Strategie polskich firm - wyniki badania Panel Polskich

Transkrypt

Strategie polskich firm - wyniki badania Panel Polskich
2013
Projekt badawczy PARP
Panel Polskich Przedsiębiorstw
Strategie polskich firm - wyniki
badania Panel Polskich
Przedsiębiorstw
Badanie pod kierunkiem prof. Krzysztofa Obłoja
Michał Andrejczuk
Sekcja Ewaluacji, Departament Rozwoju Przedsiębiorczości i Innowacyjności, PARP
Warszawa, 16 stycznia 2014
Informacje o badaniu
 Badanie zrealizowała Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości
w ramach programu badawczego Panel Polskich Przedsiębiorstw
 Koncepcję badania opracował prof. Krzysztof Obłój
 Wywiady przeprowadzono z grupą ponad 600, przedsiębiorców,
właścicieli i osób zarządzających firmami działającymi w Polsce.
 Realizacja PARP: październik – listopad 2013r
 Badanie zostało zrealizowane przy użyciu techniki CAWI
(Computer-Assisted Web Interview)
 www.parp.gov.pl/panel
ODPOWIEDZI NA KLUCZOWE
PYTANIA
Z OPTYMIZMEM MYŚLĘ O PRZYSZŁOŚCI NASZEJ FIRMY
Zdecydowanie się nie zgadzam
Raczej się nie zgadzam
Raczej się zgadzam
Zdecydowanie się zgadzam
Nie wiem/ Trudno powiedzieć
3%
11%
45%
36%
Generalnie
przedsiębiorcy
i menedżerowie
myślą bardzo
optymistycznie
o przyszłości
5%
Podstawa: N=612; Wszystkie firmy
NASZA FIRMA SYSTEMATYCZNIE ZBIERA INFORMACJE
O SYTUACJI NA RYNKU I DZIAŁANIACH KONKURENCJI
Zdecydowanie się nie zgadzam
Raczej się nie zgadzam
Raczej się zgadzam
Zdecydowanie się zgadzam
Nie wiem/ Trudno powiedzieć
3%
12%
47%
35%
4%
Podstawa: N=612; Wszystkie firmy
Nie jest to
optymizm bez
pokrycia,
ponieważ
generalnie
przedsiębiorcy
i menedżerowie
systematycznie
badają otoczenie
NASZA BRANŻA I RYNEK, NA KTÓRYM DZIAŁA NASZA
FIRMA SĄ NAM NA TYLE ZNANE, ŻE WIEMY, JAK
SKUTECZNIE DZIAŁAĆ W PRZYSZŁOŚCI
Zdecydowanie się nie zgadzam
Raczej się nie zgadzam
Raczej się zgadzam
Zdecydowanie się zgadzam
Nie wiem/ Trudno powiedzieć
1%
10%
55%
29%
Przedsiębiorcy
mają poczucie
komfortu dzięki
znajomości
otoczenia,
w którym
działają
5%
Podstawa: N=612; Wszystkie firmy
SYTUACJA NA RYNKU I W BRANŻY ZAWSZE BYŁA DLA
NASZEJ FIRMY ŹRÓDŁEM NOWYCH POMYSŁÓW LUB
SZANS NA ROZWÓJ FIRMY
Zdecydowanie się nie zgadzam
Raczej się nie zgadzam
Raczej się zgadzam
Zdecydowanie się zgadzam
Nie wiem/ Trudno powiedzieć
3%
12%
51%
27%
6%
Podstawa: N=612; Wszystkie firmy
Pozytywnie
oceniają wpływ
otoczenia
biznesowego na
funkcjonowanie
firmy
SUKCESY NASZEJ FIRMY SĄ DLA NAS WAŻNYM ŹRÓDŁEM
NOWYCH DOŚWIADCZEŃ I INFORMACJI
Zdecydowanie się nie zgadzam
