50 składników miłości
Transkrypt
50 składników miłości
Christa Spilling-Nöker Christa Spilling-Nöker 50miłości składników przekład: Monika Dobija Kraków 2011 Wprowadzenie O tajemnicy miłości Miłość jest z pewnością największą spośród tajemnic życia i najważniejszym dla ludzi zagadnieniem. Biblioteki są pełne książek o miłości: filozofowie, teolodzy, psycholodzy, socjolodzy, lirycy, autorzy powieści i wielu innych zgłębiali to zagadnienie i w różnych epokach utrwalali swoje myśli na papierze. Przy czym sedno tych wszystkich rozważań wciąż jest takie samo: tęsknota za tym, aby być nie tylko poważanym i szanowanym, ale również akceptowanym i kochanym w taki sposób, by mieć wrażenie, że nie tylko ciało, ale również dusza doświadcza czułości dotyku i obejmowania. Marzymy o stałym poczuciu bezpieczeństwa, możliwości bezgranicznego zaufania drugiemu człowiekowi i wtulenia się w niego. Pragniemy znaleźć się w centrum zainteresowania drugiej osoby, chcemy, aby wykazywała ona wolę poznania naszej 5 osobistej historii życia, naszego wnętrza, obaw; celów, do których dążymy; naszych marzeń, źródeł naszej radości; tego, w co wierzymy i czemu ufamy. Wszystko to wzniosłe życzenia i myśli. Jednak rzeczywistość niejednokrotnie wygląda inaczej. Wieczorem on i ona są zmęczeni pracą, może bardzo zajęci dziećmi, omawiają tylko sprawy najniezbędniejsze, a po posiłku zaszywają się w fotelach przed telewizorem. Wyrwanie z wkradającego się stopniowo letargu i zapewnienie impulsów we wspólnym życiu wymaga z obu stron nieprzerwanych starań. I tak, na przekór miłości, wciąż pojawiają się sytuacje, w których jedna ze stron ma problemy z akceptacją, a nawet znoszeniem partnera. W takich momentach czasami jedyny fundament pomagający przetrwać zaistniałe okoliczności stanowią ogromna dawka humoru oraz opanowanie. W tej książce w nowy sposób podejdziemy do bardzo istotnego dla każdego człowieka zagadnienia – do miłości. Raz uczynimy to na wesoło, innym razem kontemplacyjnie, być może odkryjemy coś w sobie lub w drugiej 6 osobie i pośmiejemy się z samych siebie, cech naszych lub partnerki/partnera. Po to, aby pomimo pojawiających się trudności ochronić radosną stronę wspólnego życia. W końcu miłość nie jest możliwa do wykonania, a trwa tam, gdziekolwiek jej doświadczamy jako niebędący do dyspozycji dar wymagający troskliwej opieki i pielęgnacji. Miłość – dar niebios Gdziekolwiek w swoim życiu doświadczasz miłości, jest ona darem. Nie możesz jej kupić, zdobyć wysiłkiem ani wymusić. Jest największym szczęściem, które możesz spotkać na swojej drodze. Dlatego pielęgnuj ją w sposób tak staranny, w jaki ogrodnik dba o ogród, aby wciąż coś nowego mogło w niej wzrastać, zakwitać i wydawać owoce. 7 50 składników miłości 1 Ćwiczenie w poświęcaniu uwagi Tego wieczora wróciła do domu bardzo późno. Niespodziewanie po raz kolejny pojawiła się dodatkowa praca, poza tym miała spięcie z szefem i nieprzyjemną sprzeczkę z koleżanką. Gdy stanęła w progu mieszkania, po jej oczach poznał, że boli ją głowa. – Jesteś kompletnie wyczerpana. Delikatnie wziął ją w ramiona. – No dalej, zdejmij buty i połóż się na kanapie. Po tych słowach natychmiast zniknął w kuchni, żeby zaparzyć herbatę. Przysiadł się do niej z dymiącym napojem, a wykonując masaż stóp, wysłuchał opowieści o nieprzyjemnych wydarzeniach tego dnia. 11 – Bez względu na to, co inni mają ci do zarzucenia – powiedział – dla mnie jesteś najcudowniejszą istotą na świecie. Gdy wreszcie zasnęła, ostrożnie ją przykrył. Jesteś dla mnie oparciem Jesteś zawsze, kiedy cię potrzebuję. Kiedy jestem zmęczona lub zagubiona, zawsze mogę się w ciebie wtulić. Pomagasz mi znosić zwątpienie i lęki, bez słowa zamykając w swoich ramionach. Ofiarowywane w ten sposób wsparcie pozwala mi w spokoju na nowo wzmocnić się, do czasu, aż znów będę w stanie kształtować życie własnymi siłami. 