Odporność przeciwzakaźna. Profilaktyka chorób zakaźnych

Odpornośd przeciwzakaźna.
Profilaktyka zakażeo bakteryjnych i wirusowych
Beata Sokół-Leszczyoska
Katedra i Zakład Mikrobiologii Lekarskiej WUM
[email protected]
Odpornośd swoista
Czynna
• naturalna - przechorowanie lub przebycie
zakażenia
bezobjawowego
• sztuczna - szczepienie
Bierna
• naturalna - matka - płód, karmienie
pokarmem matki
• sztuczna - surowica, immunoglobuliny
Szczepionka - definicja
Wprowadzenie do ustroju
preparatu biologicznego
zawierającego antygen
w formie żywych, lecz
osłabionych (atenuowanych)
lub zabitych drobnoustrojów
lub ich produktów w celu
wytworzenia odporności
humoralnej/komórkowej
Odpornośd poszczepienna
Zjawisko pamięci immunologicznej
Po wprowadzeniu do organizmu antygenu szczepionkowego dochodzi do rozwoju
pierwotnej reakcji immunologicznej wyniku której powstaje pamięd immunologiczna.
W wypadku zakażenia danym patogenem występuje wtórna reakcja immunologiczna,
bardziej intensywna, szybsza, która zapobiega chorobie
• Zapoczątkowana jest przez komórki prezentujące antygen (APC, głównie komórki
dendrytyczne)
• Komórki te prezentują antygen szczepionkowy limfocytom, co prowadzi do aktywacji,
proliferacji i różnicowania
• Limfocyty różnych typów współdziałają ze sobą, w wyniku czego komórki B
przekształcają się w plazmocyty produkujące przeciwciała (odpowiedź humoralna)
• Jednocześnie dochodzi do wytworzenia komórek pamięci Li T i Li B (odpowiedź
komórkowa)
Adiuwant
• Szczepionki atenuowane zawierają osłabione (chemicznie)
drobnoustroje
• Powoduje to słabszą odpowiedź immunologiczną po szczepieniu
• Dlatego dodaje się do szczepionek adiuwanty – substancje
przyspieszające i wzmacniające odpowiedź immunologiczną poprzez
wpływ na prezentację antygenu limfocytom oraz produkcje cytokin i
dopełniacza oraz tworzenia depot w miejscu podania szczepionki
Porównanie szczepionek polisacharydowych ze skoniugowanymi z białkiem
nośnikowym
polisacharydowe
skoniugowane z białkiem nośnikowym
• Indukcja odpowiedzi
T-zależnej
brak
Immunogennośd u dzieci do 2 rż
brak
Długotrwała pamięd immunologiczna
brak
Wzmocnienie odpowiedzi immunologicznej
(dawka przypominająca) brak
Wpływ na nosicielstwo
brak
jest
jest
jest
jest
jest
Szczepionki
Szczepionka przeciw gruźlicy
Zawiera żywe atenuowane prątki Mycobacterium
bovis BCG (Bacille Calmette Guerin)‫‏‬
• Szczepionka DTP (Di-Te-Per)‫‏‬
• Pełnokomórkowa - toksoid
Szczepionka przeciw polio
•
zabita, inaktywowana
•
żywa, atenuowana
• Acelularna - toksoid błoniczy,
Szczepionki przeciw odrze, różyczce, śwince
monowalentne - żywe atenuowane
•
przeciw odrze
•
przeciw różyczce
•
przeciw śwince
poliwalentna: MMR (measles, mumps, rubella)
przeciwko odrze+różyczce+śwince
błoniczy, toksoid tężcowy, zabite
pałeczki krztuśca
toksoid tężcowy
kompenta przeciwkrztuścowa:
toksoid
włókienkowa hemaglutynina
pertaktyna
krztuścowe aglutynogeny
szczepionki
• - Anatoksyna (toksoid) – unieczynniona
toksyna, np..: błoniczna, tężcowa
Szczepionki zawierające DNA
• DNA - gen kodujący białko drobnoustroju zostaje umieszczony
na plazmidzie, który zostaje podany do tkanki. Gen
przedostaje się do jądra komórkowego, następuje ekspresja w
komórkach gospodarza; duża immunogennośd
Przykłady zastosowao szczepionek DNA
Szczepienia profilaktyczne
Na modelach zwierzęcych pozytywny efekt ochronny
Choroby wirusowe: grypa, HSV-1, HSV-2, odra, wścieklizna
Choroby bakteryjne: Mycobacterium tuberculosis,
Helicobacter pylori, Salmonella typhomurium
Choroby pasożytnicze: malaria
Choroby autoimmunologiczne
Alergie
Choroby nowotworowe
Wytwarzanie przeciwciał
Wpływ szczepieo na sytuację epidemiologiczną
• Szczepienia masowe odpornośd zbiorowiskowa
• Spadek zapadalności oraz
ilości krążących
drobnoustrojów
• Eliminacja
• Eradykacja choroby
zakaźnej
Przeciw Haemophilus influenzae typ
B (Hib)‫‏‬
Przeciw Neisseria meningitidis
• Oczyszczony antygen otoczkowy
połączony z nośnikiem białkowym
np..: toksoidem błoniczym,
tężcowym (szczepionka
skoniugowana)‫‏‬
•
•
•
N. meningitidis - znanych jest 13
serotypów
w Polsce dominuje serotyp B (ok..
