Sprawozdanie z działalności zarządu stowarzyszenia Inicjatywa

Sprawozdanie z działalności zarządu stowarzyszenia Inicjatywa

Sprawozdanie z działalności zarządu stowarzyszenia
Inicjatywa Firm Rodzinnych
kadencji 2010-2012
Zarząd IFR
1 marca 2012
W dniu 30 marca 2010 Walne Zgromadzenie Członków IFR powołało zarząd w składzie:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
Maria Adamska,
Andrzej Blikle — prezes
Artur Chaberski
Jarosław Chołodecki
Katarzyna Gierczak-Grupińska
Jacek Jakubowski
Jacek Lipiec
Mieczysław Łais
Sebastian Margalski
W tym samym dniu Zarząd na pierwszym posiedzeniu ukonstytuował się w sposób następujący:
•
•
•
•
•
•
•
•
Maria Adamska — wiceprezes do spraw finansowych
Jacek Jakubowski — wiceprezes ds. programowych
Jarek Chołodecki — wiceprezes ds. komunikacji
Sebastian Margalski — sekretarz
Artur Chaberski — sprawy zagraniczne
Jacek Lipiec — sprawy naukowe
Katarzyna Gierczak-Grupińska — budowanie społeczności członków
Mieczysław Łais — sprawy wsparcia technologicznego procesów informacyjno-edukacyjnych
1 Działalność statutowa
1.1
Posiedzenia zarządu
W okresie swojej kadencji zarząd odbył 19 protokołowanych posiedzeń. Najważniejsze podjęte uchwały dotyczyły następujących spraw:
1. Przyjęcia (jednogłośne) nowych członków zwyczajnych; w sumie przyjęto 98
członków zwyczajnych.
Sprawozdanie zarządu IFR kadencji 2010-2012, 1 marca 2012
2
2. Przyjęcie (jednogłośne) nowych członków wspierających; w sumie przyjęto 3
członków wspierających.
3. Przystąpienie do Konsorcjum Stowarzyszeń Warszawskich „Dla Warszawy”, które
wsparłoby działania zmierzające do uzyskania przez Warszawę tytułu Europejskiej
Stolicy Kultury. Zarząd upoważnił Jarosława Chołodeckiego i Andrzeja Bliklego
do reprezentowania IFR w tym ciele.
4. Wydelegowanie kolegi Mieczysława Łaisa jako przedstawiciela Zarządu do Komitetu Sterującego projektu Firmy Rodzinne.
5. Wydelegowanie kol. kol. Marii Adamskiej, Jarosław Chołodeckiego i Jacka Lipica
jako przedstawicieli Zarządu do Rady Programowej projektu Firmy Rodzinne.
6. Zarząd postanowił, że wobec ustąpienia kol. Leszka Stafieja z projektu Firmy Rodzinne weksel gwarancyjny podpisany w imieniu IFR przez Jacka Jakubowskiego
i Leszka Stafieja zostanie wycofany, a na jego miejsce zostanie złożony weksel
podpisany przez Jacka Jakubowskiego i Andrzeja Bliklego.
7. Przyjęcie zaproszenia od pani minister Elżbiety Radziszewskiej do udziału w Targach Dobrych Praktyk Genderowskich.
8. Przystąpienie do inicjowanej przez prof. Leszka Balcerowicza koalicji wokół inicjatywy „Dług Publiczny”.
9. Skreślenie z listy członków wszystkich osób przyjętych przed 1 stycznia 2010 roku, którzy do dnia 27 stycznia 2011 nie zapłaciły ani wpisowego ani składek. Do
tych wszystkich członków zostanie wystosowany list informujący ich o tym fakcie
i jego przyczynach i zawierający informację, że w przypadku zapłacenia wszystkich zaległych składek do końca lutego 2011 ich członkostwo zostanie przywrócone.
10. Na podstawie informacji posiadanych na dzień 17 lutego 2011 Zarząd uznaje, że
projekt Firmy Rodzinne jest realizowany zgodnie z założeniami. Merytoryczna
ocena projektu przez Zarząd jest również pozytywna.
11. Należy określić zasady systematycznego informowania Zarządu o realizacji projektu Firmy Rodzinne. Zasady powinny dotyczyć zarówno zakresu tematycznego
jak i częstotliwości składania sprawozdań.
12. Z inicjatywy Związku Przedsiębiorców i Pracodawców w dniu 17 czerwca 2011
odbył się w Łodzi Kongres MSP, na którym powołano do życia nieformalną organizację firm i osób pod nazwą Porozumienie Łódzkie. Spośród członków IFR w
spotkaniu uczestniczyli Andrzej Barański i Andrzej Blikle. Zarząd postanowił o
przystąpieniu IFR do porozumienia i zwrócił się z prośbą do Andrzeja Barańskiego, aby zechciał być naszym delegatem w Porozumieniu. Andrzej Barański przyjął
ten obowiązek.
13. Przyjęcie opracowanej przez Zarząd strategii rozwoju IFR. Strategia została opublikowana na www.firmyrodzinne.pl
14. W związku z planowanym rocznym pobytem naukowym zagranicą Jacek Lipiec
złożył rezygnację z funkcji członka zarządu. Zarząd przyjął rezygnację i wyraził
podziękowanie Jackowi Lipcowi za jego pracę w zarządzie oraz wkład w budowanie naszego stowarzyszenia.
