Zwierz we wspó®czes nym ¾wiecie
Transkrypt
Zwierz we wspó®czes nym ¾wiecie
– 117 – Metody pogadanka, pokaz, drzewo decyzyjne, praca w grupach, obserwacja, eksperyment, burza mózgów, metaplan Załącznik nr 6 ,,Czy sterylizacja jest potrzebna”, załącznik nr 7 ,,Mowa ciała psa”, załącznik nr 8 ,,Dokarmianie ptaków”, załącznik nr 9 ,,Czy warto dokarmiać zwierzęta?” jabłka, sznurek, nasiona, patyczki do szaszłyków, orzechy, akcesoria dla zwierząt (np. smycz, kołowrotek, miska, książeczka zdrowia, myszka dla kota), karty pracy i podkładki, przedmioty codziennego użytku, np. pojemniki na jajka, tuńczyk w puszce, kosmetyki, środki czyszczące, detergenty, plastikowy pojemnik na napoje, torba plastikowa, klatka na ptaki, kartki, kredki, napisy z nazwami chorób odzwierzęcych, koce do ćwiczenia pozycji żółwika, kartki, długopisy cały rok Pora roku Środki dydaktyczne 90 minut klasa, schronisko dla bezdomnych zwierząt Miejsce - wyjaśnia, jakie konsekwencje niesie ze sobą nieograniczone rozmnażanie się zwierząt, - opisuje założenia konwencji CITES, - wyjaśnia pojęcia: synantropizacja, sterylizacja, - wymienia skutki dokarmiania zwierząt, - wymienia sposoby na zmniejszenie liczby bezdomnych zwierząt, - rozpoznaje rasy agresywne (rottweiler, owczarek kaukaski, amerykański pit bull terrier), - przewiduje skutki dokarmiania kotów piwnicznych. bezdomnych zwierząt, - wymienia przyczyny agresywnych zachowań u zwierząt, - opisuje rolę i znaczenie funkcjonowania schronisk dla w miastach, - opisuje zasady zachowania się wobec bezpańskich psów, - wymienia prawidłowe zasady dokarmiania ptaków, - wymienia sposoby na ograniczenie ilości psich odchodów Czas trwania zajęć Cele operacyjne Zwrócenie uwagi na problemy wynikające z obecności zwierząt w naszym współczesnym świecie i wskazanie możliwości ich rozwiązania. Uczeń: - szkoły ponadpodstawowe - klasy I-III szkoły podstawowej Cel główny - klasy IV-VI szkoły podstawowej - przedszkola Zwierz¸ we wspó®czesnym ¾wiecie Scenariusz - klasy I-III szkoły podstawowej - przedszkola 5. Prowadzący wyjaśnia uczniom, co to jest schronisko dla zwierząt i pyta dzieci, jak, ich zdaniem, czują się zwierzęta przebywające w tym miejscu. 3. Prowadzący zwraca uwagę uczniów na problem bezdomności zwierząt (takie zwierzę nie ma co jeść, choruje, często ginie pod kołami samochodu, może kogoś pogryźć lub zarazić). Aby temu zapobiec, konieczna jest odpowiedzialna postawa opiekunów, ale również ograniczenie rozmnażania się zwierząt. 4. Prowadzący zwraca uwagę uczniom, że niekontrolowane rozmnażanie zwierząt domowych powiększa problem bezdomności. Prosi uczniów o policzenie potomstwa kotki w pierwszym, drugim i trzecim pokoleniu (załącznik nr 6). 2. Prowadzący prezentuje zbiór przedmiotów codziennego użytku. Dzieci odgadują, z jakim zwierzęciem kojarzą im się pokazywane przedmioty. Prowadzący omawia etyczne problemy związane z traktowaniem zwierząt kojarzących się z daną rzeczą: a) Pojemniki na jaja problem: oznaczenie produktu i sposób produkcji. Jajka oznaczone jako fermowe prawie zawsze znoszone są przez kury trzymane w klatkach hodowlanych, gdzie przestrzeń życiowa dla każdego ptaka jest mniejsza niż rozmiar np. książki telefonicznej. Jajka oznaczone napisem wiejskie są znoszone przez kury, które mają dostęp do otwartej przestrzeni i mogą zachowywać się w naturalny dla siebie sposób, chociaż warunki hodowli i uboju na wsi również bywają złe. b) Tuńczyk w puszce problem: sposób produkcji. Sieci stają się przyczyną śmierci delfinów, żółwi i rekinów oraz gatunków ryb niebędących celem połowu. c) Kosmetyki, środki czyszczące, detergenty problem: oznaczenie produktu i sposób produkcji. Jakie jest znaczenie określenia ,,nie testowane na zwierzętach”? Sam produkt rzeczywiście nie musiał być testowany na zwierzętach, ale składniki mogły być testowane w ten sposób. Należy również zwrócić uwagę uczniów, czy naprawdę potrzebna nam jest taka ogromna ilość różnych produktów. d) Plastikowy pojemnik na napoje, torba plastikowa problem: zagrożenie śmieciami dla zwierząt zarówno wolno żyjących, jak i domowych. Ptaki i małe ssaki mogą zostać uwięzione w takich odpadkach i ponieść śmierć. Racjonalna gospodarka odpadami i przetwarzanie śmieci pozwala na zmniejszenie liczby ofiar. e) Klatka na ptaki problem: trzymanie zwierząt w niewoli. Należy pamiętać o spełnieniu wszystkich potrzeb zwierzęcia. 