Awanturnik krzemionkowski

rozmowy
Awanturnik
krzemionkowski
Czy jest w Polsce coś starszego niż piramidy Cheopsa? Nie?
A kopalnie w Krzemionkach?
Z dr. Jerzym Tomaszem Bąblem, archeologiem, badaczem kultur neolitycznych, kustoszem dyplomowanym, członkiem
założycielem Commission on Flint Mining in Pre- and Protohistoric Times UISPP, emerytowanym dyrektorem Muzeum
Historyczno-Archeologicznego w Ostrowcu Świętokrzyskim, rozmawia dr Angelika Uziębło.
”œ‡‹‘‹ ‹‡ •¦ Œ‡†›› ’‘Ž‡
‡•’Ž‘ƒ–ƒ…Œ‹ –‡‰‘ •—”‘™…ƒ ™ ‘ŽǦ
•…‡Ǥ‘†–›Šƒ•Ï‡”›Œ‡•‹¸…ƒÏ‡
œƒ‰Ï¸„‹‡ ”œ‡‹‘‘䐇Ǥ ‡•– ‹Žƒ
’׎™—†œ‹‡‘ä…‹‡Ž‡Œǡ™‘”‘™Ǧ
‹ǡ‘”›…‹‹‡‹‘Ï‘ƒÏ‡…œ‹…›Ǥ
‘œ’‘œƒ‡ ™›‘’ƒŽ‹•‘™‘ •¦
Œ‡†ƒ –›Ž‘ ”œ‡‹‘‹ǡ ™ ’‘œ‘Ǧ
•–ƒÏ›…Š ‹‡Œ•…ƒ…Š ‹– ‹‡ ’”‘™ƒǦ
†œ‹Ï „ƒ†ƒÑ ’‘† œ‹‡‹¦Ǥ —”‘’‹‡
œƒ‡ •¦ –‡Ă ‹‡ ‡‘Ž‹–›…œ‡ ‘Ǧ
’ƒŽ‹‡ ”œ‡‹‡‹ƒǡ …Š‘…‹ƒĂ ‹‡ –ƒǦ
‹‡‰‘Œƒƒ•œǤ‘ƒŒ•Ï›‹‡Œ•œ›…Š
ƒŽ‡Ă¦ œÏ‘Ăƒ ™ǣ ’‹‡‡• ™ ‡Ž‰‹‹ǡ
”‹‡•
”ƒ˜‡‹‹••„—”›™‹‡Ž‹‡Œ
”›–ƒ‹‹ǡƒ•ƒ‘–‡”‘™‹•œ’ƒ‹‹ǡ
”ƒ†”‡••‹‰›‹ƒ„Ž‹™‡”ƒ…Œ‹
‘”ƒœ‡ˆ‡•‘Žƒ™‡Ï‘•œ‡…ŠǤ
”œ‡‹‘‹ •¦ Œ‡†ƒ ™›Œ¦–Ǧ
‘™‡Ǥ …Š ‹‡œ™›Ï‘ä© „‹‡”œ‡ •‹¸
œƒ”×™‘ œ ™‹‡Ž‘ä…‹ –‡‰‘ ‘„‹‡Ǧ
–—ǡ †‘„”œ‡ œƒ…Š‘™ƒ‡‰‘ ƒ †—ÇŒ
’”œ‡•–”œ‡‹ ”ƒŒ‘„”ƒœ— ƒ‘’ƒŽǦ
‹ƒ‡‰‘ǣŠƒÏ†‹Ž‡Œ×™’‘•œ›„‘™›…Šǡ
Œƒ ‹ œ‡ œƒ‘‹…‹‡ œƒ…Š‘™ƒ‡Œ
ƒ”…Š‹–‡–—”› ’‘†œ‹‡‹ǡ œ™Ïƒ•œ…œƒ
œƒä‹‡œƒ›…Š™‹›…Š‹‡Œ•…ƒ…Š
ƒ 䙋‡…‹‡ –œ™Ǥ ‘’ƒŽÑ ‘‘”‘Ǧ
™›…ŠǤ‘Ѓ–—’”œ‡äŽ‡†œ‹©’”ƒ™‹‡
™•œ›•–‹‡ –‡…Š‹‹ ™›†‘„›™ƒ‹ƒ
”œ‡‹‡‹Ǥ‹‡Œ•…‡–‘ƒƒ’‹–ƒŽ‡
œƒ…œ‡‹‡†Žƒ’‘œƒ‹ƒ’‘…œ¦–×™
‹”‘œ™‘Œ—›äŽ‹–‡…Š‹…œ‡ŒǤ
A.U.: Takich miejsc jak to jest
zaledwie kilka na wiecie.
