World Press Photo 2008

Bilet za recenzj´
REKLAMA
Napisz recenzję książki, filmu,
płyty muzycznej, które miały
premierę w ciągu ostatnich
3 miesięcy! Za każdą recenzję
otrzymujesz bilet do kina lub
teatru. Partnerzy akcji: Teatr na
Woli, Teatr Dramatyczny, Teatr
Buffo, Laboratorium Dramatu,
Teatr Montownia,
Teatr Wytwórnia, Kinoteka.
Regulamin dostępny na stronie:
www.redakcja24.pl
dodatek specjalny nr 1/2008
• Nagroda Zdjęcie Roku 2007 | Tim Hetherington, UK, dla magazynu Vanity Fair | Żołnierz amerykański odpoczywa w bunkrze, Korengal Valley, Afganistan, 16 września 2007
World Press Photo to najwa˝niejsze
wydarzenie bran˝owe, w którym biorà
udział fotoreporterzy z całego Êwiata.
Zdj´cia nagradzane w konkursie stajà si´
cz´sto obrazami-ikonami, a kolejne jego
edycje wyznaczajà trendy w fotografii
prasowej. Nagroda w World Press Photo to
tak˝e wielka nobilitacja dla wyró˝nionego
fotografa. Zdj´cia do konkursu mogà zgłaszaç
profesjonalni fotoreporterzy, jak równie˝
reprezentujàce ich agencje fotograficzne
oraz redakcje dzienników i magazynów.
Mi´dzynarodowe jury oceniajàce zgłoszone
prace składa si´ ze znanych, cenionych
fotoreporterów, fotoedytorów oraz
przedstawicieli presti˝owych agencji
fotograficznych. Klasyfikacja przebiega
w kilkunastu kategoriach obejmujàcych
fotografie pojedyncze i reporta˝e.
Sà to: zdj´cie roku, zdarzenia, ludzie
w zdarzeniach, sportowe sytuacje, ludzie
sportu, ˝ycie codzienne, portrety, sztuka
i rozrywka oraz przyroda. Tegoroczna,
51 ju˝, edycja to a˝ 80 535 zgłoszonych
prac i 5019 fotografów ze 125 krajów.
08
Konkurs legenda
Edyta Ganc
Krótka historia
wielkiego konkursu
Początki World Press Photo
sięgają 1955 roku. Najpierw był
to konkurs lokalny, organizowany przez Holenderski Związek
Fotografów Prasowych.
W planach organizatorów miejscowe Zilveren Camera miało
zostać uzupełnione o edycję
międzynarodową. Tak narodziło
się World Press Photo. Konkurs
miał jednoczyć środowisko
fotoreporterów z różnych stron
świata i umożliwić im zapoznanie się z projektami realizowanymi przez innych fotografów,
często w odległych rejonach
naszego globu. Pierwsza,
inauguracyjna edycja WPP,
wywołała burzliwą dyskusję
na temat roli i przyszłości
fotografii prasowej. Pojawiły się
przy tym kontrowersje natury
politycznej. Co należy pokazywać, czego nie, a co wypada po
prostu przemilczeć.
Zaczęła się światowa
dyskusja na temat roli fotografii prasowej i jej miejsca we
współczesnym, zmieniającym
się świecie. Pośród skrajnych
opinii jury reprezentującego
różne kraje, będące często we
wzajemnym konflikcie, konkurs
pozostawał niezależny na przestrzeni ostatniego półwiecza,
co stanowiło o jego sile
i autonomii.
Ważnym etapem w rozwoju
idei WPF było utworzenie fundacji World Press Photo
w 1960 roku. Nagroda stopniowo zyskiwała coraz większy
prestiż i znaczenie w środowisku, a z czasem przyjęła
funkcję „konkursu podróżującego”, gdzie, w ramach objazdowej wystawy pokonkursowej,
nagrodzone zdjęcia ma okazję
obejrzeć szersza publiczność.
WPP stało się instytucją samą
w sobie, zatrudniając pracowników zajmujących się sprawami
bieżącymi. Obecnie konkurs
to z jednej strony największa
coroczna wystawa fotografii
prasowej, z drugiej towarzyszące mu warsztaty i seminaria.
Od 1990 roku są elementem
właściwego konkursowi jako
nieodłączny element edukacji
młodych, rokujących fotoreporterów.
