Link do prezentacji prof. Bogusława Plawgo

Transkrypt

Link do prezentacji prof. Bogusława Plawgo
Kompetencje i kwalifikacje mieszkańców
jako główny czynnik konkurencyjności
województwa podlaskiego
Dr hab. Bogusław Plawgo, prof. UwB
Hipoteza prezentacji: ukształtowanie systemu rozwoju i
potwierdzania kompetencji może stanowić kluczowy czynnik
konkurencyjności województwa podlaskiego.
Plan prezentacji:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Zasoby ludzkie w diagnozie Strategii Rozwoju Województwa Podlaskiego do
2020 roku.
Wykształcenie, kompetencje, kwalifikacje - problemy definicji i znaczenia.
Wpływ wykształcenia i kompetencji na konkurencyjność – wybrane wyniki badań.
Kompetencje w systemie kształcenia na poziomie wyższym.
Kompetencje mieszkańców w Celach Strategii Rozwoju Województwa
Podlaskiego do 2020 roku.
Kształtowanie kompetencji w systemie szkolnictwa zawodowego, średniego i
ustawicznego w regionie - Pytania do dyskusji.
Strategia Rozwoju Województwa Podlaskiego do roku
2020
Wśród 11 mocnych stron identyfikuje:
1. Wzrost poziomu wykształcenia mieszkańców
2. Rozwinięta sieć kształcenia ponadgimnazjalnego oraz wyższego
3. Utrzymująca się korzystna struktura ekonomiczna ludności
4. Wysoki poziom kształcenia na kierunkach medycznych i prawa
5. Wysoka jakość życia w stolicy województwa
Strategia Rozwoju Województwa Podlaskiego do roku
2020
Wśród słabych stron identyfikuje:
1. Słabe powiązanie szkolnictwa (w tym wyższego) ze
sferą gospodarczą oraz zmniejszający się udział
kształcenia zawodowego w systemie edukacji
województwa.
2. Relatywnie niski poziom przedsiębiorczości.
Wykształcenie , kompetencje, kwalifikacje
- podejście tradycyjne
• Wykształcenie definiowane jest jako
poświadczona dokumentem wiedza i
umiejętności zdobyte w oficjalnym systemie
nauczania.
Poziomy wykształcenia:
A. wyższe - poświadczenie ukończenia kierunku
studiów;
B. zawodowe i średnie – zawód.
Wykształcenie, kompetencje, kwalifikacje
• Kompetencje (competence) rozumiane są jako wszystko to, co dana
osoba wie, rozumie i potrafi wykonać czyli jej skumulowane efekty
uczenia się. Proces uczenia się może następować w sposób
sformalizowany (w systemie edukacji) lub w sposób
niesformalizowany.
Efekty uczenia się (learning outcomes) – to, co osoba ucząca się
wie, rozumie i potrafi wykonać w wyniku uczenia się, ujęte w
kategoriach wiedzy, umiejętności oraz kompetencji personalnych i
społecznych.
Do opisu kompetencji pracowników można przyjąć model kompetencyjny opracowany
przez Filipowicza (Filipowicz G. 2004. Zarządzanie kompetencjami zawodowymi. Wyd.
PWE, Warszawa).
