stanisław kowalcze - Niebieska eskadra

stanisław kowalcze - Niebieska eskadra

str.1
www.niebieskaeskadra.pl
STANISŁAW
KOWALCZE
Official Number
P-0080
Rank
polski: por.nawig./305 DB/
brytyjski: F/O
Date of birth
1913-05-30
Date of death
1941-06-12
Cemetery
Newark-Upon-Trent Cemetery
Wsp. 53.068516, -0.798425
Grave
War Graves Plot Section H Grave 301.
Photo of grave
Country
Wielka Brytania
Niebieska Eskadra (c)
str.2
Period
www.niebieskaeskadra.pl
II Wojna Światowa
Source
"Księga lotników polskich..." O. Cumft, H.K. Kujawa
"Ku czci..." Zbiorowa
"Polskie Siły Powietrzne..." T.J. i A. Krzystek
Opracowanie i zdjęcie: Krzysztof Mruk
KOWALCZE Stanisław, podporucznik obserwator - F/ O.
urodzony 13. maja 1913 roku w Łętowni, gmina Jordanów, pow. myślenicki,
woj. krakowskie, syn Franciszka i Wiktorii
szkołę podstawową ukończył w Łętowni, następnie gimnazjum ogólne w
Myślenicach
po maturze ukończył Szkołę Podchorążych Piechoty
z dniem 17. grudnia 1936 roku w stopniu porucznika otrzymał stanowisko
dowódcy plutonu w 6. Pułku Strzelców Podhalańskich w Samborze
w roku 1938 przeniósł się do Centrum Wyszkolenia Lotnictwa Nr 1 w
Dęblinie
w maju 1939 roku po ukończeniu przeszkolenia na obserwatora lotnictwa
otrzymuje przydział do 6. Pułku Lotniczego we Lwowie
z chwilą wybuchu wojny 01. września 1939 roku, pomimo kontuzji ręki i
zwolnienia lekarskiego do dnia 28. września, natychmiast stawia się w pułku
i obejmuje dowództwo plutonu łącznikowego
17. września wieczorem odlatuje RWD-14 "Czaplą" z lotniska Załucze koło
Śniatynia do Rumunii, gdzie ląduje w Czerniowcach
20. września zostaje przewieziony do obozu w Focsani, 23. października
przedostaje się do punktu zbornego w porcie Bałczik nad Morzem Czarnym
05. listopada zostaje zaokrętowany na grecki statek transportowy S/S
"Patris", który przewozi polskich żołnierzy na Maltę. Stamtąd zostaje
przetransportowany do Marsylii, gdzie dociera 12. grudnia
wkrótce dojeżdża do Lyon-Bron, gdzie sformowano Ośrodek Szkolenia
Lotnictwa Polskiego
przechodzi szkolenie lotnicze do maja 1940 roku, w drugiej połowie maja
wyjeżdża na szkołę ognia do Rochofort
z chwilą rozpoczęcia ataku niemieckiego na Francję przebywa w Chermonte,
potem w Issoire. 21. czerwca znajduje się w Vendzie nad Morzem
Śródziemnym, gdzie zgromadzeni polscy żołnierze otrzymują polecenie
przedostania się do portu Saint-Jean-de-Lu nad Atlantykiem
tam 24. czerwca zostaje zaokrętowany na brytyjski transportowiec wojskowy
"Arandora Star" i w konwoju wojennym odpływa do Wielkiej Brytanii. 27.
czerwca transport zostaje wyładowany w porcie Liverpool, leżącym na
zachodnim wybrzeżu Anglii, nad Morzem Irlandzkim
lipca 1940 roku zostaje skierowany do obozu wojskowego w miejscowości
Insworth Lane koło Gloucester. 17. lipca zostaje przewieziony transportem
kolejowym do miejscowości Blackpool na Morzem Irlandzkim, gdzie
znajdowała się Baza Polskiego Lotnictwa. 24. sierpnia otrzymuje
skierowanie na kurs nawigatorów lotnictwa w Benson
otrzymuje numer służbowy RAF: P-0080
Niebieska Eskadra (c)
str.3
www.niebieskaeskadra.pl
12. grudnia 1940 roku zostaje skierowany do Syerston, gdzie stacjonowały i
szkoliły się dywizjony bombowe 304 i 305
08. lutego 1941 roku otrzymuje przydział do 305. Dywizjonu Bombowego
Ziemi Wielkopolskiej i Lidzkiej imienia Marszałka Józefa Piłsudskiego oraz
skierowanie do załogi dowodzonej przez kpt. pil. Tadeusza Jana
Stefanickiego
pod datą 18. maja 1941 roku odnotowano w "Dzienniku Bojowym 305.
