Rys historyczny

Rys historyczny
Historia gminy Wałcz splata się z historią miasta Wałcz i całego powiatu wałeckiego. Trudno
jest zatem wyodrębnić historię samej gminy. Jednakże zabytki archeologiczne odkrywane na
ziemi wałeckiej świadczą, iż była ona od tysięcy lat zamieszkała.
Rejon obecnej Gminy Wałcz w przeszłości podzielony był na 4 jednostki administracyjne:
Dębołęka, Różewo, Strączno i Szwecja.
O tym, że tereny te zamieszkiwane były już przez Słowian, świadczą dość licznie występujące
tu ślady po byłych grodziskach: w okolicach Karsiboru, Lubna, Ostrowca, na półwyspie
Strączyńskim. W trakcie prac wykopaliskowych we wspomnianych miejscach odnajdywano
ceramikę oraz ozdoby i wyroby z brązu. Za najstarsze wsie na terenie gminy uważane są:
Prusinowo (odnotowywane już w 1291r.), Witankowo (1249r.), Zdbice (1239r.).
Wzmianki pisane o osadnictwie na tych terenach w XIV w. dotyczyły m.in.: Chwiramu, Dobina,
Lasek, Nakielna, Gostomii, Strączna. Większość pozostałych wsi tworzona była w XVI i XVII
wieku.
Położone w gminie wsie należały do zakonu templariuszy i joanitów (Chwiram, Witankowo,
Strączno), do rodu Golców (Dębołęka, Golce, Górnica, Kłębowiec, Omólno, Lubno, Rudki), do
rodu Wedlów (Dzikowo, Laski, Nakielno, Rutwica) Kilka wsi należało do starostwa ujskiego
(Dobrzyca, Czechyń).
Wedlowie-Tuczyńscy oraz ich wasale Turnowie, władający w późniejszych czasach Strącznem,
wiedli trwające przez wieki spory z Wałczem. Licznymi rozbojami i napadami na kupców
przemierzających te ziemie wsławił się ród Golców. Niespokojne były te tereny, zwłaszcza w
okresie wojen z Krzyżakami (XVw.) i Szwedami (XVII w.). W 1772r. cała ziemia wałecka, w
wyniku pierwszego rozbioru Polski, włączona została do państwa pruskiego.
Pod koniec lat dwudziestych XX wieku na terenach tych pojawiły się niemieckie ekipy
geodezyjne, które uaktualniały mapy oraz wytyczały przebieg przyszłych linii obrony. W 1932r.
rozpoczęto budowę 20 żelbetonowych schronów na przejściach w okolicach Strączna,
Prusinowa, Strzalin i Tuczna.
1/1