Równouprawnienie płci jest opłacalne
Transkrypt
Równouprawnienie płci jest opłacalne
o h! f in kac S E zy K E ję 22 w ISSN 1830-5148 Marzec 2010/3 PL EKES info Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny Pomost między Europą a zorganizowanym społeczeństwem obywatelskim OD REDAKCJI Drodzy Czytelnicy! Czyteln Europa uczyniła wiele na rzecz kobiet. Przyjęła tysiące stron ustaw, przeprowadziła liczne kampanie i działania zmierzające do ułatwienia im życia. Mimo niezaprzeczalnej poprawy sytuacji i obiecujących wyników równość płci jest jednak nadal odległą rzeczywistością i wciąż borykamy się z wieloma problemami, których rozwiązanie jest sprawą niecierpiącą zwłoki. Po pierwsze, skoro my, kobiety, stanowimy połowę elektoratu unijnego, powinnyśmy, w imię wartości demokracji uczestniczącej, stanowić połowę wybieranych polityków, decydentów wysokiego szczebla i ważnych osobistości. Demokracja uczestnicząca bez równouprawnienia płci jest co najmniej niedoskonała, a w najgorszym razie może stanowić swoje fundamentalne zaprzeczenie. Po drugie, powinnyśmy współpracować na rzecz obalenia mitu mówiącego, że kobiety mają gorsze predyspozycje od mężczyzn do pełnienia pewnych stanowisk. Sposób myślenia to sprawa szczególnie delikatna, a jego zmiana jest niełatwa, dlatego również stereotypy są tak trudne do obalenia. Aby zatem spowodować rzeczywistą zmianę, powinnyśmy wykorzystać wszystkie „miękkie” narzędzia, którymi dysponujemy, takie jak edukacja, szkolenia, kampanie informacyjne, przekazy medialne. Po trzecie, kobiety w UE zarabiają średnio 15% mniej niż mężczyźni na takich samych stanowiskach. Pomimo prawa do równej płacy zapisanego w traktacie WE z 1957 r. i nieustających wysiłków na poziomie europejskim, aby zapis ten stał się rzeczywistością, upłynie jeszcze dużo czasu, zanim misję będzie można uznać za zakończoną. Jeżeli nie przyspieszymy wysiłków na rzecz wyeliminowania różnic płacowych, zagwarantowanie takiej samej płacy za taką sama pracę zajmie nam kolejne pół wieku. Po czwarte, należy promować przedsiębiorczość kobiet. Obecnie kobiety stanowią nie więcej niż jedną trzecią przedsiębiorców w Europie. Kryzys gospodarczy i wyzwania demograficzne powodują, że zachęcenie kobiet do zakładania firm staje się jeszcze bardziej potrzebne. Kryzys jest również okazją do propagowania przedsiębiorczości kobiet, ponieważ w chwili obecnej rządy dokonują przeglądu długoterminowych strategii politycznych. Wreszcie po piąte, należy umożliwić godzenie życia zawodowego z życiem rodzinnym. Żłobki i przedszkola powinny przestać być luksusem, a stać się naturalnym elementem współczesnego społeczeństwa. Istnieje wystarczająco dużo środków, począwszy od dzielenia stanowisk pracy i telepracy, a skończywszy na urlopach rodzicielskich dla matek i ojców, by umożliwić kobietom urodzenie dziecka bez obaw o dalszy rozwój kariery zawodowej. Ponadto należy rozwijać i wspierać opiekę nad osobami starszymi, ponieważ to znowu bardzo często kobiety opiekują się swoimi rodzicami w podeszłym wieku. Jest to oczywista konieczność na kontynencie, którego społeczeństwo starzeje się coraz bardziej. W żadnym wypadku nie należy umniejszać lub nie doceniać ich roli, a tym bardziej nie należy karać osób, która wybierają pracę w domu z dziećmi i rodziną przez całe życie lub jakąś część życia. Instytucje UE powinny podejmować więcej wysiłków w zakresie komunikacji, aby dotrzeć do kobiet. Wyniki badań opinii publicznej pokazują, że w porównaniu z mężczyznami kobiety czują się bardziej oddalone od UE, coraz mniej interesują się polityką, coraz słabiej popierają ideę Unii, z coraz mniejszym entuzjazmem odnoszą się do wspólnej waluty europejskiej i coraz częściej są gorzej poinformowane od mężczyzn. Ponieważ różnice między kobietami a mężczyznami w jasny sposób wpływają na nastawienie do UE, powinniśmy to uwzględnić w naszych komunikatach. Irlandzka kampania na rzecz traktatu lizbońskiego pokazuje, że to się opłaca. W referendach irlandzkich kobiety zdecydowanie opowiedziały się za traktatem: w 2009 r. głosowało za nim 66% kobiet, podczas gdy w 2008 r. jedynie 44%. To jeden z największych wzrostów w proporcji głosów „tak” w kontekście różnych grup społeczno-demograficznych. Na zakończenie chciałabym podzielić się moim marzeniem, które było również marzeniem mojej babki i które – mam nadzieję – nie będzie już marzeniem mojej córki. Otóż marzę o dniu, w którym różnica między płciami nie będzie dłużej dostrzegalna. O dniu, w którym dzieci na całym świecie, dziewczynki i chłopcy, będą mogli chodzić do szkoły, a dziewczyny i kobiety będą w stanie same decydować o swojej przyszłości. Marzę o dniu, w którym kobiety nie będą już potrzebowały parytetów. One są ważne, ale dla mnie jako kobiety są upokarzające, a