Jak założyć działalność gospodarczą i jak prowadzić ją „iw

Jak założyć działalność
gospodarczą
i jak prowadzić ją
„i w dodatku nie zwariować”
FIRMA RODZINNA
Przedsiębiorstwo rodzinne to przede wszystkim
przedsiębiorstwa mikro. Zdarza się również tak, że firmy
powstają w garażach czy warsztatach, a poprzez
odpowiednie kierownictwo rozrosła się do firm
kilkupokoleniowych, w których działalność kontynuują
kolejni członkowie rodziny. Wśród wielkich światowych
firm rodzinnych znajduje się m.in. Tchibo, BMW,
McDonald . W Polsce również znajdziemy wiele
przykładów bardzo dobrze prosperujących firm
rodzinnych z pewnością jest to jedna z najstarszych firm
Blikle (cukiernia), która przygotowuje się do przejęcia
władzy przez kolejne pokolenie. Firmą rodzinną założoną
w Polsce i dobrze prosperującą jest jubiler W. Kruk
Firmy rodzinne charakteryzują się wieloma zmiennymi jakimi są
m. in:
•zdolność przystosowania do zmiennych warunków rynkowych
•przedsiębiorstwo stanowi dla przedsiębiorcy zasadniczą
(lub jedyną) postawę egzystencji oraz źródło dochodów
•osobiste stosunki między właścicielem a pracownikiem
wytwarzają wspólnotę pracy nacechowaną ścisłymi wzajemnymi
kontaktami
•na rzecz przedsiębiorstwa oprócz właściciela pracują także żona,
dzieci oraz członkowie rodziny
•właściciel ponosi odpowiedzialność i całe ryzyko
•w finansowaniu firmy przeważają środki własne i rodzinne
•osobista samodzielność przedsiębiorcy
•przeważającą formą prawną jest własność jednoosobowa lub
spółka osobowa
• Konkretny cel: pomysł, identyfikacja potrzeb,
zakładanie i prowadzenie działalności
• Odpowiedzialność: finanse, rachunkowość i źródła
finansowania
• Świadomość: prawo
• Umiejętności: przygotowanie menedżerskie,
marketing, zasady współpracy, wizerunek firmy,
sprzedaż
• Determinacja: biznes plan
Poważna przeszkodą w rozwoju małych i
średnich przedsiębiorstw jest niedostateczny
know-how.
Potencjalni przedsiębiorcy często nie decydują
się na rozpoczęcie działalności gospodarczej,
ponieważ nie posiadają odpowiedniej
wiedzy, jak tego dokonać oraz co będzie
niezbędne w prowadzeniu firmy
Struktura podmiotów gospodarczych zarejestrowanych w woj. opolskim w/g
PKD
Przemysł; 9%
Administracja publiczna,
obowiązkowe ubezpieczniea,
opieka społeczna, pozostała
działalność; 16%
Budownictwo; 11%
Obsługa nieruchomości i firm;
21%
Handel i naprawy; 30%
Pośrednictwo finansowe; 4%
Transport, gospodarka
magazynowa i łączność; 6%
Hotele i restauracje; 3%
Przeciętnie w kraju prawie 10% ludności
posiada własna firmę.
Zdecydowanie cała większość zakładanych
podmiotów należy do sektora MŚP
Główny cel to:
…danie podstawy wiedzy w obszarze
przedsiębiorczości, który wydaje się
być studnią bez dna. Chcę abyśmy
oswoili się z pomysłem, że otwieranie
firmy może być krokiem każdego,
kto znajdzie w sobie motywację i siłę
działania.
Kiedy zdecydujesz się na otwarcie własnej firmy,
czeka cię ogromna przygoda i codzienne
zapasy z kolejami losu oraz własnymi
słabościami.
Droga do celu na początku wydaje się
zagmatwana, pamiętaj jednak, że…
WSZYSTKO JEST TRUDNE, ZANIM STANIE SIĘ ŁATWE
Kontroluj swoje myśli
• 40% naszych zmartwień nigdy się nie
urzeczywistnia
• 30% dotyczy przeszłości, której nie da się
zmienić
• 12% to sprawy innych ludzi, które nie powinny
nas obchodzić
• 10% wywołują choroby prawdziwe czy urojone
a naprawdę warto niepokoić się o 8%
Im wcześniej zaczniesz myśleć jak
potoczą się Twoje losy, tym lepszą i
bardziej przemyślaną
decyzję podejmiesz
Co wybrać – niezależność czy pewność?
