1-szk-okr-admin-biur-reg-pr

Transkrypt

REGULACJE PRAWNE W ZAKRESIE BHP
DLA PRACOWNIKÓW
ADMINISTRACYJNO-BIUROWYCH
Szkolenia bhp w firmie ©
szkolenie okresowe pracowników administracyjno-biurowych i innych 1
Źródła obowiązków i praw w zakresie bhp
Źródłami powszechnie obowiązującego prawa są w Polsce:
ratyfikowane umowy
międzynarodowe
konstytucja
ustawy
rozporządzenia
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej
Aktem prawnym mającym najwyŜszą rangę w Polsce zawierającym regulacje prawne
z zakresu bhp jest konstytucja. Gwarantuje ona prawo wszystkim świadczącym
pracę do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, zaś w kwestiach
szczegółowych – w zakresie sposobu realizacji tego prawa oraz obowiązków
pracodawcy – odsyła do odrębnych aktów prawnych (art. 66 ust. 1 Konstytucji RP).
Takim aktem, określającym prawa oraz obowiązki pracodawcy, jest Kodeks
pracy, a zwłaszcza jego Dział X pod tytułem „Bezpieczeństwo i higiena pracy”.
Uszczegółowienie niektórych obowiązków i uprawnień znalazło się
w rozporządzeniach wykonawczych do Kodeksu pracy.
Zapewnienie pracownikom bezpiecznych i higienicznych warunków pracy polega
na stworzeniu – przy wykorzystaniu nie tylko instrumentów prawnych, lecz takŜe
środków technicznych, technologicznych i organizacyjnych – takiej sytuacji,
w której nie będą zagroŜone Ŝycie, zdrowie i spokój psychiczny pracownika.
Podstawowe obowiązki pracodawców w zakresie bhp
Pracodawca ma obowiązek chronić zdrowie i Ŝycie pracowników
poprzez zapewnienie im bezpiecznych i higienicznych warunków pracy
przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki.
Realizując ten podstawowy obowiązek, pracodawca musi w szczególności zapewniać:
organizację pracy i jej warunków w sposób bezpieczny i higieniczny,
przestrzeganie w zakładzie pracy przepisów oraz zasad bhp, wydawanie
poleceń usunięcia uchybień w tym zakresie oraz kontrolowanie wykonania
tych poleceń,
wykonanie nakazów, wystąpień, decyzji i zarządzeń wydawanych przez
organy nadzoru nad warunkami pracy,
wykonanie zaleceń społecznego inspektora pracy.
To pracodawca zawsze ponosi odpowiedzialność za
stan bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie pracy.
Zasadnicze obowiązki pracodawców w zakresie bhp
Zapewnienie pracownikom przeszkolenia w dziedzinie bhp
przed dopuszczeniem ich do pracy (szkolenie wstępne)
oraz prowadzenie okresowych szkoleń w tym zakresie.
Wydawanie szczegółowych instrukcji i wskazówek dotyczących
bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach pracy
– instrukcje stanowiskowe.
Pracodawca ma równieŜ obowiązek zapewnić
bezpieczne i higieniczne warunki pracy:
osobom fizycznym wykonującym pracę na innej podstawie niŜ stosunek pracy,
w zakładzie pracy lub w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę;
osobom prowadzącym, w zakładzie pracy lub w miejscu wyznaczonym
przez pracodawcę, na własny rachunek działalność gospodarczą;
studentom i uczniom niebędącym pracownikami zakładu podczas odbywania
przez nich zajęć na terenie zakładu pracy.
Obowiązki osób kierujących pracownikami
Osoba kierująca pracownikami ma obowiązek w szczególności:
organizować stanowiska pracy
zgodnie z przepisami i zasadami bhp
dbać o sprawność środków ochrony
indywidualnej oraz ich stosowanie
zgodnie z przeznaczeniem
zapewniać wykonanie zaleceń lekarza
sprawującego opiekę zdrowotną nad
pracownikami
dbać o bezpieczny i higieniczny stan
pomieszczeń pracy i wyposaŜenia
