ORZECZENIE - Informator Przetargowy

GŁÓWNA KOMISJA ORZEKAJĄCA
Warszawa, 19 sierpnia 2010 r.
w Sprawach o Naruszenie
Dyscypliny Finansów Publicznych
Nr akt BDF1/4900/91/92/09/3305
ORZECZENIE
Główna Komisja Orzekająca w Sprawach o Naruszenie Dyscypliny Finansów
Publicznych:
Przewodniczący:
Przewodniczący GKO:
Jan Pyrcak (ref.)
Członkowie:
Członek GKO:
Członek GKO:
Władysław Budzeń
Zdzisława WasąŜnik
Protokolant:
Magdalena Zych
rozpoznała na rozprawie w dniu 19 sierpnia 2010 r. przy udziale Zastępcy Głównego
Rzecznika Dyscypliny Finansów Publicznych – Pana Roberta Wydry, odwołanie wniesione
przez Pana (...) - pełniącego w czasie przypisanych mu czynów funkcję Dyrektora (...)
Zarządu Dróg i Komunikacji, zam. ul. (…), od orzeczenia Regionalnej Komisji Orzekającej
w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych przy Regionalnej Izbie
Obrachunkowej w Krakowie z dnia 27 października 2009 r., sygn. akt: RKO-511/67/08,
którym uznany został za winnego nieumyślnego naruszenia dyscypliny finansów
publicznych, polegającego na:
1) niewykonaniu w okresie od l sierpnia 2005 roku do dnia 30 grudnia 2006 roku
zobowiązań (...) Zarządu Dróg i Komunikacji wobec kontrahentów, skutkującym
zapłatą odsetek w 2005 roku w kwocie: 116,39 zł, a w 2006 roku w kwocie:
19.412,01 zł, wbrew postanowieniom art. 16 ust. l ustawy o odpowiedzialności za
naruszenie dyscypliny finansów publicznych, które to zaniechania stanowią naruszenie
dyspozycji przepisu art. 28 ust. 3 pkt 3 ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. o finansach
publicznych (Dz. U. z 2003 r. Nr 15, poz. 148 z późn. zm.), aktualnie przepisu art. 35
ust. 3 pkt 3 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 roku o finansach publicznych (Dz. U. Nr
249, poz. 2104 z późn. zm.);
2) udzieleniu zamówienia publicznego z naruszeniem przepisów o zamówieniach
publicznych dotyczących przesłanek stosowania trybu udzielenia zamówienia
publicznego z wolnej ręki, w wyniku zawarcia umowy numer: AZ/3.38.382/6/53XII/05 z Zakładem Zabezpieczenia Ruchu Drogowego Sp. z o. o. z siedzibą w (...),
której przedmiotem było: „BieŜące utrzymanie i remonty oznakowania pionowego w
(...)” w okresie od l stycznia 2006 roku do dnia 28 lutego 2006 roku o wartości:
296.000,00 zł brutto, wbrew postanowieniom art. 17 ust. l pkt 2 lit. a) ustawy o
odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych, które to działanie
Orzeczenie Głównej Komisji Orzekającej w Sprawach o Naruszenie Dyscypliny Finansów Publicznych
strona 2.
stanowi równocześnie naruszenie dyspozycji przepisu art. 67 ust. l pkt 3 ustawy z dnia
29 stycznia 2004 roku - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2006 r., Nr 164 poz.