W 1994 roku zorganizowano I edycję warsztatów
Joop Swart Masterclass dla
utalentowanych fotografów. Organizowane do dziś
gromadzą młodych, aktywnych
fotoreporterów, chcących
zmierzyć się z opiniami profesjonalistów na temat własnych
projektów. To właśnie w trakcie
tych warsztatów tegoroczny
laureat konkursu, Rafał Milach,
skonsultował swój nagrodzony
cykl o artystach cyrkowych. •
I
I nagroda w kategorii Wydarzenia
w zbliżeniu - zdjęcie pojedyncze.
fot. John Moore, USA, Getty Images.
Zamach na Benazir Bhutto, Rawalpindi
w Pakistanie, 27 grudnia 2007
Pełna lista laureatów
World Press Photo 2008
• Zdjęcie roku 2007
fot. Tim Hetherington dla
magazynu „Vanity Fair”, Wielka
Brytania. Amerykański żołnierz,
walczący w Afganistanie, w dolinie
Korengal odpoczywający
w bunkrze.
• Wydarzenia w zbliżeniu
- zdjęcie pojedyncze
1. John Moore, USA, Getty Images
2. Bold Hungwe, Zimbabwe,
Zimbabwe Independent
3. Stephen Morrison, Canada,
European Pressphoto Agency
Wyróżnienie: Emilio Morenatti
Spain, The Associated Press
II nagroda w kategorii
Wydarzenia w zbliżeniu
- seria.
Fot. Roberto Schmidt,
Kolumbia/Niemcy,
Agence France-Presse.
Zamieszki po wyborach
w Kenii, Nairobi, 29-31
grudnia 2007.
I nagroda w kategorii Wydarzenia ogólne – seria.
Fot. Balazs Gardi, Węgry, agencja VII Network.
Operacja wojskowa Skalista Lawina, Afganistan, październik 2007.
• Wydarzenia w zbliżeniu
I nagroda w kategorii Ludzie i wydarzenia - zdjęcie pojedyncze.
Fot. Yonathan Weitzman, Izrael.
Sukienka afrykańskiej dziewczynki wisząca na płocie granicznym
oddzielającym terytorium Egiptu i Izraela, 20 sierpnia 2007.
- reportaż
1. John Moore, USA, Getty Images
2. Roberto Schmidt, Colombia
/ Germany, Agence France-Presse
3. Mike Kamber, USA,
The New York Times
I nagroda w kategorii Sport - akcja - zdjęcie pojedyncze.
Fot. Ivaylo Velev, Bułgaria, agencja fotograficzna Bul X Vision.
Zawody narciarskie, zawodnik Philippe Meier ścigany przez lawinę, Flaine,
Francja, 15 marca 2007.
• Wydarzenia ogólne
- zdjęcie pojedyncze
1. Balazs Gardi, Hungary,
VII Network
2. Stanley Greene, USA, Noor
3. Takagi Tadatomo, Japan
Wyróżnienie: Christoph Bangert
Germany, Laif
• Wydarzenia ogólne - reportaż
1. Balazs Gardi, Hungary,
VII Network
2. Tim Hetherington, UK
for Vanity Fair
3. Cédric Gerbehaye, Belgium,
Agence Vu
• Ludzie i wydarzenia
II nagroda w kategorii
Wydarzenia ogólne – zdjęcie
pojedyncze
Fot. Stanley Greene, USA,
agencja Noor
Plan ataku narysowany na
piachu, granica Czadu
z Sudanem, styczeń 2007
- zdjęcie pojedyncze
1. Yonathan Weitzman, Israel
2. Carol Guzy, USA,
Washington Post
3. Daniel Berehulak, Australia,
Getty Images
• Ludzie i wydarzenia
- reportaż
1. Philippe Dudouit, Switzerland,
for Time magazine
2. Francesco Zizola, Italy,
Noor for Internazionale
3. Oded Balilty, Israel,
The Associated Press
• Sport - akcja
- zdjęcie pojedyncze
1. Ivaylo Velev, Bulgaria, Bul X
Vision Photography Agency
2. Frank Wechsel, Germany,
Spomedis
3. Miguel Lopes Barreira
Portugal, Record
II
I nagroda w kategorii Ludzie i wydarzenia - seria. Fot. Philippe Dudouit dla magazynu Time, Szwajcaria.
Partyzant z terytorium południowego Kurdystanu, Północny Irak.
III
• Sport - akcja - reportaż
I nagroda w kategorii Natura - pojedyncze zdjęcie.