12 2 Poświęcanie uwagi dodaje blasku codzienności Pełne miłości niespodzianki Uwaga jest po prostu skutecznym sposobem utrzymania miłości przy życiu: raz ogromną radość sprawi ofiarowany od czasu do czasu bukiet kwiatów, innym razem kilka pralinek najlepszego gatunku, kawałek ulubionego tortu, stół nakryty do śniadania jeszcze przed obudzeniem ukochanego. Na miano niespodzianki zasługują również bilety na koncert, a czasami zwyczajnie jakieś naprawdę miłe słowo. 13 Serce położone na poduszce – o jakże szybko pojawia się wówczas radość. Oj tak, gdy codzienności dodaje się blasku wieloma przejawami fantazji, pomysłowości i polotu, niebo przybliża się na wyciągnięcie ręki. Znany model To był wielki bankiet, na którym córce bogatej amerykańskiej rodziny przyszło usiąść obok prezydenta Stanów Zjednoczonych. Przy stole dyskutowano o postępie technicznym. – Człowiek zdolny jest do tak wielu rzeczy – powiedziała młoda dama – tylko jakoś jeszcze nie udało mu się wynaleźć maszyny, która o poranku czule budzi, zamyka okno, włącza odgrzewanie i przynosi śniadanie do łóżka. – Ależ takie urządzenie istnieje już od stuleci i regularnie jest produkowane w nowych wersjach – wtrącił prezydent. – A gdzież to można nabyć owo cudo? – zapytała zdziwiona dama. 14 – W każdym urzędzie stanu cywilnego i nawet sama może sobie pani wybrać model. Ów wynalazek nazywa się mąż. 15 3 Żyć w szczerości Szczęście miłości: Móc całkowicie otworzyć się przed drugą osobą. Tajemnica miłości: Pozostawić wiele rzeczy niewypowiedzianych. Jedno i drugie łączy. Sigmund Graff Oczywiście szczerość jest składową partnerstwa. Trzeba otwarcie i szczerze móc spojrzeć drugiej osobie w oczy, opowiadając jej własne przeżycia. Dotyczy to również doświadczeń drażliwych, takich, o których mówienie przychodzi z trudnością. Oczywiście, aby taka sytuacja mogła mieć miejsce, konieczne jest wzajemne zaufanie, głębokie do tego stopnia, że partner jest w stanie znieść 16 szczerość drugiej osoby, a być może nawet ją docenić: „Dobrze, że mogłeś mi to powiedzieć. Teraz pomyślmy wspólnie, jakie znaczenie dla naszego związku ma to zdarzenie i w jaki sposób możemy sobie z nim poradzić”. Dzięki tego typu lub podobnym słowom ponownie tworzy się bliskość, która obojgu umożliwi omówienie między sobą danego incydentu i przepracowanie go, a patrząc perspektywicznie, włączenie tego czegoś w partnerstwo, a tym samym w płaszczyznę związku. Co jednak, jeśli pojawia się uzasadniona obawa, że partner nas nie zrozumie lub nie udźwignie prawdy? Czy wówczas lepiej milczeć, przeżycia zachować dla siebie jako tajemnicę, a tym samym nie ranić drugiej osoby i nie narażać związku? Czy przemilczana prawda to już rodzaj kłamstwa? A może dla własnego rozwoju ma się prawo do odrobiny życia, które jest udziałem tylko i wyłącznie nas samych? Być może często jest to balansowanie na skraju przepaści. Dobrą maksymą będzie: partnerowi nie trzeba mówić wszystkiego, a jednocześnie musi się móc powiedzieć mu wszystko. 