Kompetencje
Kompetencje bazowe
Kompetencje wykonawcze
Kompetencje poznawcze
Kompetencje biznesowe
•Rozwiązywanie problemów;
•Szerokie horyzonty myślenia
•Elastyczność myślenia
•Gotowość do uczenia się
•Kreatywność
Kompetencje społeczne
•Negocjowanie
•Relacje z przełożonymi
•Relacje ze współpracownikami
•Komunikatywność
•Komunikacja pisemna
•Prowadzenie prezentacji
•Wywieranie wpływu
•Współpraca w zespole
•Kultura osobista
•Obycie międzynarodowe
Kompetencje osobiste
•Orientacja na działanie
•Podejmowanie inicjatywy
•Radzenie sobie ze stresem
•Wytrwałość
•Zaangażowanie
•Efektywność
•Organizacja pracy
•Sumienność
•Podejmowanie decyzji
•Wyznaczanie priorytetów
•Dążenie do rezultatów
•Pewność siebie
•Znajomość branży
•Diagnozowanie potrzeb klienta
•Techniki sprzedaży
•Orientacja w biznesie
Kompetencje
zawodowe
Kompetencje firmowe
•Identyfikacja z firmą
•Nastawienie na klienta
•Otwartość na zmiany
•Etyka i wartości
•Języki obce
•Sprawność organizacyjna
•Wiedza zawodowa
Kompetencje menedżerskie
•Budowanie zespołu
•Dbałość o podwładnych
•Delegowanie
•Motywowanie
•Odwaga kierownicza
•Przywództwo
•Organizowanie
•Planowanie
•Zarządzanie procesami
•Zarządzanie projektami
•Myślenie strategiczne
•Zarządzanie zmianą
Przykład zestawu kompetencji zawodowych – projekt
„Innowacje na zakręcie”
KOMPETENCJE
B
2
3
4
5
KARTA KOMPETENCJI W ZAWODZIE
Betoniarz - zbrojarz
SKALA:
ZT
ZADANIA TECHNOLOGICZNE
UCZEŃ
OCENA:
ŚREDNIA:
N
OCENA:
ŚREDNIA:
N
OCENA:
ŚREDNIA:
N
OCENA:
ŚREDNIA:
N
OCENA:
ŚREDNIA:
N
1
Przygotowanie i montaż zbrojenia zgodnie z dokumentacją
UCZEŃ
2
Przygotowanie betonów sposobem ręcznym i mechanicznym
UCZEŃ
3
Wykonywanie elementów betonowych i żelbetowych - konstrukcji nośnych i uzupełniających obiektów
UCZEŃ
4
Wykonywanie elementów żelbetowych dróg i mostów
UCZEŃ
5
Wykonywanie budowli melioracyjnych
UCZEŃ
6
Wykonywanie i demontaż prostych deskowań i form do robót betoniarskich
UCZEŃ
ZO
ZADANIA ORGANIZACYJNE
UCZEŃ
7
Ustalanie zakresu i czasu trwania robót betoniarskich i zbrojarskich
UCZEŃ
8
Posługiwanie się dokumentacją i wytycznymi dotyczącymi wykonywania robót betoniarskich i zbrojarskich
UCZEŃ
9
Dobieranie narzędzi, sprzętu i maszyn do robót betoniarskich i zbrojarskich
UCZEŃ
O
PREDYSPOZYCJE
1
1
OSOBOWOŚĆ I PREDYSPOZYCJE PSYCHICZNE
NISKIE
10
Zamiłowanie do dokładności ładu i porządku
NISKIE
11
Wytrwałość i cierpliwość
NISKIE
12
Odporność na długotrwały wysiłek fizyczny
NISKIE
U
UZDOLNIENIA POZNAWCZE
NISKIE
13
Rozróżnianie barw
NISKIE
14
Czucie dotykowe
NISKIE
15
Widzenie stereoskopowe
NISKIE
S
SPRAWNOŚCI FIZYCZNE
NISKIE
16
Zmysł równowagi
NISKIE
17
Zręczność kończyn górnych
NISKIE
18
Koordynacja wzrokowo ruchowa
NISKIE
Przykład zestawu zadań zawodowych do
kompetencji – projekt „Innowacje na zakręcie”
KOMPETENCJE
B
1
KARTA KOMPETENCJI W ZAWODZIE
Betoniarz - zbrojarz
SKALA:
ZT
ZADANIE TECHNOLOGICZNE
UCZEŃ
OCENA:
1 Przygotowanie i montaż zbrojenia zgodnie z dokumentacją
UCZEŃ
1.1
Dobiera stal zbrojeniową do wykonywania zbrojenia.
UCZEŃ
1.2
Przycina pręty na odpowiedni wymiar, wygina w odpowiedni kształt.
UCZEŃ
1.3
Łączy pręty zbrojenia i montuje zbrojenie.
UCZEŃ
1.4
Układa zbrojenie w deskowaniu lub formie stosując odpowiednie podkładki dystansowe.
UCZEŃ
1.5
Wpisz dodatkowe, jeżeli oglna ocena z zadań powyższych daje MENTOR
UCZEŃ
1.6
Wpisz dodatkowe, jeżeli oglna ocena z zadań powyższych daje MENTOR
UCZEŃ
1.7
Wpisz dodatkowe, jeżeli oglna ocena z zadań powyższych daje MENTOR
UCZEŃ
1.8
Wpisz dodatkowe, jeżeli oglna ocena z zadań powyższych daje MENTOR
UCZEŃ
1.9
Wpisz dodatkowe, jeżeli oglna ocena z zadań powyższych daje MENTOR
UCZEŃ
1
2
3
ŚREDNIA:
UCZEŃ
4
5
N
Wykształcenie, kompetencje, kwalifikacje
• Potwierdzanie efektów uczenia się (validation) – proces
stwierdzania przez uprawnioną instytucję, czy dana
osoba osiągnęła efekty uczenia się zgodne z
odpowiednimi wymaganiami.
