Zapłata kartą paliwową nie pozbawia odliczenia VAT

4.05.2015
Zapłata kartą paliwową nie pozbawia odliczenia VAT ­ ­ Gazeta Prawna ­ wiadomości, podatki, prawo, biznes i finanse
Czy wiesz, że możesz wydrukować ten artykuł do 5 razy taniej? Dzierżawa już od 33 zł/m­c! Więcej…
Zapłata kartą paliwową nie pozbawia odliczenia
VAT
Od lipca korzystajacy z tego ułatwienia przy nabywaniu benzyny do samochodów wykorzystywanych do celów
mieszanych też odliczą 50 proc. VAT. Muszą tylko pamiętać, by w umowie zawrzeć stosowne zapisy
Karty paliwowe są oferowane przez firmy leasingowe, zarządzające flotami samochodów, jak również firmy
dystrybuujące paliwo. Stanowią wygodny instrument kontroli i optymalizacji wydatków na paliwo oraz inne towary i
usługi związane z samochodami, zwłaszcza w przypadku przedsiębiorców dysponujących większą liczbą
samochodów.
Jak to działa
Rozliczenia są zwykle przeprowadzane w następujący sposób: za pomocą karty paliwowej odbywa się płatność za
towary oraz usługi, w szczególności paliwo na stacjach. Dystrybutor paliwa wystawia fakturę za towary (w tym paliwo)
na leasingodawcę, a leasingodawca wystawia fakturę na leasingobiorcę. W konsekwencji leasingobiorca otrzymuje od
leasingodawcy fakturę za towary (w tym paliwo) z VAT. Leasingobiorca odlicza 100 proc. VAT od paliwa do
samochodu ciężarowego (100 proc. od samochodu osobowego wykorzystywanego tylko w działalności gospodarczej
po spełnieniu wymaganych warunków). Na razie nie może odliczać VAT od paliwa do samochodów osobowych
wykorzystywanych do celów mieszanych, ale od 1 lipca 2015 r. to się zmieni i będzie mógł odliczyć 50 proc. VAT.
Jest problem
Kwestia odliczenia VAT od paliwa w przypadku zakupów dokonywanych kartami paliwowymi budzi duże wątpliwości
interpretacyjne. Od 2012 roku pod wpływem wykładni zaprezentowanej w orzeczeniu Trybunału Sprawiedliwości UE z
6 lutego 2003 r. w sprawie Auto Lease BV (sygn. C­185/01) sądy administracyjne przyjęły negatywne dla podatników
stanowisko. W wyroku tym TSUE wskazał, że nie dochodzi do dostawy paliwa przez leasingodawcę na rzecz
leasingobiorcy samochodu, gdy leasingobiorca tankuje samochód będący przedmiotem umowy leasingu, nawet
wówczas, gdy samochód jest tankowany w imieniu i na rachunek leasingodawcy za pośrednictwem karty paliwowej.
Czyżby zmiana stanowiska
W konsekwencji od 2012 roku sądy administracyjne w większości wydawanych orzeczeń uznają, że leasingodawca
świadczy usługę finansową, a nie dokonuje dostawy towarów (paliwa). W konsekwencji faktura za paliwo, jaką
otrzymuje leasingobiorca, nie dokumentuje rzeczywistej transakcji. Nie przysługuje mu więc prawo do odliczenia VAT
naliczonego w związku z art. 88 ust. 3a pkt 4 lit. a ustawy o VAT. Takie stanowisko zostało zaprezentowane w
licznych orzeczeniach sądów administracyjnych. [przykład 1]
Warto jednak zauważyć, że pojawiło się również orzeczenie pozytywne, które zdaje się przełamywać niekorzystne dla
podatników stanowisko sądów administracyjnych w tym zakresie. W wyroku NSA z 15 października 2014 r., sygn. akt
I FSK 1478/13, sąd wskazał, że: „(...) Jeżeli z treści umów wynika, że podmiot ten będzie miał wpływ na istotne
elementy transakcji, to wówczas należy uznać, iż rozporządza on daną rzeczą jak właściciel, czyli jest czynną stroną
transakcji, w ramach której kolejna w szeregu dostawa, tj. dostawa na rzecz nabywcy, będzie dokonana (uznana za
dokonaną) przez niego. Jednocześnie należy mieć na względzie, że dostawa łańcuchowa nie oznacza faktycznego
wydania towaru na każdym etapie łańcucha (...”).
