Program szkolenia z działań poszukiwawczo

KOMENDA GŁÓWNA
PAŃSTWOWEJ STRAŻY POŻARNEJ
BIURO SZKOLENIA
PROGRAM SZKOLENIA
Z DZIAŁAŃ
POSZUKIWAWCZO-RATOWNICZYCH
REALIZOWANYCH PRZEZ KSRG
W ZAKRESIE PODSTAWOWYM
Warszawa 2015
Opracowanie merytoryczne:
bryg. Robert Kłębczyk – SA PSP w Krakowie
bryg. Tomasz Traciłowski – SA PSP w Krakowie
mł. bryg. Mariusz Chomoncik – SA PSP w Krakowie
mł. kpt. Adam Piętka – SA PSP w Krakowie
asp. sztab. Krzysztof Gruca – SA PSP w Krakowie
Konsultacje merytoryczne:
st. bryg w st. spocz. Tomasz Rzewuski – KG PSP
Konsultacje metodyczne:
Magdalena Stajszczak – KG PSP
2
Spis treści
I. Założenia dydaktyczno-wychowawcze
strona
4
1. Cel szkolenia
4
2. Sylwetka absolwenta
4
3. Warunki przyjęcia na szkolenie
4
II. Realizacja procesu dydaktycznego
5
1. Organizacja szkolenia
5
2. Zalecenia i wskazówki metodyczne
5
3. Plan nauczania
8
III. Treści kształcenia
9
1. Zasady organizacji działań poszukiwawczo-ratowniczych w ksrg.
Zakres działań podstawowych i obowiązujące przepisy w tym zakresie
9
2. Sprzęt wykorzystywany do działań poszukiwawczo-ratowniczych
w zakresie podstawowym
10
3. Taktyka prowadzenia działań poszukiwawczo-ratowniczych
11
4. Zabezpieczenie konstrukcji i instalacji
12
5. Techniki dotarcia do osoby poszkodowanej oraz jej ewakuacja
13
6. Zasady udzielania kwalifikowanej pierwszej pomocy w ciasnych
przestrzeniach
14
IV. Literatura
15
V. Załączniki
16
3
I. ZAŁOŻENIA DYDAKTYCZNO-WYCHOWAWCZE
1.
Cel szkolenia
Celem szkolenia jest przygotowanie ratownika do prowadzenia działań poszukiwawczoratowniczych w zakresie podstawowym, określonym „Zasadami organizacji działań
poszukiwawczo-ratowniczych w Krajowym Systemie Ratowniczo Gaśniczym”.
2.
Sylwetka absolwenta
Po ukończeniu szkolenia słuchacz powinien:
a) w sferze poznawczej:
– omawiać zasady bezpieczeństwa podczas wykonywania działań poszukiwawczoratowniczych,
– omawiać budowę i zasady działania sprzętu wykorzystywanego podczas działań
poszukiwawczo-ratowniczych,
– omawiać zasady prawidłowego doboru i użycia sprzętu,
– omawiać taktykę prowadzenia działań poszukiwawczo-ratowniczych,
– omawiać zasady lokalizacji poszkodowanego i dotarcia do niego,
– omawiać zasady udzielania poszkodowanemu kwalifikowanej pierwszej pomocy
i wsparcia psychicznego,
– omawiać zasady konserwacji sprzętu,
b) w sferze praktycznej, umieć:
– dobierać sprzęt do prowadzonych działań,
– przygotowywać sprzęt do pracy,
– lokalizować osoby poszkodowane,
– zabezpieczać konstrukcje i instalacje,
– wykonywać dostęp do osoby poszkodowanej,
– udzielać kwalifikowanej pierwszej pomocy w ciasnych przestrzeniach,
– udzielać wsparcia psychicznego osobie poszkodowanej,
– ewakuować osobę poszkodowaną,
c) w sferze motywacyjnej, mieć ukształtowane postawy:
– odpowiedzialności za bezpieczeństwo swoje, innych ratowników i poszkodowanych,
– odpowiedzialności za stan techniczny sprzętu.
3.
Warunki przyjęcia na szkolenie
Warunkiem przyjęcia na szkolenie jest skierowanie, którego wzór określa załącznik nr 1,
potwierdzające określone w skierowaniu wymagania.
