Załącznik_do_Uchwały_Nr_VIII_103_11_s_1-51
Transkrypt
Załącznik_do_Uchwały_Nr_VIII_103_11_s_1-51
PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA PRZESTĘPCZOŚCI ORAZ OCHRONY BEZPIECZEŃSTWA OBYWATELI i PORZĄDKU PUBLICZNEGO na lata 2011 – 2013 PIEKARY ŚLĄSKIE 2011 rok Wstęp Zapewnienie porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli jest jednym z najważniejszych zadań samorządu Miasta Piekary Śląskie. Większości z nas bezpieczeństwo kojarzy się z porządkiem, spokojem oraz możliwością szybkiego, a przede wszystkim planowego i zorganizowanego reagowania wobec wszelkich form zagrożeń i naruszeń prawa. Mając świadomość, że samodzielnie ani policja ani straż miejska, ani żadna inna instytucja stojąca na straży porządku publicznego nie jest w stanie kształtować bezpieczeństwa nie tylko w Mieście, ale także w ogóle, Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, zobligował samorządy do przygotowania i uchwalania powiatowego programu zapobiegania przestępczości oraz ochrony bezpieczeństwa obywateli i porządku publicznego - art. 12 pkt 9b ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz.U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1592 z pózn. zm.). Ponadto Program jest zgodny z założeniami: − Rządowego Programu Ograniczania Przestępczości i Aspołecznych Zachowań pn. „Razem bezpieczniej” – przyjętego przez Radę Ministrów w dniu 18 listopada 2006 r., − „Strategii Rozwoju Kraju 2007-2015” – dokumentu przyjętego przez Radę Ministrów w dniu 29 listopada 2006 r., − „Strategii Rozwoju Miasta Piekary Śląskie do roku 2015 - przyjętej uchwałą Nr XVIII/157/04 Rady Miasta w Piekarach Śląskich dnia 11 marca 2004 roku. W dniu 26 listopada 2009 roku Rada Miasta w Piekarach Śląskich przyjęła Uchwałę Nr XLVI/489/09 w sprawie przystąpienia do aktualizacji Strategii…, − „Strategii Rozwoju Województwa Śląskiego na lata 2000 – 2020” oraz „Strategii Rozwoju Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii „Silesia” do 2025 r.”, − programu „Razem bezpieczniej w regionie”. Wypełniając to zadanie Komisja Bezpieczeństwa i Porządku dla Miasta Piekary Śląskie przedstawia Program Zapobiegania Przestępczości oraz Ochrony Bezpieczeństwa Obywateli i Porządku Publicznego na lata 2011 – 2013. Program stanowi podstawę do opracowania szczegółowych projektów działań zapobiegawczych, w tym określania sposobów ich realizacji przez podmioty, których działalność może mieć wpływ na ograniczanie zagrożeń i zdarzeń przestępczych oraz eliminowanie ich przyczyn. Z założenia Program jest programem otwartym, o dwojakim charakterze. Z jednej strony zawarte w nim propozycje dotyczące poprawy stanu bezpieczeństwa, w wybranych obszarach, mają charakter kompleksowy – określają cele działania i zadania, wskazują ich koordynatorów i podmioty współrealizujące (wspomagające), z drugiej strony są na tyle ogólne, że wspomniani powyżej wykonawcy mogą, adekwatnie do swoich możliwości, opracowywać sposoby i harmonogramy realizacji poszczególnych zadań wskazanych w programie. Otwartość programu wyraża się także tym, iż bieżąca kontrola wykonania zadań przez jego realizatorów, pozwoli na monitorowanie zachodzących zmian i aktualizowanie nie tylko dotychczasowych zamierzeń, ale także planowanie nowych działań – adekwatnie do występujących warunków i rodzących się potrzeb mieszkańców. Program przeciwdziałania przestępczości oraz ochrony bezpieczeństwa obywateli i porządku publicznego na lata 2011 – 2013. strona 2 z 64 Tak więc program jest swoistego rodzaju płaszczyzną współdziałania wszystkich podmiotów – służb, inspekcji, straży, instytucji, a także mieszkańców, na rzecz wspólnego dobra, jakim jest szeroko rozumiane bezpieczeństwo. Kształtowanie bezpieczeństwa i porządku publicznego Współczesne definicje słownikowe określają bezpieczeństwo jako stan pewności, spokoju, braku zagrożenia poczucia zabezpieczenia i wskazują, że oznacza ono brak zagrożenia oraz ochronę przed niebezpieczeństwami. Termin bezpieczeństwo odpowiada angielskiemu security i łacińskiemu securitas. Natomiast według „Słownika nauk społecznych” bezpieczeństwo jest synonimem pewności (ang. safety) i oznacza brak zagrożenia (ang. danger) fizycznego albo ochronę przed nim. W najogólniejszym znaczeniu obejmuje ono zaspokojenie takich potrzeb, jak: istnienie, przetrwanie, całość, tożsamość, niezależność, spokój i pewność rozwoju. (…) Można mówić tylko o bezpieczeństwie konkretnego podmiotu, np. osoby, grupy ludzi, jednostki organizacyjnej, państwa, narodu, zakładu, miasta, regionu itp. Z pojęciem „bezpieczeństwo” podmiotu ściśle związane jest pojęcie „zagrożenie” podmiotu, które jest jego antonimem. Zagrożenie odnosi się do sfery świadomościowej danego podmiotu (człowieka, grupy społecznej, narodu) i oznacza pewien stan psychiki lub świadomości wywołany postrzeganiem zjawisk ocenianych jako niekorzystne lub niebezpieczne. Percepcja zagrożeń przez ten podmiot, tym samym i jego poczucie bezpieczeństwa, stanowi odzwierciedlenie w jego świadomości realnego lub potencjalnego zagrożenia. Oznacza to, że może być niezgodna ze stanem faktycznym. Stąd oceniając stan bezpieczeństwa należy uwzględniać rzeczywistość, w której powstają zagrożenia dla uczestników życia społecznego i stan ich wiedzy i świadomości, w jakiej odbywa się percepcja owych zagrożeń i kształtowanie poczucia stanu bezpieczeństwa. W takim ujęciu postrzeganie zagrożeń ma charakter subiektywny i w istocie stanowi odzwierciedlenie odczuć i ocen formułowanych przez dany podmiot w określonych ich stanach. Mają one jednakże znaczący wpływ na działania podejmowane przez organy odpowiedzialne za bezpieczeństwo w określonych stanach tych zagrożeń, których zadaniem jest ich eliminowanie bądź zmniejszanie ich szkodliwości, gdy już wystąpią, a także psychologiczne oddziaływanie na społeczeństwo ukierunkowane na właściwą ocenę sytuacji - zapobieganie panice. Zależności między wielkością zagrożenia realnego a jego postrzeganiem przez dany podmiot określił szwajcarski politolog Daniel Frei, wyróżniając cztery możliwe oceny stanu bezpieczeństwa: 1. stan braku bezpieczeństwa (istnienie niebezpieczeństwa) – kiedy występuje duże rzeczywiste zagrożenie zewnętrzne i postrzeganie tego zagrożenia jest prawidłowe (adekwatne do zagrożenia); 2. stan obsesji niebezpieczeństwa – gdy nieznaczne zagrożenie jest postrzegane jako duże; 3. stan fałszywego bezpieczeństwa – gdy zagrożenie zewnętrzne jest poważne, a postrzegane bywa jako niewielkie; 4. stan bezpieczeństwa – gdy zagrożenie zewnętrzne nie występuje lub jest niewielkie, a jego postrzeganie jest prawidłowe. 1 1 Z opracowania dra hab. inż. Edwarda Kłodzińskiego, prof. UWM, Katedra Informatyki Stosowanej WNT Uniwersytet Warmińsko –Mazurski w Olsztynie Program przeciwdziałania przestępczości oraz ochrony bezpieczeństwa obywateli i porządku publicznego na lata 2011 – 2013. strona 3 z 64 Bezpieczeństwo mające charakter podmiotowy i będące naczelną potrzebą człowieka i grup społecznych, jest zarazem podstawową potrzebą państwa. Dlatego każdy człowiek, grupa społeczna czy państwo starają się oddziaływać na swoje otoczenie zewnętrzne i sferę wewnętrzną tak, aby usuwać lub, co najmniej oddalać zagrożenia i w ten sposób eliminować własny lęk, obawy czy niepewność. Działania tych podmiotów w celu likwidacji zagrożeń mogą być skierowane zarówno do wewnątrz jak i na zewnątrz. Można, więc wyróżnić dwa aspekty bezpieczeństwa: wewnętrzne i zewnętrzne. Bezpieczeństwo wewnętrzne oznacza stabilność i harmonijność danego podmiotu (układu, obiektu, systemu), natomiast bezpieczeństwo zewnętrzne oznacza brak zagrożenia ze strony innych podmiotów oraz sił natury. Poczucie bezpieczeństwa – lub jego brak – przesądza o jakości życia i rozwoju społeczeństwa. Dlatego ochrona bezpieczeństwa i porządku publicznego należą do zasadniczych zadań państwa i w szczególny sposób samorządu. Stan poczucia bezpieczeństwa oraz możliwości zaspokajania potrzeb i oczekiwań społeczności Miasta w tym zakresie są zróżnicowane, podobnie, jak możliwości finansowo-organizacyjne Miasta i instytucji działających na jego obszarze, dotyczące wspomagania procesów rozwiązywania problemów określonych w Programie. Budowa bezpieczeństwa na poziomie lokalnym jest najważniejszym etapem budowy bezpieczeństwa publicznego. Przez bezpieczeństwo publiczne rozumiemy ogół warunków i instytucji chroniących życie, zdrowie i mienie obywateli oraz majątek ogólnonarodowy, ustrój i suwerenność państwa przed zjawiskami groźnymi dla ładu prawnego; obowiązek ochrony bezpieczeństwa publicznego spoczywa na wszystkich organach państwowych, społecznych i na obywatelach. 2 Wśród szeregu zagrożeń niezwykle istotne są te powodowane przez ludzi (pojedyncze osoby lub grupy zorganizowanej przestępczości: terroryzm, bioterroryzm, morderstwa, napady, kradzieże, handel narkotykami i bronią, sexbiznes). Wymienić tu warto także zagrożenia powstające na skutek nieprzestrzegania przepisów: porządkowych, bhp, przeciwpożarowych, ruchu drogowego, a także powodowane bezmyślnością, nieuwagą, brawurą, chęcią imponowaniu otoczeniu, zagrożenia transportowe (wypadki i katastrofy w transporcie lądowym, powietrznym i wodnym). Znakiem czasu są: uzależnienia (narkotyki, tzw. dopalacze, alkohol, papierosy – szczególnie wśród młodych ludzi) oraz terroryzm o wymiarze globalnym i lokalnym. Stan bezpieczeństwa i porządku publicznego wpływa na rozwój cywilizacyjny człowieka i kształtowanie warunków, w jakich żyje. Podstawą sukcesu w polityce bezpieczeństwa stanowi monitoring zagrożeń – od wykrywania i rozpoznawania ich symptomów, po wnioskowanie o skutkach, dotyczących wielu dziedzin życia społecznego. Obecny stan bezpieczeństwa determinuje konieczność znalezienia nowych rozwiązań, tak instytucjonalnych, jak i w zakresie uruchamiania inicjatyw społecznych, szczególnie w sferze skutecznego zwalczania przestępczości i aspołecznych zachowań. Powszechnie bezpieczeństwo kojarzy się z poczuciem spokoju, porządkiem publicznym oraz umiejętnym, kompetentnym i natychmiastowym reagowaniem organów odpowiedzialnych za bezpieczeństwo na wszystkie formy zagrożeń. Żadna instytucja nie jest w stanie indywidualnie znacząco wpływać na poprawę bezpieczeństwa i porządku publicznego. Bezpieczeństwo wymaga prowadzenia wspólnej polityki wszystkich uczestników odpowiedzialnych za jego poziom. 