Niektóre geodezyjne problemy przy obecnych pomiarach

dr inż. Wojciech Cymerman
mgr inż. Marcin Cymerman
Niektóre geodezyjne problemy przy obecnych pomiarach związanych z punktami
granicznymi.
Wstęp
Rozwój techniki, niezależnie od naszej woli, wkracza do każdej dziedziny naszego
życia, nie omijając także geodezji. Stan ten sprawił, że bardzo zmieniła się praca obecnego
geodety, a co za tym idzie powstały nowe wyzwania i problemy. Nowoczesne techniki
pomiarowe, oparte na satelitarnych systemach nawigacyjnych sprawiły, że problem osnów
poziomych jest obecnie inaczej postrzegany niż jeszcze kilka lat temu. Paradoksalnie sytuacji
całkowicie nie poprawiło wprowadzanie nowych regulacji prawnych określających sposób
wykonywania pomiarów satelitarnych GNSS, gdyż teoretycznie zunifikowane dla całego
kraju przepisy w praktyce są różnie interpretowane i egzekwowane przez lokalne ODGiK.
Wprowadzenie
Do niedawna sposób prowadzenia pomiarów techniką GNSS RTK był po części
określony zaleceniami technicznymi „Pomiary satelitarne GNSS oparte na systemie stacji
referencyjnych ASG-EUPOS”, a w obecnej chwili kwestia ta jest jednoznacznie uregulowana
rozporządzeniem Ministerstwa Spraw wewnętrznych i administracji z dnia 9 listopada 2011 r.
Jednak w rzeczywistości prace geodezyjne z wykorzystaniem systemów GNSS były
wykonywane przed wydaniem wspomnianych dokumentów. Wychodząc naprzeciw
oczekiwaniom wykonawców, część ODGiK wprowadziła swoje własne, zalecane do
stosowania wytyczne w sprawie wykonywania pomiarów satelitarnych. Za przykład
można w tym miejscu przywołać wytyczne wprowadzone w 2010 roku prze MODGiK
Olsztyn czy PODGiK Wrocław. (Tabela 1.)
Opracowania te należało traktować jako ułatwienie, niejednoznacznie zdefiniowanej
wówczas sytuacji, pomiarów satelitarnych. Z drugiej strony stan ten doprowadził do różnic
w poradzeniu pomiarów satelitarnych i sporządzaniu dokumentacji powykonawczej, zależnie
od obszaru podlegającego pod dany ODGiK. Teoretycznie wszelkie wątpliwości powinny
zostać unormowane wspomnianym Rozporządzeniem w sprawie standardów, jednak
w praktyce wiele ODGiK wciąż kieruje się swoimi własnymi wytycznymi
i przyzwyczajeniami. Oczywiście owe wytyczne zawierają nierzadko elementy, które
uzupełniają zapisy rozporządzenia. Jako przykład można podać obowiązek dołączania do
operatu powstałego z pomiaru satelitarnego, szkicu przeglądowego lokalizacji pomiaru.
Według wielu praktyków korzystających z tak sporządzonego operatu był to przydatny
element dokumentacji. Zmiany w tej kwestii można było zaobserwować w Olsztynie, gdzie
według starych wytycznych MODGiK szkic przeglądowy lokalizacji pomiaru był wymagany,
zaś po wejściu w życie przepisów Rozporządzenia odstąpiono od tego obowiązku. Co istotne
w kraju wciąż istnieją ODGiK, które obligują geodetów do sporządzania tego dokumentu.
Należy zauważyć, że różnic tego typu jest więcej i niestety nie wszystkie z nich wprowadzają
większy rygor wykonywania pomiarów. Niedopuszczalne są sytuacje wykonywania
pomiarów GNSS jedynie w oparciu o wskazania odbiorników satelitarnych, nawet jeśli te
zapewniają w zupełności wystarczającą dokładność pomiaru. Niezbędnym etapem pomiarów
satelitarnych musi być pomiar kontrolnych wykonany na istniejące punkty osnowy.
Przedstawione w dalszej części badania pozwalają w sposób empiryczny uzasadnić
konieczność odnoszenia wyników pomiarów techniką GNSS RTK do danych istniejącej
w PZGiK.
