Projekt edukacyjny w grupie 5-latków
Transkrypt
Projekt edukacyjny w grupie 5-latków
Spis treści ??? ⊲ Krystyna Ciesielska Scenariusz zajęć dla klasy pierwszej zwierzęta wokół nas . . . . . . . . . . . . . . . . 3 ⊲ Ingrid Spigarska, Ewa Marlena Włoch Projekt edukacyjny w przedszkolu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 Gdyński Kwartalnik Oświatowy Wydawca: Gdyński Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli, ul. Słowackiego 53, 81–392 Gdynia, tel. 58 620 53 46, fax 58 765 07 92, e-mail: [email protected], strona internetowa: www.sni.edu.pl/godn Adres redakcji: Gdyński Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli, ul. Słowackiego 53, 81–392 Gdynia, tel. 58 620 53 46, fax 58 765 07 92, e-mail: [email protected], strona internetowa: www.sni.edu.pl/godn Redaktor naczelny: Elżbieta Wójcik Zespół redakcyjny: Iwona Chojnacka, Krystyna Ciesielska, Joanna Gawron, Wiesława Krysztofowicz, Anna Kulińska, Ewa Madziąg, Piotr Malecha, Elżbieta Mazurek, Izabela Niezgoda, Katarzyna Szmuksta, Grażyna Szotrowska, Ewa Włoch, Renata Wolińska Okładka: Anna Tarasiewicz Druk: Format XL, www.formatxl.pl Skład: Zbigniew Mielewczyk, tel. 58 350 96 62, e-mail: [email protected] Redakcja zastrzega sobie prawo redagowania i skracania tekstów oraz zmiany ich tytułów. Nie zwraca tekstów artykułów niezamówionych. ??? Krystyna Ciesielska Scenariusz zajęć dla klasy pierwszej Temat bloku: Zwierzęta wokół nas. Temat dnia: Nasi ulubieńcy. Cel główny: uwrażliwianie dzieci na potrzebę opiekowania się zwierzętami. Cele szczegółowe Uczeń potrafi: opowiadać o swoim czworonożnym ulubieńcu wg podanego planu, wymienić przygody bohatera wysłuchanego opowiadania, wskazać ssaki i ptaki, zapisać rozwiązanie prostego zadania tekstowego z uwzględnieniem pytania, rozwiązania i odpowiedzi, liczyć w zakresie 10 z uwzględnieniem dodawania trzech i więcej składników. Przebieg zajęć 1. Uczniowie siedzą wokół wystawy zdjęć i ilustracji różnych zwierząt, nazywają przedstawione zwierzęta. 2. Dzieci układają krótkie zagadki o wybranym zwierzątku, bez podawania jego nazwy, np.: Ma domek na plecach, gdy pełza, zostawia ślad na podłożu. Radośnie merda ogonkiem na widok swojego pana. 3. Prezentacja zdjęć własnych zwierząt. 4. Przedstawienie planu opowiadania o swoim ulubieńcu, budowanie odpowiedzi pełnymi zdaniami: Co to za zwierzątko? Jak ma na imię? W jaki sposób znalazło się w domu? Jak się nim opiekujesz, jakie masz obowiązki z nim związane? Jak najchętniej spędzasz z nim czas? Za co lubisz je najbardziej? Gdyński Kwartalnik Oświatowy, ZAPAS 1/2014 3 ??? 5. Słuchanie czytanego przez nauczyciela opowiadania M. Orłonia pt. „Psia wdzięczność”. 6. Wypowiedzi uczniów na temat wysłuchanego tekstu (pełnymi zdaniami): Jak ma na imię główny bohater opowiadania? Jaki los miał spotkać Mordkę? Kto uratował psa? W jaki sposób Mordka odwdzięczył się Agnieszce? Jak rozumiemy słowa pies wiernym przyjacielem człowieka? 7. „Zabawy z ulubieńcami” uczniowie dobierają się w grupy i odgrywają scenki prezentujące zabawy ze swoimi pupilami. 8. Przerwa organizacyjna. 9. Dzieci dobierają się w grupy wg ulubionych zwierząt (pies, kot, świnka morska, chomiczki) i planują sposób przedstawienia techniką plastyczną tematu: „Opieka nad moim ulubieńcem”. 10. Wykonywanie pracy plastycznej (plakat, scenka) wg projektu. 11. Wystawa prac uczniów i realizacji tematu, omawianie sposobów opiekowania się zwierzętami. 12. Ustalenie najważniejszych cech charakteru opiekuna zwierząt, zapisanie na tablicy i przepisanie do zeszytu. Sprawdzenie poprawności wykonania pracy pisemnej. Opiekun zwierząt: kocha zwierzęta zna ich życie i potrzeby systematycznie opiekuje się nimi zachęca innych do opiekowania się zwierzętami. 