dla naszych kolegów – dyskryminujące. Marzę o dniu, w którym równość między mężczyznami i kobietami będzie akceptowana w swojej różnorodności i w swojej komplementarności. Irini Pari Wiceprzewodnicząca EKES-u odpowiedzialna za komunikację EKES info – marzec 2010/3 Równouprawnienie płci jest opłacalne W „Small Business Act” – unijnym akcie ustawodawczym, który ma ułatwić funkcjonowanie małych i średnich przedsiębiorstw – zwraca się uwagę na to, że zbyt mało Europejczyków jest w stanie założyć własną firmę. Problem dotyczy wszystkich, zwłaszcza kobiet, w związku z czym program „Small Business Act” kładzie nacisk na potrzebę udzielenia im szczególnego wsparcia. Dzięki prezydencji szwedzkiej i hiszpańskiej, dla których rozwój przedsiębiorczości kobiet ma pierwszoplanowe znaczenie, zagadnienie to znalazło się w centrum uwagi i zostało nagłośnione przez media. Potrzeba pozytywnych działań zachęcających kobiety do wchodzenia w świat biznesu potwierdza jedynie to, co już od wielu lat jest przedmiotem troski, a mianowicie że w Europie zbyt mało kobiet prowadzi własną działalność. Według danych Komisji Europejskiej obecnie w Europie zaledwie 30% wszystkich przedsiębiorców to kobiety i jedynie 30% nowo powstałych firm zostało założonych przez kobiety. Co więcej, tylko 39,4% kobiet wybrałoby samozatrudnienie, podczas gdy wśród mężczyzn za taką formą zatrudnienia opowiedziało się 50,2% pytanych. Wiele badań wskazuje na to, że ze względu na te różnice między kobietami i mężczyznami mniej kobiet zajmuje się przedsiębiorczością, tzn. prawdopodobieństwo prowadzenia własnej działalności jest dwa razy wyższe w wypadku mężczyzn niż kobiet. To złożone zjawisko ma wiele przyczyn. Po pierwsze, bez względu na to, jak nietrafnie określone mogą być pewne cechy kulturowe i socjologiczne kojarzone z obiema płciami (słusznie czy nie), w niektórych wypadkach tłumaczą one istnienie pewnych paradoksów. Na przykład według statystyk dotyczących strat kredytowych i zalegania ze spłatą kredytu finansowanie przedsiębiorczości kobiet jest obarczone niższym ryzykiem, a mimo to kobiety mają trudności z uzyskaniem finansowania. Po drugie, niski poziom ochrony, zwłaszcza w odniesieniu do praw macierzyńskich, stanowi dodatkową przeszkodę i utrudnia kobietom prowadzenie >>> str. 2 „Równość płci to poważna sprawa” Wywiad z Leilą Kurki, przewodniczącą Sekcji SOC Leila Kurki Leila Kurki jako członek EKES-u i przewodnicząca Sekcji Zatrudnienia, Spraw Społecznych i Obywatelstwa podsumowuje sytuację w zakresie równości płci oraz dyskryminacji kobiet w Europie, dokonując przeglądu dziedzin, w których potrzeba dalszych działań. „EKES info”: Jak przedstawia się obecnie sytuacja w Europie, jeżeli chodzi o równość płci, i jakie powinny być priorytety UE w tym zakresie? Leila Kurki: Tak naprawdę w ciągu ostatnich kilku lat niewiele się zmieniło w tym zakresie. Według przeprowadzonego przez Eurofound ostatniego badania dotyczącego warunków pracy w Europie udział kobiet wśród ogółu pracujących wprawdzie wzrósł, niemniej jednak stopa zatrudnienia zwiększyła się tylko nieznacznie i nie osiągnęła wyznaczonego w strategii lizbońskiej docelowego poziomu 60%. W zatrudnieniu wciąż występują różnice ze względu na płeć. Ponadto kobiety częściej niż mężczyźni należą do grupy osób mało zarabiających bądź zajmują bardziej niepewne stanowiska. Wśród sektorów znacznie bardziej sfeminizowanych można na przykład wymienić służbę zdrowia, szkolnictwo, hotelarstwo i gastronomię. Ponad połowa pracujących kobiet zatrudniona jest właśnie w tych sektorach, w których ani perspektywy kariery, ani bezpieczeństwo zatrudnienia nie należą do najlepszych. Gdybyśmy zdołali poprawić warunki pracy, a zwłaszcza płace w tych sektorach, miałoby to znaczny wpływ na zatrudnienie kobiet. Na domiar złego nawet kobiety zatrudnione w niepełnym wymiarze godzin, zwłaszcza jeśli mają dzieci, przepracowują tak naprawdę więcej godzin niż mężczyźni pracujący na pełen etat. Należy zachęcać mężczyzn do przyjmowania na siebie obowiązków domowych. Czy chce Pani przez to powiedzieć, że różnice ze względu na płeć są wciąż bardzo duże? Kobiety nadal zarabiają mniej od swoich kolegów, nawet jeśli coraz częściej obejmują stanowiska kierownicze lub podejmują się roli przedsiębiorcy. W niektórych państwach członkowskich prawo przewiduje niższy wiek emerytalny dla kobiet, co może stawiać je w niekorzystnej sytuacji. Często oznacza to niższe emerytury, co na starość prowadzi niejednokrotnie do ubóstwa. Ponadto światowy kryzys gospodarczy, jaki obecnie przeżywamy, przyczynił się do większej „feminizacji ubóstwa” oraz naruszył system ochrony socjalnej kobiet. Ponieważ kobiety zatrudniane są na niepewnych stanowiskach, częściej tracą pracę. Bieda zagraża w szczególności