Jak zmieniła się sytuacja w terenie
Rzadko dziś można spotkać punkty osnowy zabudowane wieżą (trójnogiem), a te
które się jeszcze ostały powoli ulegają naturalnej degradacji.
Postępująca urbanizacja terenów, na których znajdowały się wspomniane punkty
osnowy, znacząco wpłynęła na ich niszczenie. W czasach gdy nasze rolnictwo oparte było, na
małych nie zmechanizowanych gospodarstwach indywidualnych, bardzo często punkty
osnowy lokalizowano na granicach niewielkich działek rolnych. Dziś, gdy rolnictwo przyjęło
charakter wielkotowarowy, wiele sąsiadujących działek ma tego samego właściciela.
Powoduje to, że miedze ilustrujące w terenie stan prawny, stały się zbędne. Tym samym
punkty osnowy znajdujące się w tych miejscach zaczęły być przeszkodą w swobodnym
prowadzeniu upraw. Mimo ustawowego zapisu o ochronie punktów geodezyjnych ulegały
one i ulegają dalszemu niszczeniu. Ponadto zmieniająca się sytuacja terenowa (związana
z procesami urbanizacyjnymi) często ogranicza dostępne wizury między poszczególnymi
punktami osnowy, znacznie zmniejszając możliwości ich wykorzystania. Powyższe czynniki
sprawiają, że geodeci coraz rzadziej korzystają z takich punktów, a brak prac
wznowieniowych znacznie skraca ich żywotność. Warto wspomnieć również
o możliwościach wykorzystania nowych technologii pomiarowych, pozwalających realizować
zadania geodezyjne bez opisywanych punktów osnowy.
Znacznym ułatwieniem prac, było również wdrożenie układu współrzędnych „2000”,
który został wprowadzony na mocy rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie państwowego
systemu odniesień przestrzennych i od dnia 1 stycznia 2010 roku stał się jedynym
obowiązującym układem geodezyjnym w Polsce. Aktualnie układ ten oznaczany jest
symbolem PL-2000, a jego elementy, parametry techniczne oraz specyfikacje dotyczące
zastosowań zostały określone rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 15 października 2012
roku w sprawie państwowego systemu odniesień przestrzennych.
Do niedawna w tym zakresie nie było jednolitej sytuacji. Generalnie stosowany był
układ „65”, jednak wiele dużych miast stosowało własne układy lokalne.
Jak zawsze, gdzie stosuje się dwa systemy odniesienia pojawiają się pewne problemy
z wzajemnymi relacjami między nimi. Problemy dotyczą jednoznaczności fizycznej
interpretacji tego samego punktu w terenie zarówno z jednego jak i drugiego układu
odniesienia. Z uwagi na fakt, iż najczęściej rozbieżności pomiędzy nowym i starym systemem
odniesienia nie są zbyt duże, problem ten nie jest aż tak niepokojący przy niektórych pracach
geodezyjnych (jak np. pomiary sytuacyjno- wysokościowe). Znaczne trudności pojawiają się
podczas pomiarów związanych z punktami granicznymi jak np. rozgraniczenia, wznowienia
punktów granicznych czy przy podziały działek.
Inspiracją do niniejszych rozważań była analiza wyników inwentaryzacji i ocena stanu
osnowy poziomej na terenie gminy Bisztynek w powiecie Bartoszyce województwo
warmińsko-mazurskie. Drugim motywem, podjęcia tematyki problemu była analiza wyników
kolejnych pomiarów prowadzonych w ramach pracy dyplomowej- około 40 punktów
granicznych wyznaczonych pierwotnie w 2004 r. na terenie gminy przyległej do miasta
Olsztyn.
Obiekt analizy – przykład problemu.
Miasto Bisztynek położone jest w powiecie bartoszyckim w województwie warmińsko
– mazurskim. W miasteczku tym oraz jego najbliższych okolicach założono swego czasu 9
punktów II klasy (w tym jeden zlokalizowany na wieży miejscowego Kościoła), które
obejmowały swoim obwodem ponad 6,5 km2 ( 655 ha).