J.T.B.: Ï‘Ăƒ ”œ‡‹‡‹ƒ ’ƒ•‹ƒǦ
•–‡‰‘ ™›•–¸’—Œ¦ ’‘œƒ ƒ•œ› ”‡Ǧ
‰‹‘‡ Œ‡•œ…œ‡ –›Ž‘ ™ ‡•ƒ•‹‡
™ ‹ ™ Š‹ƒ…ŠǤ …œ›™‹ä…‹‡
A.U.: Kopalnie komorowe to
podobno prawdziwy fenomen.
J.T.B.: ‘œ™‹¦œƒ‹ƒ ‹Ă›‹‡”›ŒǦ
‡ǡ Œƒ‹‡ ™ ‹…Š œƒ•–‘•‘™ƒ‘ǡ „‹Œ¦
ƒ ‰Ï‘™¸ ›äŽ –‡…Š‹…œ¦ ’”‡œ‡Ǧ
–‘™ƒ¦ ’”œ‡œ ‹‡ ‘„‹‡–› –‡‰‘
–›’— ƒ ƒ•œ› ‘–›‡…‹‡Ǥ ¦
—‹ƒ–‘™‡ǤŽƒ™•’×υœ‡•›…Š‰×”Ǧ
‹×™ ™‹‡Ž‡ œ –›…Š ”‘œ™‹¦œƒÑ Œ‡•–
œ†—‹‡™ƒŒ¦…‘ œƒŒ‘›…ŠǤ ”‘–
”‘„×–„›Ï‹‡•Ï›…Šƒ‹‡’”‡…›œ›Œ‹‡
‹ Ž‘‰‹…œ‹‡ ’”œ‡›äŽƒ›Ǥ ‘ ”ƒÑǦ
…‘™› ‡ˆ‡– ‡™‘Ž—…Œ‹ ‘’ƒŽÑ …Š‘†Ǧ
‹‘™›…ŠǤ ‘†…œƒ• ’”ƒ…› ’‘•Ï—‰‹Ǧ
™ƒ‘ •‹¸ ƒ”œ¸†œ‹ƒ‹ œ ƒ‹‡‹ƒǡ
’‘”‘Ăƒ‹†”‡™ƒǤۙƒ‘†Ā™‹‰‹
‹Ž‹×™†”‡™‹ƒ›…Š•Ï—æ…›…Š†‘
‘„”›™ƒ‹ƒ †—Ă›…Š ’Ï›– œ‡ •–”‘’—
‘’ƒŽ‹Ǥc…‹ƒ›—”ƒ„‹ƒ‘œƒ’‘‘Ǧ
…¦ ƒ‹‡›…Š ‹ ”œ‡‹‡›…Š ‹Ǧ
Ž‘ˆ×™‹†Ï—–œ’‘”‘Ăƒ•ƒ”‡‹Œ‡Ž‡‹Ǥ
‘–›…Š…œƒ• •¦†œ‘‘ǡ Ç ƒ•›Ǧ
ƒŽƒ ‘†Ž‡‰Ï‘ä© ‘† †ƒ •œ›„— †‘
’”œ‘†ƒ ‹‡ ‘‰Ïƒ ’”œ‡”ƒ…œƒ©
™Ž‹‹‹’”‘•–‡Œͳʹǡƒ–‘œ‡™œ‰Ž¸Ǧ
†— ƒ Ï‘’‘–› œ ™‡–›Žƒ…Œ¦Ǥ ‡†Ǧ
ƒĂ‡ ™ ‘’ƒŽ‹ ” ͹ͻͷ ‘†Ž‡‰Ï‘ä©
–ƒ ™›‘•‹ ‘‘Ï‘ ʹͲ Ǥ –‘•‘™ƒ‘
–— ’”œ‡›äŽƒ› •›•–‡ ™‡–›Žƒ…Œ‹
‰”ƒ™‹–ƒ…›Œ‡ŒǤ ”ƒ–›‘™ƒ‘ ‹ŽǦ
ƒ •’‘•‘„×™ ™›—•œƒŒ¦…›…Š …›”Ǧ
—Žƒ…Œ¸ ’‘™‹‡–”œƒǤ ‹¸†œ› ‹›‹
’ƒŽ‘‘ ‹Žƒ ϗ…œ›™ ƒ ’”œ‘†—
‹ ™ …Š‘†‹— –”ƒ•’‘”–‘™‘Ǧ‘Ǧ
—‹ƒ…›Œ›Ǥ ‘†ƒ–‘™‘ …‹¦‰
™œƒ‰ƒÏ‘ —‹‡•œ…œ‘‡ ’”œ› †‹‡
•œ›„— ‘‰‹•‘Ǥ œ‹¸‹ –‡— ’”ƒ…‘Ǧ