Fot. Fang Qianhua, Chiny, Nangfang Dushi Daily
/ Southern Metropolis Daily.
Zagrożony gatunek rośliny rosnącej w ogrodzie świątyni
w mieście Wanzhou - Chiny.
1. Tim Clayton, Australia,
Sydney Morning Herald
2. Fei Maohua, China,
Xinhua News Agenc
3. Chris Detrick, USA,
The Salt Lake Tribune
• Sport - prezentacje - pojedyncze zdjęcie
1. Andrew Quilty, Australia, Oculi for Australian
Financial Review Magazine
2. Miguel Riopa, Spain, Agence France-Presse
3. Tomasz Gudzowaty & Judit Berekai,
Poland/Hungary, Yours Gallery/Focus
Fotoagentur
• Sport - prezentacje - reportaż
1. Erik Refner, Denmark, Berlingske Tidende
2. Erika Larsen, USA, Redux Pictures for Field
& Stream Magazine
3. Travis Dove, USA
• Problemy współczesności
- pojedyncze zdjęcie
1. Brent Stirton, South Africa, Reportage
by Getty Images for Newsweek
2. Zsolt Szigetváry, Hungary, MTI
3. William Daniels, France, for Science & Vie
I nagroda w kategorii Sport - akcja - seria. Fot. Chris Detrick, USA, The Salt Lake Tribune. Portfolio- sport.
• Problemy współczesności - reportaż
I nagroda w kategorii Problemy współczesności - pojedyncze zdjęcie.
Fot. Brent Stirton, Afryka Południowa, reportaż Getty Images dla „Newsweeka”.
Usuwanie zwłok goryla górskiego z Parku Narodowego Virunga, wschodnie Kongo.
1. Jean Revillard, Switzerland, Rezo.ch
2. Lorena Ros, Spain, for Fundació La Caixa
3. Olivier Culmann, France, Tendance Floue for Le
Journal/The Guardian/Esquire Russia
• Życie codzienne - pojedyncze zdjęcie
1. Justin Maxon, USA, Aurora Photos
2. Benjamin Lowy, USA, VII Network
3. Vladimir Vyatkin, Russia, Ria Novosti
II nagroda w kategorii Natura - seria.
Fot. Paul Nicklen, Kanada, „National Geographic Magazine”.
Arktyczna kość słoniowa - polowanie na Narwala. Nunavut, Kanada.
• Życie codzienne - reportaż
1. Pieter ten Hoopen, The Netherlands, Agence Vu
2. Carolyn Drake, USA, Panos Pictures
3. Christopher Anderson, Canada, Magnum
Photos for National Geographic Magazine
• Portret - pojedyncze zdjęcie
1. Platon, UK, for Time magazine
2. Chuck Close, USA, New York Magazine
3. Simona Ghizzoni, Italy, Agenzia Contrasto
• Portret - reportaż
1. Vanessa Winship, UK, Agence Vu
2. Benjamin Lowy, USA, VII Network
for The New York Times Magazine
3. Lana Slezic, Canada, Panos Pictures
I nagroda w kategorii Sport - prezentacje - pojedyncze zdjęcie. | Fot. Andrew Quilty, Australia, Oculi dla Australian
Financial Review Magazine. | Dzieci oglądające wyścigi konne Maxwelton country races, Australia.
• Sztuka i rozrywka
- pojedyncze zdjęcie
1. Ariana Lindquist, USA
2. Stefano de Luigi, Italy, D La Repubblica
delle Donne
3. Qi Xiaolong, China, Tianjin Daily
• Sztuka i rozrywka - reportaż
1. Rafal Milach, Poland, Anzenberger Agency
2. Massimo Siragusa, Italy, Agenzia Contrasto
3. Cristina García Rodero, Spain, Magnum Photos
• Natura - pojedyncze zdjęcie
1. Fang Qianhua, China, Nangfang Dushi Daily
/ Southern Metropolis Daily
2. Jeff Hutchens, USA, Reportage
by Getty Images for CNN
3. Damon Winter, USA, for The New York Times
• Natura - reportaż
1. David Liittschwager, USA,
National Geographic Images
2. Paul Nicklen, Canada,
National Geographic Magazine
3. Paul Nicklen, Canada,
National Geographic Magazine
IV
I nagroda w kategorii Sport - prezentacje - seria. | Fot. Erik Refner, Dania, Berlingske Tidende.
Linia mety maratonu w Kopenhadze, 18 maja 2007.
