instrukcję w formacie pdf - corelowo

Przygotowanie materiałów informacyjnych w programach graficznych
[email protected]
Przygotowanie materiałów informacyjnych w programach graficznych.
1. Spis treści
a. Wstęp
b. Rodzaje i formaty plików graficznych grafiki cyfrowej oraz ich zastosowanie
c. Rysunek, zdjęcie, krzywa
d. Współpraca między programami graficznymi
e. Tablica, banner
f. Druki biurowe i wizytówki
g. Ulotka
h. Naklejka, nadruk, szablon
i. Książka znaku
j. Wymiana danych
2. Wstęp
Wszystkie użyte w tym opracowaniu nazwy Firm i programów zostały użyte tylko
informacyjne i należą do swoich Właścicieli.
Zakładam, że zdarza Ci się pracować z komputerem, potrafisz tworzyć foldery, znasz
podstawy edycji tekstu i grafiki, a od czasu do czasu musisz stworzyć grafikę użytkową
typu tabliczka, wizytówka, ulotka.
O ile do zrobienia kartki świątecznej wystarczy aparat cyfrowy lub skaner i podstawowy
edytor grafiki a zaproszenie możemy zrobić nawet w Wordzie, to do bardziej
zaawansowanych prac potrzebujemy wyspecjalizowanych programów, np. Corela.
Kanadyjska firma Corel stworzyła pakiet graficzny składający się początkowo tylko
z edytorów CorelDRAW i Corel Photo-Paint. Na potrzeby tego kursu CorelDRAW będę
nazywał Corelem, inne programy to XnView (darmowa przeglądarka grafik i Inkscape –
darmowy edytor grafiki wektorowej). Niewykluczone, że wspomnę o innych programach.
W trakcie tego krótkiego kursu przybliżę Ci podstawy grafiki cyfrowej: dwa jej typy,
najczęściej stosowane formaty i ich zastosowanie, programy do przeglądania i edycji (bo
Corel, zwłaszcza w starszych wersjach ze wszystkim sobie rady nie da) i wskażę
możliwości współpracy między kilkoma sympatycznymi programami. Pokażę na
przykładach, jak przygotować się do wykonania pracy, zrobić tablicę czy druk i jak
dostarczyć pracę bezpiecznie firmie wykonującej nasz projekt.
3. Typy grafiki. Grafika cyfrowa występuje w dwóch podstawowych odmianach, jako:
a. Grafika rastrowa (bitmapy, mapy bitowe). Każdy punkt obrazu zapisywany
jest osobno; określane jest jego położenie i wartość barwna. Przykładem takiej
grafiki są zdjęcia cyfrowe, obrazek wskanowany czy namalowany w edytorze
grafiki rastrowej typu Paint.
Obrazki rastrowe możesz przeglądać na ekranie monitora, drukować na
drukarce czy ploterze drukującym, publikować na stronach internetowych.
Są z reguły duże (zajmują dużo miejsca na dysku), ładnie oddają przejścia
tonalne no i ze względu na ich powszechność możemy je bez problemu
przejrzeć w dowolnej przeglądarce grafik. Problemem jest skalowalność – jeśli
chcesz mały obrazek powiększyć, pojawią się klockowate piksele i ząbkowane
krawędzie
Najstarszym formatem (odmianą, typem) plików graficznych były pliki bmp.
Później pojawiły się tif, gif, jpg (jpeg), png i wiele innych.
b. Grafika wektorowa. Obrazek zapisywany jest jako zbiór obiektów opisanych
matematycznie jako linie i figury. Pliki mają małe rozmiary, są skalowalne
(mały znaczek powiększasz bez końca a ciągle wygląda dobrze). Formaty to
np. cdr, svg, eps, ai.