osobom samotnie wychowującym dzieci, a są to zazwyczaj kobiety. Inną kwestią jest wykształcenie. Obecnie to kobiety są lepiej wykształcone niż mężczyźni, jednak tendencja ta nie znajduje odzwierciedlenia ani w zarobkach, ani w zajmowaniu wyższych stanowisk. W rzeczywistości marnujemy umiejętności i talenty. Należy pamiętać, że równość płci wpływa w istotnym stopniu na gospodarkę pod względem wyższych poziomów zatrudnienia, większego wkładu w PKB, wyższych dochodów podatkowych oraz bardziej zrównoważonego życia rodzinnego. Czy Pani zdaniem możemy mówić o równości płci w EKES-ie? Jako członek EKES-u mogę potwierdzić, że Komitet dokłada wszelkich starań, by zagwarantować równość płci. Jednak do tej pory EKES miał 26 przewodniczących, a tylko czterokrotnie stanowisko to piastowały kobiety. W zasadzie nie jest to dla mnie zaskoczeniem, ponieważ odpowiada to odsetkowi kobiet wśród członków EKES-u: aktualnie tylko 23,6% członków to kobiety. Wydaje się logiczne, że jeśli wzrośnie liczba kobiet wśród członków >>> str. 2 www.eesc.europa.eu 1 Wszyscy na pokład, by ratować klimat Wywiad z Jánosem Tóthem, przewodniczącym Sekcji TEN w EKES-ie lizboński i mianowanie nowego komisarza ds. energii? János Tóth „EKES info”: Efektywność energetyczna i decyzje dotyczące energii to codzienne wyzwania dla wszystkich obywateli UE. W jaki sposób EKES mógłby zwiększyć swój wpływ na tę dziedzinę polityki, biorąc pod uwagę zmiany wprowadzone przez traktat János Tóth: KE postanowiła ostatnio wprowadzić związane z tym zmiany organizacyjne. Utworzono dwie nowe dyrekcje generalne: ds. energii i ds. działań klimatycznych. Nowy komisarz ds. energii Günter Oettinger odpowiada za bezpieczeństwo dostaw energii i propagowanie czystszych technologii mających na celu ochronę klimatu. Wcześniej prowadziliśmy owocną współpracę z jego poprzednikiem Andrisem Piebalgsem. Teraz natomiast należy nawiązać dobre kontakty z komisarzem Oettingerem. Musimy kontynuować prace nad wnioskami o sporządzenie opinii rozpoznawczych, by odgrywać wiodącą rolę w kształtowaniu polityki UE. Nasza siła tkwi w statusie Komitetu jako forum demokracji uczestniczącej i w jego roli pomostu między instytucjami UE a społeczeństwem obywatelskim. W jaki sposób EKES może zmobilizować wszystkie podmioty społeczeństwa obywatelskiego, a zwłaszcza osoby indywidualne i gospodarstwa domowe, by bardziej zaangażowały się na rzecz efektywności energetycznej i wzięły na siebie większą odpowiedzialność za wysiłki w tym względzie? Powinniśmy nadal propagować nasze opinie, lecz również organizować wydarzenia w terenie z udziałem wielu obywateli, tak jak w czasie udanej zeszłorocznej imprezy „Save it”, której tematem przewodnim był Światowy Dzień Długu Ekologicznego. Udało nam się na niej zgromadzić wszystkie grupy społeczeństwa obywatelskiego, od kluczowych decydentów po zwykłych członków społeczeństwa, i przekazać im wiele informacji na temat tego, co każdy z nas może zrobić na rzecz efektywności energetycznej. Czy Pana zdaniem EKES może zainspirować młodzież do Sprawy społeczne a rzeczywista polityka zatrudnienia – najważniejsze priorytety strategii UE 2020 prawną politykę zatrudnienia powiązaną ze strategiami o charakterze globalnym. Strategia UE 2020 jest jednym z najważniejszych punktów programu EKES-u, o czym świadczą działania podejmowane przez przewodniczącego EKES-u Maria Sepiego oraz przyjęta w listopadzie ubiegłego roku opinia w sprawie strategii lizbońskiej po 2010 r. Zabierając głos na nieformalnym posiedzeniu unijnych ministrów zatrudnienia i spraw społecznych, które odbyło się w dniach 27–29 stycznia 2010 r. w Barcelonie, przewodniczący Sepi przyjął z zadowoleniem porozumienie w kwestiach społecznych oraz rzeczywistą politykę zatrudnienia w ramach strategii UE 2020 jako „dobry punkt wyjścia na przyszłość”. Do najważniejszych wyników posiedzenia zorganizowanego przez prezydencję hiszpańską należy także zaliczyć uznanie znaczenia, jakie ma przyjęcie strategii UE 2020, zawierającej istotny rozdział społeczny i obejmującej pełno- Mario Sepi podkreślił, że „osiągnięte porozumienie pozwoli zaspokoić potrzebę dostosowywania osłon społecznych przez cały czas trwania kryzysu w ramach pakietu społecznego zaproponowanego przez prezydencję hiszpańską”. Zwrócił ponadto uwagę na pilną potrzebę wyeliminowania sprzeczności w zakresie dostępu do kredytów w Europie, zwłaszcza w przypadku MŚP, które mają ogromne trudności z uzyskaniem środków. Wezwał także do koordynacji polityki fiskalnej między państwami członkowskimi, uznając ją za kluczowy element z punktu widzenia możliwości spłaty długu publicznego. Na zakończenie powiedział, że „trzeba będzie znaleźć środki, które w minimalny sposób wpływałyby na zatrudnienie, ponieważ nie możemy sobie