O konfliktach między rówieśnikami

Dla rodziców
O konfliktach między rówieśnikami
Żyjemy w społeczeństwie, wchodzimy w interakcje z innymi osobami, więc nieporozumienia i spory
– w domu, pracy czy w szkole – są nieuniknione. Wywołują je m.in.: naruszenie – przez jedną lub obie
strony – zasad współżycia, nieuwzględnianie potrzeb innych ludzi, nieumiejętność właściwego postępowania oraz brak tolerancji.
Chwiejność emocjonalna
Dziecko, wkraczając w wiek szkolny, włącza się do życia społecznego klasy. Sześciolatek ulega różnym emocjom, nad którymi trudno mu czasem zapanować. Przyczyną jest chwiejność (labilność)
emocjonalna, która często pojawia się na tym etapie rozwoju. Objawia się ona szybkim i łatwym
przechodzeniem do skrajnych uczuć, np. od radości do rozpaczy, oraz reakcją nieadekwatną do
bodźca. Bardzo często towarzyszą temu stany lękowe, drażliwość oraz nagłe wybuchy płaczu lub
gniewu. Te uczucia dziecko kieruje do siebie albo przyjmuje wrogą postawę wobec otoczenia.
Łatwo je wtedy rozdrażnić, sprowokować do agresji. Samoocena dziecka nie jest obiektywna, ponieważ często nie dostrzega ono negatywnych stron swego postępowania i nie jest w stanie ocenić jego
konsekwencji. Takie reakcje mają ogromny wpływ na wywołanie konfliktu.
Rozwiązywanie konfliktów
Thomas Gordon w książce Wychowanie bez porażek1 proponuje sześć kroków rozwiązywania konfliktów.
1. Rozpoznanie konfliktu i nazwanie go.
2.Zrozumienie uczuć i potrzeb dziecka.
3. Wspólne poszukiwanie rozwiązań.
4.Wspólne, krytyczne ocenienie propozycji rozwiązań.
5. Zdecydowanie się na najlepsze rozwiązanie.
6.Wykonanie wybranego rozwiązania.
Rodzice są pierwszymi nauczycielami swego dziecka i w okresie pierwszych czterech, pięciu lat zwykle
to oni są dla niego najważniejsi. Zaspokajają jego podstawowe potrzeby i uczą je ról społecznych. Postawy
dorosłych, z którymi dziecko styka się od najmłodszych lat (najpierw sami rodzice, później nauczyciele
w przedszkolu i szkole), stają się fundamentem kształtowania postaw społecznych młodego człowieka.
Zadaniem wychowania jest przygotowanie dziecka do współuczestnictwa w życiu społecznym
i do właściwego współżycia z ludźmi. Bardzo ważne przy tym jest jednolite oddziaływanie wychowawcze rodziców i nauczycieli, ponieważ przyczyny konfliktów wśród rówieśników tkwią zarówno
w środowisku rodzinnym, jak i szkolnym. Dziecko nie może żyć w dwóch światach, w których obowiązują inne wymagania.
Uczcie dzieci, jak rozwiązywać konflikty. W tym procesie niezwykle istotne są zasady,
które należy wprowadzić w grupie rówieśniczej. Regulują one jej funkcjonowanie,
wprowadzają ład i porządek. Jeżeli dorośli konsekwentnie dbają o ich przestrzeganie,
to dzieci mają poczucie bezpieczeństwa i w szybkim tempie dostosowują się do ustaleń.
Zaczynają dobrze funkcjonować zarówno w swojej grupie rówieśniczej, jak i w domu.
1
T
h. Gordon, Wychowanie bez porażek: rozwiązywanie konfliktów między rodzicami a dziećmi, tłum. A. Makowska, E. Sujak,
Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 2009.
1
Dla rodziców
• O konfliktach między rówieśnikami
Więcej o konfliktach w grupie rówieśniczej oraz wskazówki, jak rozwiązywać konflikty z własnym
dzieckiem, znajdą Państwo na stronach:
http://www.ksiegarnia.difin.pl/imgs_upload/sytuacje-konfliktu-fragment.pdf
http://www.uczdziecko.pl/male-dziecko/artykuly/artykul/zobacz/jak-rozwiazywac-konflikty-z-wlasnym-dzieckiem.html
LITERATURA:
• Gordon Th., Wychowanie bez porażek: rozwiązywanie konfliktów między rodzicami
a dziećmi, tłum. A. Makowska, E. Sujak, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 2009.
• Gordon Th., Wychowanie bez porażek w praktyce: jak rozwiązywać konflikty z dziećmi,
tłum. E. Sujak, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 2007.
• Nolting H.-P., Jak zachować porządek w klasie, tłum. M.L. Kalinowski, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2004.
• Spionek H., Rozwój i wychowanie małego dziecka, Nasza Księgarnia, Warszawa 1967.
2