Prawo rzymskie - Krakowska Akademia

Krakowska Akademia
im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Karta przedmiotu
obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 2012/2013
WydziałPrawa, Administracji i Stosunków Miedzynarodowych
Kierunek studiów: Prawo
Profil: Ogólnoakademicki
Forma studiów: Niestacjonarne
Kod kierunku: PR
Stopień studiów: Magisterskie, jednolite
Specjalności:
1
2
bez specjalności
Przedmiot
Nazwa przedmiotu
Prawo rzymskie
Kod przedmiotu
WPAISM PRAJednolite magisterskieN OB1 12/13
Kategoria przedmiotu
Przedmioty obligatoryjne
Liczba punktów ECTS
4
Język wykładowy
polski
Forma zajęć, liczba godzin w planie studiów
Semestr
2
W
20
C
0
K
0
S
0
Legenda: W — WykładC — Ćwiczenia/ JęzykiK — KonwersatoriumS — SeminariumL — LabolatoriumI — Inne
L
0
I
0
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
3
Cele przedmiotu
Cel 1 Nabycie znajomości podstawowych pojęć, zasad, norm prawnych i instytucji prawa rzymskiego.
Cel 2 Kształtowanie umiejętności systemowego porządkowania materiału normatywnego.
4
Wymagania wstępne
1 Znajomość podstaw prawoznawstwa.
2 Znajomość logiki prawniczej.
5
Modułowe efekty kształcenia
MW1 Student definiuje podstawowe pojęcia prawne. Wymienia zasady prawne i tłumaczy ich funkcje i zastosowanie. Rozpoznaje poszczególne instytucje prawne i charakteryzuje ich miejsce w systemie prawa oraz treść
normatywną.
MW2 Student wskazuje wpływ prawa rzymskiego i rzymskiej jurysprudencji na nowożytne prawodawstwo, szczególnie w zakresie prawa zobowiązań i prawa rzeczowego
MU3 Student wykorzystuje znajomość systemu prawa cywilnego dla odszukania poszczególnych norm i interpretacji
ich treści. Myśli problemowo i posługuje się argumentacją prawniczą.
MU4 Student analizuje stan faktyczny, dobiera odpowiednią normę prawną, interpretuje ją i stosuje, formułuje
rozstrzygnięcie problemu.
MK5 Student widzi normy prawne w ich kontekście aksjologicznym i społecznym i jest nastawiony na racjonalne
działania przy rozwiązywaniu konfliktu praw podmiotowych.
6
Treści programowe
Lp
W1
W2
W3
W4
W5
Wykład
Tematyka zajęć
Opis szczegółowy bloków tematycznych
Ustrój społeczny i polityczny Rzymu i jego wpływ na kształtowanie się prawa.
Źródła prawa rzymskiego. Jurysprudencja rzymska i jej osiągnięcia. Rzymskie
definicje prawa. Recepcja prawa rzymskiego. Systematyzacja prawa. Wpływy
rzymskiej systematyki oraz rzymskich konstrukcji prawnych i terminologii na
różne systemy prawne. Współczesne znaczenie prawa rzymskiego.
Oddziaływanie podstawowych zasad. Rola maksym oraz paremii.
Prawo osobowe. Status libertatis, civitatis, familiae. Osoby prawne. Zdolność
prawna - treść, przesłanki i ograniczenia. Czynności prawne. Zdolność do
czynności prawnych - treść, przesłanki, ograniczenia. Zastępstwo przy
czynnościach prawnych.
Rodzaje czynności prawnych. Elementy treści czynności prawnych. Klauzule
dodatkowe - termin, warunek, polecenie. Wady czynności prawnych. Ważność
i skuteczność czynności prawnych. Wykładnia czynności prawnych.
Rzymski proces cywilny. Sądy i ich właściwości. Strony procesowe (zdolność
sądowa, zdolność procesowa, legitymacja procesowa, zastępstwo procesowe).
Proces legisakcyjny i proces formularny(in iure i apud iudicem). Ochrona
pozaprocesowa. Proces kognicyjny i jego zasady jako źródło współczesnego
prawa procesowego. Prawo rodzinne. Małżeństwo i jego prawne znaczenie,
stosunki osobiste i majątkowe między małżonkami. Władza ojcowska - treść,
powstanie i zgaśnięcie, ewolucja historyczna. Opieka i kuratela.
Prawo rzeczowe - treść, pojęcia podstawowe. Rzeczy i ich rodzaje. Posiadanie pojęcie i rodzaje posiadania. Nabycie i utrata posiadania. Ochrona posesoryjna.
