klucz

Transkrypt

klucz
Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2015/2016
KARTA ODPOWIEDZI - KONKURS BIOLOGICZNY
ETAP SZKOLNY 2015/16
Nr
zad.
1.
Max ilość
punktów
4 pkt
Prawidłowe odpowiedzi
A.
WIRUSY
ROŚLINNE
Jako materiał
genetyczny mają
RNA. Do komórki
gospodarza wnikają
całe, po
wcześniejszym
mechanicznym
uszkodzeniu ściany
komórkowej.
WIRUSY
ZWIERZĘCE
Jako materiał
genetyczny
posiadają DNA lub
RNA. Do komórki
wnikają całe. Mają
na ogół kształt
bryłowaty.
BAKTERIOFAGI
Ich materiałem
genetycznym jest
częściej DNA niż
RNA., który
wprowadzają do
komórki gospodarza,
natomiast kapsyd
zostaje na zewnątrz
Priony głównie infekują komórki układu nerwowego.
Jedną z chorób wywoływanych przez priony jest choroba
Creutzfeldta- Jacoba / choroba szalonych krów / choroba kuru z
Nowej Gwinei).
Choroby wywoływane przez priony są śmiertelne/ lekarze nie znają
sposobów leczenia tych chorób/ są nieuleczalne.
2 pkt
Uwagi
Za poprawny wpis do
wszystkich kolumn tabeli –1 pkt
B. Priony zbudowane są z białka.
2.
Punktacja
Za udzielenie 3 prawidłowych
odpowiedzi na 4 pytania – 3 pkt
3pytania – 2 pkt
2pytania – 1 pkt
1-0 pytań – 0 pkt
Odpowiedzi mogą
być sformułowane
inaczej, jeżeli są
poprawne
przyznajemy
punkt(punkty).
Królestwo: Bakterie
Za
wskazanie
właściwego
Uzasadnienie (przykłady): brak jądra komórkowego, występowanie królestwa – 1 pkt
nukleoidu, brak mitochondriów, występowanie mezosomów
Za poprawne 2 argumenty – 1 pkt
Strona 1 z 5
Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2015/2016
3.
2 pkt
Zdania należy uzupełnić następująco:
Za prawidłowe uzupełnienie
4 luk w tekście – 2 pkt
U protistów słodkowodnych istnieje różnica stężeń między 3– 2 luk – 1 pkt
hipertonicznym wnętrzem komórki a hipotonicznym 1-0 luk – 0 pkt
środowiskiem słodkowodnym.
Aby zapobiec stałemu napływowi wody do wnętrza komórki
wodniczka tętniąca usuwa swoją zawartość za zewnątrz
organizmu.
4.
4 pkt
A. Mitochondria – komórki protistów, grzybów, roślin i
zwierząt
Chloroplasty – komórki roślinne i części protistów/ glonów
B. Mitochondria – przeprowadzanie procesu oddychania
tlenowego/ wytwarzanie energii
Chloroplasty – przeprowadzanie fotosyntezy
C Prawidłowa odpowiedź: c
5.
2 pkt
1.
2.
3.
4.
Witamina C
Witamina A
Witamina B1
Witamina B2
6.
4 pkt
A. komórki martwe, jedna warstwa komórek, komórki
pokryte kutykulą, komórki żywe,
występują aparaty szparkowe, wiele warstw komórek,
występują przetchlinki
2. F
3. P
Za poprawne wykonanie
polecenia B i C – po 1 pkt
W poleceniach A i B
odpowiedzi mogą
być sformułowane
inaczej, jeżeli są
poprawne
przyznajemy
punkt(punkty).
Za podanie 4 poprawnych
symboli witamin – 2 pkt
3 – 2 witamin – 1 pkt
1 – 0 witamin – 0 pkt
B.
1. P
Za wypisanie wszystkich
komórek z mitochondriami –
1 pkt i z chloroplastami – 1 pkt.
4. P
5. F
Za podkreślenie wszystkich cech
korka – 1 pkt.
Za prawidłową ocenę ocenę
5 zdań -3 pkt
4 zdań – 2 pkt
3 – 2 zdań – 1 pkt
1 -0 zdań – 0 pkt
Strona 2 z 5
Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2015/2016
7.
1 pkt
8.
3 pkt
9.
2 pkt
10.
6 pkt
Prawidłowa odpowiedź: D
Zaznaczenie prawidłowej
odpowiedzi – 1 pkt
A. Przykładowe odpowiedzi:
Za prawidłowe wyjaśnienie
W torebce zwiększyła się wilgotność powietrza z powodu wyników doświadczenia – 1 pkt
utraty wody przez liść w procesie transpiracji.
Przez liście roślina traci wodę w procesie transpiracji.
B. Rośliny jednoliścienne A
Rośliny dwuliścienne B
Uzasadnienie (jeden argument): Liść rośliny dwuliściennej
posiada nerwację pierzastą / liść rośliny jednoliściennej ma Za prawidłowe wskazanie liści
nerwację równoległą.
– 1 pkt.
Liść rośliny dwuliściennej posiada ogonek liściowy, którego Za poprawne uzasadnienie –
brak u roślin jednoliściennych / liść rośliny dwuliściennej ma 1 pkt.
ogonek liściowy.