Raczej się nie zgadzam
Raczej się zgadzam
Zdecydowanie się zgadzam
Nie wiem/ Trudno powiedzieć
Badani uczą się
zarówno na
sukcesach…
2%
2%
35%
60%
2%
Podstawa: N=612; Wszystkie firmy
PORAŻKI NASZEJ FIRMY CZĘŚCIEJ BYŁY ŹRÓDŁEM
FRUSTRACJI NIŻ DOŚWIADCZENIAMI SPRZYJAJĄCYMI
ZMIANOM I USPRAWNIENIOM W FIRMIE
Zdecydowanie się nie zgadzam
Raczej się nie zgadzam
Raczej się zgadzam
Zdecydowanie się zgadzam
Nie wiem/ Trudno powiedzieć
24%
47%
18%
4%
6%
Podstawa: N=612; Wszystkie firmy
…jak
i niepowodzeniach
NASZA FIRMA UMIE SZYBKO WYCOFYWAĆ SIĘ
Z BŁĘDNYCH DECYZJI
Zdecydowanie się nie zgadzam
Raczej się nie zgadzam
Raczej się zgadzam
Zdecydowanie się zgadzam
Nie wiem/ Trudno powiedzieć
2%
9%
51%
33%
5%
Podstawa: N=612; Wszystkie firmy
Uczestnicy
badania mają
poczucie, że
potrafią
sprawnie radzić
sobie z błędami
DZIAŁANIA NASZYCH KONKURENTÓW MOTYWUJĄ NASZĄ
FIRMĘ DO PODEJMOWANIA NOWYCH PRZEDSIĘWZIĘĆ
Zdecydowanie się nie zgadzam
Raczej się nie zgadzam
Raczej się zgadzam
Zdecydowanie się zgadzam
Nie wiem/ Trudno powiedzieć
2%
10%
47%
38%
Badani
przedsiębiorcy
nie boją się
konkurencji –
traktują ją jako
siłę
motywującą…
3%
Podstawa: N=612; Wszystkie firmy
NASZA FIRMA STARA SIĘ UNIKAĆ OSTREGO
KONKUROWANIA (NP. CENĄ), DZIAŁAJĄC ZGODNIE
Z ZASADĄ „ŻYJ I DAJ ŻYĆ INNYM”
Zdecydowanie się nie zgadzam
Raczej się nie zgadzam
Raczej się zgadzam
Zdecydowanie się zgadzam
Nie wiem/ Trudno powiedzieć
…ale starają się
konkurentów nie
antagonizować
6%
15%
49%
27%
3%
Podstawa: N=612; Wszystkie firmy
ŻEBY OSIĄGNĄĆ SUKCES I ZREALIZOWAĆ CELE NASZEJ
FIRMY, KONIECZNE JEST PODEJMOWANIE ODWAŻNYCH
I ZDECYDOWANYCH DZIAŁAŃ
Zdecydowanie się nie zgadzam
Raczej się nie zgadzam
Raczej się zgadzam
Zdecydowanie się zgadzam
Nie wiem/ Trudno powiedzieć
2%
7%
42%
47%
Badani uważają,
że sukces
wymaga śmiałych
i zdecydowanych
ruchów
strategicznych…
3%
Podstawa: N=612; Wszystkie firmy
NASZA FIRMA JAKO PIERWSZA WPROWADZA ZMIANY, DO
KTÓRYCH DOSTOSOWUJE SIĘ RYNEK I KONKURENCI
Zdecydowanie się nie zgadzam
Raczej się nie zgadzam
Raczej się zgadzam
Zdecydowanie się zgadzam
Nie wiem/ Trudno powiedzieć
13%
32%
24%
11%
19%
Podstawa: N=612; Wszystkie firmy
…ale generalnie
wolą działać
inkrementalnie
i ostrożnie
JEŻELI NASZA FIRMA JUŻ COŚ ZMIENIA W NASZYCH
PRODUKTACH/ USŁUGACH TO SĄ TO DUŻE, ZNACZĄCE
ZMIANY
Zdecydowanie się nie zgadzam
Raczej się nie zgadzam
Raczej się zgadzam
Zdecydowanie się zgadzam
Nie wiem/ Trudno powiedzieć
9%
52%
26%
Badani
menedżerowie
preferują
prowadzanie
zmian na
niewielką skalę…