Dywizjonu Bombowego, 31.08.1940 - 29.08.1942", LOT.A.V.37/8A: RAF
Syerston, Notts. 18. maja 1941. W dniu 17. maja Dyon wykonał
bombardowanie dworca kolejowego w Kolonii i Port w Boulogne. Ładunek
bomb 5x500 lbs + 2x250 lbs + 2 kontenery i 12x250 lbs + 2 kontenery.
Pogoda "mgła przestrzenna nad An-glią. Nad Kolonią chmury 18 000 stóp,
nad Boulogne niebo czyste. Bombardowanie Kolonii wykonały 4 Wellingtony,
Boulogne 2 samoloty, 1 samolot bombardował lotnisko koło Boulogne.
Wykonały lot i powróciły do Bazy załogi: (KM wymieniono składy osobowe
wszystkich załóg, w tym) załoga: kpt. pil. Tadeusza Jana Stefanickiego w
składzie: sierż. pil. Kazimierz Mruk, por. obs. Marian Jan Wojtowicz, ppor.
obs. strz. Stanisław Kowalcze, ppor. obs. Stanisław Barzdo i sierż. strz. rtg.
Jerzy Krawczyk
nocą z 27. na 28. maja 1941 roku trzy załogi z dywizjonu 305. poleciały na
bombardowanie doków i statków w porcie Boulogne (Operacja Nr. 11).
Zadanie wykonano w warunkach ciemności i częściowego zamglenia nad
celem, więc wyniki zaobserwowania skuteczności bombardowania były
bardzo trudne. Pomimo tego zauważono jednaj kilka wybuchów i pożary w
zachodniej oraz centralnej części portu. Wszystkie załogi z 305.DB po
wykonaniu zadania powróciły do bazy. W "Dzienniku Bojowym 305
Dywizjonu Bombowego" pod datą 28. maja 1941 roku tak te działania
bojowe odnotowano: RAF Syerston, Notts. 28.5.1941. W dniu 27. maja
dywizjon wykonał nalot na doki i okręty w porcie Boulogne. Cel ewentualny porty inwazyjne. Ładunek bomb 6x500 lbs + 2 zapalające + 2 bomby foto +
2 kontenery. Warunki atmosferyczne: nad Anglią chmury o podstawie 4 000
stóp, nad wybrzeżem francuskim 6 000, widoczność bardzo dobra. Wszystkie
samoloty bombardowały cel z wysokości 15 000 - 16 000 stóp. Zadanie
wykonały i powróciły do Bazy załogi: (KM - wymieniono składy osobowe
wszystkich załóg, w tym) załoga: załoga kpt. pil. Tadeusza Jana
Stefanickiego w składzie: sierż. pil. Kazimierz Mruk, por. obs. Marian Jan
Wojtowicz, ppor. obs. strz. Stanisław Kowalcze, ppor. obs. Aleksander
Zirkwitz i sierż. strz. rtg. Jerzy Krawczyk
w nocy 02./03. czerwca 1941 roku siedem z 305.DB bombardowało Duisburg.
W ich składzie znajdowała się również załoga dowodzona przez F/Lt (kpt.
pil.) Tadeusza Jana Stefanickiego z II pilotem Sgt (kpr. pil.) Kazimierzem
Mruk. Ze Stacji Lotniczej RAF Syerston wystartowali o godz. 23.07.