V
I nagroda w kategorii Życie codzienne - seria. Fot. Pieter ten Hoopen, Holandia, Agence Vu.
Kitezh, miasto niewidoczne, Rosja.
I nagroda w kategorii Życie
codzienne - pojedyncze
zdjęcie. Fot. Justin Maxon,
USA, Aurora Photos. Mui,
bezdomna nosicielka wirua
HIV i jej syn kąpią się nad
brzegiem Czerwonej Rzeki
- Hanoi, Wietnam.
I nagroda w kategorii Portret - seria.
Fot. Vanessa Winship, Wielka Brytania, Agence Vu.
Uczennice prowincjonalnej szkoły ze wschodniej Turcji.
I nagroda w kategorii Sztuka i rozrywka
- pojedyncze zdjęcie.
Fot. Ariana Lindquist, USA.
Dziewczyna przebrana za postać
z anime (japońskiego filmu
animowanego) - Szanghaj, Chiny.
Nic na sił´
W fotografii wszystko już było. Warto wyjść poza
Po naciśnięciu spustu
własne upodobania i pomyśleć, co zainteresuje
migawki niewiele
innych. A potem zrobić to tak, jak nikt nigdy
można już zrobić. To
wcześniej tego nie robił. I wtedy można już zostać
komponowanie kadru,
laureatem World Press Photo.
wyczekanie momentu
z Rafałem Milachem rozmawiała Edyta Ganc
oraz poszukiwanie
najlepszej perspektywy
i światła są istotą
fotografii. Kto tego
nie rozumie, nie jest
fotografem.
Wierny fotograf
z Tomaszem Gudzowatym rozmawiała Edyta Ganc
■ Pana zdjęcie z cyklu realizowanego wspólnie z Judit Berekai
zdobyło III miejsce w kategorii
Sport – zdjęcie pojedyncze. Czy
na konkurs został zgłoszony
cały, dotychczas zrealizowany
cykl, czy tylko wybrane zdjęcia?
Tomasz Gudzowaty: Odkąd zajmuję się zawodowo fotografią,
czyli od ponad 10 lat, pozostaję wierny jednemu gatunkowi
– fotoreportażowi prasowemu
w klasycznej formie, która ukształtowała się jeszcze w XIX wieku
w USA i do dzisiaj w jakimś sensie definiuje ten gatunek. Mówiąc
najkrócej, jest to kilka lub kilkanaście fotografii przedstawiają-
VI
cych rzeczywiste sceny i sytuacje,
uporządkowane pod względem
rytmu i dramaturgii. Taki właśnie
charakter mają prawie wszystkie
moje dotychczasowe projekty. Jury
konkursu World Press Photo ma
jednak prawo do nagrodzenia pojedynczego zdjęcia i z tego prawa
skorzystało.
■ Jakie są losy tego projektu? Od
jakiego czasu jest realizowany
i jak długo zamierza się pan nim
zająć?
Reportaż o jodze jest fragmentem
większego projektu, nad którym
pracuję od ośmiu lat, poświęcając
mu praktycznie większość moje-
Tomasz Gudzowaty wraz z Judit Berekai zajęli III miejsce w kategorii Sport
go zawodowego życia. Ma to być
czterdzieści esejów o różnych dyscyplinach sportu. Interesują mnie
głównie sporty peryferyjne: egzotyczne, niszowe, uprawiane w kręgu jakiejś małej wspólnoty.
Praca nad jogą zabrała sporo czasu
– nie tylko same zdjęcia, również
poszukiwanie właściwych ludzi
i miejsc. Większość fotografii powstała w Benares (Varanasi). Jest to
miejsce o szczególnym znaczeniu
dla wyznawców hinduizmu. Jogę
postrzegamy na Zachodzie jako
rodzaj zaawansowanej gimnastyki,
ale w Indiach jest ona formą ascezy,
nieodłączną od religijnej treści.
■ Nagrodzone zdjęcie ma staranną i dopracowaną kompozycję
wewnątrz kadru. Czy zwraca pan
szczególną uwagę na ten estetyczny aspekt fotografowania?
Robienie zdjęć w sensie technicznym jest utrwalaniem chwilowego obrazu tego, co przypadkiem
znajdzie się na wprost obiektywu.
