Zasady pomocy publicznej dla inwestorów zagranicznych

Zasady pomocy publicznej dla
inwestorów zagranicznych
2015-12-20 21:52:29
2
W ramach strategii rządu mającej na celu pozyskiwane zagranicznych inwestorów, w roku 1999 została
powołana agencja Invitalia (w pełnym brzmieniu Agenzia nazionale per l’attrazione degli investimenti e lo
sviluppo d’impresa S.p.A. – Krajowa Agencja ds. Przyciągania Inwestycji i Rozwoju Przedsiębiorstw), która podjęła
działalność w lipcu 2000 r. Realizuje ona swoją działalność poprzez sieć 17 spółek regionalnych oraz 6 spółek
projektowych, ukierunkowanych na szczególne rodzaje działalności w sektorach uznanych za strategiczne dla
rozwoju Włoch.
W ramach strategii rządu mającej na celu pozyskiwane zagranicznych inwestorów, w roku 1999 została
powołana agencja Invitalia (w pełnym brzmieniu Agenzia nazionale per l’attrazione degli investimenti e lo
sviluppo d’impresa S.p.A. – Krajowa Agencja ds. Przyciągania Inwestycji i Rozwoju Przedsiębiorstw), która podjęła
działalność w lipcu 2000 r. Realizuje ona swoją działalność poprzez sieć 17 spółek regionalnych oraz 6 spółek
projektowych, ukierunkowanych na szczególne rodzaje działalności w sektorach uznanych za strategiczne dla
rozwoju Włoch.
W roku 2004 rząd Włoch za priorytetowe działanie przyjął przyciąganie inwestycji zagranicznych i
internacjonalizację i powołał agencję InvestInItaly z siedzibą w Rzymie. Powstała ona na mocy porozumienia
Invitalia z włoskim Instytutem Handlu Zagranicznego ICE . Celem jej działalności jest promocja zagranicznych
inwestycji we Włoszech, a w szczególności zahamowanie tendencji spadkowej w napływie zagranicznych
inwestycji do Włoch oraz przywrócenie prestiżu Włoch na międzynarodowym rynku inwestycyjnym. Obecnie jest
to najważniejszy podmiot zajmujący się BIZ.
Powołanie obu agencji uzasadnić należy niewielką zdolnością Włoch przyciągania zagranicznych inwestycji
bezpośrednich, związaną przede wszystkim z niską konkurencyjnością włoskiej gospodarki, charakteryzującą się
przestarzałymi strukturami. Barierami lokalizacyjnymi dla BIZ we Włoszech są przede wszystkim bariery typu
biurokratyczno-administracyjnego oraz wysokie koszty energii (jedne z najwyższych w UE). Dlatego też we
Włoszech odnotowuje się w szczególności niski poziom inwestycji zagranicznych typu greenfield. Wg raportu ICE
(Italia Multinazionale 2006) BIZ pochodzą przede wszystkim z krajów europejskich, w tym głównie z Niemiec,
Francji, Wielkiej Brytanii i Holandii (97% całości BIZ), z USA i Japonii. Zgodnie z danymi Foreign Direct
Investments Confidence Index Włochy znajdują się „w tyle” w stosunku do innych państwa europejskich w
przyciąganiu BIZ.
Celem agencji Invitalia jest zarządzanie lub współzarządzanie finansami publicznymi (w porozumieniu z
Ministerstwem Rozwoju Ekonomicznego – MISE – Ministero dello Sviluppo Economico), do swoich działań
rynkowych wykorzystuje ona ponadto własny kapitał ryzyka. Dysponuje dwoma nowoczesnymi i elastycznymi
instrumentami, mającymi uczynić Włochy krajem atrakcyjnym dla zagranicznych inwestorów: są to tzw.
kontrakty lokalizacyjne (contratti di localizzazione) oraz merchant banking (finansowanie najbardziej
rokujących przedsiębiorstw poprzez własny kapitał ryzyka Agencji).
Kontrakty lokalizacyjne oferują inwestorom zagranicznym serię ułatwień natury finansowej, administracyjnej i
proceduralnej, ukierunkowanych na usytuowanie inwestycji na terenie Mezzogiorno (generalnie południa Włoch,
uznawanego za część kraju mniej rozwiniętą gospodarczo).