1. Prowadzący omawia znaczenie zwierząt dla człowieka: a) zwierzęta domowe - z nimi kontakt na co dzień, b) zwierzęta dzikie - z nimi kontakt jest sporadyczny, c) zwierzęta dzikie, ale żyjące w bliskim sąsiedztwie człowieka, np. wróbel. Przebieg zajęć przedszkola i klasy I-III SP Scenariusz Zwierz¸ we wspó®czesnym ¾wiecie cz. 2 Scenariusz Zwierz¸ we wspó®czesnym ¾wiecie cz. 1 – 118 – Podsumowanie: Prowadzący prowadzi pogadankę na temat odpowiedzialnej postawy wobec zwierząt, zarówno domowych, jak i dzikich. 17. Prowadzący zwraca uwagę dzieci, że nie każde zwierzę można hodować w domu. Dzieci podają przykłady takich zwierząt. Prowadzący wyjaśnia, że nie można hodować zwierząt niebezpiecznych i rzadkich, zagrożonych wyginięciem. Handel tymi ostatnimi regulują odpowiednie przepisy w skrócie nazywane CITES. Dopuszczają one handel większością zagrożonych gatunków, o ile ich pozyskanie nie zagraża dzikiej populacji, np. można handlować skórami krokodyli hodowanych na specjalnych farmach, a nie można skórami dzikich krokodyli. 9. Prowadzący uświadamia uczniom możliwość zarażenia się niektórymi chorobami od zwierząt i wskazanie najczęstszych dróg zakażenia: brudne ręce, ugryzienie, zjedzenie surowego lub niedogotowanego mięsa. 10. Prowadzący omawia zasady prawidłowego dokarmiania ptaków. Dzieci mogą przyczepiać gotowe napisy na tablicy. 11. Prowadzący omawia skutki niewłaściwego dokarmiania ptaków (załącznik nr 8). 12. Jeśli zajęcia prowadzone są w zimie, to dzieci wykonują smakołyki dla ptaków: jeżyki z jabłuszek czy szaszłyki z orzechów (załącznik nr 8). 13. Prowadzący uświadamia uczniom problemy związane z brakiem odpowiedniej ilości miejsca dla dużych psów w małych mieszkaniach. 14. Prowadzący prowadzi pogadankę na temat przyczyn agresywnych zachowań u psów: - niewłaściwe wychowanie psa - np. bicie, brak kontaktu z psem, zamknięcie na całe dnie w ciasnym pomieszczeniu, - pies dominujący nad właścicielem, - rasy uznawane za agresywne, - niemożność rozładowania nadmiaru energii przez psa. 15. Prowadzący pokazuje uczniom obrazki psów w różnych humorach, uczniowie odgadują humor piesków i wybierają psa agresywnego (załącznik nr 7). Prowadzący omawia zasady zachowania się wobec zwierząt. 16. Prowadzący zwraca uwagę na to, że chcąc hodować zwierzę, należy postarać się o zaspokojenie wszystkich jego potrzeb. Stawia na środku klasy karton z akcesoriami dla zwierząt (np. smycz, kołowrotek, miska, książeczka zdrowia, myszka dla kota), dzieci odgadują, dla jakiego zwierzęcia są przeznaczone prezentowane artykuły. 8. Dzieci wykonują plakaty zachęcające mieszkańców do utrzymywania czystości po swoich pupilach i rozwieszają je w pobliżu szkoły. 6. Prowadzący zwraca uwagę na problem psich odchodów w miastach i podkreśla, że sprzątanie jest obowiązkiem właściciela. Pyta dzieci, w jaki sposób można ten problem rozwiązać. Uczniowie wymieniają: - ustawianie psich toalet, - ustawianie specjalnych koszy na psie odchody, - rozdawanie specjalnych woreczków do sprzątania odchodów, - sprzedaż specjalnych urządzeń do sprzątania odchodów, - kary pieniężne dla osób, które nie sprzątają po swoich psach. 7. Prowadzący prezentuje woreczek do sprzątania psich odchodów i zwraca uwagę uczniów na fakt, że do sprzątania nie potrzeba wcale specjalistycznych przyrządów - wystarczy zwykła torebka foliowa. - szkoły ponadpodstawowe - klasy IV-VI szkoły podstawowej 9. Prowadzący zwraca uwagę na problem psich odchodów w miastach i podkreśla, że sprzątanie jest obowiązkiem właściciela. Pyta uczniów, w jaki sposób można ten problem rozwiązać: 8. Prowadzący podaje mity na temat sterylizacji. Uczniowie wyrażają swój pogląd na temat poszczególnych zagadnień. 6. Prowadzący zwraca uwagę na problem bezdomności zwierząt i prosi uczniów o wymienienie sposobów na ograniczenie skali tego zjawiska: - odpowiedzialna postawa opiekunów, - sterylizacja i inne sposoby ograniczenia przyrostu populacji, - usypianie ślepych miotów, - zwiększenie ilości schronisk dla bezdomnych zwierząt. 