Sprawozdanie zarządu IFR kadencji 2010-2012, 1 marca 2012
3
15. Podjęto jednomyślnie uchwałę o usunięciu z możliwością przywróceniem członków stowarzyszenia, zalegających ze składkami powyżej 300 zł. Wykonanie
uchwały spowodowało wykreślenie z listy 17 członków.
16. Podjęto uchwałę o systematycznej współpracy IFR ze Związkiem Pracodawców
Polskich. Na funkcję reprezentanta stowarzyszenia w ZPP powołano kol. Andrzeja
Barańskiego.
17. Przyjęcie zaproszenia od pani minister Elżbiety Radziszewskiej do wystąpienia w
roli partnera współpracującego w projekcie budowy Portalu Dobrych Praktyk „Siła
kobiet siłą firmy” Zarząd poprosił koleżankę Dorotę Jurzystę o reprezentowanie
IFR w tym projekcie.
18. Tadeusz Donocik, prezes Regionalnej Izby Gospodarczej w Katowicach, złożył na
ręce Andrzeja Bliklego zaproszenie do zorganizowania przez IFR jednodniowej
sesji poświęconej firmom rodzinnym podczas mającego się odbyć w Katowicach
Kongresu MSP. Do naszych obowiązków należałoby przygotowanie programu
merytorycznego oraz pozyskanie panelistów i/lub wykładowców. Wszystkie sprawy organizacyjne byłyby po stronie Izby. Zarząd w głosowaniu jawnym jednogłośnie postanowił przyjąć to zaproszenie. Andrzej Blikle został zobowiązany do poinformowania o tym pana prezesa T. Donocika.
1.2
1.2.1
Zjazdy firm rodzinnych
Trzeci zjazd firm rodzinnych
Organizacja III zjazdu firm rodzinnych u-Rodziny 2010, którego hasłem przewodnim było
„Etyka w kryzysie”. Zjazd odbył się w Kędzierzynie-Koźlu w dniach 3 – 5 grudnia 2011. W
zjeździe wzięły udział 102 osoby, w tym 35 uczestników Projektu „Firmy Rodzinne”. W trakcie sesji podsumowującej zjazd Jarosław Chołodecki zanotował następujące głosy uczestników:
• Nigdy nie interesowały mnie sprawy "obywatelskie". Uważałem, że to nie dla
mnie, a przekonałam się że właśnie dla mnie.
• Uświadomiłem sobie, że działalność gospodarcza ma wymiar patriotyczny.
Nigdy tak wcześniej nie myślałem.
• Nie jestem sam! Warto było zachowywać się etycznie, choć nieraz dużo mnie
to kosztowało.
• Uświadomiłem sobie, jak wiele od nas zależy.
• Zajmę się uczeniem przedsiębiorczości w naszej szkole, dzieci musza poznać
sposób myślenia, język i pasje przedsiębiorcy.
• Nie sądziłem ze sposób w jaki żywimy ludzi ma też aspekt etyczny, że fastfood jest nieetyczny. A teraz mam co do tego pewność.
• Tylu wspaniałych ludzi, nie wychodziłam na chwile z hotelu przez 3 dni bo tak
było tu ciekawie
• Rodzice poświęcajcie więcej czasu swoim dzieciom. Wartości, o których była
tu mowa przestają w innych przestrzeniach istnieć. Nie mam z kim o takich
sprawach porozmawiać (student IV roku)
• Kiedy kolejny zjazd? Dlaczego dopiero za rok?
• Na kolejny z pewnością zabierzemy naszą Mamę , to ona stworzyła naszą
firmę a jej tu wśród nas nie ma.
Sprawozdanie zarządu IFR kadencji 2010-2012, 1 marca 2012
1.2.2
4
Czwarty zjazd firm rodzinnych
Organizacja IV zjazdu firm rodzinnych u-Rodziny 2011, którego hasłem przewodnim było
„Na rzecz dobra wspólnego”. Zjazd odbył się w rodzinnym ośrodku hotelowym Olandia w
dniach 11 – 13 listopada 2012. W zjeździe wzięły udział 122 osoby. W czasie sesji podsumowującej zjazd uczestnicy zaproponowali (w trybie dyskusji warsztatowej) listę wartości,
które powinny być obecne w firmach rodzinnych:
Niżej wymienione hasła zostały podane przez uczestników zjazdu w trybie dyskusji warsztatowej, której celem było wyodrębnienie wartości i cech firmy rodzinnej przyczyniających
się do tworzenia dobra wspólnego.
STOSUNEK DO CZŁOWIEKA
• dbałość o pracowników
• uczciwość wobec pracowników
• kształtowanie pracowników odpowiedzialnych za firmę
• przykład idzie z góry, siła idzie z dołu
• więcej dać niż żądać
• możliwość bycia wysłuchanym
• szacunek
• wolność i prawo do odmienności
• lojalność; liczy się szczególnie wtedy, gdy
się rozstajemy
• odwaga do szczerości
CECHY OSOBOWE
• zaufanie
• rzetelność
• przyzwoitość
• uczciwość
• odpowiedzialność
• pokora
• wierność
• ambicja
• cierpliwość, wyrozumiałość i etos pracy
BIZNESOWE TALENTY
• profesjonalizm w działaniu
• elastyczność; umiejętność szybkiego reagowania w zgodzie ze swoimi zasadami
• świadomość celu, konsekwencja w działaniu
• długoterminowość w myśleniu o firmie
• zdolność do radzenia sobie z porażkami
• decyzyjność
• jakość produktu
• dobra marka
• dzielenie się wiedzą
• wolność wyboru dla sukcesorów firmy
• przywództwo jako dawanie przykładu
• gotowość do kompromisu
FIRMA W SPOŁECZNOŚCI
• działania na rzecz społeczności lokalnej
• jeżeli możesz zrobić coś dobrego, to zrób
natychmiast
• odpowiedzialność społeczna
• dzielenie się wiedzą z konkurencją
• umiejętność współpracy z konkurencją
• włączenie się w proces przygotowania
(edukacji) młodzieży do pracy zawodowej
Zgłoszono też następujące propozycje działań w najbliższej przyszłości:
•
•
•
Dziecięcy uniwersytet przedsiębiorczości — pikniki, gry i zabawy uczące przedsiębiorczości.
