Uwaga na kleszcze

Uwaga na kleszcze
18.12.2014 | Piotr Gryglicki
fot. Jerzy Malicki
Aktywność kleszczy w Europie
Cykl
rozwojowy kleszcza
Kleszczołapki
Borelioza (krętkowica kleszczowa) jest chorobą zakaźną wywoływaną przez bakterię Borrelia
burgdorferi. W Europie występują trzy groźne dla człowieka gatunki; B.burgdorferi sensu stricto, B.
garinii oraz B. afzelii.
Do infekcji dochodzi w wyniku ukłucia zakażonego kleszcza.
W Polsce odnotowuje się coraz więcej nowych zachorowań. Zapadalność na chorobę z Lyme w grupach
wysokiego ryzyka takich jak pracownicy lasów, rolnicy jest znacznie wyższa, niż u osób przebywających
na co dzień z dala od drzew i krzewów. Przy czym należy pamiętać, że miejsca zagrożone
występowaniem kleszczy to nie tylko las.
Najczęstsze miejsca przebywania kleszczy:
•
•
•
•
wilgotne lasy, porośnięte dzikim bzem, łąki, polany
błonia nad rzekami i stawami
obszary zarośnięte paprociami, jeżynami, leszczyną
obszary, gdzie las liściasty przechodzi w las iglasty lub odwrotnie
PROFILAKTYKA
• Odpowiedni ubiór
• Stosowanie repelentów
• Unikanie głaskania czworonogów /psy/
• Wytrzepanie odzieży – nie wnoszenie do domu
• Dokładne oglądanie ciała po wyprawie do lasu, parku, na łąkę
• Dokładny prysznic
• Właściwy sposób usuwania kleszczy z ciała
BORELIOZA z LYME Borrelia burgdorferi
• wywołana jest przez krętki - spiralne bakterie wzrastające powoli w temp. 30-34 oC (dzieli się na dwie
komórki potomne co 8-24 h)
• bakteria przenoszona jest przez ukłucie zakażonego kleszcza (uważa się, że zakażenie człowieka inną
drogą niż pokłucie jest bardzo mało prawdopodobne)
• wniknięcie bakterii może nastąpić przez uszkodzoną skórę:
• przez rozgniecenie kleszcza i wtarcie jego treści w ranę
• przez wtarcie znajdującego się na skórze kału kleszcza
Bakterie wykorzystują liczne mechanizmy unikania eliminacji, co może być przyczyną przewlekania się
boreliozy, jej nawrotów jak i późnych zmian narządowych.
• krętek potrafi zmieniać nie tylko kształt ale i chemiczną strukturę, co umożliwia bakterii przystosowanie
się i zdolność przeżycia w różnych warunkach.
CO ROBIĆ, GDY UKĄSI NAS KLESZCZ?
• po usunięciu kleszcza- obserwacja miejsca ukąszenia,
jeżeli pojawi się rumień wędrujący (łac.erythema migrans) zaczerwienienie
- zmiana skórna występująca w miejscu lub w pobliżu miejsca ukąszenia,
wkłucia kleszcza o średnicy > 5 cm zmieniające swój kształt i położenie
należy natychmiast udać się do lekarza. Zaczerwienienie utrzymuje się na skórze nawet
kilka tygodni. Czasem jest mylone z odczynem alergicznym, pokrzywką.
• jeżeli nie pojawi się rumień wędrujący (pojawia się u około 40-50%
osób zainfekowanych), wskazana jest konsultacja u lekarza,
gdyż po 5-6 tygodniach od ukąszenia należałoby wykonać
badanie w kierunku boreliozy.
PUNKTY KONSULTACYJNE I BADANIA
Szpital Wojewódzki w Zielonej Górze
Oddział Chorób Zakaźnych
tel. 68 329-64-78
Uniwersytet Medyczny w Białymstoku
Klinika Chorób zakaźnych i Neuroinfekcji
ul. Żurawia 14 blok E
15-540 Białystok
tel. 85 740-95-14
Zgłaszanie – rozpoznanie choroby:
Wojewódzki Ośrodek Medycyny Pracy w Zielonej Górze
ul. Dąbrówki 15c
tel. 68 328 48 00
65-096 Zielona Góra