Warszawa, 03.04.2007 Sprawozdanie ze spotkania eksperckiego

Transkrypt

Warszawa, 03.04.2007 Sprawozdanie ze spotkania eksperckiego
Al.3 Maja 12 lok. 510
00-391 Warszawa
Tel. 0 22 625 78 83
Fax. 0 22 621 51 65
[email protected]
www.interwencjaprawna.pl
Warszawa, 03.04.2007
Sprawozdanie ze spotkania eksperckiego
zorganizowanego przez Stowarzyszenie Interwencji Prawnej,
dotyczącego funkcjonowania spółdzielni socjalnych w odniesieniu do cudzoziemców ze
statusem uchodźczy oraz zgodą na pobyt tolerowany przebywających na terytorium Polski,
które odbyło się w ramach realizacji Działania III projektu Międzykulturowego Centrum
Adaptacji Zawodowej, finansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w
ramach PIW EQUAL.
Celem spotkania było przedstawienie koncepcji funkcjonowania spółdzielni socjalnych w
odniesieniu do problemów natury adaptacyjno-integracyjnej, jakie napotykają w Polsce
cudzoziemcy, którym nadano status uchodźcy bądź pobyt tolerowany.
Spotkanie odbyło się 30 marca (piątek) w siedzibie Stowarzyszenia Interwencji
Prawnej, Al. 3 Maja 12 lok. 510 w godzinach od 10.00-13.00. W spotkaniu uczestniczyli
przedstawiciele organizacji pozarządowych pracujących z migrantami przymusowymi oraz
przedstawiciele administracji państwowej i samorządowej zajmujący się problematyką
spółdzielni socjalnych. Spotkanie zgromadziło w sumie 12 osób:
Pan Cezary MiŜejewski, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego
Pan Zbigniew Rusin, Mazowiecki Urząd Wojewódzki
Pani Agata Kaczmarska, Warszawskie Centrum Pomocy Rodzinie
Pani Izabella Rybka, Instytut Spraw Publicznych
Pani Teresa Stepniak, Polska Akcja Humanitarna
Pani Anna Ligęza, Polska Akcja Humanitarna
Pani Malika Abdulvhabova, Fundacja „Ocalenie”
Pan Ali Labazanov, uchodźca z Czeczenii
Pan Witold Klaus, Stowarzyszenie Interwencji Prawnej
Pan Grzegorz Wilga, Stowarzyszenie Interwencji Prawnej
Pani Aleksandra Chrzanowska, Stowarzyszenie Interwencji Prawnej
Pan Bartosz Smoter, Stowarzyszenie Interwencji Prawnej
Projekt Międzykulturowe Centrum Adaptacji Zawodowej
finansowany jest ze środków PIW EQUAL
1
Al.3 Maja 12 lok. 510
00-391 Warszawa
Tel. 0 22 625 78 83
Fax. 0 22 621 51 65
[email protected]
www.interwencjaprawna.pl
Spotkanie rozpoczęła prezentacja ekspertyzy prawnej na temat: „Spółdzielczość socjalna jako
nowa forma integracji migrantów przymusowych na polskim rynku pracy”, którą przedstawił
jej autor – Grzegorz Wilga, członek Stowarzyszenia Interwencji Prawnej, zajmujący się
udzielaniem pomocy prawnej cudzoziemcom. KaŜdy z uczestników otrzymał egzemplarz
tego opracowania. Następnie rozpoczęła się dyskusja dotycząca tego zagadnienia. Uczestnicy
spotkania dzielili się swoimi doświadczeniami, problemami oraz obawami w zakresie
zakładania oraz funkcjonowania spółdzielni socjalnych w ogóle oraz w odniesieniu do
specyficznych problemów, jakie mogą napotkać spółdzielnie zakładane i prowadzone przez
migrantów przymusowych.
Zgromadzeni na sali przedstawiciele organizacji społecznych i publicznych
pracujących z cudzoziemcami wskazywali na bariery, jakie mogą napotkać migranci podczas
próby załoŜenia oraz prowadzenia spółdzielni socjalnej. Uczestnicy spotkania zgodzili się, iŜ
do największych wyzwań stojących przed migrantami, chcącymi załoŜyć spółdzielnię
socjalną, naleŜy czynnik ekonomiczny (brak środków na rozpoczęcie działalności oraz
faktyczny brak moŜliwości uzyskania dotacji z Funduszu Pracy wobec braku koniecznych
zabezpieczeń, które naleŜy przedstawić, by się ubiegać o te fundusze) oraz kwestie
„menadŜerskie” związane z koordynowaniem funkcjonowania spółdzielni socjalnej (pod
względem umiejętności zarządzania takim przedsiębiorstwem oraz spełnienia koniecznych
wymagań prawnych, by ono funkcjonowało właściwie). Ewentualnym rozwiązaniem tego
problemu jest konieczność zaangaŜowania organizacji społecznych, mających doświadczenia
pracy z imigrantami przebywającymi w Polsce, w proces tworzenia i prowadzenia spółdzielni
socjalnych przez cudzoziemców. Wydaje się (na podstawie analizy funkcjonowania
istniejących spółdzielni), Ŝe bez aktywnego zaangaŜowania organizacji społecznych w proces
powstania i prowadzenia spółdzielni socjalnych nie będą one miały szans na istnienie i
rozwój.