W wyniku przeprowadzonej inwentaryzacji odszukano wszystkie punkty. Na 8 punktów
ziemnych tylko 2 okazały się nienaruszone.
Stwierdzono poważne uszkodzenia głowicy znaku na 2 punktach.
Zniszczeniu uległy 4 punkty. W tych miejscach odszukano podcentr w postaci płyty
betonowej z wklejonym porcelanowym krzyżem.
Na żadnym z inwentaryzowanych punktów nie zachował się trójnóg, mimo iż ta konstrukcja
stanowiła pierwotną zabudowę każdego z nich. Po odszukaniu znaków
naziemnych/podziemnych markujących wszystkie 8 punktów, dokonano ich szczegółowego
opisu, 8 zdjęć wykonywanych na punktami w kierunkach N,S,E,W oraz NE,SE,SW,NW,
a także pomiaru techniką GNSS- RTK wykonywaną odbiornikiem dwuczęstotliwościowych
w dwóch 30 sekundowych epokach pomiarowych przy 1 sekundowym interwale zapisu.
W wyniku pomiarów stwierdzono różnice pomiędzy teoretycznymi współrzędnymi,
a otrzymanymi z pomiarów, które zestawiono w poniższej tabeli.
Tabela 2. Różnice między współrzędnymi katalogowymi, a współrzędnymi uzyskanymi
z pomiaru.
Nr pom. 1
pkt.
pom. 2
1
2
1
2
1
2
Informacja o stanie znaku
∆X = xt - xpom
∆Y = yt - ypom
zniszczony- pomiar na
podcentr
zniszczony- pomiar na
podcentr
0,146
0,116
0,140
0,140
-0,211
-0,200
-0,210
-0,200
Odchyłka
liniowa dl =
0,257
0,231
0,252
0,244
1
2
1
2
1
2
1
2
1
2
1
2
1
2
3
4
5
6
7
8
9
stan bardzo dobry –
pomiar na punkt naziemny
uszkodzona głowica –
pomiar na punkt naziemny
zniszczony- pomiar na
podcentr
0,090
0,100
0,140
0,140
0,140
0,150
-0,180
-0,190
-0,180
-0,180
-0,210
-0,210
0,201
0,215
0,228
0,228
0,252
0,258
0,100
0,100
0,160
0,140
0,130
0,160
-0,250
-0,230
-0,210
-0,220
-0,200
-0,190
0,269
0,251
0,264
0,261
0,239
0,248
wieża kościoła
uszkodzona głowica –
pomiar na punkt naziemny
zniszczony- pomiar na
podcentr
stan bardzo dobry –
pomiar na punkt naziemny
Należy zwrócić uwagę, że na każdej współrzędnej różnica posiada ten sam znak (tabela 1).
Poniżej w tabeli przestawiono średnie przesunięcia na osiach układu oraz charakterystyki
statystyczne tych wielkości w postaci estymatorów odchylenia standardowego pojedynczego
pomiaru, odchylenia standardowego średniej arytmetycznej i współczynnik zmienności
w odniesieniu do wszystkich punktów.
Tabela 3. Średnie przesunięcia na osiach układu oraz charakterystyki statystyczne tych
wielkości dla wszystkich punktów sieci.
d
Średnia
– odchylenie
standardowe
pojedynczego
wyniku
0,131
0,022
0,005
16,6%
-0,204
0,018
0,005
9,0%
0,244
0,018
0,005
7,4%
–
odchylenie
standardowe
średniej
arytmetycznej
- współczynnik
zmienności
Analizując otrzymane wyniki należy stwierdzić, że nie są to zbyt duże rozbieżności,
które w miarę stale oscylują wokół wartości średnich. Należy zaznaczyć, że w praktyce
zdarzają także sytuacje, w których można spotkać znacznie większe rozbieżności.
W ramach dalszych analiz przedmiotowej osnowy przeprowadzono badania wewnętrznej
zgodności współrzędnych punktów pochodzących z zasobów ODGiK w odniesieniu do
wyników uzyskanych z pomiarów GNSS-RTK.
W tym celu wykonano dwa rodzaje obliczeń sprawdzających.