1
Przygotowanie materiałów informacyjnych w programach graficznych
[email protected]
4. Rysunek, zdjęcie, krzywa. Niektóre prace lepiej wykonać w edytorze grafiki
rastrowej (bitmapowej), np. Photoshopie czy darmowym Gimpie, inne lepiej
w wektorowej (CorelDRAW lub InkScape), niektóre powinny łączyć w sobie oba te
typy.
a. Rysunek. Z definicji rysunek jest obrazem zbudowanym z linii. Jeśli nie
chcemy męczyć się przed monitorem, weźmy najpierw czystą (bez kratek)
kartkę i ołówek i narysujmy to, co mamy zrobić. Z takiego szkicu sami lub
w grupie wybierzmy najlepsze rozwiązanie i dopiero wtedy siadamy do
komputera. Jeżeli nasza praca bazuje na prostych kształtach, możemy całość
zmontować w programie. Jeśli pracujemy nad znakiem – lepiej szkic
przerysować czarnym pisakiem i przekształcić w formę cyfrową
(zdigitalizować go). Obrazek skanujemy lub fotografujemy aparatem
cyfrowym i zapisujemy na dysku. Otrzymujemy oczywiście bitmapę. Żeby
zamienić ją na krzywe w nowszych wersjach pakietu Corel stosujemy Corel
PowerTRACE. Jeśli mamy starszą wersję – polecam współpracę z darmowym
programem InkScape.
b. Zdjęcie. Kiedyś tablice wyklejało się z pojedynczych literek a obrazki
wycinało z folii. Zastosowanie ploterów drukujących na dużych
powierzchniach trwałymi atramentami solwentowymi bardzo uprościło
i zmniejszyło pracochłonność procesu tworzenia tablic i naklejek,
no i wreszcie można było zastosować zdjęcia.
Dobierając zdjęcia starajmy się używać dobrych materiałów. Obowiązuje
zasada: śmieć na wejściu – śmieć na wyjściu. Czyli: ze złego nie zrobimy nic
dobrego. Dotyczy to zarówno strony technicznej (wielkość i rozdzielczość) jak
i merytorycznej. Widać to w materiałach reklamowych różnych lokalnych firm
turystycznych, które po sezonie pomyślą o folderze reklamowym czy tablicy
wciskając często przypadkowe zdjęcia przemokniętego Motelu pod
Słoneczkiem.
Zwróćmy uwagę na kilka parametrów obrazu: ilości barw, rozdzielczości
(podawanej w ppi lub dpi – punkt/dot per inch; ile punktów mieści się na
1 calu, np. 300dpi) i rozmiaru obrazu w pikselach (px) lub milimetrach. Jeśli
nie chcemy wrzucać zdjęcia na ogromny baner oglądany z bliska, to wystarczy
nam zdjęcie z przeciętnej cyfrówki. Wystrzegajmy się zdjęć podebranych
z Internetu – na potrzeby stron WWW zdjęcia są zmniejszane i zapisywane
w niskiej rozdzielczości (np. 96x96ppi). Dochodzi też sprawa praw autorskich.
Rzadko trafi nam się zdjęcie, które nie wymaga modyfikacji. Do prostych
wystarczy przeglądarka z minimalistycznym edytorem – polecam XnView.
Można w niej obraz wykadrować (przyciąć), zmienić kontrasty czy jasność.
Bardziej zaawansowana obróbka możliwa jest w typowym edytorze grafiki
rastrowej, np. Gimp.
c. Obiekt. W Corelu pracuje się na obiektach. Każdy obiekt w Corelu może być
kształtem (prostokąt, okrąg, wielokąt), krzywą, tekstem (2 rodzaje), albo
wstawioną bitmapą. Obiekty można przekształcać, przesuwać, nakładać na
siebie, doprowadzać do ich interakcji.
d. Krzywa. Obiekt, którego kształt możemy zmieniać poprzez edycję węzłów.
W krzywe zamieniamy kształty i teksty. Te pierwsze, żeby je edytować, te
drugie, gdy gdzieś wysyłamy projekt i nie chcemy, żeby się fonty posypały.
2
Przygotowanie materiałów informacyjnych w programach graficznych
[email protected]
5. Praca z CorelDRAW. Corel dostępny jest w polskiej wersji, jednak najłatwiej
dostępne były anglojęzyczne wersje okrojone (essentials) dołączane np. do skanerów
firmy Plustek.
a. Układ menu typowy – najważniejsze od lewej do prawej. Przy pierwszym
uruchomieniu programu warto dostosować niektóre ustawienia programu,
np. jednostki czy standardowy format strony (mm i A4) w Layout - Options.
b. Praca z obiektami. Jak wspomniałem wcześniej, w Corelu pracuje się na
obiektach. Obiekty te można swobodnie przemieszczać metodą Przeciągnij
i Upuść. Zaznaczony do edycji obiekt ujawnia 8 uchwytów na krawędziach.