technicznego, a takŜe o sprawność
środków ochrony zbiorowej i ich
stosowanie zgodnie z przeznaczeniem
egzekwować przestrzeganie przez
pracowników przepisów i zasad bhp
organizować, przygotowywać i prowadzić prace, uwzględniając
zabezpieczenie pracowników przed wypadkami przy pracy, chorobami
zawodowymi i innymi chorobami związanymi z warunkami środowiska pracy
Prawa pracowników w zakresie bhp – wynikające wprost z przepisów
POWSTRZYMANIE SIĘ OD WYKONYWANIA PRACY...
...gdy warunki pracy nie odpowiadają
przepisom bhp i stwarzają bezpośrednie
zagroŜenie dla zdrowia lub Ŝycia pracownika
albo gdy wykonywana przez niego praca grozi
takim niebezpieczeństwem innym osobom.
...wymagającej szczególnej sprawności
psychofizycznej, gdy stan psychofizyczny
pracownika nie zapewnia bezpiecznego
wykonywania pracy i stwarza zagroŜenie dla
innych osób.
O powstrzymaniu się od wykonywania pracy pracownik ma obowiązek
niezwłocznie powiadomić przełoŜonego!
ODDALENIE SIĘ Z MIEJSCA ZAGROśENIA
JeŜeli powstrzymanie się od wykonywania pracy nie usuwa zagroŜenia dla zdrowia lub
Ŝycia pracownika, pracownik ma prawo oddalić się z miejsca zagroŜenia, zawiadamiając
o tym niezwłocznie przełoŜonego.
Prawa pracowników w zakresie bhp – wynikające pośrednio z przepisów
Obowiązki z zakresu bhp pracodawcy, na przykład:
wyposaŜanie stanowisk pracy w urządzenia
i maszyny spełniające wymagania określone
zasadniczymi lub szczegółowymi wymaganiami
kierowanie na profilaktyczne
badania lekarskie pracowników
organizacja pracy na stanowiskach w szczególności wyposaŜonych
w monitory ekranowe zgodnie z przepisami i zasadami ergonomii
przenoszenie pracownika na inne stanowisko pracy w przypadku stwierdzenia
przeciwwskazań – ze względów zdrowotnych – do zatrudniania
na określonym stanowisku pracy
określenie warunków refundacji okularów korygujących wzrok
osobom zatrudnionym przy obsłudze monitorów ekranowych
stanowią po stronie pracownika uprawnienie.
Oznacza to, Ŝe pracownik ma prawo domagania się realizacji
obowiązku ciąŜącego na pracodawcy.
Obowiązki pracownika
W szczególności pracownik ma obowiązek:
znać przepisy i zasady bhp, brać udział w szkoleniu i instruktaŜu z zakresu bhp oraz
poddawać się wymaganym egzaminom sprawdzającym,
wykonywać pracę w sposób zgodny z przepisami i zasadami bhp oraz stosować się do
poleceń i wskazówek przełoŜonych dotyczących bhp,
dbać o naleŜyty stan maszyn, urządzeń, narzędzi i sprzętu oraz o porządek i ład
w miejscu pracy,
stosować środki ochrony zbiorowej, a takŜe uŜywać przydzielonych środków ochrony
indywidualnej oraz odzieŜy i obuwia roboczego zgodnie z ich przeznaczeniem,
poddawać się wstępnym, okresowym i kontrolnym oraz innym zaleconym badaniom
lekarskim i stosować się do wskazań lekarskich,
niezwłocznie zawiadomić przełoŜonego o zauwaŜonym w zakładzie pracy wypadku albo
zagroŜeniu Ŝycia lub zdrowia ludzkiego oraz ostrzec współpracowników, a takŜe inne
osoby znajdujące się w rejonie zagroŜenia o groŜącym im niebezpieczeństwie,
współdziałać z pracodawcą i przełoŜonymi w wypełnianiu obowiązków
dotyczących bhp.
Obowiązki pracownika cd.
Podstawowy obowiązek pracownika,
czyli znajomość przepisów prawa i zasad bhp, oznacza,
Ŝe pracownik powinien znać nie tylko przepisy prawne, ale równieŜ zasady bhp,
którymi są reguły pozaprawne, tzn. nie są nigdzie określone w przepisach prawa,
ale przepisy prawa odwołują się do nich, jako reguł postępowania
wynikających z doświadczenia Ŝyciowego oraz
przesłanek naukowych i technicznych.