Zjazdy pokolenia sukcesorów (tych co właśnie objęli lub co niedługo obejmą firmę) i udział w takich zjazdach za granicą organizowanych przez Family Business
Network.
Akademia Młodego Sukcesora — szkolenie sukcesorów w ramach IFR.
Sprawozdanie zarządu IFR kadencji 2010-2012, 1 marca 2012
1.3
1.3.1
•
•
•
•
•
•
•
•
1.3.2
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
5
Pozostałe działania
Rok 2010
Politechnika Warszawska – Szkoła Biznesu oraz Cass Business School (Londyn) PROJEKT DORADCZY DLA FIRM Z REJONU WARSZAWY – patronat i współorganizacja
PwC – Zdrowy Rozwój – patronat i współorganizacja
Ministerstwo Gospodarki – projekt Europejski Panel Przedsiębiorstw - patronat
Politechnika Warszawska – Szkoła Biznesu prof. Witold Orłowski – konsultacje w
sprawie utworzenia mini MBA dla menadżerów w firmach rodzinnych
http://www.biznes.edu.pl/
Współpraca i patronat przy Międzynarodowym Tygodniu Przedsiębiorczości http://unleashingideas.webjam.com/poland
Forum Dobrych Praktyk Siła kobiet siłą firmy – patronat i współpraca – otrzymaliśmy
za to wyróżnienie http://firmyrodzinne.pl/o-ifr/aktualnoci/1-wydarzenia/355inicjatywa-firm-rodzinnych-wyrozniona-przez-redakcje-gazety-finansowej.html
Udział w Światowym Dniu Rodziny – Fundacja Peres – współpraca i patronat
Panel European Business Test Panel (EBTP) – współpraca i patronat
Rok 2011
Ranking Newsweek – uczestnictwo i współorganizacja w 16 regionalnych (wojewódzkich) galach. Reprezentacja IFR oraz wręczenia nagród najlepiej rozwijającym
się firmom rodzinnym w regionie (1500 firm wyróżnionych) + specjalne wyróżnienie
IFR – Ambasador Firm Rodzinnych na danym województwie (m.in. Solange Olszewska w wielkopolsce, Andrzej Barański w małopolsce, Bernard Rożek w świętokrzyskim, Jerzy Paja – śląskie etc.)
Wykłady na różnych uczelniach (Uniwersytet Łódzki, Wyższa Szkoła Bankowa w
Poznaniu i wiele innych)
U-Rodziny 2011 – ponad 100 uczestników
Uczestnictwo przedstawiciela IFR w wielu konferencjach, debatach (organizacji pracodawców, Lewiatan, ThinkTank Magazine, naukowe, ministerialne, firmowe…)
Udział reprezentacji IFR w konferencji naukowej SWSPiZ w Łodzi
Udział reprezentacji IFR oraz patronat w konferencji Finansowanie firm rodzinnych Rzeczpospolita –
Nawiązanie współpracy partnerskiej z wieloma podmiotami, w tym APEC-UK (organizacja przedsiebiorców w UK), Klub Kobiet Przedsiębiorczych w Poznaniu, Związek
Rzemiosła Polskiego, World Trade Center w Poznaniu
Współpraca merytoryczna i patronat - Światowy Tydzień Przedsiębiorczości 2011
Współotwarcie i patronat dla Instytutu Biznesu Rodzinnego w Poznaniu (przy Wyższej Szkole Bankowej – Poznań)
Współpraca i patronat przy konkursie Mikroprzedsiębiorca Roku 2011 – fundacja im.
L. Kronenberga
Organizacja panel przedsiębiorczego - Rola kobiety w FR podczas KONGRESU KOBIET – siedziba giełdy New Connect - Warszawa
Sprawozdanie zarządu IFR kadencji 2010-2012, 1 marca 2012
•
•
•
•
•
•
6
Nawiązanie aktywna współpraca ze Związkiem Przedsiębiorców i Pracodawców: konferencja płaca minimalna, portal porozumienia przedsiębiorców, deregulacja obywatelska etc. Reprezentantem IFR został pan Andrzej Barański (Herbewo Kraków)
Redakacja pierwszego czasopisma mFR – numer zerowy został zredagowany na okoliczność u-rodzin 2011
Zawiązanie małopolskiego koła krakowiaków i górali – spotkania regionalne
Olimpiada Przedsiębiorczości - Stowarzyszenie KRA – patronat i współpraca merytoryczna
Zawiązanie się Fundacji Firm Rodzinnych (!)
Wsparcie firm i organizacji, starających się o uzyskanie projektu z UE, lub w projekach badawczych (kolportacja ankiet, promocja, patronat, wspólne wystąpienie w
składanych wnioskach etc.)
2 Projekt „Firmy Rodzinne”1
W sprawozdaniu wykorzystano materiał przygotowany przez Magdalenę Darowską i zamieszczony w opracowaniu RODZINA W FIRMIE, CZY FIRMA W RODZINIE - METODOLOGIA WSPARCIA FIRM RODZINNYCH.