65% przypadków)m serotyp C (ok..
30% przypadków)‫‏‬
Szczepionka skoniugowana zawiera
oczyszczony polisacharyd otoczkowy
+ białko np.. toksyna tężcowa
• szczepionki dostępne w Polsce i
na świecie zawierają następujące
grupy serologiczne:
• A+C
• A+C+W-135+Y
• B – nowa szczepionka
Cocooning: a concept to protect young children from infectious diseases. Grizas AP, Camenga D, Vázquez M.
Current Opinion in Pediatrics, 2012; 24: 92–97
Kokonowa strategia szczepieo – sposób na ochronę najmłodszych dzieci
przed chorobami zakaźnymi
Szczepienie domowników jest najlepszą strategią zapobiegania zachorowaniom wśród
niemowląt.
Jak się szacuje, w amerykaoskiej sytuacji epidemiologicznej krztuśca, aby zapobiec 1
przypadkowi choroby u niemowlęcia w strategii kokonowej trzeba by zaszczepid 605
domowników; w przypadku tradycyjnego podejścia, tj. szczepienia nastolatków, ten
sam efekt wymaga zaszczepienia prawie 4-krotnie większej grupy – aż 2325 osób.
Szczepienie przeciwko gruźlicy wciąż konieczne19.05.2015
Chod niektóre kraje w Europie rezygnują z masowych szczepieo noworodków przeciwko gruźlicy,
w Polsce, ze względu na wciąż duży wskaźnik zapadalności na tę chorobę, nie jest to możliwe –
przekonywano podczas piątkowej konferencji „Czym ryzykujemy nie szczepiąc dzieci?”
zorganizowanej przez Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego (PZH), a podsumowującej obchody
Europejskiego Tygodnia Szczepieo 2015.
Jak ryzyko zachorowania na gruźlicę kiedykolwiek w życiu wśród osób zakażonych prątkiem gruźlicy
wynosi średnio 10%. Jest ono znacznie większe w przypadku zakażenia dzieci – u tych, które
zakażeniu uległy w pierwszym roku życia ryzyko zachorowania na gruźlicę płuc i węzłów chłonnych
wynosi aż 40%, a na gruźlicze zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych 10–20%. Dlatego szczepienie
noworodków przeciwko gruźlicy ma szczególne znaczenie.
Według ekspertów z masowych szczepieo BCG można zrezygnowad, jeśli zapadalnośd na gruźlicę płuc
z dodatnim wynikiem rozmazu plwociny wynosi w danym kraju <5 przypadków na 100 000
ludności.
Polska nie spełnia jeszcze tego kryterium – zapadalnośd na gruźlicę płuc utrzymuje się na poziomie
7,3/100 000 mieszkaoców, chod są w tym przypadku regionalne różnice, np. w województwach
lubuskim i opolskim wskaźnik jest mniejszy niż 5/100 000 mieszkaoców, ale w województwach
śląskim i lubelskim wynosi około 10
W 2014 roku w Polsce zaszczepiono przeciwko gruźlicy 92% wszystkich urodzonych.
Stosowana w Polsce szczepionka jest bezpieczna – niepożądane odczyny poszczepienny notowane są
zaledwie u 0,09% zaszczepionych dzieci.