I dalej w tym samym orzeczeniu: „Natomiast jeżeli z treści umów wynikałoby, że skarżąca spółka pobiera od nabywcy
opłaty za wydanie oraz obsługę karty, przy czym jednocześnie nie posiada żadnych uprawnień decyzyjnych co do
istotnych elementów związanych z dostawą towarów, np. nie kształtuje ceny towaru oraz nie ponosi odpowiedzialności
za wady produktu, należałoby w takim stanie faktycznym przyjąć, iż spółka nie jest podmiotem, którego można by
określić jako dostawcę (paliwo przekazywane jest bezpośrednio pomiędzy stacją paliw i nabywcą – klientem), zaś
transakcja pomiędzy spółką i nabywcą nie nosi znamion dostawy. W takiej sytuacji spółka nie dysponuje paliwem jak
właściciel, zatem nie może przekazać tego prawa, tj. odsprzedać paliwa, na rzecz swoich kontrahentów”.
Dostawa łańcuchowa czy nie
Odnosząc się do powyższego korzystnego dla podatników orzeczenia, należy wskazać, że ukazuje ono istotę całego
problemu – mianowicie czy w przypadku zakupu paliwa za pośrednictwem kart paliwowych dochodzi do dostawy
łańcuchowej czy też nie. Zgodnie z art. 7 ust. 8 ustawy o VAT, gdy kilka podmiotów dokonuje dostawy tego samego
towaru w ten sposób, że pierwszy z nich wydaje ten towar bezpośrednio ostatniemu w kolejności nabywcy, uznaje się,
iż dostawy towarów dokonał każdy z podmiotów biorących udział w tych czynnościach. W przypadku zatem, gdyby
wystąpiła dostawa łańcuchowa w rozumieniu powyższych przepisów ustawy o VAT, to możliwe byłoby odliczenie VAT
naliczonego przez podmiot, który otrzymał fakturę od leasingobiorcy. Aby jednak przesądzić te kwestie, należy
analizować konkretne postanowienia poszczególnych umów.
Wydaje się, że powyższe orzeczenie wskazuje, iż istnieją możliwości takiego ukształtowania postanowień umownych,
aby leasingobiorca mógł odliczyć VAT naliczony z faktur otrzymywanych za paliwo od leasingodawcy. Przykładowo
chodzi tutaj o takie postanowienia umowne, że leasingodawca ma wpływ na kształtowanie ceny towarów i usług
nabywanych za pomocą kart paliwowych (np. wynegocjował z dystrybutorem rabaty na paliwo zakupione przy użyciu
kart paliwowych).
Organy podatkowe życzliwe
Warto przy tym wskazać, że w wydawanych ostatnio interpretacjach przepisów podatkowych jest prezentowane
stanowisko pozytywne, zgodnie z którym podatnikom przysługuje odliczenie VAT od towarów (paliwa) nabywanych za
pomocą kart paliwowych.
Dodatkowo należy zwrócić uwagę, że problem odliczenia VAT naliczonego od towarów nabywanych przy użyciu kart
paliwowych nie dotyczy kart wydawanych przez dystrybutorów paliwa. W sytuacji zakupu paliwa do samochodu
ciężarowego za pomocą karty paliwowej dokonywana jest klasyczna dostawa towarów w rozumieniu ustawy o VAT,
pozwalająca na pełne odliczenie podatku.[przykład 2]
Decydują postanowienia umowy
Jak wynika z powyższych stwierdzeń, odliczenie VAT od paliwa oraz innych towarów zakupionych przy użyciu kart
paliwowych może być problematyczne dla podatników. Przedstawione przykłady pokazują jednak, że odpowiednie
ukształtowanie postanowień umownych pozwoli ograniczyć to ryzyko. [przykład 3]
Można też rozważyć wystąpienie o indywidualną interpretację przepisów prawa podatkowego.