2 Encyklopedia powszechna PWN © Wydawnictwo Naukowe PWN SA Program przeciwdziałania przestępczości oraz ochrony bezpieczeństwa obywateli i porządku publicznego na lata 2011 – 2013. strona 4 z 64 Jednakże Policja, Straż Miejska, Prokuratura, Sądy i inne formacje ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego nie powinny być zastępowane przez obywateli, czy organizacje społeczne. Instytucje te zyskają na zaufaniu obywateli, jeśli zaczniemy działać razem. Wymaga to zwiększenia skuteczności działania tych podmiotów, ale także włączenia szeregu innych. Aby poprawić bezpieczeństwo konieczne jest też zapewnienie mechanizmów stałej współpracy Policji, administracji samorządowej, Kościoła, organizacji społecznych, ludzi aktywnych, polegających na przykład na wymianie informacji, czy planowaniu wspólnych działań, w celu osiągnięcia bezpieczniejszego życia w naszym Mieście. Podkreślić należy wagę głosu hierarchów kościelnych wspierających szereg działań na rzecz bezpieczeństwa. Przykładem niech będzie „Odezwa w sprawie bezpieczeństwa na drogach w województwie śląskim” z dnia 7 lutego 2011 r. Metropolity Katowickiego, Metropolity Częstochowskiego, Biskupa Sosnowieckiego, Biskupa Bielsko-Żywieckiego oraz Biskupa Gliwickiego, w którym czytamy m. in.: „(…) Naszą wrażliwość na dar życia powinniśmy okazywać zwłaszcza w tych sytuacjach, w których jest ono narażone na niebezpieczeństwo. Ze statystyk policyjnych wynika, że obszarem szczególnego zagrożenia życia ludzkiego jest gwałtownie rozwijający się ruch drogowy. (…) Pragniemy wyrazić radość z owoców jakie przyniosła, realizowana przez Komendę Wojewódzką Policji w Katowicach we współpracy z Kościołem, akcja „2009 – Rokiem Pieszego”. Szczególną nadzieję budzi fakt, że w 2010 roku spadła liczba śmiertelnych wypadków z udziałem pieszych. Niestety, na naszych drogach ginie wciąż wielu ludzi. Wśród ofiar wypadków największą grupę stanowią osoby po 40 roku życia. Do takich sytuacji nie musiałoby dojść, gdyby przestrzegano przepisy ruchu drogowego i zachowywano elementarne środki ostrożności. (…) Nie wolno zapominać, że odpowiedzialność moralna spoczywa również na pieszych uczestnikach ruchu drogowego. Apelujemy zatem o ostrożność i rozwagę, kiedy poruszamy się po ulicach oraz zachęcamy do noszenia elementów odblaskowych, dzięki którym będziemy lepiej widoczni w ciemnościach, a zarazem o wiele bardziej bezpieczni. Kontynuując współpracę [Kościoła] z Policją w trosce o życie kierowców i pieszych, włączamy się w kolejny etap kampanii pod hasłem: „Ratujmy każdego. Rok pieszego. Kolejny krok”. (…)”. Inicjatywa Komisji Porządku i Bezpieczeństwa wskazuje kierunek, jaki należy obrać, aby doskonalić istniejące systemy i metody ograniczenia przestępczości, poprawy bezpieczeństwa i porządku publicznego. Połączenie wysiłków wielu instytucji i grup społecznych może przynieść efekty systematycznego wzrostu poczucia bezpieczeństwa w społeczeństwie, przynoszące w konsekwencji spadek przestępczości oraz wzrost zachowań i postaw społecznie pożądanych. Rola samorządu terytorialnego w zapewnieniu bezpieczeństwa Samorządowi terytorialnemu w zakresie porządku publicznego, przysługują istotne uprawnienia i obowiązki. Przypisany powiatowi zakres zadań i kompetencji w dziedzinie ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego, ujęto w art. 4 ust. 1 pkt 15 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 roku o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2001r. Nr 142, poz. 1592 z późn. zm.) - dalej u.s.p - jako „wykonywanie (...) zadań (...) w zakresie porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli" i dalej w punkcie 16, jako „wykonywanie (...) zadań (...) w zakresie ochrony przeciwpowodziowej, (...) przeciwpożarowej i zapobieganie innym nadzwyczajnym Program przeciwdziałania przestępczości oraz ochrony bezpieczeństwa obywateli i porządku publicznego na lata 2011 – 2013. strona 5 z 64 zagrożeniom życia i zdrowia ludzi oraz środowiska". Ponadto ustawy szczególne mogą zezwolić określonym w nich organom administracji rządowej na zlecanie powiatom obowiązku „uchylania bezpośrednich zagrożeń dla bezpieczeństwa i porządku publicznego" (art. 7 ust. 1 u.s.p.). Zasadnicze znaczenie dla dokładnego wyróżnienia sfery działania samorządu powiatowego w ochronie bezpieczeństwa i porządku publicznego mają inne ustawy szczegółowe, do których odsyła art. 4 ust. 1 u.s.p. Organy samorządu powiatowego, wykonując określone ustawami zadania, działać mogą w zakresie ponadgminnym podejmując działania: w sferze porządku publicznego; w sferze bezpieczeństwa obywateli, która jest częścią bezpieczeństwa publicznego, ale ze sferą tą się całkowicie nie pokrywa; w zakresie ochrony przeciwpowodziowej, przeciwpożarowej i zapobiegania innym nadzwyczajnym zagrożeniom życia i zdrowia ludzi oraz środowiska, co znowu jest nie tylko częścią bezpieczeństwa publicznego, ale także zdaje się być częścią bezpieczeństwa obywateli (zwłaszcza w zakresie „zapobiegania innym nadzwyczajnym zagrożeniom życia i zdrowia ludzi"); w zakresie usuwania bezpośrednich zagrożeń dla bezpieczeństwa porządku publicznego oraz obronności i wreszcie w samej sferze bezpieczeństwa publicznego, zwłaszcza wówczas, gdy będzie chodziło o podejmowanie przez Prezydenta Miasta niezbędnych czynności należących do właściwości zarządu powiatu w sprawach niecierpiących zwłoki, a związanych z zagrożeniem interesu publicznego, zagrażających bezpośrednio zdrowiu i życiu lub w sprawach mogących spowodować znaczne straty materialne (art. 34 ust. 1 u.s.p.); a w zakresie nieuregulowanym w odrębnych ustawach lub innych przepisach powszechnie obowiązujących, w szczególnie uzasadnionych przypadkach, rada powiatu (Rada Miasta) może wydawać powiatowe przepisy porządkowe, jeżeli jest to niezbędne do ochrony życia, zdrowia lub mienia obywateli, ochrony środowiska naturalnego albo do zapewnienia porządku, spokoju i bezpieczeństwa publicznego, o ile przyczyny te występują na obszarze więcej niż jednej gminy (art. 41 ust. 1 u.s.p.). Utrzymanie i ochrona porządku i bezpieczeństwa jest jednym z najstarszych zadań publicznym, wiążącym się ściśle z samym powstawaniem władzy publicznej, a terminy bezpieczeństwo i porządek są terminami prawa publicznego (z jednej strony prawa karnego i karno-administracyjnego, z drugiej zaś strony prawa administracyjnego). Przede wszystkim porządek nie jest tak silnie jak bezpieczeństwo związany z zagadnieniem ochrony życia wolności lub mienia przed rozmaitymi niebezpieczeństwami. Przy „porządku publicznym" o wiele bardziej niż przy kwestiach bezpieczeństwa działania koncentrują się na wymuszaniu takiego postępowania, które czyni współżycie międzyludzkie możliwie bezkonfliktowym. Ważnym wątkiem w ramach rozważań na temat „porządku publicznego" jest zaufanie do przestrzegania prawa przez innych i do egzekwowania prawa przez powołane do tego służby. Służby te działają odwołując się do rozmaitych przepisów porządkowych, które znacznie częściej aniżeli regulacje z dziedziny bezpieczeństwa są przepisami odsyłającymi, co z kolei szczególnie podkreśla ich intensywną rolę ochronną. Natomiast w dziedzinie bezpieczeństwa publicznego, w wielu przykładach podejmowanych działań ochronnych i prewencyjnych w tym zakresie, faktyczne zagrożenie czyjegoś życia, zdrowia lub mienia nie jest warunkiem sine qua non, gdyż popełnienie przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu powszechnemu nie musi wiązać się wcale z ofiarami lub wystąpieniem konkretnej szkody (np. zgromadzenie bez zezwolenia materiałów wybuchowych, które nie wybuchły), czego nie ma natomiast przy naruszaniu bezpieczeństwa indywidualnego. Przy podejściu systemowym do zagadnień związanych z ochroną bezpieczeństwa i porządku publicznego, gdy za cel stawiamy sobie poprawę Program przeciwdziałania przestępczości oraz ochrony bezpieczeństwa obywateli i porządku publicznego na lata 2011 – 2013. strona 6 z 64 punkt wyjścia do budowy lokalnego gremium kooperacyjnego w dziedzinie ochrony poczucia bezpieczeństwa i porządku publicznego na szczeblu lokalnym oraz ponadlokalnym, pojawia się problem standaryzacji poczucia bezpieczeństwa mieszkańców, skali rzeczywistego zagrożenia, potrzeb i oczekiwań mieszkańców, możliwości skutecznego przeciwdziałania powstałym zagrożeniom, zdolności do samoobrony itd. Zadania z zakresu utrzymania i ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego muszą być realizowane w sposób kompleksowy i integrujący w sobie dwa wątki: z jednej strony powinna być to działalność zaznaczająca mocno swą obecność w wymiarze społeczności lokalnej, z powodu, że dekoncentracja podejmowanych działań porządkowych i zaprowadzających bezpieczeństwo w praktyce jest wymuszana poprzez specyfikę terenową, implikującą występowanie rozmaitych rodzajów zagrożeń i wymagających zróżnicowanej nań reakcji, a z drugiej strony musi być to działalność realizowana w oparciu o niemniej silną koordynację i integrację sił zwalczających działania przeciwko bezpieczeństwu i porządkowi publicznemu, zaś sprawcy naruszeń istniejących w tym zakresie wymogów na jednym terenie nie mogą liczyć na mniejsze nasilenie działań represyjnych na innych terenach. Dlatego też w sferze ochrony porządku publicznego i bezpieczeństwa w ujęciu systemowym, rola powiatu nie powinna sprowadzać się tylko do przeciwdziałaniu zagrożeniom i ograniczaniu ich liczby, lecz do pełnienia roli istotnego węzła koordynacji działań prewencyjnych i reaktywnych oraz odpowiedzialnego za organizację kooperacji różnych podmiotów angażowanych w działania na rzecz poprawy bezpieczeństwa i porządku publicznego. Charakteryzując uprawnienia samorządu powiatowego w sferze porządku publicznego i bezpieczeństwa nie sposób pominąć problematyki właściwości organów. Rada Miasta, jako organ stanowiący i kontrolny, w sprawach ochrony porządku publicznego i bezpieczeństwa podejmuje uchwały stanowiące o kierunkach działania Prezydenta Miasta w sprawach ochrony porządku publicznego i bezpieczeństwa na obszarze powiatu (art. 12 pkt 4 u.s.p.) a także dotyczące bezpieczeństwa gminy (art. 92. ust. 2. miasto na prawach powiatu jest gminą wykonującą zadania powiatu na zasadach określonych w tej u.s.p.). Do wyłącznej kompetencji Rady należy też dokonywanie oceny stanu bezpieczeństwa przeciwpożarowego i zabezpieczenia przeciwpowodziowego powiatu (art. 9d u.s.p.). Nowelizacja u.s.p. z 11 kwietnia 2001 roku nałożyła na Radę Miasta obowiązek uchwalania powiatowego programu zapobiegania przestępczości oraz ochrony bezpieczeństwa obywateli i porządku publicznego (art. 12 pkt 9b). Rada uchwala program, którego projekt jest opracowywany przez Komisję Bezpieczeństwa i Porządku. Komisja Bezpieczeństwa i Porządku Kwestia funkcjonowania systemu bezpieczeństwa obywateli i zapewnienie porządku publicznego na poziomie lokalnym uwarunkowane są jakością współpracy władz samorządowych, służb odpowiedzialnych za bezpieczeństwo i porządek publiczny oraz społeczności lokalnych. Za bezpośrednie zwalczanie przestępczości i walkę z podstawowymi zagrożeniami odpowiedzialne są powołane w tym celu odpowiednie służby, inspekcje i straże, w tym przede wszystkim Policja i Państwowa Straż Pożarna. Natomiast władze samorządowe mogą skutecznie zapobiegać przestępczości i zagrożeniom eliminując ich przyczyny (np. bezrobocie, brak opieki nad małoletnimi, złe rozwiązania architektoniczne), a także utrudniać realizację niektórych przestępstw (np. poprzez właściwe oświetlenie ulic, parkingów). W celu Program przeciwdziałania przestępczości oraz ochrony bezpieczeństwa obywateli i porządku publicznego na lata 2011 – 2013. strona 7 z 64 zapewnienia skuteczności działań ww. organów państwa odpowiedzialnych za bezpieczeństwo obywateli niezbędna jest również współpraca z lokalnymi społecznościami i ich organizacjami. Prewencja lokalna odgrywa współcześnie istotną rolę w państwach europejskich, okazała się skuteczną metodą eliminowania różnorodnych patologii z życia lokalnych wspólnot. (…) Na potrzebę wspierania instytucji koordynującej prewencję na szczeblu lokalnym wskazują również rekomendacje Rady Europy. Na przykład w rekomendacji Nr R 87/19 w sprawie organizacji zapobiegania przestępczości Komisja Ministerialna Rady Europy „zaleca rządom krajów członkowskich, aby ustanowiły, propagowały i wspierały agendy zajmujące się prewencją na szczeblach krajowych oraz/lub regionalnych i lokalnych mających następujące funkcje (np.): − zbieranie informacji o przestępstwach i trendach kryminalnych, o grupach wysokiego zagrożenia przestępstwami oraz o eksperymentach prewencyjnych i ich efektach, − planowanie i realizacje programów prewencyjnych, ich ocenę, − koordynowanie działalności prewencyjnej policji i innych agend do zapobiegania przestępczości, − zapewnienie aktywnej partycypacji publicznej w działalności prewencyjnej, poprzez informowanie o potrzebie i sposobach działania, − szukanie wsparcia i współpracy mass mediów w działalności prewencyjnej, − inicjowanie lub propagowanie badań nad występowaniem niektórych typów przestępstw oraz innych kwestii istotnych dla działań zapobiegawczych, − współpracę z decydentami przy opracowaniu racjonalnej i skutecznej polityki antyprzestępczej, − realizacje programów szkoleniowych w dziedzinie prewencji”. 