Sprawozdanie 20.COCOF _24

Warszawa, dnia 9 października 2008 roku
SPRAWOZDANIE
z 20. posiedzenie Komitetu Koordynującego Fundusze przy Komisji
Europejskiej (COCOF – the Coordination Committee of the Funds)
w dniu 24-25 września 2008 r.
Informacje na temat przedstawiciela Polski na posiedzenie
Imię i nazwisko/stanowisko:
Agnieszka Dzisko – przewodniczący delegacji
Instytucja/komórka organizacyjna:
Departament Koordynacji WdraŜania
Funduszy UE, MRR
Numer telefonu: +48 22 693 46 75
Numer faksu: +48 22 693 47 62
Adres poczty elektronicznej:
[email protected]
Imię i nazwisko/stanowisko:
Dariusz Kamiński
Instytucja/komórka organizacyjna:
Departament Koordynacji WdraŜania
Funduszy UE, MRR
Numer telefonu: +48 22 693 47 55
Numer faksu: +48 22 693 47 62
Adres poczty elektronicznej:
[email protected]
Imię i nazwisko/stanowisko:
Kacper Sampławski, naczelnik
Instytucja/komórka organizacyjna:
Departament Koordynacji Programów
Infrastrukturalnych, MRR
Numer telefonu: +48 22 461 32 38
Numer faksu: +48 22 461 32 60
Adres poczty elektronicznej:
[email protected]
Imię i nazwisko/stanowisko:
Natalia Wudarska
Instytucja/komórka organizacyjna:
Departament Koordynacji Programów
Infrastrukturalnych, MRR
Numer telefonu: +48 22 461 33 87
Numer faksu: +48 22 461 32 60
Adres poczty elektronicznej:
[email protected]
Skład towarzyszącej delegacji: (imię i nazwisko, stanowisko/instytucja/ nr tel.):
Monika Dołowiec, I Sekretarz Stałe Przedstawicielstwo RP przy UE, tel. +32 2 7777 290,
faks: + 32 2 7777 298, e-mail: [email protected]
Marcin Głuchowski, II Sekretarz, Stałe Przedstawicielstwo RP przy UE, tel. +32 2 7777 343,
faks: + 32 2 7777 298, e-mail: [email protected]
1
Dzień I - 24 września 2008 r.
PORZĄDEK OBRAD
1. Przyjęcie porządku obrad (dokument COCOF 08/0032/02-EN)
Przewodniczący posiedzenia, Pan Rudolf Niessler, powitał delegacje MS. Na początku
spotkania Przewodniczący poinformował o następujących kwestiach:
− Stan prac nad zmianą artykułu 55 Projekty generujące dochód Rozporządzenia
ogólnego 1083/2006 – jeszcze we wrześniu planowane jest przedłoŜenie propozycji
zmiany art. 55 Grupie roboczej ds. działań strukturalnych (B5), a następnie Radzie
UE.
− Kolejne posiedzenie COCOF zaplanowano w dniach 21-22 października 2008 r.
W dniu 22. października odbędzie się sesja wspólna COCOF oraz podkomitetu ds.
spójności terytorialnej i spraw miejskich (TCUM) w związku z Zieloną księgą w
sprawie spójności terytorialnej.
− Nota w sprawie duŜych projektów 2007-2013 (progi, zakres rzeczowy projektu
i wkład finansowy z funduszy w decyzjach Komisji) – ostateczna wersja Noty
zastała uzupełniona o zapisy dotyczące ustalania kursu walutowego słuŜącego
do przeliczania wartości projektów na potrzeby identyfikacji duŜych projektów
w rozumieniu przepisów wspólnotowych. O wprowadzenie zapisów, stanowiących,
iŜ zmiana wartości projektu spowodowana jedynie zmianami kursu walutowego
w trakcie implementacji projektu nie będzie miała wpływu na jego status,
wnioskowała m.in. strona polska. Wprowadzone zapisy są zgodne ze stanowiskiem
prezentowanym przez PL.
Następnie omówił plan prac w ramach bieŜącego posiedzenia.
− Podsumowanie zagadnień zgłoszonych przez MS w związku z przeglądem
wytycznych będących przedmiotem prac COCOF w I półroczu 2008 r.
o prawie połowa pytań dotyczyła Wytycznych w sprawie funkcji IC.
o pytania MS wraz z odpowiedziami KE odnośnie art. 55 rozporządzenia ogólnego
zostały udostępnione w CIRCA. Wszelkie dalsze pytania w tym zakresie KE
proponuje przekazywać w ramach kontaktach bilateralnych.
Porządek obrad został przyjęty .
Następnie przewodniczący oddał głos delegacjom MS:
DK – zwróciła uwagę na słabą jakość opracowywanych przez Sekretariat COCOF
protokołów z posiedzeń na przykładzie opublikowanego ostatnio protokołu z 17. posiedzenia,
które odbyło się w kwietniu br. (błędy językowe, niedokończone zdania, brak zgodności
z prezentowanymi w rzeczywistości wypowiedziami).
W odpowiedzi przedstawiciele KE zadeklarowali weryfikację protokołu oraz poprawę
jakości protokołów w przyszłości, jak teŜ dołoŜenie starań, by ich publikacja nie następowała
z tak duŜym opóźnieniem.
