Streszczenie A. Zawisza

STRESZCZENIE
tytuł pracy:
Zagadnienia
interpretacji
Prélude
non
mesuré,
w
kontekście
XVII-
i XVIII-wiecznej włoskiej i niemieckiej muzyki klawiszowej na przykładzie
wybranych
kompozycji
L.
Luzzaschiego,
G.
Frescobaldiego,
M.
Rossiego,
J. J. Frobergera, M. Weckmanna, J. C. F. Fischera, J. S. Bacha
słowa kluczowe:
preludium niemenzurowane, styl lutniowy, styl brisé, toccata, L. Couperin,
J. H. d’Anglebert, muzyka klawesynowa XVII wieku
Niniejsza
praca
stanowi
opis
dzieła
artystycznego
w
formie
płyty
audio
z zarejestrowanym programem, na który składają się wybrane kompozycje na instrumenty
klawiszowe. W wyborze utworów kierowałem się chęcią przedstawienia złożonego tematu,
którym są zagadnienia interpretacji prélude non mesuré, najbardziej zagadkowej formy we
francuskiej literaturze klawesynowej XVII wieku, w kontekście XVII-wiecznej muzyki włoskiej
i XVIII-wiecznej muzyki niemieckiej.
W pierwszej części prezentuję historię prélude non mesuré i jego adaptację na
klawesyn z literatury lutniowej i gambowej, dokonaną przez najwybitnieszego przedstawiciela
tej formy Louisa Couperina, oraz rozwój na przestrzeni kilkudziesięciu lat w kompozycjach
innych klawesynistów francuskich. Omawiam również sposób notacji, ornamentację,
melodykę oraz harmonikę, co stanowi podstawę do zrozumienia tego złożonego zagadnienia.
W części drugiej przedstawiam XVII-wieczne włoskie toccaty, których improwizacyjny
charakter wpłynął na wykształcenie się pełnych wirtuozerii utworów wymagających
technicznej
biegłości
i
swobody.
Forma
toccaty,
rozwinięta,
udoskonalona
i osobiście zaprezentowana na francuskim dworze przez Johanna Jacoba Frobergera, staje
się inspiracją dla Louisa Couperina, który w swoich kompozycjach wzoruje się na jego stylu.
W
części
trzeciej
prezentuję,
jak
swobodny
francuski
styl
preludiowania
i XVII-wieczna włoska forma toccaty miała wpływ na twórczość kompozytorów niemieckich w
XVIII wieku.
Preludium niemenzurowane, przez swoją wieloznaczność, przenikanie się form
i stylów, staje się jedną z najważniejszych form w literaturze klawesynowej XVII wieku.
SUMMARY
Title of paper:
„Analysis of interpretational issues of Prélude non mesuré seen in the context of
17th and 18th century Italian and German keyboard music using the examples of
selected
compositions
by
L.
Luzzaschi,
G.
Frescobaldi,
M.
Rossi
J. J. Froberger, M. Weckmann, J. C. F. Fischer and J. S. Bach.”
Key words:
Unmeasured or non-measured prelude, lute style (style luthé), broken style (style
brisé), toccata, L. Couperin, J. H. d’Anglebert, 17th century harpsichord music
This paper provides a description of an artistic work recorded on an audio CD
including a selection of compositions for keyboard instruments. The selection has resulted
from my intention to present a complex issue of the interpretation of prélude non mesuré –
the most puzzling musical form in the 17th century French harpichord literature as seen in
the context of the 17th century Italian and 18th century German music.
Part 1 of the paper presents the history of prélude non mesuré and discusses
harpsichord adaptations of pieces originally written for lute or viola da gamba, which were
made by Louis Couperin - the outstanding master of that genre. Further, the chapter
investigates the development of that genre in the compositions of other French harpsichord
composers over several decades as well as notation, ornamentation, melody and harmony,
thus creating a basis for understading of the complexity and intricacy of the matter.
Part 2 includes a presentation of 17th century Italian toccatas whose improvisatory
character greatly influenced the development of virtuoso pieces requiring technical agility
and freedom. Toccata – a genre developed, brought to perfection and presented by Johann
Jacob Froberger himself on the French court had become an inspiration for Louis Couperin,
who was a keen follower of Froberger’s style.
Part 3 provides an analysis of how the French free style preluding and the 17th
century Italian toccata affected the works of the 18th century German composers.
Unmeasured prelude, through its ambiguity and interplay of forms and styles, has
become one of the crucial forms in the 17th century harpsichord literature.