13. Rozmowa na temat: W jaki sposób zwierzęta, szczególnie psy, pomagają ludziom? Wskazanie na psy służące człowiekowi przewodnik niewidomych, obrońca dobytku, poszukiwacz zaginionych osób w górach czy gruzach. 14. Zabawa w kończenie zdań na temat opieki nad zwierzętami: Jestem przyjacielem zwierząt, ponieważ... Piękna jest przyjaźń... Będę starać się... Zawsze będę pamiętać... 15. Przedstawienie sytuacji matematycznej. 1. Na wystawie zwierząt znalazły się 3 psy, 3 koty, 2 myszki i 2 chomiki. Ile zwierząt było na wystawie? 3 + 3 + 2 + 2 = 10 Odp. Na wystawie było 10 zwierząt. 2. W wiejskiej zagrodzie było 6 kur, 2 kaczki, 1 owieczka i 1 pies (zilustrowanie sytuacji na tablicy magnetycznej). Ile było razem zwierząt? zapis obliczenia na tablicy. Ile było ptaków? 4 Gdyński Kwartalnik Oświatowy, ZAPAS 1/2014 ??? Ile było ssaków? Których zwierząt było najwięcej? O ile więcej było ptaków niż ssaków? Sprawdzanie i ocenianie poprawności odpowiedzi. 16. Praca domowa: Namaluj farbami portret swojego ulubieńca. Krystyna Ciesielska doradca metodyczny nauczania zintegrowanego Zespół Szkół nr 10 w Gdyni Gdyński Kwartalnik Oświatowy, ZAPAS 1/2014 5 ??? Ingrid Spigarska, Ewa Marlena Włoch Projekt edukacyjny w przedszkolu Metoda projektu jest jedną z metod aktywizujących i polega na wykonaniu przez uczniów, a wypadku przedszkola wychowanków, pewnego zadania. W metodzie aktywizującej aktywność wychowanka przewyższa aktywność nauczyciela. To dzieci wybierają temat, a nauczyciel przygotowuje i koordynuje działania, określając ramy projektu. O ile uczeń w szkole sam potrafi sprecyzować i wypowiedzieć chęć realizacji jakiegoś tematu, o tyle nauczycielka przedszkola, zanim zdecyduje się na realizację tematu metodą projektu, uważnie obserwuje dzieci. To, jakimi zabawkami najchętniej się bawią, o czym najczęściej rozmawiają, jakie książki lubią oglądać i o co często pytają, decyduje o wyborze tematu projektu. Są to nie tylko tematy bliskie i najbardziej dostępne maluchowi, ale także tematy zdawałoby się dość odległe jego percepcji. Takie zdecydowanie sprecyzowane zaciekawienia przedszkolaków to właśnie ich samodzielny wybór tematu projektu. Projekty mają wiązać działalność praktyczną z umysłową, rozwijać samodzielność, uczyć zbierania danych, korzystania ze źródeł, prezentowania wyników. Przedszkolaki w najstarszej grupie wiedzą już, skąd czerpie się wiedzę na różne tematy były już w bibliotece, w księgarni, surfowały w Internecie z nauczycielką w poszukiwaniu piosenek, zdjęć i filmów o zwierzętach lub swoim rodzinnym mieście, były w muzeum i rozmawiały z przedstawicielami różnych zawodów. Różne formy zajęć w przedszkolu przygotowały je także do pracy w zespołach, współpracy w większych i mniejszych grupach. Prezentacja projektu wszystkim rodzicom i kolegom w przedszkolu to świetna okazja do integracji środowiska rodzinnego z placówką zajęcia otwarte z czynnym udziałem rodziców i prezentacja efektu wspólnej pracy z dziećmi pozwoli zrozumieć i docenić pracę nauczycielek najmłodszego pokolenia. Metodę projektu kończymy autorefleksją. Oceniając projekt, bierzemy pod uwagę: wybór tematu, korzystanie z różnych źródeł informacji, integrowanie wiedzy z różnych dziedzin, rozplanowanie pracy między członków grupy, prezentację projektu, samoocenę pracy uczestników. Projekt, który prezentujemy poniżej, został zrealizowany w grupie 5-latków w Przedszkolu nr 50 w Gdyni. W czasie, kiedy pracowałyśmy nad nim z naszymi wychowankami, nie miałyśmy okazji pojechać na wycieczkę do Parku Ruchomych Dinozaurów w Malborku po prostu jeszcze go nie było. Wycieczkę wpisałyśmy jako uzupełnienie, na potrzeby publikacji. 