7. Prowadzący wyjaśnia pojęcie sterylizacji i przedstawia ją jako najbardziej humanitarną metodę na ograniczenie populacji zwierząt domowych (załącznik nr 6). Należy pamiętać, że potomstwo tylko jednej suki, które nadal się rozmnaża może dojść do 50-100 sztuk w ciągu jednego roku. 5. Prowadzący dzieli uczniów na grupy i każdej z nich wręcza schemat drzewa decyzyjnego (załącznik nr 9). Uczniowie uzupełniają drzewo decyzyjne w celu dokonania właściwego wyboru i podjęcia decyzji z pełną świadomością jej skutków. Następnie uczniowie: - formułują problem i wpisują go w pień drzewa, - określają cele i wartości najbardziej istotne przy podejmowaniu decyzji; zapisują je w koronie drzewa, - proponują jak największą liczbę rozwiązań i wpisują je w gałęzie drzewa, - określają pozytywne i negatywne skutki każdego rozwiązania z punktu widzenia stawianych celów i przyjętych wartości, - podejmują najwłaściwszą decyzję. 1. Prowadzący wyjaśnia pojęcie synantropizacji, uczniowie podają przykłady zwierząt synantropijnych. 2. Omówienie przez prowadzącego kontrowersji związanych z dokarmianiem zwierząt oraz zasad prawidłowego dokarmiania ptaków. 3. Prowadzący inicjuje dyskusję na temat celowości dokarmiania zwierząt (argumenty za: chęć zbliżenia się do zwierząt; chęć poczucia, że robi się coś dobrego; chęć zagospodarowania resztek pożywienia; chęć uniknięcia szkód wyrządzanych przez zwierzynę leśną; chęć zwiększenia limitów odstrzału w planie łowieckim; ratowanie zagrożonych gatunków; argumenty przeciw: niewłaściwy rodzaj pokarmu, np. chleb; niewłaściwy stan pokarmu - pokarm stary, spleśniały; mało urozmaicony; gromadzenie się zwierząt w miejscu dokarmiania; niewłaściwie umieszczone karmniki; niewłaściwe terminy dokarmiania; osłabienie populacji poprzez ograniczenie działania czynników selekcyjnych, zaprzestanie przez niektóre gatunki migracji, np. łabędź niemy, kaczka krzyżówka, rzadziej cyranka, rożeniec czy świstun). 4. Prowadzący prowadzi pogadankę na temat dokarmiania zwierząt leśnych i kotów wolnożyjących. Przebieg zajęć klasy IV-VI SP, ponadpodstawowe Scenariusz Zwierz¸ we wspó®czesnym ¾wiecie cz. 4 Scenariusz Zwierz¸ we wspó®czesnym ¾wiecie cz. 3 – 119 – 16. Prowadzący opisuje kroki, jakie należy wykonać, aby w zgodzie z prawem zostać właścicielem organizmu chronionego konwencją CITES. Sprzedawca ma obowiązek wraz ze zwierzęciem przesłać dokument, który świadczy, że chronione zwierzę pochodzi z legalnego źródła i można je sprzedawać. Mogą to być m.in.: - specjalne zezwolenia i świadectwa CITES, - zaświadczenie od powiatowego lekarza weterynarii o urodzeniu w niewoli z legalnych rodziców, - zezwolenia na schwytanie zwierzęcia w środowisku. W Polsce wprowadzono dodatkowo przepis, że wszystkie żywe zwierzęta chronione przepisami CITES i przepisami Unii Europejskiej (z wyjątkiem ryb i bezkręgowców) należy zarejestrować w swoim urzędzie powiatowym. Wniosek o wpisanie do rejestru należy złożyć w ciągu 14 dni od wejścia w ich posiadanie (czyli np. od ich kupna albo urodzenia się). 11. Prowadzący uświadamia uczniom możliwość zarażenia się chorobami odzwierzęcymi. W trzech miejscach w klasie prowadzący wiesza napisy z nazwami wybranych chorób odzwierzęcych, np. wścieklizna, toksokaroza, tasiemczyca. Prowadzący czyta krótkie opisy chorób, a uczniowie którzy rozpoznali chorobę na podstawie opisu stają w miejscu oznaczonym odpowiednim napisem. 12. Prowadzący zwraca uwagę uczniów na problem agresji u psów, pyta uczniów o przyczyny tego zjawiska. Wyjaśnia zasady zachowania wobec agresywnego psa. Uczniowie ćwiczą pozycję żółwika. 13. Prowadzący zapoznaje uczniów z pojęciem listy ras agresywnych. 14. Zwrócenie uwagi na fakt, że zwierzęcia nie powinno się kupować pod wpływem mody i napiętnowanie obecnie panującej mody na posiadanie groźnych zwierząt. Nauczyciel podaje przykłady modnych ras i podaje przykładowe problemy, na jakie trzeba być przygotowanym: - husky - bardzo duża ilość ruchu, - pit bull - agresja, - pekińczyk, yorkshire terier - pielęgnacja włosa. 15. Prowadzący omawia konwencję o międzynarodowym handlu zagrożonymi wyginięciem gatunkami dzikich zwierząt i roślin (CITES). 