W poleceniach A i B
odpowiedzi mogą
być sformułowane
inaczej, jeżeli są
poprawne
przyznajemy
punkt(punkty).
Za prawidłowe uporządkowanie
1.pękniecie dojrzałej zarodni i uwolnienie zarodników etapów cyklu rozwojowego
przenoszonych przez wiatr
paprotki – 1 pkt
7 tworzenie zarodni po spodniej stronie liści
2 rozwój przedrośla
4 przepłyniecie w kropli wody plemnika do rodni
6 wyrośnięcie nowego sporofitu
5 zapłodnienie komórki jajowej
3 tworzenie rodni i plemni z gametami
Odpowiedź może
być sformułowana
B. Jest rośliną jednopienną, gdyż na jednym przedroślu
inaczej, jeżeli jest
występują rodnie i plemnie.
Za poprawną odpowiedź wraz z poprawna
uzasadnieniem – 1pkt
przyznajemy punkt.
A.
A.
A 3, B 6, C 5, D2, E4, F1
Za 6 prawidłowych
przyporządkowań roślin do
rodzajów owoców- 4 pkt
Strona 3 z 5
Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2015/2016
B.
a) W powstawaniu owocu jabłoni bierze udział zalążnia
słupka oraz dno kwiatowe.
b)Takie owoce nazywamy szupinkowymi / pozornymi /
rzekomymi / jabłko.
11.
2 pkt
12.
3pkt
A. u tulipana – termonastie
u bodziszka – fotonastie
B. ruchy wzrostowe
A. Przykładowe wnioski:
Do kiełkowania nasion pszenicy światło jest czynnikiem obojętnym.
Do kiełkowania nasion czarnuszki światło jest czynnikiem
hamującym.
Kiełkowanie nasion dziurawca następuje tylko pod wpływem światła.
Wpływ światła na kiełkowanie nasion gatunków roślin jest różny.
Nasiona różnych gatunków roślin różnią się wymaganiami
świetlnymi podczas kiełkowania.
B.
1. Obecność tlenu.
2. Odpowiednia temperatura/ 15 - 40 stopni Celsjusza.
3. Wilgotność/ odpowiednia ilość wody.
13.
4 pkt
a)
b)
c)
d)
C
D
C
nabłonek wydzielniczy/ gruczołowy
5przyporządkowań – 3 pkt
4-3 przyporządkowania – 2 pkt
2 przyporządkowania – 1 pkt
1- 0 przyporządkowań – 0 pkt
W poleceniu B
odpowiedzi mogą
być sformułowane
inaczej, jeżeli są
poprawne
przyznajemy
punkt/punkty/.
Za poprawne nazwy ruchów roślin
w poleceniu A – 1 pkt i w
poleceniu B – 1 pkt.
Za
każdy
z
poprawnie W poleceniu A
sformułowanych wniosków – po
odpowiedzi mogą
1 pkt.
być inne lub inaczej
sformułowane, jeżeli
są poprawne
przyznajemy
punkt/punkty/.
Za
podanie
3
poprawnych
czynników
niezbędnych
do
kiełkowania nasion – 1 pkt.
Za poprawne wykonanie
polecenia a, b, c, d – po 1 pkt
Strona 4 z 5
Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2015/2016
14.
3 pkt
A.
1. Tkanka mięśniowa gładka
2. Tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana szkieletowa
3. Tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana serca
B.
Glista ludzka – 1 / tylko mięśnie gładkie
Szympans – 1, 2, 3 / wszystkie rodzaje tkanki mięśniowej
15.
2 pkt
16.
1 pkt
A. Cykl rozwojowy tasiemca- A
B. 1. Jedząc zainfekowane / z larwami mięso świni.
2.Jedząc zainfekowane / z larwami mięso bydła
domowego / krowy.
Dzięki dużemu napięciu powierzchniowemu.
17.
5 pkt
Cechy organizmów
skrzelodyszne
z 2 krwioobiegami
stałocieplne
bezowodniowce
objęte całkowitą
ochroną gatunkową
Numery przypisane gatunkom
4
1, 2, 3, 5
2, 5
3, 4
1, 2, 3, 4, 5
Za poprawne podanie nazw
wszystkich przedstawionych tkanek
– 1 pkt
Za poprawne przyporządkowanie
tkanek mięśniowych do glisty
ludzkiej – 1 pkt oraz do szympansa
– 1 pkt
Za wskazanie właściwego cyklu
rozwojowego – 1 pkt
Za podanie sposobów zarażenia
– 1 pkt
Uwaga!
Nie uznajemy odpowiedzi:
zarażamy się mięsem
wieprzowym lub wołowym, gdy
uczeń nie napisze, że to mięso
jest zainfekowane lub z larwami.
Za udzielenie poprawnej
odpowiedzi – 1 pkt
Odpowiedzi mogą
być sformułowane
inaczej, jeżeli są
poprawne
przyznajemy punkt.
Odpowiedź może
być sformułowana
inaczej, jeżeli jest
poprawna
przyznajemy punkt.
Za poprawne uzupełnienie
każdego wiersza tabeli – po
1 pkt
Strona 5 z 5