W pierwszym przypadku przeprowadzono transformację współrzędnych
teoretycznych ( z ODGK) na współrzędne uzyskane z pomiarów w oparciu o wszystkie
punkty.
Współczynniki transformacji obliczone metoda najmniejszych kwadratów wyniosły:
u = 0,0000, v = 1,0000 oraz błąd transformacji mt = 26 mm.
W drugim przypadku analizy wewnętrznej zgodności dokonano porównania
wszystkich możliwych odległości obliczonych ze współrzędnych teoretycznych
z odpowiednimi odległościami obliczonymi na podstawie współrzędnych RTK, z pierwszej
oraz z drugiej serii. Wszystkich możliwych kombinacji tak utworzonych odcinków jest 28.
Różnice między poszczególnymi odcinkami zestawiono w poniższych tabelach.
Tabela 4. Zestawienie różnic odległości między punktami: obliczonymi ze współrzędnych
katalogowych (przetransformowanych na współrzędne GNSS-RTK) i współrzędnymi
uzyskanymi z pierwszej serii pomiaru GNSS- RTK).
Nr pkt.
2
3
4
5
7
8
9
1
0,006
0,064
0,024
0,005
0,028
-0,014
0,017
2
3
4
5
7
8
0,025
0,029
0,000
0,004
-0,020
0,012
-0,032
0,000
-0,028
-0,046
-0,035
0,030
0,045
0,010
0,019
-0,018
-0,019
0,014
-0,044
-0,058
0,026
Tabela 4. Zestawienie różnic odległości między punktami: obliczonymi ze współrzędnych
katalogowych (przetransformowanych na współrzędne GNSS-RTK) i współrzędnymi
uzyskanymi z drugiej serii pomiaru GNSS- RTK).
2
3
4
5
7
8
9
1
-0,023
0,019
-0,006
-0,028
0,003
-0,021
-0,043
2
3
4
5
7
8
0,006
0,019
-0,003
0,011
0,001
-0,017
-0,018
-0,008
-0,011
-0,020
-0,059
0,028
0,044
0,031
-0,012
0,004
0,006
0,002
-0,013
-0,066
0,011
Obserwując uzyskane wyniki można zauważyć, że największe różnice nie przekraczają 7 cm
(66 mm). Co istotne największe rozbieżności obserwujemy na punktach nr 4 i nr 7. Punkty te,
jak zaznaczono na początku, mają uszkodzony znak naziemny. Jest zatem prawdopodobne, że
na tych punktach, w czasie pomiaru zestawem GNSS- RTK, nie ustawiano tyczki
z odbiornikiem na teoretycznym środku głowicy znaku.
Przeprowadzone pomiary aktualizacyjne potwierdzają bardzo dobrą wewnętrzną zgodność
między analizowanymi punktami osnowy.
Na podstawie uzyskanych rezultatów można stwierdzić, że różnice współrzędnych
zawarte w Tabeli 1. nie są przypadkowe. Mają one charakter systematyczny, sugerując
permanentne przesunięcie sieci, w której przeprowadzany był pomiar inwentaryzacyjny
w nawiązaniu do osnowy przyjętej do pomiaru pierwotnego.
Można postawić tezę, że na tym obszarze obecne wyniki pomiarów wykonane RTK należy
przesunąć o wektor
,czyli około 24,4 cm na północny zachód w celu
uzyskania zgodności z sytuacją pierwotną.
Z matematycznego punktu widzenia sytuacja ta to nic innego jak przesunięcie
(translacja) układów. W rozpatrywanym przypadku przesunięcie dotyczy układu, w jakim
odbywały się pomiary GNSS-RTK w stosunku do układu pierwotnego. Zarówno w jednym
jak i drugim przypadku jest to ten sam układ odniesienia - układ „65”. W sytuacji gdzie nowe
pomiary z wykorzystaniem techniki GNSS-RTK nie będą dowiązywane pierwotnych
punktów osnowy, mogą powodować taką pseudotranslację układów. Sytuacje takie będą
nieuniknione przy stosowaniu technik opartych na sygnałach GNSS w relacji do starych
pomiarów.