2
Sprawy Wspólne dla Funduszy Strukturalnych
2. Projekt zmiany decyzji Komisji Europejskiej w sprawie finansowania pomocy technicznej
z inicjatywy KE w ramach EFS na rok 2008 – do zatwierdzenia
(dokument COCOF 08/0023/01-EN)
Projekt decyzji Komisji Europejskiej w sprawie finansowania pomocy technicznej
z inicjatywy KE w ramach EFS na rok 2009 – do zatwierdzenia
(dokument COCOF 08/0035/00-EN)
3. Peer review na temat Artykułu 57 Rozp. 1083/2006 "Trwałość operacji"– do informacji
4. Wytyczne w sprawie kwalifikowalności interwencji EFFR i Funduszu Spójności (2007-2013)
w zakresie wydajności energetycznej i energii odnawialnych w sektorze budownictwa
włączając mieszkalnictwo – do informacji
(dokument COCOF 08/0034/00 -EN)
5. Raport z postępu audytu zgodności – do informacji
6. Wytyczne dotyczące podsumowań rocznych sporządzanych na podstawie Art. 53 b) pkt. 3
Rozporządzenia Finansowego – do informacji
(dokument COCOF 07/0063/04 EN)
7. Druga nota interpretacyjna w sprawie inŜynierii finansowej – do informacji
(dokument COCOF 08/0002/01-EN)
8. Wytyczne w sprawie art. 55 ust. 6 (pomoc publiczna w kontekście art. 55 Rozporządzenia
1083/2006) – do informacji
(dokument COCOF 08/0012/01-EN)
9. Przegląd pytań Państw Członkowskich dot. wytycznych dyskutowanych na forum COCOF
w I półroczu 2008 – do informacji
Ad. 2
Projekt zmiany decyzji Komisji Europejskiej w sprawie finansowania pomocy technicznej
z inicjatywy KE w ramach EFS na rok 2008 – do zatwierdzenia
(dokument COCOF 08/0023/01-EN)
Projekt decyzji Komisji Europejskiej w sprawie finansowania pomocy technicznej
z inicjatywy KE w ramach EFS na rok 2009 – do zatwierdzenia
(dokument COCOF 08/0035/00-EN)
Przedstawiciel KE dokonał prezentacji projektu zmiany decyzji Komisji Europejskiej
w sprawie finansowania pomocy technicznej z inicjatywy KE w ramach EFS na rok 2008
oraz 2009.
Następnie delegacje MS przedstawiły swoje pytania i uwagi, które dotyczyły m.in. usunięcia
działań zw. przygotowaniem metodologii ewaluacji ex-post (UK) oraz błędów rachunkowych
i niespójności w zaprezentowanym budŜecie pomocy technicznej na rok 2008 (IT).
W odpowiedzi przedstawiciel KE poinformował, Ŝe ewaluacja ex-post juŜ się rozpoczęła,
zatem nie byłoby celowe dalsze uwzględniania działania dot. przygotowania metodologii
3
w projekcie decyzji. Odnośnie błędów w budŜecie – zadeklarował ich weryfikację
i przedłoŜenie poprawionego dokumentu pod głosowanie ponownie w toku bieŜącego
posiedzenia.
Ad. 3. Peer review na temat Artykułu 57 Rozp. 1083/2006 "Trwałość operacji"– do informacji
Przedstawiciele KE pod przewodnictwem Pana Rudolfa Niesslera przedstawili swoje
stanowisko dotyczące trwałości operacji w oparciu o prezentację. Następnie strona polska
zaprezentowała najczęstsze problemy z jakimi borykają się polskie instytucje odpowiedzialne
za wdraŜanie PO w zakresie stosowania art. 57 oraz kwestie, które w jej opinii wymagają
dodatkowego wyjaśnienia. Podjęto następujące ustalenia:
1. Spełnienie przesłanek z art. 57 rozporządzenia 1083/2006 w rozumieniu KE (dalej
jako art. 57).
Zgodnie ze stanowiskiem KE przesłanki dotyczące zasadniczych modyfikacji określone
w art. 57 naleŜy czytać w następujący sposób:
Część 1:
− Czy nastąpiła zmiana charakteru własności elementu infrastruktury? albo
− Czy nastąpiło zaprzestanie działalności produkcyjnej?
Jeśli odpowiedź na przynajmniej jedno powyŜsze pytanie jest pozytywna =>
Część 2:
− Czy ta zmieniona sytuacja wpływa na charakter operacji? albo
− Czy ta zmieniona sytuacja wpływa na warunki realizacji operacji? albo
− Czy ta zmieniona sytuacja powoduje uzyskanie nieuzasadnionej korzyści przez
przedsiębiorstwo lub podmiot publiczny?
Jeśli udzielono odpowiedzi pozytywnej na przynajmniej jedno pytanie z części pierwszej
i równocześnie udzielono odpowiedzi pozytywnej na przynajmniej jedno pytanie z części
drugiej, wówczas dany przypadek jest objęty zakresem stosowania art. 57. Interpretacja
przedstawiona przez KE jest zgodna ze stanowiskiem zaprezentowanym przez stronę polską
podczas wystąpienia stanowiącego wprowadzenie do dyskusji na temat stosowania art. 57.
Przedstawiona interpretacja polskiej delegacji odzwierciedla zapis podrozdziału 4.3
Krajowych wytycznych dotyczących kwalifikowania wydatków w ramach funduszy
strukturalnych i Funduszu Spójności w okresie programowania 2007-2013 z dnia 22 listopada
2007 r.
2. Pojęcie zmiany charakteru własności oraz nieuzasadnionej korzyści
Zarówno MS jak i KE wskazywały na konieczność szerokiego rozumienia pojęcia charakteru
własności. Wskazano, iŜ nie chodzi tu tylko o przeniesienie własności z podmiotu
4
publicznego na prywatny, ale zmianą charakteru własności moŜe być takŜe przeniesienie
własności z podmiotu publicznego na publiczny. Kwestią kluczową jest:
− aby dany obiekt infrastrukturalny był nadal uŜywany do celów określonych
w projekcie,
− aby nikt nie uzyskał nieuzasadnionej korzyści, ze względu na fakt, iŜ otrzymywał
wsparcie ze środków UE, a następnie zbył część infrastruktury (której wartość
wzrosła dzięki finansowaniu z UE).