O prawdziwej fotografii jednak możemy mówić dopiero wtedy, kiedy
za obiektywem znajdzie się człowiek, który ma do przekazania pewne treści. Nie da się powiedzieć nic
znaczącego, jeśli nie posługujemy
się językiem, fotografia jest więc
rodzajem języka. Reguły fotoreportażu wykluczają traktowanie zdjęcia jako tworzywa dla obrazu, który
nigdy nie zaistniał w rzeczywistości.
Innymi słowy, po naciśnięciu spustu
migawki w zasadzie niewiele można
już zrobić. Jednak komponowanie
kadru, poszukiwanie najlepszej perspektywy, oświetlenia, wreszcie
wyczekanie momentu – to wszystko ma związek z tym, jak pani to
określiła, aspektem estetycznym.
Gdybym nie zwracał na to uwagi, to
po co właściwie byłbym potrzebny?
■ Czy tak prestiżowe nagrody jak
wyróżnienie w WPP coś zmieniają
w pana pracy i motywują do realizacji kolejnych projektów?
Czy zmieniają? W dosłownym sensie kolejna nagroda nie może wiele
zmienić w statusie fotografa, ale
stanowi potwierdzenie, że robi się
rzeczy dla kogoś znaczące. Co dalej? Jestem zaledwie – albo już, zależy jak na to patrzeć – w połowie
pracy nad „Sport Features”. Od czasu jogi zrealizowałem kolejny projekt, tym razem poświęcony polo,
i przygotowuję się do następnego.
Tegoroczne wyróżnienie na WPP to
już „przedwczoraj”. Satysfakcja pozostanie, jednak najważniejsze jest
to, co czeka nas jutro. •
■ Pierwsze miejsce w konkursie
World Press Photo (WPP) to chyba najwyższe wyróżnienie, jakie
może otrzymać fotograf…
Rafał Milach: W fotografii prasowej
faktycznie to najważniejszy konkurs. Z drugiej strony jest wiele innych konkursów, nagród, jak również
fundacji, które dysponują specjalnymi grantami dla fotografów realizujących projekty. Jednak konkursy są
rzeczą uboczną w pracy fotografa.
Zdjęć nie robi się przecież po to, aby
wysyłać je na konkursy. To nie jest
cel sam w sobie. Nagroda jest na
pewno czymś miłym, ale nie powinna być celem. Warto podkreślić, że
konkursy są subiektywnie rozstrzygane i nie powinno się wartościować
zdjęć pod kątem tego, czy dostały
jakieś nagrody, czy nie. Wyróżnienie, jakie otrzymałem, mobilizuje do
dalszej pracy. Muszę teraz postawić
poprzeczkę jeszcze wyżej, gdyż
oczekiwania wobec mnie na pewno
wzrosną. To wszystko nie ma jednak
wpływu na to, że przestanę realizować projekty, które rozpocząłem
i te, które jeszcze są przede mną.
■ Jak długo powstawał nagrodzony cykl zdjęć?
Realizacja zajęła mi około trzech
miesięcy, choć temat cyrkowy realizuję od 2005 roku. Pracowałem nad
tym w ramach dwóch niezależnych
cykli. W pierwszym fotografowałem
artystów cyrkowych w ich bazie
w Julinku, zaś w drugim byłem
z aparatem w ich domach, dbając
o to, aby pojawił się w kadrze jakiś
kontekst cyrkowy, przykładowo np.
strój czy jakiś rekwizyt.
■ Czy istnieje jakaś niepisana
zasada dotycząca długości czasu,
w jakim można zrealizować cykl
dokumentalny?
Nie ma reguły co do czasu realizacji
cyklu. Najtrudniejszy jest na pewno
moment zakończenia, gdyż należy
w końcu zdecydować, że dany cykl
kończymy. Czasami po prostu coś
odkładam na później i potem wracam do danego tematu. Jeśli mam
wątpliwości, konsultuję swój pomysł
na dany cykl.
■ Kto najczęściej konsultuje Pana
projekty?
Koledzy fotografowie. Jeśli chodzi
o nagrodzony w Word Press Photo cyrk, to konsultacji i edycji zdjęć
dokonał sam Jan Grarup. Działo się
to w ramach warsztatów WPP Masterclass.
■ Jak szukać tematów?
W moim przypadku działa zasada
przypadku, a tematy przychodzą
I nagroda w kategorii Sztuka i rozrywka - seria. Fot. Rafał Milach, Polska, Anzenberger Agency.
