Prawda poza realnoœci¹. Mistrz i Małgorzata Bułhakowa. Dla wielu

Transkrypt

Prawda poza realnoœci¹. Mistrz i Małgorzata Bułhakowa. Dla wielu
Prawda poza realnoœci¹.
Mistrz i Małgorzata Bułhakowa. Dla wielu to wybitne dzieło jest specyficznym dokumentem
epoki. W sosie absurdu i fantastyki zanurzona jest prawda o sowieckiej Rosji, o całym systemie
sowieckim w ogóle. Mimo, iż nie jest to pozycja historyczna, jej oddani wyznawcy (bo tak
chyba należy rzecz ująć) rozpatrują ją w konkretnym miejscu i czasie, rozpisują ją na osoby,
które w tym czasie i miejscu istniały realnie. Od dziesiątków lat owi wyznawcy Bułhakowa
krążą po Moskwie odnajdując ulice, budynki, ba – klatki schodowe i pomieszczenia, które
w Mistrzu i Małgorzacie zostały opisane. Jak dary wotywne pozostawiają po sobie ślady:
drobne grafitti, napisy wyryte cichaczem w tynku ścian itp. Stało się to już niemal rytuałem.
Wreszcie i sam Bułhakow został wciągnięty w ową rozgrywkę pomiędzy fikcją literacką
a rzeczywistością. Nieustannie trwa porównywanie jego biografii do jego dzieła. Jest to osobliwe, ponieważ w komparatystycznych dociekaniach zawsze to dzieło porównuje się z realiami
(biograficznymi, historycznymi, etc.). A z Mistrzem i Małgorzatą jest odwrotnie. To literatura
stanowi grunt, na którym stoimy, w świecie przedstawionym odnajdujemy standardy, do
których odnosimy dopiero kontekst realnego świata. Nie udało się tego nawet Borgesowi,
choć w wielu swoich opowiadaniach wyraźnie do tego zmierzał. I prawdopodobnie nikomu
się to już nie uda.
Może właśnie w owej odwróconej perspektywie należy doszukiwać się powodu, dla którego
powieść ta nie starzeje się ani odrobinę, choć już nawet śladu nie zostało po sowieckim imperium, po sowieckim ustroju, po realiach tamtej epoki. Na świecie będą wzrastały nowe imperia, nasi potomkowie będą skazywani na nowe realia, a Mistrz i Małgorzata będzie trwać.
LUC CEPHYRUS, ŁÓDź 2008
Prezydent Miasta £odzi Jerzy Kropiwnicki
z re¿yserem spektaklu przed premier¹.
TEATR NOWY
History of Teatr Nowy began in 1949 when a group of Young graduates of Leon Schiller
Theatrical School In Lodz created a New modern political theatre. The image of the
theatre, its legend and importance are closely connected with Kazimierz Dejmek, who
was one of the most distinguished artists of Polish theatre.
The time of his management (from 1949 to 1961 and from 1975 to 1979) was the time
of Teatr Nowy splendour. Dejmek directed many plays dealing with crucial moral and
political problems (e.g. Vinkelrid’s Day, Darkness Covers the Earth by Jerzy Andrzejewski.
Dejmek restored traditional Polish drama to the theatre (e.g. The History of Glorious
Resurection ).
On the 1st of September 2002 Kazimierz Dejmek became the artistic manager of the
theatre for the third time. His production of Shakespeare’s Hamlet was to inaugurate
the new period of his management. Unfortunately this great artist died soon after the
nomination. From July 2003 the theater was run by Grzegorz Królikiewicz.
On the 14th of November 2003 the premiere of Master and Margarita by Michail
Bulgakhov and directed by Andrzej Maria Marczewski took place. Bulgakhov had been
writing this masterpiece of his life for 12 years. The book in censored version was
published 26 years after his death from that time became the cult book for the whole
next generation. This masterpiece of the world literature was often shown on the stage
and on the screen. Adapted and directed by Andrzej Maria Marczewski, it became
extremely popular among the audience.