7%
6%
Podstawa: N=612; Wszystkie firmy
W NASZEJ FIRMIE STARAMY SIĘ DOSKONALIĆ
I USPRAWNIAĆ NASZ SPOSÓB DZIAŁANIA DROGĄ
DROBNYCH ZMIAN I INICJATYW
Zdecydowanie się nie zgadzam
Raczej się nie zgadzam
Raczej się zgadzam
Zdecydowanie się zgadzam
Nie wiem/ Trudno powiedzieć
…szukając
ostrożnie dróg
doskonalenia
i usprawniania
firmy
1%
5%
50%
42%
1%
Podstawa: N=612; Wszystkie firmy
Proaktywność
Optymizm
Rutynizacja
MAPY POZNAWCZE I LOGIKA
DZIAŁANIA PRZEDSIĘBIORCÓW
TRZY WYMIARY MAPY POZNAWCZEJ…
Całość badanych
[N=612]
Mikro
przedsiębiorstwa
[N=276]
Małe
przedsiębiorstwa
[N=164]
Średnie
przedsiębiorstwa
[N=114]
Duże
przedsiębiorstwa
[N=58]
2,65
2,95
2,61
2,85
2,60
2,89
3,21
3,22
3,15
2,72
3,14
2,79
3,15
3,27
3,26
Duże jest
• przedsiębiorcze,
• optymistyczne
i…
• obudowane
procedurami.
Mikro i małe jest
• optymistyczne,
ale…
• mało
proaktywne.
proaktywność /
innowacyjność
optymizm
rutynizacja
Skale ocen zostały utworzone poprzez uśrednienie wartości odpowiedzi
na skali czteropunktowej, od 1 = 'zdecydowanie się nie zgadzam' do 4 =
'zdecydowanie się zgadzam.
Podstawa: N=612; Wszystkie firmy
KIM JEST FIRMA PROAKTYWNA?
Eksport
Całość
obecność na 5+ rynkach zagr.
[N=134]
obecność na 1-4 rynkach zagr.
[N=100]
obecność tylko na rynku krajowym
[N=378]
Średnia dla
2,65
wszystkich firm
2,65
2,57
Rodzaj konkurencji
krajowe
[N=345]
krajowe i zagraniczne
[N=202]
zagraniczne
[N=52]
Wielkość firmy
mikro
[N=276]
małe
[N=164]
średnie
[N=114]
duże
[N=58]
2,55
2,76
Proaktywność
– skłonność do
innowacji,
2,86 eksperymentó
w,
wyprzedzanie
konkurentów,
bycie
pierwszym
2,85 w branży
2,61
2,60
2,72
2,79
Czy firma typu „born global”*
tak
[N=33]
nie
[N=579]
2,94
2,63
Czy firma typu „old global”**
tak
[N=122]
nie
[N=490]
2,85
2,59
*„born global” – firma istniejąca nie dłużej niż 5 lat i obecna na rynkach zagranicznych
**„old global” – firma istniejąca dłużej niż 5 lat i obecna na rynkach zagranicznych
KIM JEST FIRMA OPTYMISTYCZNA?
Wielkość firmy
Całość
mikro
[N=276]
małe
[N=164]
średnie
[N=114]
duże
[N=58]
3,21
Średnia dla
wszystkich firm
3,22
3,15
3,27
3,26
Optymizm to
myślenie
o przyszłości
firmy, uczenie
się na sukcesach,
korzystanie
z szans,
pozytywny
stosunek do
konkurencji.
Czy firma typu „born global”*?
tak
[N=33]
nie
[N=579]
*„born global” – firma istniejąca nie dłużej niż 5 lat i obecna na rynkach zagranicznych
3,48
3,20
KIM JEST FIRMA ZRUTYNIZOWANA?
Średnia dla
2,95
wszystkich firm
Całość
Eksport
obecność na 5+ rynkach zagr.
[N=134]
obecność na 1-4 rynkach zagr.
