klucz
Transkrypt
klucz
Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2015/2016 KARTA ODPOWIEDZI - KONKURS BIOLOGICZNY ETAP SZKOLNY 2015/16 Nr zad. 1. Max ilość punktów 4 pkt Prawidłowe odpowiedzi A. WIRUSY ROŚLINNE Jako materiał genetyczny mają RNA. Do komórki gospodarza wnikają całe, po wcześniejszym mechanicznym uszkodzeniu ściany komórkowej. WIRUSY ZWIERZĘCE Jako materiał genetyczny posiadają DNA lub RNA. Do komórki wnikają całe. Mają na ogół kształt bryłowaty. BAKTERIOFAGI Ich materiałem genetycznym jest częściej DNA niż RNA., który wprowadzają do komórki gospodarza, natomiast kapsyd zostaje na zewnątrz Priony głównie infekują komórki układu nerwowego. Jedną z chorób wywoływanych przez priony jest choroba Creutzfeldta- Jacoba / choroba szalonych krów / choroba kuru z Nowej Gwinei). Choroby wywoływane przez priony są śmiertelne/ lekarze nie znają sposobów leczenia tych chorób/ są nieuleczalne. 2 pkt Uwagi Za poprawny wpis do wszystkich kolumn tabeli –1 pkt B. Priony zbudowane są z białka. 2. Punktacja Za udzielenie 3 prawidłowych odpowiedzi na 4 pytania – 3 pkt 3pytania – 2 pkt 2pytania – 1 pkt 1-0 pytań – 0 pkt Odpowiedzi mogą być sformułowane inaczej, jeżeli są poprawne przyznajemy punkt(punkty). Królestwo: Bakterie Za wskazanie właściwego Uzasadnienie (przykłady): brak jądra komórkowego, występowanie królestwa – 1 pkt nukleoidu, brak mitochondriów, występowanie mezosomów Za poprawne 2 argumenty – 1 pkt Strona 1 z 5 Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2015/2016 3. 2 pkt Zdania należy uzupełnić następująco: Za prawidłowe uzupełnienie 4 luk w tekście – 2 pkt U protistów słodkowodnych istnieje różnica stężeń między 3– 2 luk – 1 pkt hipertonicznym wnętrzem komórki a hipotonicznym 1-0 luk – 0 pkt środowiskiem słodkowodnym. Aby zapobiec stałemu napływowi wody do wnętrza komórki wodniczka tętniąca usuwa swoją zawartość za zewnątrz organizmu. 4. 4 pkt A. Mitochondria – komórki protistów, grzybów, roślin i zwierząt Chloroplasty – komórki roślinne i części protistów/ glonów B. Mitochondria – przeprowadzanie procesu oddychania tlenowego/ wytwarzanie energii Chloroplasty – przeprowadzanie fotosyntezy C Prawidłowa odpowiedź: c 5. 2 pkt 1. 2. 3. 4. Witamina C Witamina A Witamina B1 Witamina B2 6. 4 pkt A. komórki martwe, jedna warstwa komórek, komórki pokryte kutykulą, komórki żywe, występują aparaty szparkowe, wiele warstw komórek, występują przetchlinki 2. F 3. P Za poprawne wykonanie polecenia B i C – po 1 pkt W poleceniach A i B odpowiedzi mogą być sformułowane inaczej, jeżeli są poprawne przyznajemy punkt(punkty). Za podanie 4 poprawnych symboli witamin – 2 pkt 3 – 2 witamin – 1 pkt 1 – 0 witamin – 0 pkt B. 1. P Za wypisanie wszystkich komórek z mitochondriami – 1 pkt i z chloroplastami – 1 pkt. 4. P 5. F Za podkreślenie wszystkich cech korka – 1 pkt. Za prawidłową ocenę ocenę 5 zdań -3 pkt 4 zdań – 2 pkt 3 – 2 zdań – 1 pkt 1 -0 zdań – 0 pkt Strona 2 z 5 Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2015/2016 7. 1 pkt 8. 3 pkt 9. 2 pkt 10. 6 pkt Prawidłowa odpowiedź: D Zaznaczenie prawidłowej odpowiedzi – 1 pkt A. Przykładowe odpowiedzi: Za prawidłowe wyjaśnienie W torebce zwiększyła się wilgotność powietrza z powodu wyników doświadczenia – 1 pkt utraty wody przez liść w procesie transpiracji. Przez liście roślina traci wodę w procesie transpiracji. B. Rośliny jednoliścienne A Rośliny dwuliścienne B Uzasadnienie (jeden argument): Liść rośliny dwuliściennej posiada nerwację pierzastą / liść rośliny jednoliściennej ma Za prawidłowe wskazanie liści nerwację równoległą. – 1 pkt. Liść rośliny dwuliściennej posiada ogonek liściowy, którego Za poprawne uzasadnienie – brak u roślin jednoliściennych / liść rośliny dwuliściennej