Emerytowany artysta cyrkowy, Polska.
same. Jeśli coś interesującego
się pojawia, realizuję to. Przede
wszystkim jednak szukam tego,
co mnie interesuje. Większość
tematów faktycznie już była, została przez kogoś dotknięta i sfotografowana. Warto sobie zadać
pytanie: co realizować i jakie tematy fotografować, aby wzbudziły zainteresowanie potencjalnego
widza. Fotograf może zreinterpretować dany temat i pokazać go w
nowym świetle. Wtedy tworzymy
coś zupełnie nowego, nie powielając utartych schematów. Należy szukać. Tematów szuka się w
sobie, a nie na zewnątrz, stosując
podstawową zasadę: temat nie
musi szokować; ważne jest to,
aby go czuć. Nie sugerujmy się
więc tym, że to już było, gdyż temat powinien odpowiadać naszej
osobowości. Robienie tematów
i projektów „na siłę” mija się z sensem.
■ Nad czym Pan aktualnie pracuje?
W dalszym ciągu nad materiałem pt.
„Młoda Rosja” i na pewno zajmie mi
to jeszcze jakiś czas. Drugi temat,
jaki realizuję już w Polsce, to środowisko Wietnamczyków. Oba projekty są tworzone równolegle.
■ Kwestią nurtującą tych, którzy
zaczynają swą przygodę z fotografią, są niepewne finanse.
Z czego Pan „żyje”?
Na co dzień pracuję dla takich tygodników jak „Przekrój” czy „Newsweek”. Współpracuję również z magazynami kobiecymi. Utrzymuję się
głównie z fotografii portretowej. Jeśli chodzi o projekty dokumentalne,
to na pewno nie jest to źródło mojego utrzymania. Aby je kontynuować,
realizuję inne formy fotograficzne.
Na dokumencie nie zarabiam. •
VII
Sta˝e, szkolenia
R EK L A M A
Konkurs, a jeszcze
bardziej jego pokłosie
w postaci wystawy,
wpisał się w naszą
świadomość jako stały
element współczesnej
kultury wizualnej.
choćby małego miejsca na przetrwanie. Czy obcy na tej trudnej ziemi są
w stanie nad nią zapanować?
...
Andrzej Zygmuntowicz
Ogłoszeniu wyników zawsze
towarzyszy pewne podniecenie,
szczególnie wśród ludzi mediów. Jaki
obraz będzie symbolizował miniony
rok, jakie przesłanie zostanie wysłane w naszą stronę przez jurorów
konkursu… Od lat zdjęcie roku jest
mocno nagłaśniane i niemal zawsze
wzbudza zdecydowanie sprzeczne
komentarze, a ogólna ocena konkursu powstaje na podstawie dwóch
pierwszych kategorii poświęconych
wydarzeniom. Mimo że konkurs rozgrywany jest w dziesięciu kategoriach, te następne rzadziej są analizowane, stąd uważa się że World
Press Photo przesycony jest obraza-
I nagroda w kategorii Portret - pojedyncze zdjęcie.
Fot. Platon, Wielka Brytania, magazyn Time.
Prezydent Rosji Wladimir Putin.
Podobnie nietypowe sposoby
budowania fotograficznych opowieści znajdziemy i w innych kategoriach. W kategorii people in the news
wygrał fotodokument Philippe’a Dudouita z obozu powstańców kurdyjskich. Prawie wszystkie kadry zdominowane są przez zieleń przyrody i
dostojeństwo nieodległych gór. Żołnierze powstania – mężczyźni i kobiety w mundurach – są małą częścią
tej dzikiej i prawie nietkniętej przez
człowieka przestrzeni. Wegetują
gdzieś na uboczu problemów tego
świata, pozostawieni samym sobie,
bez większych szans, by wywalczyć
własne kurdyjskie państwo. Kategorię sport action wygrał Tim Clayton
reportażem ze sportu ekstremalnego jakim są skoki, z własnoręcznie
zbudowanej wieży, ze stopami przywiązanymi do niej za pomocą lian. Ta
dość szczególna forma rytualnych
skoków na odległej wyspie w Azji,
opowiedziana została oryginalnymi,
czarno-białymi kadrami, zawierającymi wewnętrzny niepokój idealnie
pasujący do tematu.
Nowa estetyka
mi wojen, zamachów, rzezi plemiennych i tragedii wywołanych naturalnymi kataklizmami,
takimi jak powódź, tsunami, trzęsienie ziemi
czy wybuch wulkanu. Warto zanurzyć się
w całym zbiorze zdjęć tworzących wystawę,
by zobaczyć o czym opowiada i w jakim miejscu jest współczesna fotografia prasowa.