3 Całościową normę prawną, która określa podstawę i warunki działania Komisji Bezpieczeństwa i Porządku, tworzą wspólnie przepisy art. 38a; art. 38b; art. 38c u.s.p., przy czym: art. 38a określa przede wszystkim zadania i skład komisji; art. 38 b mówi o sposobach jej działania i współdziałania z Policją oraz innymi powiatowymi służbami, inspekcjami i strażami, a także z powiatowymi i gminnymi jednostkami organizacyjnymi wykonującymi zadania z zakresu porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli, a także ze stowarzyszeniami, fundacjami, kościołami związkami wyznaniowymi oraz innymi organizacjami i instytucjami; zaś art. 38c ustanawia warunki finansowania działania Komisji. Zadania Komisji, określone w art. 38 a ust. 2 u.s.p., mają zasadniczo charakter opiniodawczy. Niewątpliwie Komisja Bezpieczeństwa i Porządku stanowi bezpieczeństwa i porządku publicznego, działającego pod przewodnictwem Prezydenta Miasta. Przygotowanie programu zapobiegania przestępczości oraz porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli, należy na podstawie art. 38 a ustawy o samorządzie powiatowym należy do Komisji Bezpieczeństwa i Porządku, powołanej w celu realizacji zadań Prezydenta Miasta w zakresie zwierzchnictwa nad powiatowymi służbami, inspekcjami i strażami oraz zadań określonych w ustawach w zakresie porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli. 3 Zadania jednostek samorządu terytorialnego w zakresie ochrony porządku i bezpieczeństwa publicznego. Materiał został przygotowany przez: Departament Porządku Publicznego MSWiA, Departament Administracji Publicznej MSWiA, Komendę Główną Policji Program przeciwdziałania przestępczości oraz ochrony bezpieczeństwa obywateli i porządku publicznego na lata 2011 – 2013. strona 8 z 64 Prezydent i Rada Miasta na prawach powiatu mają możliwość wprowadzania w życie ustaleń komisji. Mogą to zrobić na podstawie przysługujących im kompetencji w zakresie spraw bezpieczeństwa. Na podstawie art. 35 ustawa o samorządzie powiatowym – w ramach zwierzchnictwa starosty nad powiatowymi służbami, inspekcjami i strażami, na podstawie art. 10 ust. 3 i art. 11 ustawy z 6 kwietnia 1990 r. o policji, art. 14 ustawy z 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej oraz ustawy z 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym. Wprawdzie zadania komisji sformułowane są jako katalog zamknięty, lecz w rzeczywistości komisja ze względu na swój skład może być istotnym forum wzajemnego informowania się służb o zagrożeniach występujących na obszarze powiatu i koordynacji działań służb i instytucji odpowiedzialnych za bezpieczeństwo. Jako jedyne na obszarze powiatu ustawowo zinstytucjonalizowane gremium zajmujące się sprawami bezpieczeństwa, komisja może w znacznym stopniu wpływać na efektywne realizowanie zadań przez służby odpowiedzialne za bezpieczeństwo publiczne i jednostki samorządu terytorialnego. W celu prawidłowego wykonywania swoich obowiązków komisja musi dysponować odpowiednimi informacjami. Ustawa daje instrumenty pozyskiwania takich informacji. Przewodniczący komisji w celu wykonania jej zadań może żądać od policji oraz innych powiatowych służb, inspekcji i straży, a także od powiatowych i gminnych jednostek organizacyjnych wykonujących zadania z zakresu porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli, dokumentów i informacji o ich pracy, z wyjątkiem akt personalnych pracowników i funkcjonariuszy, materiałów operacyjno-rozpoznawczych lub dochodzeniowo-śledczych oraz akt w indywidualnych sprawach administracyjnych. Wykonując swoje zadania, komisja może współpracować z samorządami gmin z terenu powiatu, a także ze stowarzyszeniami, fundacjami, kościołami i związkami wyznaniowymi oraz innymi organizacjami i instytucjami. Do zadań komisji należy: 1. ocena zagrożeń porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli na terenie powiatu, 2. opiniowanie pracy policji i innych powiatowych służb, inspekcji i straży, a także jednostek organizacyjnych wykonujących na terenie powiatu zadania z zakresu porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli, 3. przygotowywanie projektu powiatowego programu zapobiegania przestępczości oraz porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli, 4. opiniowanie projektów innych programów współdziałania policji i innych powiatowych służb, inspekcji i straży oraz jednostek organizacyjnych wykonujących na terenie powiatu zadania z zakresu porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli, 5. opiniowanie projektu budżetu powiatu – w zakresie, o którym mowa w pkt 1, 6. opiniowanie projektów aktów prawa miejscowego i innych dokumentów w sprawach związanych z wykonywaniem zadań, o których mowa w pkt 1, 2 i 4, 7. opiniowanie zleconych przez starostę innych niż wymienione w pkt 2 i pkt 4 – 6 zagadnień dotyczących porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli. Komisja przygotowuje projekt programu zapobiegania przestępczości oraz porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli, którego uchwalenie programu należy już do w y ł ą c z n e j kompetencji Rady Miasta (art. 12 pkt 9b u.s.p). Dlatego też Komisja działająca pod przewodnictwem Prezydenta Miasta, pełni funkcję nie tylko opiniodawczą, ale i inspirującą w dziedzinie ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego, za czym przemawia przede wszystkim skład Komisji określony art. 38a ust. 5 i 6 u.s.p. Program przeciwdziałania przestępczości oraz ochrony bezpieczeństwa obywateli i porządku publicznego na lata 2011 – 2013. strona 9 z 64 „Program Przeciwdziałania Przestępczości oraz Ochrony Bezpieczeństwa Obywateli i Porządku Publicznego” ma ograniczyć skalę zjawisk i zachowań, które budzą powszechny sprzeciw i poczucie zagrożenia. Jest on zgodny z przyjętą „Strategią Rozwoju Miasta Piekary Śląskie do roku 2015 i wpisuje się w rządowy Program „Razem bezpieczniej”, którego jednym z priorytetów jest „budowa zintegrowanej wspólnoty społecznej i jej bezpieczeństwa”. W dokumencie tym wskazuje się, że „przy współpracy z lokalnymi społecznościami należy dążyć do tworzenia efektywnych lokalnych systemów bezpieczeństwa oraz wspierać działania na rzecz poprawy bezpieczeństwa lokalnego, w szczególności mając na celu ograniczenie najbardziej dokuczliwej dla obywateli przestępczości pospolitej”. 4 Program (…) poprzedzony został diagnozą zagrożeń, obejmuje wiele obszarów i otwarty jest na wszelkie inicjatywy instytucjonalne i obywatelskie. Tak zbudowane bezpieczeństwo będzie traktowane przez społeczeństwo jako dobro wspólne. Na podstawie aktualnej wiedzy o stanie i poczuciu bezpieczeństwa określono w Programie obszary działania i kierunki aktywności zaangażowanych podmiotów. Każde przedsięwzięcie wymagać będzie zdiagnozowania problemu, ustalenia przyczyn jego powstania, możliwości przeciwdziałania, a następnie realizacji zadań, w celu zapobiegania bądź wyeliminowania zagrożenia. Jednym z jego podstawowych założeń jest poprawa poczucia bezpieczeństwa mieszkańców Piekar Śląskich, a w tym ich przekonanie do nawiązania trwałego, stałego, naturalnego partnerstwa z Policją, Strażą Miejską oraz innymi instytucjami ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego. Nadzorującym realizację programu jest Prezydent Miasta jako Przewodniczący Komisji Bezpieczeństwa i Porządku. Komisja, w skład której wchodzą m.in. przedstawiciele Policji, Państwowej Straży Pożarnej i prokuratury, którzy winni wspierać Prezydenta przy realizacji Programu. Program w swym założeniu ma za cel stworzyć optymalny w warunkach lokalnych system bezpieczeństwa i zasad współpracy, jest formułą kompleksowego i ukierunkowanego działania w celu ograniczenia zjawisk i zachowań, które budzą powszechny sprzeciw i wzmagają poczucie zagrożenia. Ukierunkowany jest na pracę zespołową wielu instytucji, służb, straży i inspekcji na rzecz polepszenia jakości życia pod względem zwiększenia bezpieczeństwa publicznego. Cele Programu Zakłada się, że zadania w poszczególnych zdiagnozowanych obszarach zagrożeń realizowane będą na podstawie szczegółowych harmonogramów, przygotowywanych przez koordynatorów działań - podmioty wiodące (odpowiedzialne), przy współudziale partnerów wspomagających (współuczestniczących). Program ma być płaszczyzną poszukiwania i wdrażania skutecznych form i metod działań, mających na celu poprawę bezpieczeństwa mieszkańców Piekar Śląskich i osób przebywających na terenie Miasta, a także podnoszenie ich świadomości wiktymologicznej i wiedzy na temat bezpiecznych zachowań. Poprzez bieżące ustalanie obszarów zagrożeń i wdrażanie stosownych procedur reagowania inicjowane będą działania zmierzające do realnej poprawy poczucia bezpieczeństwa. Całość przedsięwzięć powinna być efektem rzetelnej i dogłębnej analizy, nie tylko suchych danych statystycznych, ale także informacji pochodzących od obywateli oraz informacji własnych uzyskiwanych przez poszczególne podmioty w trakcie wykonywania codziennych obowiązków. 4 Rządowy program ograniczania przestępczości i aspołecznych zachowań „Razem bezpieczniej”, przyjęty przez Radę Ministrów uchwałą nr 218 z dnia 18 grudnia 2006 r. Program przeciwdziałania przestępczości oraz ochrony bezpieczeństwa obywateli i porządku publicznego na lata 2011 – 2013. strona 10 z 64 Program – ze względu na jego otwartą formułę – zakłada również kontynuowanie dotychczas rozpoczętych przedsięwzięć, realizowanych zarówno przez koordynatorów, jak i podmioty współuczestniczące, a także wpisywanie ich w nowe działania lub uzupełnianie ich nowymi przedsięwzięciami. Realizacja zadań wynikających z programu, ma przyczynić się nie tylko do ograniczenia przestępczości, ale także do ograniczenia strat materialnych, a przede wszystkim moralnych. Pozwoli na aktywizację wielu podmiotów, jak również mieszkańców. Ponadto mniejsza liczba przestępstw wiązać się będzie z ograniczeniem wydatków na likwidację ich skutków – uzupełnianie strat materialnych, leczenie, rehabilitację i opiekę nad ofiarami, ponoszenie kosztów postępowań śledczych i sądowych (w tym ekspertyz), kosztów związanych z utrzymywaniem skazanych i późniejszą ich resocjalizacją. Program zakłada, że główne jego cele zostaną osiągnięte poprzez ograniczanie lokalnych przyczyn i okoliczności determinujących przestępczość i wykroczenia. Poziom skuteczności planowanych działań programowych określony zostanie poprzez osiągnięcie przyjętych dla każdego z zadań mierników. Głównym celem programu jest poprawa stanu porządku oraz wzrost poczucia bezpieczeństwa mieszkańców Piekar Śląskich, a jego realizacja obejmować będzie działania instytucji odpowiedzialnych za szeroko rozumiane bezpieczeństwo i organizacji pozarządowych. Zamierzeniem jest, aby Program stanowił skuteczne narzędzie wspierające realizację ustawowych działań organów administracji samorządu na rzecz bezpieczeństwa i porządku publicznego i kontynuację dobrych praktyk wypracowanych w Programie (…) na lata 2008-2010. Nadzór nad realizowanymi w ramach Programu zadaniami sprawuje Prezydent Miasta jako Przewodniczący Komisji Bezpieczeństwa i Porządku poprzez koordynatora działań Programu - Naczelnika Wydziału Bezpieczeństwa Publicznego, który będzie składał co rok Prezydentowi Miasta sprawozdania z wykonanych działań, sporządzone na podstawie sprawozdań liderów poszczególnych głównych kierunków (priorytetów) Programu. Będzie on nadzorował realizację zadań i przyjmował okresowe sprawozdania zbiorcze z realizacji programu. Zakłada się, że co kwartał lub - w