Scenariusz debaty

Debata „Mój program aktywizacji Samorządu Uczniowskiego”
Debata „Mój program aktywizacji Samorządu Uczniowskiego”
Uczestnicy: 20 osób (w podziale na 5, 4-os grup)
Moderatorzy: Bartosz Mazurek, Paulina Kautsch
Ekspert: Anna Czuwara
Kamera: 2
Aparat: 1
Tablica interaktywna: 1
Piloty do głosowania: 23
Tablica mulitimedialna: 1
Komputer: 1
Widownia: Beata Łukaszewska-Breś + klasa 3a,3b
Element debaty
Opis
Czas
Powitanie
Powitanie, podział na 15 min
grupy, wprowadzenie w
temat
Moderator przedstawia
plan spotkania,
wyznacza cele pracy,
zasady współpracy i
ramy czasowe
Praca w grupach
Uczestnicy
30 min
przygotowują swój
„program wyborczy” w
którym ujmują
zagadnienia na
temat:aktywizacja,
opiekun, działania,
wybory, sojusznicy.
Moderator rozdaje
grupom materiały
pomocnicze i instrukcję
pracy.
Prezentacja
Przedstawiciele z każde 5 min dla każdej grupy
grupy prezentują
przygotowane
materiały.
Dwóch przedstawicieli
grupy wychodzi na
środek sali. Jeden z
nich przedstawia ustnie
program, drugi zapisuje
go na tablicy
interaktywnej.
Dyskusja
Debata plenarna nad
programami
wyborczymi. Każda
grupa może zadać
jedno pytanie do
jednego programu.
Każda grupa wystawia
jedną osobę, która
będzie odpowiadać na
pytania innych
grup/widowni dot.
programu jego grupy.
30 min
Stanowisko rady miasta Przewodniczący MRM 5 min
Chełma przedstawia
wyniki ankiety „Jak
zorganizować pracę
SU, aby w jego pracach
wzięła udział jak
Uwagi
Ankieta została
przeprowadzona
specjalnie dla potrzeb
tej debaty
Debata „Mój program aktywizacji Samorządu Uczniowskiego”
największa liczba
uczniów”
Głosowanie
Opinia eksperta
5 min
Uczestnicy debaty
wybierają w drodze
głosowania (za pomocą
pilotów) najlepszy
program aktywizacji
prac SU
Ekspert: Anna Czuwara 5 min
wyraża swoją opinię
dot. wygranego
programu
Podział w grupach:
1. Grupa: Agata Kociuba, Angela Godyńska, Jakub Falicki, Katarzyna Jaszczuk
2. Grupa: Tomasz Stus, Olga Kuryś, Kinga Posturzyńska, Ewelina Godziszewska
3. Grupa: Karolina Popek, Waldemar Kołodziejczyk, Paulina Leus, Agnieszka Walczuk
4. Grupa: Eliza Gawriołek, Maria Chybiak, Karolina Brzozowska, Patryk Hejna
5. Grupa: Justyna Kuśmierczuk, Dorota Rutka, Julia Pomiankiewicz, Anita Nosal
Debata „Mój program aktywizacji Samorządu Uczniowskiego”
Materiały dla uczestników:
Na czym polega dyskusja plenarna?
Jest to swobodna dyskusja w grupie od kilkunastu do kilkudziesięciu osób (skuteczna wymiana
poglądów możliwa jest jednak w grupach nie większych niż 20 osób). Dyskusja plenarna jest
techniką pozwalającą uczestnikom na zaprezentowanie swoich poglądów, wiedzy, doświadczeń,
pomysłów na dany temat w sposób w miarę swobodny.
W tym rodzaju debaty bardzo ważna jest rola moderatora! Prowadzący dyskusję plenarną musi
być dobrze przygotowany i mieć duże doświadczenie. Otwiera on dyskusję, przedstawia jej plan,
zachęca do zabierania głosu, czuwa nad czasem wypowiedzi, przypomina o kulturze dyskutowania,
podkreśla przechodzenie do kolejnych punktów dyskusji, podsumowuje dotychczasowe etapy
dyskusji, a potem jej całość, odnajduje i podkreśla stanowiska wspólne i rozbieżne.