Decyzja jest trudna i musisz ją podjąć sam.
Spróbujemy podpowiedzieć Ci na co zwrócić
uwagę wybierając kierunek rozwoju swojej
przyszłości.
Niemal wszyscy zachęcają do
zakładania własnej działalności
gospodarczej. Jednak niewielu
zachęcających wspomina
o tym, że tylko 20% ludzi ma
predyspozycje do
prowadzenia własnej
działalności.
Warsztat własnej osobowości
Cechy ludzi, którzy odnoszą sukces:
wiedzą, czego chcą
wierzą, że swój cel osiągną i potrafią sobie
ten cel jasno wyobrazić
działają energicznie, aby realizować swoje
zamierzenia
Co pomaga w osiąganiu celów?
wiara w siebie, akceptacja siebie,
szacunek do siebie i innych
odpowiedzialność za swoje czyny, uczucia i słowa
działania z wizją końca, ustanawianie realnych celów,
przewidywanie skutków swoich działań
umiejętność głębokiego komunikowania się z ludźmi,
pozytywne myślenie, harmonia wewnętrzna
wytrwałość, samodyscyplina,
asertywność
umiejętność radzenia sobie ze stresem
„Nigdy nie graj w cudzą grę, graj we własną”
1. Swoje plany zacznij od zamierzeń ogólnych i długofalowych.
2. Odległe cele rozbij na mniejsze cele cząstkowe i określ ich czas
realizacji.
3. Im bliższe są Twoje cele, tym bardziej szczegółowo powinieneś je
zaplanować.
4. Im precyzyjniejszy plan, tym większa szansa jego realizacji.
5. Realizację zacznij od najbliższych planów.
6. Przeanalizuj, jakie przeszkody mogą pojawić się w trakcie realizacji
planów i jak sobie z nimi poradzisz.
7. Zastanów się, jakie korzyści odniesiesz z realizacji planów. Wyobrażaj
je sobie często. To dobry sposób na motywowanie siebie.
8. Planuj na piśmie – konkretyzacja i precyzja da Ci możliwość lepszego
rozeznania się w planach, pozwoli też lepiej kontrolować Twoje życie.
9. Unikaj odwlekania
Co wiesz o sobie ?
Wartości
Co jest dla mnie najważniejsze?
Jakimi zasadami kieruję się w życiu?
Z czego nie mógłbym/mogłabym zrezygnować, a z
czego tak?
Umiejętności
Jakie umiejętności posiadam?
Jak pracuję w zespole?
Czy umiem rozwiązywać problemy?
Czy komunikuję się efektywnie z moimi znajomymi?
Czy mam zdolności przywódcze?
Czy jestem twórczy i pomysłowy?
Zainteresowania
Jakie są moje zainteresowania i ulubione zajęcia?
Dlaczego mnie pasjonują?
Jakie sytuacje i zadania motywują mnie do
działania?
W jakim środowisku, w jakim towarzystwie czuję się
najlepiej?
W jakim zawodzie chcę pracować?
Co daje mi największą satysfakcję?
Jakie są moje zalety?
W czym jestem najlepszy(a)?
Jakie talenty i umiejętności dostrzegają we mnie
inni?
Jakie są moje słabe strony?
Czego najbardziej nie lubię robić?
Jakie zajęcia są dla mnie trudne?
Za co najczęściej jestem krytykowany/ dlaczego?
Zanim zdecydujesz
Zanim zdecydujesz się zarejestrować działalność gospodarczą,
musisz zastanowić się nad kilkoma rzeczami. Co jest
najważniejsze ?
Konkretne cele.
Zastanów się - jaki jest cel przedsięwzięcia, którym będziesz się zajmować. Cel
musi być jasno określony i konsekwentnie realizowany. Istotnym jest
zaplanowanie realizacji tego celu lub celów. Dobrze było by zaplanować
osiągnięcie celu w określonym czasie (np. 2 lata lub 1 miesiąc). Pamiętaj, że
tylko duża determinacja pozwoli Ci odnieść sukces.