przypadku zaistnienia takiej konieczności – częściej, Liderzy poszczególnych zespołów roboczych odbywać będą wspólne spotkania robocze, mające na celu wymianę doświadczeń oraz koordynację podejmowanych przez zespoły zadań, wykraczających poza działania poszczególnych zespołów. Konieczna jest aktywizacja społeczności Miasta i stworzenie do realizacji przedsięwzięć proponowanych w ramach Programu. Kształtowanie bezpieczeństwa na określonym, wysokim poziomie będzie efektem jedynie planowego i sprawnego procesu zarządzania bezpieczeństwem, jednakże bez określenia hierarchii priorytetów nie jest możliwe zapewnienie wymiernego, długofalowego sukcesu w tej dziedzinie. Dlatego na podstawie aktualnej wiedzy o stanie bezpieczeństwa porządku publicznego w Piekarach Śląskich określono obszary priorytety działania i kierunki aktywności zaangażowanych podmiotów w realizację Programu: − wzrost bezpieczeństwa w miejscach publicznych, − wzrost bezpieczeństwa w miejscu zamieszkania, − zminimalizowanie kradzieży infrastruktury technicznej, w szczególności elementów metalowych, celem sprzedaży na złom, − kreowanie przez instytucje miejskie inicjatyw z zakresu bezpieczeństwa oraz zwiększenie ich roli w reagowaniu na sytuacje patologiczne, − aktywizacja społeczności lokalnej w celu reagowania na przypadki negatywnych zachowań, Program przeciwdziałania przestępczości oraz ochrony bezpieczeństwa obywateli i porządku publicznego na lata 2011 – 2013. strona 11 z 64 − zminimalizowanie aspołecznych zachowań ze szczególnym uwzględnieniem środowiska dzieci i młodzieży, − prowadzenie edukacji i informowanie społeczności lokalnej w zakresie bezpieczeństwa i porządku, − zmniejszenie liczby zagrożeń wpływających na stan bezpieczeństwa w Mieście, − ograniczenie przestępstw kryminalnych i podniesienie skuteczności ich ścigania, − ograniczenie liczby przestępstw i wykroczeń dokonywanych przez nieletnich, − kontynuacja współpracy między podmiotami odpowiedzialnymi w Mieście za bezpieczeństwo i porządek publiczny - wypracowanie zasad szybkiego reagowania na zgłoszenia o zagrożeniach, − analiza zagrożeń (tzw. mapa zagrożeń), wynikająca z systematycznego ich monitorowania, w szczególności przez liderów zespołów roboczych Programu, − stworzenie, realizacja działań (podprogramów kierunkowych) prewencyjnych, edukacyjnych i prewencyjno-wychowawczych skierowanych do wszystkich mieszkańców Piekar Śląskich, szczególnie w środowisku dzieci i młodzieży, − poprawa bezpieczeństwa pożarowego, − stałe podnoszenie stanu bezpieczeństwa w zakresie zarządzania kryzysowego, − realizacja strategii programu „Razem bezpieczniej w regionie” oraz Strategii Rozwoju Miasta Piekary Śląskie do roku 2015, − ochrona środowiska. Rozwiązania organizacyjne Prezydent Miasta Piekary Śląskie – odpowiedzialny za całościowe wykonanie założeń Programu w harmonogramie działań, stanowiącego integralną częścią Programu wyznaczył, wzorem Programu (…) na lata 2008-2010, liderów – koordynatorów poszczególnych priorytetów działania. Proces koordynacji działań przedstawia schemat. Program przeciwdziałania przestępczości oraz ochrony bezpieczeństwa obywateli i porządku publicznego na lata 2011 – 2013. strona 12 z 64 schemat koordynacji działań w Programie Przeciwdziałania Przestępczości oraz Ochrony Bezpieczeństwa Obywateli i Porządku Publicznego powołuje, zatwierdza zadania do realizacji przedstawia całościowe sprawozdanie do zatwierdzenia, przedstawia propozycje rozwiązań poprawy stanu bezpieczeństwa PRZEWODNCZĄCY KOMISJI BEZPIECZEŃSTWA i PORZĄDKU – PREZYDENT MIASTA koordynuje działania Zespół ds. bezpieczeństwa dzieci i młodzieży lider: Naczelnik Wydziału Edukacji UM Zespół ds. aspołecznych zachowań i przemocy w rodzinie lider: Dyrektor MOPR Zespół ds. bezpieczeństwa i porządku publicznego lider: Komendant Miejski Policji Zespół ds. bezpieczeństwa w ruchu drogowym lider: Przewodniczący Komisji Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego Zespół ds. ochrony spokoju i porządku w miejscach publicznych lider: Komendant Straży Miejskiej Zespół ds. zarządzania kryzysowego lider: Naczelnik Wydziału Bezpieczeństwa Publicznego UM Zespół ds. ochrony środowiska lider: Naczelnik Wydziału Ochrony Środowiska, Rolnictwa i Gospodarki Komunalnej UM Liderzy: powołują grupy robocze, w skład których wchodzą przedstawiciele: instytucji miejskich, państwowych, organizacji społecznych, Kościoła, miejscowych działaczy społecznych, planują i wdrażają do realizacji projekty z zakresu poprawy bezpieczeństwa i porządku publicznego, określają dostępne siły i środki, przedstawiają propozycje rozwiązań systemowych, określają środki finansowe niezbędne do realizacji zadań, zapewniają koordynację działań pomiędzy grupami Naczelnik Wydziału Bezpieczeństwa Publicznego składają sprawozdania z działań grupy organizuje narady i spotkania koordynacyjne Program przeciwdziałania przestępczości oraz ochrony bezpieczeństwa obywateli i porządku publicznego na lata 2011 – 2013. strona 13 z 64 Zadaniem liderów jest realizacja postawionych przed nimi zadań oraz pozyskanie do współpracy wytypowanych podmiotów i ich przedstawicieli oraz aktywizacja działaczy społecznych. Wszyscy zaangażowani są zobowiązani realizować zadania, jakie wskaże i przydzieli im lider grupy roboczej. Liderzy w okresach rocznych sporządzają w obszarze swego działania szczegółową analizę dla precyzyjnego określenia zdolności realizacji i powodzenia działań i przedstawiają Prezydentowi Miasta sprawozdania z działań. Działanie liderów Programu, dla powodzenia zaplanowanych w nim przedsięwzięć, musi cechować (podobnie jak cały Program) otwartość na inicjatywy indywidualne, społeczne i potrzeby wynikające w trakcie realizowanych zadań. Tylko takie działanie zapewni powodzenie zaplanowanych kierunków i sukces w realizacji projektów. Zdolność do kreowania i inicjowania nowych rozwiązań była wymogiem podstawowym, jakim kierowano się przy doborze liderów. Aktywność w działaniu i systematyczność prac powinny pozwolić na bieżąco eliminować nieprawidłowości i bierność w działaniach poszczególnych podmiotów. Połączenie wysiłków pracowników różnych komórek organizacyjnych Urzędu Miasta, ze szczególnym uwzględnieniem Wydziału Bezpieczeństwa Publicznego, jednostek organizacyjnych Miasta, innych instytucji i organizacji pozarządowych oraz funkcjonariuszy służb porządkowych i ratowniczych – zwiększy ich zdolności do zastosowania lepszych narzędzi w realizacji przedsięwzięć prewencyjnych i budowie bezpiecznej przestrzeni Miasta. Ich współdziałanie w ramach grup zadaniowych Programu poprawi przepływ informacji i zespoli działania prewencyjne. Niezwykle ważne jest zaangażowanie organizacji pozarządowych, Kościoła, czy lokalnych liderów społecznych. Dla realizacji Programu niezmiernie ważna jest kampania promująca jego założenia i cele. Wdrożenie Programu ma w efekcie przynieść spadek liczby przestępstw i miejscowych zagrożeń, a także wzrost poczucia bezpieczeństwa wśród mieszkańców. Nie da się doprowadzić do trwałej poprawy bezpieczeństwa bez szerokiej współpracy wielu podmiotów. Za walkę z przestępczością odpowiedzialna jest nie tylko Policja, ale także władze samorządowe, prokuratura i sąd. Przestępczość oraz miejscowe zagrożenia to problem cywilizacji i trudno go nie dostrzegać. Pragniemy skonsolidować wszystkie służby, inspekcje i instytucje, aby swoimi ustawowymi działaniami wspierały samorząd powiatowy w osiągnięciu zamierzonego celu. Punktem wyjścia do wszelkich działań jest informacja o stanie bezpieczeństwa i porządku publicznego w Piekarach Śląskich, opracowana przez Komendę Miejską Policji. Realizacja Programu Działania na rzecz wdrożenia i realizacji Programu w Mieście będą przebiegać w trzech zasadniczych etapach: 1. Uruchomienie Programu, tj. podjęcie podstawowych działań, pozwalających na przygotowanie instrumentów realizacyjnych do zainicjowania i wdrożenia jego założeń w poszczególnych instytucjach. Będzie on trwał do kwietna 2011 roku. Zasadnicze działania, jakie zostaną zrealizowane w tym okresie podjęte obejmują m. in.: − uchwalenie i wdrożenie: „Programu …”; − utworzenie grup roboczych przez Liderów odpowiedzialnych za wdrażanie poszczególnych priorytetów działania. Program przeciwdziałania przestępczości oraz ochrony bezpieczeństwa obywateli i porządku publicznego na lata 2011 – 2013. strona 14 z 64 2. Wdrożenie Programu na poszczególnych poziomach. Okres realizacji Programu rozpoczęty w kwietniu 2011 r. będzie kontynuowany do grudnia 2013 r. Zasadnicze elementy przewidywane do realizacji w Programie będą obejmować: − diagnozę stanu bezpieczeństwa na obszarze Miasta; − przygotowanie nowych i zmodyfikowanie już istniejących projektów dotyczących poprawy bezpieczeństwa; − wdrożenie założeń programowych; − składanie systematycznych, półrocznych, sprawozdań z postępu Programu przez poszczególnych liderów; − przeprowadzanie okresowych badań stanu bezpieczeństwa i porządku publicznego, służących tworzeniu map zagrożeń; − zgłaszanie propozycji modyfikacji Programu. 3. Zamknięcie Programu, tj. podsumowanie efektów i ostatecznych osiągnięć po zakończeniu realizacji Programu. Okres realizacji tego etapu zamknie się między listopadem a grudniem 2013 r. Wówczas należy skupić się na realizacji następujących przedsięwzięć: a) opracowaniu informacji porównującej stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Mieście przed i po wdrożeniu programu: − porównanie poczucia bezpieczeństwa społeczeństwa do lat poprzednich, − statystyka przestępczości w rozbiciu na poszczególne lata, − analiza aspołecznych zachowań w rozbiciu na kategorie wiekowe i środowiska, − społeczny wizerunek instytucji odpowiedzialnych za bezpieczeństwo. b) ocenie zaangażowania lokalnych środków masowego przekazu promujących bezpieczny styl życia, właściwych postaw społecznych itp. c) sporządzeniu sprawozdania z realizacji w całym okresie trwania Programu. d) opracowaniu założeń do budowania nowego Programu podwyższającego poprawę ładu i porządku publicznego w Piekarach Śląskich. Finansowanie Programu Program Przeciwdziałania Przestępczości oraz Ochrony Bezpieczeństwa Obywateli i Porządku publicznego 2011 - 2013 będzie finansowany z budżetów poszczególnych jednostek organizacyjnych, planowanych corocznie. Wszelkie programy kierunkowe, realizowane przez służby porządkowe, Wydziały i Biura Urzędu Miasta oraz inne miejskie jednostki organizacyjne będą stanowiły część Programu. Rozważyć należałoby sfinansowanie dodatkowych służb policyjnych ze stanu kadrowego KMP w Piekarach Śląskich. Program przeciwdziałania przestępczości oraz ochrony bezpieczeństwa obywateli i porządku publicznego na lata 2011 – 2013. strona 15 z 64 Realizacja zadań zawartych w "Programie Przeciwdziałania Przestępczości Oraz Ochrony Bezpieczeństwa Obywateli i Porządku Publicznego na lata 2008 – 2010”. Analiza zagrożeń na terenie Miasta Piekary Śląskie Program walki z zagrożeniami w sferze bezpieczeństwa i porządku publicznego musi odnosić się nie tylko do likwidowania objawów patologii, lecz zmierzać także do likwidacji przyczyn generujących te zachowania. Bardzo ważnym czynnikiem w walce z przestępczością jest przebudowa świadomości mieszkańców Miasta. Koniecznością staje się próba zmiany nastawienia mieszkańców wobec otaczających ich zagrożeń. Obserwowana tolerancja wobec zauważanych symptomów zagrożeń rozzuchwala sprawców łamania prawa, co w konsekwencji doprowadza do dalszych jego naruszeń. Mieszkańcy, choć okazują dezaprobatę w stosunku do ujawnianych przez siebie faktów ewidentnego łamania prawa nie chcą, bądź boją się powiadamiać Policji o takich zachowaniach oraz uczestniczyć w czynnościach prowadzonych przez organa ścigania. Koniecznym