W związku z tym w drodze dyskusji ustalono iŜ:
− co do zasady sprzedaŜ części lub całości infrastruktury na rynku naleŜy
rozpatrywać jako zmianę charakteru własności (przesłanka z art. 57 ust. 1 pkt. B)
nawet jeśli zarówno zbywcą jak i nabywcą jest podmiot publiczny, aczkolwiek by
mówić o znaczącej modyfikacji w takim przypadku konieczne jest spełnienie
równieŜ co najmniej jednej z przesłanek zawartych w art.57 ust. 1 pkt A
− prywatyzacja części lub całości spółki gminnej jako zmiana charakteru własności
nie oznacza w kaŜdym przypadku naruszenia zasady trwałości. KaŜdorazowo
jednak w takim przypadku aby ostatecznie rozstrzygnąć czy zasada trwałości
została zachowana, naleŜy zbadać czy pozostałe przesłanki o których mowa w art.
57 zostały spełnione.
− bezpłatne przeniesienie przez gminę własności infrastruktury na własną spółkę nie
będzie traktowane jako naruszenie trwałości projektu,
− moŜliwe jest przyznanie dofinansowania spółce giełdowej, a obrót akcjami tej
spółki nie będzie traktowany jako naruszenie trwałości projektu.
W opinii KE kaŜdy przypadek analizowany pod kątem zachowania zasady trwałości naleŜy
rozpatrywać indywidualnie, mając na uwadze przede wszystkim to, czy z racji na zachodzące
przekształcenia własnościowe zmianie ulega cel, zakres oraz sposób realizacji projektu oraz
to, czy Beneficjent lub podmiot, któremu przekazywana jest infrastruktura projektu, nie
otrzymują tym samym nieuzasadnionej korzyści .
3. Definicja infrastruktury
W drodze dyskusji ustalono, iŜ nie ma moŜliwości wyłączenia stosowania art. 57
dla infrastruktury, która ulega amortyzacji w krótszym okresie czasu niŜ 5 lat (3 dla MSP).
Niemniej podstawowe znaczenie mają zapisy wniosku o dofinansowanie (załącznik
do umowy o dofinansowanie/decyzji przyznającej pomoc), w której moŜe zostać zaznaczone,
Ŝe pewne elementy, ze względu na ich specyficzne cechy, zostaną zamortyzowane
lub zastąpione innymi w krótszym okresie czasu, aniŜeli przewiduje to art. 57, o ile słuŜy to
celom projektu. W takich przypadkach jednak KE zaleca szczególnie badanie, czy w wyniku
podjętych działań Beneficjent nie uzyskał nieuzasadnionych korzyści. Jedno z MS zauwaŜyło,
iŜ beneficjent powinien w takim przypadku być w stanie udowodnić, iŜ usunięty element nie
miał wartości rynkowej lub z racji zuŜycia musiał zostać wymieniony, a jeśli dany element
sprzedał, ta wartość powinna być traktowana jako przychód projektu i odliczona
od wydatków kwalifikowanych. W tym kontekście, zarówno KE jak i MS zwróciły uwagę,
5
iŜ naleŜy kierować się takŜe zasadą proporcjonalności, mając na uwadze, iŜ zgodnie z art. 57
mówi się o zasadniczych (znaczących) modyfikacjach.
Jednocześnie KE nie podała definicji infrastruktury zwracając uwagę, Ŝe kaŜdy projekt naleŜy
rozpatrywać indywidualnie.
4. Projekty EFS
W toku dyskusji ustalono, iŜ nie ma moŜliwości wyłączenia stosowania art. 57 dla projektów
finansowanych z Europejskiego Funduszu Społecznego. Zasada trwałości dotyczy wszystkich
funduszy. Art. 57 mówi nie tylko o zmianie charakteru własności elementu infrastruktury,
lecz takŜe o zaprzestaniu działalności produkcyjnej. KE wyjaśniła, Ŝe np. w przypadku
szkoleń dla pracowników firm, które mają charakter szczególny i są związane z konkretnym
stanowiskiem, w przypadku, gdy firma zaprzestanie działalności produkcyjnej moŜe dojść
do naruszenia trwałości projektu. KE zaleca jednak, by w projektach EFS korzystać
z moŜliwości zaliczania do wydatków kwalifikowalnych wartości odpisów amortyzacyjnych
dokonanych z tytułu uŜytkowania danego elementu infrastrukturalnego na rzecz projektu
zamiast kwalifikowania całkowitego kosztu jego nabycia. Tak rozliczonego wydatku zasada
trwałości nie obejmuje.
5. Kwoty wypłacone nienaleŜnie
Zgodnie ze stanowiskiem KE, w przypadku naruszenia zasady trwałości naleŜy zastosować
korektę finansową zgodnie z art. 98 rozporządzenia 1083/2006, proporcjonalnie do charakteru
i wagi naruszenia oraz proporcjonalnie do strat finansowych. Wysokość korekty powinna
równieŜ uwzględniać, w jakiej proporcji beneficjent wypełnił zobowiązanie utrzymania
inwestycji przez 3/5 lat.