Musi dyscyplinować uczestników, gdy odbiegają oni od tematu, przeciągają czas wypowiedzi,
zaczynają dyskutować na tematy osobiste, itp.
Istotne jest też, żeby uczestnicy byli przygotowani do dyskusji - zapoznali się nie tylko z tematem,
ale również materiałami jego dotyczącymi.
Dyskusja plenarna powinna mieć ograniczony czas i trwać nie dłużej niż 50-100 minut.
Odmianą dyskucji plenarnej jest dyskusja z zaproszonym gościem - ekspertem. Gość na początku
przedstawia swoje stanowisko, które jest punktem wyjścia do dyskusji i zadawania pytań.
Zalety i wady dyskusji plenarnej
Zaletą dla uczestników jest swoboda - dyskusja ta nie ma żadnych reguł ograniczających
możliwość wypowiedzi, poza ogólnymi zasadami kulturalnej dyskusji.
Wady - jeśli moderator nie spełnia należycie swojej roli, dyskusja może odejść od tematu, zostać
zdominowana przez kilku uczestników lub przeciągnąć się zanadto w czasie. Dlatego wybór
dobrego moderatora i jego/jej solidne przygotowanie się są kluczowe dla tego rodzaju
dyskusji.
Wadą jest też ograniczona liczba uczestników - dyskusja w grupie powyżej 20 osób jest poważnie
utrudniona, ciężko jest w tak dużej grupie dojść do jakichkolwiek konkluzji czy wniosków.
Czym jest samorząd uczniowski?
Samorząd uczniowski tworzą wszyscy uczniowie szkoły. Ustawa o systemie oświaty (uchwalone przez Sejm prawo
regulujące zasady funkcjonowania oświaty) - mówi, że Samorząd tworzą wszyscy uczniowie szkoły (art. 55).Członkiem
samorządu uczniowskiego stajemy się automatycznie w chwili przyjęcia do szkoły. Przestajemy nim być w
momencie, gdy szkołę opuszczamy.
Niezależnie od tego, jak bardzo jesteś zaangażowany w życie szkoły – masz prawo wpływać na to, co się w niej dzieje.
Możesz z tego prawa korzystać na różne sposoby – organizując szkolną drużynę piłki nożnej lub projekcje filmowe dla
kolegów, uczestnicząc w spotkaniach koła miłośników przyrody czy gier komputerowych, dekorując salę gimnastyczną
na imprezę karnawałową, pisząc artykuły do szkolnej gazetki, tworząc stronę internetową lub organizując wystawę
fotografii. Te i wiele innych działań uczniowskich to właśnie aktywność samorządu uczniowskiego – możliwości jest
tyle, że każdy może znaleźć coś dla siebie!
Debata „Mój program aktywizacji Samorządu Uczniowskiego”
Samorząd uczniowski jest organizacją działająca na rzecz uczniów i zarządzana przez uczniów.
Jest
organizacją niezależną od administracji oświatowej i jakiejkolwiek partii czy ugrupowań
politycznych. To uczniowie decydują, jakimi sprawami samorząd będzie się zajmował. Dlatego
pole działania samorządu jest właściwie nieograniczone.
Samorząd reprezentuje interesy uczniów wobec nauczycieli, rodziców, administracji oświatowej. Samorząd
poprzez swoje działanie wywiera wpływ na życie szkoły, może współdecydować o sprawach jej dotyczących. Ustawa o
systemie oświaty mówi, że Samorząd jest jedynym reprezentantem ogółu uczniów.
Samorząd jest organizacją demokratyczną. Uczniowie w sposób nieskrępowany wybierają swoich przedstawicieli,
mogą uczestniczyć w tworzeniu i realizacji programu pracy samorządu. Daje to każdemu uczniowi szansę znalezienia
swojego miejsca w szkole.
Kimkolwiek jesteś w swoim samorządzie uczniowskim - jego przewodniczącym, czy zwykłym
szarym członkiem (czyli uczniem, który nie należy do żadnych władz) - możesz mieć wpływ na
to, jak działa ten samorząd. Bo to, jak on działa, tak samo zależy od Ciebie, jak od jego władz.
