Zastosowanie polialkiloguanidyn w celu uzyskania wyrobów

PRACE NAUKOWO - BADAWCZE
Zasto s o w a n i e p o l i a l k i l o g u a n i d y n w c e l u u z y s k a nia
w y r o b ó w p a p i e r o w y c h o w ł a ś c i w o ś c i a ch
b a kt e r i o - i g r zy b o b ó j c zy ch
A p l i c at i o n o f p o l y al ky l g u an id in es in ord er to obtain p a per
p r o d u c t s w i th bac teric idal an d f u n g ic idal prop er ti es
K az i m i e r z B l u s , J a c e k Cz e c h o w s k i
Przeprowadzono badania dotyczące właściwości bakterio- i grzybobójczych papierów zawierających kationowe związki poliaminowe: poliheksametylenoguanidynę, polioktametylenoguanidynę.
Do masy papierniczej dodawano barwnik reaktywny, a następnie
kationowy związek poliamidowy. Wytworzony w kąpieli addukt
barwnika reaktywnego ze związkiem polimerowym jest adsorbowany na zmielonych włóknach celulozowych. Wytworzone w ten
sposób wyroby papiernicze wykazują właściwości bakteriobójcze
wobec szczepów gramdodatnich bakterii Staphylococcus aureus,
Staphylococcus epidermidis, gramujemnych bakterii Escherichia
coli oraz właściwości grzybobójcze wobec Candida albicans
i pleśni Aspergillus niger. Wprowadzenie do papieru poliheksametylenoguanidyny i polioktametylenoguanidyny w postaci adduktów
z barwnikami zwiększa strefy zahamowania wzrostu bakterii
i grzybów w stosunku do papierów niebarwionych zawierających
taką samą ilość związku poliamidowego.
Słowa kluczowe: barwienie papieru, papiery o właściwościach
biobójczych, poliheksametylenoguanidyna, papiery bakterioi grzybobójcze.
Wprowadzenie
Wyroby papierowe są produktem masowym i jednocześnie
wzrasta ich średnie zużycie na statystyczego mieszkańca naszego kraju. Dużą część wytworów papierowych stanowią papiery
higieniczne, tzw. wyroby tissue: papier toaletowy, chusteczki
higieniczne, ręczniki, serwetki itp. W wielu przypadkach, papiery
higieniczne powinny posiadać właściwości biobójcze. Obecnie
odchodzi się od papierów szarych, zastępując je papierami kolorowymi. Opracowano nową metodę barwienia papieru w procesie
jego wytworzenia za pomocą adduktów barwników reaktywnych
(Kayacelon React, Nippon Kayaku) z kationowymi związkami
poliaminowymi (1-4). Barwienie papieru w masie przeprowadza
się w środowisku wodnym o pH zbliżonym do neutralnego w temperaturze pokojowej.
Jako środki retencyjne wykorzystano polialkiloguanidyny:
poliheksametylenoguanidynę (PHMG), polioktametylenoguanidynę
Bactericidal and fungicidal properties of papers containing cationic
polyamine compounds: polyhexamethyleneguanidine and polyoctamethyleneguanidine have been studied. The reactive dye was
added to paper pulp followed by cationic polyamide compound.
Adducts formed in the dye bath were adsorbed on refined cellulosic fibres. The obtained paper sheet had biocidal properties
against gram-positive bacteria Staphylococus epidermidis and
Stahpylococcus aureus, gram-negative bacteria Escherichia coli,
fungi Candida albicans and mould Aspergillus niger. This way of
polyamide compounds introduction increases inhibition zone of
paper in relation to undyed paper containing the same quantity
of polyamide compounds (PHMG and POMG ).
Keywords: paper dyeing, paper with biocidal properties, polyhexamethyleneguanidine, bactericidal and fungicidal papers.
(POMG), poli(dietylotriamino)guanidynę (PDETAG). Zastosowane
PRZEGLĄD PAPIERNICZY · 70 · MARZEC 2014
167
związki poliaminowe powodują praktycznie całkowitą retencję
barwnika na włóknach masy papierniczej, a także zmniejszenie
frakcji drobnej w wodach podsitowych. Przy wyborze kationowych
związków retencyjnych zwrócilśmy uwagę na ich właściwości bakterio- i grzybobójcze (5). Wśród wymienionych polalkiloguanidyn
szeroko stosowana jest poliheksametylenoguanidyna. Posiada ona
Dr inż. K. Blus, Instytut Technologii Polimerów i Barwników, Politechnika
Łódzka, ul. Stefanowskiego 12/16, 90-924 Łódź; dr inż. J. Czechowski,
Instytut Papiernictwa i Poligrafii, Politechnika Łódzka, ul. Wólczańska
223, 90-924 Łódź