opinia_prawna_dot wystawiania_aktow_zgonu

Opinia prawna dot. wystawiania aktów zgonu
2 kwietnia 2015
Zgodnie z §2 ust.1 Rozporządzeniem Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej w sprawie
stwierdzenia zgonu i jego przyczyny z dnia 3.08.1961r. (Dz.U. Nr 39, poz. 202), wystawienie
karty zgonu jest obowiązkiem lekarza, który ostatni w okresie 30 dni przed dniem zgonu
udzielał choremu świadczeń leczniczych.
Natomiast zgodnie z §3W przypadku gdy nie ma lekarza zobowiązanego do wystawienia
karty zgonu w myśl § 2 ust. 1 bądź lekarz taki zamieszkuje w odległości większej niż 4 km od
miejsca, w którym znajdują się zwłoki, albo z powodu choroby lub z innych uzasadnionych
przyczyn nie może dokonać oględzin zwłok w ciągu 12 godzin, od chwili wezwania, kartę
zgonu wystawia:
1) lekarz, który stwierdził zgon będąc wezwany do nieszczęśliwego wypadku lub nagłego
zachorowania,
2) lekarz lub starszy felczer albo felczer zatrudniony w przychodni bądź ośrodku zdrowia lub
jego placówce terenowej (wiejski, felczerski punkt zdrowia) i sprawujący opiekę zdrowotną
nad rejonem, w którym znajdują się zwłoki,
3) położna wiejska, jeżeli nastąpił na terenie gromady zgon pozostającego pod jej opieką
noworodka przed upływem 7 dni życia, a najbliższa przychodnia lub ośrodek zdrowia jest
oddalony o więcej niż 4 km.
Odnośnie sytuacji, w której zgon stwierdzony jest po przyjeździe pogotowia ratunkowego,
pojawiają się wątpliwości odnośnie tego, czy zgon powinien stwierdzić zespół pogotowia
ratunkowego wezwany do pacjenta czy też lekarz podstawowej opieki zdrowotnej oraz czy
zgon może zostać stwierdzony przez lekarza podstawowej opieki zdrowotnej „zaocznie”, to
znaczy na podstawie protokołu badania pośmiertnego sporządzonego przez lekarza
należącego do zespołu wyjazdowego pogotowia ratunkowego.Możliwość stwierdzenia zgonu
przez zespół pogotowia ratunkowego uzależniony jest ściśle od tego, czy zespół pogotowia
ratunkowego jest zespołem specjalistycznym (w skład zespołu specjalistycznego wchodzi:
lekarz, pielęgniarka, ratownik medyczny), czy też zespołem podstawowym (w skład zespołu
wchodzi pielęgniarka, ratownik).
W przypadku, gdy w skład zespołu ratunkowego wchodzi lekarz, zgon powinien zostać
stwierdzony przez lekarza wezwanego do pacjenta za pośrednictwem pogotowia
ratunkowego. Wiele komplikacji powoduje sytuacja, w której lekarz pogotowia ratunkowego
nie stwierdza zgonu, a jedynie wypełnia protokół badania pośmiertnego, delegując
obowiązek stwierdzenia zgonu, a co za tym idzie wystawienia karty zgonu na lekarza
podstawowej opieki zdrowotnej.Jakkolwiek sytuacja taka jest dopuszczalna, o czym mówi
art. 43 ust. 4 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty z 5.12.1996 r., zgodnie z którym
lekarz może wystawić kartę zgonu na podstawie dokumentacji badania pośmiertnego,
przeprowadzonego przez innego lekarza lub uprawnioną osobę, o tyle stwierdzenie zgonu
przez lekarza pogotowia znacznie upraszcza sytuację rodziny zmarłego i jest dopuszczalne
na gruncie §3 Rozporządzenia w niektórych, wskazanych w nim sytuacjach.
Natomiast osoby należące do podstawowego zespołu ratunkowego (pielęgniarka, ratownik
medyczny) nie mają uprawnień do stwierdzenia zgonu. W takim przypadku zgon musi
stwierdzić osoba wykonująca zawód lekarza. W praktyce jest to najczęściej lekarz
podstawowej opieki zdrowotnej, który sprawował opiekę zdrowotną nad zmarłym.
Oznacza to, że tylko w niektórych sytuacjach zespół pogotowia ratunkowego będzie
zobowiązany do wystawienia karty zgonu. Po pierwsze nastąpi to, jeżeli w skład zespołu
ratunkowego wchodził lekarz. Po drugie, muszą nastąpić przesłanki z §3 Rozporządzenia, w
szczególności dot. to stwierdzenia zgonu przez lekarza wezwanego do nieszczęśliwego
wypadku.
apl. radc. Aleksandra Baranowska – Górecka
z up. r.pr. Lecha Salach