Chcesz, żeby Twój samorząd działał jak należy?
No, to działaj!
Ustawa o systemie oświaty mówi w artykule 55 ustęp 1: "samorząd uczniowski tworzą wszyscy
uczniowie szkoły".
Kimkolwiek jesteś w swoim samorządzie uczniowskim - jego przewodniczącym, czy zwykłym
szarym członkiem (czyli uczniem, który nie należy do żadnych władz) - możesz mieć wpływ na to,
jak działa ten samorząd. Bo to, jak on działa, tak samo zależy od Ciebie, jak od jego władz.
Warto sobie to zdanie dokładnie zapamiętać. Bo to właśnie ono jest najważniejsze dla dobrego
działania samorządu. Można powiedzieć - kluczowe. Dlaczego? Bo taki samorząd, o którym do nas
piszecie w e-mailach: nie reprezentujący uczniów albo służący tylko do ustawiania krzeseł przed
uroczystościami, to samorząd, którego nie TWORZĄ wszyscy uczniowie. On się SKŁADA tylko z
prezydium. I to właśnie dlatego jest bezsilny. Ale gdyby był lepiej zorganizowany ...
A lepiej zorganizowany, to przede wszystkim znaczy:
zorganizowany ze wszystkich uczniów!
Do czego służy przewodniczący?
W kiepskich samorządach do tego, żeby od niego oczekiwać. A w rezultacie - żeby się na nim
Debata „Mój program aktywizacji Samorządu Uczniowskiego”
"przejechać". Bo choćby miał nawet najlepsze zamiary, sam niewiele zdziała. Musiałby się
wielokrotnie sklonować, żeby zaspokoić wszystkie pokładane w nim nadzieje wszystkich uczniów.
Kiedy się przyjrzeć samorządom, które odnoszą sukcesy, okazuje się że ich przewodniczący wcale
nie pochodzą z Kryptona.
Są trzy typy:
• perfekcyjni organizatorzy, potrafiący bez pudła zaplanować działalność wszystkich uczniów,
porozdzielać zadnia, opracować harmonogramy, na czas przypominać i rozliczać
• ukochani przywódcy, dla których wszyscy zrobią wszystko, bo potrafią zachęcić do
twórczego działania, samodzielnego myślenia i mrówczej pracy, a potem, kiedy jest już
zrobione, to się tak cudnie cieszą i chwalą, chwalą, chwalą ... (w dodatku - głównie "poza
oczami" zainteresowanego)
• trzeci typ, najszczęśliwszy dla samorządu, łączy w sobie oba poprzednie
Zrozumiałeś? Przewodniczący nie zbawia świata. To wy zbawiacie. On tylko pilnuje, żebyście się
przy tym w tłoku nie pozadeptywali: koordynuje i pośredniczy między Wami a dyrekcją. I może
nawet nie mieć najlepszych pomysłów - wystarczy, że będzie potrafił przyjmować z entuzjazmem
Wasze dobre pomysły.
Dziwaczne? Wcale nie. Cały świat to zna. Ty - też. Przypomnij sobie:
"Nie pytaj, co Ameryka może zrobić dla ciebie. Pytaj, co ty możesz zrobić dla Ameryki"
J. F. Kennedy – Prezydent USA
W jaki sposób zorganizować pracę samorządu uczniowskiego? Jak dzielić zadania i funkcje
pomiędzy jego członków? Zastanów się, jaka struktura organizacyjna samorządu będzie
najlepiej służyła twojej szkole.
W wielu szkołach samorząd to tylko biurokratycznie zorganizowana struktura – regulaminy,
protokoły i obowiązki. To oczywiście nie jest waszym celem – biurokratyczne mechanizmy
odwracają uwagę uczniów od działań szkolnych i tłumią ich aktywność. Celem sprawnie
działającego samorządu jest działanie, zmienienie szkoły i wpływanie na to, co się w niej dzieje tak,
aby wszystkim uczniom żyło się w niej dobrze i wszyscy byli zaangażowani w jej życie. W
osiągnięciu tego celu pomaga sprawna organizacja – dzięki niej łatwiej coś zaplanować,
przygotować, podzielić zadania, dowiedzieć się kto, co robi, kto za co jest odpowiedzialny, itd.