...
Jurorzy konkursu – fotografowie, edytorzy i wydawcy - siedząc niejako wewnątrz
powstającej i publikowanej dziś fotografii,
ukazującej rzeczywistość tworzoną przez
człowieka i dziejącą się wokół niego, zauważyli już dawno, że to nie dzienniki czy tygodniki są głównym miejscem publikacji obrazów
rzeczywistego świata. W prasie dominują
pojedyncze zdjęcia, będące prostą informacją – główka ważnej osobistości, uścisk
dłoni, przecięcie wstęgi, parada bramkarza.
Te ambitniejsze wielozdjęciowe formy, jak
fotoreportaż, fotoesej czy fotodokument,
odnalazły się w Internecie, w albumach i na
wystawach (nie tylko w galeriach, ale też
w przestrzeni miejskiej). Nowe miejsca prezentacji i związany z nimi inny sposób percepcji spowodował zauważalną zmianę estetyki
materiałów fotograficznych opisujących rzeczywistość.
...
s p o n s o r dzi a łu fo to
VIII
Tegoroczny konkurs jest tego ewidentnym
dowodem. Warto zajrzeć na internetową
stronę fundacji organizującej konkurs
www.worldpressphoto.org i poznać cały
zbiór zdjęć przyjętych przez jury. Dopiero, poznawszy całość, widać, jakie sposoby budowania wypowiedzi wielozdjęciowej dominują w dzisiejszej fotografii
rzeczywistości. Już pierwsza nagroda we
wręcz podstawowej kategorii general news
– fotoreportaż Balasza Gardiego z Afganistanu – zbudowany jest w bardzo szczegól-
ny sposób. Czarno-białe fotografie, często
o panoramicznym, rozciągniętym w poziomie
kadrze, bazują na kompozycji zderzających
się dużych ciemnych plam lasów, gór i wnętrz
z niewielkimi polami wypełnionymi światłem
padającym na nieliczne postaci pojawiające
się w kadrze. Żołnierze NATO i Afgańczycy
wyłaniają się z półmroku i pozostają nie do
końca rozpoznani. Z tych zdjęć więcej dowiadujemy się o zamęcie, niepewności, surowych warunkach życia i stałym napięciu towarzyszących od lat tym, którzy znaleźli się
na zdominowanej przez góry ziemi afgańskiej,
niż z klasycznych, czytelnych reportaży z jakiegoś konkretnego wydarzenia. Ten materiał
mówi o skomplikowaniu sytuacji w Afganistanie, trwającej już niemal trzydzieści lat, gdy
przedstawiciele cywilizacji judeo-chrześcijańskiej, w postaci żołnierzy Armii Czerwonej,
zaopatrzeni w duże ilości broni, postanowili
tu zagościć. Niepotrzebne są dramatyczne
obrazy, pełne krwi i ludzkich bezwładnych ciał
(do których niestety nazbyt się już przyzwyczailiśmy), byśmy poznali to, co od lat dzieje
się na tym odległym od nas azjatyckim terenie. Ostatnie, zamykające reportaż zdjęcie
Gardiego, jest mocno symboliczne – rozległy,
pozbawiony roślinności obszar, rozświetlony
promieniami słońca a na nim wąska ścieżka
z pojedynczymi postaciami, surowy bezkres
natury i ludzki drobiazg poszukujący w nim
• Europejska Nagroda dla Młodych
Dziennikarzy
Do 15 marca młodzi dziennikarze z całej Europy mogą zgłaszać teksty na tematy europejskie
do konkursu o Europejską Nagrodę dla Młodych
Dziennikarzy. Zwycięzcy 27 krajowych edycji pojadą w czerwcu na wspólną dziennikarską podróż po
Bałkanach, a na koniec wezmą udział w konferencji
w pełniącej przewodnictwo w Unii Słowenii. Kontekstem publikacji może być proces rozszerzenia
Unii Europejskiej, jej wartości czy kwestia poczucia obywatelstwa europejskiego. Tekst do 2000
słów powinny być napisany stylem dziennikarskim
i może prezentować osobistą perspektywę autora
w kontekście jego/ jej kraju. Polskich zwycięzców
wybiorą Jacek Żakowski, Marcin Przeciszewski
i Maciej Wierzyński. Organizatorami konkursu są
Europejska Organizacja Młodych Dziennikarzy i Komisja Europejska.