4
II. REALIZACJA PROCESU DYDAKTYCZNEGO
1. Organizacja szkolenia
a. Szkolenie organizowane jest w szkołach Państwowej Straży Pożarnej i w ośrodkach
szkolenia w komendach wojewódzkich Państwowej Straży Pożarnej.
b. Osobą odpowiedzialną za prawidłową realizację szkolenia (Kierownik szkolenia) ma
być osoba, która uczestniczyła w warsztatach przygotowujących do realizacji
przedmiotowego szkolenia.
c. Podstawą organizacji procesu dydaktycznego jest plan nauczania. Podstawową
formą nauczania jest lekcja, której odpowiada jedna godzina dydaktyczna trwająca 45
minut. Dopuszcza się łączenie dwóch jednostek lekcyjnych.
d. Na realizację programu przewidziano 19 godzin dydaktycznych:
− 7 godzin dydaktycznych teoretycznych,
− 9 godzin dydaktycznych praktycznych,
− 3 godziny dydaktyczne przeznaczone na ćwiczenie końcowe.
e. Warunkiem ukończenia szkolenia jest obecność na 100% zajęć przewidzianych
programem szkolenia, zaliczenie wszystkich elementów szkolenia określonych
praktycznymi celami szczegółowymi oraz udział w ćwiczeniu końcowym.
f. Ćwiczenie końcowe ma polegać na przeprowadzeniu symulowanej akcji związanej
z działaniami poszukiwawczo-ratowniczymi na poziomie podstawowym. Scenariusz
ćwiczenia ma zawierać wszystkie przećwiczone wcześniej elementy związane
z działaniami ratowniczymi. Ćwiczenie rozpoczyna się od przyjęcia zgłoszenia
i zadysponowania na miejsce zdarzenia. Na miejscu należy dokonać rozpoznania
i wstępnie określić liczbę osób zaginionych, która powinna wynosić co najmniej 5.
Następnie ćwiczący muszą dokonać zabezpieczenia miejsca zdarzenia i przystąpić
do lokalizacji osób zaginionych (osoby te powinny być tak umieszczone, aby w celu
ich lokalizacji należało użyć wszystkich sposobów dostępnych na poziomie
podstawowym). W celu dotarcia do osób zaginionych należy wykonać dostęp,
którego specyfika powinna uwzględniać jak największą liczbę sprzętu z zakresu
podstawowego. Ćwiczenie należy przygotować tak, aby co najmniej jeden element
konstrukcji wymagał zabezpieczenia w zakresie niezbędnym dla bezpieczeństwa
podczas prowadzonych działań. Po dotarciu do osoby poszkodowanej należy
dokonać oceny stanu poszkodowanego i wdrożyć postępowanie adekwatne do jego
stanu (jedna osoba wymagająca podjęcia RKO w ciasnych przestrzeniach i co
najmniej jedna wymagająca ewakuacji z zastosowaniem noszy typu „półsked” oraz
jedna do której jest utrudniony dostęp, wymagająca wsparcia psychicznego).
Wszystkie osoby zaginione należy ewakuować w sposób bezpieczny (należy
umożliwić dokonywanie ewakuacji wszystkimi możliwymi sposobami dostępnymi dla
poziomu podstawowego). Podczas ćwiczeń należy zwracać uwagę na zasady BHP.
Opcjonalnie całość ćwiczenia może być filmowana, a następnie omówiona
z wykorzystaniem nagranego materiału.
g. Słuchacz, który spełnił wymogi określone w punkcie e. otrzymuje zaświadczenie
o ukończeniu szkolenia, zgodne ze wzorem zawartym w załączniku nr 2.
2. Zalecenia i wskazówki metodyczne
a.
b.
c.
d.
Zajęcia teoretyczne powinny być organizowane dla całej grupy słuchaczy, liczącej
od 12 do 24 osób.
Zajęcia praktyczne należy przeprowadzać z grupą słuchaczy liczącą od 4 do 8 osób
przypadających na jednego prowadzącego (optymalna grupa ćwicząca to 6 osób).
Realizując zajęcia praktyczne należy w pierwszej kolejności zrealizować zajęcia
praktyczne z tematu 2, a następnie z tematów 3, 4 i 5.