staje się doprowadzenie w dłuższej perspektywie do stanu, w którym każdy z mieszkańców będzie okazywał „zero tolerancji dla zła”, a przez to powiadamiał niezwłocznie Policję i inne służby o przypadkach naruszania prawa i norm społecznych, oraz by uczestniczył w przedsięwzięciach zmierzających do poprawy stanu bezpieczeństwa na jego ulicy, w jego dzielnicy, całym Mieście. Społeczeństwo obywatelskie, popierające działania służb zmierzających do poprawy bezpieczeństwa gwarantuje sukces na tym polu. Budowa programu na lata 2011-2013 została poprzedzona analizą występujących w mieście zagrożeń: przestępczością kryminalną, naruszeniami porządku publicznego, przejawami patologii, bezpieczeństwem na drogach oraz stopniem zaangażowania organizacji pozarządowych w poprawę bezpieczeństwa. Porównano również stan bezpieczeństwa w okresie funkcjonowania „Programu (…) na lata 2008 - 2010” z latami go poprzedzającymi. Analizy porównawcze w pełni uzasadniają wdrożenie „Programu przeciwdziałania przestępczości oraz ochrony bezpieczeństwa obywateli i porządku publicznego na lata 2011-2013”. Realizowane zadania przez Komendę Miejską Policji, Straż Miejską, poszczególne wydziały Urzędu Miasta oraz organizacje pozarządowe przyczyniły się do znacznej poprawy bezpieczeństwa w okresie działania poprzedniego Programu. Potwierdzają to dane statystyczne zarówno w aspekcie ograniczenia przestępczości, jak też wzrostu wykrywalności w poszczególnych kategoriach. Dla zobrazowania powyższych trendów dane przedstawiono w wykresach tabelarycznych. W dniu 21 lutego 2008 roku Uchwałą Nr XX/214/08 Rady Miasta w Piekarach Śląskich został przyjęty do realizacji „Program przeciwdziałania przestępczości oraz ochrony bezpieczeństwa obywateli i porządku publicznego na lata 2008 – 2010”, którego celem jest podniesienie jakości i efektywności działań prowadzonych przez odpowiednie podmioty w szczególności poszczególne Wydziały Urzędu Miasta oraz instytucje pozapolicyjne. Istotnym problemem, który zaobserwowano na terenie Miasta w latach 2005-2007 roku była bardzo duża liczba przeprowadzanych przez policjantów interwencji. Liczba ta utrzymuje się na wysokim poziomie, lecz w ostatnim roku zaobserwowano jej spadek. Stan bezpieczeństwa w miejscach publicznych jak i w miejscu zamieszkania najlepiej obrazuje analiza przeprowadzanych interwencji. W okresie sprawozdawczym w ramach codziennej służby, funkcjonariusze Komendy Miejskiej Policji w Piekarach Śląskich przeprowadzili 20 224 interwencje, to jest o 7 029 interwencji mniej niż w poprzednim okresie sprawozdawczym tj. w latach Program przeciwdziałania przestępczości oraz ochrony bezpieczeństwa obywateli i porządku publicznego na lata 2011 – 2013. strona 16 z 64 2005-2007, z czego 5 945 w miejscach publicznych czyli o 9 450 mniej niż w poprzednim okresie sprawozdawczym 5 763 domowych czyli o 3 048 mniej niż w analogicznym okresie. INTERWENCJE W LATACH 2005 - 2010 10000 9000 8000 7000 6000 5000 9823 4000 9295 8131 6979 6475 6770 2009 2010 3000 2000 1000 0 2005 2006 2007 2008 Program przeciwdziałania przestępczości oraz ochrony bezpieczeństwa obywateli i porządku publicznego na lata 2011 – 2013. strona 17 z 64 Dużą część ogółu wszystkich interwencji stanowią interwencje w miejscach publicznych, niemniej jak widzimy na załączonym poniżej wykresie, ich liczba na przestrzeni ostatnich lat osiągnęła najniższą wartość. INTERWENCJE W MIEJSCACH PUBLICZNYCH W LATACH 2005 - 2010 6000 5000 4000 3000 5480 5557 4368 2000 1000 2009 2027 1908 2008 2009 2010 0 2005 2006 2007 Program przeciwdziałania przestępczości oraz ochrony bezpieczeństwa obywateli i porządku publicznego na lata 2011 – 2013. strona 18 z 64 Drugą dominującą kategorią są interwencje domowe, których liczba nadal utrzymują się na wysokim poziomie. W ubiegłym, 2010 roku odnotowano ich spadek, po jednostkowym wzroście w 2009 roku, co obrazuje poniższy wykres. INTERWENCJE DOMOWE W LATACH 2005 - 2010 3500 3000 2500 2000 1500 1000 3241 3103 2467 1832 2017 1914 2008 2009 2010 500 0 2005 2006 2007 W latach 2008-2010 stwierdzono 24 721 wykroczeń, co stanowi wzrost o 1 778 w stosunku do poprzedniego okresu. Jak widać z przedstawionego powyżej zestawienia wynika, że w 2007 roku pierwszy raz od lat odnotowano spadek ilości interwencji we wszystkich kategoriach (interwencje ogółem, w miejscach publicznych, interwencje domowe). Ten pozytywny trend utrzymuje się, na co, na pewno miał wpływ funkcjonujący system monitoringu miejskiego i jego rozbudowa o następne kamery oraz dalsze nasycenie miejsc najbardziej zagrożonych patrolami prewencji Policji, poprzez kierowanie do służby funkcjonariuszy Oddziału Prewencji Policji w Katowicach. Program przeciwdziałania przestępczości oraz ochrony bezpieczeństwa obywateli i porządku publicznego na lata 2011 – 2013. strona 19 z 64 WYKROCZENIA OGÓŁEM W LATACH 2005 - 2010 8800 8600 8400 8200 8000 7800 7600 8260 8611 7914 8196 2008 2009 2010 7400 7200 7570 7115 7000 2005 2006 2007 Na podstawie prowadzonych analiz stanu zagrożenia wyznaczano dni, zmiany i miejsca najbardziej zagrożone na terenie Miasta, gdzie kierowane były do służby zwiększone siły i środki włącznie ze wsparciem funkcjonariuszy OPP Katowice. Program przeciwdziałania przestępczości oraz ochrony bezpieczeństwa obywateli i porządku publicznego na lata 2011 – 2013. strona 20 z 64 Powyżej przedstawiono ilość wykonanych służb i skierowanych policjantów OPP Katowice do pełnienia służby patrolowej na terenie Miasta Piekary Śląskie w porównaniu do poprzednich lat. Podstawową formą pełnienia służby patrolowej przez policjantów OPP Katowice były patrole piesze, najczęściej realizowane w dzielnicach Piekary i Szarlej oraz osiedlach Piotra Skargi, Wieczorka i Powstańców Śląskich Patrole w terenie obejmowały nadzorem główne ciągi handlowe, parki , parkingi, rejony przystanków PKM i ważnych instytucji użyteczności publicznej. Program przeciwdziałania przestępczości oraz ochrony bezpieczeństwa obywateli i porządku publicznego na lata 2011 – 2013. strona 21 z 64 W okresie 2008-2010 funkcjonariusze OPP Katowice zatrzymali na gorącym uczynku popełnienia przestępstw 11 sprawców, ujawnili 2 029 wykroczenia nakładając 1 429 mandaty karne. Reasumując należy stwierdzić, że służba funkcjonariuszy OPP Katowice, patrolujących prewencyjnie miejsca zagrożone, w znacznym stopniu przyczyniła się do spadku przestępczości na terenie Miasta Piekary Śląskie i poprawy poczucia bezpieczeństwa społeczności lokalnej. Na poziom bezpieczeństwa w Mieście wpływa niewątpliwie narzędzie, jakim jest monitoring wizyjny. W dniu 30 października 2006 r. uruchomiono centrum monitoringu wizyjnego w Komendzie Miejskiej Policji. Po dobudowaniu w 2009 roku 4 kamer w Brzezinach Śląskich, system monitoringu wizyjnego obejmuje 18 kamer umieszczonych w centrum miasta (11), Oś. Wieczorka (2) i Brzozowice-Kamień (1). System przekazu obrazu cyfrowego oparty jest na sieci radiowej, której dostawcą jest firma CROWLEY DATA POLAND Sp. z o.o., kamery i system obserwacji oraz archiwizacji dostarczyła firma SPRINT Sp. z o.o. z Olsztyna. Obsługę monitoringu wizyjnego powierzono firmie ochroniarskiej "ERA" z Chorzowa, która zapewnia 24 godzinna obsadę stanowiska. Jeden z monitorów, umieszczony jest w dyżurce Komendy Miejskiej Policji. Dyżurny KMP ma stały podgląd pracy monitoringu wizyjnego. Interwencje zaobserwowanych nieprawidłowości, wykroczeń czy przestępstw przekazywane są przede wszystkim Dyżurnemu KMP, gdyż policja, obok Straży Miejskiej, jest głównym elementem reakcji na niekorzystne zjawiska zaobserwowane w rejonie monitorowanym. Informacje dzienne o działaniu monitoringu spływają do Miejskiego Centrum Zarządzania Kryzysowego i umieszczane są w raporcie dziennym. Monitoring miejski, w znacznym stopniu poprawił stan bezpieczeństwa w miejscach publicznych, gdzie znajdują się kamery, a jednocześnie przyczynił się do ustalenia i w konsekwencji do zatrzymania kilku sprawców przestępstw, w związku z powyższym należy stwierdzić, że system monitoringu przynosi pozytywny efekt prewencyjny, czego efektem jest spadek interwencji w miejscach publicznych. Ilość ujawnianych w miejscach publicznych w obrębie monitoringu przypadków naruszeń prawa i szybka reakcja służb porządkowych poprawia stan bezpieczeństwa, niemniej należy zauważyć wyraźny spadek ilości odnotowywanych ujawnień zdarzeń mających miejsce w obrębie monitoringu. Poniżej przedstawiono ilość ujawnionych naruszeń prawa w miejscach publicznych w obrębie monitoringu wizyjnego Miasta zgłaszanych przez operatorów. Program przeciwdziałania przestępczości oraz ochrony bezpieczeństwa obywateli i porządku publicznego na lata 2011 – 2013. strona 22 z 64 lata Lp. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. a) b) c) d) e) f) g) h) Statystyka pracy centrum monitoringu wizyjnego Zgłoszenie do dyżurnego KMP interwencji i zdarzeń dotyczących łamania przepisów ruchu drogowego, kolizji, wypadków, bójek, spożywania alkoholu, itp. Powiadomienie MCZK o łamaniu przepisów ruchu drogowego, utrudnieniach w ruchu drogowych, spożywaniu alkoholu w miejscach publicznych, itp. Powiadomieni bezpośrednio Straży Miejskiej o łamaniu przepisów ruchu drogowego, spożywaniu alkoholu w miejscach publicznych, itp. Uroczystości kościelne, pielgrzymki, imprezy miejskie, zachowanie się kibiców – bezpośredni przekaz obrazu dyżurnemu KMP. Udostępnienie archiwum oraz współpraca z Sekcją Ruchu Drogowego Udostępnienie archiwum Sekcji Kryminalnej Udostępnienie archiwum Rewirowi Dzielnicowych. Udostępnienie archiwum Straży Miejskiej Udostępnienie archiwum Sekcji PG. Przeglądanie na bieżąco archiwum na polecenie dyżurnego KMP oraz Sekcji Prewencji. W tym rodzaje wykroczeń: 5 Niestosowanie się do znaku drogowego B-36. 6 Niestosowanie się do znaku drogowego B-1. Spożywanie alkoholu w miejscu publicznym. Inne wykroczenia z zakresu ruchu drogowego. Inne, w tym Izba Wytrzeźwień. Nagranie na nośniki zewnętrzne dla Urzędu Miasta. Ujawnienie przestępstw za pomocą monitoringu. Nagranie zdarzeń na nośniki zewnętrzne dla Sekcji Kryminalnej, Sekcji Przestępstw Gospodarczych, Sekcji Ruchu Drogowego, Prewencji. 5 B-36 zakaz zatrzymywania, 6 B-1 zakaz ruchu w obu kierunkach. Program przeciwdziałania przestępczości oraz ochrony bezpieczeństwa obywateli i porządku publicznego na lata 2011 – 2013. 