pozwolić na zwiększanie obciążeń pracowników i przedsiębiorstw”. W wystąpieniu na grudniowej sesji plenarnej EKES-u przewodniczący Sepi przedstawił szereg środków umożliwiających zainicjowanie i kontynuowanie zmian niezbędnych obecnie w celu zapewnienia trwałego wzrostu w Euro- Na wniosek Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i innych pod- 2 miotów, które są nieustającymi orędownikami równouprawnienia, Komisja Europejska zaproponowała wiele rozwiązań i specjalnych narzędzi mających na celu dokonanie zmian. Kryzys gospodarczy sprawia, że optymalne wykorzystanie istniejących możliwości wzrostu jest dziś pilniejsze niż kiedykolwiek. Europa musi zdobyć się na stanowczy krok i w pełni spożytkować Możemy się zastanowić nad wkładem „w naturze”, na przykład propagując hasło „Poświęć codziennie 15 minut!”. Jeżeli chodzi o młodzież, dobrym pomysłem jest na pewno wykorzystanie „autostrady” społeczeństwa informacyjnego, czyli Internetu. Powinniśmy podejmować wspólne działania z krajowymi i europejskimi organizacjami społeczeństwa obywatelskiego. Można opracować projekty związane z obywatelstwem unijnym, efektywnością energetyczną czy też Europejskim Rokiem Wolontariatu 2011. Jest pan przewodniczącym AICESIS. W grudniu pojechał Pan do Paryża, by podzielić się węgierskimi doświadczeniami z przedstawicielami społeczeństwa obywatelskiego, głównie z krajów rozwijających się. Czy istnieje jakiś europejski bądź węgierski wzorzec, z którego moglibyśmy się uczyć? AICESIS to światowa organizacja skupiająca rady społeczno-gospodarcze i podobne instytucje. Przedstawiłem sposób zaangażowania społeczeństwa obywatelskiego, zainteresowanych stron i obywateli w przygotowanie krajowego planu rozwoju. W ramach odnowionej strategii lizbońskiej KE zwróciła się do państw członkowskich o przedstawienie planu rozwoju służącego osiągnięciu celów tejże strategii. Jest to inspirujące zadanie dla każdego z krajów, jest bowiem zgodne z zasadą pomocniczości, ale jego koordynacja przebiega na szczeblu UE. Dzięki otwartej metodzie koordynacji, corocznej ocenie postępów i zaleceniom KE stworzyliśmy, a teraz realizujemy w Europie ramy trwałego wzrostu gospodarczego i zatrudnienia. Jest to nowatorski model wielostronnego rozwoju i współpracy w Europie, z którego możemy ● być dumni. WIADOMOŚCI O CZŁONKACH KOMITETU Blog przewodniczącego Maria Sepiego: Umacnianie demokracji w regionie Morza Śródziemnego pie. Środki te koncentrowały się na pilnej potrzebie innowacji. Te konkretne, zasadnicze propozycje są w większości zgodne z priorytetami zarysowanymi przez Komisję Europejską w przygotowanej przez nią strategii UE 2020: transformacja w kierunku zielonej gospodarki jako podstawa odbudowy gospodarczej i zatrudnienia, wspieranie nowych umiejętności i tworzenia nowych miejsc pracy, innowacje, badania naukowe, wydajność energetyczna, potencjał MŚP oraz jednolity rynek. W listopadzie 2009 r. EKES przyjął również opinię w sprawie strategii lizbońskiej po 2010 r., w której stwierdza wyraźnie, że bieżące wyzwania, takie jak kryzys finansowo-gospodarczy i wynikające z niego problemy społeczne, globalizacja gospodarki, konieczność poprawy funkcjonowania jednolitego rynku, polityka energetyczna i zmiana klimatu, tendencje demograficzne i migracja, wymagają przyjęcia nowej, kompleksowej strategii na szczeblu europejskim. Środki te powinny umożliwić podjęcie wyzwań i skorygowanie niedociągnięć we wdrażaniu; powinny one opierać się na poczuciu wspólnej odpowiedzialności europejskiej oraz łączyć w spójny sposób wszystkie unijne strategie (strategię naprawy gospodarczej, strategię lizbońską, strategię na rzecz zrównoważonego rozwoju oraz strategię ● dotyczącą zmiany klimatu). (mp) Ciąg dalszy ze str. 1 Równouprawnienie płci jest opłacalne działalności na własny rachunek. Tymczasem nagradzanie macierzyństwa jest koniecznością w czasach, gdy Europa musi stawić czoło wyzwaniom demograficznym. Należy w tej dziedzinie wprowadzić szereg środków i ich przestrzegać, aby kobiety mogły decydować się na dziecko bez niepokojenia się o karierę zawodową. podejmowania każdego dnia niewielkich wysiłków w tym kierunku? Czy może Pan podać jakieś konkretne przykłady? niewykorzystany potencjał kobiet w zakresie przedsiębiorczości, gdyż pomoże to przezwyciężyć obecny kryzys. Dzisiejszy klimat wokół tej sprawy sprzyja nowym działaniom, ponieważ coraz powszechniejsza staje się świadomość, że – jak ujął to Bank Światowy w tytule swego sprawozdania – „Równouprawnienie płci jest opłacalne”. (mb) ● Na naszej ostatniej sesji plenarnej, na której obecni byli przewodniczący i przedstawiciele rad społeczno-gospodarczych z krajów partnerskich Unii dla Śródziemnomorza, dyskutowaliśmy o roli, jaką odgrywają w niej RSG i podobne