ma 1 pkt. ogonek liściowy. W poleceniach A i B odpowiedzi mogą być sformułowane inaczej, jeżeli są poprawne przyznajemy punkt(punkty). Za prawidłowe uporządkowanie 1.pękniecie dojrzałej zarodni i uwolnienie zarodników etapów cyklu rozwojowego przenoszonych przez wiatr paprotki – 1 pkt 7 tworzenie zarodni po spodniej stronie liści 2 rozwój przedrośla 4 przepłyniecie w kropli wody plemnika do rodni 6 wyrośnięcie nowego sporofitu 5 zapłodnienie komórki jajowej 3 tworzenie rodni i plemni z gametami Odpowiedź może być sformułowana B. Jest rośliną jednopienną, gdyż na jednym przedroślu inaczej, jeżeli jest występują rodnie i plemnie. Za poprawną odpowiedź wraz z poprawna uzasadnieniem – 1pkt przyznajemy punkt. A. A. A 3, B 6, C 5, D2, E4, F1 Za 6 prawidłowych przyporządkowań roślin do rodzajów owoców- 4 pkt Strona 3 z 5 Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2015/2016 B. a) W powstawaniu owocu jabłoni bierze udział zalążnia słupka oraz dno kwiatowe. b)Takie owoce nazywamy szupinkowymi / pozornymi / rzekomymi / jabłko. 11. 2 pkt 12. 3pkt A. u tulipana – termonastie u bodziszka – fotonastie B. ruchy wzrostowe A. Przykładowe wnioski: Do kiełkowania nasion pszenicy światło jest czynnikiem obojętnym. Do kiełkowania nasion czarnuszki światło jest czynnikiem hamującym. Kiełkowanie nasion dziurawca następuje tylko pod wpływem światła. Wpływ światła na kiełkowanie nasion gatunków roślin jest różny. Nasiona różnych gatunków roślin różnią się wymaganiami świetlnymi podczas kiełkowania. B. 1. Obecność tlenu. 2. Odpowiednia temperatura/ 15 - 40 stopni Celsjusza. 3. Wilgotność/ odpowiednia ilość wody. 13. 4 pkt a) b) c) d) C D C nabłonek wydzielniczy/ gruczołowy 5przyporządkowań – 3 pkt 4-3 przyporządkowania – 2 pkt 2 przyporządkowania – 1 pkt 1- 0 przyporządkowań – 0 pkt W poleceniu B odpowiedzi mogą być sformułowane inaczej, jeżeli są poprawne przyznajemy punkt/punkty/. Za poprawne nazwy ruchów roślin w poleceniu A – 1 pkt i w poleceniu B – 1 pkt. Za każdy z poprawnie W poleceniu A sformułowanych wniosków – po odpowiedzi mogą 1 pkt. być inne lub inaczej sformułowane, jeżeli są poprawne przyznajemy punkt/punkty/. Za podanie 3 poprawnych czynników niezbędnych do kiełkowania nasion – 1 pkt. Za poprawne wykonanie polecenia a, b, c, d – po 1 pkt Strona 4 z 5 Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2015/2016 14. 3 pkt A. 1. Tkanka mięśniowa gładka 2. Tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana szkieletowa 3. Tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana serca B. Glista ludzka – 1 / tylko mięśnie gładkie Szympans – 1, 2, 3 / wszystkie rodzaje tkanki mięśniowej 15. 2 pkt 16. 1 pkt A. Cykl rozwojowy tasiemca- A B. 1. Jedząc zainfekowane / z larwami mięso świni. 2.Jedząc zainfekowane / z larwami mięso bydła domowego / krowy. Dzięki dużemu napięciu powierzchniowemu. 17. 5 pkt Cechy organizmów skrzelodyszne z 2 krwioobiegami stałocieplne bezowodniowce objęte całkowitą ochroną gatunkową Numery przypisane gatunkom 4 1, 2, 3, 5 2, 5 3, 4 1, 2, 3, 4, 5 Za poprawne podanie nazw wszystkich przedstawionych tkanek – 1 pkt Za poprawne przyporządkowanie tkanek mięśniowych do glisty ludzkiej – 1 pkt oraz do szympansa – 1 pkt Za wskazanie właściwego cyklu rozwojowego – 1 pkt Za podanie sposobów zarażenia – 1 pkt Uwaga! Nie uznajemy odpowiedzi: zarażamy się mięsem wieprzowym lub wołowym, gdy uczeń nie napisze, że to mięso jest zainfekowane lub z larwami. Za udzielenie poprawnej odpowiedzi – 1 pkt Odpowiedzi mogą być sformułowane inaczej, jeżeli są poprawne przyznajemy punkt. Odpowiedź może być sformułowana inaczej, jeżeli jest poprawna przyznajemy punkt. Za poprawne uzupełnienie każdego wiersza tabeli – po 1 pkt Strona 5 z 5