ulega
poprawie, to liczba zawodniczek pozostaje
relatywnie niska (3-4 każdego roku)
18
01:25:29
2005 01:24:11
01:18:27
2003 01:28:32
01:23:19
2001 01:25:13
01:43:42
01:47:45
01:39:53
01:54:47
01:45:57
01:53:55
02:00:52
01:42:23
199901:21:36
01:33:32
01:41:19
01:54:28
1997 01:28:14
01:21:52
01:52:56
01:30:14
01:40:41
01:34:50
199301:22:17
01:36:52
01:42:42
1991 01:30:44
01:50:06
02:10:44
02:19:55
02:09:28
Mężczyźni
1995 01:25:59
02:26:51
02:27:07
02:05:26
01:43:17
01:26:28
02:38:41
02:12:43
01:29:53
01:36:04
00:43:12
01:43:19
01:55:42
01:43:25
01:45:34
02:05:20
01:47:10
01:51:31
02:00:41
02:49:04
03:27:56
03:52:53
03:48:51
Kobiety
1989
1987
1985
01:12:00
01:55:00
02:38:59
03:07:12
1983
01:40:48
02:26:57
03:36:00
1981
02:09:36
02:40:10
04:04:48
1979
02:38:24
02:58:00
04:33:36
1977
1975
Czas (h:min:s)
Postęp wyników w maratonie na wózkach w Bostonie
w latach 1975-2006 (zwycięzcy)
Blind Kobiety
Sposób rozgrywania maratonu zwycięzców wśród kobiet i mężczyzn w Bostonie w 2006 r
00:08:38
Czas (h:min:s)
00:09:22
00:50:17
00:10:05
00:53:25 00:56:10
00:53:17
00:50:24
00:47:31
00:10:48
00:44:29
00:11:31
00:44:38
00:41:46
00:12:14 00:41:00
00:12:58
00:38:53
00:36:00
00:13:41
00:14:24
5k
10k
Serie2
15k
20k
25k
30k
Van Dyk, RSA, 33l, 1:25,29
35k
40k
Hunkeler, SUI, 33l, 1:43,42
19
3. Wprowadzanie nowych dyscyplin do programu IP
Rugby na wózkach:
przeznaczoną dla osób z URK-C,
Boccia:
dla zawodników z porażeniem mózgowym z
objawami uszkodzenia czterech kończyn
Dyscypliny te stanowią jedyną szansę
współzawodnictwa dla zawodników z
najcięższym uszkodzeniem narządu ruchu.
4. Polityka antydopingowa (1)
1989 r - utworzono Komisję Medyczną przy IPC, której jednym z
zadań było zwalczanie dopingu.
1992–2000 - 12 przypadków testów z wynikiem pozytywnym.
2000 r (IP) - 11 pozytywnych wyników (10 dotyczyło powerliftingu)
2000 r - kampania „Doping niszczy” („Doping Disables”)
zorganizowana przez IPC, Europejski Komitet Paraolimpijski
(EPC) i Szwedzką Federację Sportu Niepełnosprawnych (SHIF),
której celem było:
-
-
poinformowanie zawodników, trenerów, urzędników, rodzin
sportowców i innych osób związanych ze sportem
niepełnosprawnych
o
zagrożeniach,
procedurach
oraz
zakazanych środkach i metodach dopingowych,
w
kampanii
szczegółowo
przedstawiono
zdrowotne
konsekwencje działania klas środków i metod uznanych za
dopingowe.
• IPC przystąpił do
Światową
Agencją
(WADA):
współpracy ze
Antydopingową
- Kodeks Antydopingowy
- przeprowadzono ponad 600 testów
kontroli
antydopingowej
wśród
sportowców N (7 wyników pozytywnych).
[Brittain 2010]
Kuala Lumpur, Malezja, 2001:
Współpraca z MKOl
Wspieranie rozwoju sportu kobiet
Wprowadzanie nowych dyscypliny do programu IP
Polityka antydopingowa
Uproszczenie systemu klasyfikacji oraz stworzenie
obiektywnych kryteriów klasyfikacyjnych dla ON
intelektualnie (INAS-FID)
6. Edukacja paraolimpijska (Vancouver 2010, IPD)
7. Promocja i wspieranie ruchu paraolimpijskiego w