Tak więc odtwarzając stan zarejestrowany na pierwotną osnowę, (np. wznawiając
punkt osnowy czy graniczny) przy użyciu techniki GNSS-RTK należy uwzględnić
zaobserwowane wyżej zależności. Bezgraniczne zaufanie do wskazań technik nawigacji
satelitarnej w takich sytuacjach może być poważnym błędem i prowadzić do niepotrzebnych
rozbieżności. W pomiarach sytuacyjno -wysokościowych problem ten nie jest aż tak istotny
jak przy wznowieniu punktów granicznych czy pomiarach granic.
Drugi etap analiz był związany z rezultatami części badawczej zawartej w pracy
dyplomowej mgr inż. Pawła Tabaki wykonanej pod opieką naukową jednego ze
współautorów niniejszego artykułu. W ramach tej pracy, wykorzystano technikę GNSS RTK
do ponownego pomiaru punktów granicznych działek, które zlokalizowane są na terenie
gminy przyległej do Olsztyna. Należy zaznaczyć, że przedmiotowe działki zostały pierwotnie
wydzielone w 2004 r. w oparciu o istniejącą osnowę i przy zastosowaniu pomiaru
tachimetrycznego. Działki te do dnia dzisiejszego, z powodu braku infrastruktury nie są
zagospodarowane. Zatem odszukanie punktów granicznych, utrwalonych kamieniami
betonowymi, nie stanowiło problemu. Następnie dokonano ponownego pomiaru około 40
punktów. W tym przypadku możliwe było rozważanie zarówno błędów pomiaru osnowy jak
i błędów pomiaru punktów granicznych. Każdy z tych punktów wykazywał rozbieżności na
współrzędnych, przy czym średnie różnice między wyrównanymi współrzędnymi uzyskanymi
z pierwotnego pomiaru tachimetrycznego, a pomiaru GNSS RTK wynosiły: na osi X- 0,26 m
i na osi Y -0,18, natomiast średnie przesunięcie liniowe to 0,34 m. Powtórne obliczenie pól
powierzchni tych działek, które tworzyły te punkty uzyskane z pomiaru GNSS-RTK
wykazało nieistotne różnice sięgające kilka metrów kwadratowych, co przy ich wielkości
stanowiło kilka dziesiątych procent.
Kolejnym przykładem takiego problemu była sytuacja napotkana przez autorów,
podczas prac związanych z podziałem działki w gminie Łukta woj. warmińsko – mazurskie.
Podczas robót dotyczących czynności przyjęcia granic tj. odszukania i pomiaru kontrolnego
punktów granicznych (utrwalonych kamieniami granicznymi) dzielonej działki, stwierdzono,
ich przesunięcie średnio o 56 cm. (na osi X: +56 cm i na osi Y: -10 cm ).
Podsumowanie i wnioski.
Należy zwrócić uwagę, że przywołane w niniejszym artykule przykłady wykazały
rozbieżności między wynikami uzyskanymi z pomiaru GNSS- RTK i pomiarami
wyjściowymi, prowadzonymi w nawiązaniu do istniejących osnów z wykorzystaniem
tradycyjnych metod- jednak wartości te nie są zbyt duże i nie stanowią przeszkód
w prowadzeniu wielu prac geodezyjnych jak np. pomiary sytuacyjno-wysokościowe. Celem
wykonanych analiz było zwrócenie szerszej uwagi na wagę tego typu różnic przy pracach
związanych z ustaleniem przebiegu granic jak wznowieniem granic, rozgraniczeniem czy
podziałem nieruchomości. W takich sytuacjach powstałe różnice mogą być powodem
sąsiedzkich konfliktów i nieporozumień. Warto również mieć na uwadze, że w na obszarze
całego kraju występują miejsca gdzie wspomniane rozbieżność i niejednoznaczne
uregulowania stanu granic są dużo większe od przywołanych w powyższych analizach.