1163 z późn. zm.);
3) udzieleniu zamówienia publicznego z naruszeniem przepisów o zamówieniach
publicznych dotyczących przesłanek stosowania trybu udzielenia zamówienia
publicznego z wolnej ręki, w wyniku zawarcia umowy numer: AZ/3.38.382/6/14-III/06
z Zakładem Zabezpieczenia Ruchu Drogowego Sp. z o. o. z siedzibą w (...), której
przedmiotem było: „BieŜące utrzymanie i remonty oznakowania pionowego, zmiany
organizacji ruchu na terenie miasta (...)” w okresie od dnia 22 marca 2006 roku do dnia
22 maja 2006 roku i udzielenie zamówienia publicznego o wartości: 296.000,00 zł
brutto, wbrew postanowieniom art. 17 ust. l pkt 2 lit. a) ustawy o odpowiedzialności za
naruszenie dyscypliny finansów publicznych, które to działanie stanowi równocześnie
naruszenie dyspozycji przepisu art. 67 ust. 1 pkt 3 ustawy - Prawo zamówień
publicznych;
4) udzieleniu zamówienia publicznego z naruszeniem przepisów o zamówieniach
publicznych dotyczących przesłanek stosowania trybu udzielenia zamówienia
publicznego z wolnej ręki, w wyniku zawarcia umowy numer: AZ/3.38.382/6/16-VI/06
z Zakładem Zabezpieczenia Ruchu Drogowego Sp. z o. o. z siedzibą w (...), której
przedmiotem było: „BieŜące utrzymanie i remonty oznakowania pionowego, zmiany
organizacji ruchu na terenie miasta (...)” w okresie od dnia 21 czerwca 2006 roku do
dnia 20 sierpnia 2006 roku i udzielenie zamówienia publicznego o wartości:
292.000,00 zł brutto, wbrew postanowieniom art. 17 ust. l pkt 2 lit. a) ustawy o
odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych, które to działanie
stanowi równocześnie naruszenie dyspozycji przepisu art. 67 ust. l pkt 3 ustawy Prawo zamówień publicznych;
5) udzieleniu zamówienia publicznego z naruszeniem przepisów o zamówieniach
publicznych dotyczących przesłanek stosowania trybu udzielenia zamówienia
publicznego z wolnej ręki, w wyniku zawarcia umowy numer: AZ/3.38.382/6/25VIII/06 z Zakładem Zabezpieczenia Ruchu Drogowego Sp. z o. o. z siedzibą w (...),
której przedmiotem było: „BieŜące utrzymanie i remonty oznakowania pionowego,
zmiany organizacji ruchu na terenie miasta (...)” w okresie od dnia 21 sierpnia 2006
roku do dnia 20 stycznia 2007 roku i udzielenie zamówienia publicznego o wartości:
729.999,99 zł brutto, wbrew postanowieniom art. 17 ust. l pkt 2 lit. a) ustawy
o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych, które to działanie
stanowi równocześnie naruszenie dyspozycji przepisu art. 67 ust. l pkt 3 ustawy Prawo zamówień publicznych.
Za czyny przypisane Obwinionemu (...), Komisja Orzekająca I instancji wymierzyła karę
upomnienia oraz obciąŜyła go obowiązkiem zwrotu kosztów postępowania na rzecz Skarbu
Państwa w wysokości 257,82 zł.
Główna Komisja Orzekająca – biorąc pod uwagę zebrane w sprawie materiały – na
podstawie:
• art. 42 ust. 2 ustawy z dnia 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie
dyscypliny finansów publicznych (Dz. U. z 2005 r. Nr 14, poz. 114 oraz Nr 249,
poz. 2104) – zwanej dalej ustawą,
• art. 147 ust. 1 pkt 3 ustawy,
Orzeczenie Głównej Komisji Orzekającej Nr BDF1/4900/91/92/09/3305
strona 3.
orzeka:
uchyla zaskarŜone orzeczenie Komisji Orzekającej I instancji w całości i przekazuje sprawę
do ponownego rozpoznania.
Pouczenie:
Na niniejsze orzeczenie środek zaskarŜenia nie przysługuje.
Przewodniczący
Składu Orzekającego GKO
/-/
Członkowie Składu Orzekającego GKO
/-/ /-/
Na oryginale właściwe podpisy.
UZASADNIENIE
W wyniku kontroli przeprowadzonej w 2007 roku w (...) Zarządzie Dróg w (...),
NajwyŜsza Izba Kontroli Delegatura w Łodzi stwierdziła fakty wskazujące na naruszenie
dyscypliny finansów publicznych określone w art. 17 ust. 1 pkt 2 lit. a ustawy
o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych (dalej uondfp),
polegające na udzieleniu w latach 2005 – 2007 pięciu zamówień publicznych na bieŜące
utrzymanie i remonty oznakowania pionowego dróg w trybie zamówienia z wolnej ręki
w sytuacji, gdy nie zachodziły przesłanki do udzielenia zamówienia publicznego w tym
trybie, tj. z naruszeniem art. 67 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo
zamówień publicznych oraz art. 35 ust. 4 z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych
oraz określone w art. 16 ust. 1 uondfp, polegające na niewykonaniu zobowiązań (...)