• Kwalifikacje zawodowe zdefiniowano jako
potwierdzone w sposób formalny poprzez certyfikat,
licencję, dyplom zdania egzaminu lub ukończenia cyklu
kształcenia, wiedzę i umiejętności uzyskane w systemie
szkolnym i pozaszkolnym (np. kursowym), wymagane
do realizacji zadań zawodowych w danej specjalności.
Pozycja konkurencyjna wg poziomu wykształcenia pracowników
szeregowych
Badanie PARP (własne) na próbie n=600 menedżerów MSP
3,0%
Pozycja słaba ^
4,5%
8,3%
56,7%
Pozycja umiarkowana
54,3%
56,9%
32,8%
Pozycja silna
31,8%
27,6%
7,5%
Pozycja dominująca
8,5%
5,5%
Zrównoważenie
Dominacja wykształcenia średniego i wyższego
Dominacja wykształcenia zawodowego i niższego
Pozycja konkurencyjna wg poziomu wykształcenia kadry zarządzającej
Badanie PARP (własne) na próbie n=600 menedżerów MSP
9,5%
Pozycja słaba ^
4,0%
64,0%
Pozycja umiarkowana
50,1%
19,0%
Pozycja silna
36,4%
6,3%
Pozycja dominująca
8,4%
nie ma osób z wykształceniem wyższym
są osoby z wyższym wykształceniem
Pozycja konkurencyjna a kompetencje firmowe pracowników szeregowych
Badanie PARP (własne) na próbie n=600 menedżerów MSP
5,18
5,50
5,37
znajomość języków obcych
6,10
5,69
6,21
6,34
umiejętności ICT (komputerowo-techniczne)
6,98
7,09
7,51
7,65
7,44
identyfikacja z firmą
6,94
7,22
wysoka etyka i wartości *
7,63
7,33
6,79
6,56
6,79
umiejętność współpracy z instytucjami zewnętrznymi *
7,51
7,67
7,83
8,13
8,23
umiejętność współpracy z współpracownikami **
7,15
7,44
umiejętność współpracy z przełożonymi **
Pozycja słaba
Pozycja umiarkowana
7,88
7,63
Pozycja silna
Pozycja dominująca
Pozycja konkurencyjna a kompetencje menedżerskie kadry zarządzającej
Badanie PARP (własne) na próbie n=600 menedżerów MSP
8,36
8,12
myślenie strategiczne
8,56
8,77
8,09
8,04
wysokie umiejętności motywowania
8,18
8,95
8,33
8,32
odwaga kierownicza
8,7
9,13
8,58
8,43
8,47
dbałość o podwładnych
9
8,41
8,43
umiejętność wyznaczania celów
8,81
9,22
8,34
8,4
umiejętności przywódcze
Pozycja słaba
Pozycja umiarkowana
8,76
8,84
Pozycja silna
Pozycja dominująca
Kompetencje w systemie kształcenia na poziomie
wyższym
Zgodnie z rozporządzeniem MNiSW z 5 października 2011 r.
w sprawie warunków prowadzenia studiów na określonym
kierunku i poziomie kształcenia (Dz.U. Nr 243, poz. 1445).
• §3: Program kształcenia dla określonego kierunku studiów i
poziomu kształcenia (…) obejmuje opis zakładanych
efektów kształcenia i program studiów (…).
• § 4.ust.1 : Opis zakładanych efektów kształcenia (…) w
zakresie wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych
uwzględnia efekty kształcenia właściwe dla danego
kierunku studiów (…).
Kompetencje w systemie kształcenia na poziomie
wyższym
• § 5.ust.1, pkt. 4: Program studiów określa sposoby weryfikacji
zakładanych efektów kształcenia osiąganych przez studenta.
• § 6.ust.1: Zajęcia związane z praktycznym przygotowaniem
zawodowym, przewidziane w programie studiów dla profilu
praktycznego, odbywają się w warunkach właściwych dla danego
zakresu działalności zawodowej i umożliwiają bezpośrednie
wykonywanie odpowiednich czynności praktycznych przez studenta.
• § 7.ust.1: Jednostka organizacyjna uczelni prowadząca kierunek
studiów uwzględnia w programie kształcenia wyniki monitorowania
kariery zawodowej swoich absolwentów oraz wyniki
przeprowadzonej analizy zgodności zakładanych efektów
kształcenia z potrzebami rynku pracy.