™ƒ‘”×™‹‡Ă™‘”‡•‹‡œ‹‘™›Ǥ
‡’‡”ƒ–—”ƒ ™ ’‘†œ‹‡‹ƒ…Š Œ‡•–
„‘™‹‡ •–ƒÏƒ ’”œ‡œ …ƒÏ› ”‘ ‹ ™›Ǧ
‘•‹ ‘† ͷ †‘ ͻ •–‘’‹ ‡Ž•Œ—•œƒǤ
ƒ† •œ›„ƒ‹ „—†‘™ƒ‘ –œ™Ǥ Ž‡–›
Ȃ•–‘Í‘™ƒ–‡œƒ†ƒ•œ‡‹ƒǤ
A.U.: Krzemionki to take
skarbnica wiedzy o yciu
29
Wiadomości Historyczne 5/2013
Angelika Uzibo:Spróbuj zacz od pewnej zabawy z wyobrani: jestemy w Egipcie,
po Nilu ju prawdopodobnie pywaj aglowe odzie
i wanie za chwil zostanie
zaoona pierwsza dynastia.
Budowa piramidy Cheopsa ruszy dopiero za jakie 500–600
lat, zanim Abraham zawrze
przymierze z Jahwe upynie
co najmniej 1000 lat. Jezus
przyjdzie na wiat w Betlejem
ponad 3000 lat póniej. Tymczasem w rejonie Gór witokrzyskich pewna rolnicza spoeczno kontynuuje prac na
miar budowniczych wielkich
piramid – powstaje kompleks
kopalni krzemienia w dzisiejszych Krzemionkach koo Ostrowca witokrzyskiego.
Jerzy Tomasz Bbel:‹‡Œ™‹¸…‡Œ
–ƒǤ ‘’ƒŽ‹‡ ™ ”œ‡‹‘ƒ…Š ’‘Ǧ
™•–ƒÏ›™’‘Ï‘™‹‡–›•‹¦…Ž‡…‹—ǡ’ǤǤ‡Ǥǡ
ƒœƒ–‡•¦•–ƒ”•œ‡‘†‡‰‹’•‹…Š’‹”ƒǦ
‹†Ǥƒ–‘‹ƒ•–‹…Š™‹‡Ž‘ä©‹‘‰”‘
™Ï‘Ă‘‡Œ–—’”ƒ…›•¦’‘”×™›™ƒŽ‡
Ȃ–›Ž‡Ă‡‹‡ƒ†œ‹‡‹¦ǡƒ™Œ‡Œ‰Ï¸„‹Ǥ
›‘ƒÏ‘ Œ‡ ͺͲȂͳͲͲ ’‘‘Ž‡Ñ ‰×”‹Ǧ
×™™…œƒ•‹‡‘Ǥʹ–›•ǤŽƒ–Ǥ‘œ‘•–ƒ™‹Ž‹
’‘•‘„‹‡͵ͷͲͲȂͶͲͲͲ•œ›„×™™’ƒ•‹‡
‘†Ï—‰‘ä…‹’‘ƒ†ͶǤ