Projekt miał charakter pilotażowy, a jego celem było opracowanie i zweryfikowanie w praktyce zespołu metod mających na celu wsparcie firm rodzinnych w Polsce.
Na projekt złożyły się dwie fazy. W fazie pierwszej, prowadzonej przez PARP zostało
przeprowadzone badanie firm rodzinnych w Polsce, mające na celu zweryfikowanie potrzeb
szkoleniowych tych firm. Faza druga natomiast, to wspólna praca konsorcjum PARP i IFR,
obejmująca dwie grupy równoległych działań, czyli opracowanie metodologii wsparcia firm
rodzinnych oraz jej praktyczne wdrażanie - zajęcia weryfikujące założenia i wpływające na
udoskonalenie metodologii. W ramach tych zajęć realizowane były szkolenia (warsztaty, konferencje, spotkania tematyczne), spotkania mentoringowe, doradztwo oraz opowieści. Równolegle podejmowano inne działania służące budowaniu środowiska firm rodzinnych, związane
chociażby z regularnym rozsyłaniem newslettera do uczestników, aktualizacją strony internetowej oraz rozwijaniem i podtrzymywaniem kontaktów między firmami, czyli tzw. sieciowaniem.
Organizatorzy założyli, że w projekcie weźmie udział nie mniej niż 50 firm rodzinnych, a
ukończy go nie mniej niż 300 osób – właścicieli i pracowników tych firm. Warunkiem ukończenia projektu był udział każdego uczestnika z danej firmy w co najmniej 6 dniach szkoleniowych. Podstawowy cykl szkoleniowy składał się z 5 dni konferencji i 6 dni warsztatów,
jednak wszyscy mogli również wybierać z puli „nadobowiązkowych” spotkań tematycznych i
mentoringowych. Wszystkie szkolenia, poza spotkaniami tematycznymi i mentoringowymi,
były przeznaczone dla określonej grupy osób (edycji), które razem rozpoczynały udział w
projekcie. Uczestnik z jednej edycji nie mógł wziąć udziału w warsztacie lub konferencji
przeznaczonej dla innej edycji. Wspólne dla wszystkich uczestników projektu, ze wszystkich
edycji, były spotkania tematyczne i mentoringowe oraz konferencja końcowa. Każdy uczestnik miał zatem możliwość uczestniczenia w 11 dniach szkoleń podstawowych (konferencje i
warsztaty) oraz w dowolnej liczbie spotkań tematycznych (jedno- lub dwudniowych) i mentoringowych. Oprócz tego, każda firma mogła skorzystać z wyspecjalizowanego doradztwa,
ułatwiającego przeniesienie wiedzy wyniesionej z projektu na grunt własnej firmy. Na to
1
W tej części sprawozdania korzystamy z raportu Magdaleny Darowskiej, który jest częścią
opracowania podsumowującego program.
Sprawozdanie zarządu IFR kadencji 2010-2012, 1 marca 2012
7
wszystko nakładały się działania towarzyszące: pomoc w budowaniu opowieści firmowych,
pisanie dzienników podróży, poznawanie się i wymiana doświadczeń z innymi uczestnikami.
Projekt miał przekazać wiedzę i umiejętności, a także zmotywować uczestników do rozwiązywania problemów występujących w przedsiębiorstwach rodzinnych oraz wspomagać budowę środowiska firm rodzinnych.
2.1
Uczestnicy (partnerzy)
Nieco wbrew przyjętemu w PARP językowi, uczestników projektu nie określaliśmy jako „beneficjentów”, ale jak „partnerów”. Wynikało to z naszego przekonania, które w całości zostało potwierdzone w trakcie realizacji projektu, że uczestnicy odegrali bardzo ważną rolę we
współtworzeniu będącej przedmiotem projektu metodologii wsparcia firm rodzinnych.
2.1.1
Firmy
Od przedsiębiorstw, które chciały być partnerami projektu, wymagano spełnienia następujących warunków:
1) Firma powinna być firmą rodzinną, zgodnie z następującą definicją:
a) firma działa w dowolnej formie prawnej i jest zarejestrowana w Polsce,
b) w firmie wspólnie pracuje co najmniej 2 członków rodziny,
c) co najmniej jeden członek rodziny ma istotny wpływ na zarządzanie
d) członkowie rodziny posiadają znaczące udziały w przedsiębiorstwie.
2) Firma powinna należeć do sektora MŚP.
3) Firma powinna zadeklarować udział w projekcie co najmniej 2 osób w wymiarze co
najmniej 6 dni szkoleniowych na każdą osobę.
Spośród 110 firm, jakie wzięły udział w projekcie, ponad połowa (63%) to firmy mikro, 24%,
to przedsiębiorstwa małe, a tylko 13 % — średnie. Przeważającą formą prawną działalności
jest jednoosobowa działalność gospodarcza. Prowadzi ją ponad 58% łącznej liczby firm, najwięcej w grupie firm mikro (74%). Łącznie, działalność gospodarczą w oparciu o przepisy
kodeksu cywilnego prowadzi 72% firm, osobowe spółki prawa handlowego stanowią 11%
ogółu firm, a spółki z o.o. – 17%. Poniższy wykres pokazuje procentowy udział różnego rodzaju firm w zależności od wielkości firmy.