Jednocześnie nie należy deprecjonować technologii wykorzystujących sygnały GNSS, które
bezsprzecznie ułatwiają i przyspieszają prace terenowe i jednocześnie zapewniają w wielu
przypadkach wymaganą precyzję pomiaru. Decydując się jednak na wybór technologii
GNSS-RTK przy wznowieniach punktów granicznych czy podziałach/rozgraniczeniach
nieruchomości należy wcześniej przeprowadzić analizę otrzymywanych wyników w stosunku
do pierwotnych danych i istniejącej sytuacji. Pomiary takie winny być przede wszystkim
odniesione do starych, istniejących osnów, zaś przy wznowieniu granic bądź rozgraniczeniu
należałoby je odnieść do punktów granicznych, które są nienaruszone, nie budzą kontrowersji
i mają określone współrzędne.
W następnym etapie należy określić wzajemne relacje pomiędzy pierwotnymi
i obecnymi wynikami pomiaru. Tylko uwzględnienie uzyskanych w ten sposób zależności
umożliwia poprawne przeprowadzenie procesu pomiarowego z wykorzystaniem
nowoczesnych technik pomiarowych.
Warto również zastanowić się jak postępować, gdy aktualne pomiary odnoszone są do
istniejącej, wyznaczonej techniką GNSS osnowy, która wykazuje niezgodność z osnową
pierwotną. Przykładem może być tu podział działki gdzie istniejące punkty graniczne
w stosunku do nowej osnowy wykazują przesunięcie ok. 0.50 m. Czy w tej sytuacji
wykonywać pomiary na obecną osnowę i ignorować dotychczasowe wyniki pomiarów (np.
lokalizując nowe punkty graniczne na prostej)? Problem nie jest łatwy i wciąż brakuje
jednoznacznego sposobu jego rozwiązania. Opinia środowiska geodezyjnego i ODGiK jest
w tej kwestii podzielona. Jedną z możliwości rozwiązania takiej sytuacji (będącą sugestią
pracowników jednego z ODGiK), z którą spotkali się autorzy jest przedstawienie dzielonej
działki, starych i nowych punktów granicznych, w odniesieniu na aktualną osnowę. Należy
jednak zaznaczyć, że Taka sytuacja może generować zmianę powierzchni wyjściowej
dzielonej działki powodując zmianę w ewidencji gruntów, a także w księgach wieczystych.
Z drugiej strony konsekwentne i sukcesywne postępowanie w taki sposób daje nadzieję, że po
jakimś czasie geometryczny obraz mapy będzie w prawidłowych relacjach z obowiązującą
osnową.
Niewątpliwie należy wymieniać się doświadczeniami w tej materii i mieć nadzieję, że
sytuacje tego typu będą należały do rzadkości, a w przypadku ich wystąpienia każdorazowo
zostaną one rozwiązane ze szczególną odpowiedzialnością i starannością zarówno ze strony
geodetów jak i służb geodezyjnych.
Tabela 1. Zasady wykonywania prac geodezyjnych metodą pomiarów satelitarnych według Rozporządzenia MSWiA „W sprawie standardów
technicznych”, Zaleceń technicznych do pomiarów GNSS opartych na systemie ASG-EUPOS, własnych wytycznych MODGiK Olsztyn oraz
PODGiK Wrocław.
Wymagania
sprzętowe.
Wytczyne MODGiK Olsztyn
Wytyczne PODGiK
Rozporządzenie MSWiA
(od 1.01.2010 do 1.01.2012)
Wrocław
„W sprawie standardów
technicznych”
-Pomiary statyczne – odbiornik
jednoczęstotliwościowy,
-Pomiary RTK – odbiornik dwu
lub wieloczęstotliwościowy z
możliwością odbioru poprawek
powierzchniowych (VRS lub
FKP),
-Wewnętrzna dokładność
zapewniona przez producenta.
-Pomiary statyczne – minimum odbiornik
jednoczęstotliwościowy,
-Pomiary RTK – odbiornik dwu- lub
wieloczęstotliwościowy z możliwością
odbioru
poprawek
RTK
powierzchniowych (VRS) lub ze stacji
pojedynczej (odległość od stacji do 30
km),
Zalecenia techniczne do pomiarów GNSS
opartych na systemie ASG-EUPOS
Stosowanie technik pomiarowych
zapewniających wyznaczenie
położenia szczegółów terenowych z
określoną dokładnością.
