Wiadukty w Stańczykach- najwy sze tego typu

StudentBuduje.pl - Portal Studentów Budownictwa
Wiadukty w Stańczykach- najwyższe tego typu wiadukty w Polsce
Autor: Administrator
12.10.2011.
Północne krańce Mazur należą do najrzadziej odwiedzanych zakątków kraju. Właśnie tu, wśród uroczych
pagórków i łąk, za wsią Stańczyki, znajdują się potężne wiadukty nieczynnej linii kolejowej Gołdap Żytkiejmy (31km). Wiadukty w Stańczykach są najwyższymi na linii i jednymi z najwyższych w Polsce.
Długość - 200m i wysokość 36m. Konstrukcja żelbetowa, pięcioprzęsłowa o równych 15m łukach.
Architektura charakteryzuje się doskonałymi proporcjami, a filary ozdobione są elementami wzorowanymi
na zdobieniach rzymskich akweduktów w Pont du Gard. Stąd nazwa - 'Akwedukty Puszczy Rominckiej'.
Ciekawa historia powstania wiaduktów została stosunkowo niedawno rozwikłana - najpierw wybudowano
wiadukt południowy (lata 1912-14, ukończony w 1917 r.), a później, w 1918 r. wiadukt północny. Obie
budowle są względem siebie równoległe, a architektura wyglądem przypominająca rzymskie akwedukty w
Pont du Gard. Wiosną 1917 r. rozpoczęto budowę tzw. trzeciego korytarza transportowego z Chojnic
przez Czersk, Smętowo, Kwidzyn, Prabuty, Myślice, Morąg, Ornetę, Lidzbark Warmiński, Bartoszyce,
Kętrzyn, Węgorzewo, Gołdap, Pobłędzie, Kalwarię do Olity na Litwie. Większość z wymienionych odcinków
wówczas już istniała, więc ta ogromna inwestycja sprowadzała się m.in. do poszerzenia nasypów na całej
trasie dla drugiego toru. Ponieważ budowa odcinka Botkuny - Pobłędzie do wybuchu I wojny światowej
była już dość zaawansowana, więc na tej trasie postanowiono dobudować bliźniacze obiekty mostowe i
nowe wiadukty na skrzyżowaniach z drogami kołowymi. Owej gigantycznej inwestycji nie udało się
jednak ukończyć do końca I wojny światowej i większość w/w odcinków pozostała jednotorowa. W obliczu
nowej sytuacji politycznej nie miała też sensu budowa magistrali na Litwę, więc w latach 20.
postanowiono dokończyć budowę linii jako lokalnej trasy jednotorowej długości 35 km od stacji Botkuny,
poprzez Dubeninki, Stańczyki, Pobłędzie do Żytkiejm. Tor położono tylko na jednym z wiaduktów i 1
października 1927 r. na całej trasie zaczęły kursować pociągi. Początkowo były to 3 pary pociągów
osobowych, później dla licznie odwiedzających te tereny turystów, w soboty i niedziele uruchomiono
czwartą parę. W okolice Błędzianki zjeżdżali wtedy również wędkarze, grzybiarze, a zimą także narciarze.
Na trasie kursowały też pociągi towarowe przewożące głównie drewno z okolicznych lasów, a w latach 40.
również kamienie m.in. do budowy kwatery Hitlera Wilczy Szaniec w Gierłoży. Linia została rozebrana
przez oddziały trofiejne Armii Czerwonej w 1945 r. Konstrukcja wiaduktów jest przedmiotem sporów
budowniczych, inżynierów i pasjonatów. Według niektórych źródeł, beton uzbrojono balami drewna
zamiast stalą. O absurdalności pogłoski świadczą dwa podstawowe fakty:
- Drewniana konstrukcja filarów z całą pewnością, gdyby istniała, zostałaby zgnieciona przez warstwy
lanego z góry betonu.
- Łuki o rozpiętości 30 m musiały być wylewane na precyzyjnym szalunku ze zbrojeniem stalowym.
Ujawniona belka musi więc być fragmentem szalunku. Wiadukty w.Stańczykach pozostają jednak do dziś
pomnikiem techniki budowlanej. {youtube}xkurdlr0uxQ{/youtube}
http://studentbuduje.pl
Kreator PDF
Utworzono 3 March, 2017, 22:25