krajach rozwijających się (IPC ambassadors).
1.
2.
3.
4.
5.
6. Edukacja paraolimpijska (1)
On 27 August 2005, a crowd of
over 30,000 people gathered on
the central Marktplatz (market
place) in Bonn, Germany, to
experience the 2005
International Paralympic Day
(IPD).
IPD 2005
IPD”2005, 26’
25
6. Edukacja paraolimpijska (2)
The IPC is involved in a number of international development
projects designed to assist the Paralympic Movement to grow,
ensure sustainability, and impact societies.
Project
Location
Paralympic School Day
Europe, China
Rehabilitation Through Sport
Angola, Sri Lanka
Healthy Paralympians
Rwanda, Uganda, Tanzania
Promoting Human Rights
through Paralympic Sport
ATHENS 2004 Paralympic
Games
Paralympic Games' Special
Initiatives
Cape Verde, Ethiopia, Ghana,
India, Kenya, Pakistan,
Rwanda, Tanzania, Uganda
Women in Sport Leadership
Summits
Africa, Americas, Asia, Europe,
Oceania
26
7.
Promocja i wspieranie ruchu paraolimpijskiego w krajach
rozwijających się (IPC ambassadors).
Plan wystąpienia:
1. Wprowadzenie
2001
4. Technologie w SN
6. Publikacje
1. Kuala Lumpur, Malezja, 2001,
Zgromadzenie Generalne IPC
2. IPC DEVELOPMENT CONFERENCE
2004.11.26-27, Kair, Egipt
RAPORT, styczeń 2005,
Zapewnić stały rozwój
(Ensuring Sustainable Development)
Uzgodniono 5 najważniejszych
uniwersalnych kierunków rozwoju IPC,
które dotyczyły:
•
•
•
•
•
Zawodników
Liderów (przywódcy)
Struktur organizacyjnych
Wiedzy i informacji o IPC
Globalnego rozwoju IPC
1.
Zawodnicy
Dla podtrzymania IPC, należy dotrzeć do większej liczby
potencjalnych zawodników oraz zwiększać liczbę
zawodników objętych szkoleniem.
W tym celu należy podnieść poziom świadomości w
społeczeństwie (szczególnie wśród zwykły ludzi), wśród
których żyją ON.
IPC musi rozwijać drogi wsparcia dla zawodników by
osiągnęli najwyższy poziom sportu paraolimpijskiego.
2. Liderzy (przywódcy)
IPC - zwiększenie liczby liderów.
Wypracować mechanizmy wsparcia celem rekrutacji i
przygotowania osób do podjęcia roli przywódców
Cechy liderów: wizja, inspiracja, zaangażowanie,
dobra znajomość tematu, zaufanie,
odpowiedzialność, entuzjazm i demokratyzm.
Liderzy powinni umieć słuchać, z łatwością
porozumiewać się, powinni wiedzieć jak wspierać
zespoły i solidaryzować się z ich pracą.
3. Struktury organizacyjne
• Potrzeba stałego wyjaśniania roli i
odpowiedzialności członków (organizacji)
IPC.
• Większa dostępność informacji o
sposobach rozwoju i zarządzania
organizacjami członkowskimi, z naciskiem
na NKP.
3. Struktury organizacyjne
http://www.paralympic.org/IPC/Contacts/NPCs/index.html
5. Globalny rozwój IPC
Ruch Paraolimpijski powinien być organizacją
całożyciowej (lifelong) nauki , dzieląc się
wiadomościami i zdobywając wiadomości od
organizacji partnerskich.
Dążenie do zwiększania ogólnoświatowego
uznawania RP poprzez proces rozwijania i
zapewnienia warunków powszechności, włączenia
(inclusive), sprawiedliwości, wrażliwości zawodnika,