60%
Spółki cywilne i
50%
jednoosobowa działalnosć
gospodarcza
40%
Spółki osobowe prawa
30%
handlowego
20%
Spółki kapitałowe prawa
handlowego
10%
0%
mikro
małe
średnie
Sprawozdanie zarządu IFR kadencji 2010-2012, 1 marca 2012
8
Udział firm w projekcie w zależności od rodzaju i wielkości prowadzonej działalności
Ponad 60% firm zgłosiło tylko 2 osoby do udziału w projekcie. Oczywiście były to przede
wszystkim firmy mikro, które w wielu przypadkach zgłosiły wszystkich swoich pracowników. Najwięcej, bo 7 pracowników zgłosiły tylko 2 firmy.
Nie było ograniczeń terytorialnych. W efekcie w projekcie brały udział firmy ze wszystkich województw, jednak sposób prowadzenia rekrutacji oraz fakt, że szkolenia odbywały się
w 3 miastach: Cieszynie, Poznaniu i Warszawie spowodował, że najwięcej firm uczestniczyło
z województw mazowieckiego, poznańskiego i śląskiego.
Nie było także ograniczeń, co do rodzaju działalności ( za wyjątkiem rolnictwa). W efekcie
w projekcie wzięły udział firmy z najróżniejszych branż.
2.1.2
Uczestnicy (osoby)
Firma rodzinna mogła do uczestnictwa w projekcie zgłosić swojego dowolnego pracownika.
Spośród 302 osób, jakie w pełni ukończyły zajęcia w projekcie, tylko 52 były pracownikami
nie powiązanymi rodzinnie z którymkolwiek z właścicieli.
Z punktu widzenia stosunku „rodzinnego” uczestników można podzielić na 3 grupy, w
oparciu o informacje przekazane w ankietach beneficjenta:
1. Właściciele i współwłaściciele: osoby będące właścicielami lub współwłaścicielami
firmy.
2. Pracownicy – rodzina: osoby zatrudnione lub współpracujące z firmą, będące członkami szeroko rozumianej rodziny ( bliska rodzina, dalsza, powinowactwo).
3. Pracownicy - nie rodzina: pracownicy nie będący członkami rodziny któregokolwiek z
właścicieli
Poniższy wykres pokazuje procentowy udział powyższych grup wśród wszystkich uczestników projektu.
17%
45%
Pracownicy -­‐ nie
rodzina
Pracownicy -­‐
rodzina
38%
Właściciele /
współwłaściciele
Uczestnicy projektu – sytuacja w firmie
Wśród 302 uczestników projektu było 140 kobiet i 162 mężczyzn. Podziały według powyżej
zdefiniowanych kategorii „rodzinności” w grupie kobiet i mężczyzn wyglądają następująco:
liczba osób
Sprawozdanie zarządu IFR kadencji 2010-2012, 1 marca 2012
9
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
Kobiety
Mężczyźni
Pracownicy -­‐ nie
rodzina
Pracownicy -­‐ rodzina
Właściciele /
współwłaściciele
Uczestnicy projektu – sytuacja w firmie ze względu na płeć
60
Liczba osób
50
40
pracownik nie
spokrewniony
30
pracownik -­‐
członek rodziny
20
właściciel /
współwłaściciel
10
w
.6
4
po
-6
4
55
-5
4
45
-4
4
35
-3
4
25
do
25
0
Przedział wiekowy (w latach)
Uczestnicy projektu – sytuacja w firmie ze względu na wiek
Uczestnikami projektu były osoby w różnym wieku, ale ponad połowa uczestników (52%) to
ludzie poniżej 35 roku życia. Interesująca jest struktura wieku uczestników projektu w odniesieniu do sytuacji danego uczestnika w firmie. Jak widać z powyższego wykresu w grupie
właścicieli i współwłaścicieli jest najwięcej osób powyżej 44 roku życia, którzy delegowali
do projektu drugie pokolenie.
2.2
Edycje
Projekt podzielony był na 5 edycji, z których każda miała ten sam program. W założeniu każda edycja miała mieć zajęcia w Warszawie, organizatorzy nie planowali edycji regionalnych.
Jednak ze względu na duże zainteresowanie potencjalnych beneficjentów z Cieszyna i z
Wielkopolski, realizatorzy projektu właśnie w tych regionach postanowili zorganizować edycje specjalne. Przedsiębiorstwa z tych okolic były bardzo zmotywowane, ale obawiały się
czasu spędzonego na dojazdy, szczególnie zimą. Dlatego zorganizowano dla nich szkolenia w
Cieszynie i w Poznaniu. Te dwie edycje były zatem ograniczone terytorialnie – ich uczestnicy
pochodzili z danego regionu, natomiast trzy edycje warszawskie gromadziły uczestników z
różnych części Polski. Najwięcej uczestników rekrutowało się spośród mieszkańców Wielkopolski. Stało się tak głównie ze względu na wzajemną rekomendację projektu pomiędzy zaprzyjaźnionymi firmami z regionu.
Sprawozdanie zarządu IFR kadencji 2010-2012, 1 marca 2012
10
Organizatorzy starali się, aby wszystkie szkolenia danej edycji odbywały się w tym samym
miejscu. Po kilku próbach udało się znaleźć ośrodki, odpowiadające wymaganiom i możliwościom finansowym projektu. Natomiast spotkania tematyczne i mentoringowe odbywały się w
różnych miejscach, w tym kilkakrotnie w siedzibach firm uczestników projektu, co było dodatkowym elementem integrującym.
