Anatomia radiologiczna. Kości - Uniwersytet Medyczny w Łodzi

Transkrypt

Anatomia radiologiczna.
Kończyny
Piotr Grzelak, Piotr Gębski
Zakład Radiologii i Diagnostyki Obrazowej
Uniwersytet Medyczny w Łodzi
Kierownik: prof. dr hab. n. med. Ludomir Stefańczyk
1
Jak to się zaczęło
•8 listopada 1895, w trakcie jednego z ekspe-rymentów, Roentgen zauważył słabe
świecenie kawałka papieru fluorescencyjnego leżącego w pobliżu lampy katodowej.
•W tym samym roku opublikował artykuł, "Ueber eine neue Art. Von Strahlen.
Vorläufige Mitteilung" (Nowy rodzaj promieniowania. Raport wstępny), w którym
podał charakterystykę odkrytego promieniowania. Roentgen napisał tam;
„Po umieszczeniu dłoni między lampą, a ekranem - można zobaczyć ciemne zarysy
kości i jaśniejsze zarysy całej dłoni".
•To spostrzeżenie legło u podstaw medycznego wykorzystania odkrytego zjawiska.
Wilhelm. C. Roentgen
( 1845-1923 )
Nagroda Nobla z Fizyki
1901
Anatomia radiologiczna - Kończyny
Zakład Radiologii i Diagnostyki Obrazowej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi
2
Metody diagnostyczne
• Radiologia klasyczna – zdjęcia RTG
„efekt cyfrowy”
3
Obraz rentgenowski z jakim mamy do czynienia w
praktyce klinicznej NIE JEST zdjęciem sensu stricte!!!!
4
Obraz rentgenowski
5
Obraz rentgenowski
6
Obraz rentgenowski
●
●
●
Zdjęcie RTG jest zapisem cieni rzucanych przez struktury w
ciele człowieka na ekran (detektor) oświetlaną falą
elektromagnetyczną (Roentgena).
Możliwe są sytuacje w których cienie pewnych struktur
przesłaniają się lub zlewają się z innymi oraz ulegają
zniekształceniu.
Struktury ciała mają różną gęstość optyczną i przezierność
dla fali EM Roentgena co jest źródłem złudzeń optycznych
(np. pasma macha).
7
Obraz rentgenowski
Pasmo macha: po lewo widzimy dodatkowe białe i czarne pasmo, po
prawo to samo w przybliżeniu, widać że nic tu nie ma.
8
• Angiografia
9
• Angiografia DSA
subtrakcja
10
• Inne angiografie
• angio-RM
• Angiografia
TK (angio-TK)
11
• Tomografia komputerowa - CT
12
• Tomografia komputerowa - TK
System tomografii komputerowej opracowali w 1972 dwaj naukowcy
Godfrey Newbold Hounsfield oraz Allan McLeod Cormack za co
otrzymali w 1979 nagrodę Nobla w dziedzinie medycyny.
Pierwszy skaner akwizycji surowych danych dokonywał w ciągu kilku
godzin a rekonstrukcji obrazu w ciągu kilku dni.
13
• Tomografia komputerowa -TK
Skala Hounsfielda
[ -1000 ---------------- 3000 ]
Współczynnik pochłaniania promieni RTG dla wody wynosi 0 jednostek
Hounsfielda dla powietrza −1000 j.H, kości powyżej 140 j.H, a dla
metalu powyżej 1000 j.H.
14
Monoslice CT
Multislice CT
15
Voxel;
•0,6mm
•0,2mm!!!
16
17
• 1973 - pierwszy obraz MR przy wykorzystaniu stosowanej w TK
matematycznej metody projekcji wstecznej: Paul Christian Lauterbur
• 1977 - pierwszy „obraz” ciała ludzkiego - Damadian
Lauterbur i pierwszy
obraz MR
Damadian
18
• Rezonans magnetyczny – RM (MRI)
19
• Ultrasonografia w
prezentacji B (B mode)
• Ultrasonografia z detekcję przepływu
(US-CD, US-PD, US-PW)
20
• Ultrasonografia kodowana
21
• Ultrasonografia z kontrastem (CE-US)
22
Techniki specjalne
• artrografia tradycyjna
• artrografia RM
23
Projekcje badania RTG
- minimum 2 projekcje
- zdjęcia porównawcze
- zdjęcia czynnościowe
- zdjęcia celowane
- zdjęcia tomograficzne (warstwowe)
A-P
boczne
24
Płaszczyzny badania RM/TK
• Płaszczyzna poprzeczna
• Płaszczyzna czołowa
• Płaszczyzna strzałkowa
25
Płaszczyzny badania USG
Badanie wykonujemy w przekrojach:
• podłużnych
• poprzecznych
• skośnych
• każdy staw ma swoje typowe, obowiązkowe projekcje
oraz projekcje dowolne (zależne od operatora)
• projekcje więzadłowe
• W dużych stawach (kolano, bark) obowiązują
standardowe płaszczyzny
26
Tomografia komputerowa
• Rekonstrukcje objętościowe
27
Rezonans Magnetyczny
• Obraz T1 zależny
• Obraz T2/PD zależny
28
Rezonans Magnetyczny
• Tractografia RM
29
• RM serca
30
Kończyna górna
31
RTG
• Obręcz kończyny górnej
32/31
RTG