10. Prowadzący dzieli klasę na grupy, które mają za zadanie napisanie petycji odnośnie sprzątania psich odchodów do władz samorządowych lub spółdzielni mieszkaniowych. - ustawianie psich toalet, - ustawianie specjalnych koszy na psie odchody, - rozdawanie specjalnych woreczków do sprzątania odchodów, - sprzedaż specjalnych urządzeń do sprzątania odchodów, - kary pieniężne dla osób, które nie sprzątają po swoich psach. Podsumowanie: Uczniowie w grupach układają skecze, np. • o sterylizacji (role: pracownik schroniska w czasie przerwy na lunch, weterynarz, miłośnik zwierząt - przeciwnik sterylizacji, sędzia kynologiczny, pseudohodowca sprzedający psy na rynku, ekolog z miejscowego towarzystwa ochrony przyrody), • o dokarmianiu zwierząt (role: starsza pani regularnie dokarmiająca koty pod blokiem, mieszkaniec bloku, który jest przeciwnikiem dokarmiania zwierząt, weterynarz, lekarz, matka z dzieckiem, które lubi karmić łabędzie nad Wisłą, ekolog z miejscowego towarzystwa ochrony przyrody). Skecz może się skończyć na jeden z poniższych sposobów: • Uczestnicy zgodzą się na różnice poglądów - niezmienione poglądy, ale tolerancja dla innego zdania. • Uczestnicy organizują demonstracje lub piszą petycje do OTOZ. • Każda osoba decyduje się na podjęcie jednego pozytywnego kroku dla dobra zwierząt. • Inne zakończenie wybrane przez uczestników. Podczas uzupełniania kart pracy, prowadzący prosi o dobranie się w pary, daje im dodatkową kartę pracy na której zaznaczają ustalone wspólnie odpowiedzi, następnie pary formują grupy 6-osobowe i powtarzają proces osiągania konsensusu. Każda grupa wyraża swoje poglądy w dyskusji ogólnej. Scenariusz Zwierz¸ we wspó®czesnym ¾wiecie cz. 6 Scenariusz Zwierz¸ we wspó®czesnym ¾wiecie cz. 5 – 120 – Dokarmianie zwierząt leśnych i kotów wolno żyjących a) Zwierzęta leśne – głęboki śnieg utrudnia zdobywanie pożywienia, poruszanie się w takim śniegu kosztuje je dużo energii. Również przebywanie w niskich temperaturach zwiększa wydatek energetyczny. Dokarmianiem zwierząt zajmują się myśliwi i leśnicy. Naukowcy zwracają jednak uwagę, że ostre zimy są naturalnym czynnikiem regulującym liczebność zwierząt i dokarmianie, poza efektami społecznymi, samym zwierzętom przynosi niewielkie korzyści. b) Koty wolno żyjące - można im pomagać poprzez dokarmianie i udostępnianie ciepłych i suchych piwnic. Jednak bezmyślne dokarmianie kotów powoduje nieustanny wzrost ich liczby, bo najedzone koty szybko się rozmnażają. Z drugiej strony brak kotów to zaproszenie dla szczurów. Najlepszy sposób to zatrzymać koty tam, gdzie są, wyznaczyć dla nich jakieś nieużywane pomieszczenie, wysterylizować. Koty będą zdrowe, nie będą się mnożyć, zniknie problem nocnych wrzasków i znaczenia. Ich ilość się zmniejszy drogą wymierania ze starości i kilku karmicieli poradzi sobie z opieką nad ograniczoną liczebnie kolonią. Zasady prawidłowego dokarmiania ptaków - Lepiej w ogóle nie karmić ptaków, niż robić to źle! - Dobieranie właściwego rodzaju pokarmu. Ptakom wodnym można podawać gotowane (bez soli) lub surowe warzywa, ziarno, kasze i płatki owsiane. Pieczywo, zwłaszcza rozmoczone i spleśniałe, nie jest dla nich właściwym pokarmem. Powoduje ono schorzenia przewodu pokarmowego, prowadzące czasami nawet do śmierci. Drobne ptaki wróblowate (np. sikory, kowaliki, dzwońce, trznadle, wróble) najlepiej karmić mieszanką nasion, np. – słonecznika, prosa, pszenicy, owsa. Dobrym sposobem jest zatopienie ziaren w niesolonym łoju lub smalcu. Dla sikor i dzięciołów można także wieszać kawałki niesolonej słoniny. Pamiętajmy jednak o tym, by słonina nie wisiała dłużej niż dwa tygodnie. Nawet jeśli ptaki jej nie zjedzą, trzeba ją wyrzucić, gdyż po tym czasie jest już zjełczała i szkodzi ptakom. - Rozpoczynając dokarmianie, należy to robić regularnie przez całą zimę (nie dotyczy to ptaków wodnych - patrz następny punkt). Ptaki szybko przyzwyczajają się do takiego źródła pokarmu i dłuższe przerwy w dokarmianiu mogą być dla nich niebezpieczne. - Nie należy karmić ptaków wodnych - kaczek, łysek, łabędzi i mew poza zimą. Można je karmić w czasie silnych mrozów, kiedy zamarza większość zbiorników wodnych. - Karmniki dla drobnych ptaków, np. sikor czy kowalików, nie powinny być umieszczane zbyt blisko gęstych krzewów. Są one dobrą kryjówką dla kotów, które w miastach często polują na ptaki. - Karmnik należy czyścić i regularnie usuwać z niego niezjedzone resztki pokarmu i odchody ptaków. Kontrowersje związane z dokarmianiem zwierząt - dokarmianie bywa