http://www.gazetaprawna.pl/drukowanie/868634
1/2
4.05.2015
Zapłata kartą paliwową nie pozbawia odliczenia VAT ­ ­ Gazeta Prawna ­ wiadomości, podatki, prawo, biznes i finanse
Przy tym ryzyko to dotyczy wyłącznie towarów. VAT od usług (np. myjnia, usługi serwisowe) można rozliczać na
zasadach ogólnych, ponieważ możliwość refakturowania usług przewiduje art. 8 ust. 2a ustawy o VAT.
Co na to sąd i fiskus
Skoro wynajmujący nie jest podmiotem faktycznie otrzymującym i korzystającym z paliwa zakupionego przez
najemcę, nie można zaakceptować stanowiska, że podmiot inny niż nabywca może dokonać odliczenia podatku
naliczonego, nawet jeśli jest podmiotem finansującym zakup.
Wyrok NSA z 10 października 2013 r., sygn. akt I FSK 1292/12; Wyrok WSA w Poznaniu z 15 maja 2014 r., sygn.
akt I SA/Po 1233/13; Wyrok NSA z 14 sierpnia 2012 r., sygn. akt I FSK 1177/11.
Wnioskodawcy przysługuje (będzie przysługiwać) prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku
naliczonego z tytułu nabycia towarów i usług przy użyciu kart paliwowych wystawionych przez X na podstawie art. 86
ust. 1 ustawy [ustawy o VAT – red.], pod warunkiem że te towary i usługi będą wykorzystywane do wykonywania
czynności opodatkowanych, z zachowaniem warunków i ograniczeń wynikających z art. 86a i 88 ustawy.
Interpretacja dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 4 marca 2015 r., nr IBPP2/443­1248/14/KO.
Transakcje pomiędzy stacjami paliw a Zainteresowanym, jak również pomiędzy Wnioskodawcą a jego Klientami
stanowią odpłatną dostawę towarów i podlegają opodatkowaniu na mocy art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT. Tym samym
Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia VAT naliczonego wykazanego na fakturach od stacji paliw
dokumentujących nabycie przedmiotowych towarów, zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT.
Interpretacja dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 25 lutego 2015 r., nr IPPP3/443­1213/14­3/IG.
Skoro Leasingodawca posiada koncesję na obrót paliwami ciekłymi, a paliwa nabywane będą przez pracowników
Spółki za pomocą kart paliwowych w imieniu i na rzecz Leasingodawcy, który będzie dokumentował te transakcje
zbiorczymi fakturami wystawianymi na Spółkę, to w tej sytuacji będzie on posiadał prawo do rozporządzania ww.
paliwem jak właściciel, ponieważ administruje udostępnianymi Spółce kartami paliwowymi, raportuje i kontroluje
transakcje nabycia paliwa oraz negocjuje warunki i ceny paliwa nabywanego przy użyciu kart paliwowych.
Interpretacja dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 28 stycznia 2015 r., nr ITPP2/443­1425/14/KT.
PRZYKŁAD 1
Tylko zasady ogólne
Leasingobiorca użytkuje samochód ciężarowy na podstawie umowy zawartej z leasingodawcą. Leasingobiorca
dokonuje zakupu paliwa do tego samochodu za pośrednictwem karty paliwowej udostępnionej przez leasingodawcę.