-Pomiary statyczne: odbiornik
zapewniający odpowiednią dokładność
-Bezpośredni odbiór sygnałów
emitowanych przez satelity,
-Brak przeszkód pomiarowych (budynków
drzew krzewów itp.) wokół punktu
powyżej 10° nad horyzontem oraz
powierzchni mogącej odbijać sygnały
satelitarne,
-Pomiary RTK-odbiornik dwu
częstotliwościowy, z możliwością odbioru
poprawek sieciowych lub odbiornik
fazowy jednoczęstotliwościowy z
możliwością pomiaru RTK.
-Wewnętrzna dokładność zapewniona
przez producenta.
Warunki
pomiarowe.
-Obserwacja przez odbiornik co
najmniej 5 satelitów, wysokość
horyzontalna co najmniej 10°,
-PDOP mniejszy od wartości 6.0
-Rozwiązanie typu fixed,
-Średnie błędy wyznaczenia
współrzędnych spełniają wymogi
odpowiednich grup
dokładnościowych,
-Obserwacja przez odbiornik co najmniej 5
satelitów, wysokość horyzontalna co
najmniej 10˚,
-PDOP mniejszy od wartości 6,0,
-Stosować tylko rozwiązanie typu fixed,
-Średnie
błędy
wyznaczenia
współrzędnych
spełniające
wymogi
odpowiednich grup dokładnościowych,
-Odbiór co najmniej dwu częstotliwości
przy pomiarach RTK.
-Brak zakłóceń przez urządzenia
emitujące fale elektromagnetyczne tj.
nadajniki przekaźniki radiowe i
telewizyjne, linie energetyczne, stacje
telefonii cyfrowej.
-Minimalna liczba obserwowanych
jednocześnie satelitów ≤4,
-PDOP mniejszy od 6.0,
-Wysokość horyzontalna co najmniej 5°.
-Odbieranie co najmniej dwu
częstotliwości przy pomiarach
RTK.
Kontrola
pomiarów
-Należy przyjąć punkty osnowy
geodezyjnej jako punkt kontrolny,
-Czas pomiaru na punkcie nie
może być krótszy niż 10 sekund,
-Pomiar trzeba wykonać, na co
najmniej 3 punktach kontrolnych
rozmieszczonych równomiernie
(do 500 m),.
-Pierwsza i ostatnia sesja
pomiarowa powinna być na tym
samym punkcie kontrolnym,
-Odchyłki dopuszczalne
pomiędzy współrzędnymi
uzyskanymi w terenie, a tymi
z ośrodka:
-Należy przyjąć punkty osnowy
geodezyjnej jako punkty kontrolne,
-Pomiar kontrolny należy przeprowadzić
minimum 10 krotnie, zapisując średnią z
uzyskanych wartości,
-Pomiar należy wykonać na co najmniej 2
punktach kontrolnych osnowy poziomej
rozmieszczonych na lub po obu stronach
obiektu (do 5 km od każdego z
mierzonych punktów)
-Przy wykorzystywaniu pomiarów RTK do
wyznaczenia wysokości należy kontrolnie
dowiązać pomiary do co najmniej 2
punktów osnowy wysokościowej,
-Dopuszczalne odchyłki pomiędzy
współrzędnymi uzyskanymi w terenie
i pozyskanymi z PZK:
-Punkty osnowy geodezyjnej
stanowią punkty kontrolne,
-Pomiar na co najmniej dwóch
punktach kontrolnych,
zlokalizowanych w odległości nie
większej niż 5 km, od punktów
będących przedmiotem pomiaru,
-Odchyłka liniowa ustalona na
podstawie pomiaru kontrolnego nie
może przekraczać: dla
współrzędnych płaskich
prostokątnych- 0,12m (dx,dy≤0,12
m); w odniesieniu do wysokości0,09m(dh≤0,09 m).
-Punkty osnowy geodezyjnej stanowią
punkty kontrolne. Pomiary kontrolne
należy prowadzić na co najmniej jednym
punkcie kontrolnym zlokalizowanym w
odległości nie większej niż 500 m od
mierzonego punktu,
-Różnice pomiędzy wynikiem pomiaru
kontrolnego metodą RTK, a danymi:
pozyskanymi z zasobu nie powinny
przekraczać ±0,06 m dla współrzędnych
poziomych oraz ±0,09 m dla wysokości.
dx2 + dy2 ≤ 0.12 m dh ≤ 0.09 m.