6. Informowanie KE i MS o relokacji przedsiębiorstwa
Zgodnie z przepisem zawartym w pkt. 4 art.57, w sytuacji kiedy Beneficjent, który otrzymał
wsparcie, przenosi prowadzoną działalność gospodarczą na teren innego MS (z uwagi
np. na niŜsze koszty pracy) w okresie zachowania trwałości projektu, zamykając tym samym
przedsiębiorstwo prowadzone na terenie MS, od którego otrzymał pomoc, naleŜy:
− zastosować względem niego odpowiednią korektę finansową w celu odzyskania
pomocy
− przekazać informację na ten temat do KE oraz do MS, do którego Beneficjent
zamierza przenieść prowadzoną działalność gospodarczą. MS do którego
przeniesiona została działalność gospodarcza nie powinno wspierać finansowo
projektu, który polegałby na uruchomieniu przez tego Beneficjenta działalności
prowadzonej uprzednio na terenie innego MS.
Jeśli chodzi o okres wykluczenia z moŜliwości korzystania z wkładu funduszy, o którym
mowa w art.57 ust. 4, to KE poinformowała, iŜ powinien on obejmować cały bieŜący okres
programowania, podkreślając jednocześnie, iŜ regulacje dotyczące perspektywy finansowej
2014-2020 nie są jeszcze znane i nie moŜna wykluczyć potencjalnych dodatkowych
ograniczeń w tym zakresie.
6
7. Ustalono, iŜ KE przygotuje podsumowanie podjętych ustaleń dotyczących art. 57
w formie pisemnej, które zamieści w CIRCA. Dokument ten nie będzie miał statusu
wytycznych.
Ad. 4 Wytyczne w sprawie kwalifikowalności interwencji EFFR i Funduszu Spójności
(2007-2013) w zakresie wydajności energetycznej i energii odnawialnych w sektorze
budownictwa włączając mieszkalnictwo – do informacji
(dokument COCOF 08/0034/00 -EN)
Przedstawiciel KE dokonał prezentacji1 dokumentu, w której przedstawił podstawowe
załoŜenia:
w zakresie mieszkalnictwa:
−
Inicjatywa URBAN 2, fundusze strukturalne ani Fundusz Spójności nie traktują
mieszkalnictwa jako odrębnego obszaru wsparcia, nie maja na celu jego wspierania.
Mieszkalnictwo nie zostało zdefiniowane w regulacjach dotyczących ERDF i CF.
−
MoŜliwość udzielania wsparcia na działania z zakresu mieszkalnictwo została
przyznana „nowym” MS ze względu na problemy dotyczące zespołów
mieszkaniowych odziedziczonych po epoce komunizmu.
− Wsparcie moŜe być udzielane jedynie w przypadku, gdy przyczynia się
do poprawienia jakości Ŝycia w sferze społeczno-ekonomicznej. Kwalifikowalne są
jedynie działania dotyczące renowacji części wspólnych komunalnych budynków
wielorodzinnych, wyłącznie na obszarach zdegradowanych zagroŜonych
wykluczeniem społecznym, pod warunkiem ujęcia danego obszaru w planie
rewitalizacji lub innym planie spełniającym warunki zintegrowanego planu rozwoju
obszarów miejskich.2
w zakresie wydajności energetycznej i energii odnawialnych
− MoŜliwość udzielania wsparcia na działania z zakresu wydajności energetycznej
i energii odnawialnych jest dostępna dla wszystkich MS – wyłącznie w budynkach
przeznaczonych do innych celów niŜ mieszkaniowe (np. administracji publicznej,
edukacji, ochrony zdrowia).
1
Prezentacja dostępna w CIRCA oraz w bazie wiedzy COCOF na Lotus
Zgodnie z punktem 5) preambuły do rozporządzenia 1080/2006 w sprawie EFRR „W ramach zintegrowanego
planu rozwoju obszarów miejskich za konieczne uznaje się wspieranie ograniczonych działań mających na celu
renowację mieszkalnictwa na obszarach dotkniętych lub zagroŜonych degradacją fizyczną i wykluczeniem
społecznym w państwach członkowskich, które przystąpiły do Unii Europejskiej w dniu 1 maja 2004 r. lub po tej
dacie.”
2
7
Następnie delegacje MS przedstawiły swoje stanowiska, uwagi i propozycje,
w szczególności:
− Zwrócono uwagę na zbyt mało elastyczne podejście zaprezentowane w Wytycznych,
m.in. w zakresie wymogów dotyczących opracowywania planów rewitalizacji i planów
rozwoju (FR, BE, GR, LV), oraz zapytano o moŜliwość stworzenia jednego planu
rewitalizacji dla całego kraju, zwracając uwagę na podobne problemy obszarów miejskich
(LV),
− Skrytykowano wprowadzone ograniczenie moŜliwości realizacji tylko 1 projektu
pilotaŜowego w regionie (FR)
− Wysunięto postulat dodania do wytycznych moŜliwości finansowania projektów z zakresu
energii odnawialnej w sektorze gospodarstw domowych, co umoŜliwiłoby wsparcie
obszarów wyspiarskich, na których nie ma stref miejskich (MT, GR),
− Zaproponowano
wpisanie
moŜliwości
z wykorzystaniem energii słonecznej (GR),
wspierania
projektów
związanych
− Zwrócono się
z pytaniem odnośnie kwalifikowalności projektów z zakresu
mieszkalnictwa w przypadku programów Europejskiej Współpracy Terytorialnej – EWT
(HU),
− Podkreślono, Ŝe podejście KE do działań kwalifikowalnych w zakresie energii
odnawialnych i wydajności energetycznej oraz działań związanych ze wsparciem
mieszkalnictwa nie jest zgodne z intencją jaka przyświecała negocjacjom zmierzającym
do wprowadzenia moŜliwości wspierania mieszkalnictwa w „nowych” MS. Dodanie
działań kwalifikowalnych w zakresie mieszkalnictwa miało na celu wsparcie
zdegradowanych obszarów miejskich, ale bez powiązywania ich z działaniami
dotyczącymi energii odnawialnych i wydajności energetycznej. Tymczasem interpretacja
KE powoduje, iŜ dofinansowanie projektów np. wspólnot mieszkaniowych w zakresie
poprawy wydajności energetycznej naleŜałoby traktować jako wspieranie mieszkalnictwa,
co zawęŜa rzeczowy zakres kwalifikowalny do części wspólnych. Takie podejście
zasadniczo zmienia znaczenie zapisów przyjętych w zaakceptowanych programach
operacyjnych, w których tego typu projekty zakwalifikowano do kategorii poprawy
wydajności energetycznej (EE, LV, CZ),
− Zwrócono uwagę, iŜ aneks dostępny jest tylko we francuskiej wersji językowej (LV) oraz
iŜ jego treść nie jest spójna z treścią Noty (BE).
