Wpływ osobowości nauczyciela na kształtowanie charakteru ucznia

Teresa Dębowska
Anna Łaskarzewska
nauczycielki SP 23
w Warszawie
SCENARIUSZ RADY PEDAGOGICZNEJ
TEMAT: KOD KOLORÓW – KOLORY W RELACJACH MIĘDZYLUDZKICH.
WPŁYW OSOBOWOŚCI NAUCZYCIELA NA KSZTAŁTOWWANIE
CHARAKTERU UCZNIA.
CELE:
1. Określenie własnego typu osobowości (koloru) w oparciu o KWESTIONARIUSZ
OSOBOWOŚCIOWY HARTMANA.
2. KOD KOLORÓW jako narzędzie:
a) poznania motywów kierujących zachowaniem człowieka,
b) budowanie pozytywnych relacji z ludźmi.
3. Podniesienie swoich możliwości zawodowych poprzez wykorzystanie kodu
kolorów w relacjach z uczniami.
Materiały: kwestionariusz osobowościowy Hartmana, wykazy (ksero) motywów, wad
i zalet dla każdego koloru, wykazy relacji między poszczególnymi kolorami,
typowych zachowań każdego koloru blokujących rozwój charakteru innych ludzi.
1. Określenie celu spotkania.
Często spotykamy ludzi, z którymi łatwo nawiązujemy kontakt, dobrze czujemy się
w ich towarzystwie. Są też ludzie, z którymi w żaden sposób nie potrafimy się
porozumieć.
Rozmowom towarzyszy napięcie.
To kwestia typu osobowości.
Poznając kody kolorów z łatwością zrozumiemy motywy kierujące naszym
zachowaniem i zachowaniem innych ludzi.
Zachowania naszych uczniów staną się dla nas bardziej czytelne.
Wykorzystanie kodu kolorów w pracy pedagogicznej daje szansę na bardziej
świadome oddziaływanie na rozwój charakteru ucznia.
2. Określenie własnego typu osobowości.
Uczestnicy spotkania otrzymują do wypełnienia „Kwestionariusz osobowościowy
Hartmana”. Daje on możliwość określenia koloru osobowości: czerwony,
niebieski, biały i żółty.
Tylko nieliczni reprezentują „czysty” kolor, większość ludzi to typ mieszany.
Zawsze jednak przeważa jeden z kolorów.
Po określeniu własnego typu osobowości każdy uczestnik ma możliwość poznania
zalet i wad charakterystycznych dla danego koloru.
3. KOLOR OSOBOWOŚCI OKREŚLAJĄ MOTYWY.
Każdy kolor ma swoje charakterystyczne potrzeby, pragnienia i wzory zachowań,
których źródłem jest motywacja.
CZERWONI (władza) – lubią mieć władzę, trudno im pogodzić się z jakimkolwiek
zwierzchnictwem, mają potrzebę działania, dbają, by robić dobre wrazenie, łzy ich
nie wzruszają, rzadko używają zwrotu „moim zdaniem...”
NIEBIESCY (intymność) – lubią być słuchani, doceniani, potrzebują szczerej
wdzięczności, kierują się silnym poczuciem moralności i uczciwości.
Są najodpowiedniejszymi kandydatami na wysokie stanowiska. Niestety rzadko po
nie sięgają.
BIALI (spokój) – unikają konfrontacji, dbają o dobre samopoczucie. Są otwarci dla
osób życzliwych, nie lubią władzy. Lubią robić wszystko po swojemu i w terminie,
który im odpowiada. Są otwarci na propozycje innych.
ŻÓŁCI (zabawa) – lubią dobrą zabawę, mają potrzebę działania, potrzebują
pochwał. Lubią być podziwiani i doceniani. Sprawiają wrażenie beztroskich, choć
bardzo potrzebują naszej uwagi. Przyjaźń w ich życiu odgrywa ważną rolę.
Ludzie o osobowości mieszanej często kierują się bardzo różnymi potrzebami i
pragnieniami, których nie da się przyporządkować jednemu kolorowi.
4. Zalety i wady każdej osobowości.
Uczestnicy otrzymują (ksero) charakterystykę (wady i zalety) każdej osobowości.
Daje to nowy sposób widzenia siebie i swoich stosunków z otoczeniem.
5. Kolory w relacjach międzyludzkich.
Jakość naszego życia zależy od rodzaju relacji z innymi – świadomie możemy
wpływać na jakość naszych kontaktów.
Każdy kolor zapewnia równowagę relacjom międzyludzkim, np.
niebiescy i żółci – pragną bliskości
czerwoni i biali – lubią czerpać wszelkie korzyści z kontaktów z innymi
czerwoni i żółci – maja skłonność do mówienia innym, co mają robić
biali i niebiescy – częściej pytają innych o ich opinię
biali - nie lubią krzyku
czerwoni i żółci – mają tak dobre zdanie o sobie, że idą pełną parą przez życie.