Pomiar
punktów
granicznych
i punktów
osnowy
pomiarowej
metodą
-Czas pomiaru nie krótszy niż 10
sekund,
-Konieczny jest drugi, niezależny
pomiar i należy rozumieć tu
pomiar:
*po ponownej inicjalizacji i
-Pomiar należy przeprowadzić minimum
10 krotnie, zapisując średnią z uzyskanych
wartości,
-Konieczny jest drugi, niezależny pomiar,
przez co należy rozumieć:
* pomiar po ponownej inicjalizacji
Brak szczegółowych zapisów o tej
kwestii w bezpośrednim nawiązaniu
do pomiarów satelitarnych.
-Dla pomiaru o jednosekundowym
interwale zapisu czas trwania pomiaru
powinien wynosić co najmniej 30 sekund.
-Konieczny jest drugi niezależny pomiar i
należy tu rozumieć pomiar:
*Przy ponownym włączeniu i inicjalizacji
RTK.
Pomiar
punktów
sytuacyjnych
upływie co najmniej 5 min,
zestawu,
odbiornika,
*innym zestawem pomiarowym,
* pomiar innym zestawem pomiarowym,
* innym zestawem pomiarowym,
*opracowanie obserwacji w trybie
post-processingowym.
* opracowanie obserwacji w trybie postprocessingu.
*wykonany opracowany w trybie postprocessingu.
Brak szczegółowych zapisów w
tej kwestii.
-Pomiar należy przeprowadzić minimum
3 krotnie, zapisując średnią z uzyskanych
wartości.
Brak szczegółowych zapisów o tej
kwestii w bezpośrednim nawiązaniu
do pomiarów satelitarnych.
-I grupa dokładnościowa:
*PDOP ≤ 4,
*uwzględnianie poprawek sieciowych lub
poprawek ze stacji referencyjnej oddalonej
nie więcej niż 15 km,
*odchylenie standardowe pozycji dla
składowej poziomej ≤ ±0,03 m,
*przy interwale zapisu 1 s
czas pomiaru ≥ 5 s.
-II grupa dokładnościowa:
*odchylenie standardowe pozycji dla
składowej poziomej ≤ ±0,05 m,
*przy interwale zapisu 1 s
czas pomiaru ≥ 3 s.
-III grupa dokładnościowa:
*odchylenie standardowe pozycji dla
składowej poziomej ≤ ±0,10 m,
*przy interwale zapisu 1 s
zalecany czas pomiaru ≥ 3 s (w
uzasadnionym przypadku 1s).
Dokumentac
ja
techniczna.
-Sprawozdanie technicznego z
pomiaru satelitarnego,
- szkic przeglądowego lokalizacji
pomiaru,
-Sprawozdanie techniczne z pomiaru
satelitarnego,
-Szkic przeglądowy lokalizacji pomiaru,
-Wykaz współrzędnych punktów
kontrolnych,
-Sprawozdanie techniczne z pomiaru,
-Sprawozdanie techniczne z pomiaru,
-Wykaz współrzędnych punktów
*(kontrolnych, z pomiaru)
-Wykaz współrzędnych punktów (wraz z
błędami poszczególnych współrzędnych),
-Inne dokumenty w wynikające z
-Wykaz współrzędnych punktów
kontrolnych,
-Wykaz uśrednionych
współrzędnych,
-Pełny dziennik pomiaru i
obliczeń (raport z instrumentu).
-Wykaz uśrednionych współrzędnych
punktów sytuacyjnych,
-Pełny dziennik pomiaru i obliczeń (raport
z instrumentu).
-Pełny dziennik pomiaru i obliczeń.
odrębnych przepisów,
-Inne dokumenty zawierające wyniki
pomiaru,
-Dzienniki polowe obserwacji
satelitarnych.
-Pliki danych wygenerowane z
roboczej bazy danych,
-Inne dokumenty lub ich
uwierzytelnione kopie pozyskane i
wykorzystane przez wykonawcę.