Czy szczepienie przeciwko WZW typu B w wieku‫‏‬dorosłym‫‏‬zapewnia‫‏‬
długotrwałą‫‏‬ochronę? CID 2015
W‫‏‬badaniu‫‏‬obserwacyjnym‫‏‬oceniono‫‏‬czas‫‏‬utrzymywania‫‏‬się‫‏‬seroprotekcji
u pracowników‫‏‬placówek‫‏‬opieki‫‏‬zdrowotnej,‫‏‬którzy‫‏‬poddali‫‏‬się‫‏‬kompletnemu,‫‏‬3dawkowemu‫‏‬szczepieniu‫‏‬przeciwko‫‏‬wirusowemu‫‏‬zapaleniu‫‏‬wątroby‫(‏‬WZW)‫‏‬typu‫‏‬B‫‏‬
w wieku‫‏‬dorosłym‫(‏‬18–60 lat).
 Czas‫‏‬od‫‏‬podania‫‏‬pierwszej‫‏‬dawki‫‏‬szczepienia‫‏‬wynosił‫‏‬średnio‫‏‬18 lat (10–31 lat).
 Stężenie‫‏‬anty-HBs wynosiło‫<‏‬12 IU/l,‫‏‬tj.‫‏‬wartości‫‏‬uznanej‫‏‬za‫‏‬ochronną.‫‏‬
 Osobom‫‏‬tym‫‏‬zaproponowano‫‏‬szczepienie‫‏‬przypominające.
 Po‫‏‬szczepieniu‫‏‬przypominającym‫‏‬ochronne‫‏‬stężenie‫‏‬anty-HBs stwierdzono
u pracowników,‫‏‬co‫‏‬wskazuje,‫‏‬że‫‏‬osoby‫‏‬te‫‏‬byłyby‫‏‬chronione‫‏‬w razie kontaktu
z wirusem.
 Starszy wiek w momencie‫‏‬szczepienia‫‏‬był‫‏‬jedynym‫‏‬znamiennym‫‏‬czynnikiem‫‏‬
ryzyka‫‏‬zmniejszenia‫‏‬stężenia‫‏‬anty-HBs poniżej‫‏‬wartości‫‏‬ochronnej‫‏‬w ciągu‫‏‬10–31
lat od szczepienia podstawowego.
Wniosek
szczepienie‫‏‬dorosłych‫‏‬pracowników‫‏‬placówek‫‏‬opieki‫‏‬zdrowotnej‫‏‬przeciwko‫‏‬WZW‫‏‬typu‫‏‬
B‫‏‬zapewniło‫‏‬długotrwałą‫‏‬ochronę‫‏‬przed‫‏‬zakażeniem.‫‏‬
U większości‫‏‬osób‫‏‬ze‫‏‬stężeniem‫‏‬anty-HBs poniżej‫‏‬wartości‫‏‬ochronnej‫‏‬obserwowano‫‏‬
szybką‫‏‬odpowiedź‫‏‬anamnestyczną‫‏‬po‫‏‬szczepieniu‫‏‬przypominającym.

Szczepionki przeciw Streptococcus pneumoniae
• Znanych jest ponad 90
typów serologicznych
• Zapobiegają zapaleniu
opon mózgowych i innym
chorobom wywoływanym
przez S.pneumoniae.
1) Wielocukier otoczkowy
każdego z wymienionych
23 serotypów
Streptococcus
pneumoniae:
• 1, 2, 3, 4, 5, 6B, 7F, 8, 9N,
9V, 10A, 11A, 12F, 14,
15B, 17F, 18C, 19F, 19A,
20, 22F, 23F, 33F.
Szczepionki przeciwko pneumokokom szczepionka skoniugowana zawiera
oczyszczony polisacharyd otoczkowy
połączony‫‏‬z‫‏‬białkiem‫‏‬np..:‫‏‬toksyna‫‏‬
tężcowa
2) Skoniugowana (białko‫‏‬nośnikowe‫‏‬- toksoid‫‏‬błoniczy)‫‏‬
7 walentna (serotypy 4, 6B, 9V, 14, 18C, 19F i 23)
3) Skoniugowana (białko‫‏‬nosnikowe - białko‫‏‬D‫‏‬H.‫‏‬
influenzae, szczepy bezotoczkowe,‫‏‬toksoid‫‏‬tężcowy,‫‏‬
toksoid‫‏‬błoniczy)‫‏‏‏‬10 walentna (serotypy: 1, 5, 7F, 4, 6B, 9V, 14, 18C, 19F
i 23)
4) Skoniugowana (białko‫‏‬nośnikowe‫ –‏‬toksoid
błoniczy)–
13 walentna (serotypy: 1, 3, 4, 5, 6A, 6B, 7F, 9V, 14,
18C, 19A, 19F, 23F).