Uczestnicy otrzymują (ksero) wykaz relacji między poszczególnymi kolorami:
-
porównania motywów działania i sposobów zachowania
punkty zapalne w potencjalnych konfliktach
różnice uzupełniające wzajemne potrzeby
Poznanie wszystkich zależności sprawić może, że osobowość danego człowieka
zacznie pracować na jego korzyść w kontaktach międzyludzkich.
Zrozumienie wrodzonej natury (osobowości) oraz praca nad charakterem (który
można rozwijać) pozwolą dostrzec wyjątkowe potrzeby ludzi, z którymi mamy
doczynienia.
6. Wykorzystanie kodu kolorów w pracy nauczyciela.
Wszystkie 4 typy osobowości (kolorów) dotyczą również dzieci. One nie muszą
wypełniać kwestionariusza. Nauczyciel poznając typy osobowości zaszyfrowane w
kolorach potrafi określić kolor osobowości dziecka.
Znając motywy, którymi dziecko kieruje się w swoim postępowaniu – z większym
zrozumieniem spojrzymy na jego poczynania.
Każdy uczestnik Rady Pedagogicznej otrzymuje wykaz zalet i wad różnych
osobowości (kolorów) u dzieci.
Ułatwi to pedagogom określenie typu osobowości dziecka i zrozumienie jego
zachowań z uwagi na cechy wrodzone.
Oto najważniejsze cechy osobowości u dzieci:
CZERWONE DZIECI – chcą zwrócić na siebie, jak największą uwagę, otwarcie
krytykują inne dzieci, o sobie wyrażają się bardzo pozytywnie (chwalą się). Są
uparte. Odczuwają frustrację, gdy nauczyciele nie pozwalają im dominować nad
resztą klasy. Cały czas potrzebują uwagi (chcą być w centrum zainteresowania).
Dużo gadają.
NIBIESKIE DZIECI – są małomówne. Potrzebują więcej czasu na danie
odpowiedzi. Mają ciekawe pomysły, są kreatywne, wrażliwe, zgodne.
Często trzeba je chwalić, doceniać, mówić, że są wspaniali. Są sumienni – gdy
chodzi o przestrzeganie zasad dobrego zachowania.
BIAŁE DZIECI – są wrażliwe, nieśmiałe. Potrzebują szczególnej dobroci i
życzliwości. Wycofują się, gdy czują wrogość. Trzeba ich zachęcać, by powiedzieć
coś o swoich umiejętnościach. Są małomówne, niepewne. Nie lubią pracować w
grupie, bo są niezależne.
ŻÓŁTE DZIECI – są gadatliwe, szybko myślą i szybko działają. Nie mogą
usiedzieć na miejscu, wciąż szukają nowych przygód. Duża grupa dzieci cierpi na
zespół zaburzeń koncentracji.
Niechętnie uczą się praktycznych rzeczy. Zrzucają odpowiedzialność na innych,
nie chcą być liderami.
W każdej klasie występuje tęcza osobowości. Uczciwie rzecz ujmując każde
dziecko, aby było wspierane w swoim rozwoju, aby mogło kształtować najlepsze
cechy charakteru, wymaga indywidualnego podejścia, wymaga tolerancji i
zrozumienia. Trudne to zadanie dla pedagogów.
Dlatego każdy nauczyciel powinien być czujny i bardzo uważny. Przede
wszystkim nie można szkodzić dziecku, ani ograniczać jego rozwoju.
Tymczasem każdy dorosły człowiek ma wady osobowości, które utrudniają innym
pracę nad charakterem. Każdy kolor osobowości ma bardziej lub mniej typowe
zachowania, które ograniczają rozwój charakteru innych ludzi.
Każdy nauczyciel otrzymuje wykaz typowych zachowań dla każdego koloru
osobowości, które ograniczają rozwój charakteru innych ludzi.
Dlatego w zawodzie nauczyciela tak ważna jest świadomość tej sytuacji.
A. Aby być uczciwym w swojej pracy należy zacząć od siebie. Rozszyfrowanie
swojego koloru osobowości – poznanie motywów, którymi kierujemy się w
życiu,
B. Rozpoznanie i rozwijanie swoich zalet i przezwyciężanie wad, co korzystnie
wpłynie na relacje z innymi, a przede wszystkim z samym sobą,
C. Uświadomienie sobie, jak bardzo osobowość człowieka wpływa na innych i
poważne potraktowanie tych zachowań, które ograniczają rozwój charakteru
innych ludzi,
D. Uczciwe wykorzystanie poznanych informacji w kontaktach z uczniami.
Praktyczne zastosowanie wiedzy w pracy nauczycielskiej da wiele okazji do
zadowolenia i poczucie uczciwości wobec tych, którzy dopiero dorastają.
„KOD KOLORÓW jest bardzo pomocny we właściwym
rozpoznaniu samego siebie, w budowaniu udanych
związków międzyludzkich, pomaga także stać się
pełnym i ukształtowanym człowiekiem. Jedynym
warunkiem, jaki musisz spełnić, by rozpocząć
ostatni etap procesu jest stuprocentowa
odpowiedzialność za samego siebie”.
TAYLOR
HARTMAN
Literatura: Taylor Hartman – „KOD KOLORÓW – typy osobowości
zaszyfrowane w kolorach”.