[N=100]
obecność tylko na rynku krajowym
[N=378]
3,05
2,86
2,93
Czas działania firmy
do 5 lat
[N=146]
6-10 lat
[N=88]
11-20 lat
[N=228]
ponad 20 lat
[N=150]
2,87
Rutynizacja to
procedury,
formalizacja
i standaryzacja
3,03
2,97
2,94
Wielkość przedsiębiorstwa
mikro
[N=276]
małe
[N=164]
średnie
[N=114]
duże
[N=58]
2,85
2,89
3,14
3,15
Roczny przychód netto w 2012 r.
do 2 mln PLN
[N=267]
2-10 mln PLN
[N=135]
powyżej 10 mln PLN
[N=210]
2,88
2,87
3,08
TRÓJWYMIAROWY OBRAZ CZYLI
ORIENTACJA PRZEDSIĘBIORCZA
KIM JEST FIRMA O ORIENTACJI PRZEDSIĘBIORCZEJ?
2,64
Średnia dla
Całość
Eksport
wszystkich firm
obecność na 5+ rynkach zagr.
[N=134]
2,72
obecność na 1-4 rynkach zagr.
[N=100]
obecność tylko na rynku krajowym
[N=378]
2,68
2,60
Firma typu „born global”
tak
[N=33]
nie
[N=579]
2,84
2,63
Czas działania firmy
do 5 lat
[N=146]
6-10 lat
[N=88]
11-20 lat
[N=228]
ponad 20 lat
[N=150]
2,73
2,61
2,60
2,62
*„born global” – firma istniejąca nie dłużej niż 5 lat i obecna na rynkach zagranicznych
Przedsiębiorcy
optymistyczni,
proaktywni i najmniej
zrutynizowani są
najbardziej …
…umiędzynarodowieni
i młodzi
CO WPŁYWA NA OKREŚLONE
NASTAWIENIE I DZIAŁANIA FIRM
POCZUCIE KRYZYSU GOSPODARCZEGO W FIRMIE
 Wiek firmy (im starsza tym silniejsze poczucie kryzysu)
 Międzynarodowe firmy odczuwają kryzys w mniejszym stopniu
niż krajowe!
OFENSYWNOŚĆ STRATEGII FIRMY
 Mają lepsze wyniki niż konkurencja
 Mają wyższą orientację przedsiębiorczą
 Działają na rynkach międzynarodowych
 Słabiej odczuły skutki kryzysu
SKŁONNOŚĆ DO UMIĘDZYNARODOWIENIA
 Kluczowa jest siła lokalnej konkurencji, która wypycha firmy
w świat!
ORIENTACJA PRZEDSIĘBIORCZA
 Konkurujące z firmami polskimi i zagranicznymi
 Gotowe na ryzyko (mierzone gotowością do
umiędzynarodowienia)
PODSUMOWANIE
ORIENTACJA PRZEDSIĘBIORCZA JAKO ZASÓB
 Sprzyja ograniczeniu percepcji kryzysu
 Zwiększa zdolność do adaptacji i ofensywność strategii
 Pomaga w decyzji o umiędzynarodowieniu
Od czego zależy?
 od wieku (firma musi tą orientację odnawiać bo inaczej
z wiekiem ją utraci)
 wyników (sukces uskrzydla, brak sukcesów jest trwałą pułapką)
 otoczenia konkurencyjnego (obecność firm zagranicznych
generalnie motywuje silniej niż krajowych).
OFENSYWNE STRATEGIE
 Firmy, które silnie odczuły kryzys stają się jeszcze bardziej
defensywne.
 Odważne strategie wymagają mentalnego skoku i nie zależy
to od wieku lub wielkości firmy.
 Wymagają zmiany nastawienia - silnej orientacji
przedsiębiorczej, proaktywności i gotowości do akceptacji
ryzyka.
A CO NIE JEST WAŻNE?
 Nie jest ważna lokalizacja firmy (Polska A czy B)
 Nie jest ważny cykl życia branży – czy branża jest
skonsolidowana czy rozproszona.
 Nie jest ważna ani struktura własności ani forma prawna
firmy
Oznacza to, że kluczowe znaczenie ma zarządzanie firmą
i mapy poznawcze menedżerów
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ
ZAPRASZAM NA NASZĄ STRONĘ:
www.parp.gov.pl/panel