6 Gdyński Kwartalnik Oświatowy, ZAPAS 1/2014 ??? Projekt edukacyjny w grupie 5-latków Temat: Jak żyły dinozaury? Cele główne: poznanie życia dinozaurów; wypowiadanie się w różnych technikach plastycznych i przy użyciu elementarnych środków wyrazu. Cele szczegółowe Dziecko potrafi: posegregować dinozaury ze względu na wygląd, wielkość, sposób odżywiania; zaprezentować podstawowe wiadomości związane z życiem dinozaurów; wykonać wspólnie z rodzicami elementy do makiety prezentującej świat dinozaurów. Formy pracy: grupowa, zespołowa. Zadania prowadzące do realizacji projektu: • Pierwszy i drugi dzień gromadzenie, oglądanie książek, ilustracji, albumów, obrazów i filmów w Internecie, gromadzenie figurek dinozaurów, samodzielne wykonywanie ich z plasteliny, kolorowanie wybranych obrazków, przygotowanie tablicy prezentującej podstawowe informacje o dinozaurach, rysunki dzieci pt. „Dinozaury”, puzzle, historyjka obrazkowa (osoby odpowiedzialne: dzieci, nauczyciel, rodzice). • Trzeci dzień wycieczka do Dinoparku Parku Ruchomych Dinozaurów w Malborku (osoby odpowiedzialne: nauczyciel, dyrekcja placówki, rodzice). • Czwarty dzień wykonanie makiety (osoby odpowiedzialne: dzieci, rodzice, nauczyciel). Źródła informacji: książki: „Ciekawe, dlaczego triceratops miał rogi” Rod Theodorou, „Ilustrowana Encyklopedia Dinozaury” Studio FENIX, „Trójwymiarowe dreszczowce Dinozaury” Heather Amery, „Księga dinozaurów i prehistorii” Emilie Beaumont, „Encyklopedia dinozaurów” praca zbiorowa, „500 ciekawostek o dinozaurach” praca zbiorowa, „Pod lupą Dinozaury”, „Dinozaury i inne zwierzęta prehistoryczne” Carl Mehling i inne książki o tej tematyce; strony internetowe zawierające filmy o dinozaurach, np. „Wędrówki dinozaurów”; spotkanie z dentystą (to, jakie zęby miały dinozaury, wyjaśni, co jadły); wycieczka i samodzielna obserwacja w Dinoparku Parku Ruchomych Dinozaurów w Malborku. Gdyński Kwartalnik Oświatowy, ZAPAS 1/2014 7 ??? Prezentacja projektu: prezentacja przygotowana dla dzieci z innych grup (osoby odpowiedzialne: dzieci, nauczyciel), wystawa pracy (makieta) z komentarzem literackim. Kryteria oceny Dziecko: potrafi podać podstawowe informacje dotyczące życia dinozaurów; bierze aktywny udział w wykonywaniu prac z plasteliny, w wykonywaniu makiet, koloruje obrazki przedstawiające dinozaury, samodzielnie rysuje prace na temat „Dinozaury”, układa puzzle; bierze udział w prezentacji. Autorefleksja Scenariusz zajęć prezentujących projekt Grupa: dzieci 5-letnie Temat: „Tak żyły dinozaury” zabawy plastyczne (wykonanie makiety). Zajęcia otwarte z czynnym udziałem rodziców. Formy pracy: działalność indywidualna, zespołowa, grupowa. Metody pracy: słowna, czynna. Pomoce: styropian, gazety, farby, pędzle, szpilki, kolorowa krepina (zielona, niebieska, brązowa) cała i pocięta w paski, tekturowe rolki, kleje, zielony brystol, dinozaury zabawki przyniesione przez dzieci, dinozaury z plasteliny, plansza poglądowa z informacjami o dinozaurach, płyta CD z utworem E. Griega „W grocie króla gór”, 2 przeciwstawne symbole twarzy (uśmiechnięta i smutna), w celu ustalenia poziomu zadowolenia z odbytej zabawy. Cele ogólne (w miarę możliwości dziecka): poznanie życia dinozaurów, wypowiadanie się w różnych technikach plastycznych i przy użyciu elementarnych środków wyrazu. Cele operacyjne Dziecko potrafi (w miarę swoich możliwości): zaprezentować podstawowe wiadomości związane z życiem dinozaurów, przedstawić świat, w którym żyły dinozaury, korzystając z wcześniej zdobytych wiadomości oraz własnych wyobrażeń, wykonać wspólnie z rodzicami elementy do makiety prezentującej świat dinozaurów. 