Narożnikowe pozwalają skalować do proporcjonalnie, środkowe zmieniają
proporcje. Podwójne kliknięcie na obiekt zmienia charakter uchwytów:
narożnikowe umożliwiają obracanie obiektu wokół przesuwalnego środka,
środkowe wymuszają jego przekoszenie.
c. Obiekty możemy rozmieszczać ręcznie, posługując się
prowadnicami (kursor na linijkę i ciągniemy prowadnice
poziome lub pionowe) Warto przy tym mieć włączone
przyciąganie do prowadnic (Snap to Guidelines) albo np.
zaznaczając obiekt i naciskając P (wyśrodkowanie).
d. Właściwości obiektów. Podstawowe to wypełnienie
barwą i kontur – jego grubość i barwa. Dodatkowe, typu
przejrzystość czy cień uzyskamy z bocznego paska
narzędziowego.
e. Wypełnienie obiektu barwą – wystarczy zaznaczyć obiekt
i
kliknąć na wybraną barwę z palety albo wybrać z paska
narzędziowego opcję kubełka z farbą.
f. Linia, jej grubość i barwa. Pasek narzędziowy i stalówka.
g. Tekst. Pasek narzędziowy i literka A.
Jeśli
wybierzemy A i zaczniemy pisać mamy tzw. Tekst artystyczny, dobry do
krótkich tekstów, można go przekształcać. Jeśli wybierzemy A i zakreślimy
kursorem obszar – mamy Tekst akapitowy, odpowiedni dla długich tekstów.
h. Edycja węzłów. Przydatne przy edycji znaków i symboli. Obiekty
typu Krzywe posiadają węzły sygnalizujące zmianę kierunku linii.
Łapiąc je kursorem możemy zmieniać kształt.
i. Manager obiektów. Okno łączące
przydatne narzędzia. Często ukryte
w menu Windows Dockers – warto mieć
je pod ręką. Ma wszechstronne
zastosowanie i przy odrobinie wprawy
bardzo ułatwia pracę. Można w nim na
przykład zmieniać położenie warstw,
dodawać kontur, przycinać czy łączyć. Łatwo też znaleźć wszystkie teksty,
zaznaczyć je i zamienić na krzywe Ctrl Q.
j. Łączenie, wycinanie, upraszczanie obiektów. Jeśli narysujemy dwa prostokąty
i będziemy je klikali osobno – możemy je edytować osobno. Jeśli chcemy
przekształcić większą ilość obiektów, należy zaznaczyć je łącznie zakreślając
za pomocą myszki lub klikać po kolei z wciśniętym Shift. Ctrl A zaznacza
wszystkie obiekty. Obiekty czasem można zgrupować – Ctrl G lub połączyć
Ctrl K. Jednym obiektem można przyciąć inny lub wyciąć w nim otwór.
3
Przygotowanie materiałów informacyjnych w programach graficznych
[email protected]
k. Jak widzimy, Corel obsługuje skróty klawiszowe typu Ctrl C (kopiuj) Ctrl V
(wklej), Ctrl D (duplikuj), Ctrl Z (cofnij). Klawisze funkcyjne również się
przydają: F2 to powiększenie (gdy zaznaczysz kursorem obszar i naciśniesz
F2 – obszar zostanie powiększony), F3 pomniejszenie, F4 pokazuje wszystkie
obiekty.
6. Bitmapy. Minimum informacji o różnicach między formatami.
a. Tif. Bardzo dobra jakość ale duże rozmiary.
b. Jpg. Popularny format autokompresujący – pliki tej samej rozdzielczości
i wymiarów zajmują 10 razy mniej miejsca niż tify. Dobre do zdjęć z płynnymi
przejściami, złe dla kresek i ostrych krawędzi.
c. Gif. Autokompresujący, ale zapisuje tylko do 256 barw. Obsługuje
przejrzystość. Może być do rysunków kreskowych. Lepiej stosować png.
d. Png. Niedoceniany format łączący zalety jpg i gifa.
7. Modyfikacja bitmap. Bitmapy lepiej przygotować w edytorze grafik rastrowych.
W Corelu możemy obrazek przeskalować (ostrożnie), przyciąć za pomocą uchwytów
a nawet dodać uchwyt i zmodyfikować kontur bitmapy. Można też zmienić przestrzeń
barwną z RGB na CMYK.