Jakie‫‏‬były‫‏‬efekty‫‏‬brytyjskiego‫‏‬programu‫‏‬szczepień‫‏‬przeciwko‫‏‬pneumokokom?
Po 3 latach‫‏‬realizacji‫‏‬programu‫‏‬szczepień‫‏‬niemowląt‫‏‬13-walentną‫‏‬szczepionką‫‏‬przeciwko‫‏‬
pneumokokom‫‏‬zapadalność‫‏‬na‫‏‬inwazyjną‫‏‬chorobę‫‏‬pneumokokową zmniejszyła‫‏‬się‫‏‬
w całej‫‏‬populacji.‫‏‬JID 2014
 W 2006 r. w Wielkiej‫‏‬Brytanii‫‏‬wprowadzono‫‏‬program‫‏‬szczepień‫‏‬niemowląt‫‏‬przeciwko‫‏‬
pneumokokom‫‏‬szczepionką‫‏‬7-walentną
 W 2010 r. PCV-7 zastąpiono‫‏‬szczepionką‫‏‬PCV-13.
Zapadalność‫‏‬na‫‏‬IChP w latach 1996–1997 wyniosła‫‏‬10/100 000 osobolat,
 w okresie stosowania PCV-7 (lata 2007–2008)‫‏‬zmniejszyła‫‏‬się‫‏‬do‫‏‬8/100 000 osobolat,
 a po wprowadzeniu PCV-13 (lata 2012–2013) do 7/100 000 osobolat.
Największą‫‏‬redukcję‫‏‬zaobserwowano‫‏‬u dzieci do 2. rż. – z 37/100 000 do odpowiednio
29/100 000 (PCV-7) i 14/100 000 (PCV-13).
Po‫‏‬wprowadzeniu‫‏‬szczepień‫‏‬preparatem‫‏‬7-walentnym‫‏‬zapadalność‫‏‬na‫‏‬IChP wywołaną‫‏‬przez‫‏‬
typy‫‏‬serologiczne‫‏‬uwzględnione‫‏‬w PCV-7 zmniejszyła‫‏‬się‫‏‬rocznie‫‏‬o
 76% (w grupie do 2. rż.)
 41% (>2 r.ż.)‫‏‬równocześnie‫‏‬zanotowano‫‏‬zwiększenie‫‏‬zapadalności‫‏‬na‫‏‬zakażenia‫‏‬innymi‫‏‬
typami pneumokoka, tj. 6 typami‫‏‬uwzględnionymi‫‏‬w PCV-13, lecz nie w PCV-7, oraz typami
nieszczepionkowymi
 Po zamianie PCV-7 na PCV-13 zapadalność‫‏‬na‫‏‬IChP wywołaną‫‏‬6 dodatkowymi serotypami
objętymi‫‏‬PCV-13 zmniejszyła‫‏‬się‫‏‬znamiennie‫‏‬we‫‏‬wszystkich‫‏‬grupach‫‏‬wiekowych‫ –‏‬rocznie
o 64% u dzieci do 2. rż. i o 46% w grupie‫‏‬wiekowej‫≥‏‬2 lat. U dzieci >2 rż. zaobserwowano
również‫‏‬zmniejszenie‫‏‬zapadalności‫‏‬na‫‏‬zakażenia‫‏‬wywołane‫‏‬typami‫‏‬nieszczepionkowymi
(rocznie o 19%).
Wniosek
zmniejszenie‫‏‬zapadalności‫‏‬na‫‏‬IChP zarówno‫‏‬u dzieci‫‏‬objętych‫‏‬szczepieniem,‫‏‬jak‫‏‬i w‫‏‬pozostałej‫‏‬
populacji‫‏‬wskazuje‫‏‬na‫‏‬skuteczność‫‏‬prowadzonego‫‏‬programu‫‏‬szczepień‫‏‬przeciwko‫‏‬
pneumokokom.