www.EUjournalist-award.eu
[email protected]
• Prawa człowieka w mediach
Amnesty International zaprasza studentów
i studentki, którzy pracują w mediach lub wiążą swoją przyszłość z pracą dziennikarza/ki
na warsztaty „Prawa człowieka w mediach
czyli jak pisać i mówić bez dyskryminacji”
w weekend 8-9 marca 2008 r. Tematyką warsztatów będzie pisanie i mówienie o prawach
człowieka. Będą poruszane kwestie z zakresu
teorii i języka praw człowieka, roli dziennikarza
w przeciwdziałaniu dyskryminacji, oraz działalności
AI. Odbędzie się także spotkanie z doświadczoną
w kształceniu młodych dziennikarzy publicystką
Haliną Bortnowską – członkinią-założycielką „Ot-
wartej Rzeczypospolitej – Stowarzyszenia przeciw
Antysemityzmowi i Ksenofobii”, Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka i animatorką warsztatów dziennikarskich „Polis”.
Zgłoszenia do 4 marca 2008 r.
www.amnesty.org.pl
[email protected]
• X Konkurs Fotografii Studenckiej
Pstrykaliada
Do 4. marca można zgłosić zdjęcia w kategoriach:
1. Smutek/Szczęście, 2. Oblicza Miasta, 3. Fotoreporter, na konkurs fotograficzny Pstrykaliada. Do
wygrania się m.in. aparaty firmy Olympus, roczny
kurs fotograficzny w Europejskiej Akademii Fotografii czy praktykę fotoreporterską u boku profesjonalisty.
www.pstrykaliada.art.pl
[email protected]
• V edycja PRaktykuj za granicą
Do 4. kwietnia można składać prace w I etapie
konkursu PRaktykuj za granicą, w którym nagrodami głównymi są miesięczne staże w agencjach
Fleishman-Hillard w Londynie, Hill&Knowlton
w Brukseli i Weber Shandwick w Brukseli wraz
z przelotami i rocznymi prenumeratami magazynu
„Brie”. Uczestnikami konkursu mogą być studenci
znający język angielski, a ich zadaniem jest przygotowanie strategii czy koncepcji na jeden z trzech
tematów związanych z Fundacją Anny Dymnej
„Mimo Wszystko”. Organizatorem konkursu jest
Instytut Monitorowania Mediów.
http://www.instytut.com.pl/konkurs08
[email protected]
R EK L A M A
...
Ciekawą formę nadał także swoim zdjęciom Pieter ten Hoopen, laureat pierwszej
nagrody w kategorii daily life za reportaż
z „nieistniejącego” miasta gdzieś w Rosji.
Miasto, nieodnotowane na mapach, a więc
takie trochę nierealne, zostało ukazane przy
wykorzystaniu niepokojącego światła w kadrze, padającego jedynie na małą jego część,
i mrocznego wypełnienia ciemnymi plamami większości pola kadru. Niepełna ostrość
i drażniące kolory dopełniają zespół zastosowanych środków fotograficznych. Także
kolor i niepokojące światło dominują w fotodokumencie Rafała Milacha, który wygrał kategorię arts and entertainment, a opowiada
o emerytowanych artystach cyrkowych.
...
Te kilka przykładów mówi o poważnych
zmianach, jakie nastąpiły we współczesnej fotografii rzeczywistości. Skończyły się
wyraźne podziały na fotoreportaż – materiał dla prasy, fotoesej – materiał do albumu
i fotodokument – materiał do galerii lub naukowej analizy antropologa czy socjologa.
One wszystkie są dzisiaj pełnoprawnymi
i równowartymi sposobami opowiadania
o kondycji człowieka usiłującego znaleźć swoje miejsce w skomplikowanym i pełnym napięć
świecie. Środki fotograficzne, po które sięgają dzisiejsi fotografowie, często pochodzą
z obszarów bliższych sztuce czerpiącej z wyobraźni niż z klasycznego dokumentu, bazującego na wierności wobec tego, co widoczne. Mają na to wpływ nie tylko nowe miejsca
upubliczniania fotografii o charakterze reporterskim, ale także i to, że dzisiejsza sztuka garściami czerpie z dokumentalnych tematów,
wskazując inne rozwiązania ujmowania tematów opowiadających o rzeczywistości. •
W środku, oparty o drzewo: przewodniczący jury
WPP Gary Knight
17