8. RGB a CMYK to dwa różne modele (addytywny i subtraktywny) barw. Pierwszy
(Red Green Blue) ma zastosowanie w aparatach cyfrowych i monitorach (np. strony
WWW) ale nie nadaje się do profesjonalnego wydruku. Do drukarni wysyłamy
grafikę w CMYKu (Cyjan, Magenta, Yellow, blacK). Zaznaczamy zdjęcie wstawione
do projektu w Corelu, na dolnym pasku wyświetli się jego charakterystyka,
wybieramy z menu Bitmaps (Mapy bitowe) polecenie Convert to Bitmaps... (zamień
na bitmapę...) i wybierz format CMYK w odpowiedniej rozdzielczości
z zaptaszkowanym profilem ICC Apply ICC Profile (bardzo ważne!).
9. XnView - mały kombajn graficzny. Podstawową funkcją tego darmowego programu
jest przeglądanie zdjęć, ale potrafi znacznie więcej. Najczęściej używane funkcje
to miedzy innymi:
a. wsadowa konwersja plików graficznych (wiele plików naraz jest zmienianych
na kilka sposobów), np. wielkość, rozdzielczość, format itp. (Ctrl U);
b. poprawa jasności i kontrastu
c. zmiana nazw wielu plików (F2);
d. zmiana orientacji (obracanie, odbijanie);
e. kadrowanie.
(więcej o tym programie w załączniku XnView)
4
Przygotowanie materiałów informacyjnych w programach graficznych
[email protected]
10. Inkscape jako program wektoryzujący (zamieniający bitmapy na obiekty wektorowe).
Pamiętacie jeszcze ten tekst o rysowaniu? Teraz ciąg dalszy artystycznego szaleństwa.
Żeby nasz rysunek dobrze się prezentował i bez problemu skalował, trzeba go
zamienić na krzywe. W najnowszych pełnych wersjach Corela funkcjonuje Corel
PowerTRACE. Instrukcję do niego w języku polskim znaleźć można na stronie
corel.com. Jeśli mamy starsze lub okrojone wersje Corela– polecam program
Inkscape. Ten edytor grafik wektorowych jest całkowicie po polsku, za darmo,
trudniejsza obsługa i format plików, który na razie nie jest zbyt popularny: svg. Można
go pobrać np. z dobreprogramy.pl.
(więcej o pracy z Inkscape w Załaczniku C)
11. Książka znaku. Dobry pomysł. Jeśli już zainwestowaliśmy swoje siły w projektowanie
znaku instytucji, imprezy cyklicznej, wydarzenia, warto uczynić z niego wzorzec
zawierający dozwolone barwy określone w CMYKu, zastosowany krój, wielkość
i odmianę pisma, dopuszczalne tło. Książka znaku powinna być też w formie
elektronicznej (np. na stronie WWW) z możliwością pobrania znaku w pełnych
barwach, odcieniach szarości a nawet w czerni i bieli oraz w popularnych formatach:
png, tif, eps czy cdr. Warto też określić zasady, kto i za czyją zgodą może nasz znak
wykorzystać.
12. Wymiana danych. Projektując znak, tablicę czy banner warto chwilę się zastanowić,
gdzie będzie zastosowany i w jakiej technologii wykonany. O nasz projekt zabiega
mnóstwo wykonawców i co jakiś czas należałoby sondować rynek usług pod kątem
ich cen, trwałości produktu i technologii. Przed przesłaniem projektu sprawdźmy,
jakie są wymagania co do niego. Takie informacje najszybciej znajdziemy na stronie
WWW. Firmy często zamieszczają tam gotowe wzorce, do których wystarczy wstawić
swoją grafikę i tekst i przesłać na ich serwer ftp.
Co do podstaw. Profesjonalne drukarnie do druku offsetowego (wysokonakładowego)
wymagają dobrej grafiki o rozdzielczości ok. 300 dpi i w przestrzeni barwnej CMYK.
Wszystkie teksty dobrze jest zamienić na krzywe (Ctrl Q). Warto pamiętać, by
zachować sobie plik z fontami na wypadek korekty tekstu. Teksty warto umieścić
w osobnej warstwie (Manager obiektów – Warstwy) nad grafiką. I jeżeli chcemy być
pewni efektu – w przypadku druków poprośmy o cyfrowy wydruk próbny (proof).