Debata „Mój program aktywizacji Samorządu Uczniowskiego”
Przemyślany podział zadań i funkcji między członków samorządu jest ważny z kilku powodów:
•
•
•
•
pomaga włączyć i zmotywować do działań większą liczbę uczniów,
usprawnia przepływ informacji w szkole,
pozwala dostosować działania, tak by odpowiadały na potrzeby i zainteresowania uczniów,
sprzyja kontynuacji pracy samorządu mimo zmieniających się co roku władz.
Zgodnie z Ustawą o systemie oświaty wy sami macie prawo do ustalenia struktury samorządu i
decydowania o tym, jakich instytucji potrzebuje wasza szkoła. Wszystkie powołane przez was
sekcje czy komisje powinny funkcjonować w oparciu o demokratyczne zasady - warto zapewnić
wszystkim uczniom możliwość angażowania się w szkolne i lokalne przedsięwzięcia. Dobra
organizacja pracy samorządu uczniowskiego nierzadko decyduje o jego sukcesie – warto zatem
dzielić zadania nie tylko między członków zarządu, ale również aktywizować do działania
samorządy klasowe lub proponować współpracę innym mniej lub bardziej formalnym grupom
uczniów działających w szkole (kołom zainteresowań, klubom, itd.).
Debata „Mój program aktywizacji Samorządu Uczniowskiego”
PAMIĘTAJ!
Na sukces samorządu uczniowskiego pracuje cała szkoła: zarząd, przedstawiciele samorządów
klasowych, członkowie różnych grup i kół zainteresowań, klubów, stowarzyszeń i innych
organizacji. Gdy od początku wszyscy uczniowie będą maksymalnie zaangażowani w działania
samorządu uczniowskiego, nawet nie zauważycie kiedy nadejdą kolejne, wielkie sukcesy.
Debata „Mój program aktywizacji Samorządu Uczniowskiego”
Materiały dla grup:
1. Wybierzcie spośród siebie lidera grupy i sekretarza. Będą oni prezentować
przygotowany program.
2. Zapoznajcie się z pytaniami pomocniczymi i podyskutujcie.
3. Przygotujcie program aktywizacji SU, aby w jego pracach wzięła udział jak
największa liczba uczniów. Zapiszcie go na kartonie.
4. Rama programu:
1. Nazwa programu
2. Odpowiedzi/stanowisko ws. punktów uwzględnionych w załączonym
schemacie
▪ UWAGA! Do tych punktów możecie dopisać własne ciekawe pomysły Pamiętajcie,
że pod koniec spotkania będziemy wybierać najlepszy program.
Jak zorganizować pracę samorządu, żeby włączyć w jego działania jak największą liczbę
uczniów? W tym obszarze temat powinien dotyczyć funkcjonowania SU, jego organów, jak
powinny działać, jakie mieć uprawnienia, tak żeby nie reprezentowały tylko grupy kilku uczniów, a
całą społeczność szkolną. (Np. "Zarząd czy Parlament szkolny", "Czym powinien się zająć rzecznik
praw ucznia", "Czy wiemy, co robi władza - jak monitorowac działania władz SU", "Jakie
kompetencje powinien mieć przewodniczący samorządu?", "Jakie projekty pozwolą zaktywizować
społeczność szkoły?", "Jak zorganizowac współpracę między samorzadami z pobliskich szkół",
itp.)
Zarząd samorządu uczniowskiego
• odpowiada za koordynowanie działań uczniów,
• reprezentuje interesy uczniów przed dyrekcją, radą pedagogiczną, radą rodziców,
• składa się z wybranych w demokratycznych wyborach przedstawicieli wszystkich uczniów
szkoły,
• inicjuje współpracę z przedstawicielami samorządów klasowych oraz przedstawicielami
innych grup, kół zainteresowań, klubów, stowarzyszeń działających w szkole,
• inicjuje działania rozwijające pasje i zainteresowania uczniów oraz wykorzystujące ich
potencjał twórczy, umiejętności i talenty,
• zapewnia ciągłość trwania pracy samorządu, dbając o odpowiednie „przeszkolenie” i
przygotowanie do pracy swoich następców.