2006 2007 2008 2009 2010 21 226 276 196 79 2 166 311 443 329 14 52 58 54 33 0 37 62 117 126 0 0 21 3 1 0 0 69 144 29 22 3 56 90 122 13 12 4 113 89 133 5 15 0 80 113 83 13 17 2 11 0 7 0 0 0 0 156 8 80 66 127 1 4 199 30 87 227 167 10 25 131 40 70 388 177 3 16 131 18 16 269 78 0 6 0 46 45 41 26 strona 23 z 64 Na terenie Piekar Śląskich w omawianym okresie ujawniono 332 przestępstwa z Ustawy o Przeciwdziałaniu Narkomanii, których sprawcami byli nieletni. Do dyrekcji szkół, pedagogów, nauczycieli zwrócono się z apelem, aby zwracali szczególną uwagę na młodzież zachowującą się podejrzanie. Niepokojącym zjawiskiem było w 2010 roku pojawienie się tzw. dopalaczy, w związku z czym wzmożono przede wszystkim działania prewencyjne na terenach szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych. Łącznie przeprowadzono 133 spotkania w szkołach z gronem pedagogicznym, rodzicami uczniów oraz młodzieżą, na których omawiana była między innymi odpowiedzialność karna za przestępstwa narkotykowe. Na prowadzonych spotkaniach z rodzicami i nauczycielami omawiane były symptomy wskazujące na fakt, iż dana osoba może znajdować się w stanie po zażyciu środków psychoaktywnych. Na zlecenie Urzędu Miasta zorganizowano szkolenie, przede wszystkim skierowane do pedagogów, poświęcone problemowi dopalaczy. Zadania w zakresie przeciwdziałania narkomanii realizują organy administracji rządowej i jednostek samorządu terytorialnego, placówki oświatowo-wychowawcze, zakłady opieki zdrowotnej, Policja, ośrodki pomocy społecznej oraz szeroki krąg podmiotów spoza administracji publicznej. Należą do nich w szczególności fundacje i stowarzyszenia. Działania Policji ukierunkowane były i są w szczególności na ujawnianie dealerów narkotykowych w szkołach między innymi poprzez szkolenie pedagogów w zakresie reagowania, rozpoznawania osób będących pod wpływem środka odurzającego. Z prowadzonego rozpoznania przez KMP w Piekarach Śląskich wynika, że narkotykami najbardziej popularnymi wśród osób zażywających jest marihuana i amfetamina. Narkotyki najczęściej rozprowadzane są w okolicach lokali gastronomicznych, w parkach oraz miejscach ustronnych. Nie odnotowano żadnego przypadku rozprowadzania narkotyków w rejonach szkół. Osoby, przy których ujawniono narkotyki najczęściej posiadały niewielkie ich ilości. Osoby zażywające narkotyki w większości przypadków mają 17 do 25 lat. Nie stwierdzono przypadku by nieletni dokonali czynu zabronionego będąc pod wpływem środka odurzającego. Na szczeblu administracji samorządowej działania dotyczące walki z problemem narkomanii koordynuje Pełnomocnik ds. Przeciwdziałania Narkomanii. W wyniku jego działań m.in.: − w piekarskich szkołach gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych zrealizowano kolejną edycję programu z zakresu edukacji zdrowotnej p.n. „Profilaktyka HIV/AIDS’; − w ramach realizacji akcji edukacyjnej związanej z przeciwdziałaniem zjawisku narkomanii zorganizowano, przy współpracy Poradni PedagogicznoPsychologicznej, szkolenie ”Dopalacze i inne „legalne” substancje psychoaktywne w szkole”. W szkoleniu wzięło udział 59 osób -dyrektorzy piekarskich szkół, pedagodzy, przedstawiciele Policji, Straży Miejskiej, Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie i Urzędu Miasta. Szkolenie miało na celu naukę umiejętności zapobiegania zagrożeniom poprzez ich wczesne rozpoznanie i zastosowanie oddziaływania profilaktycznego, umiejętności rozpoznawania nastolatka używającego narkotyki oraz zastosowania wobec niego interwencji – ze szczególnym uwzględnieniem nowych środków zmieniających świadomość – dopalaczy; − w szkoleniach „Dopalacze czyli najnowsze trendy w zażywaniu substancji psychoaktywnych przez młodzież i osoby dorosłe – a przeciwdziałanie narkomanii w Program przeciwdziałania przestępczości oraz ochrony bezpieczeństwa obywateli i porządku publicznego na lata 2011 – 2013. strona 24 z 64 środowisku lokalnym w praktyce” wzięli udział m. in. członkowie Gminnej Komisji ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. Przeciwdziałanie narkomanii obejmuje m.in. ograniczanie szkód zdrowotnych i społecznych wynikających z używania środków psychoaktywnych. Koncepcja redukcji szkód sprowadza się do tego, że nieodzownym elementem życia społecznego są zjawiska szkodliwe lub niebezpieczne dla człowieka, których pełna eliminacja jest niemożliwa. Redukcja szkód to dążenie do minimalizacji istniejących zagrożeń oraz zmniejszanie ich negatywnych konsekwencji. W przypadku narkomanii utopijnym wydaje się całkowita eliminacja tego szkodliwego społecznie i zdrowotnie zjawiska. Dlatego przeciwdziałanie narkomanii nie polega na dążeniu do jej zupełnego wytępienia z życia społecznego, ale na ograniczaniu podaży, popytu i redukcji szkód. Przyczyn narkomanii upatruje się w dezintegracji osobowości, emocjonalnej niedojrzałości oraz w nieprzystosowaniu społecznym. Przyczyną sięgnięcia po narkotyk może być np. postawa rodziców, sprowadzająca się albo do nadopiekuńczości, albo wycofania i chłodu uczuciowego. Działania profilaktyczne prowadzą zatem do: nabywania umiejętności odmawiania (nauka asertywności), uporządkowania systemu wartości oraz nabywania umiejętności społecznych. W samym 2010 r. we wszystkich gimnazjach i szkołach ponadgimnazjalnych zrealizowano warsztaty profilaktyczne w zakresie przeciwdziałania narkomanii. W warsztatach udział wzięli uczniowie klas II i III szkół gimnazjalnych i klas I i II szkół ponadgimnazjalnych – ogółem 989 uczniów. Dla uczniów zorganizowano spektakle teatralno-profilaktyczne pn. „Córeczka” dot. zaburzonych relacji pomiędzy rodzicami a dziećmi w okresie dojrzewania, 2 koncerty „Dopóki masz wybór” program słowno-muzyczny z udziałem muzyka, długoletniego narkomana. Po realizacji warsztatów profilaktycznych „Krok po kroku” w piekarskich szkołach gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych przeprowadzono wśród uczniów badania ankietowe mające na celu przygotowanie diagnozy problemu t.j. zagrożenia narkomanią wśród uczestników warsztatów. Badania przeprowadzono z zapewnieniem pełnej anonimowości. Porównanie wyników tych badań z badaniami ogólnopolskimi ESPAD wskazują, że poziom zagrożenia narkomanią w piekarskich szkołach utrzymuje się na średnim poziomie dla miast do 100 tysięcy mieszkańców. W porównaniu z badaniami z 2009 roku nieznacznie wzrosła ilość wskazań dotyczących znajomości z osobami używającymi narkotyków oraz propozycji użycia narkotyków. Nastąpiło natomiast wyraźne załamanie trendu wzrostowego propozycji i użycia dopalaczy po administracyjnym ograniczeniu ich dostępności. W cyklicznych zajęciach w Klubie Abstynenta dla grupy osób uzależnionych od alkoholu realizowane są również warsztaty z zakresu przeciwdziałania narkomanii. W okresie 2008-2010 na terenach kolejowych odnotowano znaczny wzrost przestępstw, w wielu przypadkach były to kradzieże infrastruktury kolejowej, w pozostałych przypadkach kradzież paliw, złomu oraz węgla i miału z wagonów. W związku z kradzieżami na terenach kolejowych, funkcjonariusze tut. KMP na bieżąco kontrolowali tereny w rejonach przebiegania linii kolejowych celem przeciwdziałania i zapobiegania przestępstwom i wykroczeniom, zabezpieczyli 1 362 transporty kolejowe. Nadal, pomimo pozytywnych zmian w statystyce, bardzo istotnym problemem jest to nadużywanie alkoholu, co obrazuje ilość osób doprowadzanych do Izby Wytrzeźwień w Bytomiu. W Izbie Wytrzeźwień przebywało 2 337 mieszkańców Piekar Śląskich (o 193 mniej niż w latach ubiegłych), w tym kobiet 261 (ich liczba wzrosła w porównaniu z latami ubiegłymi). Program przeciwdziałania przestępczości oraz ochrony bezpieczeństwa obywateli i porządku publicznego na lata 2011 – 2013. strona 25 z 64 ILOŚĆ OSÓB UMIESZCZONYCH W IZBIE WYTRZEŹWIEŃ 1000 900 800 700 600 500 400 803 831 896 903 747 687 2005 2006 2007 2008 2009 2010 300 200 100 0 Współpraca Policji, Pełnomocnika Prezydenta Miasta ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Gminnej Komisji d.s. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych nie polegała jedynie na przekazywaniu sobie informacji. Funkcjonariusze Rewiru Dzielnicowych kontynuowali lokalne działania pod hasłem „Chroń dziecko przed alkoholem” i „STOP 18” polegające przede wszystkim na uświadomieniu sprzedawcom, że nieletni może być posiadaczem dowodu osobistego nawet przed ukończeniem 18 roku życia, tak więc sprzedawca winien dokładnie sprawdzić datę urodzenia osoby której sprzedaje alkohol. Działania te były publikowane na łamach lokalnej prasy oraz nagłaśniane na antenie Radia Piekary. Na bieżąco prowadzona jest współpraca z Miejskim Ośrodkiem Pomocy Rodzinie w Piekarach Śląskich, w zakresie pomocy ofiarom przemocy w rodzinie oraz rodzinom z problemami alkoholowymi. W toku interwencji domowych policjanci bardzo często spotykali się z zjawiskiem przemocy w rodzinie. W latach 2008 - 2010 ujawniono szereg takich przypadków, skutkujących sporządzeniem tzw. niebieskich kart, których ilość w 2010 roku wyraźnie spadła w związku z czym możemy stwierdzić, że zagrożenie w tym aspekcie Program przeciwdziałania przestępczości oraz ochrony bezpieczeństwa obywateli i porządku publicznego na lata 2011 – 2013. strona 26 z 64 ma tendencję spadkową. Na miejscach interwencji ujawniono dzieci i osoby potrzebujące pomocy o czym informowano Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie, a informację o sprawcach przemocy będących po spożyciu alkoholu przekazywano do Gminnej Komisji d.s. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, co ilustruje poniższy wykres. ILOŚĆ SPORZĄDZONYCH NIEBIESKICH KART 160 140 120 100 80 60 122 152 128 141 74 70 2005 2006 2007 2008 2009 2010 40 20 0 Program przeciwdziałania przestępczości oraz ochrony bezpieczeństwa obywateli i porządku publicznego na lata 2011 – 2013. strona 27 z 64 Przy nieznacznym spadku ilości sporządzonych niebieskich kart w latach 2008-2010 nastąpił również niewielki, w stosunku do poprzedniego okresu 2005-2007, spadek wszczętych postępowań przygotowawczych z art. 207 kk. znęcania nad rodziną, co może świadczyć o prawidłowej realizacji procedury „Niebieskiej Karty” i pracy prewencyjnej dzielnicowych. Dokładne dane pokazuje poniższe zestawienie. ILOŚĆ POSTĘPOWAŃ PRZYGOTOWAWCZYCH W ZW. Z PRZEMOCĄ 120 100 80 60 40 76 107 114 71 73 70 2005 2006 2007 2008 2009 2010 20 0 Policjanci na bieżąco monitorowali środowiska nieletnich wchodzących w konflikt z prawem, nadużywających alkohol i odurzających się. W tym celu utrzymywali stałe kontakty z Sądem Rejonowym Wydziałem Rodzinnym i Nieletnich w Tarnowskich Górach, kuratorami, dyrekcjami szkół i pracownikami MOPR w zakresie przeciwdziałania tym zjawiskom. W ubiegłym roku funkcjonariusze Nieetatowej Grupy ds. Nieletnich tut. KMP przeprowadzili 118 rozmów profilaktycznoostrzegawczych z nieletnimi zagrożonymi demoralizacją. Odbyto 245 spotkań z młodzieżą, na terenie placówek oświatowych, w szkołach i przedszkolach. W Piekarach Śląskich udowodniono nieletnim dokonanie wielu przestępstw, ogółem stwierdzono 473 czynów dokonanych przez 309 nieletnich. Na terenie Piekar Śląskich stwierdzono 332 przestępstwa z Ustawy o Przeciwdziałaniu Narkomanii, wszczęto 188 dochodzeń. W 20 przypadkach sprawcami były osoby nieletnie. Program przeciwdziałania przestępczości oraz ochrony bezpieczeństwa obywateli i porządku publicznego na lata 2011 – 2013. strona 28 z 64 W latach 2008-2010 Wydział Ruchu Drogowego zorganizował i przeprowadził szereg wzmożonych działań kontrolno - prewencyjnych, a w szczególności działania pod kryptonimami Prędkość, Alkohol i Narkotyki, Pasy, Niechronieni Uczestnicy Ruchu Drogowego, Bus, Truck, Taxi i Nauka Jazdy, Niebezpieczne Przewozy, Kontrola Drogowa i Bezpieczny Weekend. Nie zapominano także o działalności edukacyjnej związanej z bezpieczeństwem ruchu drogowego, szczególnie prowadzonej w ramach kampanii „ 2009 – Rokiem pieszego”, „Ratujmy Każdego – Rok Pieszego – Kolejny Krok”. Tylko w ubiegłym roku funkcjonariusze ruchu drogowego przeprowadzili 116 spotkań w szkołach i przedszkolach. Zorganizowali i przeprowadzili etap powiatowy oraz okręgowy, ogólnopolskiego konkursu wiedzy o bezpieczeństwie w ruchu drogowym dla uczniów szkół podstawowych (klasy IV-VI) i szkół gimnazjalnych, uczestniczyli w konkursie wiedzy o tematyce bezpieczeństwa w RD dla uczniów szkół podstawowych (klasy I – III). Uczestniczyli w festiwalu „Skrzydła” zorganizowanym na terenie MOSiR Piekary Śląskie, oraz ściśle współpracowali z UM Piekary Śląskie dystrybuując materiały promocyjne i profilaktyczne związane bezpośrednio z bezpieczeństwem i prowadzoną kampanią (odblaski, breloczki, itp.). Uczestniczyli w audycjach radiowych na antenie Radia „Piekary” o tematyce bezpieczeństwa w ruchu drogowym , w tym tematyce bezpieczeństwa pieszych. Uczestniczyli w akcji oklejania autobusów komunikacji miejskiej, podlegających KZK GOP, oraz współuczestniczyli i rozprowadzali przygotowane plakaty promujące kampanię. W latach 2008-2010 piesi uczestniczyli w 106 zdarzeniach, w których dwie osoby zginęły, a 86 osób odniosło obrażenia ciała. Na 113 zdarzeń, 80 