Przemieszczające się nad celem warstwy chmur i mgły utrudniały
dokładność bombardo-wania i obserwacji wyników ataku. Załoga Kazimierza
wykonała atak na cel z wysokości 17 200 stóp, zrzucając ładunek bomb
6x500 lbs G.P. i 2x250 lbs. W drodze powrotnej z powodu braku paliwa
zmuszona została do lądowania 03. czerwca 1941 r. o godz. 05.05 w bazie
Horsham St. Faith koło Norwich w hr. Norfolk w południowo-wschodniej
części Anglii. Pozostałe załogi po wykonaniu zadania wróciły na lotnisko
Syerston. W "Dzienniku Bojowym 305 Dywizjonu Bombowego" - pod datą 03.
czerwca 1941 roku tak odnotowano ten wylot bojowy: RAF Syerston, Notts.
03. czerwca 1941 roku. W dniu 02. czerwca 1941 roku dywizjon wykonał
Niebieska Eskadra (c)
str.4
www.niebieskaeskadra.pl
bombardowanie celu ułożonego 2 mile na południe od portu wewnętrznego
w Duisburg (Nadrenia). Wysokość zalecana 16 000 stóp. Ładunek 6x500 lbs
+ 1x250 lbs + 2 kontenery. Warunki atmosferyczne nad Anglią i morzem
pułap 15 000 stóp, pokrycie 10/10. Teren niemiecki zakryty warstwą niskich
chmur z mgłą przestrzenną. Rejon celu można ustalić tylko na podstawie
obserwacji obrony przeciwlotniczej. Wszystkie samoloty osiągnęły rejon celu.
Zadanie wykonały i powróciły do Bazy załogi: (KM - wymieniono składy
osobowe wszystkich załóg, w tym) załoga kpt. pil. Tadeusza Jana
Stefanickiego w składzie: sierż. pil. Kazimierz Mruk, por. obs. Marian Jan
Wojtowicz, ppor. obs. strz. Stanisław Kowalcze, ppor. obs. Stanisław Barzdo
i sierż. strz. rtg. Jerzy Krawczyk załoga kpt. pil. Tadeusza Jana Stefanickiego
w składzie: sierż. pil. Kazimierz Mruk, por. obs. Marian Jan Wojtowicz, ppor.
obs. strz. Stanisław Kowalcze, ppor. obs. Aleksander Zirkwitz i sierż. strz.
rtg. Jerzy Krawczyk
12 czerwca 1941 roku około godziny jedenastej wystartował na samolocie
Vickers "Wellington" Mk-IC numer R1017 (numer taktyczny SM-K) do lotu
treningowego w szyku zwartym wraz z samolotem "SM-P" dowodzonym
przez mjr pil. Szczepana Ścibiora. Około 11.38 nastąpiło zderzenie z
brytyjskim dwusilnikowym samolotem typu Airspeed AS.10 "Oxford" o
numerze T-1334. Zginęła cała sześcioosobowa załoga: Stefanicki Tadeusz
Jan -kapitan pilot, Mruk Kazimierz -kapral pilot, Kowalcze Stanisław
-podporucznik obserwator, Wojtowicz Marian Jan -porucznik obserwator,
Zirkwitz Aleksander Aleksy -porucznik obserwator strzelec i Krawczyk Jerzy
-kapral radiooperator. Śmierć ponieśli również lotnicy brytyjskiego samolotu:
Leading Aircraftman (Pilot U/T) Newton William Robson oraz Leading
Aircraftman (Pilot U/T) Parkinson William Wharton z 2. SFTS (Service Flying
Training School) z bazy lotniczej Brize Norton. Katastrofa nastąpiła opodal
miejscowości Elton, 23 km na wschód od Nottingham, niedaleko lotniska
stałego dywizjonu znajdującego się w Syerston
podporucznik obserwator Stanisław Kowalcze pochowany został wraz z
pozostałymi członkami załogi w dniu 14. czerwca 1941 roku o godz. 15.30 na
cmentarzu lotników polskich w Newark-on-Trent, grób numer 301, sekcja H.
Asystującym przy pogrzebie był ks. kapl. Mikołaj Sasinowski, kapelan
polskich dywizjonów bombowych stacji lotniczej Syerston. W ostatniej
drodze poległych uczestniczyły delegacje z obu dywizjonów bombowych 305.
i 304., na czele z ich dowódcami ppłk. pil. Bohdanem Kleczyńskim i ppłk. pil.
Piotrem Dudzińskim
odznaczony był Krzyżem Walecznych i Polową Odznaką Obserwatora numer
483
Niebieska Eskadra (c)