• Staw ramienny
33
Rezonans magnetyczny
• Staw ramienny
34
• Staw ramienny
35
USG staw ramienny
• Płaszczyzny badania
Bark, wg. Hedtmanna i Fetta:
1.
Standardowa I – wzdłuż więzadła kruczobarkowego
2.
Standardowa II – prostopadła do
standardowej I
3.
Dodatkowa płaszczyzna standardowa I –
przekrój poprzeczny przez bruzdę
międzykłykciową
4.
Dodatkowa płaszczyzna standardowa II –
płaszczyzna grzbietowa (podłużny m.
podgrzebieniowego)
5.
Dodatkowa płaszczyzna standardowa III –
przekrój przezpachowy
Każdą płaszczyzna badamy z rotacją wewnętrzną
i zewnętrzną.
36
USG staw ramienny
Standardowa I – wzdłuż więzadła kruczo-barkowego
37
USG staw ramienny
Standardowa II – prostopadła do standardowej I
38
USG staw ramienny
Anatomia ultrasonograficzna
Dodatkowa płaszczyzna
standardowa
I
stawu ramiennego
stawu ramiennego
(płaszczyzna
– przekrój poprzeczny przez bruzdę międzykłykciową
II)
39
USG staw ramienny
Dodatkowa płaszczyzna standardowa II
ramiennego
stawu m.
ramiennego
(płaszczyzna
– płaszczyzna stawu
grzbietowa
(podłużny
podłopatkowego)
II)
40
USG staw ramienny
1.
Dodatkowa płaszczyzna standardowa III – przekrój przezpachowy
stawu ramiennego (płaszczyzna II)
41
RTG
• Staw łokciowy
42
• Staw łokciowy
43
RTG
• Staw łokciowy
Staw ramienno-łokciowy
Staw ramienno-promieniowy
44
• Staw łokciowy
45
USG
• Staw łokciowy
(staw łokciowy) - norma
-płaszczyzna podłużna tylna
-płaszczyzna poprzeczna przednia
-płaszczyzna podłużna przednia
-płaszczyzny boczne
(wzdłuż ww. pobocznych)
46
USG
• Staw łokciowy
47
USG
• Staw łokciowy
48
USG
• Staw łokciowy
49
USG
• Staw łokciowy
50
RTG
• Nadgarstek
Staw promieniowo-łokciowy dalszy
Staw promieniowo-nadgarstkowy
Stawy nadgarstkowo-śródręczne
Staw nadgarstkowo-śródręczny kciuka
Anatomia radiologiczna - Kości
51
• Nadgarstek
52
• Ręka
Stawy międzyśródręczne
Stawy śródręczno-paliczkowe
Stawy międzypaliczkowe bliższe
Stawy międzypaliczkowe dalsze
Staw międzypaliczkowy kciuka
53
• Nadgarstek
Staw promieniowo-nadgarstkowy
Stawy nadgarstkowo-śródręczne
Stawy śródręczno-paliczkowe
Staw promieniowo-łokciowy dalszy
54
Kończyna dolna
55
RTG
• Obręcz kończyny dolnej
56
• Staw biodrowy
57
• Staw biodrowy
58
• Staw biodrowy
59
• Staw biodrowy
60
• Staw biodrowy
61
• Staw biodrowy
62
USG staw biodrowy
(staw
biodrowy)
norma
• płaszczyzny badania
-Płaszczyzna przednia-tylna
-Płaszczyzna przednia-tylna poprzeczna
-Płaszczyzna boczno-przyśrodkowa
63
USG
• Staw biodrowy
64
USG
• Staw biodrowy
65
RTG
• Staw kolanowy
66
• Staw kolanowy
67
• Staw kolanowy
68
RTG
• Staw kolanowy
69
• Staw kolanowy
70
• Staw kolanowy
71
72
USG
Kolano:
1. Przedni przekrój poprzeczny,
nadrzepkowy (przy
wyprostowanym kolanie i zgięciu)
2. Przedni przekrój podłużny,
podrzepkowy
3. Przyśrodkowy przekrój podłużny
4. Boczny przekrój podłużny
5. Tylny przyśrodkowy przekrój
podłużny
6. Tylny pośrodkowy przekrój
podłużny
7. Tylny boczny przekrój podłużny
8. Tylny przekrój poprzeczny
73
USG
Przedni przekrój podłużny, nadrzepkowy
74
USG
Przedni przekrój poprzeczny, nadrzepkowy
75
USG
Przedni przekrój podłużny, podrzepkowy
76
USG
Przyśrodkowy przekrój podłużny
Boczny przekrój podłużny
77
USG
Tylny pośrodkowy przekrój podłużny
78
USG
Tylny przekrój poprzeczny
79
RTG
• Staw skokowo-goleniowy
80
81
RTG
Staw skokowo-goleniowy
Staw skokowo-piętowy
Staw skokowo-piętowo-łódkowy
Staw piętowo-sześcienny
Staw klinowo-łódkowy
Stawy stępowo-śródstopne
82
83
84
Rezonans magnetyczny - artrografia
PD/T2 , fs
T1 z/k
85
Rezonans magnetyczny - artrografia
PD/T2 , fs
T1 z/k
86
USG
Anatomia
ultrasonograficzna
• Staw skokowy
(staw skokowy) - norma
• projekcja podłużna przednia
• projekcja podłużna tylna
• projekcja więzdłowe np. przez więzadło
strzałkowo-skokowe przednie
• projekcje skośne
87
USG
• Staw skokowy
88
Dziękuję za uwagę

Anatomia radiologiczna. Kości - Uniwersytet Medyczny w Łodzi

Transkrypt

Podobne dokumenty

Anatomia palpacyjna – kości i więzadła kończyny

grudzień 2009