szkodliwe lub obojętne dla zwierząt, rzadko zaś przynosi prawdziwe korzyści, - często jest robione nieprawidłowo, - bardziej skuteczne są inne formy pomocy zwierzętom: ochrona siedlisk, np. oczek wodnych czy polan śródleśnych, różnicowanie składu gatunkowego drzew i podszytu w lasach, sadzenie na działce rodzimych krzewów, których owoce są zimą zjadane przez ptaki, ochrona śródpolnych zadrzewień i zakrzewień, ograniczanie stosowania chemicznej walki z owadami. Informacje, pojęcia, definicje Rasy uznawane za agresywne - amerykański pit bull terrier, - pies z Majorki, - buldog amerykański, - dog argentyński, - perro de presa canario, - tosa inu, - rottweiler, - akbash dog, - anatolian karabash, - moskiewski stróżujący, - owczarek kaukaski. Choroby odzwierzęce do najczęściej występujących należą: • Wścieklizna - choroba wywoływana przez wirusy Rabies virus, rozprzestrzenia się przez kontakt ze śliną chorego zwierzęcia w wyniku ugryzienia czy polizania zranionego miejsca, głównym jej rezerwuarem są dzikie zwierzęta, np. lisy, jenoty, borsuki czy nietoperze, obecnie w wyniku masowych szczepień znacząco zmniejszyła się liczba chorych psów i kotów. • Choroba kociego pazura - stwierdzono, że u podstaw tej choroby leży zakażenie bakteryjne spowodowane przez gram(-) laseczkę Rochalimaea henseale. 90% przypadków choroby kociego pazura spowodowanych jest uszkodzeniem skóry przez kota, bardzo rzadko przyczyną jest pies. Zwierzęta są bezobjawowymi nosicielami. Choroba występuje najczęściej u dzieci (są one często narażone na kontakt ze zwierzętami). • Toksokaroza jest chorobą wywoływaną przez postacie larwalne glist - psiej oraz kociej (Toxocara canis, Toxocara leonina). Glisty bytują w jelitach zwierząt i wytwarzają jaja, które wraz z odchodami wydostają się na zewnątrz. Jajami zarażają się najczęściej dzieci, ponieważ nawet 50% ziemi może być skażone jajami. Jest to choroba brudnych rąk. Nieocenione znaczenie w zwalczaniu toksokarozy mają działania profilaktyczne, polegające na okresowym odrobaczaniu psów i kotów oraz ograniczaniu kontaktów dzieci ze szczeniętami i sukami karmiącymi. Istotne jest zabezpieczanie miejsc zabaw dzieci przed zanieczyszczeniem psim i kocim kałem oraz przestrzeganie podstawowych zasad higieny - mycia rąk oraz pożywienia, które mogą być skażone jajami toksokar. • Tasiemczyca spowodowana psim tasiemcem - w wyjątkowych wypadkach człowiek, a szczególnie dzieci mogą zarazić się tasiemcem psim Dipylidium caninum. Dochodzi do tego w wyniku przypadkowego połknięcia pchły zarażonej jajami tasiemca przez dziecko. Zarażenie tasiemcem przebiega w większości przypadków bezobjawowo. W zapobieganiu chorobie zasadniczą rolę odgrywa profilaktyka - okresowe, regularne odrobaczanie psów. Scenariusz Zwierz¸ we wspó®czesnym ¾wiecie cz. 8 Scenariusz Zwierz¸ we wspó®czesnym ¾wiecie cz. 7 – 121 – MIT: Sterylizacja jest droga. FAKTY: To jednorazowy zabieg, inne metody stosowane przez całe życie zwierzaka są droższe. MIT: Operacja sterylizacji jest ryzykowna. FAKTY: Zabiegi sterylizacji są bezpieczne i przeprowadzane przez weterynarzy rutynowo. Polegają na usunięciu fragmentów układu płciowego (rozrodczego) i mogą być dokonywane już na kilkumiesięcznych zwierzętach. Dzisiaj to prawie zabieg kosmetyczny, wchłanialne szwy, dobre narkozy - po paru dniach zwierzę zachowuje się jak przed operacją. MIT: Sterylizacja to okaleczanie zwierząt. FAKTY: To tak, jakby ktoś twierdził, że usunięcie wyrostka to okaleczenie. W pewnym sensie tak, bo pozbawia zwierzę organów, ale zabieg przeprowadzony jest pod narkozą, zwierzę nie zdaje sobie sprawy, co się z nim dzieje, nie posiada świadomości, co utraciło. Nie cierpi z tego powodu, że „nigdy nie będzie miało dzieci”. Taki zabieg gwarantuje mu, że nikt nigdy nie wyrzuci go z domu z powodu niechcianej ciąży ani nie uśpi ledwo urodzonego miotu, jak to się często zdarza. Z odebrania żywych „dzieci” zwierzę już sobie zdaje sprawę. Sterylizacja jest nienaturalna. Nie powinniśmy ingerować w przebieg procesów naturalnych. FAKTY: Udomowione psy i koty są hodowane przez ludzi dla towarzystwa. Rozmnażamy te bezbronne stworzenia, po czym zabijamy miliony z nich każdego roku - to właśnie uznać należy za nienaturalne. Sterylizacja jest humanitarnym rozwiązaniem