Posiadanie rzeczy i posiadanie praw.
Strona 2/5
Liczba godzin
2
2
2
2
2
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Lp
W6
W7
W8
W9
W10
Wykład
Tematyka zajęć
Opis szczegółowy bloków tematycznych
Własność. Pojęcie, rodzaje własności. Ograniczenia prawa i ograniczenia
wykonywania prawa. Współwłasność. Nabycie i utrata własności. Ochrona
petytoryjna.
Prawa na rzeczy cudzej. Służebności gruntowe i osobiste. Zasady ich
ustanawiania i wykonywania oraz wygaśnięcie. Dzierżawa wieczysta(emfiteuza).
Prawo zabudowy (superficies). Zastaw i jego rozwój. Ochrona ograniczonych
praw rzeczowych. Prawo zobowiązań. Istota stosunku zobowiązaniowego. Dług
i odpowiedzialność, węzeł obligacyjny, jego podmioty, ich rola i ochrona.
Źródła zobowiązań. Rodzaje zobowiązań.
Nominalizm kontraktowy a zasada swobody umów. Nominalizm deliktowy
a zakres odpowiedzialności za czyny niedozwolone. Wielość
podmiotów stosunku zobowiązaniowego. Zmiany podmiotów stosunku
zobowiązaniowego. Świadczenie i jego wymogi. Zwłoka dłużnika i zwłoka
wierzyciela. Skutki niewykonania lub niewłaściwego wykonania zobowiązania.
Szkoda i odpowiedzialność za jej wyrządzenie. Pojęcie winy i jego ewolucja.
Odpowiedzialność niezależna od winy. Wyłączenie odpowiedzialności.
Umorzenie zobowiązania i jego sposoby.
Zobowiązania umowne. Pactum i contractus. Zawarcie umowy. Zasady
interpretacji treści umowy. Dobra wiara. Zabezpieczenie wierzytelności.
Kontrakty werbalne (stypulacja). Kontrakty literalne (expensilatio). Kontrakty
realne (pożyczka, przechowanie, użyczenie, zastaw). Kontrakty konsensualne
(kupno-sprzedaż, najem i jego rodzaje, zlecenie, spółka). Kontrakty nienazwane.
Pacta praetoria(recepta) i pacta legitima (darowizna). Umowy dodatkowe.
Zobowiązania z czynów niedozwolonych. Delictum a crimen. Kradzież i jej
rodzaje, szkoda wyrządzona w cudzym majątku, naruszenie dóbr osobistych,
działanie na szkodę wierzyciela, metus i dolus. Zobowiązania quasi ex contractu
(prowadzenie cudzych spraw bez zlecenia, zobowiązanie
z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia). Zobowiązania quasi ex delicto. Prawo
spadkowe. Pojęcia dziedziczenia i spadku. Podstawy powołania do spadku.
Dziedziczenie testamentowe (zdolność testowania i dziedziczenia, treść
testamentu, formy testamentu, kodycyl). Dziedziczenie beztestamentowe.
Dziedziczenie przeciwtestamentowe formalne i materialne. Przyjęcie i odrzucenie
spadku. Konsekwencje wielości spadkobierców. Zapisy - legaty i fideikomisy.
Razem
Liczba godzin
2
2
2
2
2
20
7
Metody dydaktyczne
M16.
M9.
M13.
MI1.
Wykłady
Praca z podręcznikiem
Studium przypadku
Rozwiązywanie i tworzenie kazusów w oparciu o materiały przekazywane przez prowadzącego przedmiot
Strona 3/5
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
8
Obciążenie pracą studenta
Średnia liczba
godzin na
zrealizowanie
aktywności
Forma aktywności
Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim, w tym:
Godziny wynikające z planu studiów
20
Konsultacje przedmiotowe
0
Egzaminy i zaliczenia w sesji
0
Godziny bez udziału nauczyciela akademickiego wynikające z nakładu pracy studenta, w tym:
Przygotowanie się do zajęć, w tym studiowanie zalecanej literatury
55
Opracowanie wyników
0
Przygotowanie raportu, projektu, prezentacji, dyskusji
25
Sumaryczna liczba godzin dla przedmiotu wynikająca z
100
całego nakładu pracy studenta
4
Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu
9
Metody oceny
Egzamin pisemny składa się z części testowej, rozwiązania dwu kazusów, sformułowania kazusu, w którym zastosowanie mają wskazane normy, oraz propozycji normy regulującej przedstawioną sytuację konfliktową.