W odpowiedzi przedstawiciele KE zwrócili uwagę, Ŝe:
− Nie ma moŜliwości wspierania w rzeczonym zakresie pojedynczych działań, lecz środki
powinny być wydatkowane na dofinansowanie projektów będących częścią planu
interwencji o odpowiednim zasięgu geograficznym. Elastyczne podejście KE w tym
przypadku objawia się moŜliwością posługiwania się róŜnego typu planami,
8
− Plany rewitalizacji muszą dotyczyć wybranych regionów – nie całego kraju, co wynika z
warunków udzielania wsparcia ,
− Konieczne jest zachowanie ograniczeń, w tym 1 projektu pilotaŜowego na region,
− Nie ma moŜliwości udzielania wsparcia na projekty dotyczące wydajności energetycznej
prywatnych gospodarstw domowych,
− Odnośnie projektów EWT kwalifikowalność działań z zakresu mieszkalnictwa powinna
być uregulowana zapisami programu. Jeśli brak takich zapisów – konieczne jest
poinformowanie KE w przypadku planów realizacji projektów dotyczących
mieszkalnictwa,
− KaŜda inwestycja na rzecz poprawy wydajności energetycznej w sektorze
mieszkaniowym jest działaniem z zakresu mieszkalnictwa, a interpretacja KE jest zgodna
z obowiązującymi regulacjami (art. 47 rozporządzenia 1828/2006, art. 7 rozporządzenia
1080/ 2006). Wniosek: potrzebna jest linia demarkacyjna pomiędzy wydajnością
energetyczną i mieszkalnictwem.
− W aneksie zaprezentowano bardziej restrykcyjne podejście niŜ w samej Nocie, poniewaŜ
dotyczy on wsparcia działań dotyczących istniejących budynków, natomiast zakres
działań objęty Wytycznymi jest duŜo szerszy.
Ad. 5. Raport z postępu audytu zgodności – do informacji
Przedstawiciele KE poinformowali o postępie działań związanych z przesyłaniem,
weryfikacją i akceptacją dokumentów przekazywanych przez MS w ramach audytu
zgodności. Z otrzymanych 83 sprawozdań, oceniono 56, z czego 37 odrzucono, co stanowi
blisko 45 % przesłanych dotąd dokumentów. Zwrócono uwagę, Ŝe w przypadku 12
programów operacyjnych dokumenty zostały przesłane do KE po terminie. Poproszono
o terminowe przesyłanie dokumentów zgodnie z zapisami regulacji oraz o odpowiednią ich
jakość, aby nie dopuścić do opóźnień we wdraŜaniu programów. Jako główne powody
odrzucenia dokumentów wskazano:
− braki w opisach systemu zarządzania i kontroli - OSZiK (np. w zakresie zasad
kwalifikowalności dla programu), niezakończony rozwój systemu IT,
− ramy prawne dla podziału zadań pomiędzy poszczególne instytucje systemy zarządzania
i kontroli,
− brak informacji dotyczących Instytucji Audytowej w strategii audytu,
Kolejna informacja na temat postępu audytu zgodności zostanie zaprezentowana pod koniec
2008 r.
Następnie delegacje MS przedstawiły swoje pytania i stanowiska, w szczególności:
− Zwrócono się pytaniem dotyczącym przewidywanego przez KE terminu zakończenia
procesu audytu zgodności w ramach wszystkich programów 2007-2013 (UK),
9
− Zapytano o skutki sytuacji, w której odrzucona zostanie tylko strategia audytu – czy
automatycznie oznaczać to będzie odrzucenie sprawozdania z audytu zgodności; jakie są
konsekwencje niezłoŜeni dokumentów w terminie (PT, GR),
− Zadano pytanie o implikacje odrzucenia strategii audytu w przypadku tych MS,
dla których jej przygotowanie nie było obowiązkowe, a które mimo wszystko ją
przedłoŜyły do KE (IT),
− Chciano się dowiedzieć, w jakim zakresie KE weryfikuje zasady kwalifikowalności – czy
tylko sprawdza ich uwzględnienie, czy równieŜ ocenia je merytorycznie (NL),
− Odnośnie programów współfinansowanych z ESF zapytano o skutki potencjalnych zmian
w strukturze ich wdraŜania/ zarządzania oraz o spójnośc zasad dotyczącyh audytu
zgodności pomiędzy DG REGIO i DG EMPL(RO).
W odpowiedzi przedstawiciel KE, Pan Nicholas Martyn, przedstawił stanowisko KE:
− Zakończenie audyty zgodności wymaga dostarczenia pełnej dokumentacji, w tym strategii
audytu w przypadku tych MS, dla których jest ona obowiązkowa. Odrzucenie strategii
audytu nie oznacza automatycznego odrzucenia pozostałych dokumentów, ale decyzja
w tym zakresie będzie podejmowana po dokonaniu analizy, czy warunki, które wpłynęły
na odrzucenie strategii audytu, mają wpływ na system zarządzania i kontroli.