Dodatkowe wskazówki do realizacji zajęć znajdują się przy poszczególnych
5
e.
tematach.
Do realizacji zajęć praktycznych niezbędny jest sprzęt określony w „Zasadach…”dla
zakresu podstawowego oraz sprzęt dodatkowy zamieszczony w poniższej tabeli:
Nazwa sprzętu
Nosze typu „półsked”
Manekin ewakuacyjny
Taśma do oznakowania terenu akcji
Manekin do RKO z
monitorowaniem jakości
wykonywanych czynności
5.
Urządzenie do symulacji osoby zasypanej (umożliwiające
symulacje sygnałów dźwiękowych w postaci stukania
i wołania)
6.
Nosze miękkie
7.
Młot udarowo-obrotowy z kompletem końcówek
8.
Tarcza diamentowa do piły tarczowej
9.
Zestaw PSP R1
10.
AED szkoleniowy
11.
Zestaw klocków i klinów do stabilizacji umożliwiający
wykonanie stabilizacji do wysokości 1m (zestaw składa
się z 30 kantówek o wymiarach 10cmx10cmx100cm oraz
15 par klinów o wymiarach 10cmx5cmx30cm)
12.
Zestaw stabilizacji aktywnej umożliwiający płynną
regulację długości w zakresie od 1m do 3m z kompletem
końcówek roboczych, pozwalających na pracę pod
różnymi kątami
13.
Zestaw ciesielski składający się z: młotka ciesielskiego –
3 szt., taśmy mierniczej 5m – 3 szt., gwoździ o długości
100mm – 2 kg
* na każdą ćwiczącą z tego zakresu grupę
Lp.
1.
2.
3.
4.
f.
g.
h.
i.
j.
k.
Liczba*
2
2
200mb
2
2
2
1
1
2
1
4 zestawy
4 zestawy
1 zestaw
Zaleca się wykorzystanie podczas prowadzonych zajęć innego sprzętu, którego
zastosowanie może być zasadne przy działaniach poszukiwawczo-ratowniczych,
określonego dla zakresu podstawowego innych specjalizacji.
Prowadzący zajęcia, w trakcie realizacji tematów przewidzianych w planie
nauczania powinni zwracać szczególną uwagę na:
– poprawną terminologię,
– wykorzystywanie do ćwiczeń tylko sprzętu sprawnego pod względem
technicznym,
– poprawne wykonywanie czynności,
– kształtowanie pożądanych umiejętności oraz koniecznych nawyków.
W trakcie szkolenia należy zapewnić warunki do realizacji celu głównego oraz celów
szczegółowych m. in. poprzez:
– przestrzeganie zasad nauczania,
– łączenie metod asymilacji wiedzy z metodami samodzielnego dochodzenia do
wiedzy.
W trakcie realizacji szkolenia powinna być dokonywana ocena osiągnięć słuchaczy.
Zaleca się stosowanie takich metod kontroli osiągnięć słuchaczy jak pytania ustne
czy zadania praktyczne.
Zajęcia teoretyczne powinny być realizowane w pomieszczeniach zapewniających
odpowiednie warunki higieny szkolnej oraz wyposażonych zarówno w proste, jak
i techniczne środki dydaktyczne.
Zajęcia praktyczne powinny odbywać się w miejscach, które umożliwiają ich
sprawną i bezpieczną realizację (wymagane: gruzowisko o powierzchni nie
6
mniejszej niż 100 m2, ciasne przestrzenie, budynek).
l. Zajęcia praktyczne należy poprzedzić odprawą organizacyjną, którą prowadzi
prowadzący zajęcia. Celem odprawy jest zapoznanie słuchaczy z tematyką i celem
ćwiczeń oraz omówienie ich przebiegu.
m. W toku ćwiczeń prowadzący kontroluje poprawność wykonania powierzonych
zadań, a w razie zauważenia nieprawidłowości, na bieżąco koryguje błędy
w ramach instruktażu indywidualnego, bądź grupowego. W instruktażu końcowym
prowadzący powinien podsumować zajęcia, przeanalizować najczęściej popełniane
błędy, wskazać ich źródło oraz sposób prawidłowego wykonania czynności.
7
3. Plan nauczania
Liczba godzin
Lp.