Kompetencje mieszkańców w Celach Strategii Rozwoju Województwa
Podlaskiego do 2020 roku
Cele strategiczne
1. Konkurencyjna gospodarka
Cele operacyjne
1.1 Rozwój przedsiębiorczości
1.2 Wzrost innowacyjności podlaskich przedsiębiorstw
1.3 Rozwój kompetencji do pracy i wsparcie aktywności zawodowej
mieszkańców regionu
1.4 Kapitał społeczny jako katalizator procesów rozwojowych
1.5 Efektywne korzystanie z zasobów naturalnych
1.6 Nowoczesna infrastruktura sieciowa
2.1 Aktywność podlaskich przedsiębiorstw na rynku ponadregionalnym
2. Powiązania krajowe
i międzynarodowe
2.2 Poprawa atrakcyjności inwestycyjnej województwa
2.3 Rozwój partnerskiej współpracy transgranicznej
2.4 Rozwój partnerskiej współpracy międzyregionalnej
2.5 Podniesienie zewnętrznej i wewnętrznej dostępności komunikacyjnej
regionu
3.1 Zmniejszenie negatywnych skutków problemów demograficznych
3. Jakość życia
3.2 Poprawa spójności społecznej
3.3 Poprawa stanu zdrowia społeczeństwa oraz bezpieczeństwa
publicznego
3.4 Ochrona środowiska i racjonalne gospodarowanie jego zasobami
17
Kompetencje mieszkańców w Celach Strategii Rozwoju Województwa
Podlaskiego do 2020 roku
CEL OPERACYJNY 1.3. ROZWÓJ KOMPETENCJI DO PRACY I WSPARCIE AKTYWNOŚCI
ZAWODOWEJ MIESZKAŃCÓW REGIONU
• Podstawowym wyzwaniem jest zatem sprawny, wysokiej jakości system
edukacji, w tym ustawicznej i szkoleń, dopasowany do potrzeb
gospodarczych i społecznych.
• Konieczne jest, jednocześnie, podniesienie atrakcyjności i elastyczności
kształcenia i szkolenia zawodowego dostosowującego się do lokalnych
specyficznych potrzeb rynku pracy.
• Aby poprawić konkurencyjność, konieczne są inwestycje mające na celu
wzmacnianie kadr regionalnej gospodarki, w tym zarówno administracji
publicznej, pracowników firm, jak i przedsiębiorców (w szczególności w
zakresie kompetencji zarządczych). Aby poprawić konkurencyjność,
konieczne są inwestycje mające na celu wzmacnianie kadr regionalnej
gospodarki, w tym zarówno administracji publicznej, pracowników firm,
jak i przedsiębiorców (w szczególności w zakresie kompetencji
zarządczych).
Kompetencje mieszkańców w Celach Strategii Rozwoju Województwa
Podlaskiego do 2020 roku
CEL OPERACYJNY 1.3. ROZWÓJ KOMPETENCJI DO PRACY I WSPARCIE AKTYWNOŚCI ZAWODOWEJ
MIESZKAŃCÓW REGIONU
• Przy prowadzeniu aktywnej polityki podnoszenia
kompetencji do pracy obecnie niezagospodarowane
zasoby pracy powinny być traktowane jako przyszły
atut regionu, z punktu widzenia lokalizacji inwestycji
wymagających wysokiej jakości pracowników.
• Główne kierunki interwencji:
– Poprawa dostępności do wysokiej jakości kształcenia
i szkolenia dostosowanego do potrzeb rynku pracy
– Aktywizacja zawodowa osób o utrudnionym dostępie do
rynku pracy
Kształtowanie kompetencji w systemie szkolnictwa
zawodowego, średniego i ustawicznego w regionie
Pytania do dyskusji
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Czy w regionie posiadamy dobre praktyki identyfikacji, rozwoju i potwierdzania
potrzebnych kompetencji?
Jaka powinna być rola szkolnictwa zawodowego w kształtowaniu kompetencji
mieszkańców regionu?
Czy szkolnictwo zawodowe jest dobrze przygotowane do wdrożenia dualnego
systemu szkolenia we współpracy z pracodawcami, czy są jakieś luki?
Jaka powinna być rola pracodawców w systemie kształtowania kompetencji?
Jakie inne podmioty i powiązania warto uwzględnić w systemie kształtowania
kompetencji w regionie?
Kto powinien być odpowiedzialny za zarządzanie systemem kształtowania
kompetencji mieszkańców?