2.3
Rezygnacje
W okresie półtorarocznych intensywnych działań projektowych, z udziału w projekcie zrezygnowało 8 firm i ich 18 pracowników. Główną przyczyną, którą podawali rezygnujący, był
brak czasu lub niekorzystne dla osób z danej firmy terminy szkoleń. Ponadto z udziału w
szkoleniach zrezygnowało 8 osób, których firmy nadal uczestniczyły w projekcie. Najczęściej
dotyczyło to pracowników nie będących członkami rodziny, którzy w trakcie projektu zmienili miejsce pracy.
2.4
Przebieg projektu
Przygotowanie organizacyjne i merytoryczne trwało do końca kwietnia 2010 roku. Od maja
2010 rozpoczęły się szkolenia. Rekrutacja trwała od jesieni 2009 do początku 2011 roku, a
więc wyjątkowo długo. W czasie trwania projektu organizatorzy przeprowadzili 5 cykli szkoleniowych (5 edycji) dla różnych uczestników. Informacje zwrotne uzyskiwane po poszczególnych szkoleniach pozwalały na odpowiednie modyfikacje zajęć w kolejnych edycjach.
Podstawowe szkolenia zostały zakończone w czerwcu 2011, a spotkania tematyczne w sierpniu. We wrześniu 2011 zostało zorganizowane dodatkowe szkolenie – konferencja zamykająca projekt. To ostatnie spotkanie miało na celu podsumowanie całego procesu nauki oraz integrację wszystkich uczestników projektu, bowiem wzięli w nim udział beneficjenci z pięciu
edycji.
Podstawowy cykl szkoleń zaczynał się od jednodniowej konferencji otwierającej (KO) po
czym następowały warsztaty (W1, W2 i W3 – zawsze w tej samej kolejności), rozdzielone
pierwszą konferencją szkoleniową (K1). Cały cykl kończyła druga konferencja szkoleniowa
(K2). Konferencje i warsztaty ułożone były w określonym cyklu:
Podstawowy cykl szkoleniowy
Warsztaty i konferencje szkoleniowe były zawsze dwudniowe. Równolegle, od października
2010 prowadzone były jedno lub dwudniowe spotkania tematyczne oraz oferowane było doradztwo dla firm, a od grudnia 2010 spotkania mentoringowe. W spotkaniach tematycznych i
mentoringowych nie było podziału na edycje – stanowiły one okazję do poznania się firm z
różnych edycji. Możliwość korzystania z doradztwa przewidziano do końca 2011. Łącznie w
projekcie przeprowadzono 15 konferencji, 72 warsztaty oraz 25 spotkań tematycznych (w tym
konferencję końcową).
Sprawozdanie zarządu IFR kadencji 2010-2012, 1 marca 2012
2.5
11
Wyniki projektu i ocena uczestników
Na 6 wymaganych, a kilkanaście oferowanych dni szkoleniowych uczestnicy średnio wykorzystali 13,5 dni szkoleniowych2. W głównym cyklu szkoleń (bez uwzględniania spotkań tematycznych) średnia liczba dni na uczestnika wynosi blisko 9, co przy 11 dniach trwania
tych szkoleń daje ponad 80-cio procentowe ich wykorzystanie. Zważywszy, że główny cykl
szkoleń trwał przez pół roku, trzeba uznać ten wynik za dobry. Natomiast bardzo nierówne
było wykorzystanie szkoleń w formie spotkań tematycznych. Jedni uczestnicy brali udział w
wielu spotkaniach, inni pojawiali się sporadycznie. Ponad połowę całkowitej liczby godzin
tych szkoleń wykorzystały 63 osoby, czyli poniżej 21% uczestników, a blisko 16% osób nie
wzięło udziału w żadnym spotkaniu tematycznym.
Po każdej konferencji, warsztacie i spotkaniu, uczestnicy danego wydarzenia otrzymywali
do wypełnienia ankietę, w której byli proszeni o ocenę sposobu organizacji i przydatności
danego wydarzenia. Na podstawie tych ankiet organizatorzy mogli wprowadzać niezbędne
zmiany w kolejnych edycjach i modyfikować projekt tak, by jak najlepiej odpowiadał potrzebom uczestników. Na II konferencji szkoleniowej, uczestnicy byli również proszeni o
ocenienie przydatności projektu: dla siebie, dla swojej firmy i dla rozwoju środowiska firm
rodzinnych. Średnie oceny w tych kategoriach są zbliżone do 4,5 (w skali 1-5, gdzie 5 jest
oceną najwyższą), przy czym najwyżej punktowana była przydatność dla rozwoju środowiska
firm rodzinnych. Ta tendencja utrzymywała się we wszystkich edycjach.
Ocena przydatności projektu
Średnia ocena
4,65
4,60
4,55
4,50
4,45
4,40
4,35
Dla siebie
Dla swojej firmy
Dla rozwoju
środowiska firm
rodzinnych
Ocena przydatności projektu
Uczestnicy proszeni byli również o wskazanie 3 najważniejszych korzyści, jakie odnieśli z
udziału w projekcie. Na podstawie analizy udzielonych odpowiedzi, podzielono je na następujące grupy – obszary tematyczne:
1. Relacje interpersonalne
2. Rozwój firmy
3. Rozwój osobisty
4. Środowisko firm rodzinnych
5. Wiedza
Przy tak dokonanym podziale, organizatorzy uzyskali następujący rozkład odpowiedzi:
2
W obliczeniach nie uwzględniono szkoleń pracowników, którzy przerwali udział w projekcie.