instytucje. Uważam, że społeczeństwu obywatelskiemu należy przyznać główną rolę w Unii dla Śródziemnomorza. Tylko w ten sposób można rozwiązać rzeczywiste problemy tego regionu i nie dopuścić, by Unia dla Śródziemnomorza stała się kolejną pustą dyplomatyczną grą. ttp Więcej na ten temat pod adresem: http://www.eesc.europa.eu/organisation/ president/Sepi/blog/index.asp. Wkrótce będzie tam można znaleźć bliższe informacje na temat codwuletniej konferencji, która odbędzie się pod koniec maja we Florencji. Podczas tej konferencji omówione zostanie znaczenie kształcenia w walce z wykluczeniem społecznym. Ciąg dalszy ze str. 1 „Równość płci to poważna sprawa” Komitetu, wówczas odpowiednio wzrośnie liczba przewodniczących tej właśnie płci. Naszym celem jest przynajmniej 40-procentowy udział tej niedostatecznie reprezentowanej płci w naszym Komitecie, naszych sekcjach i grupach analitycznych. Powinniśmy przypominać państwom członkowskim i oczywiście naszym organizacjom, że powinny one w równym stopniu wyznaczać kobiety i mężczyzn. Powinniśmy dawać dobry przykład innym instytucjom. Jaki jest w tej dziedzinie wkład EKES-u? W ciągu ostatnich 10 lat EKES wydał 15 opinii poświęconych problematyce równości płci. Naszym głównym przesłaniem jest konieczność uwzględniania równości płci w polityce dotyczącej rynku pracy. Równość kobiet i mężczyzn to sprawa poważna, to kwestia przestrzegania fundamentalnych praw i sprawiedliwości społecznej. Obecny rok jest szczególnie ważny, ponieważ obchodzimy 30. rocznicę przyjęcia Konwencji ONZ w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet oraz 15. rocznicę pekińskiej platformy działania. Musimy jednak pójść dalej i działać szybciej. Komitet debatuje obecnie nad opinią w sprawie europejskiego planu działań na rzecz równości kobiet i mężczyzn oraz dalszej strategii w tym zakresie, przygotowywaną przez Laurę Gonzalez (Grupa Pracowników, Hiszpania). Chcielibyśmy w ten sposób pomóc Komisji Europejskiej przyjąć nową strategię na rzecz równości płci w ramach strategii UE 2020. Kobiety mogą się nauczyć czegoś ważnego od mężczyzn, zwłaszcza ich zdolności do bycia członkami zespołu i umiejętności nawiązywania kontaktów. Musimy się tylko bardziej wzajemnie wspierać! (ds, mp) ● EKES info – marzec 2010/3 Równouprawnienie płci jako priorytet programu prac EKES-u EKES nie od dziś zajmuje się problematyką równouprawnienia płci. Przez ostatnie 10 lat sporządzono 15 opinii w tej sprawie, w których podkreślano związek między równouprawnieniem płci, wzrostem gospodarczym i stopą zatrudnienia. W siedzibie EKES-u odbywały się też seminaria poświęcone problemowi różnic w wynagrodzeniach kobiet i mężczyzn. Obecnie EKES przygotowuje opinię rozpoznawczą w sprawie równouprawnienia kobiet i mężczyzn. Chodzi w niej o ocenę realizacji opracowanego przez Komisję planu działań na rzecz równości kobiet i mężczyzn 2006–2010 i o ułatwienie Komisji opracowania działań następczych. Zadaniem EKES-u jest wskazanie przyszłych wyzwań i priorytetów politycznych w zakresie równouprawnienia płci. Komitet podkreśla zwłaszcza, że nie jest to cel sam w sobie, lecz niezbędny warunek osiągnięcia unijnych celów w zakresie wzrostu, zatrudnienia i spójności społecznej. Poza tym EKES zwraca uwagę, że w tym zakresie potrzebne jest podejście globalne. Polityka UE powinna zmierzać nie tylko do zwiększenia udziału kobiet we wszystkich sferach, ale przede wszystkim do ograniczenia nierówności między kobietami i mężczyznami – i bardziej ogólnie: między wszystkimi zainteresowanymi stro- nami – jeśli chodzi o obowiązki związane z rodziną, opieką nad bliskimi i gospodarstwem domowym. Przyjęty przez Komisję w marcu 2006 r. plan działań wytyczał cele w sześciu dziedzinach: zrównania niezależności ekonomicznej kobiet i mężczyzn; godzenia życia zawodowego i prywatnego; równego uczestnictwa w podejmowaniu decyzji; wykorzeniania wszelkich form przemocy uwarunkowanej płcią; eliminowania stereotypów związanych z płcią oraz promowania równości płci w stosunkach zewnętrznych i polityce rozwoju. Już w 2006 r. zwrócono się Wielka gala polskiego biznesu Jerzy Buzek, przewodniczący Parlamentu Europpejjskiego g Laureatem Nagrody Specjalnej BCC, przyznawanej za wkład w rozwój przedsiębiorczości i gospodarki rynkowej, został Jerzy Buzek. BCC przyznał również Medal Solidarności Społecznej trojgu przedsiębiorcom za wysiłki w popularyzowaniu i realizowaniu koncepcji biznesu odpowiedzialnego społecznie. (mb) ● Beatrice Ouin z wizytą w Quimper WIADOMOŚCI O CZŁONKACH KOMITETU W styczniu warszawski Business Centre Club (BCC), reprezentowany w Europejskim Komitecie Ekonomiczno-Społecznym przez Jarosława Mulewicza i Krzysztofa Ostrowskiego, zorganizował swoją doroczną galę biznesu, będącą największym i najbardziej