demokracji i elastyczności działania.
Spodziewane efekty:
• Zawodnicy – więcej zawodników
• Liderzy (kierownictwo) – więcej i lepiej
przygotowanych liderów
• Struktury organizacyjne – większa
odpowiedzialność i jasność działania
• Wiedza i informacje o IPC – więcej
dostępnych informacji
• Globalny rozwój IPC – więcej organizacji
partnerskich
Partnerships (partnerstwo)
IPC and the
International Cycling Union (UCI)
signed agreement
of co-operation
(30 July 2002)
20 lat temu: tendencje SI [Orzech, Sobiecka 1989]:
1. Dyscypliny uprawiane przez inwalidów powinny być
również dyscyplinami sportu uprawianymi przez
zdrowych.
2. Zmiany w przepisach i regulaminach sportowych
powinny być dokonywane odpowiednio do możliwości
ruchowych ON.
3. Nowo wprowadzona konkurencja sportowa powinna
charakterem ruchu nawiązywać do konkurencji sportowej
powszechnie znanej i popularnej, uprawianej przez
zdrowych.
4. Należy wprowadzać dyscypliny sportu znane i popularne
w danym kraju.
5. Każda dyscyplina sportu powinna przynosić korzyści
usprawniające w określonym schorzeniu.
6. Żadna konkurencja nie może zagrażać zdrowiu inwalidy.38
Czynniki wpływające na rozwój sportu
niepełnosprawnych w XXI
[DePauw, Gavron 1995, 2005]
Sport przez zdolności (nacisk na sport)
Sport przez niepełnosprawność (nacisk na
niepełnosprawność)
Sport dla uczestnictwa
Sport dla współzawodnictwa
Sport separujący (sport tylko dla niepełnosprawnych,
sport przez specyficzną niepełnosprawność)
Sport integrujący (cross-disability sport, sport z
zawodnikami pełnosprawnymi)
39
Kierunki rozwoju sportu niepełnosprawnych w XXI wieku
1. Pionowa struktura sportu, z rozległym rozwojem programu
sportowego ON, prowadząca w kierunku
współzawodnictwa krajowego i międzynarodowego na
poziomie mistrzowskim.
2. Tworzenie wielo-dyscyplinowych (multidisability)
organizacji w SN z silnymi powiązaniami z organizacjami
krajowymi i międzynarodowymi (organizowane bardziej
poprzez sport niż poprzez kalectwo).
3. Wzrastający nacisk na wysoki poziom doskonałości
zawodników - dążenie do mistrzostwa sportowego (badania
naukowe)
4. Wzrastająca specjalizacja w sporcie wśród zawodników N.
40
Kierunki rozwoju sportu niepełnosprawnych w XXI wieku
5. Klasyfikacja i współzawodnictwo sportowe
stanie się bardziej zorientowane na specyficzne
zdolności niż na specyficzne kalectwo.
6. Wzrastająca liczba N (dorosłych, młodzieży,
seniorów) uczestniczących w sporcie na
wszystkich poziomach.
7. Zwiększająca liczba zawodników N
uczestniczących w światowym sporcie w dużych
międzynarodowych zawodach takich jak IP i MŚ
(system zawodów kwalifikacyjnych).
8. Większe włączenie do sportu osób N takich jak
trenerzy, urzędnicy i administratorzy.
41
International Coordinating Committee of the World Sport
Organization for the Disabled (ICC) - Międzynarodowy
Komitet Koordynacyjny Światowych Organizacji
Sportowych Inwalidów.
I
1960
9th ISMG
II
1964
13th ISMG, Paralympic
III
1968
17th ISMG
IV
1972