17 4 Dlatego niech sprawdza ten, kto wiąże się na zawsze... „Dlatego niech sprawdza ten, kto wiąże się na zawsze” (Fryderyk Schiller), „czy nie znajdzie czegoś lepszego” – znajdujemy uzupełnienie w języku ludowym. To powiedzenie oddaje popularne w mojej młodości słowa: „Być zaręczonym oznacza trzymać i szukać dalej”. Ten, kto zamierza związać się z drugim człowiekiem na całe życie, nie powinien maszerować przed ołtarz na rauszu zakochania, ale powinien sprawdzić, czy związek rzeczywiście ma fundament, na którym można zbudować wspólnotę trwającą całe życie. Czy ma się podobny styl życia i wspólne 18 zainteresowania? Czy posiada się takie same marzenia odnośnie przyszłości? Czy w partnerstwie chce się realizować takie same cele? W Niemczech, według statystyk, najważniejszymi celami dla młodych par są założenie rodziny i zdobycie własnego domu. Dzisiaj wiele par żyje bez ślubu. Związek potrzebuje przecież czasu, aby się rozwinął i dojrzał. Ani dokument z urzędu stanu cywilnego, ani kościelne błogosławieństwo nie stanowią gwarancji udanego małżeństwa. Jednak być może pewnego dnia wieloletnie partnerstwo zacznie dążyć w stronę rytuału (bez względu na jego formę), który będzie wyrazem zobowiązania wobec związku. I jednak wezmą ślub Byli w sobie tak zakochani, jak opisuje się to w książkach. Ona nie miała pieniędzy. I on nie miał pieniędzy. Wzięli więc ślub i żyli szczęśliwie. Erich Kästner 19 5 Z parasolem, wdziękiem i... Pozwolić się oczarować Urzekł mnie twój urok, dlatego cię wysłuchałam. Teraz tworzymy parę i cudowne jest to, że nikt nie zakłóca naszej miłości. Owijanie sobie od czasu do czasu partnera wokół palca przy pomocy porywających gestów sprawia przyjemność nawet wówczas, gdy jest się razem już od dawna. A jeszcze piękniej, gdy takie gesty przekształcają się w obustronną, naprzemienną grę, która powoduje, że momentami na nowo roztacza się magia okresu z początków znajomości. 20 Urok to sztuka otrzymywania odpowiedzi twierdzącej bez zadawania wcześniej pytania. Albert Camus Komplementy On mówi do niej: „Jesteś taka piękna, uwielbiam na ciebie patrzeć”. Ona mówi do niego: „Jesteś taki szarmancki i niezwykle rycerski”. On mówi do niej: „Jesteś gwiazdą, twój śpiew jest przecudny.”. Ona mówi do niego: „Jesteś w swojej pracy taki pilny i tak potrzebny!”. On mówi do niej: „Jesteś taka mądra, a nigdy nie masz dość wiedzy”. Ona mówi do niego: „Teraz daj już spokój i otwórz mi słój z ogórkami”. 21 50 Słuchanie jest wielką sztuką Przyczyną większości napięć w małżeństwie jest to, że kobieta zbyt dużo mówi, a mężczyzna słucha nie dość uważnie. Curt Goetz Lepsi niż opinia o nich! „Dlaczego mężczyźni nie słuchają, a kobiety źle parkują” – pod takim tytułem w roku 2000 ukazała się książka, która wnikliwie zajmuje się różnicami między kobietą a mężczyzną. A tak naprawdę mężczyźni potrafią słuchać tak samo uważnie jak kobiety, tyle tylko, że inaczej to okazują: kobiety reagują na wypowiedzi swojego rozmówcy 145 mimiką i gestami, natomiast mężczyźni wysyłają sygnały neutralne, przez co kobiety mają wrażenie, jakby mówiły do ściany. Jednak wcale tak nie jest. W rzeczywistości więc mężczyźni są lepsi niż opinia o nich. Słuchać całym sobą Założeniem słuchania jest powstrzymywanie się od wchodzenia drugiej osobie w