Odpowiedzialność.
Musisz zdawać sobie sprawę z odpowiedzialności jaką na siebie weźmiesz
rozpoczynając działalność. Jeśli zatrudnisz pracowników odpowiadasz za nich.
Zanim zdecydujesz
Umiejętności.
Rozwijaj się poprzez doskonalenie swoich
umiejętności. Pamiętaj, konkurencja się szkoli.
Zwracaj uwagę na szczegóły, one mogą być bardzo
istotne.
Determinacja.
Daj z siebie wszystko.
Dużo ludzi przegapia swoją
szansę. Pracuj dwa razy
więcej i ciężej.
Dlaczego miałbyś kupić właśnie te usługi, czy produkty?
Co Cię do tego skłania?
Czy Twój produkt/usługa ma
dodatkową przewagę na rynku
nad konkurencją?
I najważniejsze – Jakie potrzeby
klienta zaspokaja
Twój produkt/usługa?
Potrzeby klienta mogą mieć dwojaki charakter:
emocjonalny: przyjemność, sentyment do kogoś lub
czegoś, lęk, satysfakcja,
racjonalny: chęć zaoszczędzenia pieniędzy, potrzeba
zwiększenia bezpieczeństwa, chęć poprawy
funkcjonowania czegoś, chęć zaoszczędzenia czasu.
Jakie potrzeby Twoich klientów mogą decydować o
dokonaniu przez nich zakupu?
Kim są Twoi klienci czyli komu będziesz sprzedawał?
Wielu przedsiębiorców, których pyta się o grupę
docelową ich produktów lub usług dziwi się nie wiedząc
co ma się na myśli. Niestety tego rodzaju wiedza stanowi
absolutną podstawę. Wielu z tych przedsiębiorców
twierdzi, że ich produkt jest dla wszystkich. Dla
wszystkich, czyli dla nikogo.
Jak będziesz sprzedawał i reklamował, to co chcesz sprzedawać?
Nawet najlepsza usługa lub najlepszy produkt musi zostać sprzedany
klientowi. Zanim jednak to nastąpi klient musi wiedzieć, że może to
kupić. A co więcej, powinien
uzmysłowić sobie, że jest mu to
potrzebne. Nikt nie kupuje bez
przyczyny. Nawet osoba, która kupuje
wszystko, co jej wpadnie w ręce ma
swoje motywy, nawet jeżeli powodem
jest zaspokojenie potrzeby robienia
zakupów.
Ustalam pomysł na biznes
• wprowadzam całkowicie nowy produkt, którego
jeszcze nikt nie produkował lub usługę, której jeszcze
nikt nie wykonywał,
• zrobię coś lepiej, ulepszę istniejący produkt, lepiej
wykonam dotychczas świadczone usługi,
• wykorzystam lukę na rynku - ilościową, jakościową,
asortymentową,
• skopiuję pomysł, który sprawdził się na innym
terenie, w innym środowisku.
Ryzyko w działalności na własny rachunek
• Tworząc nową firmę zakładamy jej sukces —
inaczej nie miałoby to sensu. Musimy jednak
przewidzieć, że nie wszystko musi się udać.
Należy zatem ocenić poziom ryzyka i przygotować
plany alternatywne
Wybór lokalizacji
• wybierać miejsce przy dużym natężeniu ruchu
ludności, przy traktach pieszych lub zmotoryzowanych,
• na lokalizację firmy wybierać miejsca koncentracji
ludności, w sąsiedztwie podobnych branżowo firm
współpracujących lub konkurencyjnych, w miejscach
masowo odwiedzanych przez ludzi,
• unikać osamotnienia w lokalizacji,
• wybierać na siedzibę firmy lub jej placówki miejsca
gospodarcze z łatwym dojazdem i pełną infrastrukturą
techniczną
Podstawowe zagrożenia dla nowych firm
•
•
•
•
•
ograniczony popyt na danym obszarze,
gąszcz przepisów, utrudnienia biurokratyczne,
wysoki koszt kredytu,
silna, zorganizowana konkurencja,
brak rezerw kapitałowych, trudności w
uzyskaniu kredytu,
• niesolidni lub niewypłacalni odbiorcy.