Kontrakt lokalizacyjny łączy w sobie dwa instrumenty przewidziane przez włoskie ustawodawstwo w zakresie
wspierania przez państwo ekonomicznego rozwoju kraju: kontrakt dot. programu, dzięki któremu zostają
przyznane ulgi finansowe dot. inwestycji przemysłowych; wysokość tych ulg uwarunkowania jest lokalizacją
geograficzną inwestycji i wielkością firmy, zgodnie z normatywą unijną oraz umowę dotyczącą jego realizacji
pomiędzy Invitalia, administracją państwową, instytucjami regionalnymi i przedsiębiorstwem. W chwili obecnej
instrument, jakim jest kontrakt dot. programu, nie jest operatywny (w fazie oczekiwania na nowe dyspozycje ze
strony MISE), w związku z czym Agencja na tym etapie limituje swoją działalność do dokonania wstępnej oceny
programu inwestycji, który zostanie zrealizowany dopiero po zatwierdzeniu nowego regulaminu przez MISE.
Invitalia spełnia zatem rolę one stop shop, zarządzając i koordynując wszystkie fazy realizacji inwestycji, od
wyboru miejsca poprzez pomoc w kontaktach z administracją państwową, po udzielanie ulg w ramach wsparcia
3
bezpośredniego i usługi after care. Zawarta umowa ma za zadanie dać inwestorowi pewność realizacji inwestycji
w określonym czasie, gwarantować utrzymanie wysokości ustalonych kosztów, wypłatę środków wsparcia oraz
zapewniać dostęp do infrastruktury.
Przedsiębiorstwa inwestujące mogą ubiegać się o środki wsparcia w formie dotacji, przedkładając business plan
oraz program planowanych inwestycji. W przypadku pozytywnej oceny projektu wysokość przyznanej dotacji
określa się zgodnie z ustawodawstwem unijnym. Dotacja w formie pomocy unijnej może być przyznana na:
projekt i studium wykonalności, teren (max. 10% inwestycji), infrastrukturę, budynki, prace murarskie, nowe
urządzenia i maszyny, software - tylko w odniesieniu do konkretnej produkcji i potrzeb przedsiębiorstwa ( dot.
tylko średnich przedsiębiorstw), meble do biura i wyposażenie wnętrz, patenty w zakresie nowych technologii i
procesów produkcyjnych (w przypadku dużych przedsiębiorstw nie więcej niż do 25% inwestycji ogółem).
Niezależnie od kontraktu lokalizacyjnego, Agencja zarządza bezpośrednio bodźcami ekonomicznymi,
przewidzianymi w ustawie 181/89, dotyczącymi określonych terenów Włoch, zgodnie z ustawodawstwem w
zakresie pomocy unijnej. Do bodźców tych należą: bezzwrotny udział w wysokości do 40% inwestycji, udzielenie
pożyczki na korzystnych warunkach w wysokości do 30%, własny udział Agencji, mniejszościowy i charakterze
czasowym.
Zwrócić należy również uwagę na to, że Invitalia realizuje szeroki program marketingu obszarowego we
współpracy z samorządami lokalnymi. Istotną częścią tego programu jest wyłanianie i waloryzacja na szczeblu
regionalnym (ze szczególnym uwzględnieniem regionów potencjalnie rozwojowych,a odnotowujących słaby
napływ inwestycji), obszarów przemysłowych, najbardziej konkurencyjnych z punktu widzenia uproszczeń
procedur administracyjnych, atrakcyjnej lokalizacji i dostępności finansowych środków wsparcia
przedsiębiorczości. Realizacja tego programu stała się możliwa dzięki umowie podpisanej w 2003 r. pomiędzy
Invitalia i Departamentem Polityk Rozwojowych i Spójności Ministerstwa Finansów. Program ten ma wspierać
Inwestor Scouting Network ISN, sieć wysokiej klasy profesjonalistów, których zadaniem jest wyszukiwanie i
pozyskiwanie na rzecz Włoch potencjalnych inwestorów.
Poza wyżej wymienionymi instrumentami wspierania BIZ we Włoszech zwrócić należy również uwagę na to, iż
niektóre, prężne ekonomicznie regiony, biorą na siebie odpowiedzialność w przyciąganiu zagranicznych
inwestycji. Jako przykład wskazać należy Piemont, którego instytucja regionalna ds. internacjonalizacji
przedsiębiorczości (Centro Estero per l’Internalizzazione) stała się operatywna również w zakresie przyciągania
inwestycji (region Piemontu znajduje się na drugim miejscu - po Lombardii i przed Lazio - w zakresie obecności
BIZ na swoim terytorium). Za przykładem Piemontu w zakresie przyciągania inwestycji idą kolejne regiony
włoskie, w tym Lombardia, Emilia-Romagna, Friuli – Venezia Giulia i Umbria.
4