Zarządu Dróg, którego skutkiem była zapłata odsetek za opóźnienie w latach 2005-2006 w
wysokości 6.416,87 zł, tj. z naruszeniem art. 35 ust. 3 pkt 3 ustawy o finansach
publicznych.
Dyrektor Delegatury NIK pismem z dnia 18 marca 2008 r. zawiadomił o naruszeniu
dyscypliny finansów publicznych Rzecznika Dyscypliny Finansów Publicznych właściwego
w sprawach rozpoznawanych przez Regionalną Komisję Orzekającą w sprawach
o naruszenie dyscypliny finansów publicznych przy RIO w Krakowie. W zawiadomieniu
Orzeczenie Głównej Komisji Orzekającej Nr BDF1/4900/91/92/09/3305
strona 4.
wskazano – jako osobę naruszającą dyscyplinę finansów publicznych – Pana (...), Dyrektora
(...) Zarządu Dróg w (...).
Rzecznik, postanowieniem z dnia 30 listopada 2008 r. – wszczął postępowanie
wyjaśniające, a w dniu 28 sierpnia 2008 r. skierował do Regionalnej Komisji Orzekającej
w Krakowie wniosek o ukaranie Pana (...) karą upomnienia. We wniosku zawarto
informację, iŜ pomimo dwukrotnego awizowania Pan (...) nie odebrał postanowienia o
wszczęciu postępowania wyjaśniającego, a tym samym nie miał moŜliwości złoŜenia
wyjaśnień w sprawie zarzutów sformułowanych we wniosku o ukaranie. Z dołączonej do
wniosku korespondencji Rzecznika z Prezydentem Miasta (...) wynika, iŜ Rzecznik był
poinformowany o tym, Ŝe stosunek pracy z Panem (...) wygasł z dniem 4 czerwca 2008 r. na
podstawie art. 663 Kodeksu pracy, tj. z upływem 3 miesięcy nieobecności pracownika w
pracy z powodu tymczasowego aresztowania.
Korespondencja Rzecznika do Pana (...) była kierowana na jego adres domowy.
W dniu 3 września 2008 r. Zastępca Przewodniczącego Regionalnej Komisji
Orzekającej zarządziła doręczenie Obwinionemu odpisu wniosku o ukaranie i wyznaczyła
termin rozprawy na dzień 4 listopada 2008 r.; pisma zawiadamiające o rozprawie kierowane
były na adres domowy Pana (...).
W czasie rozprawy, w dniu 4 listopada 2008 r. (na którą obwiniony nie stawił się)
przewodniczący składu orzekającego stwierdził, Ŝe „(…) wprawdzie pisma zawiadamiające
o rozprawach do Pana (...) zostały uznane za prawidłowo doręczone na podstawie art. 186
ustawy o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych, ale faktem
powszechnie znanym jest, iŜ Pan (...) przebywa w areszcie śledczym, zatem w celu
umoŜliwienia Panu (...) zapoznania się ze stawianymi we wniosku o ukaranie zarzutami i
zapewnienia Mu prawa do obrony (…)” przewodniczący składu orzekającego odroczył
rozprawę.
Następny termin rozprawy wyznaczony został na 6 stycznia 2009 r. Powiadomiony
o tym terminie za pośrednictwem Dyrektora Aresztu Śledczego w (...) Pan (...) wystąpił do
RKO z wnioskiem o odroczenie rozprawy, gdyŜ jest tymczasowo aresztowany i nie ma
moŜliwości zapoznania się z aktami sprawy i uczestnictwa w rozprawie. W związku z
powyŜszym Komisja postanowiła odroczyć rozprawę. Jednocześnie Komisja Orzekająca
postanowiła wystąpić na piśmie do Prokuratury Okręgowej w (...) oraz do Obwinionego, za
pośrednictwem Dyrektora Aresztu Śledczego w (...), z prośbą o informację o zakończeniu
stosowania wobec Obwinionego środka zapobiegawczego w postaci tymczasowego
aresztowania, co umoŜliwiałoby Mu skontaktowanie się z Komisją i zapoznanie się z
materiałami znajdującymi się w aktach sprawy.