1.
2.
Temat
Zasady organizacji działań poszukiwawczo-ratowniczych w ksrg.
Zakres działań podstawowych i obowiązujące przepisy w tym
zakresie
Sprzęt wykorzystywany do działań poszukiwawczo-ratowniczych
w zakresie podstawowym
T
P
R
1
-
1
1
1
2
3.
Taktyka prowadzenia działań poszukiwawczo-ratowniczych
1
1
2
4.
Zabezpieczenie konstrukcji i instalacji
1
3
4
5.
Techniki dotarcia do osoby poszkodowanej oraz jej ewakuacja
2
2
4
6.
Zasady udzielania kwalifikowanej pierwszej pomocy w ciasnych
przestrzeniach
1
2
3
RAZEM:
7
9
16
T – zajęcia teoretyczne, P – zajęcia praktyczne, R – razem
8
III. TREŚCI KSZTAŁCENIA
1. Zasady organizacji działań poszukiwawczo-ratowniczych w ksrg. Zakres działań
podstawowych i obowiązujące przepisy w tym zakresie – 1T
Materiał nauczania:
Przepisy regulujące organizację działań poszukiwawczo-ratowniczych w ksrg. Zasady
współdziałania
ze
Specjalistyczną
Grupą
Poszukiwawczo-Ratowniczą.
Zasady
współdziałania w zakresie prowadzenia działań poszukiwawczo-ratowniczych pomiędzy
podmiotami ksrg oraz współpracy z podmiotami współpracującymi z ksrg.
Cele szczegółowe:
W wyniku realizacji tematu słuchacz powinien:
– wymienić przepisy regulujące organizację działań poszukiwawczo-ratowniczych w ksrg,
– omówić zakres zadań realizowanych w ramach działań poszukiwawczo-ratowniczych
w zakresie podstawowym,
– wymienić sprzęt specjalistyczny wykorzystywany w działaniach poszukiwawczoratowniczych,
– omówić zasady dysponowania i współdziałania ze Specjalistycznymi Grupami
Poszukiwawczo-Ratowniczymi,
– omówić zasady współdziałania w zakresie działań poszukiwawczo-ratowniczych.
9
2. Sprzęt wykorzystywany do działań poszukiwawczo-ratowniczych w zakresie
podstawowym – 1T, 1P
Materiał nauczania:
Sprzęt do działań poszukiwawczo-ratowniczych realizowanych na poziomie podstawowym.
Sprzęt pożarniczy wykorzystywany w działaniach poszukiwawczo-ratowniczych na poziomie
podstawowym.
Cele szczegółowe:
W wyniku realizacji tematu słuchacz powinien:
– wymienić sprzęt wykorzystywany do działań poszukiwawczo-ratowniczych realizowanych
na poziomie podstawowym,
– omówić możliwości zastosowania sprzętu pożarniczego przy działaniach poszukiwawczoratowniczych,
– dobrać sprzęt do działań poszukiwawczo-ratowniczych,
– skontrolować oraz wykonać konserwację wykorzystywanego sprzętu.
10
3.Taktyka prowadzenia działań poszukiwawczo-ratowniczych – 1T, 1P
Materiał nauczania:
Zasady prowadzenia rozpoznania, w tym identyfikacja zagrożeń oraz określanie wielkości
strefy zagrożenia. Wstępne określanie liczby osób zaginionych. Zabezpieczanie oraz
oświetlenie miejsca zdarzenia. Zasady lokalizacji osób znajdujących się w miejscach
niedostępnych (bez stosowania elektronicznego sprzętu lokalizacyjnego i psów ratowniczych).
BHP podczas działań poszukiwawczo-ratowniczych w zakresie podstawowym.
Cele szczegółowe:
W wyniku realizacji tematu słuchacz powinien:
– omówić zasady prowadzenia rozpoznania,
– omówić zasady określania wielkości strefy zagrożenia,
– określić wielkość strefy zagrożenia,
– omówić sposoby wstępnego określenia liczby osób zaginionych,
– omówić zasady lokalizacji osób zaginionych (bez stosowania elektronicznego sprzętu
lokalizacyjnego i psów ratowniczych),
– określić liczbę osób zaginionych,
– wymienić techniki zabezpieczenia miejsca zdarzenia,
– zabezpieczyć miejsce zdarzenia,
– wykonać fizyczne przeszukanie powierzchniowe,
– wykonać oznakowanie miejsca odnalezienia,
– dobrać odpowiedni rodzaj i rozmieszczenie oświetlenia,
– oświetlić miejsce zdarzenia,
– omówić zasady BHP podczas działań poszukiwawczo-ratowniczych.