Rozwiązaniem akceptowanym przez KE dla MS, które dobrowolnie przedłoŜyły strategie
audytu w przypadku ich odrzucenia jest nieprzedkładanie jej ponownie.
− Odnośnie konsekwencji przekroczenia terminu złoŜenia dokumentów poinformował,
Ŝe w regulacjach nie przewidziano na tę okoliczność szczególnych sankcji. Teoretycznie
KE mogłaby wystąpić przeciwko MS, które nie złoŜy dokumentów w terminie, na drogę
sądową, ale nie przewidują podejmowania takich kroków.
−
W kwestii planowanego terminu zakończenia procesu audytu zgodności KE nie ma
wpływu na realizację obowiązku przedkładania dokumentów przez MS. Po wpłynięciu
dokumentów KE ma 2 miesiące na ich analizę. W przypadku zastrzeŜeń zwraca się o ich
uzupełnienie. Proces uzupełnienia moŜe, zdaniem KE, trwać nawet 2-3 miesiące
(np. w przypadku zastrzeŜeń dotyczących niezakończonej budowy systemu IT).
− W zakresie zasad kwalifikowalności KE analizuje, czy Instytucja Audytowa oceniał te
zasady jako zgodne z regulacjami wspólnotowymi.
−
DG REGIO i DG EMPL stosują spójne podejście do audytu zgodności, posługują się tą
sama listą sprawdzającą, etc.
Ad. 6. Wytyczne dotyczące podsumowań rocznych sporządzanych na podstawie Art. 53 b) pkt.
3 Rozporządzenia Finansowego – do informacji
(dokument COCOF 07/0063/04 EN)
10
Przedstawiciel KE przedstawił prezentację3, w której podsumował proces składania
podsumowań rocznych realizowany po raz pierwszy do 15 lutego 2008 r. oraz zaprezentował
zmiany w stosunku do poprzedniej wersji dokumentu, w szczególności:
− uproszczenia w tabelach (m.in. w tabelach 1 i 4 usunięto kolumny dotyczące płatności
do KE, w tabelach 6 i 7 w przypadku, gdy pełne informacje dotyczące kwot wycofanych
o odzyskanych nie są dostępne na dzień 15 lutego – dopuszcza się ich przesłanie do 31
marca),
− wzmocnienie niektórych zapisów, w tym rekomendujących przesyłanie podsumowań
rocznych za pośrednictwem SFC 2007) oraz dotyczących załączania do podsumowań
rocznych zapewnienia na poziomie ogólnym co do prawidłowości wykorzystania
funduszy UE (pkt 2.9 Wytycznych) i w tym kontekście rozszerzono standardowy wzór
tabeli o dodatkowe oświadczenie.
− rozszerzenie obowiązków w zakresie danych dotyczących programów EWT- od 2009 r.
wiodące MS będzie zobowiązane do przedkładania danych odnoszących się
do INTERREG i EWT,
Następnie delegacje MS przedstawiły swoje stanowiska i uwagi, w szczególności:
− Zwrócono uwagę na niemoŜność zastosowania tabel za proponowanych w załącznikach
do Wytycznych w odniesieniu do INTERREG oraz EWT, w ramach których obowiązują
odrębne zasady, (GR, ES, LV, AT, CY, IT) oraz zwrócono się z pytaniem, czy
obowiązek w zakresie podsumowań rocznych dotyczy w tym zakresie tylko perspektywy
finansowej 2007-2013 (NL),
− Zakwestionowano dodanie do standardowej tabeli wzoru oświadczenia dotyczącego
zapewnienia, o którym mowa w punkcie 2.9 Wytycznych, co implikuje obowiązkowy
charakter składania takiego oświadczenia, mimo, ze streści samych wytycznych wynika,
iŜ jest ono jedynie zalecane (GR, LV),
− Przytoczono wypowiedź przedstawiciela europejskiego Trybunału Obrachunkowego ETO, zgodnie z którą podsumowania roczne nie stanowią przedmiotu zainteresowań
Trybunału, co zinterpretowano jako brak wartości dodanej z ich przygotowywania
w kontekście wdraŜania polityki spójności (AT, LU),
− WyraŜono stanowiska, Ŝe Wytyczne nie stanowią dokumentu wiąŜącego dla MS, zgodnie
z dementi zamieszczonym na początku dokumentu (HU).
−
W odpowiedzi przedstawiciel KE, Pan Nicholas Martyn, wyraził stanowisko iŜ,
− MS powinny same tworzyć wartość dodana podsumowań rocznych poprzez wypełnienie
zobowiązań wynikających z rozporządzenia finansowego, które nie zwiera Ŝadnych
wyłączeń, obowiązuje takŜe dla INTERREG.
− W ramach programów INTERREG naleŜy przedstawić dane zarówno w odniesieniu do
obecnej, ja i poprzedniej perspektywy finansowej.
Ponadto poinformował, Ŝe kolejna wersja dokumentu zostanie przedstawiona na następnym
posiedzeniu COCOF.
3
Prezentacja dostępna w CIRCA oraz w bazie wiedzy COCOF na Lotus
11
Następnie Przewodniczący poinformował, Ŝe z przyczyn czasowych punkt 7. agendy zostanie
omówiony jako ostatni w drugim dniu posiedzenia.
Dzień II - 24 września 2008 r.
Ad. 8.Druga nota interpretacyjna w sprawie inŜynierii finansowej – do informacji
(dokument COCOF 08/0002/01-EN)
Przedstawiciel KE przedstawił historię utworzenia oraz główne wątki poruszone w dodanym
do Noty załączniku, zawierającym zestawienie pytań i odpowiedzi odnośnie inicjatywy
JESSICA w kontekście inŜynierii finansowej.