Rozliczenie zakupionego paliwa następuje poprzez fakturę wystawioną przez leasingodawcę na leasingobiorcę. W
umowie między leasingodawcą oraz leasingobiorcą zawarto postanowienia dotyczące ogólnych zasad korzystania z
kart paliwowych obejmujące zasady wydawania kart oraz wystawiania faktur przez leasingodawcę. W umowie brak
jest postanowień dotyczących dysponowania przez leasingodawcę paliwem jak właściciel, jak również postanowień
dotyczących kształtowania cen, w tym negocjowania rabatów przez leasingodawcę. W takiej sytuacji odliczenie VAT
naliczonego na podstawie faktury otrzymanej przez leasingobiorcę, która dokumentuje zakup paliwa do samochodu
ciężarowego, może być problematyczne. Z powodu braku szczegółowych postanowień umownych dotyczących
obrotu paliwem przy zastosowaniu kart paliwowych, organy podatkowe mogą uznać, że leasingodawca świadczy
jedynie usługę finansową, a nie dokonuje dostawy paliwa, a wówczas odliczenie VAT jest niemożliwe.
PRZYKŁAD 2
Od dystrybutora
Do samochodu ciężarowego kierowca kupuje paliwo za pośrednictwem karty paliwowej wydanej przez dystrybutora
paliwa. Rozliczenie zakupionego paliwa następuje poprzez fakturę wystawioną przez dystrybutora paliwa na kierowcę.
W tym przypadku można odliczyć VAT naliczony od paliwa zakupionego do samochodu ciężarowego za
pośrednictwem karty paliwowej. Dystrybutor paliwa faktycznie dokonuje dostawy paliwa w rozumieniu ustawy o VAT.
Inny jest natomiast sposób rozliczenia paliwa, co nie wpływa na fakt, że dystrybutor ma prawo do dysponowania
towarem jak właściciel i w wyniku transakcji dokonanych przy zastosowaniu kart przenosi to prawo na kierowcę.
PRZYKŁAD 3
Szczegółowe regulacje
Najemca użytkuje samochód ciężarowy na podstawie umowy zawartej z wynajmującym. Najemca dokonuje zakupu
paliwa do tego samochodu za pośrednictwem karty paliwowej udostępnionej przez wynajmującego. Rozliczenie
zakupionego paliwa następuje poprzez fakturę wystawioną przez wynajmującego na najemcę. W umowie zawarto
szczegółowe postanowienia dotyczące zasad korzystania z kart paliwowych oraz postanowienia dotyczące
dysponowaniem paliwem jak właściciel i przeniesieniem na nabywcę paliwa prawa do rozporządzenia paliwem jak
właściciel. W tym przypadku także można odliczyć VAT naliczony od paliwa zakupionego do samochodu ciężarowego
za pośrednictwem karty paliwowej, pod warunkiem jednak, że postanowienia umowy między wynajmującym a najemcą
przesądzają, iż dochodzi do przeniesienia prawa do rozporządzenia paliwem jak właściciel. Ponadto powyższa umowa
powinna przesądzać, że wynajmujący ma wpływ na kształtowanie ceny towarów i usług nabywanych za pomocą kart
paliwowych, przykładowo poprzez negocjowanie rabatów.
Podstawa prawna
Ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 177, poz. 1054 ze zm.).
Źródło: Dziennik Gazeta Prawna
Artykuł z dnia: 2015­05­04, ostatnia aktualizacja: 2015­05­04 11:50
Autor:Paweł Sancewicz
Żadna część jak i całość utworów zawartych w dzienniku nie może być powielana i rozpowszechniania lub dalej
rozpowszechniana w jakiejkolwiek formie i w jakikolwiek sposób (w tym także elektroniczny lub mechaniczny lub inny
albo na wszelkich polach eksploatacji) włącznie z kopiowaniem, szeroko pojętą digitalizacją, fotokopiowaniem lub
kopiowaniem, w tym także zamieszczaniem w Internecie ­ bez pisemnej zgody Infor Biznes Sp. z o.o.
Jakiekolwiek użycie lub wykorzystanie utworów w całości lub w części bez zgody Infor Biznes Sp. z o.o. lub autorów z
naruszeniem prawa jest zabronione pod groźbą kary i może być ścigane prawnie.
http://www.gazetaprawna.pl/drukowanie/868634
2/2