8 Gdyński Kwartalnik Oświatowy, ZAPAS 1/2014 ??? Przebieg zajęć 1. Nauczyciel zaprasza dzieci do wspólnej zabawy. Wszyscy ustawiają się w kole, śpiewając fragment piosenki „Podajmy sobie ręce” (sł. D. Gellner, muz. K. Kwiatkowska): I. Chociaż świat dokoła dziwny jest i wielki, a my tacy mali, mali jak kropelki. Ref: Podajmy sobie ręce w zabawie i w piosence, w ogródku przed domem, na łące znajomej. Podajmy sobie ręce przez burze i przez tęcze, pod gwiazdą daleką, nad rzeczką i rzeką. 2. Wprowadzeniem do tematu jest zagadka słowna: Żyły dawno, lecz wymarły Straszne gady... (dinozaury). 3. Dzieci w oparciu o pytania nauczyciela przypominają podstawowe wiadomości o życiu dinozaurów (mogą korzystać z planszy poglądowej). 4. Zachęcenie dzieci do swobodnych wypowiedzi na temat „Świat dinozaurów”. 5. Zabawa ruchowa „Dinozaury” przy dźwiękach muzyki. Dzieci dzielą się na dwie grupy (np. chłopcy i dziewczynki). Jedna grupa to „dinozaury” druga to „rośliny, kamienie, woda, wulkany”. Przy dźwiękach muzyki dinozaury poruszają się po świecie, pomiędzy „przeszkodami”. Kiedy muzyka milknie, następuje zmiana ról. 6. Poinformowanie dzieci i rodziców o pracy plastycznej, którą będą wykonywali, i zaproszenie do zabawy. Rodzice wraz z dziećmi dzielą się na zespoły i wykonują wybrane przez siebie elementy makiety drzewa, wulkan, pagórki, rzeki. 7. Ustawienie poszczególnych elementów na styropianie. 8. Podsumowanie zajęć. Zadowolenie z zabawy ocenione przez dzieci poprzez wybór jednej z twarzy: uśmiechniętej lub smutnej. Krótka prezentacja projektu na stronie internetowej przedszkola Bardzo często przedszkolaki z grupy VI MISIE zadawały pytania dotyczące życia dinozaurów. My, nauczycielki, postanowiłyśmy więc wspólnie z przedszkolakami zgłębić ten temat. Zaprosiłyśmy do współpracy rodziców. Ich zadaniem było pomóc dzieciom zebrać jak najwięcej informacji o tych wymarłych zwierzętach. Najpierw dzieci, za zgodą rodziców, przyniosły do przedszkola różne książki, albumy, kolorowanki związane z tematem. Wszystkie te pozycje znalazły swoje miejsce w kąciku książki. Nie porastały tam kurzem. Dzieci codziennie przeglądały książki, rozmawiały o ilustracjach, znały nazwy wielu dinozaurów, emocjonowały się, porównując ich wielkości między sobą, a także w stosunku np. do budynku przedszkolnego, rosnących obok drzew. Kolorowały obrazki i wykonywały puzzle. Budowały dinozaury z klocków, brały udział w opowieściach ruchowych (z muzyką z przedstawienia „Peer Gynt” W grocie króla gór E. Griega, która przydawała zabawie niezwykłej tajemniczości). Malowały, wycinały, lepiły z plasteliny te pradawne zwierzęta. Bawiły się ich figurkami. Powstał nawet kącik przedstawiający ich świat. Odpowiadając na pytania dotyczące życia gadów, wspólnie z nauczycielką przygotowały tablicę poglądową, Gdyński Kwartalnik Oświatowy, ZAPAS 1/2014 9 ??? gdzie zebrane były najważniejsze wiadomości, które człowiek ma na ich temat. Były też wiersze, filmy edukacyjne. Zwieńczeniem całości było zorganizowanie zajęć otwartych, w czasie których przedszkolaki mogły pochwalić się swoją nowo zdobytą wiedzą (jak na tak małe dzieci była bardzo obszerna). Wspólnie z rodzicami wykonały też makietę pt. „Tak żyły dinozaury”. Samodzielnie wykonane kamienie, wulkany, paprotniki i inne rośliny wyglądały bardzo efektownie. Pomiędzy nimi przechadzały się dinozaury. Inne broniły dostępu do gniazd, jeszcze inne piły wodę z potoków. Makietę można było oglądać w holu przedszkola. A nasze dzieci jeszcze długo żyły tym tematem. (I.S.) Ingrid Spigarska ZWE nr 1, Przedszkole nr 50 w Gdyni Ewa Marlena Włoch doradca metodyczny wychowania przedszkolnego ZWE nr 1, Przedszkole nr 50 w Gdyni 10 Gdyński Kwartalnik Oświatowy, ZAPAS 1/2014