Następnie delegacje MS przedstawiły swoje stanowiska i propozycje, w szczególności:
− Zwrócono się pytaniem, o moŜliwość zamieszczenia na analogicznej zasadzie interpretacji
w odniesieniu do Inicjatywy JEREMIE (LV, PL),
− Zadeklarowano przesłanie szczegółowych pytań przed następnym posiedzeniem (DE, PL,
CY).
W odpowiedzi przedstawiciele KE zwrócili się takŜe do MS, które chciałyby uzyskać
dodatkowe interpretacje o przekazywanie pytań szczegółowych za pośrednictwem
Sekretariatu COCOF oraz poinformowali, Ŝe odpowiedzą na pytania w formie pisemnej. W
kwestii dołączenia odpowiedzi na pytania dotyczące Inicjatywy JEREMIE odpowiedzieli, iŜ
nie ma moŜliwości dołączenia ich do załącznika dotyczącego odpowiedzi związanych z
JESSICA, poniewaŜ grupa robocza odpowiedzialna za jego utworzenie zakończyła juŜ prace.
Tym niemniej postarają się, by odpowiedzi dotyczące JEREMIE zostały takŜe opublikowane
w CIRCA.
Przewodniczący podsumował, Ŝe zostanie rozwaŜona propozycja dołączenia tych odpowiedzi
do Noty.
Ad. 9.Wytyczne w sprawie art. 55 ust. 6 (pomoc publiczna w kontekście art. 55 Rozporządzenia
1083/2006) – do informacji
(dokument COCOF 08/0012/01-EN)
Przedstwiciele KE stwierdzili, iŜ maksymalne intensywności pomocy nie muszą być
w osiągnięte dla kaŜdego projektu. Dlatego KE zaleca, by równieŜ w przypadku projektów
objętych zasadami pomocy publicznej MS stosowały zasadę rozsądnego zarządzania („sound
management”) i przeprowadzały analizę finansową projektu. Ma to zapewnić, iŜ przyznane
dofinansowanie nie jest nadmierne (brak „overcompensation”). Natomiast MS wskazywały,
iŜ w ich opinii brak nadmiernego finansowania jest zapewniony przez maksymalne
dopuszczalne intensywności pomocy i przeprowadzanie dodatkowo analizy finansowej nie
powinno być zasadą. GR, LV, AT zgłaszały postulat usunięcia z Wytycznych pkt 3. KE
podkreśliła, Ŝe Wytyczne mają charakter „dobrych praktyk” i zastosowanie przez MS
maksymalnej intensywności pomocy nie będzie traktowane jako nieprawidłowość, deklarując
12
jednocześnie, iŜ uwagi MS zostały zanotowane i zostanie przeanalizowana moŜliwość ich
uwzględnienia.
Zapisy Wytycznych, zgodnie z uwagami zgłaszanymi przez PL na poprzednim COCOF,
zostały uzupełnione o wyłączenie dotyczące usług świadczonych w ogólnym interesie
gospodarczym (SGEI).
Ad. 7. Przegląd pytań Państw Członkowskich dot. wytycznych dyskutowanych na forum
COCOF w I półroczu 2008 – do informacji
Wytyczne w sprawie zamknięcia pomocy w ramach programów INTERREG III
2000-2006
Przedstawiciele KE poinformowali, odpowiadając na pytania zgłoszone przez CZ4, Ŝe nie
ma moŜliwości zmiany zapisów Wytycznych, gdyŜ byłoby to niezgodne z obowiązującymi
regulacjami.
Wytyczne w zakresie weryfikacji przeprowadzanych przez Państwa Członkowskie w
odniesieniu do projektów współfinansowanych z funduszy strukturalnych
i Funduszu Spójności w okresie programowania 2007-2013
− W opinii KE dokument przedstawia dobre praktyki. MS powinny dokonywać
weryfikacji zgodności z zasadami ochrony środowiska, równości szans, zakazu
dyskryminacji czy promocji projektu równieŜ podczas kontroli administracyjnej
na podstawie dokumentów dostarczonych przez beneficjenta. Weryfikacja projektu
na miejscu moŜe okazać się niewystarczająca. Beneficjent moŜe przedstawić te
dokumenty w dowolnym czasie wskazanym przez MS, który zapewni moŜliwość
weryfikacji, niekoniecznie zawsze łącznie z wnioskiem o płatność. Zakres
dokumentów, które będą podlegać kontroli powinien być określony przez MS.
W przypadku zasad dotyczących ochrony środowiska mogą to być np. raporty z oceny
oddziaływania na środowisko. W przypadku zasad dotyczących równości szans MS
moŜe np. weryfikować zapewnienie w dokumentacji przetargowej obiektu
publicznego budowę udogodnień dla osób niepełnosprawnych.
− W opinii KE w sytuacji, gdy instytucja pośrednicząca, która prowadzi kontrole
zarządcze, jednocześnie udziela beneficjentowi dodatkowych poŜyczek z własnych
środków występuje ryzyko ograniczenia jej niezaleŜności. Ryzyko to jest związane
z faktem, iŜ w takim przypadku instytucja kontrolująca moŜe nie raportować
nieprawidłowości, które pojawiają się w projekcie, aby nie wystawiać na ryzyko
zaangaŜowanych przez siebie środków finansowych.
4
Wytyczne w sprawie funkcji Instytucji Certyfikujących w okresie programowania
2007-2013
Wszystkie zgłoszone zagadnienie dostępne w CIRCA oraz w bazie wiedzy o COCOF na Lotus
13
– Zgodnie z wyjaśnieniami KE odnośnie pytań MS (m.in. ze strony PL), waŜne jest by IC
miała informacje na temat liczby weryfikacji prowadzonych na miejscu oraz stwierdzonych
błędów, aby na tej podstawie mogła ewentualnie wymagać zwiększenia liczby kontroli.
