Analiza obciążenia statycznego metoda OWAS

Analiza obciążenia statycznego metoda OWAS
Tomasz Przymusiak ZIM – ZP sem. VII
Analiza obciążenia statycznego metoda OWAS
1. Wiadomości wstępne.
Metoda analizy obciążenia statycznego Metodą OWAS (Ovako Working Posture Analysis
System) służy do oceny wielkości obciążenia statycznego na stanowiskach pracy.
Metoda bierze pod uwagę obciążenie pochodzące od czterech czynników:
- pozycja pleców
- położenie ramon
- praca nóg
- wielkość obciążenia zewnętrznego
nie uwzględnia częstości zmiany pozycji oraz rytmu pracy.
2. Sposób pomiaru.
Sposób postępowania podczas pomiarów:
1) Wybrać czynność (pozycję przy pracy) przeważającej w ciągu zmiany roboczej.
2) Z diagramu na Rys. 2 ustalić kod pozycji według zasady pokazanej na Rys. 1 a
następnie odczytać typ kategorii obciążenia (1, 2, 3 lub 4)
3) Z tabeli (Tab.1) odczytać dla danej kategorii obciążeni jej opis.
4) Z tabeli (Tab.2) odczytać interpretacje tabeli
Przykład:
Kod pozycji 1232 oznacza:
- 1 – plecy wyprostowane
- 2 – ramiona: jedno ramię powyżej stawu łokciowego
- 3 – nogi: pozycja stojąca z jedną nogą wyprostowaną
- 4 – obciążenie zewnętrzne: masa od 10 do 20 kg
1
Analiza obciążenia statycznego metoda OWAS
Tomasz Przymusiak ZIM – ZP sem. VII
2
Analiza obciążenia statycznego metoda OWAS
Tomasz Przymusiak ZIM – ZP sem. VII
3
Analiza obciążenia statycznego metoda OWAS
Tomasz Przymusiak ZIM – ZP sem. VII
3. Wyniki uzyskane podczas pomiarów.
Pomiar polegał na obserwacji osoby, która wykonywała pracę polegającą na nakręcani
nakrętki na śrubę. Masa nakrętki oraz śruby wynosiła 6kg. Zapis wyników z pomiaru
następował co 1 minutę. W tabeli zostały przedstawione sumaryczne wyniki czasów
utrzymywania poszczególnych pozycji przez badaną osobę, procentowy udział w przypadku
zmiany roboczej. Wszystkie występujące pozycje zostały zakwalifikowane do odpowiednich
kategorii zgodnie z zasadami przyjętymi w metodzie OWAS.
Plecy
Ramiona
Nogi
Obciążeni
zewnętrzne
Kategoria
zewnętrzna
1
2
2
2
2
2
2
4
4
3
4
4
1
3
3
3
1
1
1
3
3
4
3
3
3
4
4
1
4
1
1
1
1
4
4
4
3
4
2
3
1
2
3
1
1
1
1
1
1
2
2
2
2
2
2
1
2
2
1
2
2
2
2
2
2
2
1
1
2
1
1
2
2
2
2
2
1
1
2
2
2
2
2
1
1
1
1
1
3
3
5
5
5
2
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
2
2
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
3
2
2
2
2
2
2
2
1
2
3
1
1
4
4
2
1
2
4
4
4
4
4
4
4
4
2
4
2
2
1
1
3
3
3
2
3
4
Analiza obciążenia statycznego metoda OWAS
Tomasz Przymusiak ZIM – ZP sem. VII
4
4
2
2
1
1
1
1
3
3
Udział kategorii poszczególnych pozycji do całkowitego czasu badania
Kategoria
pozycji
Udział procentowy
I
17,5%
Ilość pozycji
spełniające dana
kategorię
7
II
35,0%
14
III
20,0%
8
IV
27,5%
11
Kategoria I: pozycja lub pozycje przyjmowane podczas pracy są naturalne. Obciążenie jest
optymalne lub akceptowalne. Nie ma potrzeby dokonywania zmian na stanowisku.
Kategoria II: pozycja lub pozycje przyjmowane podczas pracy mogą mieć negatywny wpływ
na układ mięśniowo szkieletowy. Obciążenie jest prawie akceptowalne. Nie ma potrzeby
dokonywania natychmiastowych zmian na stanowisku pracy, ale należy wziąć pod uwagę
konieczność przeprowadzenia takich zmian w najbliższej przyszłości.
Kategoria III: pozycja lub pozycje przyjmowane w czasie pracy mają negatywny wpływ na
układ mięśniowo-szkieletowy. Obciążenie jest duże . Zmiany na stanowisku pracy muszą być
przeprowadzone tak szybko jak to jest możliwe.
Kategoria IV: pozycja lub pozycje przy pracy mają bardzo negatywny wpływ na układ
mięśniowo-szkieletowy. Obciążenie jest bardzo duże. Zmiany na stanowisku pracy muszą być
przeprowadzone natychmiast
4. Wnioski.
Najczęściej przyjmowana przez badanego pozycja przyjmuje miano II pozycji a taka
pozycja może mieć negatywny wpływ na układ mięśniowo-szlieletowy.
Całkowity czas utrzymania niezmiennej pozycji, czyli ugiętych pleców, ramion poniżej
stawu barkowego, pozycji siedzącej bez obciążeń zewnętrznych wyniósł podczas badania aż
95% całego badania. Z tego wynika, iż ryzyko wystąpienia MSDs jest wysoce prawdopodobne,
zakładając iż pracownik pracuje codziennie przez 8 godzin.
Czas trwania badania nie pozwolił nam dokładnie sprawdzić czas trwania programisty
w wyżej wymienionej pozycji. Założyliśmy, że 45 min będziemy traktowali jako zmianę
roboczą, co nie pozwoliło nam na rzeczywiste oszacowanie ryzyka.
5
Analiza obciążenia statycznego metoda OWAS
Tomasz Przymusiak ZIM – ZP sem. VII
Można zauważyć, że wyniki przeprowadzonego chronometrażu w metodzie OWAS dostarczają
wielu istotnych danych o przebiegu pracy na stanowisku roboczym. Dzięki tej metodzie można
łatwo określić jaką pozycję przyjmuje pracownik przez większą część swojej zmiany i czy jest
wobec tego narażony na dolegliwości szkieletowo – mięśniowe. Zaletą metody jest
niewątpliwie jej prostota i uniwersalność - szczególnie wykorzystywana była do badań na
stanowiskach pracy w przemyśle maszynowym, ale jak widać sprawdza się również dla
stanowisk biurowych.
6