Sprawozdanie zarządu IFR kadencji 2010-2012, 1 marca 2012
12
13%
23%
18%
24%
22%
Komunikacja
Rozwój firmy
Rozwój osobisty
Środowisko FR
Wiedza
Korzyści z udziału w projekcie
Jak wynika z powyższego wykresu, kategoria „Środowisko firm rodzinnych” otrzymała najwięcej wskazań, podobnie jak w pytaniu o przydatność projektu. To bardzo ważny wynik
projektu, oznacza bowiem, że w projekcie wystąpił element budowania kapitału społecznego.
Świadczy o tym sposób, w jaki uczestnicy przedstawiali te korzyści. Przykładowo: poznanie i
wymiana doświadczeń z innymi firmami rodzinnymi, otrzymanie wsparcia od podobnych
firm, chęć współtworzenia siły środowiska firm rodzinnych, świadomość możliwości współpracy, poczucie, że nie jest się odosobnionym w swoich problemach, kontakt z praktykami,
którzy odnieśli sukces w moim biznesie.
Ciekawym wynikiem jest także zróżnicowanie odpowiedzi na to samo pytanie pomiędzy
poszczególnymi edycjami.
25
liczba odpowiedzi
20
pierwsza
druga
cieszyńska
trzecia
poznańska
15
10
5
0
Komunikacja
Rozwój firmy
Rozwój
osobisty
Środowisko
FR
Wiedza
Korzyści z projektu w poszczególnych edycjach
Wszystkie edycje realizowały ten sam program, który zakładał aktywny udział uczestników.
Większość zajęć była realizowana metodą warsztatową, w małych grupach. Przy zachowaniu
głównych ram, przebieg każdego warsztatu był więc inny i zależał od trenera i danej grupy
uczestników. Konferencje szkoleniowe dawały możliwość wymiany opinii pomiędzy uczestnikami danej edycji. Można zatem sądzić, że uczestnicy poszczególnych edycji mieli wpływ
na to, jakie korzyści będą chcieli wynieść z projektu.
Sprawozdanie zarządu IFR kadencji 2010-2012, 1 marca 2012
13
Satysfakcjonujący dla organizatorów był sposób udzielania odpowiedzi w ankietach. Ankiety zawierały zarówno pytania zamknięte, jak i otwarte – na te drugie uczestnicy w znacznej
mierze również udzielali odpowiedzi. Duża część ich wypowiedzi niosła ze sobą pozytywny
ładunek emocjonalny („projekt bardzo motywujący”, „wiatr w żagle dla firmy”, „pozytywne
emocje w firmie”), wskazujący na to, że uczestnictwo w projekcie miało inspirujący wpływ
na uczestników, a wydarzenia edukacyjne tworzyły pozytywne konsekwencje w funkcjonowaniu ich firm. O tym, jak zostały zorganizowane i czym charakteryzowały się owe wydarzenia, można przeczytać w następnym rozdziale.
Podczas całego projektu prowadzone była dwa rodzaje ewaluacji. Jedna, wewnętrzna, dostarczała zespołowi metodologicznemu informacji o subiektywnym odbiorze projektu w
oczach uczestników. Drugą, zewnętrzną ewaluację projektu prowadził niezależny zespół powołany przez PARP, składający się z doświadczonych naukowców z Akademii Leona Koźmińskiego.
Wyniki ewaluacji wewnętrznej dostępne są w opracowaniu „Firma w rodzinie czy rodzina
w firmie – metodologia wsparcia firm rodzinnych”. Wynika z nich, że zdecydowana większość uczestników oceniła bardzo wysoko zmiany, które zaszły w ich firmach i rodzinach w
wyniku projektu. Prace związane z ewaluacją zewnętrzną w momencie pisania tego sprawozdania nie były jeszcze formalnie zakończone.
Ważnym efektem całego projektu jest wypracowana metodologia 6S (także przedstawiona
w w/w opracowaniu). Wydaje się ona być nowatorskim, godnym rozwijania podejściem do
wspierania Firm Rodzinnych.
3 Działalność finansowa
Stowarzyszenie Inicjatywa Firm Rodzinnych prowadzi działalność finansową i dokumentację
księgową w oparciu o opracowane i zatwierdzone przez Zarząd zasady polityki rachunkowości, zgodne z ustawą z 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694
z późn. zm.). Stowarzyszenie jest wpisane do Rejestru Stowarzyszeń, Innych Organizacji Społecznych i Zawodowych, Fundacji oraz Publicznych Zakładów Opieki Zdrowotnej pod numerem 0000302185 przez Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy w Warszawie, XII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego, posiada NIP 525-24-27-781, REGON 141402775.
Przyjętym w jednostce rokiem obrotowym i podatkowym jest rok kalendarzowy. Stosowanym okresem sprawozdawczym jest miesiąc kalendarzowy.
W roku obrotowym 2010 stowarzyszenie IFR osiągnęło przychody z działalności statutowej w łącznej wysokości ponad 1 320 tys. zł. Na przychody te składa się głównie dotacja w
ramach projektu systemowego „Firmy Rodzinne” (96,3%), wpłaty darczyńców i sponsoring
(1,5%), składki i wpisowe (1,2%) oraz nadwyżka wyniku z roku poprzedniego (1%). W roku
2011 łączne przychody były większe o 68,7% i wyniosły ponad 2 227 tys. zł. Najwięcej
wzrosła dotacja w ramach projektu systemowego „Firmy Rodzinne”, bo aż o 71,2%. W strukturze przychodów na ten rok dominowała dotacja (97,8%), wpłaty darczyńców i sponsorów
stanowiły 1,2%, a składki – 1%.