21st ISMG
V
1976
Toronto Olympiad for
the Physically Disabled
(Torontolympiad)
VI
1980
Olympic for the
Disabled
VII
1984
1. International Games
for the Disabled
2. ISMG
VIII
1988
Paralympic Games
1992
Paralympic Games
I
1976
Winter Olympic Games
for the Disabled
II
1980
Winter Olympic Games
for the Disabled
III
1984
j.w.
IV
1988
j.w. – Winter Paralympic
V
1992
Winter Paralympic
Games
Kierunki rozwoju SN
1960-1980
Motto i logo IPC
1982-1994 (ICC)
1996-2004
Umysł, ciało i duch (do IP’2004)
2004-aktualnie
„Duch w ruchu” („Spirit in Motion”).
3 elementy w kolorach – czerwonym,
zielonym i niebieskim w kształcie kuli
ziemskiej symbolizują uniwersalizm
ruchu paraolimpijskiego.
Rady
Zgromadzenie Generalne
Narodowe
Komitety
Międzynardowe
Międzynarodowe Reagionalne
Paraolimpijskie organizacje
organizacje
w SN
federacje
sportowe
STRUKTURA
ORGANIZACYJNA
IPC
Zarząd
Stałe komitety
Plan wystąpienia:
1. Wprowadzenie
2001
4. Technologie w SN
6. Publikacje
Czy technologia może powielać lub nawet poprawiać ludzkie
zdolności?
Czy technologie mogą sprawić, że dana osoba będzie miała lepsze
parametry czynnościowe, niż osoba bez niesprawności?
Istnienie pozytywnej zależności
liniowej pomiędzy technologią a
sprawnością.
Im więcej społeczeństwo stosuje
technologii, tym bardziej może
sprawić, że osoby mające różne
schorzenia staną się sprawniejsze.
Level of functionality
[Perreault S. 2003]
[Perreault S. 2003]
Plan wystąpienia:
1. Wprowadzenie
2001
4. Technologie w SN
6. Publikacje
Różnica wyników pomiędzy finalistkami w LA kobiet w różnych grupach
niepełnosprawności na IP oraz IO w 2004 r.
Rzut dyskiem
Pełnosprawne
65,31
F58
26,07
F51-54
Średnie wyniki finalistek
10,15
F46
30,17
F37
19,00
F33/34
13,13
F13
36,32
F12
34,57
0
10
20
30
40
50
60
70
Średnie wyniki (m)
Rzut dyskiem
Pełnosprawne
4,65
F58
9,76
F51-54
Różnica wyników
pomiędzy finalistkami
5,48
F46
13,07
F37
2,36
F33/34
11,35
F13
14,87
F12
14,39
0
2
4
6
8
Różnica wyników (m)
10
12
14
16
Important areas of Paralympic Sport
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Exercise Physiology
Advances in Training Techniques
Technical Developments/Equipment
Sports Medicine
Classification
Ethics
Integration/Development/Recruitment
Organisation/Administration
Media/Marketing/Sponsoring
3. Projektowanie interdyscyplinarnych badań
Model interdyscyplinarnych badań w SN [Bhambhani 2001]
Fizjologia wysiłku
Żywienie w sporcie
Międzynarodowy
Sport Paraolimpijski
Biomechanika
Urazy sportowe
Plan wystąpienia:
1. Wprowadzenie
2001
4. Technologie w SN
6. Publikacje
1939
1976
1998
Stoke Mandeville
Road to the
Paralympics
2008
2009
2010
2011
Tendencje rozwoju sportu niepełnosprawnych
na świecie
Andrzej Kosmol
AWF Warszawa
[email protected]
12-13 listopada
Warszawa

Tendencje rozwoju sportu niepełnosprawnych na świecie

Transkrypt

Podobne dokumenty

Szkolenia z certyfikatem IPC

Mechanizmy IPC: kolejki komunikatów. I

Karta produktu woda sport

IPC-7711/21