Uwagi do realizacji tematu:
Ćwiczenia należy przeprowadzić na gruzowisku. Do pozoracji można stosować
urządzenie do symulacji osoby zasypanej i/lub żywych pozorantów.
11
4. Zabezpieczenie konstrukcji i instalacji – 1T, 3P
Materiał nauczania:
Zabezpieczenie konstrukcji w zakresie niezbędnym dla bezpieczeństwa ratowników
prowadzących działania ratownicze i dla ewakuacji poszkodowanych z wykorzystaniem
posiadanego sprzętu. Zabezpieczenie instalacji technicznych w obiekcie.
Cele szczegółowe:
W wyniku realizacji tematu słuchacz powinien:
– omówić zasady zabezpieczania konstrukcji w zakresie niezbędnym dla bezpieczeństwa
ratowników prowadzących działania ratownicze i dla ewakuacji poszkodowanych
z wykorzystaniem posiadanego sprzętu,
– omówić zasady zabezpieczania instalacji technicznych w obiekcie,
– zabezpieczyć instalację techniczną w obiekcie,
– wykonać zabezpieczenie niestabilnego elementu budowlanego, z wykorzystaniem
zestawu stabilizacji aktywnej,
– omówić zasady budowy podpory bezgwoździowej,
– wykonać podporę bezgwoździową.
12
5. Techniki dotarcia do osoby poszkodowanej oraz jej ewakuacja – 2T, 2P
Materiał nauczania:
Wykonywanie dostępu i dotarcie do zlokalizowanych osób poszkodowanych. Ewakuacja
osób poszkodowanych i zagrożonych ze strefy zagrożenia. Wskazania do szybkiej ewakuacji
poszkodowanego. Zabezpieczanie poszkodowanego i ratownika podczas ewakuacji.
Cele szczegółowe:
W wyniku realizacji tematu słuchacz powinien:
– scharakteryzować techniki wykonywania dostępu do zlokalizowanych osób
poszkodowanych, niewymagające wykonywania złożonych prac rozbiórkowych,
przekopów, itp.,
– wymienić sposoby dotarcia do zlokalizowanych osób poszkodowanych,
– wykonać dostęp do zlokalizowanych osób poszkodowanych.
– wymienić i omówić sposoby ewakuacji poszkodowanego,
– wymienić wskazania do szybkiej ewakuacji poszkodowanego,
– wykonać ewakuację osób poszkodowanych,
– omówić zasady zabezpieczania osoby poszkodowanej i ratownika podczas ewakuacji,
– zabezpieczyć osobę poszkodowaną i ratownika podczas ewakuacji.
Uwagi do realizacji tematu:
Sposób prowadzenia ewakuacji należy zarejestrować, a następnie
przeznaczając na to część z podanych powyżej godzin zajęć teoretycznych.
omówić
13
6. Zasady udzielania kwalifikowanej pierwszej pomocy w ciasnych przestrzeniach –
1T, 2P
Materiał nauczania:
Procedury z zakresu ratownictwa medycznego w ksrg. Prowadzenie resuscytacji krążeniowooddechowej w ciasnej przestrzeni. Wsparcie psychiczne.
Cele szczegółowe:
W wyniku realizacji tematu słuchacz powinien:
– wykonać resuscytację krążeniowo-oddechową w ciasnej przestrzeni,
– zastosować odpowiednią procedurę z zakresu ratownictwa medycznego
u poszkodowanego,
– omówić zasady udzielania wsparcia psychicznego osobie poszkodowanej,
– udzielić wsparcia psychicznego osobie poszkodowanej.
Uwagi do realizacji tematu:
Zajęcia z zakresu resuscytacji krążeniowo-oddechowej należy wykonywać w ciasnej
przestrzeni z wykorzystaniem manekina z rejestracją jakości wykonywanych czynności.
