Strategie polskich firm - wyniki badania Panel Polskich
Transkrypt
Strategie polskich firm - wyniki badania Panel Polskich
2013 Projekt badawczy PARP Panel Polskich Przedsiębiorstw Strategie polskich firm - wyniki badania Panel Polskich Przedsiębiorstw Badanie pod kierunkiem prof. Krzysztofa Obłoja Michał Andrejczuk Sekcja Ewaluacji, Departament Rozwoju Przedsiębiorczości i Innowacyjności, PARP Warszawa, 16 stycznia 2014 Informacje o badaniu Badanie zrealizowała Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości w ramach programu badawczego Panel Polskich Przedsiębiorstw Koncepcję badania opracował prof. Krzysztof Obłój Wywiady przeprowadzono z grupą ponad 600, przedsiębiorców, właścicieli i osób zarządzających firmami działającymi w Polsce. Realizacja PARP: październik – listopad 2013r Badanie zostało zrealizowane przy użyciu techniki CAWI (Computer-Assisted Web Interview) www.parp.gov.pl/panel ODPOWIEDZI NA KLUCZOWE PYTANIA Z OPTYMIZMEM MYŚLĘ O PRZYSZŁOŚCI NASZEJ FIRMY Zdecydowanie się nie zgadzam Raczej się nie zgadzam Raczej się zgadzam Zdecydowanie się zgadzam Nie wiem/ Trudno powiedzieć 3% 11% 45% 36% Generalnie przedsiębiorcy i menedżerowie myślą bardzo optymistycznie o przyszłości 5% Podstawa: N=612; Wszystkie firmy NASZA FIRMA SYSTEMATYCZNIE ZBIERA INFORMACJE O SYTUACJI NA RYNKU I DZIAŁANIACH KONKURENCJI Zdecydowanie się nie zgadzam Raczej się nie zgadzam Raczej się zgadzam Zdecydowanie się zgadzam Nie wiem/ Trudno powiedzieć 3% 12% 47% 35% 4% Podstawa: N=612; Wszystkie firmy Nie jest to optymizm bez pokrycia, ponieważ generalnie przedsiębiorcy i menedżerowie systematycznie badają otoczenie NASZA BRANŻA I RYNEK, NA KTÓRYM DZIAŁA NASZA FIRMA SĄ NAM NA TYLE ZNANE, ŻE WIEMY, JAK SKUTECZNIE DZIAŁAĆ W PRZYSZŁOŚCI Zdecydowanie się nie zgadzam Raczej się nie zgadzam Raczej się zgadzam Zdecydowanie się zgadzam Nie wiem/ Trudno powiedzieć 1% 10% 55% 29% Przedsiębiorcy mają poczucie komfortu dzięki znajomości otoczenia, w którym działają 5% Podstawa: N=612; Wszystkie firmy SYTUACJA NA RYNKU I W BRANŻY ZAWSZE BYŁA DLA NASZEJ FIRMY ŹRÓDŁEM NOWYCH POMYSŁÓW LUB SZANS NA ROZWÓJ FIRMY Zdecydowanie się nie zgadzam Raczej się nie zgadzam Raczej się zgadzam Zdecydowanie się zgadzam Nie wiem/ Trudno powiedzieć 3% 12% 51% 27% 6% Podstawa: N=612; Wszystkie firmy Pozytywnie oceniają wpływ otoczenia biznesowego na funkcjonowanie firmy SUKCESY NASZEJ FIRMY SĄ DLA NAS WAŻNYM ŹRÓDŁEM NOWYCH DOŚWIADCZEŃ I INFORMACJI Zdecydowanie się nie zgadzam Raczej się nie zgadzam Raczej się zgadzam Zdecydowanie się zgadzam Nie wiem/ Trudno powiedzieć Badani uczą się zarówno na sukcesach… 2% 2% 35% 60% 2% Podstawa: N=612; Wszystkie firmy PORAŻKI NASZEJ FIRMY CZĘŚCIEJ BYŁY ŹRÓDŁEM FRUSTRACJI NIŻ DOŚWIADCZENIAMI SPRZYJAJĄCYMI ZMIANOM I USPRAWNIENIOM W FIRMIE Zdecydowanie się nie zgadzam Raczej się nie zgadzam Raczej się zgadzam Zdecydowanie się zgadzam Nie wiem/ Trudno powiedzieć 24% 47% 18% 4% 6% Podstawa: N=612; Wszystkie firmy …jak i niepowodzeniach NASZA FIRMA UMIE SZYBKO WYCOFYWAĆ SIĘ Z BŁĘDNYCH DECYZJI Zdecydowanie się nie zgadzam Raczej się nie zgadzam Raczej się zgadzam Zdecydowanie się zgadzam Nie wiem/ Trudno powiedzieć 2% 9% 51% 33% 5% Podstawa: N=612; Wszystkie firmy Uczestnicy badania mają poczucie, że potrafią sprawnie radzić sobie z błędami DZIAŁANIA NASZYCH KONKURENTÓW MOTYWUJĄ NASZĄ FIRMĘ DO PODEJMOWANIA NOWYCH PRZEDSIĘWZIĘĆ Zdecydowanie się nie zgadzam Raczej się nie zgadzam Raczej