Kolejny termin rozprawy wyznaczony został na 27 października 2009 r.
Zawiadomiony o rozprawie za pośrednictwem Dyrektora Aresztu Śledczego w (...)
Obwiniony nie stawił się. Na dowodzie doręczenia zawiadomienia widniała data 8 sierpnia
2008 r., co Komisja uznała za oczywistą omyłkę pisarską Obwinionego i przyjęła, Ŝe
przesyłka została doręczona 8 października 2009 r. Wobec braku wniosku Obwinionego
o odroczenie rozprawy, Komisja działając w trybie art. 121 ust. 3 uondfp, rozpoznała
sprawę bez udziału Obwinionego.
Orzeczeniem Regionalnej Komisji Orzekającej w sprawach o naruszenie dyscypliny
finansów publicznych przy Regionalnej Izbie Obrachunkowej w Krakowie z dnia
Orzeczenie Głównej Komisji Orzekającej Nr BDF1/4900/91/92/09/3305
strona 5.
27 października 2009 r., sygn. akt: RKO-511/67/08 (...) uznany został za winnego
nieumyślnego naruszenia dyscypliny finansów publicznych, polegającego na:
1) niewykonaniu w okresie od l sierpnia 2005 roku do dnia 30 grudnia 2006 roku
zobowiązań (...) Zarządu Dróg i Komunikacji wobec kontrahentów, skutkującym
zapłatą odsetek w 2005 roku w kwocie: 116,39 zł, a w 2006 roku w kwocie: 19.412,01
zł, wbrew postanowieniom art. 16 ust. l ustawy o odpowiedzialności za naruszenie
dyscypliny finansów publicznych, które to zaniechania stanowią naruszenie dyspozycji
przepisu art. 28 ust. 3 pkt 3 ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. o finansach publicznych
(Dz. U. z 2003 r. Nr 15, poz. 148 z późn. zm.), aktualnie przepisu art. 35 ust. 3 pkt 3
ustawy z dnia 30 czerwca 2005 roku o finansach publicznych (Dz. U. Nr 249, poz. 2104
z późn. zm.);
2) udzieleniu zamówienia publicznego z naruszeniem przepisów o zamówieniach
publicznych dotyczących przesłanek stosowania trybu udzielenia zamówienia
publicznego z wolnej ręki, w wyniku zawarcia umowy numer: AZ/3.38.382/6/53XII/05 z Zakładem Zabezpieczenia Ruchu Drogowego Sp. z o. o. z siedzibą w (...),
której przedmiotem było: „BieŜące utrzymanie i remonty oznakowania pionowego w
(...)” w okresie od l stycznia 2006 roku do dnia 28 lutego 2006 roku o wartości:
296.000,00 zł brutto, wbrew postanowieniom art. 17 ust. l pkt 2 lit. a) ustawy o
odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych, które to działanie
stanowi równocześnie naruszenie dyspozycji przepisu art. 67 ust. l pkt 3 ustawy z dnia
29 stycznia 2004 roku - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2006 r., Nr 164 poz.