Wsparcie psychiczne udzielane przez ratownika należy zarejestrować, a następnie omówić
przeznaczając na to część z podanych powyżej godzin zajęć teoretycznych.
14
LITERATURA
1. „Zasady organizacji działań poszukiwawczo-ratowniczych w krajowym systemie
ratowniczo – gaśniczym”.
2. „Zasady organizacji ratownictwa medycznego w krajowym Systemie ratowniczo –
gaśniczym”.
3. Instrukcje obsługi sprzętu.
15
Załącznik nr 1
………………………………..
(pieczątka jednostki delegującej)
KARTA SKIEROWANIA
Jednostka delegująca
Nazwa ………………………………………………………………………………………….…….....
Adres …………………………………………………………………………………………..………..
Tel./Fax ………………………………………………………………………………………..………..
Kieruję Pana/ Panią....................................................................................................................
(stopień, imię i nazwisko, imię ojca)
Urodzonego/ -ą...........................................................................................................................
(data i miejsce urodzenia – miejscowość i województwo)
na szkolenie z działań poszukiwawczo-ratowniczych realizowanych przez ksrg
w zakresie podstawowym
realizowane w dniach ........................................ w ....................................................................
Oświadczam, że kierowany/-a posiada:
a) kwalifikacje
ratownika,
aktualne
na
czas
trwania
szkolenia,
zgodne
z wymaganiami określonymi w ustawie o Państwowym Ratownictwie Medycznym,
b) kartę szkolenia wstępnego w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy lub
zaświadczenie o ukończeniu szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy,
aktualne na czas trwania szkolenia.
oraz
w przypadku strażaka PSP – kierowany/-a:
c) nie posiada przeciwwskazań do pełnienia służby na stanowiskach bezpośrednio
związanych z działaniami ratowniczymi,
d) posiada orzeczenie komisji lekarskiej lub zaświadczenie lekarskie potwierdzające
okresowe badanie lekarskie, aktualne na czas trwania szkolenia,
e) ukończył co najmniej szkolenie podstawowe strażaka jednostki ochrony
przeciwpożarowej lub szkolenie podstawowe w zawodzie strażak.
w przypadku strażaka ratownika OSP – kierowany/-a posiada:
c) zaświadczenie lekarskie potwierdzające możliwość udziału w działaniach ratowniczych,
d) zaświadczenie potwierdzającego ukończenie co najmniej szkolenia podstawowego dla
strażaków ratowników OSP lub równorzędnego,
e) ważne ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków.
………………………………..….
(miejscowość, data)
……………………………………...........
(podpis kierującego)
16
Załącznik nr 2
Strona pierwsza
........................................
(pieczęć podłużna)
ZAŚWIADCZENIE
...........................................................................................................................................
(imię i nazwisko)
urodzony .... dnia ........................ r.
w ............................................................. woj. ..................................................................
ukończył ........
szkolenie z działań poszukiwawczo-ratowniczych realizowanych przez ksrg
w zakresie podstawowym
przeprowadzone w ............................................................................................................................
w okresie od ............................... r. do .................................. r.
według programu z dnia .........................................................................................................
zatwierdzonego przez ....................................................................................................................
........................................................................................................................................................
......................................................., dnia ...........................r.
(miejscowość)
Nr ...................
ORGANIZATOR
..............................................
(pieczęć, podpis)
17
Strona druga
Liczba godzin
Lp.
1.
2.
Temat
Zasady organizacji działań poszukiwawczo-ratowniczych w ksrg.
Zakres działań podstawowych i obowiązujące przepisy w tym
zakresie
Sprzęt wykorzystywany do działań poszukiwawczo-ratowniczych
w zakresie podstawowym
T
P
R
1
-
1
1
1
2
3.
Taktyka prowadzenia działań poszukiwawczo-ratowniczych
1
1
2
4.
Zabezpieczenie konstrukcji i instalacji
1
3
4
5.
Techniki dotarcia do osoby poszkodowanej oraz jej ewakuacja
2
2
4
6.
Zasady udzielania kwalifikowanej pierwszej pomocy w ciasnych
przestrzeniach
1
2
3
RAZEM:
7
9
16
T – zajęcia teoretyczne, P – zajęcia praktyczne, R – razem
18