tego problemu. MIT: MIT: Jeśli będziemy sterylizować zwierzęta, to ich zabraknie. FAKTY: Schroniska są tak przepełnione, że przez najbliższe 100 lat nam to nie grozi. MIT: Moje kocięta/szczeniaki są takie rozkoszne... łatwo znajdę dla nich dom. FAKTY: Smutna prawda jest taka, że chociaż małe zwierzaki są urocze, to nie wystarcza dla nich życzliwych i odpowiedzialnych domów. Połowa wszystkich, urodzonych każdego roku psów i kotów umiera w schroniskach, laboratoriach i na ulicach. MIT: Osobowość psa lub kota zmieni się na gorsze po zabiegu. FAKTY: Jest dokładnie odwrotnie. Psy i koty poddane sterylizacji nie są skłonne do włóczęgi, wiążą się silniej ze swoimi ludzkimi opiekunami i mają mniej kłopotliwych nawyków, jak np. wdawanie się w bójki i opryskiwanie moczem swego terytorium. MIT: Doświadczenie porodu poprawia charakter samic. FAKTY: Nie istnieją medyczne dowody na poparcie tej rozpowszechnionej opinii. W rzeczywistości psy i koty, które poddano sterylizacji przed ich pierwszą rują są mniej kapryśne, mniej zaczepne i zdrowsze niż niesterylizowane. MIT: Przed sterylizacją suka powinna mieć szczenięta. FAKTY: Najbardziej szkodliwe i nieprawdziwe twierdzenie. Brak szczeniąt w ciągu całego życia w żaden sposób suce nie zaszkodzi, potwierdzają to badania. Nawet żyjące w stanie naturalnym samice wilków nie zawsze się rozmnażają. MIT: Sterylizacja powoduje zatrzymanie wzrostu. FAKTY: Nieprawda. MIT: Wysterylizowane psy i koty są mniej zdrowe. FAKTY: Wysterylizowane samce kotów żyją średnio o dwa lata dłużej niż nie poddane temu zabiegowi. Zachorowalność na pewne typy nowotworów złośliwych i podatność na infekcje, szczególnie dróg moczowych, spada u kotów i psów o 98%. Mity i fakty odnośnie sterylizacji Konwencja o międzynarodowym handlu zagrożonymi wyginięciem gatunkami dzikich zwierząt i roślin (CITES) Głównym celem tego traktatu jest kontrola, redukcja lub całkowita eliminacja handlu gatunkami zagrożonymi, a konkretnie takimi, co do których istnieją podejrzenia, że dalsza ich eksploatacja w naturalnym środowisku byłaby szkodliwa dla przetrwania tych gatunków. • W ramach CITES chronione są np. takie gatunki jak: pyton królewski, skorpion cesarski, ptasznik czerwonokolanowy, żółw stepowy czy kaktusy z rodzaju Mammilaria. • Nielegalny handel dzikimi zwierzętami i roślinami chronionymi postanowieniami konwencji CITES jest zabroniony. W Polsce traktowany jest jako przestępstwo i zagrożony jest karą pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. • Kupując egzotyczne zwierzę, np.: żółwia, papugę, legwana, kameleona ujęte w załącznikach CITES, sprzedawca ma obowiązek okazać dokumenty potwierdzające legalność pochodzenia. • Okazami CITES są także wyroby i części pozyskane z żywych gatunków, np. kawior, wyroby medycyny azjatyckiej zawierające sproszkowane kości tygrysa, meble wykonane z niektórych gatunków drzew egzotycznych. Scenariusz Zwierz¸ we wspó®czesnym ¾wiecie cz. 10 Scenariusz Zwierz¸ we wspó®czesnym ¾wiecie cz. 9 Imię i nazwisko. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Data . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Zwierzę we współczesnym świecie 1. Wyraź swoje zdanie, stawiając krzyżyk w odpowiedniej rubryce tabeli. Teza Zgadzam się Nie zgadzam się 1. Posiadanie zwierzęcia to duża odpowiedzialność. klasy I-III szkoły podstawowej Zwierzę we współczesnym świecie cz. 1 Lp. 2. Wszystkie zwierzęta są zdolne do odczuwania bólu, strachu i cierpienia. 3. Dokarmianie zwierząt jest podstawową formą ochrony przyrody i powinno być stosowane na szeroką skalę. Tylko dzikie zwierzęta mogą być przyczyną chorób 4. odzwierzęcych, ponieważ choroby zwierząt domowych nie przenoszą się na człowieka. 5. Właściciel ma obowiązek sprzątania odchodów swojego psa pozostawionych przez niego w miejscach publicznych. 6. Za liczne przypadki ataków agresywnych psów winę ponoszą nieodpowiedzialni właściciele. 2. Zastanów się, który z pokarmów może znaleźć się w karmniku. Otocz pętlą właściwe pokarmy. Pamiętaj, że ptaki karmi się ewentualnie zimą. a) ziarna zbóż b) pieczywo c) paluszki d) owoce e) słodycze s) słonina – 122 – 3. Nasze zachowania w stosunku do zwierząt dzikich i domowych mają duży wpływ na środowisko. Odpowiedz na poniższe pytania TAK (T) lub NIE (N) stawiając znak + w odpowiedniej kolumnie. a) Czy osoba niesprzątająca po psie: T N T N T N T N Czy pies spuszczony ze smyczy: 1. płoszy zwierzynę? 