Koszty realizacji zadań statutowych w 2010 r. wyniosły prawie 1 344 tys. zł, a w następnym wzrosły o 61,8% i wyniosły prawie 2 175 tys. zł. W strukturze tych kosztów w 2011
roku 96,8% stanowiły koszty związane z realizacją projektu systemowego „Firmy Rodzinne”
dofinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Działania
2.1.3 programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. Z pozostałych pozycji 0,7% dotyczyło kosztów
konferencji Firm Rodzinnych w Kędzierzynie Koźlu w listopadzie 2011 r., a 2,5% to koszty
Sprawozdanie zarządu IFR kadencji 2010-2012, 1 marca 2012
14
związane z wynikiem roku poprzedniego (strata z 2010 r. zwiększyła koszty roku 2011). IFR
poniosło w roku 2010 koszty administracyjne w kwocie ponad 30 tys. zł, w następnym zaś –
ponad 24 tys. Były to usługi księgowe, zakupy materiałów biurowych i koszty biletów członków zarządu na dojazdy na zebrania zarządu.
Wynik na działalności statutowej, będący różnicą przychodów i kosztów działalności statutowej był ujemny w roku 2010 i wyniósł nieco ponad -23 tys. zł, a w roku 2011 był dodatni
i ukształtował się na poziomie ponad 52 tys. zł. Wynik netto w roku 2010 wyniósł
54 479,60 zł, a w roku następnym osiągnął poziom +26 243,23 zł.
Syntetyczne zestawienie pozycji rachunku zysków i strat zawiera tabela 1.
Tabela 1. Syntetyczny rachunek zysków i strat stowarzyszenia IFR w latach 2010-2011 [zł]
Lp
A
I
II
B
C
D
E
F
G
H
TREŚĆ
Przychody z działalności statutowej
Składki określone statutem
Inne przychody określone statutem
Koszty realizacji zadań statutowych
Wynik na działalności statutowej (A-B)
Koszty administracyjne
Pozostałe przychody
Pozostałe koszty
Przychody finansowe
Koszty finansowe
Wynik finansowy brutto na całokształcie działalności (CD+E-F+G-H)
PODATEK DOCHODOWY
Wynik finansowy netto (I-J)
I
J
K
Rok 2010
1 320 513,17
35 260,00
1 285 253,17
1 343 794,64
-23 281,47
30 358,82
2 898,56
2 998,56
36,69
1,00
Rok 2011
2 227 085,82
49 412,00
2 177 673,82
2 174 722,60
52 363,22
24 124,58
652,32
586,04
204,31
4,00
-53 704,60
28 505,23
775,00
-54 479,60
2 262,00
26 243,23
Bilans IFR na koniec grudnia 2010 r. zamknął się sumą bilansową prawie 248 tys. zł, a w
następnym ponad 142 tys. zł. Na aktywa składają się wyłącznie aktywa obrotowe, przede
wszystkim środki pieniężne (w kolejnych latach udział tej pozycji wynosi odpowiednio
95,8% i 98,8%), pozostałe aktywa obrotowe to należności. Na pasywa składają się dwie pozycje – wynik finansowy roku obrotowego (bieżącego) i zobowiązania krótkoterminowe z
tytułu zaliczki wpłaconej przez PARP z tytułu realizacji projektu Firmy Rodzinne. Ze względu na zamieszczoną w pasywach roku 2010 wartość ujemną, nie podaje się ich struktury. W
2011 roku wynik finansowy roku obrotowego stanowi 18,4% sumy pasywów, a zobowiązania
krótkoterminowe – 81,6%.
Bilans stowarzyszenia w ujęciu syntetycznym przedstawiono w tabeli 2.
Tabela 2. Syntetyczny bilans stowarzyszenia IFR w latach 2010-2011 [zł]
Poz.
A
1
2
B
1
2
Treść
AKTYWA
Należności krótkoterminowe
Stan środków pieniężnych
PASYWA
Wynik finansowy netto za rok obrotowy
Inne zobowiązania krótkoterminowe
31.12.2010 r.
247 817,17
10 388,00
237 429,17
247 817,17
-54 479,60
302 296,77
31.12.2011 r.
142 512,81
1 661,00
140 851,81
142 512,81
26 243,23
116 269,58
Sprawozdanie zarządu IFR kadencji 2010-2012, 1 marca 2012
15
Według stanu na 31 grudnia 2011 r., po uwzględnieniu osób usuniętych, w stowarzyszeniu
było 158 członków, a do 22 lutego 2011 r. stan zwiększył się o 13 osób, tj. do 171 osób. W
stowarzyszeniu mamy także 15 członków wspierających. Niezadowalające jest jednak uiszczanie składek. Na 31 grudnia 2011 r. zaległości w opłatach składek członkowskich wyniosły
9 245 zł, a na 22 lutego 2011 r. – 23 455 zł.
W 2011 roku członkowie stowarzyszenia udzielili wsparcia finansowego w postaci darowizn
w łącznej kwocie 11 102 zł. Darczyńcami byli:
• Członkowie Dorota Jurzysta, Marek Bernaciak i Piotr Wąsik,
• Członkowie wspierający Andrzej Blikle Doradca i A. Blikle sp. z o.o.
Ponadto członek wspierający GELG sp. z o.o. finansował dojazdy na zebrania zarządu IFR
Katarzynie Gierczak-Grupińskiej.
Andrzej Blikle
prezes zarządu
Jacek Jakubowski
wiceprezes zarządu
Maria Adamska
wiceprezes zarządu
ds. finansowych