Nie wszyscy maja Corela. Jeśli chcesz się pochwalić czy skonsultować z komś w
sprawie projektu – opublikuj go jako pdf.
5
Przygotowanie materiałów informacyjnych w programach graficznych
[email protected]
Załącznik A – zadania.
Zadanie 0. Podstawy.
1. Zainstaluj programy: XnView oraz Inkscape.
2. Utwórz w wybranej lokalizacji folder przeznaczony na materiały i ćwiczenia w tym
kursie. Nazwij go swoim imieniem z zaznaczeniem okoliczności, np. Dorota kurs.
3. Wejdź na stronę www.corelowo.wordpress.com.
Zadanie 1. Wstępna edycja grafik w programie XnView (patrz Załącznik B).
1. Wejdź na podstronę Materiały i pobierz do swojego folderu imiennego 3 zdjęcia
z folderu foto,
2. Zmień wszystkim nazwy na 20101119kurs###
3. Wybierz jedno ze zdjęć, które wymaga kadrowania, zaznacz myszką fragment do
pozostawienia odcinając niepotrzebne niebo, krawędzie czy wodę. Kliknij na przycisk
kadrowania i zachowaj nowe zdjęcie jako kadrowane.jpg.
4. Za pomocą narzędzia Dostosuj jasność/kontrast... popraw te dwie wartości w innym
zdjęciu. Zapisz zmiany jako kontrasty.jpg
Zadanie 2. Wektoryzacja rysunków w programie Inkscape (patrz Załącznik C).
1. Wejdź na podstronę Materiały i pobierz do swojego folderu imiennego 1 rysunek
z folderu rysunki,
2. Otwórz program Inkscape. Otwórz w nim pobrany rysunek. Zaznacz go i zwektoryzuj
wybierając Ścieżka – Wektoryzuj bitmapę... Przesuń nowy obiekt, zaznacz bitmapę i ją
wykasuj. Obiekt zapisz w swoim folderze jako ścieżka.svg.
Zadanie 3. Corel.
1. Otwórz program Corel.
2. Otwórz jeden z wybranych plików wzorcowych, np. banner.cdr, i zmodyfikuj go.
W wizytówce możesz wstawić swoje dane, do ulotki zdjęcia, na banner jakieś hasło.
W logotypie zmień kolory, obróć go, wyedytuj kształt przesuwając węzły. Możesz
spróbować łączyć kształty łącząc je (Weld), czy przycinając jeden drugim (Trim).
3. Rezultaty zapisz pod swoją nową nazwą, np. nowy banner.cdr.
6
Przygotowanie materiałów informacyjnych w programach graficznych
[email protected]
Załacznik B
Praca z programem XnView.
1. Konwersja plików graficznych w XnView. Program możemy pobrać za darmo
z Internetu, np. z www.dobreprogramy.pl. XnView jest rozbudowaną przeglądarką
grafik. Ma możliwość wsadowego przetwarzania grafik, czyli jednocześnie możemy
zastosować kilka narzędzi do wielu plików. Można konwertować pliki i naraz zmienić
wiele nazw.
Uwaga! Proces konwersji jest nieodwracalny, dlatego zdjęcia do konwersji warto
skopiować do dedykowanego folderu zachowując gdzieś indziej oryginały.
Przekształcenia plików graficznych: otwieramy folder z wybranymi zdjęciami
(kopiami), zaznaczamy zdjęcia do konwersji (CtrlA), klikamy na nie prawym
klawiszem myszy i z menu wybieramy Konwertuj wiele plików (lub naciskamy
klawisze Ctrl U). W otwartym oknie (z dwoma zakładkami u góry – Ogólne
i Przekształcenia) sprawdzamy, czy istnieje lista plików do zmiany i czy zaznaczone
są opcje: Nadpisywanie: zastąp oraz Usuń oryginał.