2. spulchnia glebę? 3. stanowi niebezpieczeństwo dla innych osób poprzez pogryzienie? 4. przepędza groźne zwierzęta w lesie? c) Czy osoba karmiąca ptaki zimą: 1. przyczynia się do rozprzestrzeniania chorób? 2. dostarcza im urozmaiconego pożywienia? 3. zniechęca ptaki do odlotu? 4. zapobiega ptasiej grypie? 5. eliminuje słabsze osobniki z populacji? d) Czy osoba hodująca żółwia w domu: 1. respektuje prawo, jeśli żółw ma dokumenty CITES? 2. przyczynia się do zwiększenia ilości osobników żółwi w naturze? 3. zapewnia mu warunki życia, takie jak żółw miałby na wolności? 4. dba o bezpieczeństwo handlu zwierzętami, jeśli nie kupiła go na targowisku? – 123 – klasy I-III szkoły podstawowej b) Zwierzę we współczesnym świecie cz. 2 1. otrzyma mandat? 2. brudzi trawniki? 3. neutralizuje zapach spalin samochodowych? 4. przyczynia się do użyźniania gleby? 5. roznosi choroby? Imię i nazwisko. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Data . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Zwierzę we współczesnym świecie 1. Wyraź swoje poglądy, stawiając znak + w odpowiedniej rubryce tabeli. klasy IV - VI szkoły podstawowej Zwierzę we współczesnym świecie cz. 1 Lp. Teza Zgadzam się 1. Posiadanie zwierzęcia to duża odpowiedzialność. 2. Sterylizacja domowych psów i kotów to barbarzyński zabieg powodujący wiele bólu i cierpienia. 3. Wszystkie zwierzęta są zdolne do odczuwania bólu, strachu i cierpienia. 4. W celu zmniejszenia liczby bezdomnych zwierzą celowe jest usypianie ślepych miotów. 5. Dokarmianie zwierząt jest podstawową formą ochrony przyrody i powinno być stosowane na szeroką skalę. 6. 7. Tylko dzikie zwierzęta mogą być przyczyną chorób odzwierzęcych, ponieważ choroby zwierząt domowych nie przenoszą się na człowieka. Choroby odzwierzęce to jedne z najniebezpieczniejszych chorób i należy z nimi walczyć, redukując pogłowie zwierząt domowych. 8. Wścieklizna jest nieuleczalną chorobą, która bez pomocy lekarskiej kończy się śmiercią. 9. Połknięcie przez człowieka zarażonej pchły może prowadzić do rozwinięcia się tasiemczycy. Właściciel ma obowiązek sprzątania odchodów 10. swojego psa pozostawionych przez niego w miejscach publicznych. Ustawianie psich toalet w miastach nie zdaje 11. egzaminu, ponieważ jest to przedsięwzięcie bardzo kosztowne. 12. Za liczne przypadki ataków agresywnych psów winę ponoszą nieodpowiedzialni właściciele. 13. Rottweiler, doberman i pit bull znajdują się na liście 11 ras uznanych za agresywne. 14. Walki psów to okrutny proceder, który powinien być zakazany. Aby mieć tanie i obfite ilości pożywienia, zwierzęta gospodarskie należy hodować ze szczególnym 15. uwzględnieniem produktywności, nawet kosztem ich dobra. 16. Wykorzystanie zwierząt w badaniach medycznych jest uzasadnione. – 124 – Nie wiem/ Nie zgadzam trudno się powiedzieć 2. Tygrys, Czarnuszka i Łatka mają dla Ciebie pewne wiadomości. Rozszyfruj je. Rozpoczynaj od kwadratu z wizerunkiem odpowiedniego kota i wykorzystując kompas, kieruj się w podanym kierunku. N NW NE W E SW SE S bardzo muszę legowisko lubię wakacje własny być chciał domu w swoje bym odpowiednią zwierzę dom dla na mnie mieć zostawać powinno ciepły sam mieć kiedy ja szczepionką wyjeżdżasz co Wiadomość Tygrysa Wiadomość Czarnuszki szczepiony nie Wiadomość Łatki 2 E ............ J a ............ 1W........................... 1N ........................... 5 N . . . . . . . . bardzo . . . . . . . . . . 1 S E . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 W . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 S E .......................... 1N E ........................... 3 S . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4W........................... 5S ........................... 3E............................ 2 S . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 N W.......................... 2N W.......................... 3 N E ........................... 3 S . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1W............................ 3S ........................... 3 E ........................... 3S............................ 1N W........................... 2 E . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 E . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 S W........................... 2 N ........................... 2N W......................... 3. Podkreśl właściwą odpowiedź CITES jest to: a) konwencja regulująca handel zagrożonymi gatunkami, b) czerwona lista zwierząt zagrożonych, c) protokół regulujący emisję dwutlenku węgla przez poszczególne kraje, d) dokument określający obszary Natura 2000. – 125 – klasy IV - VI szkoły podstawowej każde Zwierzę we współczesnym świecie cz. 2 roku Imię i nazwisko. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Data . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Zwierzę we współczesnym świecie 1. Wyraź swoje poglądy, stawiając krzyżyk w odpowiedniej rubryce tabeli. 1. 2. 3. 4. szkoły ponadpodstawowe Zwierzę we współczesnym świecie cz. 1 Lp. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. Teza Zgadzam się Posiadanie zwierzęcia to duża odpowiedzialność. Sterylizacja domowych psów i kotów to barbarzyński zabieg powodujący wiele bólu i cierpienia. Wszystkie zwierzęta są zdolne do odczuwania bólu, strachu i cierpienia. W celu zmniejszenia liczby bezdomnych zwierzą celowe jest usypianie ślepych miotów. Dokarmianie zwierząt jest podstawową formą ochrony przyrody i powinno być stosowane na szeroką skalę. Tylko dzikie zwierzęta mogą być przyczyną chorób odzwierzęcych, ponieważ choroby zwierząt domowych nie przenoszą się na człowieka. Choroby odzwierzęce to jedne z najniebezpieczniejszych chorób i należy z nimi walczyć redukując pogłowie zwierząt domowych. Wścieklizna jest nieuleczalną chorobą, która zazwyczaj kończy się śmiercią. Połknięcie przez człowieka zarażonej pchły może prowadzić do rozwinięcia się tasiemczycy. Właściciel ma obowiązek sprzątania odchodów swojego psa, pozostawionych przez niego w miejscach publicznych. Ustawianie psich toalet w miastach nie zdaje egzaminu, ponieważ jest to przedsięwzięcie bardzo kosztowne. Sterylizacja zwierząt często ma negatywny wpływ na ich zdrowie fizyczne i psychiczne. Syberian husky i pekińczyk to odpowiednie rasy do mieszkań w bloku. Za liczne przypadki ataków agresywnych psów winę ponoszą nieodpowiedzialni właściciele Rottweiler, doberman i pit bull znajdują się na liście 11 ras uznanych za agresywne. Na posiadanie psów ras agresywnych konieczne jest uzyskanie zezwolenia. Walki psów to okrutny proceder, który powinien być zakazany. Posiadanie egzotycznego zwierzęcia można uzasadnić tym, że są to zwierzęta niezwykłe i sprawiają wiele radości właścicielom. – 126 – Nie wiem/ Nie trudno zgadzam się powiedzieć ............................................................................. • ............................................................................. • ............................................................................. • ............................................................................. • ............................................................................. • ............................................................................. • ............................................................................. 3. Podkreśl choroby odzwierzęce. a) miażdżyca e) tokspolazmoza b) ptasia grypa f) cukrzyca i) tasiemczyca d) schizofrenia g) fenyloketonuria j) grypa sezonowa l) choroba Creutzfeldta-Jakoba o) borelioza c) włośnica h) toksokaroza k) dna moczanowa m) pryszczyca n) choroba kociego pazura p) nowotwory q) mukowiscydoza r) stwardnienie rozsiane s) porfiria 4. Utwórz trzyskładnikowy diagram poprzez połączenie ze sobą poszczególnych elementów. Elementy diagramu 1 Elementy diagramu 2 Elementy diagramu 3 Zwierzę lub produkt z niego zrobiony Możliwości zakupu lub sprzedaży Rejestracja skóra krokodyla molinezja żaglopłetwa koralowce zakaz handlu kość słoniowa rejestracja w urzędzie gminy lub miasta chomik syryjski pyton królewski skorpion cesarski handel pod warunkiem posiadania dokumentów CITES ptasznik czerwokolanowy rejestracja niewymagana papużka falista żółw stepowy kaktus Mamillaria handel bez ograniczeń – 127 – szkoły ponadpodstawowe • Zwierzę we współczesnym świecie cz. 2 2. Wypisz Twoje pomysły na zmniejszenie problemu bezdomności zwierząt w Polsce.