Plusy i minusy pracy na
własny rachunek
PLUSY
− sam jesteś dla siebie szefem
− czerpiesz satysfakcję z pracy
− zarabiasz pieniądze
− masz satysfakcję z własnych dokonań
− uzyskujesz niezależność z własnych
pomysłów
− masz elastyczny czas pracy
− samorealizujesz się
− twoje wynagrodzenie zależy od
własnego wkładu pracy
− masz możliwość sprawdzenia się
− poszerzasz własne doświadczenie i
wiedzę
− masz duże możliwości kontaktu z
ludźmi
− możesz zatrudniać własną rodzinę
MINUSY
− brak gwarantowanego dochodu
− ryzyko finansowe
− strach przed niepowodzeniem
− stresy, napięcie
− mniej czasu dla rodziny i na prywatne
życie
− nielimitowany czas pracy
− niegwarantowany urlop
− możliwość izolacji od otoczenia
− konieczność realizacji nie zawsze
przyjemnych spraw
− bezpośrednie uzależnienie standardu
życia od kondycji firmy
− odpowiedzialność za innych
− zazdrość innych w sukcesie a ironia w
niepowodzeniu
8 przyczyn dlaczego upadają firmy:
• Źle wybrana lokalizacja,
• Utrata płynności – wydanie zbyt dużych środków
własnych. Niewłaściwe obliczenie kosztów uruchomienia
firmy i spodziewanych dochodów,
• Brak funduszy – brak umiejętności pozyskiwania
funduszy na otwarcie i rozwój naszej firmy,
• Brak doświadczenia i fachowej wiedzy. Niechęć do
uczenia się przez całe życie – rozwijanie wiedzy i
umiejętności,
8 przyczyn dlaczego upadają firmy cd.:
• Brak dyscypliny finansowej,
• Zbyt duże inwestycje w wyposażenie,
• Zła gospodarka zapasami – niedobór lub nadmiar
towarów na magazynie i straty z tego płynące,
• Nadwyrężenie relacji: życie prywatne a zawodowe.
Niewłaściwe planowanie czasu pracy.
Źródłem informacji o biznesie jest:
ANALIZY RYNKU
jakie potrzeby ludzi nie
są zaspokojone
ULOTKI,
BROSZURY,
PORADNIKI
REKLAMA
WIZUALNA, plakaty,
bilboardy, tablice
TY
sam odpowiedz co
chciałbyś zmienić
POMYSŁ
PISMA
SPECJALISTYCZNE
I ZAWODOWE
ISTNIEJĄCE FIRMY
obserwacja, wizyty,
informacje prasowe,
współpraca
MEDIA, INTERNET
ogłoszenia, artykuły,
opracowania, analizy
IMPREZY
HANDLOWE
targi, giełdy, jarmarki
STARE PRZYSŁOWIE CHIŃSKIE
MÓWI:
„COKOLWIEK WYBIERZESZ
I TAK BĘDZIESZ ŻAŁOWAŁ”
Formy prowadzenia działalności
gospodarczej
Formy prawne prowadzenia działalności gospodarczej.
osoba fizyczna
- prowadząca samodzielnie
działalność gospodarczą
- w formie spółki cywilnej
inne jednostki organizacyjne
1) spółdzielnie (w tym socjalne)
2) grupy producentów rolnych
Spółki prawa handlowego
spółki osobowe
- jawna,
- partnerska
spółki mieszane
- komandytowa
- komandytowo-akcyjna
spółki kapitałowe
- z ograniczoną odpowiedzialnością
- akcyjna
OSOBA
FIZYCZNA
• Indywidualna działalność
gospodarcza
czyli prowadzisz własny interes samodzielnie.
Nie tworzysz zatem żadnej zorganizowanej
struktury. Jesteś całkowicie samodzielny i
samorządny
• Zalety
– Prosty podział praw i obowiązków
Nikt tobą nie zarządza, nikt nie narzuca ci czasu pracy,
wszystkie decyzje podejmujesz sam.