Zaobserwowana‫‏‬większa‫‏‬zachorowalność‫‏‬na‫‏‬IChP wywołaną‫‏‬przez‫‏‬typy‫‏‬nieszczepionkowe
wskazuje‫‏‬na‫‏‬konieczność‫‏‬dalszego‫‏‬monitorowania‫‏‬epidemiologii‫‏‬zakażeń‫‏‬pneumokokowych
i skuteczności‫‏‬rzeczywistej‫‏‬PCV-13.
poliomielitis
 Tereny endemicznie – transmisja dzikiego
wirusa : Afganistan, Nigeria i Pakistan
 W‫‏‬północnej‫‏‬Nigerii‫‏‬szczep‫‏‬nomadów‫‏‬Fulani‫‏‬
– 99% dzieci niezaszczepionych
 Program WHO
Szczepionka przeciwko chorobom wywoływanym przez HPV
1)‫‏‬Szczepionka‫‏‬ma‫‏‬celu‫‏‬zabezpieczenie‫‏‬przed‫‏‬chorobami‫‏‬wywoływanymi‫‏‬przez‫‏‬wirusy‫‏‬
brodawczaka ludzkiego (HPV) typu 6, 11, 16 i 18
 Substancja‫‏‬czynna:‫‏‬nie‫‏‬posiadające‫‏‬zdolności‫‏‬zakażania,‫‏‬wysoko‫‏‬oczyszczone‫‏‬białko‫‏‬dla‫‏‬
każdego‫‏‬z‫‏‬typów‫(‏‬6, 11, 16 i 18) wirusa brodawczaka ludzkiego.
 Białko‫‏‬L1 wirusa brodawczaka ludzkiego1 typu 6
 Białko‫‏‬L1 wirusa brodawczaka ludzkiego1 typu 11
 Białko‫‏‬L1 wirusa brodawczaka ludzkiego1 typu 16
 Białko‫‏‬L1 wirusa brodawczaka ludzkiego1 typu 18
 wirus‫‏‬brodawczaka‫‏‬ludzkiego‫(‏‬ang.‫‏‬Human‫‏‬Papillomavirus)‫‏=‏‬HPV‫‏‬+‫‏‬białko‫‏‬L1 w postaci
wirusopodobnych‫‏‬cząsteczek‫‏‬wytwarzanych‫‏‬w‫‏‬komórkach‫‏‬drożdży‫(‏‬Saccharomyces
cerevisiae CANADE 3C-5 (Szczep 1895)) w technologii rekombinowanego DNA.
 adsorbowane na adiuwancie amorficznego siarczanu wodorofosforanu glinu
2)‫‏‬białka‫‏‬L1 dla‫‏‬dwóch‫‏‬typów‫‏‬wirusa‫‏‬brodawczaka‫‏‬ludzkiego‫(‏‬HPV,‫‏‬typy 16 i 18)‫‏‬

przeznaczona‫‏‬do‫‏‬profilaktyki‫‏‬śródnabłonkowej‫‏‬neoplazji‫‏‬szyjki‫‏‬macicy‫‏‬wysokiego‫‏‬stopnia‫‏‬
(CIN – nieprawidłowy‫‏‬przedrakowy‫‏‬rozrost‫‏‬komórek‫‏‬stopnia‫‏‬2 i 3) oraz raka szyjki macicy
związanych‫‏‬przyczynowo‫‏‬z‫‏‬wirusem‫‏‬brodawczaka‫‏‬ludzkiego‫(‏‬HPV)‫‏‬typu‫‏‬16 i 18.