1163 z późn. zm.);
3) udzieleniu zamówienia publicznego z naruszeniem przepisów o zamówieniach
publicznych dotyczących przesłanek stosowania trybu udzielenia zamówienia
publicznego z wolnej ręki, w wyniku zawarcia umowy numer: AZ/3.38.382/6/14-III/06
z Zakładem Zabezpieczenia Ruchu Drogowego Sp. z o. o. z siedzibą w (...), której
przedmiotem było: „BieŜące utrzymanie i remonty oznakowania pionowego, zmiany
organizacji ruchu na terenie miasta (...)” w okresie od dnia 22 marca 2006 roku do dnia
22 maja 2006 roku i udzielenie zamówienia publicznego o wartości: 296.000,00 zł
brutto, wbrew postanowieniom art. 17 ust. l pkt 2 lit. a) ustawy o odpowiedzialności za
naruszenie dyscypliny finansów publicznych, które to działanie stanowi równocześnie
naruszenie dyspozycji przepisu art. 67 ust. 1 pkt 3 ustawy - Prawo zamówień
publicznych;
4) udzieleniu zamówienia publicznego z naruszeniem przepisów o zamówieniach
publicznych dotyczących przesłanek stosowania trybu udzielenia zamówienia
publicznego z wolnej ręki, w wyniku zawarcia umowy numer: AZ/3.38.382/6/16-VI/06
z Zakładem Zabezpieczenia Ruchu Drogowego Sp. z o. o. z siedzibą w (...), której
przedmiotem było: „BieŜące utrzymanie i remonty oznakowania pionowego, zmiany
organizacji ruchu na terenie miasta (...)” w okresie od dnia 21 czerwca 2006 roku do
dnia 20 sierpnia 2006 roku i udzielenie zamówienia publicznego o wartości:
292.000,00 zł brutto, wbrew postanowieniom art. 17 ust. l pkt 2 lit. a) ustawy o
odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych, które to działanie
stanowi równocześnie naruszenie dyspozycji przepisu art. 67 ust. l pkt 3 ustawy Prawo zamówień publicznych;
5) udzieleniu zamówienia publicznego z naruszeniem przepisów o zamówieniach
publicznych dotyczących przesłanek stosowania trybu udzielenia zamówienia
publicznego z wolnej ręki, w wyniku zawarcia umowy numer: AZ/3.38.382/6/25VIII/06 z Zakładem Zabezpieczenia Ruchu Drogowego Sp. z o. o. z siedzibą w (...),
której przedmiotem było: „BieŜące utrzymanie i remonty oznakowania pionowego,
Orzeczenie Głównej Komisji Orzekającej Nr BDF1/4900/91/92/09/3305
strona 6.
zmiany organizacji ruchu na terenie miasta (...)” w okresie od dnia 21 sierpnia 2006
roku do dnia 20 stycznia 2007 roku i udzielenie zamówienia publicznego o wartości:
729.999,99 zł brutto, wbrew postanowieniom art. 17 ust. l pkt 2 lit. a) ustawy
o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych, które to działanie
stanowi równocześnie naruszenie dyspozycji przepisu art. 67 ust. l pkt 3 ustawy Prawo zamówień publicznych.
Za czyny przypisane Obwinionemu (...), Komisja Orzekająca I instancji wymierzyła
karę upomnienia oraz obciąŜyła go obowiązkiem zwrotu kosztów postępowania na rzecz
Skarbu Państwa w wysokości 257,82 zł.
W dniu 28 października 2009 r. do Przewodniczącego Regionalnej Komisji
Orzekającej przy RIO w Krakowie wpłynęło pismo (...) datowane na 9 października 2009 r.
i w tym dniu przekazane administracji Aresztu Śledczego w (...). W piśmie tym (...)
poinformował Przewodniczącego RKO, Ŝe 27 października 2009 r. przed Sądem
Okręgowym odbędzie się rozprawa w jego sprawie. Ma prawo być obecny i chce być przed
Komisją Orzekającą, prosi więc o wyznaczenie nowego terminu rozprawy. W piśmie tym
zawarł równieŜ wniosek o zwrócenie wniosku o ukaranie, bowiem nie składał wyjaśnień na
etapie postępowania przed Rzecznikiem, gdyŜ nie przysłano mu wniosku. Ograniczenie
prawa do obrony w areszcie – jak napisał Obwiniony, nie moŜe go tego prawa pozbawić.
Przewodniczący RKO pismem z 9 listopada 2009 r. poinformował Pana (...), Ŝe rozprawa
odbyła się w wyznaczonym terminie i Regionalna Komisja Orzekająca wydała orzeczenie,
od którego Obwinionemu będzie przysługiwać prawo odwołania.
Pan (...) złoŜył do Przewodniczącego GKO odwołanie, w którym wniósł o uchylenie
w całości orzeczenia Regionalnej Komisji Orzekającej RKO-511/67/08 z dnia 27
października 2009 r. i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania. Stwierdził, Ŝe
wymienione orzeczenie zapadło z raŜącym naruszeniem prawa. Nie tylko ograniczono, ale
pozbawiono go prawa do obrony i osobistego udziału w posiedzeniu Komisji Orzekającej.