– Elastyczne zarządzanie
Prosto i tanio można rozpocząć działalność
– Proste zasady księgowości
– W przypadku działalności indywidualnej dominuje
nieskomplikowana podatkowa księga przychodów i
rozchodów
• Wady
– Pełna odpowiedzialność majątkiem przedsiębiorcy za
zobowiązania firmy
Spółka cywilna
– jeśli nie zamierzasz działać samodzielnie,
ale z kimś, najprostszym rozwiązaniem
jest założenie spółki cywilnej w oparciu o
Kodeks cywilny
Zalety
• Łatwo założyć i łatwo prowadzić
W prosty sposób można zrealizować coś razem z innymi
Często spółkę cywilną zakładają przyjaciele lub rodzeństwo, czyli osoby które
mają do siebie duże zaufanie i dobrze czują się ze sobą.
• Wszyscy pracują po równo
W spółce cywilnej każdy wspólnik ma prawo i obowiązek prowadzić jej sprawy.
Czyli za spółkę odpowiadają wszyscy równo.
• Niskie koszty rozpoczęcia i prowadzenia działalności, proste zasady
księgowości,
Wady
• Pełna i solidarna odpowiedzialność wspólników za zobowiązania spółki czyli
jeden za wszystkich, wszyscy za jednego
• Niemożność działania w większym rozmiarze, prowadzenia niektórych typów
przedsiębiorstw,
• Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością
– spółka kapitałowa. Ma zastosowanie do
prowadzenia przedsiębiorstwa o dużym
rozmiarze. W tej spółce żaden ze
wspólników nie ponosi odpowiedzialności
osobistej.
Zalety
• Ograniczona odpowiedzialność wspólników
• Wspólnicy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością odpowiadają za zobowiązania spółki
do wartości ich udziałów.
• Spółka posiada osobowość prawną.
• Możliwość zaangażowania znacznego kapitału i prowadzenia przedsiębiorstw o dużych
rozmiarach.
Wady
• Koszty założenia spółki: akt notarialny, wpisu do rejestru handlowego i jego ogłoszenie w
Monitorze Sądowym i Gospodarczym
• Duża odpowiedzialność zarządu. Wspólnicy nie odpowiadają za zobowiązania spółki, ale
odpowiedzialność członków zarządu może być duża.
• Wymóg prowadzenia pełnej księgowości i badania sprawozdań
• Niemożność prowadzenia niektórych typów przedsiębiorstw, podwójne opodatkowanie
dochodów - spółka jako osoba prawna rozlicza się CIT-em
Możliwości wyboru formy
opodatkowania
Karta podatkowa
Karta podatkowa jest adresowana do podatników, którzy
prowadzą działalność gospodarczą o stosunkowo niewielkich
rozmiarach. Może to być forma korzystna dla tych, którym zależy
na tym, aby ich rozliczenie było jak najprostsze i spodziewają się
jednocześnie, że koszty związane z działalnością będą stosunkowo
niewielkie. Jednak formy te mają również swoje ujemne strony. W
przypadku karty podatkowej podatek trzeba płacić również wtedy,
gdy działalność nie przyniesie żadnych przychodów w danym
miesiącu.
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych
Podatek w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych
płaci się od przychodu - podatnik nie może odliczyć kosztów
uzyskania przychodu. Zatem ta forma opodatkowania jest
korzystna dla osób, które ponoszą stosunkowo niewysokie koszty
prowadzonej działalności.
Podatnicy opłacający ryczałt od przychodów ewidencjonowanych
są zwolnieni z obowiązku prowadzenia podatkowej księgi
przychodów i rozchodów.
Skala podatkowa ( zasady ogólne) – książka przychodów i rozchodów
Przedsiębiorca opodatkowany na zasadach ogólnych
(według skali podatkowej lub podatkiem liniowym) jest
obowiązany prowadzić podatkową księgę przychodów
i rozchodów, a także ewidencję środków trwałych oraz
wartości niematerialnych i prawnych, ewidencję
wyposażenia oraz karty przychodów pracowników
Podatek liniowy
Podatek liniowy (19%) to forma opodatkowania
dochodów z działalności gospodarczej, która
pozwala uniknąć progresywnej skali
podatkowej. Od 2009 r. obowiązują jednak
tylko dwie stawki skali podatkowej (18% i 32%).
W tym jedna niższa niż stawka stosowana
w podatku liniowym.