się zgadzam Zdecydowanie się zgadzam Nie wiem/ Trudno powiedzieć 2% 10% 47% 38% Badani przedsiębiorcy nie boją się konkurencji – traktują ją jako siłę motywującą… 3% Podstawa: N=612; Wszystkie firmy NASZA FIRMA STARA SIĘ UNIKAĆ OSTREGO KONKUROWANIA (NP. CENĄ), DZIAŁAJĄC ZGODNIE Z ZASADĄ „ŻYJ I DAJ ŻYĆ INNYM” Zdecydowanie się nie zgadzam Raczej się nie zgadzam Raczej się zgadzam Zdecydowanie się zgadzam Nie wiem/ Trudno powiedzieć …ale starają się konkurentów nie antagonizować 6% 15% 49% 27% 3% Podstawa: N=612; Wszystkie firmy ŻEBY OSIĄGNĄĆ SUKCES I ZREALIZOWAĆ CELE NASZEJ FIRMY, KONIECZNE JEST PODEJMOWANIE ODWAŻNYCH I ZDECYDOWANYCH DZIAŁAŃ Zdecydowanie się nie zgadzam Raczej się nie zgadzam Raczej się zgadzam Zdecydowanie się zgadzam Nie wiem/ Trudno powiedzieć 2% 7% 42% 47% Badani uważają, że sukces wymaga śmiałych i zdecydowanych ruchów strategicznych… 3% Podstawa: N=612; Wszystkie firmy NASZA FIRMA JAKO PIERWSZA WPROWADZA ZMIANY, DO KTÓRYCH DOSTOSOWUJE SIĘ RYNEK I KONKURENCI Zdecydowanie się nie zgadzam Raczej się nie zgadzam Raczej się zgadzam Zdecydowanie się zgadzam Nie wiem/ Trudno powiedzieć 13% 32% 24% 11% 19% Podstawa: N=612; Wszystkie firmy …ale generalnie wolą działać inkrementalnie i ostrożnie JEŻELI NASZA FIRMA JUŻ COŚ ZMIENIA W NASZYCH PRODUKTACH/ USŁUGACH TO SĄ TO DUŻE, ZNACZĄCE ZMIANY Zdecydowanie się nie zgadzam Raczej się nie zgadzam Raczej się zgadzam Zdecydowanie się zgadzam Nie wiem/ Trudno powiedzieć 9% 52% 26% Badani menedżerowie preferują prowadzanie zmian na niewielką skalę… 7% 6% Podstawa: N=612; Wszystkie firmy W NASZEJ FIRMIE STARAMY SIĘ DOSKONALIĆ I USPRAWNIAĆ NASZ SPOSÓB DZIAŁANIA DROGĄ DROBNYCH ZMIAN I INICJATYW Zdecydowanie się nie zgadzam Raczej się nie zgadzam Raczej się zgadzam Zdecydowanie się zgadzam Nie wiem/ Trudno powiedzieć …szukając ostrożnie dróg doskonalenia i usprawniania firmy 1% 5% 50% 42% 1% Podstawa: N=612; Wszystkie firmy Proaktywność Optymizm Rutynizacja MAPY POZNAWCZE I LOGIKA DZIAŁANIA PRZEDSIĘBIORCÓW TRZY WYMIARY MAPY POZNAWCZEJ… Całość badanych [N=612] Mikro przedsiębiorstwa [N=276] Małe przedsiębiorstwa [N=164] Średnie przedsiębiorstwa [N=114] Duże przedsiębiorstwa [N=58] 2,65 2,95 2,61 2,85 2,60 2,89 3,21 3,22 3,15 2,72 3,14 2,79 3,15 3,27 3,26 Duże jest • przedsiębiorcze, • optymistyczne i… • obudowane procedurami. Mikro i małe jest • optymistyczne, ale… • mało proaktywne. proaktywność / innowacyjność optymizm rutynizacja Skale ocen zostały utworzone poprzez uśrednienie wartości odpowiedzi na skali czteropunktowej, od 1 = 'zdecydowanie się nie zgadzam' do 4 = 'zdecydowanie się zgadzam. Podstawa: N=612; Wszystkie firmy KIM JEST FIRMA PROAKTYWNA? Eksport Całość obecność na 5+ rynkach zagr. [N=134] obecność na 1-4 rynkach zagr. [N=100] obecność tylko na rynku krajowym [N=378] Średnia dla 2,65 wszystkich firm 2,65 2,57 Rodzaj konkurencji krajowe [N=345] krajowe i zagraniczne [N=202] zagraniczne [N=52] Wielkość firmy mikro [N=276] małe [N=164] średnie [N=114] duże [N=58] 2,55 2,76 Proaktywność – skłonność do innowacji, 2,86 eksperymentó w, wyprzedzanie konkurentów, bycie pierwszym 2,85 w branży 2,61 2,60 2,72 2,79 Czy firma typu „born global”* tak [N=33] nie [N=579] 2,94 2,63 Czy firma typu „old global”** tak [N=122] nie [N=490] 2,85 2,59 *„born global” – firma istniejąca nie dłużej niż 5 lat i obecna na rynkach zagranicznych **„old global” – firma istniejąca dłużej niż 5 lat i obecna na rynkach zagranicznych KIM JEST