AJE 2013
HPV

2-walentna‫‏‬szczepionka‫‏‬przeciwko‫‏‬HPV‫‏‬zawierająca‫‏‬typyw‫‏‬16‫‏‬i 18 (3 dawki)
w okresie 4 lat obserwacji, w grupie zaszczepionej przeciwko HPV, w porównaniu‫‏‬z grupą‫‏‬
kontrolną,‫‏‬stwierdzono:





mniejsze ryzyko rozwoju HSIL (zmiany śródnabłonkowe dużego stopnia)
(2,5 vs 4,8%)
mniejsze ryzyko rozwoju ASC-US i/lub LSIL (nieprawidłowe (atypowe) komórki
nabłonka płaskiego o nieustalonym znaczeniu i/lub zmiany śródnabłonkowe małego
stopnia ) (17,2 vs 21%)
mniejsze‫‏‬ryzyko‫‏‬skierowania‫‏‬na‫‏‬kolposkopię‫(‏‬15 vs 19%)
nieznamiennie‫‏‬mniejsze‫‏‬ryzyko‫‏‬zabiegu‫‏‬usunięcia‫‏‬zamiany‫‏‬patologicznej‫‏‬szyjki‫‏‬
macicy (1,1 vs 1,9%)
Wnioski:
 Zaszczepienie‫‏‬młodych‫‏‬kobiet,‫‏‬które‫‏‬nie‫‏‬były‫‏‬zakażone‫‏‬HPV,‫‏‬3‫‏‬dawkami‫‏‬
2-walentnej‫‏‬szczepionki‫‏‬przeciwko‫‏‬HPV‫(‏‬typów‫‏‬16‫‏‬i 18) zmniejszyło,
w porównaniu‫‏‬z placebo, ryzyko‫‏‬wystąpienia‫‏‬w ciągu‫‏‬4‫‏‬lat‫‏‬od‫‏‬szczepienia‫‏‬
zmian‫‏‬śródnabłonkowych‫‏‬dużego‫‏‬i małego‫‏‬stopnia‫‏‬oraz‫‏‬liczbę‫‏‬
kolposkopii i zabiegowego leczenia zmian dysplastycznych szyjki
macicy.
 znamienne‫‏‬zmniejszenie‫‏‬wskaźników‫‏‬hospitalizacji‫‏‬z powodu brodawek
płciowych‫‏‬u kobiet w wieku 15–24‫‏‬lat‫‏‬może‫‏‬wynikać‫‏‬z wprowadzenia
programu‫‏‬szczepień‫‏‬przeciwko‫‏‬HPV.‫‏‬
 Mniejsza liczba hospitalizacji u mężczyzn‫‏‬w okresie realizacji programu
sugeruje‫‏‬wytworzenie‫‏‬odporności‫‏‬zbiorowiskowej.
Szczepionka DTP (Di-Te-Per)‫‏‬
 Pełnokomórkowa: zawiera‫‏‬toksoid‫‏‬błoniczy,‫‏‬toksoid‫‏‬
tężcowy,‫‏‬zabite‫‏‬pałeczki‫‏‬krztuśca
 Acelularna: zawiera‫‏‬toksoid‫‏‬błoniczy,‫‏‬
toksoid‫‏‬tężcowy
komponenta‫‏‬przeciwkrztuścowa‫‏‬:‫‏‬
toksoid,
włókienkowa‫‏‬hemaglutynina,‫‏‬
pertaktyna,
krztuścowe‫‏‬aglutynogeny
Krztusiec a
szczepienia
 Odporność‫‏‬po‫‏‬zachorowaniu‫‏‬
i‫‏‬pełnym‫‏‬szczepieniu‫‏‬trwa‫‏‬
około‫‏‬10-15 lat
 Szczepienie‫‏‬jeśli‫‏‬nie‫‏‬
zapobiegnie zachorowaniu,
to‫‏‬łagodzi‫‏‬przebieg
 Dorośli‫‏‬chorują‫‏‬najczęściej‫‏‬
subklinicznie
 Przewlekły‫‏‬kaszel‫‏‬wymaga‫‏‬
diagnostyki w kierunku
krztuśca.
Przeciw grypie
 Podjednostkowa - zawiera
podjednostki
hemaglutyniny i
neuraminidazy
 rozszczepiona rozszczepione wiriony
pozbawione lipidowej
otoczki
W Polsce są zarejestrowane
szczepionki przeciwko grypie:
 Rozszczepiona - rozszczepione wiriony pozbawione
lipidowej otoczki, otrzymywane w hodowli na
zarodkach kurzych
 Podjednostkowa - zawiera podjednostki
hemaglutyniny i neuraminidazy, otrzymywane w
hodowli na zarodkach kurzych oraz otrzymywane w
hodowli tkankowej MDCK
 Wirosomalne- otrzymywane w hodowli na zarodkach
kurzych
 Do‫‏‬grup‫‏‬zwiększonego‫‏‬ryzyka‫‏‬ciężkiego‫‏‬przebiegu‫‏‬grypy‫‏‬i jej
powikłań‫‏‬należą‫‏‬m.in.‫‏‬chorzy‫‏‬na‫‏‬cukrzycę‫(‏‬typu‫‏‬1 i 2).