Obowiązki w zakresie bhp ciąŜące na pracownikach, w zakresie określonym przez
pracodawcę lub inny podmiot organizujący pracę, spoczywają równieŜ na:
osobach fizycznych wykonujących pracę na innej podstawie niŜ stosunek
pracy w zakładzie pracy lub w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę lub
inny podmiot organizujący pracę,
osobach prowadzących na własny rachunek działalność gospodarczą,
w zakładzie pracy lub w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę lub inny
podmiot organizujący pracę.
Odpowiedzialność za naruszenie przepisów i zasad bhp
Przepisy prawa przewidują za naruszenie
przepisów i zasad bhp odpowiedzialność:
porządkową
(dyscyplinarną)
karną
wykroczeniową
Odpowiedzialność porządkowa
Za nieprzestrzeganie przepisów bhp pracownik moŜe być ukarany karą:
,
upomnienia
nagany
pienięŜną
Karę porządkową stosuje pracodawca lub osoba przez niego
upowaŜniona, po wcześniejszym wysłuchaniu pracownika.
Kara nie moŜe być zastosowana po upływie 2 tygodni
od powzięcia wiadomości o naruszeniu obowiązku pracowniczego
i po upływie 3 miesięcy od dopuszczenia się tego naruszenia.
Odpowiedzialność porządkowa cd.
O zastosowanej karze pracodawca zawiadamia pracownika na piśmie, wskazując
rodzaj naruszenia obowiązków pracowniczych i datę dopuszczenia się przez
pracownika tego naruszenia oraz informując go o prawie zgłoszenia sprzeciwu w
terminie 7 dni od dnia zawiadomienia pracownika o ukaraniu.
O uwzględnieniu lub odrzuceniu sprzeciwu decyduje pracodawca po rozpatrzeniu
stanowiska reprezentującej pracownika zakładowej organizacji związkowej.
Pracownik, który wniósł sprzeciw, moŜe w ciągu 14 dni od dnia zawiadomienia
o odrzuceniu tego sprzeciwu wystąpić do sądu pracy o uchylenie zastosowanej
wobec niego kary.
Karę uwaŜa się za niebyłą, a odpis zawiadomienia o ukaraniu usuwa z akt
osobowych pracownika po roku nienagannej pracy, przy czym pracodawca
moŜe uznać karę za niebyłą przed upływem tego terminu.
Odpowiedzialność wykroczenia
Kto będąc odpowiedzialnym za stan bezpieczeństwa
i higieny pracy w zakładzie pracy albo kierując pracownikami lub innymi osobami
fizycznymi, nie przestrzega przepisów lub zasad bhp, podlega karze grzywny
od 1.000 do 30.000 zł.
Kara grzywny za wykroczenia podlegają:
pracodawca,
osoby kierujące pracownikami,
przedsiębiorca niebędący pracodawcą, organizujący
pracę wykonywaną przez osoby fizyczne,
kaŜdy inny pracownik, który wśród swych obowiązków
zawodowych ma odpowiedzialność w zakresie bhp.
Odpowiedzialność karna
Kto, będąc odpowiedzialny za bezpieczeństwo i higienę
pracy, nie dopełnia wynikającego stąd obowiązku i przez
to naraŜa pracownika na bezpośrednie
niebezpieczeństwo utraty Ŝycia albo cięŜkiego
uszczerbku na zdrowiu, podlega karze, z Kodeksu
karnego,
pozbawienia wolności do lat 3,
§
§
a jeśli sprawca działa nieumyślnie, podlega
grzywnie,
karze ograniczenia wolności albo
pozbawienia wolności
do roku.
Uprawnienia związane z rodzicielstwem
Powszechna ochrona kobiet w pracy polega na zakazie zatrudniania ich przy
pracach szczególnie uciąŜliwych lub szkodliwych dla zdrowia, których wykaz
określają przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z 10 września 1996 r. w
sprawie wykazu prac szczególnie uciąŜliwych lub szkodliwych dla zdrowia kobiet.
Aby pracownica mogła korzystać
z przysługujących jej w okresie ciąŜy uprawnień, stan ciąŜy
powinien być stwierdzony świadectwem lekarskim.
Ochrona kobiet w ciąŜy i we wczesnym okresie macierzyństwa