to wypadki drogowe, natomiast 26 to kolizje drogowe. Odnotowano 11 wypadków spowodowanych przez nietrzeźwych kierujących, w których obrażeń ciała doznało 16 osób. Ponadto odnotowano 43 kolizji drogowych z udziałem nietrzeźwych kierujących. Do zadań funkcjonariuszy Wydziału Ruchu Drogowego tut. KMP należało także objęcie szczególnym nadzorem rejonów miejsc prowadzonych długofalowych robót drogowych. Wszelkie ujawnione nieprawidłowości w tym zakresie były na bieżąco przekazywane odpowiednim instytucjom. Ponadto policjanci Wydziału Ruchu Drogowego Komendy Miejskiej Policji w Piekarach Śląskich realizowali zadania z zakresu inżynierii ruchu drogowego w oparciu o plan działań w w/w zakresie. Liczbę zdarzeń drogowych w latach 2005 – 2010 obrazuje poniższa tabela: L.p Zdarzenia 2005 r. 2006 r. 2007 r. 2008 r. 2009 r. 2010 r. 1 WYPADKI DROGOWE 99 95 96 88 82 75 2 ZABICI 3 2 1 3 1 3 3 RANNI 133 119 121 124 107 94 4 KOLIZJE DROGOWE 601 555 547 585 639 725 5 SUMA ZDARZEŃ 699 650 643 673 721 800 Program przeciwdziałania przestępczości oraz ochrony bezpieczeństwa obywateli i porządku publicznego na lata 2011 – 2013. strona 29 z 64 Podsumowanie i wnioski − W latach 2008 – 2010 służby patrolowe na terenie Miasta były wspomagane siłami funkcjonariuszy Oddziałów Prewencji Policji w Katowicach. Łącznie 4377 funkcjonariuszy zrealizowało 611 służb na terenie Piekar Śląskich. Obecnie z uwagi na wygaśnięcie podpisanych wcześniej umów i likwidacji służby kandydackiej, należy podjąć kroki zmierzające do sfinansowania dodatkowych patroli. − Miasto Piekary Śląskie poprzez Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie przystąpiło do rządowego programu ograniczania przestępczości i aspołecznych zachowań „Razem bezpieczniej”. Program w swym założeniu założeniach był spójny z Program Przeciwdziałania Przestępczości oraz Ochrony Bezpieczeństwa Obywateli i Porządku Publicznego 2008 – 2010 i dlatego projekt MOPR był dofinansowany ze środków rezerwy celowej MSWiA. − Należy odstąpić od prowadzenia wspólnie z MOPR punktów konsultacyjno-informacyjnych które do tej pory funkcjonowały przy ulicy Olimpijskiej 3 i Skłodowskiej 106 z uwagi na bardzo małe zainteresowanie mieszkańców. Na ponad 250 dyżurów zgłosiło się 12 osób w związku z czym jesienią ich działalność zawieszono, a obecny wniosek o ich likwidacji jest jak najbardziej zasadny. − Należy zaktywizować lokalne (osiedlowe) społeczności w celu szybkiej reakcji przez odpowiednie służby na najbardziej uciążliwe zachowania aspołeczne (wybryki chuligańskie, niszczenie infrastruktury, pijaństwo, itp.). Należy dlatego poprawić realizację zadań w zakresie prewencji kryminalnej poprzez np.: cykliczne spotkania z zarządami Rodzinnych Ogródków Działkowych, zwiększenie liczby spotkań w gimnazjach na temat zagrożeń wynikających z kryminalizacji życia codziennego, cykliczne audycje w Radiu Piekary dotyczące bezpieczeństwa itp. − Nadrzędnym celem zaprezentowanego Programu jest w szczególności zaktywizowanie wszystkich podmiotów miejskich do ścisłej współpracy w ramach wymienionych w nim działań. Program ukazuje również, jak wiele zadań z zakresu bezpieczeństwa jest ustawowym oraz statutowym obowiązkiem całego szeregu służb, Wydziałów Urzędu Miasta, jednostek miejskich, instytucji i straży. Tym samym proponuje się, aby w przypadkach uzasadnionych oraz uprawnionych funkcjonowała zasada wymiany informacji o prowadzonych lub podejmowanych działaniach, co pozwoli na właściwą koordynację oraz zminimalizuje rozproszenie sił i środków. − Zwiększone natężenie ruchu na drodze wojewódzkiej 911, związane z lokalizacją wjazdu i zjazdu z autostrady A1 w bezpośrednim sąsiedztwie tej drogi, a przy obecnym statusie DW 911 (po jednym pasie ruchu dla każdego kierunku) i aktualnym obciążeniu ruchem, można założyć, że w rejonie tym będą duże spiętrzenia ruchu. Należy także przypuszczać, że lokalizacja w bezpośrednim sąsiedztwie zjazdu z autostrady A1, skrzyżowania z sygnalizacją świetlną DW 911 z ulicami Podmiejską i Miarki, będzie także generowała spiętrzenia w ruchu, tym bardziej, że przed tym skrzyżowaniem nastąpi zawężenie pasów ruchu z trzech do jednego w kierunku północnym. Newralgiczne, pod względem bezpieczeństwa, w ruchu drogowym będą zjazdy, a w szczególności wjazdy na autostradę A1. Mogą one generować większą ilość zdarzeń, choć może o mniejszym ciężarze gatunkowym z uwagi na zmniejszoną prędkość pojazdów. Natomiast szczególną uwagę należy zwrócić na inżynierię ruchu drogowego, w szczególności właściwe oznakowanie dróg w okolicach autostrady, gdyż po Program przeciwdziałania przestępczości oraz ochrony bezpieczeństwa obywateli i porządku publicznego na lata 2011 – 2013. strona 30 z 64 zaistnieniu zdarzeń na odcinkach za zjazdami, a w związku z tym zablokowaniem ruchu na autostradzie, należy przypuszczać, że duża część użytkowników autostrady będzie szukała dróg alternatywnych, zjeżdżając z A1. − Zdarzenia mające miejsce na autostradach, co do zasady, pociągają za sobą dużą liczbę uczestników oraz ofiar (ranni, zabici). Kwestią do rozważenia jest przygotowanie do obsługi autostrady wszelkich służb ratowniczych, w tym szczególnie medycznych (liczba dostępnych karetek pogotowia i ich obsady) i ich wyposażenia technicznego. − Brak miejsc do prowadzenia kontroli drogowej przez właściwe służby, w tym miejsc do ważenia pojazdów, w rejonie wjazdów z zjazdów z autostrady. Należy wyznaczyć odpowiednio przygotowane i oznakowane miejsca w celu bezpiecznej kontroli pojazdów, w szczególności ponadnormatywnie obciążonych, co powinno pozytywnia wpłynąć na bezpieczeństwo w ruchu drogowym. − Należy także zwrócić uwagę, że w obecnych czasach, koniecznością jest poszukiwanie wszelkich dróg alternatywnych, których zadaniem byłoby rozładowywanie natężenia ruchu na obciążonych ulicach i skrzyżowaniach, zlokalizowanych w sąsiedztwie autostrady (dla przykładu: ulica Pod Lipami, która, z uwagi na stan nawierzchni, nie jest wykorzystywana przez kierujących samochodami osobowymi, a mogłaby być ciągiem komunikacyjnym odciążającym ulicę Podmiejską. Wprawdzie koniecznym byłoby wtedy rozważenie budowy skrzyżowania z sygnalizacją świetlną lub skrzyżowania o ruchu okrężnym). − Ważną kwestią jest problem wyjazdu z Bytomiu - ulica Kędzierzyńska - na DW 911. Przy zakładanym zwiększonym ruchu na DW 911 wyjazd ten stanie się jeszcze bardziej utrudniony. Wprawdzie to nie jest teren administracyjny gminy Piekary Śląskie, natomiast na problem płynności ruchu należy spojrzeć bardziej globalnie. − Jednym z największych wyzwań są problemy, dotyczące szeroko rozumianej ekologii. Do najczęstszych należą bez wątpienia powstające regularnie w różnych częściach Miasta wysypiska śmieci. Należy wzmożyć działania kontrolne w celu utrzymania czystości i właściwej gospodarki odpadami. − Liderzy poszczególnych grup roboczych są zobowiązani do składania okresowych – rocznych sprawozdań z wykonywania zadań nałożonych przed Program Przeciwdziałania Przestępczości oraz Ochrony Bezpieczeństwa Obywateli i Porządku Publicznego 2011–2013 Przewodniczącemu Komisji Bezpieczeństwa i Porządku – Prezydentowi Miasta oraz do prezentowania ich na posiedzeniach Komisji Bezpieczeństwa i Porządku. Program przeciwdziałania przestępczości oraz ochrony bezpieczeństwa obywateli i porządku publicznego na lata 2011 – 2013. strona 31 z 64 Analiza zagrożeń Przestępstwa ogółem 3000 100,0% 90,0% 2500 Przestępstwa stwierdzone 80,0% 70,0% 2000 60,0% Wykrywalność w Piekarach Śląskich w % 1500 Wykrywalność w % woj. 1000 50,0% 40,0% 30,0% 20,0% 500 10,0% 0 Przestępstwa stwierdzone 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2313 2360 2814 2515 2737 2497 2512 2438 2791 0,0% Wykrywalność w Piekarach 48,1% 50,6% 61,5% 59,6% 68,7% 76,2% 81,7% 80,1% 78,3% Śląskich w % 45,9% 46,0% 49,1% 52,6% 56,0% 58,4% 60,0% 60,6% 63,6% Wykrywalność w % woj. W okresie funkcjonowania poprzedniego programu ilość przestępstw w kategorii przestępstw utrzymał się na poziomie średnie z lat 2005-2007. Wykrywalność utrzymuję się na poziomie około 80% (najwyższa 81,7% w roku 2008) i jest średnio (w latach 2008-2010) o 18,6% wyższa niż wykrywalność w Województwie Śląskim. Program przeciwdziałania przestępczości oraz ochrony bezpieczeństwa obywateli i porządku publicznego na lata 2011 – 2013. strona 32 z 64 Demografia i liczba przestępstw ogółem w poszczególnych rejonach Piekar Śląskich przestępstwa ogółem 2005 r. 2006 r. 2007 r. 2008 r. 2009 r. 2010 r. Kozłowa Góra 39 42 32 37 64 62 Os. Wieczorka 711 642 576 422 366 324 Centrum (Szarlej + Piekary + Oś. Wyzwolenia) 682 643 604 445 525 622 Brzozowice-Kamień 281 278 273 210 93 101 Brzeziny Śląskie 168 139 158 96 106 127 Dąbrówka Wielka 77 61 62 43 53 57 ludność 2000 r. 2001r. 2002r. 2003r. 2004r. 2005r. 2006r. 2007r. 2008 r. 2009 r. 2010 r. Ogółem 62 077 61 291 60 801 60 293 59 648 59 219 58 820 58 454 57 965 57 345 56 898 Kozłowa Góra 3 115 3 074 3 051 3 058 3 037 3 044 3 022 2 994 2 979 2 962 2 937 Os. Wieczorka i Józefka 17 994 17 748 17 700 17 591 17 426 17 335 17 264 17 153 17 029 16 871 16 716 Centrum 19 042 18 831 18 678 18 491 18 317 18 234 18 130 18 092 17 976 17 760 17 609 Brzozowice-Kamień 12 587 12 419 12 193 12 006 11 786 11 620 11 483 11 360 11 190 10 996 10 900 Brzeziny Śląskie 5 166 5 109 5 095 5 115 5 057 4 978 4 930 4 869 4 810 4 730 4 718 Dąbrówka Wielka 4 173 4 110 4 085 4 032 4 025 4 008 3 991 3 986 3 981 4 026 4 018 Program przeciwdziałania przestępczości oraz ochrony bezpieczeństwa obywateli i porządku publicznego na lata 2011 – 2013. strona 33 z 64 Przestępstwa kryminalne 2500 100,0% 90,0% 2000 Przestępstwa stwierdzone Wykrywalność w Piekarach Śląskich w % 80,0% 70,0% 1500 60,0% 50,0% 1000 40,0% Wykrywalność w % woj. 30,0% 500 20,0% 10,0% 0 Przestępstwa stwierdzone 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2007 1977 1909 1958 1805 1663 1253 1313 1561 0,0% Wykrywalność w Piekarach Śląskich 41,2% 41,6% 44,0% 48,6% 53,0% 65,5% 64,6% 63,7% 62,3% w% 36,1% 35,7% 37,0% 40,7% 42,7% 46,6% 47,8% 48,5% 50,5% Wykrywalność w % woj. W kategorii przestępstw kryminalnych stwierdzono na koniec 2008 roku 1253 przestępstwa tj. prawie 63% mniej niż w roku 2002. Jest to także zdecydowanie najmniejsza ilość przestępstw w okresie ostatnich 9 lat. Od tego roku obserwujemy stały wzrost przestępstw kryminalnych. Wykrywalność w 2010 r. wyniosła 62,3%, tj. o 2,3% mniej niż w roku 2008, ale o 21,1% więcej niż 2002 roku. Wykrywalność była zdecydowanie wyższa niż średnia wojewódzka. Program przeciwdziałania przestępczości oraz ochrony bezpieczeństwa obywateli i porządku publicznego na lata 2011 – 2013. strona 34 z 64 W siedmiu wybranych kategoriach (rozbój, kradzież z włamaniem, zniszczenie mienia, kradzież, kradzieże samochodów, pobicie, uszkodzenie ciała) stwierdzono w 2008 roku 703 przestępstw tj. najmniej w okresie ostatnich 9 lat. Od tego roku stale rośnie, do poziomu z roku 2006. Należy zwrócić na ten problem szczególną uwagę przy realizacji Programu (…) 2011-2013. Wykrywalność w 2010 roku wyniosła 46,9%, tj. o 24% więcej niż w roku 2002. Wykrywalność jest na stabilnym od trzech lat poziomie. 7 wybranych kategorii (bójka, pobicie, kradzież, kradzież mienia, kradzież samochodu, rozbój) 1400 100,0% 90,0% 1200 80,0% 70,0% 1000 60,0% Przestępstwa stwierdzone Wykrywalność w Piekarach Śląskich w % Wykrywalność w % woj. 800 50,0% 40,0% 600 30,0% 20,0% 400 10,0% 200 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Przestępstwa stwierdzone 1287 1215 1212 1146 1006 705 703 755 1011 W ykrywalność w Piekarach Śląskich w % 22,9% 22,5% 27,8% 29,3% 31,8% 39,0% 48,9% 46,8% 46,9% W ykrywalność w % woj. 21,2% 20,8% 19,5% 22,0% 23,1% 25,0% 28,9% 28,0% 30,4% Program przeciwdziałania przestępczości oraz ochrony bezpieczeństwa obywateli i porządku publicznego na lata 2011 – 2013. 