Podatek VAT
Zwolnienie od podatku od towarów i usług przysługuje podatnikom, u
których wartość sprzedaży opodatkowanej nie przekroczyła łącznie w
poprzednim roku podatkowym kwoty 150.000 zł, przy czym do wartości
sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku. W przypadku, gdy podatnik
przekroczy tą kwotę, zwolnienie to traci moc z chwilą przekroczenia.
Podatek VAT muszą opłacać:
Dostawcy wyrobów z metali szlachetnych,
Dostawcy towarów opodatkowanych podatkiem akcyzowym,
Dostawcy nowych środków transportu,
Prawnicy,
Przedsiębiorcy świadczący usługi w zakresie doradztwa,
Przedsiębiorcy świadczący usługi jubilerskie,
Przedsiębiorcy niemający siedziby lub miejsca zamieszkania na terenie
naszego kraju.
Kasy fiskalne
W 2013 r. powinni stosować kasy fiskalne podatnicy VAT, których obrót
przekroczył w 2012 roku 20 tys. zł, a nie są zwolnieni z tego obowiązku.
Przy czym w przypadku podatników rozpoczynających działalność
w trakcie roku podatkowego limit ten określany będzie w proporcji do
okresu jej prowadzenia.
Wysokość obrotów nie zawsze decyduje o zwolnieniu
1)dokonujący dostawy m.in.:
-części do silników ,
-przyczep i naczep,
-sprzętu fotograficznego, z wyłączeniem części i akcesoriów do sprzętu
i wyposażenia fotograficznego
2) świadczący m.in. usługi:
-przewozu osób oraz ich bagażu podręcznego taksówkami,
-gdy dostawa sprzedanych towarów odbywa się w systemie wysyłkowym
– ostrzeżenie dla sklepów internetowych (można uniknąć kasy)
C
yp
r
ze
ch
y
D
an
ia
Es
to
F i ni a
nl
an
d
F r ia
an
cj
a
G
re
cj
H
a
is
zp
an
ia
H
ol
an
di
a
Ir l
an
di
a
Li
Lu
tw
ks
a
em
bu
rg
Ło
tw
a
M
al
ta
N
ie
m
cy
Po
l
P o sk a
r tu
g
Sł a lia
ow
ac
ja
Sł
ow
en
Sz i a
w
ec
ja
W
W
ie
ęg
lk
a
Br ry
yt
an
i
W a
ło
ch
y
C
ia
r ia
lg
st
Be
Au
staw ka podstaw ow a podatku
Stawki podatku dochodowe go dla firm w krajach Unii Europe jskie j
45%
40%
35%
30%
25%
20%
15%
10%
5%
0%
k raj
Stawki podatku VAT w krajach Unii Europejskiej
30%
stawka podstawowa podatku
25%
20%
15%
10%
5%
0%
kraj
Przychód sprzedaż
towaru/usługi
Koszty uzyskania
przychodu
Nasz Zysk
KAPITAŁ NA
INWESTYCJE
• bezpośrednie (zakup
towaru/usługi)
• oszczędności
• pośrednie (koszty
stałe)
• pożyczka
• Kredyt
Podatek
Urząd skarbowy
• wsparcie unijne
• itp
Podstawa * stawka
DOCHÓD
Przychód - koszty
Podstawa
opodatkowania
Odliczenia od
dochodu
Czy podatki to wszystko ? A co z resztą
obowiązków?
- składki na ubezpieczenie społeczne (ZUS)
- składki na ubezpieczenie zdrowotne (ZUS)
- opłaty za korzystanie ze środowiska (emisja
zanieczyszczeń, wycinka drzew i krzewów)
- opłata produktowa
- opłaty za odtwarzanie muzyki
- e-podpis (m.in. ZUS)
- prawa pracownicze
- koncesje i zezwolenia
Skąd wziąć wiedzę o obowiązkach ciążących na
przedsiębiorcy
-
interpretacje Min. Fin.
orzecznictwo sądowo-administracyjne
internet (www.mf.gov.pl, www.gofin.pl, www.infor.pl itd.)
gazety (np. Gazeta Prawna, Rzeczpospolita)
inne wydawnictwa
biuro rachunkowe
dr inż. Piotr Bębenek
602 173 104
[email protected]