Kobiety w ciąŜy i we wczesnym
okresie macierzyństwa pracodawca nie moŜe:
zwolnić – rozwiązać stosunku pracy z kobietą w ciąŜy
(poza określonymi przypadkami)
zatrudniać w porze nocnej i w godzinach nadliczbowych
zatrudniać w niektórych systemach rozkładu
czasu pracy (równowaŜnym, skróconego tygodnia pracy
oraz w których czas pracy przekraczałby 8 godzin)
delegować bez jej zgody poza stałe miejsce pracy
zatrudniać bez jej zgody w systemie przerywanego
rozkładu czasu pracy
Ochrona kobiet w ciąŜy i we wczesnym okresie macierzyństwa cd.
Pracodawca zatrudniający pracownicę w ciąŜy lub karmiącą dziecko piersią
przy pracy wymienionej w rozporządzeniu o pracach szkodliwych dla kobiet,
wzbronionej takiej pracownicy bez względu na stopień naraŜenia na czynniki szkodliwe
dla zdrowia lub niebezpieczne:
ma obowiązek przenieść pracownicę do innej pracy,
a jeŜeli jest to niemoŜliwe, zwolnić ją na czas niezbędny z obowiązku świadczenia pracy.
Pracodawca zatrudniający pracownicę w ciąŜy lub karmiącą dziecko piersią
przy pozostałych pracach wymienionych w rozporządzeniu o pracach szkodliwych
dla kobiet albo jeŜeli wynika to z orzeczenia lekarskiego:
ma obowiązek dostosować warunki pracy do wymagań
określonych w tych przepisach (orzeczeniu lekarskim) lub tak ograniczyć czas pracy,
aby wyeliminować zagroŜenia dla zdrowia lub bezpieczeństwa pracownicy.
Młodociani – ochrona pracy
Ograniczenie zatrudniania młodocianych wynika z:
przepisów działu IX Kodeksu pracy i
rozporządzenia Rady Ministrów z 24 sierpnia 2004 r. w sprawie wykazu prac
wzbronionych młodocianym i warunków ich zatrudniania przy niektórych z tych
prac.
Młodocianym jest osoba, która ukończyła 16 lat, a nie przekroczyła lat 18.
Wolno zatrudniać tylko tych młodocianych, którzy:
1)
ukończyli co najmniej gimnazjum,
2)
przedstawią świadectwo lekarskie stwierdzające, Ŝe praca
danego rodzaju nie zagraŜa ich zdrowiu.
Młodociany, który nie posiada kwalifikacji zawodowych, moŜe być zatrudniony
tylko w celu przygotowania zawodowego.
Czas pracy młodocianych
Czas pracy młodocianego w wieku do 16 lat nie moŜe przekraczać 6 godzin na dobę,
a czas pracy młodocianego w wieku powyŜej 16 lat nie moŜe przekraczać 8 godzin na dobę.
Do czasu pracy młodocianego wlicza się czas nauki w wymiarze wynikającym
z obowiązkowego programu zajęć szkolnych, bez względu na to,
czy odbywa się ona w godzinach pracy.
JeŜeli dobowy wymiar czasu pracy młodocianego jest dłuŜszy niŜ 4,5 godziny, pracodawca
ma obowiązek wprowadzić przerwę trwającą nieprzerwanie 30 min wliczaną do czasu pracy.
Młodocianego nie wolno zatrudniać w godzinach nadliczbowych ani w porze nocnej.
Pora nocna dla młodocianego przypada pomiędzy godzinami 22.00 a 6.00.
Dobowa przerwa w pracy młodocianego obejmująca porę nocną powinna trwać nieprzerwanie,
nie mniej niŜ 14 godzin, natomiast okres nieprzerwanego odpoczynku tygodniowego
młodocianego wynosi co najmniej 48 godzin i powinien obejmować niedzielę.
Pojęcie wypadku przy pracy
Za wypadek przy pracy uwaŜa się zdarzenie:
nagłe,
wywołane przyczyną zewnętrzną,
powodujące uraz lub śmierć,
które nastąpiło w związku z pracą:
podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika
zwykłych czynności lub poleceń przełoŜonych,
podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika
czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia,
w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji
pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy
a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego
ze stosunku pracy.
Wypadek w drodze do pracy i z pracy
Wypadek w drodze do pracy i z pracy to zdarzenie:
nagłe,
wywołane przyczyną zewnętrzną,
które nastąpiło w drodze do lub z miejsca wykonywania zatrudnienia
lub innej działalności, jeŜeli droga ta była najkrótsza i nie została
przerwana.
Wypadkiem w drodze do pracy i z pracy jest takŜe wypadek
w czasie przerwy w drodze do lub z miejsca zatrudnienia, która była
Ŝyciowo uzasadniona i jej czas nie przekraczał granic potrzeby,
a takŜe gdy droga nie będąc najkrótszą, była ze względów
komunikacyjnych najdogodniejsza.
Ocena zagroŜeń
Analiza i ocena ryzyka zawodowego w zakładzie
i na poszczególnych stanowiskach pracy
powinna obejmować w szczególności:
identyfikację występujących zagroŜeń, w szczególności
ekspozycji na czynnik szkodliwy lub niebezpieczny
określenie potencjalnych zagroŜeń zdrowotnych
i prawdopodobieństwa ich wystąpienia
Analiza i ocena ryzyka zawodowego pojmowana jest jako przedsięwzięcie
podejmowane w celu ustalenia prawdopodobieństwa
wystąpienia niepoŜądanych zdarzeń:
związanych z wykonywaną pracą,
powodujących straty, w szczególności wystąpienia u pracowników
niekorzystnych skutków zdrowotnych w wyniku zagroŜeń zawodowych
występujących w środowisku pracy lub sposobu wykonywania pracy.
Ocena ryzyka
Po przeprowadzeniu oceny ryzyka zawodowego
pracownik powinien być poinformowany o:
metodach i środkach
ochrony przed zagroŜeniami,
wpływie warunków środowiska pracy
na powstawanie chorób zawodowych
i innych schorzeń związanych
z warunkami środowiska pracy,
zaistniałych wypadkach przy
pracy i przyczynach
je powodujących,
występujących w środowisku
pracy czynnikach szkodliwych,
uciąŜliwych i niebezpiecznych.
Pracownik powinien być poinformowany o ryzyku, które wiąŜe się
z wykonywaną przez niego pracą, przed dopuszczeniem pracownika do pracy
na danym stanowisku pracy.
Choroby zawodowe – definicja
Chorobami zawodowymi są tylko te choroby, które są ujęte w wykazie chorób
zawodowych zawartym w załączniku do rozporządzenia Rady Ministrów
z 30 lipca 2002 r. w sprawie wykazu chorób zawodowych, szczegółowych zasad
postępowania w sprawach zgłaszania podejrzenia, rozpoznawania i stwierdzania
chorób zawodowych oraz podmiotów właściwych w tych sprawach,
jeŜeli w wyniku oceny warunków pracy moŜna stwierdzić bezspornie
lub z wysokim prawdopodobieństwem, Ŝe choroba została
spowodowana:
działaniem czynników szkodliwych dla zdrowia występujących
w środowisku pracy albo
w związku ze sposobem wykonywania pracy.
Wyłączenie prawa do świadczeń
Świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego nie przysługują
ubezpieczonemu, gdy:
wyłączną przyczyną wypadku było
udowodnione naruszenie
przez ubezpieczonego przepisów
dotyczących ochrony Ŝycia i zdrowia,
spowodowane przez niego umyślnie
lub wskutek raŜącego niedbalstwa;
będąc w stanie nietrzeźwości
lub pod wpływem środków
odurzających albo substancji
psychotropowych przyczynił się
w znacznym stopniu
do spowodowania wypadku.

1-szk-okr-admin-biur-reg-pr

Transkrypt

Podobne dokumenty

nieprzesrzeganie bhp - BHP Andrzej Dziedzic

Specjalista ds. bhp

Instrukcja BHP przy obsłudze maszyny offsetowej

OKRES KSZTAŁCENIA TRYB NAUCZANIA OPIS ZAWODU

Skanowanie Laserowe 3D Inwentaryzacja architektoniczna

Zał.2.Taryfikator kar za nieprzestrzeganie zasad i przepisów BHP na

kursy zawodowe - Ośrodek Szkolenia Technicznego