FIRMA OPTYMISTYCZNA? Wielkość firmy Całość mikro [N=276] małe [N=164] średnie [N=114] duże [N=58] 3,21 Średnia dla wszystkich firm 3,22 3,15 3,27 3,26 Optymizm to myślenie o przyszłości firmy, uczenie się na sukcesach, korzystanie z szans, pozytywny stosunek do konkurencji. Czy firma typu „born global”*? tak [N=33] nie [N=579] *„born global” – firma istniejąca nie dłużej niż 5 lat i obecna na rynkach zagranicznych 3,48 3,20 KIM JEST FIRMA ZRUTYNIZOWANA? Średnia dla 2,95 wszystkich firm Całość Eksport obecność na 5+ rynkach zagr. [N=134] obecność na 1-4 rynkach zagr. [N=100] obecność tylko na rynku krajowym [N=378] 3,05 2,86 2,93 Czas działania firmy do 5 lat [N=146] 6-10 lat [N=88] 11-20 lat [N=228] ponad 20 lat [N=150] 2,87 Rutynizacja to procedury, formalizacja i standaryzacja 3,03 2,97 2,94 Wielkość przedsiębiorstwa mikro [N=276] małe [N=164] średnie [N=114] duże [N=58] 2,85 2,89 3,14 3,15 Roczny przychód netto w 2012 r. do 2 mln PLN [N=267] 2-10 mln PLN [N=135] powyżej 10 mln PLN [N=210] 2,88 2,87 3,08 TRÓJWYMIAROWY OBRAZ CZYLI ORIENTACJA PRZEDSIĘBIORCZA KIM JEST FIRMA O ORIENTACJI PRZEDSIĘBIORCZEJ? 2,64 Średnia dla Całość Eksport wszystkich firm obecność na 5+ rynkach zagr. [N=134] 2,72 obecność na 1-4 rynkach zagr. [N=100] obecność tylko na rynku krajowym [N=378] 2,68 2,60 Firma typu „born global” tak [N=33] nie [N=579] 2,84 2,63 Czas działania firmy do 5 lat [N=146] 6-10 lat [N=88] 11-20 lat [N=228] ponad 20 lat [N=150] 2,73 2,61 2,60 2,62 *„born global” – firma istniejąca nie dłużej niż 5 lat i obecna na rynkach zagranicznych Przedsiębiorcy optymistyczni, proaktywni i najmniej zrutynizowani są najbardziej … …umiędzynarodowieni i młodzi CO WPŁYWA NA OKREŚLONE NASTAWIENIE I DZIAŁANIA FIRM POCZUCIE KRYZYSU GOSPODARCZEGO W FIRMIE Wiek firmy (im starsza tym silniejsze poczucie kryzysu) Międzynarodowe firmy odczuwają kryzys w mniejszym stopniu niż krajowe! OFENSYWNOŚĆ STRATEGII FIRMY Mają lepsze wyniki niż konkurencja Mają wyższą orientację przedsiębiorczą Działają na rynkach międzynarodowych Słabiej odczuły skutki kryzysu SKŁONNOŚĆ DO UMIĘDZYNARODOWIENIA Kluczowa jest siła lokalnej konkurencji, która wypycha firmy w świat! ORIENTACJA PRZEDSIĘBIORCZA Konkurujące z firmami polskimi i zagranicznymi Gotowe na ryzyko (mierzone gotowością do umiędzynarodowienia) PODSUMOWANIE ORIENTACJA PRZEDSIĘBIORCZA JAKO ZASÓB Sprzyja ograniczeniu percepcji kryzysu Zwiększa zdolność do adaptacji i ofensywność strategii Pomaga w decyzji o umiędzynarodowieniu Od czego zależy? od wieku (firma musi tą orientację odnawiać bo inaczej z wiekiem ją utraci) wyników (sukces uskrzydla, brak sukcesów jest trwałą pułapką) otoczenia konkurencyjnego (obecność firm zagranicznych generalnie motywuje silniej niż krajowych). OFENSYWNE STRATEGIE Firmy, które silnie odczuły kryzys stają się jeszcze bardziej defensywne. Odważne strategie wymagają mentalnego skoku i nie zależy to od wieku lub wielkości firmy. Wymagają zmiany nastawienia - silnej orientacji przedsiębiorczej, proaktywności i gotowości do akceptacji ryzyka. A CO NIE JEST WAŻNE? Nie jest ważna lokalizacja firmy (Polska A czy B) Nie jest ważny cykl życia branży – czy branża jest skonsolidowana czy rozproszona. Nie jest ważna ani struktura własności ani forma prawna firmy Oznacza to, że kluczowe znaczenie ma zarządzanie firmą i mapy poznawcze menedżerów DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ ZAPRASZAM NA NASZĄ STRONĘ: www.parp.gov.pl/panel