prestiżowym wydarzeniem tego typu w Polsce. W tegorocznej gali, która zgromadziła przedstawicieli świata uniwersyteckiego, polityki, dyplomacji, biznesu oraz intelektualistów, wzięli udział prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Lech Kaczyński, premier Donald Tusk, polski komisarz UE Janusz Lewandowski oraz przewodniczący Parlamentu Europejskiego Jerzy Buzek. do EKES-u o opracowanie opinii na temat planu działań, a teraz Komisja chce jeszcze raz poznać stanowisko zorganizowanego społeczeństwa obywatelskiego w tej sprawie. Opinia ta była przedmiotem dyskusji na sesji plenarnej EKES-u w marcu, a strategię działań następczych Komisja ma przyjąć w czerwcu 2010 r. (mp) Béatrice Ouin z uczniami i nauczycielem w Quimper W ramach konkursu „Twoja Europa – Twoje zdanie” członkowie EKES-u odwiedzają szkoły w swoich krajach. Ja udałam się z wizytą do jednej z wielkich francuskich szkół średnich, do której uczęszcza ponad 3 tys. uczniów. Szkołę tę wyłoniono w drodze losowania, by reprezentowała Francję. Jej cechą charakterystyczną jest położenie, gdyż znajduje się ona na samym krańcu Europy, w najdalej wysuniętej części Bretanii, dokładnie na wprost Ameryki. Pierwsze spotkanie odbyło się z udziałem nauczyciela i trojga wybranych uczniów: dwóch dziewczynek i chłopca. W jaki sposób ich wybrano? Nauczyciel uzasadnia decyzję „ich zaangażowaniem i dobrą znajomością angielskiego”. Jedna z uczennic reprezentuje swoje liceum w Radzie Regionalnej Młodzieży, druga kieruje pracami stowarzyszenia, a trzeci uczeń bierze udział w projekcie „Comenius”. Wybrani uczniowie są zachwyceni projektem i faktem, że mogą w nim uczestniczyć. Zastanawiają się również, czy będą mogli sfilmować imprezę, by pokazać ją innym. Następnie kilka klas uczestniczyło w dyskusji na temat integracji europejskiej. Padło wiele pytań, pojawiły się również wątpliwości co do Europy, „która nie respektuje wyników referendów”. In Memoriam: Antoine Laval Węgry oczami biznesmena Ze smutkiem powiadamiamy, że 5 lutego 2010 r. zmarł Antoine Laval (1921–2010). Był on gorącym zwolennikiem idei Stanów Zjednoczonych Europy. W latach 1980–1982 piastował funkcję wiceprzewodniczącego Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego. Dnia 26 stycznia Tamás Ferenczi, prezes Węgierskiej Europejskiej Rady Biznesu (HEBC), przedstawił na forum Sekcji SOC sprawozdanie roczne HEBC za 2009 r. Przy tej okazji zaprezentował także walory Węgier z punktu widzenia inwestorów, podkreślając zwłaszcza wysoko konkurencyjny kapitał ludzki, a także inne atuty węgierskiej gospodarki. (bg) Ci, którym dane było go poznać, zapamiętają jego spokój, łagodność i takt. Niech spoczywa w pokoju. (mb) Tamás Ferenczi SESJA PLENARNA W PIGUŁCE W regionie Morza Śródziemnego społeczeństwo obywatelskie może odnieść sukces tam, gdzie nie radzi sobie polityka Produktów mlecznych nie można pozostawić wyłącznie mechanizmom rynkowym Potrzeba ściślejszej współpracy w zwalczaniu oszustw związanych z podatkiem VAT Podczas lutowej sesji plenarnej przeprowadzono debatę, w której udział wzięli przedstawiciele EKES-u i przewodniczący rad społeczno-gospodarczych (RSG) z całego regionu Euromed. Jej celem było wypracowanie podstaw bliższej współpracy między organizacjami społeczeństwa obywatelskiego po obu stronach Morza Śródziemnego w ramach Unii dla Śródziemnomorza. „Żywność, a zwłaszcza produkty mleczne, to towary zbyt ważne dla dobra obywateli, by wystawiać je na kapryśne działania nieuregulowanego, wolnego rynku” – stwierdził Frank Allen, Irlandczyk z Grupy Innych Podmiotów, sprawozdawca opinii Komitetu na temat przyszłej strategii europejskiego rynku mleczarskiego, przyjętej na sesji plenarnej 17 lutego. W swoich wystąpieniach przewodniczący rad z krajów Maghrebu i Maszreku, w tym także z Palestyny i Izraela, wskazali na naglącą potrzebę rozwiązania problemów łączących się z zanieczyszczeniem środowiska i migracją oraz na znaczenie pogłębienia współpracy biznesowej między UE a regionem. Yehuda Talmon, przewodniczący izraelskiej RSG, wezwał do przekroczenia barier kulturowych: „Ignorancję po obu stronach można przezwyciężyć dzięki zaangażowaniu społeczeństwa obywatelskiego”. EKES ostrzega w niej przed deregulacją, która stanowi poważne zagrożenie dla dziedzictwa kulturowego i wielofunkcyjnego rozwoju obszarów wiejskich UE, gdyż produkcja mleka jest motorem przyszłego rozwoju tych terenów. Obawa ta dotyczy ostatecznego zniesienia systemu kwot mlecznych, co mogłoby nastąpić w 2015 r. EKES zdecydowanie popiera pogłębienie współpracy administracyjnej w celu zwalczania oszustw związanych z rozliczaniem VAT. Straty spowodowane przestępstwami podatkowymi w UE wynoszą 200–250 mld euro, tj. 2,0–2,5% PKB. W opinii na temat zwalczania przestępstw związanych