 Powikłania‫‏‬grypy‫‏‬u chorych‫‏‬na‫‏‬cukrzycę‫‏‬- zapalenie‫‏‬płuc,‫‏‬oskrzeli,‫‏‬
zapalenie zatok przynosowych, pogorszenie przebiegu cukrzycy,
jednak‫‏‬występują‫‏‬one‫‏‬istotnie‫‏‬częściej.
 U‫‏‬chorych‫‏‬na‫‏‬cukrzycę‫‏‬chorobowość‫‏‬i umieralność‫‏‬z powodu‫‏‬zakażeń‫‏‬
wirusowych i bakteryjnych‫‏‬jest‫‏‬większa‫‏‬niż‫‏‬w populacji‫‏‬ogólnej.
 Spośród‫‏‬wszystkich‫‏‬dostępnych‫‏‬i zweryfikowanych naukowo metod
zapobiegania‫‏‬zachorowaniom‫‏‬na‫‏‬grypę‫‏‬oraz‫‏‬jej‫‏‬powikłaniom‫‏‬
najskuteczniejszą‫‏‬jest‫‏‬coroczne‫‏‬szczepienie.
Szczepienie przeciwko grypie
Meta-analiza 6 randomizowanych, kontrolowanych
klinicznych‫‏‬badań‫‏‬wykazała,‫‏‬że‫‏‬szczepienie‫‏‬
przeciwko‫‏‬grypie‫‏‬powodowało‫‏‬
 36% spadek ryzyka zdarzenia sercowonaczyniowego
 55%‫‏‬spadek‫‏‬ryzyka‫‏‬poważnych‫‏‬niepożądanych‫‏‬
zdarzeń‫‏‬sercowo-naczyniowych‫‏‬u‫‏‬chorych,‫‏‬którzy‫‏‬
niedawno‫‏‬przeszli‫‏‏‬z‫‏‬ostry‫‏‬zespół‫‏‬wieńcowym
Przewlekłe‫‏‬choroby‫‏)*‏‏‏‏‏‏‬chorującym‫‏‬na‫‏‬astmę
Układu‫‏‬oddechowego‫‏)*‏‏‏‬z‫‏‬niewydolnością‫‏‬ukł odd
*) chorym na POCHP
Szczepionka przeciwko rotawirusom
 Chroni‫‏‬niemowlęta‫‏‬i‫‏‬małe‫‏‬dzieci‫‏‬przed‫‏‬zapaleniem‫‏‬
żołądka‫‏‬i jelit‫(‏‬biegunką‫‏‬i wymiotami)‫‏‬wywołanym‫‏‬
zakażeniem‫‏‬rotawirusem.‫‏‬
Substancje czynne zawarte w szczepionce
to‫‏‬5‫‏‬szczepów‫‏‬reasortantów‫‏‬ludzko-bydlęcych‫‏‬
rotawirusa:

G1
2,2 X 106 Jedn. Infekc.

G2
2,8 X 106 Jedn. Infekc.

G3
2,2 X 106 Jedn. Infekc.

G4
2,0 X 106 Jedn. Infekc.

P1[8] 2,3 X 106 Jedn. Infekc.
Szczepionka przeciwko meningokom grupy B
•
Zarejestrowana 14 stycznia 2013 r. w Unii Europejskiej
•
•
Zawiera 4 rekombinowane antygeny białkowe: NadA, fHbp, NHBA, PorA P1.4.
szczepionka rekombinowana: antygeny produkowane przez inną bakterię, której
wprowadzono gen (FNA) umożliwiający produkcję tych składników
Można stosować u dzieci po ukończeniu 2 m.ż. Dla dzieci, młodzieży i dorosłym
Brak dotychczas danych co do bezpieczeństwa i skuteczności u osób >50 rż
W badaniach klinicznych nie oceniono skuteczności w zapobieganiu zachorowaniom na
inwazyjną chorobę meningokokową, tylko analizowano immunogenność, oznaczają
stężenie przeciwciał przeciwko 4 antygenom zawartym w szczepionce
U niemowląt i dzieci do 2 rż najczęściej obserwowaną reakcją niepożądaną była tkliwość i
rumień w miejscu wstrzyknięcia z objawów ogólnoustrojowych gorączka i rozdrażnienie.
•
•
•
•