Ocena podsumowująca
P1. Egzamin pisemny
Warunki zaliczenia przedmiotu
1 Uzyskanie pozytywnej oceny z egzaminu pisemnego (przynajmniej 50% z testu i rozwiązań kazusów).
Kryteria oceny
Na ocenę 3
Na ocenę 3.5
Na ocenę 4
Na ocenę 4.5
Na ocenę 5
10
Student wskazuje podstawowe pojęcia prawne i zna ich definicje, rozróżnia
instytucje i jest świadomy ich treści. Podejmuje zgodne z metodyką próby
rozwiązania kazusów.
Student definiuje pojęcia prawne, zna instytucje i ich treść normatywną.
Wykazuje wiedzę na temat zasad prawnych. Rozwiązuje kazusy i próbuje tworzyć
własne na podstawie znajomości norm.
Student przedstawia bez większych błędów pojęcia i instytucje prawne. Wskazuje
treść zasad prawa. Zna systematykę prawa i sprawnie się nią posługuje przy
rozwiązywaniu kazusów i tworzeniu własnych.
Student w pełni poprawnie definiuje pojęcia i opisuje treść instytucji. Wskazuje
ich odbicie we współczesnym prawie. Poszukuje ratio normy prawnej. Zna dobrze
zasady prawa i jego systematykę. Wprawnie rozwiązuje i tworzy kazusy.
Student bezbłędnie definiuje i omawia pojęcia, instytucje wraz z ich treścią
normatywną i zasady prawa. Ma pełną orientację w systematyce prawa.
Wskazuje rzymskie uwarunkowania określonych instytucji prawa współczesnego.
Potrafi przedstawić rationes legum. Biegle rozwiązuje kazusy, tworzy własne
w sposób oryginalny.
Macierz realizacji przedmiotu
Strona 4/5
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Modułowe
efekty
kształcenia dla
przedmiotu
MW1
MW2
MU1
MU2
MK1
11
Odniesienie do
efektów
kierunkowych
K_W01, K_W03,
K_W04, K_W05,
K_W02, K_W06,
K_U01, K_U02,
K_U03, K_U04,
K_K02
K_W01, K_W03,
K_W04, K_W02,
K_W06, K_U02,
K_U04, K_K02
K_W06, K_U01,
K_U02, K_U03,
K_U04, K_K01,
K_K02
K_W05, K_W06,
K_U01, K_U02,
K_U03, K_K01,
K_K02
K_W03, K_W06,
K_U01, K_U02,
K_U03, K_U04,
K_K01, K_K02
Treści programowe
Metody
dydaktyczne
Sposoby oceny
W1, W2, W3, W4,
W5, W6, W7, W8,
W9, W10
M16, M9, M13
P1
W1, W2, W3, W4,
W5, W6, W7, W8,
W9, W10
M16, M9, M13
P1
W1, W2, W4, W5,
W7, W10
M16, M9, M13
P1
W1, W2, W3, W4,
W5, W7, W10
M16, M9, M13
P1
W1, W2, W3, W4,
W5, W7, W10
M16, M9, M13
P1
Wykaz literatury
Literatura podstawowa:
[1] Witold Wołodkiewicz, Maria Zabłocka — Prawo rzymskie. Instytucje, Warszawa, 2009, C.H. Beck
[2] Wojciech Dajczak, Tomasz Giaro, Franciszek Longchamps de Berier — Prawo rzymskie. U podstaw
prawa prywatnego, Warszawa, 2009, Wydawnictwo Prawnicze PWN
Literatura uzupełniająca:
[1] Kazimierz Kolańczyk — Prawo rzymskie, Warszawa, 2001, LexisNexis
[2] Wiesław Litewski — Rzymskie prawo prywatne, Kraków, 2003, LexisNexis
[3] Marek Kuryłowicz — Słownik terminów i sentencji prawniczych łacińskich oraz pochodzenia łacińskiego,
Kraków, 2002, Zakamycze
[4] Agnieszka Kacprzak, Jerzy Krzynówek — Prawo rzymskie. Pytania. Tablice, Warszawa, 2011, C.H. Beck
[5] Tomasz Palmirski — Prawo rzymskie. Repetytorium, Warszawa, 2012, Wolters Kluwer
[6] Wiesław Litewski — Słownik encyklopedyczny prawa rzymskiego, Kraków, 1998, Universitas
12
Informacje o nauczycielach akademickich
Oboba odpowiedzialna za kartę
dr hab. Jarosław Reszczyński (kontakt: [email protected])
Oboby prowadzące przedmiot
Jarosław Reszczyński (kontakt: [email protected])
Strona 5/5