z podatkiem VAT, sporządzonej przez sprawozdawcę Umberta Buraniego (Grupa Pracodawców, Włochy) i przyjętej na sesji plenarnej 17 lutego, EKES twierdzi, że zakres zastosowania przepisów aktualnego rozporządzenia jest niewystarczający. Filip Hamro-Drotz, przewodniczący Sekcji Stosunków Zewnętrznych EKES-u, podkreślił, że powodzenie partnerstwa śródziemnomorskiego zależy od jego „mocnego zakorzenienia w społeczeństwie obywatelskim”. Przewodniczący EKES-u Mario Sepi podkreślił znaczenie dialogu między przedstawicielami społeczeństwa obywatelskiego dla „rozwiązywania problemów, które są nie do pokonania dla polityków”. (mb) W opinii podkreśla się także zagrożenia związane z coraz większą koncentracją w sektorze detalicznym, która dała mu dominującą pozycję przetargową i spowodowała, że rolnicy zaczęli dostosowywać się do obowiązujących cen zamiast wpływać na ich wysokość. EKES zwraca też uwagę na to, że stabilne ceny i godziwy dochód gospodarstw mleczarskich mają podstawowe znaczenie dla zaopatrzenia w wysokiej jakości produkty mleczne i dla utrzymania dynamiki rozwoju obszarów wiejskich w Europie. (mb) W proponowanym przekształceniu rozporządzenia zmieniono podejście do ochrony przychodów z podatku VAT przez dostarczenie państwom członkowskim narzędzi umożliwiających ściślejszą współpracę i szybszą wymianę informacji. Niemniej jednak sprawozdawca wyraził obawy związane z przepisem dotyczącym udziału urzędników z innych państw członkowskich w postępowaniu poza urzędami państwa przyjmującego. „EKES uważa, że przepis ten jest nieuzasadniony ze względu na potrzebę ochrony informacji poufnych i szczególnie chronionych” – powiedział Umberto Burani. Najważniejszą innowacją w tej dziedzinie jest utworzenie Eurofisc – wspólnego organu do spraw zwalczania oszustw i uchylania się od podatku VAT. EKES pragnie również zwrócić uwagę na nierozwiązaną od dawna kwestię, jaką jest „potrzeba nawiązania współpracy z pozostałymi instytucjami zaangażowanymi w zwalczanie przestępczości zorganizowanej i prania pieniędzy”. (ds) Więcej informacji pod adresem: http://www.eesc.europa.eu/documents/opinions/avis_en.asp?type=en EKES info – marzec 2010/3 3 Wkrótce w EKES-ie Kształcenie – inwestowanie w ludzi © Matjaz Kacicnik ©Ulla Kimmig/www.ullakimmig.de Jak wygląda rozwój zawodowy w różnych krajach europejskich? Co powinna oferować dobra szkoła? Jakie czynniki decydują o wartości szkolenia? Na zorganizowanym przez EKES wysłuchaniu „Szkolenie, praktyki zawodowe i nowe umiejętności w nowych miejscach pracy” badacze i przedsiębiorcy podzielą się swymi doświadczeniami i poglądami na te i inne pokrewne tematy. Wysłuchanie odbędzie się 31 marca, w nawiązaniu do opinii Komitetu w sprawie komunikatu Komisji „Nowe umiejętności w nowych miejscach pracy”. Jego tematem będą projekty w zakresie kształcenia i praktyk zawodowych opracowane w całej Europie, a także powiązania z placówkami oświatowymi i obecne zachęty dla przedsiębiorstw, by inwestowały w projekty szkoleniowe. (ek) Wycieczka szkolna, 2003 – zwiedzanie piramid w Gizie ● Iran – w salonie piękności Dnia 8 marca, z okazji Międzynarodowego Dnia Kobiet, EKES zorganizował we foyer na szóstym piętrze budynku JDE wystawę fotografii przedstawiających kobiety. W dniach 8–16 marca można było zobaczyć dwie serie portretów kobiet: jedna przedstawiała kobiety z Iranu, druga – z Egiptu. Prace swe pokazali Ulla Kimmig z Niemiec i Matjaz Kacicnik ze Słowenii. Artyści sportretowali kobiety w codziennych sytuacjach, ukazując w ten sposób różnorodność kobiecych ról w społeczeństwie. Wiceprzewodnicząca EKES-u Irini Pari wybrała obchody Międzynarodowego Dnia Kobiet, by wygłosić przemówienie inaugurujące wystawę, pokazującą zatarte nierzadko granice między nowoczesnym stylem życia a tradycją. Pierwszoplanowym celem polityki europejskiej jest szerzenie równości płci i zwiększenie roli kobiet na całym świecie. Wystawa „Oblicza kobiet” była niepowtarzalną okazją, by pokazać, w jaki sposób kultura może przyczynić się do poszukiwania rozwiązań problemów nierozwiązanych dotąd przez politykę. Pokazała również, że kobiet z Iranu czy Egiptu nie można postrzegać przez pryzmat jednej stereotypowej roli czy wizerunku. W przedstawionych pracach granice między nowoczesnością a tradycją stają się płynne, zacierają się także granice między krajami. (sb) ● W SKRÓCIE Sztuka i zmiana klimatu Częściowe odnowienie składu członkowskiego EKES-u, październik 2010 Celem tych sesji było zgromadzenie kreatywnych pomysłów na jak najszersze spopularyzowanie zagadnień dotyczących zmiany klimatu. Stu trzydziestu uczestników pracowało w trzech równie dużych grupach składających się kolejno z artystów, naukowców i polityków. Wśród ważnych osobistości, które swoją obecnością zaszczyciły