Powiadomienie o terminie rozprawy otrzymał 8 października 2009 r. o godz. 15.50
i natychmiast, następnego dnia skierował do Przewodniczącego RKO pismo z wnioskiem
o odroczenie terminu rozprawy. Zgodnie z prawem, tymczasowo aresztowani wysyłają
korespondencję za pośrednictwem administracji aresztów śledczych datą nadania jest dzień
złoŜenia w areszcie śledczym. Podany w piśmie powód nieobecności w posiedzeniu
Komisji Orzekające, tj. rozprawa sądowa w tym samym terminie, w pełni usprawiedliwiał
nieobecność Obwinionego, a przy wyraŜonej w piśmie chęci osobistego udziału
w rozprawie nakładał na Komisję obowiązek odroczenia rozprawy. Odbycie się w takiej
sytuacji rozprawy jest pozbawieniem go konstytucyjnego prawa do obrony, a zapadłe
orzeczenie jest obarczone wadą prawną skutkującą jego uchyleniem.
Główna Komisja Orzekająca w Sprawach o Naruszenie Dyscypliny Finansów
Publicznych wyznaczyła rozpoznanie sprawy odwołania Pana (...) na dzień 22 lutego 2010
r., jednak w tym dniu, wobec nieobecności Obwinionego na rozprawie i z uwagi na brak
dowodu doręczenia Obwinionemu powiadomienia o miejscu i terminie rozprawy skład
orzekający GKO postanowił odroczyć rozprawę. Rozprawę wyznaczono na 27 maja 2010
r., ponownie odroczono z uwagi na chorobę Obwinionego. Rozprawa wyznaczona na 1
lipca 2010 r. została odroczona na wniosek Obwinionego, który w tym terminie miał stawić
się w Sądzie Okręgowym w (...) w charakterze oskarŜonego.
Rozpatrując sprawę na rozprawie w dniu 19 sierpnia 2010 r., GKO zwaŜyła, co
następuje.
Orzeczenie Głównej Komisji Orzekającej Nr BDF1/4900/91/92/09/3305
strona 7.
GKO nie przyjęła kolejnego wniosku Obwinionego o droczenie rozprawy, uznając,
Ŝe przesłana rzez niego informacja nie jest naleŜytym usprawiedliwieniem nieobecności
w rozumieniu art. 125 ust. 3 uondfp. Pan (...) 18 sierpnia 2010 r. o godz. 20.28 przesłał do
Biura Dyscypliny Finansów Publicznych drogą elektroniczną pismo, w którym podniósł Ŝe,
zgodnie z obowiązującymi przepisami ma prawo uczestniczyć czynnie w toku całego
postępowania, a stan zdrowia nadal nie pozwala mu na uczestnictwo w rozprawie
w wyznaczonym terminie, gdyŜ przebywa na zwolnieniu lekarskim do dnia 24 sierpnia
2010 r. Dalej Obwiniony wskazał, Ŝe oryginał zwolnienia lekarskiego prześle listem
poleconym za pośrednictwem poczty i poprosił o wyznaczenie innego terminu rozprawy,
tak aby mógł w niej wziąć udział osobiście. Obwiniony przesłał drogą elektroniczną
zeskanowane pismo, nie załączył jednak kopii zwolnienia lekarskiego, o którym pisał. GKO
stwierdziła, Ŝe Obwiniony został z duŜym wyprzedzeniem prawidłowo powiadomiony o miejscu
i terminie rozprawy, Ŝe jest to juŜ czwarty termin wyznaczony przez GKO w sprawie Pana (...), i
tak jak w poprzednich przypadkach uwzględniony został wniosek Obwinionego o odroczenie
rozprawy, wobec przesłania kopii zwolnienia lekarskiego, czy wezwania na rozprawę sądową,
które bez wątpienia jest naleŜytym usprawiedliwieniem nieobecności, tak tym razem nie było
podstaw do odroczenia rozprawy.
Komisja postanowiła rozpoznać sprawę pod nieobecność Obwinionego.
śądanie zawarte w odwołaniu Obwinionego zasługuje na uwzględnienie.