słowo, zaniechanie komentowania usłyszanych treści oraz mówienia, a zamiast tego trzymanie języka za zębami i milczenie. Słuchać oznacza nastawić się całym sobą na drugiego człowieka: Co chcesz mi powiedzieć? Jakie emocje, lęki i nadzieje skrywają twoje słowa? Czasami wystarczy ciche „uhmm”, aby zasygnalizować mówiącemu, że bacznie wsłuchujemy się w jego słowa, że dajemy mu możliwość opowiedzenia nam wszystkiego, co go porusza, oraz że później skryjemy to w swoim sercu. Druga osoba musi mieć pewność, że żadna z powierzonych nam myśli nie ujrzy światła dziennego. Musi wiedzieć, że powierzając nam swoje sprawy, jest bezpieczna i ma gwarancję dyskrecji. 146 Językiem serca W końcu zmusić swój własny głos do milczenia i posłuchać tego, co mówi drugi człowiek. W końcu uciszyć zarzuty i przyjąć krytykę, która płynie od drugiej osoby. W końcu potrafić nastawić się na siebie wzajemnie – ciszą i mową serca. 147 Spis treści Wprowadzenie 1 Ćwiczenie w poświęcaniu uwagi 2 Poświęcanie uwagi dodaje blasku codzienności 3 Żyć w szczerości 4 Dlatego niech sprawdza ten, kto wiąże się na zawsze... 5 Z parasolem, wdziękiem i... 6 Dziękować – słowem i czynem 7 Bliskość i dystans 8 Umiejętność radzenia sobie z zazdrością 9 Podejmowanie decyzji 10 Bezgraniczna fantazja 11 Wolność, o której myślę 12 Pielęgnowanie przyjaźni 13 Stworzenie płodnego związku 14 Opanowania można się nauczyć 15 Prowadzenie rozmów 5 11 13 16 18 20 22 25 27 29 31 34 37 39 41 43 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 Być szczęśliwym Bicie serca – motyle w brzuchu Humor ułatwia życie Okazywanie zainteresowania Powiedzieć „TAK” Wzajemna komunikacja Dążenie do kompromisów Pocałunki jak w raju... Namiętność i pożądanie Gdy w rachubę wchodzi ochota Odkrywanie na nowo bycia razem Bliskość dobrze robi Otwartość na zewnątrz Oddać się w ręce optymizmu W duchu partnerstwa Troszczenie się o partnera Poezja serca Uleganie szaleństwom Sto czerwonych róż Obdarowywać – ale jak? Wspólne milczenie Tęsknota w sercu 46 50 53 55 57 60 64 67 70 74 77 80 82 85 87 89 91 94 97 101 105 107 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 Solidarność jednoczy Prawdziwa kłótnia jest sztuką Miłość uczy tańca Po prostu marzyć Wierność bierze się z zaufania Chcę cię pocieszyć Wytworny sposób zwracania się do siebie Przejmowanie odpowiedzialności Przebaczenie to więcej niż jedno słowo Zaufanie potrzebuje wzrostu Docenianie wartości osobistej Moc czułości Słuchanie jest wielką sztuką 110 113 116 119 122 125 128 132 135 139 141 143 145 Christa Spilling-Nöker, 50 Zutaten zur Liebe © 2011 Verlag Herder GmbH, Freiburg in Breisgau Copyright © for Polish Edition 2011 by Wydawnictwo eSPe adiustacja językowo-stylistyczna: Małgorzata Rogalska korekta: Marta Stęplewska redakcja techniczna i projekt okładki: Paweł Kremer nihil obstat Przełożony Wyższy Polskiej Prowincji Zakonu Pijarów, L.dz. 452/11 z dnia 18 października 2011 r. O. Józef Matras SP, Prowincjał Wydanie I | Kraków 2011 isbn: 978-83-7482-444-6 Zamawiaj nasze książki przez internet: boskieksiążki.pl lub bezpośrednio w wydawnictwie: 12 413 19 21, [email protected] Zainteresowanym bezpłatnie wysyłamy drukowany katalog. W formie pliku pdf dostępny jest on również do pobrania na stronie boskieksiążki.pl. Wydawnictwo eSPe, ul. Meissnera 20, 31-457 Kraków. Druk i oprawa: Drukarnia Pijarów, www.drukarnia.pijarzy.pl