0,0% strona 35 z 64 Przestępstwa rozbójnicze Przestępstwa stwierdzone Wykrywalność w Piekarach Śl. w % Wykrywalność w województwie w % 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Przestępstwa stwierdzone 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 69 78 60 52 53 53 43 44 100,0% 90,0% 80,0% 70,0% 60,0% 50,0% 40,0% 30,0% 20,0% 10,0% 0,0% 37 Wykrywalność w Piekarach 75,4% 65,8% 60,0% 63,6% 74,1% 83,0% 84,4% 75,0% 76,3% Śl. w % 47,9% 46,2% 48,1% 52,2% 58,2% 60,4% 62,6% 65,6% 69,6% Wykrywalność w województwie w % W 2010 roku zanotowano najniższy od 9 lat poziom rozbojów (o 41 mniej niż w roku 2003). Należy zwrócić uwagę na prawie 80% wykrywalność tych zdarzeń, wyższą od poziomu wojewódzkiego. Program przeciwdziałania przestępczości oraz ochrony bezpieczeństwa obywateli i porządku publicznego na lata 2011 – 2013. strona 36 z 64 Spadek wykrywalności i wzrost przestępstw nastąpił w wyniku kradzieży na nowobudowanej autostradzie, co zmieniło tendencję malejącą w tej kategorii. Kradzież Przestępstwa stwierdzone Wykrywalność w Piekarach Śląskich w % Wykrywalność w % woj. 800 80,0% 700 70,0% 600 60,0% 500 50,0% 400 40,0% 300 30,0% 200 20,0% 100 10,0% 0 Przestępstwa stwierdzone 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 591 666 708 637 537 428 331 330 377 17,3% 23,7% 26,4% 29,2% 32,2% 39,3% 41,4% 33,6% 14,6% 16,0% 18,9% 17,9% 20,4% 22,5% 21,1% 24,4% Wykrywalność w Piekarach 19,1% Śląskich w % 16,3% Wykrywalność w % woj. Program przeciwdziałania przestępczości oraz ochrony bezpieczeństwa obywateli i porządku publicznego na lata 2011 – 2013. 0,0% strona 37 z 64 Włamanie 700 80,0% Przestępstwa stwierdzone 600 70,0% Wykrywalność w Piekarach Śl. w % 500 Wykrywalność w województwie w % 60,0% 50,0% 400 40,0% 300 30,0% 200 20,0% 100 0 Przestępstwa stwierdzone 10,0% 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 591 428 421 439 391 240 213 224 0,0% 448 Wykrywalność w Piekarach 17,5 18,1 27,3 27,4 27,4 37,1 51,8 41,6 53,6 % % % % % % % % % Śl. w % 15,7 15,5 16,8 18,2 21,3 21,8 23,7 22,2 25,4 Wykrywalność w % % % % % % % % % województwie w % Obserwujemy duży, skokowy spadek włamań w roku 2007 (o 151), co utrzymywało się do roku 2009. Wzrost w 2010 r. spowodowany był zatrzymaniem grupy przestępczej z Rumunii, którzy dokonali kilkuset włamań do bankomatów. Należy zwrócić uwagę na wysoki, ponadwukrotny procent wykrywalności tych przestępstw w stosunku do średniej wojewódzkiej Program przeciwdziałania przestępczości oraz ochrony bezpieczeństwa obywateli i porządku publicznego na lata 2011 – 2013. strona 38 z 64 Kradzież samochodu 120 60,0% 100 50,0% 80 40,0% 60 30,0% 40 20,0% 20 10,0% Przestępstwa stwierdzone Wykrywalność w Piekarach Śl. w % 0 Przestępstwa stwierdzone 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 72 97 95 89 46 49 50 33 38 0,0% Wykrywalność w Piekarach Śl. w 11,8% 7,2% 9,3% 17,9% 17,0% 20,4% 15,7% 26,8% 45,5% % Wykrywalność w województwie w 10,7% 8,6% 10,8% 15,7% 17,1% 20,1% 25,6% 31,0% 32,2% % W 2006 roku radykalnie obniżono ten rodzaj przestępczości, w stosunku do roku 2003 ograniczając jego występowanie o 52,5%. W roku 2009 zanotowano najniższy poziom kradzieży samochodów w ostatnich 9 latach. Wykrywalność w 2010 r. wyniosła 45,5% i była wyższa od tej z roku 2008 o 29,8%. Program przeciwdziałania przestępczości oraz ochrony bezpieczeństwa obywateli i porządku publicznego na lata 2011 – 2013. strona 39 z 64 Pobicie i bójka 60 100,0% 90,0% 50 80,0% Przestępstwa stwierdzone 70,0% 40 60,0% Wykrywalność w Piekarach Śląskich w % 30 50,0% 40,0% 20 30,0% 20,0% 10 10,0% 0 Przestępstwa stwierdzone 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 53 14 23 38 12 20 18 39 25 69,8% 82,6% 74,4% 84,0% Wykrywalność w Piekarach Śląskich 72,2% w% 83,2% 68,0% 90,0% 94,4% 0,0% W tej kategorii uwidoczniono jest sinusoidalny wynik stwierdzonych przestępstw, przy wykrywalności na poziomie około 90%. Należy podjąć prace nad poprawą wskaźników w tej kategorii. Program przeciwdziałania przestępczości oraz ochrony bezpieczeństwa obywateli i porządku publicznego na lata 2011 – 2013. strona 40 z 64 Przestępstwa narkotykowe Przestępstwa stwierdzone Wykrywalność w Piekarach Śląskich w % 180 100,0% 160 90,0% 140 80,0% 70,0% 120 60,0% 100 50,0% 80 40,0% 60 30,0% 40 20,0% 20 10,0% 0 Przestępstwa stwierdzone 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 86 46 104 133 135 165 106 114 112 0,0% Wykrywalność w Piekarach 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 98,2% 97,3% % % % % % % % Śląskich w % W 2007 roku stwierdzono 165 przestępstw narkotykowych, tj. o 61 więcej niż w roku 2004 r., do poziomu tego roku powrócono w 2008 roku. W latach 20082010 liczby przestępstw narkotykowych kształtowały się na podobnym poziomie. Podkreślić należy skuteczność w ujawnianiu tej patologii przez KMP w Piekarach Śląskich, nie mniej jednak w Programie na lata 2011–2013 należy kontynuować zadania w celu minimalizacji tego typu przestępczości w naszym Mieście. Program przeciwdziałania przestępczości oraz ochrony bezpieczeństwa obywateli i porządku publicznego na lata 2011 – 2013. strona 41 z 64 EFEKTYWNOŚĆ W ZAKRESIE UJAWNIANIA KIERUJĄCYCH PO SPOŻYCIU ALKOHOLU 295 290 285 280 291 275 285 270 280 272 282 277 2005 2006 2007 2008 265 260 2009 2010 Jak widać z powyższego wykresu liczba ujawnionych przypadków kierowania pojazdów po spożyciu alkoholu stale, niestety, wzrasta. Dynamika wzrostu 2010 do 2008 roku wyniosła 105%. Na stały wzrost wykrytych kierujących po spożyciu alkoholu ma zapewne wpływ zakup ze środków funduszu przeciwalkoholowego urządzeń do określania alkoholu w wydychanym powietrzu u kierujących pojazdami (alkosensorów). W najbliższym czasie planowany jest zakup ze srodków Urzędu Miasta 4 kolejnych urządzeń do szybkiej kontroli trzeźwości kierujących. Program przeciwdziałania przestępczości oraz ochrony bezpieczeństwa obywateli i porządku publicznego na lata 2011 – 2013. strona 42 z 64 ZDARZENIA Z KIERUJĄCYMI PO ALKOHOLU 25 20 15 10 5 18 23 16 11 23 7 17 13 12 10 6 1 4 4 0 0 2005 2006 0 0 2007 wypadki 4 zabici 2008 ranni 5 2 0 2 2009 3 0 2010 kolizje Prowadzone przez Wydział Ruchu Drogowego akcje prewencyjne kontroli trzeźwości przynoszą efekty w postaci spadku zdarzeń z kierującymi po spożyciu alkoholu. Działania te powinny być priorytetowymi w Programie (…) na lata 2011 -2013. Program przeciwdziałania przestępczości oraz ochrony bezpieczeństwa obywateli i porządku publicznego na lata 2011 – 2013. strona 43 z 64 ILOŚĆ WYPADKÓW I POSZKODOWANYCH W WYPADKACH DROGOWYCH 140 120 100 80 60 40 133 95 99 121 119 124 86 96 107 94 75 82 20 3 0 2005 1 2006 Ilość wypadków drogowych 1 2007 3 2008 Ilość ofiar śmiertelnych wypadków drogowych 1 2009 3 2010 Ilość rannych w wypadkach Należy podkreślić, ze podejmowane przez szereg instytucji działania, w szczególności w ramach Programów przeciwdziałania przestępczości i oraz ochrony bezpieczeństwa obywateli i porządku publicznego w zakresie poprawy bezpieczeństwa na piekarskich drogach skutkują systematycznym spadkiem liczby wypadków i poszkodowanych w nich. W roku 2010 liczba wypadków była najniższa od 6 lat (spadek o prawie 25% w stosunku do 2005 r.), liczba rannych w tym okresie spadła o prawie 30%. Program przeciwdziałania przestępczości oraz ochrony bezpieczeństwa obywateli i porządku publicznego na lata 2011 – 2013. strona 44 z 64 ILOŚĆ ZDARZEŃ Z PIESZYMI 40 35 30 25 26 20 15 34 34 34 31 40 30 37 26 26 26 29 10 13 9 7 5 0 11 10 7 2 1 1 2007 2008 0 2005 2006 wypadki zabici ranni 0 2009 1 2010 kolizje Z początkiem 2009 roku ruszył wojewódzki program działań profilaktycznych ukierunkowanych na ograniczenie wypadków i ich skutków powodowanych przez pieszych uczestników ruchu drogowego „2009 – ROKIEM BEZPIECZEŃSTWA PIESZYCH”, w którym aktywnie uczestniczyło miasto Piekary Śląskie. Nie zapominano także o działalności edukacyjnej związanej z bezpieczeństwem ruchu drogowego w roku 2010, zmierzającej do poprawy bezpieczeństwa pieszych, szczególnie w ramach prowadzonej kampanii „Ratujmy Każdego – Rok Pieszego – Kolejny Krok”. Program przeciwdziałania przestępczości oraz ochrony bezpieczeństwa obywateli i porządku publicznego na lata 2011 – 2013. strona 45 z 64 ILOŚĆ KOLIZJI DROGOWYCH 800 700 600 500 725 673 400 300 639 601 200 651 644 100 0 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Notuje się, niestety, wzrost kolizji drogowych. W czasie realizacji Programu (…) na lata 2008-2010 średnio zanotowano 679 kolizji rocznie. Należy zwrócić na ten problem szczególną uwagę w latach 2011-2013. Program przeciwdziałania przestępczości oraz ochrony bezpieczeństwa obywateli i porządku publicznego na lata 2011 – 2013. strona 46 z 64 PRZESTĘPSTWA GOSPODARCZE STWIERDZONE W LATACH 2002- 2010 1000 900 800 700 600 500 400 300 571 470 200 100 0 Ilość przestępstw 850 802 967 185 175 249 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 109 185 175 249 571 470 850 802 967 109 W ostatnich trzech latach zdecydowanie zwiększono ujawnianie przestępstw gospodarczych. Dynamika w stosunku do 2002 roku wyniosła 887%. W zdecydowany sposób zwiększono także wykrycie przestępczości korupcyjnej: w 2004 roku stwierdzono 6 takich przestępstw, podczas gdy odpowiednio w 2005 – 10, w 2006 – 6, 2007 – 14, 2008 – 39, a w 2010 roku - 11. Program przeciwdziałania przestępczości oraz ochrony bezpieczeństwa obywateli i porządku publicznego na lata 2011 – 2013. strona 47 z 64 Liczba czynów karalnych do liczby czynów karalnych popełnionych przez nieletnich 250 200 150 100 165 218 50 93 118 113 109 128 150 144 133 113 81 179 166 81 121 105 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 ilość nieletnich 93 121 105 113 109 113 81 144 81 ilość czynów karalnych 218 165 118 133 144 150 128 166 179 0 144 Na identycznym jak w 2008 roku ukształtowała się w 2010 r. liczba nieletnich sprawców, którzy popełnili w porównywanych latach o 51 więcej czynów karalnych . W Programie na lata 2011 – 2013 minimalizowanie przestępstw wśród nieletnich należy traktować jako zadanie priorytetowe. Program przeciwdziałania przestępczości oraz ochrony bezpieczeństwa obywateli i porządku publicznego na lata 2011 – 2013. strona 48 z 64 Na potrzeby analizy porównawczej poziomu przestępczości w różnych miastach (powiatach) wprowadza się współczynnik przestępstw na 100 tysięcy mieszkańców. Wskaźnik ten jest jednym z najniższych w Województwie Śląskim. Program przeciwdziałania przestępczości oraz ochrony bezpieczeństwa obywateli i porządku publicznego na lata 2011 – 2013. strona 49 z 64 Program przeciwdziałania przestępczości oraz ochrony bezpieczeństwa obywateli i porządku publicznego na lata 2011 – 2013. strona 50 z 64 Współczynnik przestępstw stwierdzonych kryminalnych na 100.000 mieszkańców w Piekarach Śląskich i miastach ościennych oraz średnia wojewódzka 5 500,0 5 000,0 4 500,0 4 000,0 3 500,0 3 000,0 2 500,0 2 000,0 1 500,0 2 009 2 010 4 832,0 4 471,2 3 911,8 3 499,1 2 688,3 2 915,8 2 974,0 2 008 Bytom 4 302,1 3 747,8 3 599,7 3 100,0 2 447,3 2 313,0 2 332,0 2 007 Siemianowice 4 524,5 5 485,0 3 877,3 3 747,2 3 639,8 3 846,8 4 328,1 2 006 Chorzów 3 173,8 3 275,2 3 033,9 2 808,7 2 126,8 2 231,8 2 667,5 2 005 Piekary Śląskie 3 718,8 3 472,8 3 022,1 2 824,7 2 456,4 2 966,5 2 842,7 2 004 Będzin Tarnowskie Góry 3 244,2 3 010,3 2 760,6 2 414,4 2 111,2 2 111,2 2 414,4 Siemianowice województwo Chorzów Piekary Śląskie 3 423,6 3 224,4 2 932,1 2 674,6 2 450,3 2 530,5 2 603,7 Bytom Tarnowskie Góry województwo Będzin strona 51 z 64 Program przeciwdziałania przestępczości oraz ochrony bezpieczeństwa obywateli i porządku publicznego na lata 2011 – 2013.