Podczas spotkania uczestnicy wypracowali rekomendacje dla ulepszenia oraz
usprawnienia funkcjonowania spółdzielni socjalnych w kontekście ich zakładania i
prowadzenia przez cudzoziemców, w tym migrantów przymusowych. Dotyczą one czterech
obszarów działań:
Projekt Międzykulturowe Centrum Adaptacji Zawodowej
finansowany jest ze środków PIW EQUAL
2
Al.3 Maja 12 lok. 510
00-391 Warszawa
Tel. 0 22 625 78 83
Fax. 0 22 621 51 65
[email protected]
www.interwencjaprawna.pl
Po pierwsze, naleŜy podjąć starania mające na celu dokonanie zmian legislacyjnych.
Uczestnicy spotkania postulowali wprowadzenie następujących zmiany w przepisach:
1. wpisanie organizacji społecznej jako podmiotu uprawnionego do zakładania spółdzielni
socjalnych i przyciąganie migrantów do spółdzielni juŜ funkcjonujących (na wzór włoski);
2. rozszerzenie kręgu podmiotowego osób uprawnionych do uczestniczenia w zajęciach
Centrów Integracji Społecznej o uchodźców, którzy zakończyli Indywidualne Programy
Integracji (dotychczas to jedyna kategoria migrantów, która jest wymieniona w art. 1 ust. 2
ustawy o zatrudnieniu socjalnym) oraz o osoby, które uzyskały zgodę na pobyt tolerowany.
Po drugie, naleŜy podjąć działania lobbingowe na rzecz przeznaczenia funduszy
strukturalnych m.in. na zakładanie spółdzielni socjalnych przez migrantów. Zakładanie i
prowadzenie spółdzielni socjalnych jako formy aktywizacji i integracji zawodowej osób
defaworyzowanych społecznie jest jedną z form wymienioną wprost w projekcie ustawy o
zasadach prowadzenia polityki społecznej (druk sejmowy nr 1548).
Zgodnie jednak z zasadami funkcjonowania funduszy strukturalnych będą one
rozdzielane przez samorządy wojewódzkie, które powinny takŜe opracować wojewódzkie
strategie polityki społecznej (art. 4 projektu ustawy o zasadach prowadzenie polityki
społecznej). Dlatego teŜ naleŜy prowadzić działania lobbingowe na rzecz uwzględnienia
problematyki
integracji
zawodowej
migrantów
przymusowych
przez
samorządy
województwa mazowieckiego, podlaskiego i lubelskiego, by była moŜliwość aplikowania o
dofinansowanie działań w tym zakresie prowadzonych przez organizacje społeczne, w
szczególności zainteresowane świadczeniem pomocy migrantom w zakładaniu i prowadzeniu
spółdzielni socjalnych.
Po trzecie, naleŜy zdiagnozować potrzeby przed przystąpieniem do zakładania spółdzielni
socjalnych. Powinny one pójść w dwóch kierunkach: z jednej strony, konieczne jest
przeanalizowanie zainteresowania migrantów w przystąpieniu do spółdzielczości socjalnej
oraz dokonanie analizy umiejętności i wykształcenia cudzoziemców pod kątem ewentualnej
konieczności podjęcia się ich przekwalifikowania. Z drugiej strony, konieczna jest analiza
rynku pracy i jego potrzeb, z uwzględnieniem lokalnej specyfiki (analizami takimi
Projekt Międzykulturowe Centrum Adaptacji Zawodowej
finansowany jest ze środków PIW EQUAL
3
Al.3 Maja 12 lok. 510
00-391 Warszawa
Tel. 0 22 625 78 83
Fax. 0 22 621 51 65
[email protected]
www.interwencjaprawna.pl
dysponować powinny powiatowe urzędy pracy), by zidentyfikować nisze rynkowe dla
działalności spółdzielni socjalnych
Po czwarte, naleŜy podając działania o charakterze promocyjno-informacyjnym.
Organizacje społeczne wraz z organami administracji publicznej powinny prowadzić
aktywności promujące ekonomię społeczną w ogóle. WaŜnym adresatem tej kampanii
powinny być banki, bez których pomocy finansowej w postaci udzielania kredytów realizacja
załoŜenia spółdzielni socjalnej jest bardzo trudna. Naturalnym i waŜnym partnerem w
prowadzeniu spółdzielni jest takŜe samorząd lokalny.
opracowanie:
Bartosz Smoter, Witold Klaus
Projekt Międzykulturowe Centrum Adaptacji Zawodowej
finansowany jest ze środków PIW EQUAL
4