UBÓSTWO I NIERÓWNOŚCI SPOŁECZNE
Transkrypt
UBÓSTWO I NIERÓWNOŚCI SPOŁECZNE
Kierunek studiów………… SOCJOLOGIA Nazwa kursu …………….. UBÓSTWO I NIERÓWNOŚCI SPOŁECZNE (kurs uzupełniający do wyboru) Kod kursu ……………….. 02.06-D9-KZW Wymiar godzinowy / forma zajęć: 30 K Semestr studiów: II-III (wybór) (studia pierwszego stopnia/licencjackie) Tryb studiów: stacjonarne Warunki zaliczenia: aktywny udział w zajęciach, lektura, kolokwium zaliczeniowe. Osoba (osoby) prowadząca zajęcia: dr Regina Giermakowska Opisu kursu: Celem kursu jest przedstawienie charakterystyki oraz istoty nierówności społecznych, ich zmiennej natury w odmiennych typach społeczeństw. Analizie poddane zostaną nierówności, problem i skala ubóstwa w społeczeństwach tradycyjnych, Industrialnych i postindustrialnych. Omówione również zostaną problemy definicji ubóstwa, jego instytucjonalne i pozainstytucjonalna wymiary, obiektywne i subiektywne linie ubóstwa, a także, związane z ubóstwem zjawiska deprywacji, marginalizacji i wykluczenia społecznego. Literatura podstawowa: R. Lister, Bieda, Warszawa 2007. Giddens A., Socjologia, Rozdział X – Klasy, stratyfikacja i nierówności; Rozdział XI - Ubóstwo, opieka społeczna i wykluczenie społeczne, Warszaw 2004, s. 304-365. Zróżnicowanie społeczne, nierówności społeczne i ruchliwość społeczna w Polsce, Warszawa 2003, s. 277-363. J. Grotowska-Leder, Fenomen wielkowmiejskiej biedy. Od epizodu do underclass, Łódź 2002. E. Tarkowska (red.) Przeciw biedzie, Warszawa 2002. LEGENDA: W Ćw. K L – wykład – ćwiczenia – konwersatorium – laboratorium PROGRAMOWE TREŚCI ZAJĘĆ L.P. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. TREŚCI KSZTAŁCENIA (tematy zajęć) Zróżnicowanie społeczne i społeczne nierówności - nierówność a nierówność społeczna - bogactwo, władza, prestiż jako główne dobra generujące nierówności - idea stratyfikacji społecznej i ruchliwości społecznej - klasowy podział społeczeństwa - funkcje nierówności społecznych Ubóstwo jako problem wielowymiarowy i interdyscyplinarny - ekonomiczny, demograficzny, geograficzny aspekt ubóstwa - prawny, moralny, społeczny i polityczny wymiar ubóstwa Problem ubóstwa – rys historyczny - pozycja społeczna i role społeczne ubogich w odmiennych typach społeczeństw - zmienny w czasie stosunek wobec osób ubogich - odmienne sposoby radzenia sobie z problemem ubóstwa Socjologiczne ujęcia problemu ubóstwa - strukturalne i kulturowe ujęcia biedy - statyczne i dynamiczne analizy biedy - mikro- makrospołeczne aspekty ubóstwa Uwarunkowania ubóstwa, jego główne przyczyny i stratyfikacja ubóstwa - miejsce na rynku pracy a ubóstwo - wykształcenie a ubóstwo - kapitał społeczny ludzi ubogich - ubóstwo jako syndrom cech położenia społecznego Typologia ubóstwa i sposoby jego pomiaru - absolutna, relatywna i subiektywna linia ubóstwa - dochodowe i pozadochodowe wymiary ubóstwa - ubóstwo jako wielowymiarowa deprywacja - miary i mierniki ubóstwa (stopa ubóstwa, dochodowa luka ubóstwa - problem skali ekwiwalentności w pomiarze ubóstwa Globalny wymiar ubóstwa - problem ubóstwa w krajach rozwijających się -programy i instytucje działające na rzecz ograniczania biedy absolutnej (ONZ, UNDP, WHO) - miary ubóstwa w skali globalnej HPI Relatywny charakter ubóstwa w krajach rozwiniętych - ubóstwo w okresie transformacji w krajach Europy Środkowo- Wschodniej Instytucjonalny wymiar ubóstwa - społeczność międzynarodowa wobec problemu ubóstwa - pomoc społeczna wobec ubóstwa - działania organizacji pozarządowych na rzecz ograniczania ubóstwa Liczba godzin na studiach stacjonarne w. ćw. --- 2 --- 2 --- 4 --- 4 --- 2 --- 4 --- 4 --- 4 9. 10. Badania nad ubóstwem i wykluczeniem społecznym w krajach Unii Europejskiej - przyczyny ubóstwa w krajach Europy Unia Europejska przeciw biedzie i wykluczeniu społecznemu - programy przeciwdziałania biedzie - badania nad ubóstwem i monitorowanie skuteczności podejmowanych działań Ubóstwo w Polsce przed i po 1989 roku - „stara” i „nowa” bieda w Polsce - czynniki ekonomiczne i społeczne a zagrożenie ubóstwem - przestrzenne zróżnicowanie ubóstwa - feminizacji i juwenalizacja ubóstwa w Polsce --- 2 --- 2