W skład zarządu wchodzą:
Przewodniczący
• kieruje pracą zarządu SU,
• reprezentuje SU wobec dyrekcji szkoły, rady pedagogicznej, rady rodziców oraz innych
organizacji,
• przedstawia uczniom, dyrekcji, radzie pedagogicznej, radzie rodziców plan pracy Zarządu
SU oraz sprawozdanie końcowe z działalności SU,
• zwołuje i przewodniczy wspólnym zebraniom zarządu SU z radą samorządów klasowych
oraz z przedstawicielami innych grup, kół zainteresowań, klubów, stowarzyszeń
działających w szkole.
Wiceprzewodniczący
• zastępuje przewodniczącego w czasie nieobecności,
• pomaga przewodniczącemu w pełnieniu jego obowiązków, przejmując odpowiedzialność za
Debata „Mój program aktywizacji Samorządu Uczniowskiego”
wykonywanie części zadań, na przykład:
• sprawować funkcję rzecznika prasowego zarządu: informować innych uczniów o
działaniach zarządu i ustaleniach podjętych na zebraniach, przed zebraniami
gromadzić wnioski i pomysły od innych uczestników,
Skarbnik
• gromadzi środki finansowe oraz rachunki,
• corocznie przestawia sprawozdanie finansowe dyrekcji, zarządowi SU oraz radzie
samorządów klasowych.
Stali członkowie zarządu
• kierują pracą wybranych przez siebie sekcji,
• dbają o angażowanie w jej działania jak największej liczby uczniów,
• uczestniczą aktywnie w pracach i zebraniach zarządu SU, rady samorządów klasowych oraz
przedstawicieli innych grup, kół zainteresowań, klubów, stowarzyszeń, działających w
szkole,
Sekcje lub komisje
Sekcje i komisje to powiązane tematycznie grupy zadaniowe zajmujące się odrębnymi
zagadnieniami. Ich pracą kierują stali członkowie zarządu, którzy nie pełnią jednocześnie funkcji
typu: przewodniczący, skarbnik itp. Sekcje i komisje są miejscem rozwijania uczniowskich pasji,
zainteresowań i talentów, dzięki nim o szersze grono osób może włączyć się w pracę samorządu.
Projekt – czyli jak dobrze przeprowadzić
działanie?
Co zrobić, żeby nie poczuć się „przytłoczonym” realizacją jakiegoś pomysłu? Zapoznaj się z
krótkim opisem tego w jaki sposób „zabrać” się za wykonanie jakiegoś projektu. Ułatwi on
stworzenie sobie konkretnego planu działania i usprawni pracę.
Istotą działania samorządu uczniowskiego są realizowane przezeń projekty. Dobrze zaplanowany i
przeprowadzony krok po kroku projekt ma o wiele większe szanse realizacji niż chaotyczne,
nieprzemyślane działanie. Zachęcamy was, abyście prowadzili swoje działania w uporządkowany i
przemyślany sposób.
• Krok 1 – dotyczy tematu projektu. Co chcecie zrealizować? Jeżeli nie macie pomysłu na
projekt dobrą metodą na jego znalezienie jest diagnoza. Przeprowadzając diagnozę wśród
uczniów możemy dowiedzieć się co im się nie podoba, czego oczekują od Samorządu
Uczniowskiego
• Krok 2 – określenie celu projektu. Co chcemy osiągnąć? Przykładowo realizując projekt
„Tydzień zdrowia” naszym celem jest edukacja o zdrowym trybie życia, a skutkiem projektu
ma być zmiana diety i trybu życia młodzieży.
• Krok 3 – określenie działań za pomocą, których zrealizujemy projekt. Przykładowo
realizując projekt „Tydzień zdrowia” działaniem mogą być warsztaty edukacyjne.
Kolejne kroki to działanie i ocena projektu.