Przechodzimy do drugiej zakładki Przekształcenia. Tu należy z lewego okienka
dostępnych opcji wybrać Zmień wielkość obrazu i klikając na Dodaj wrzucić wybraną
czynność do okienka po prawej. Pod spodem tego okienka pojawią się parametry,
z których wpisujemy jedynie oczekiwaną szerokość obrazu. Teraz w lewym oknie
wybieramy Ustaw DPI i też możemy ją zmienić. Jak widzimy, w okienku po lewej
stronie jest sporo różnych możliwości przekształceń. Wybrane przenosimy do
prawego panelu.
Klikamy na Dalej i mamy przekonwertowane pliki graficzne.
2. Zmiana nazw: otwieramy folder z wybranymi zdjęciami, zaznaczamy zdjęcia do
zmiany nazwy (CtrlA), klikamy na nie prawym klawiszem myszy i z menu wybieramy
Zmień nazwę (lub naciskamy klawisz F2).
Aktywujemy Szablon nazw i wpisujemy własną nazwę, przy czym, jeśli chcemy, by
program automatycznie numerował nasze pliki, w miejsce cyfr wstawiamy znak #, np.
20101119-Kurs ###. Pliki po zmianie nazw będą miały nazwy: 20101119-Kurs 001,
20101119-Kurs 002 itd. Klikamy na Dalej i pliki otrzymują nowe nazwy.
3. Kadrowanie zdjęcia. Zaznacz myszką na kolejnych zdjęciach fragment do
pozostawienia odcinając niepotrzebne niebo, krawędzie czy wodę. Kliknij na przycisk
kadrowania. Zapisz zmiany.
4. Zmiana jasności i kontrastu. Kliknij na przycisk Dostosuj jasność/kontrast/... . Przesuń
suwaki Jasność i Kontrast poprawiając obrazek. Zmiany zapisz.
7
Przygotowanie materiałów informacyjnych w programach graficznych
[email protected]
Załacznik C
Praca z programem InkScape.
Otwieramy program, w nim wskanowany rysunek lub zdjęcie z aparatu cyfrowego. Warto je
wcześniej poprawić, np. w XnView, kadrując i podkręcając kontrasty. Najłatwiej wektoryzuje
się grafikę czarno-białą lub kontrastową w odcieniach szarości. Otwieramy obrazek (czyli
bitmapę). Zaznaczmy go klikając w jego obszar.
Z menu Ścieżka wybieramy Wektoryzuj bitmapę... Pamiętaj, żeby obrazek był zaznaczony!
Zaznacz wszystkie kratki jak na obrazku poniżej, ustaw 2 kolory, 2 przebiegi i wybierz OK.
8
Przygotowanie materiałów informacyjnych w programach graficznych
[email protected]
Po chwili program zakończy pracę a na obrazku (bitmapie) pojawi się jego kopia jako obiektu
typu krzywa lub ścieżka. Na zrzucie poniżej krzywa została przesunięta w lewo – jest
zaznaczona a na dolnym pasku widoczny jest jej opis: Ścieżka (429 węzłów...). Obrazek
(bitmapę) usuwamy a ścieżkę (krzywą) możemy zapisać jako svg. Najprościej można ją
skopiować do Corela przez schowek systemowy (zaznaczyć, Ctrl C, przejść do otwartego
dokumentu Corela i wkleić: Ctrl V). W Corelu przesuwając węzły poprawiamy krzywą,
kolorujemy ją i mamy skalowalny obrazek wektorowy.
Inkscape ma spore możliwości, ale Corel, mimo, że drogi, jest bardziej popularny i prostszy
w obsłudze.
Załącznik D. Zrzuty ekranowe
1. Zrzuty ekranowe.
a.
Zaznaczanie obiektów
9
Przygotowanie materiałów informacyjnych w programach graficznych
Pomoce
Wykaz przydatnych programów:
1. CorelDraw – edytor grafik wektorowych - program komercyjny
2. XnView – przeglądarka grfik z możliwością edycji - freeware
3. Inkscape – edytor grafik wektorowych - oprogramowanie GNU GLP
4. Gimp – edytor grafik rastrowych - wolne oprogramowanie GNU GLP
Przydatne linki:
1. www.corel.com – strona po polsku z samouczkami
2. www.gimpuj.info - forum użytkowników Gimpa
3. tutoriale.com.pl - poradnik użytkowników Gimpa
4. dobreprogramy.pl – programy do pobrania i fora
5. corelowo.wordpress.com – blog na potrzeby tego kursu.
10
[email protected]