to wydarzenie, znalazły się księżniczka księżna Laurentien z Niderlandów, aktorka, Susannah York i wielu innych. W dniach 25–26 stycznia EKES, we współpracy z TippingPoint, British Council, Europejską Siecią Narodowych Instytutów Kultury i Kaaitheater, zorganizował połączone sesje przeprowadzone metodą otwartej przestrzeni, poświęcone tematowi sztuki i zmiany klimatu. Prace nad zagadnieniem politycznym w kontekście kultury było nowym i jakże interesującym wydarzeniem w EKES-ie, a jego uczestnicy i partnerzy uznali, że Komitet jest „idealnym miejscem dla tego rodzaju wydarzeń”. (ja) ● Pomoc od członków EKES-u w drodze do Haiti Prezydium Komitetu ogłosiło listę beneficjentów, którzy otrzymali pomoc od członków EKES-u przeznaczoną dla ofiar trzęsienia ziemi na Haiti. Połowa zebranych pieniędzy zostanie przekazana organizacji Pastoral da Criança na opiekę zdrowotną i żywność dla haitańskich dzieci. Organizacja ta dąży do podniesienia jakości życia dzieci i rodzin w regionie. Druga połowa trafi natomiast do Międzynarodowego Czerwonego Krzyża i zostanie przeznaczona na protezy dla ofiar trzęsienia ziemi we wszystkich przedziałach wiekowych. Ta część środków zostanie również wykorzy- stana do opracowania programów dla ludzi starszych na Haiti. Na ostatniej sesji plenarnej przewodniczący Mario Sepi powiadomił członków EKES-u o decyzji Prezydium, dodając: „przekazane przez nas datki świadczą o tym, że potrafimy podjąć wspólne, szybkie i skuteczne działania”. Podziękował wszystkim członkom za zaangażowanie, które wykazali, pomagając osobiście haitańskiemu społeczeństwu obywatelskiemu. (mce) EKES info Redaktor naczelna Adres Barbara Gessler Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny Tomasz Jasiński – przedstawiciel Budynek Jacques’a Delors’a członków EKES-u w zespole redakcyjnym Rue Belliard 99 (Grupa Pracowników, Polska) 1040 Bruksela BELGIA Zastępcy redaktor naczelnej Tel. +32 25469396 lub +32 25469586 Vincent Bastien Faks +32 25469764 Maciej Bury E-mail: [email protected] Isolde Juchem Internet: http://www.eesc.europa.eu/ Marco Pezzani Współpraca: Jakob Andersen, Sylvia Binger, Daria Santoni Dauphinelle Clément, Ana-Cristina Costea, Ogólna koordynacja Mariachiara Esposito, Ewa Kaniewska, 4 Agnieszka Nyka Beatrice Ouin. Sekretariat Rady wystosował pismo do 27 stałych przedstawicielstw przy Unii Europejskiej, w którym zwraca się o podanie nazwisk potencjalnych przyszłych członków EKES-u w kadencji rozpoczynającej się na sesji plenarnej w dniach 20–21 października br. Lista ta powinna dotrzeć do Sekretariatu przed końcem maja 2010 r. Rada podejmie decyzję w sprawie ostatecznej listy w lipcu br. Ostatnia sesja EKES-u w bieżącej kadencji odbędzie się w dniach 15–16 września 2010 r. (dc) ● Złóż podpis pod deklaracją w sprawie poszanowania socjalnych praw podstawowych z 30 listopada 2009 r.! Z okazji 20. rocznicy przyjęcia Wspólnotowej karty socjalnych praw podstawowych pracowników – EKES oraz stowarzyszenie Nasza Europa przyjęły deklarację wzywającą instytucje europejskie do ustanowienia prawa, które zagwarantowałoby traktowanie praw podstawowych na równi z zasadami konkurencji i swobodami gospodarczymi. Jako pierwsi podpisali ją były przewodniczący Komisji Jacques Delors i Mario Sepi. Ze względu na wejście w życie traktatu lizbońskiego dekla- racja ta przybrała symboliczną formę „inicjatywy społeczeństwa obywatelskiego” – ma zostać podpisana przez organizacje społeczeństwa obywatelskiego na szczeblu lokalnym, regionalnym, krajowym i europejskim, a także przez pojedynczych obywateli. Na następującej stronie internetowej można podpisać deklarację i wziąć udział w dyskusji: http://www.eesc.europa.eu/documents/declarationCharter-Fundamental-Social-Rights/index_en.asp ● „EKES info” w 22 językach: http://www.eesc.europa.eu/activities/press/eescinfo/index_en.asp eesc.e .eu .e „EKES info” ukazuje się dziewięć razy do roku podczas sesji plenarnych Komitetu. Drukowane egzemplarze „EKES info” po angielsku, francusku i niemiecku otrzymać można bezpłatnie w serwisie prasowym EKES-u. Wersja elektroniczna niniejszego biuletynu w 22 językach w formacie PDF jest dostępna na stronach EKES-u: http://www.eesc.europa.eu/activities/press/eescinfo/index_en.asp „EKES info” nie jest oficjalną witryną sprawozdawczości z prac EKES-u. Po informacje tego typu należy sięgać do Dziennika Urzędowego Unii Europejskiej i innych publikacji Komitetu. Powielanie naszych materiałów – z podaniem źródła „EKES info” – jest dozwolone (prosimy o przekazanie jednego egzemplarza redaktorowi naczelnemu). Nakład: 15 500 egz. Następny numer ukaże się w kwietniu 2010 r. WYDRUKOWANO NA PAPIERZE POZYSKANYM W CAŁOŚCI Z MAKULATURY Marzec 2010/3 EKES info – marzec 2010/3 QE-AA-10-003-PL-N „Oblicza kobiet”