Dokument powinien zawierać informację na temat kontroli na miejscu oraz „administrative
verification” przez co naleŜy rozumieć weryfikacje na dokumentach („przy biurku”). W
dokumencie powinno być w szczególności wskazane:
i. liczba kontroli prowadzonych na miejscu,
ii. liczba wniosków o płatność,
iii. stwierdzone błędy i sposób ich naprawienia.
– Przez „błąd” (error) naleŜy rozumieć nieprawidłowość, która ma bezpośredni finansowy
wpływ na operację.
– „Evidence” – w opinii KE pojęcie dowodu jest szerokie. IC musi zapewnić, Ŝe w danej
operacji nie ma „materialnego błędu”, zatem w gestii IC leŜy określenie, weryfikacja jakich
dokumentów daje jej taką pewność. Są to ustalenia do przeprowadzenia pomiędzy IC i IZ
na poziomie MS.
– Przedstawiciele KE, w odniesieniu do pytania PL dotyczącego planów w zakresie wydania
przez KE wytycznych dotyczących sporządzania poświadczeń i deklaracji wydatków oraz
wniosków o płatność od IC do KE w okresie 2007-2013 – poinformowali, Ŝe w chwili
obecnej nie ma Ŝadnych planów co do wydania tego typu wytycznych.
Nota w sprawie publikowania listy beneficjentów zgodnie z Art. 4 i Art. 7
Rozporządzenia Komisji 1828/2006
Przedstawiciele KE, odpowiadając na pytanie PL dotyczącego sposobu traktowania
beneficjentów środków z Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej - Sekcja
Orientacji oraz Europejskiego Instrumentu Wspierania Rybołówstwa, poinformowali,
Ŝe beneficjencie tych funduszy, którym przyznano dofinansowanie po 1 maja 2007 r.
równieŜ mają być zamieszczani na liście.
Nota w sprawie duŜych projektów 2007-2013 (progi, zakres rzeczowy projektu
i wkład finansowy z funduszy w decyzjach Komisji)
– Przedstawiciele KE potwierdzili, iŜ tym MS, które nie przyjęły euro, rekomenduje się
wzięcie pod uwagę zmiany kursu przy szacowaniu kosztów projektu. MS moŜe w tym celu
brać pod uwagę kurs obowiązujący w momencie oceny projektu lub średni kurs oszacowany
na podstawie średnich wahań kursu w okresie poprzedzającym lub na podstawie
przewidywanych zmian. Kiedy całkowite koszty projektu oszacowane w euro na ww.
podstawie osiągną wartości określone w art. 39 rozporządzenia 1083/2006, projekt powinien
być przekazany do KE do zatwierdzenia. Od momentu, gdy projekt stał się duŜy, aŜ do czasu
jego zatwierdzenia przez KE poniesione wydatki nie mogą być deklarowane do KE, co jednak
nie ma bezpośredniego wpływu na wdraŜaniu projektu na poziomie krajowym. Deklarowanie
do KE wydatków dla niezatwierdzonego duŜego projektu naleŜy uznać za nieprawidłowość.
MS powinno przekazać do KE projekt do zatwierdzenia jak tylko będzie miało pewność,
Ŝe projekt przekroczył progi określone w rozporządzeniu.
14
– W opinii KE, w przypadku projektu, który pierwotnie nie był zidentyfikowany jako duŜy,
a stał się nim w trakcie implementacji i wymaga zgłoszenia do KE, okres do zatwierdzenia
go przez KE nie moŜe być traktowany jako wyłączony z zasady n+2/ n+3.
– KE zasugerowała, by w przypadku projektów, które nie zostały zidentyfikowane jako duŜe,
umieszczać w decyzji przyznającej pomoc zastosowany kurs wraz z uzasadnieniem nie tylko
w przypadku projektów, które zbliŜają się do kwot określonych w art. 39, ale takŜe dla
mniejszych projektów.
– Ponadto delegacje CZ i PL podziękowały za uwzględnienie w Nocie zapisów, dzięki którym
zmiana samego kursu walutowego nie będzie miała wpływu na status duŜego projektu w
trakcie jego realizacji.
Wytyczne w sprawie zamknięcia projektów Funduszu Spójności oraz ex-projektów
ISPA 2000-2006
Przedstawiciele KE, w odpowiedzi na pytanie PL dotyczące etapu prac IA, na jakim
Instytucja Audytowa powinna przekazać raport zamknięcia projektu Funduszu Spójności do
KE - czy po otrzymaniu od IZ Raportu Końcowego zgodnie ze stanem na dzień 31 grudnia
2007 r. (ostateczna data kwalifikowalności wydatków) czy po otrzymaniu wersji Raportu
Końcowego zgodnie ze stanem na dzień 31 grudnia 2008 r., poinformowali, Ŝe wszystkie 3
dokumenty, tj. raport zamknięcia, raport końcowy i wniosek o płatność końcową powinny
zostać przekazane do KE w terminie 6 miesięcy po ostatecznej dacie kwalifikowalności.
Pozostałe:
Nie dotyczy
Wnioski:
Wskazane jest przekazanie zebranie i przekazanie uwag dot. inŜynierii finansowej do
KE jeszcze przed kolejnym posiedzeniem COCOF5.
Sporządzili:
Agnieszka Dzisko, Dariusz Kamiński - Departament Koordynacji WdraŜania Funduszy UE, MRR,
Natalia Wudarska, Kacper Sampławski - Departament Koordynacji Programów Infrastrukturalnych,
MRR
Akceptował:
Zatwierdził:
Data:
5
Pytania zgłoszone przez regiony zostały przesłane do Sekretariatu COCOF 13.10.2008 r.
15