Tymczasowe aresztowanie jest środkiem zapobiegawczym stosowanym wobec
podejrzanego lub oskarŜonego w toku postępowania karnego. Aresztowanie polega na
osadzeniu osoby podejrzanej lub oskarŜonej w jednostce penitencjarnej, tj. areszcie
śledczym, w izolacji od świata zewnętrznego. Tymczasowo aresztowany nie ma prawa do
przepustek, rozmów telefonicznych, widzeń bez zgody prokuratora. Korespondencja
tymczasowo aresztowanego jest cenzurowana przez organ prowadzący postępowanie karne,
co moŜe prowadzić do znacznych opóźnień w jej przekazywaniu. To szczególne połoŜenie
tymczasowo aresztowanego bez wątpienia ogranicza, a niekiedy wręcz uniemoŜliwia
aktywne uczestniczenie np. w prowadzonym postępowaniu w sprawie o naruszenie
dyscypliny finansów publicznych. Bez wątpienia, jeŜeli Obwiniony w takim postępowaniu
wskaŜe tymczasowe aresztowanie jako przyczynę nieobecności na rozprawie (w której chce
uczestniczyć) i wystąpi z wnioskiem o odroczenie rozprawy, to takie usprawiedliwienie
musi być uznane za „naleŜyte” w rozumieniu art. 125 pkt 3 uondfp i przesądza
o obligatoryjnym odroczeniu rozprawy. Stosownie do art. 74 uondfp obwinionym
przysługuje prawo do obrony w toku całego postępowania, a więc zarówno w toku
postępowania przed Rzecznikiem, jak i Komisją Orzekającą I i II instancji. Prawo do
obrony to prawo wypowiadania się na kaŜdym etapie co do zarzutów, ich wszystkich
punktów, okoliczności sprawy, zgłaszania wniosków dowodowych, składania wyjaśnień,
w szczególności zaś umoŜliwienie Obwinionemu osobistego uczestniczenia w rozprawie
przed komisją orzekającą. Prawo do obrony powinno być realne, tj. Obwiniony musi mieć
fizyczną moŜliwość zapoznania się z materiałami sprawy, mieć czas na przygotowanie się
do obrony oraz moŜliwość obrony przed komisją.
Prawo Obwinionego do uczestnictwa w rozprawie stanowi podstawowy element
prawa do obrony. Poprzez jego ograniczenie uniemoŜliwia się mu złoŜenie wyjaśnień,
złoŜenie ewentualnych wniosków i przeprowadzenie ewentualnych dowodów, które
mogłyby świadczyć na korzyść Obwinionego.
Orzeczenie Głównej Komisji Orzekającej Nr BDF1/4900/91/92/09/3305
strona 8.
Pan (...) wykazał, Ŝe niezwłocznie po otrzymaniu w dniu 8 października 2009 r.
powiadomienia o terminie rozprawy przed Regionalną Komisją Orzekającą (wyznaczonym
na 27 października 2009 r.), pismem przekazanym w dniu 9 października 2009 r.
administracji Aresztu Śledczego w (...) powiadomił Przewodniczącego Komisji Orzekającej
o przyczynach, dla których nie moŜe być obecny na rozprawie w wyznaczonym terminie.
Stosownie do art. 124 kodeksu postępowania karnego, termin jest zachowany, jeŜeli przed
jego upływem pismo zostało nadane (…) przez osobę pozbawioną wolności w administracji
odpowiedniego zakładu.
Nawet obawa przed ewentualnym przedawnieniem niektórych zarzutów nie
powinna wpływać na dołoŜenie staranności o właściwą realizację prawa Obwinionego do
obrony.
Komisja Orzekająca I instancji, rozpoznając ponownie sprawę, winna zbadać
równieŜ kwestię przedawnienia zarzucanych czynów, poniewaŜ jeden z zarzutów dotyczy
niewykonania w okresie od l sierpnia 2005 roku do dnia 30 grudnia 2006 roku zobowiązań
(...) Zarządu Dróg i Komunikacji wobec kontrahentów, skutkującego zapłatą odsetek w
2005 roku w kwocie: 116,39 zł, a w 2006 roku w kwocie: 19.412,01 zł i dochodzenie
odpowiedzialności w tym zakresie nie będzie moŜliwe za względu na upływ okresu
przedawnienia.
Mając powyŜsze na uwadze Główna Komisją Orzekająca postanowiła jak
w sentencji.
Przewodniczący
Składu Orzekającego GKO
………………………………………
Orzeczenie Głównej Komisji Orzekającej Nr BDF1/4900/91/92/09/3305